Genus dat circa 300 soorten bloeiende planten omvat. De naam is afgeleid van het Griekse woord voor regenboog, waarmee wordt verwezen naar de grote kleurenvariëteit van de bloemen binnen deze soort. Irissen zijn inheems in Europa, Noord-Afrika en gematigde delen van Azië en Amerika. De meeste soorten hebben knolachtige (minder vaak bolvormige of vezelige) wortels, zwaardvormige equitante bladeren en opzichtige bloemen.

Te gebruiken voor pijlers met een aan de voorzijde bevestigde figuur van Osiris, die zodanig is bevestigd dat de pijler, niet het standbeeld, het entablement ondersteunt; gebruikt in de architectuur van het oude Egypte en de Egyptische herleving. Gebruik voor standbeelden die zelf rechtstreeks een bovenliggende constructie ondersteunen, de descriptoren onder "antropomorfe draagelementen".

Voor pijlers met verzonken figuurvoorstellingen, waarbij de pijler (en niet het standbeeld) de entablementen ondersteunt, zie, bijvoorbeeld, 'Osiris-zuilen'.

Satirische naam die werd gebruikt om een Centraal-Europese kunststijl aan te duiden die voorkwam van de jaren 20 tot 50 van de 19de eeuw. De stijl werd vooral geassocieerd met de smaak van de burgerklasse en kenmerkt zich door eenvoudige, bescheiden vormen en sentimentele weergaven van de mens en de natuur.

Verwijst naar een perspectiefsysteem dat indirect gebruikmaakt van twee verdwijnpunten, maar eerder empirisch dan wetenschappelijk is. Het werd vooral gebruikt in de westerse kunst voordat het eenpuntsperspectief in de renaissance werd gecodificeerd. In het bifocaal perspectief worden in de marge van het afbeeldingsvlak twee verdwijnpunten op gelijke hoogte geplaatst. Vanuit deze punten worden diagonale lijnen getrokken naar punten langs de onderste of bovenste marge van het afbeeldingsvlak; de punten waar deze diagonale lijnen elkaar kruisen, worden gebruikt om een vloer- of plafondraster te tekenen dat lijkt op een raster dat wordt getekend met behulp van één verdwijnpunt en de illusie van terugwijking in de ruimte oplevert.

Te gebruiken voor geperst glaswerk met een oranjegouden irisatie die is ontstaan door een gekleurde nevel in plaats van door de aanwezigheid van metaaloxides.

Verwijst naar een sleutelbegrip met verschillende betekenissen in het hindoeïsme, boeddhisme en jaïnisme. In het hindoeïsme is de dharma de religieuze en morele wet die de samenleving en het individuele gedrag bestuurt en activeert. Deze dharma wordt aangetroffen in de eerste religieuze handboeken, de dharmasoetra’s, en is later uitgebreid tot grotere wetscompilaties genaamd dharmashastra. Dharma heeft in het boeddhisme de hindoeïstische betekenis van kosmische wet en orde behouden maar wordt daar ook toegepast op de lessen van Boeddha, die wordt gezien als een manifestatie van de universele waarheid die de dharma is. Zo is de dharma de praktische toepassing van deze waarheid in het boeddhisme. De triratna ('drie juwelen') is een fundamenteel aspect van het boeddhisme en bestaat uit Boeddha, de dharma en de sangha (gemeenschap van gelovigen). Binnen de boeddhistische metafysica verwijst de term in het meervoud (dharma’s) naar de onderling verbonden elementen waaruit de empirische wereld bestaat. Behalve dat dharma in de jaïnistische filosofie gewoonlijk wordt opgevat als morele deugd, verwijst de term hier ook naar een eeuwige 'substantie' (dravya) die het middel vormt waardoor levende wezens kunnen bewegen. Deze betekenis is uniek voor het jaïnisme. De term kan eenvoudigweg verwijzen naar de leerstellingen van de Jina. Voor de jaïnisten heeft dharma een tegenpool, adharma, dat 'fout' en 'immoraliteit' betekent maar ook 'de mogelijkheid om te rusten of pauzeren'.

Literair en mondeling genre dat is voortgekomen uit het verdichte en uiterst fantasierijke bewustzijn of associatievermogen waarin ervaringen, ideeën of emotionele reacties figureren, en dat is gestructureerd door criteria voor betekenis, bewuste en onbewuste expressie, symboliek, formele of informele patronen, geluid en ritme. Het genre kent verhalende, dramatische, satirische, didactische, erotische en persoonlijke vormen.

Te gebruiken voor maskerades die worden gehouden door het geheime genootschap Gelede van het Yorubavolk in West-Afrika, bestaande uit uitvoeringen van liederen waarin oudere vrouwen uit de gemeenschap worden geëerd, en uit satirisch commentaar op belangrijke figuren, gebeurtenissen en moreel gedrag; de maskerades vinden plaats op de openingsavond van het jaarlijkse festival van het genootschap en duren de hele nacht.

Wordt gebruikt voor korte, satirische gedichten of vergelijkbare puntige gezegdes.

Een type lustrewerk dat sinds november 1915 werd gemaakt door Wedgewood, met door Daisy Makeig-Jones ontworpen versieringen met afbeeldingen van vreemde wezens in een sprookjeswereld. De kleuren waren uitgesproken iriserend.

Handelsmerk voor een soort glas dat werd ontwikkeld door Tiffany en co. met een iriserend oppervlak dat lijkt op dat van opgegraven oud Romeins glas. Dit effect wordt verkregen door het glas te besproeien met metaalhoudende zouten terwijl het nog heet is.

Een afdruk die is gemaakt met de Iris, een grote inkjetprinter, die oorspronkelijk werd gebruikt voor drukproeven in de offset-lithografie en sinds de jaren 90 van de 20ste eeuw voor kunstdrukwerk, meestal fotografisch. Deze afdrukken kunnen op verschillende materialen worden gemaakt, zoals papier, canvas, en mylar.

Een afdruk die is gemaakt met de Iris, een grote inkjetprinter, die oorspronkelijk werd gebruikt voor drukproeven in de offset-lithografie en sinds de jaren 90 van de 20ste eeuw voor kunstdrukwerk, meestal fotografisch. Deze afdrukken kunnen op verschillende materialen worden gemaakt, zoals papier, canvas en mylar.

Verwijst in de archeologie en kunstgeschiedenis naar vluchtige krabbels of pictogrammen op muren, stenen of andere oppervlakken. In de context van oude Griekse vaasschilderingen verwijst de term naar merktekens, doorgaans handelsmerken, die in de keramiek zijn gekerfd, meestal aan de onderkant van de voet van de vaas. Tegenwoordig is de term van toepassing op humoristische, satirische, obscene of bendegerelateerde geschriften of tekeningen die anoniem op openbare plaatsen worden aangebracht.

Verwijst naar mensen die anoniem humoristische, satirische, obscene of bende-gerelateerde teksten of tekeningen maken op openbare plaatsen, meestal op muren en veelal illegaal.

Decoratiemotief in de vorm van een gestileerde iris of lelie, voorzien van drie (soms vijf) gekrulde bloembladen, waarvan er één de centrale as van het symmetrische ontwerp vormt. Het ontwerp is gebaseerd op de iris, die gelijk was gesteld aan de lelie en dezelfde symbolische verwijzingen bezat; vermoedelijk ontwikkeld vanuit het motief van de kamperfoelie.

Optische eigenschap waarbij op een oppervlak fijne kleuren worden geproduceerd door de interferentie van licht dat wordt weerkaatst vanaf de voor- en de achterkant van een dunne folie. Iriserende dingen laten heldere kleuren zien als in een regenboog en veranderen vaak van kleur naarmate hun positie verandert.

Verwijst naar de christelijke kerk van Egypte, waar de islam de belangrijkste godsdienst is. Vóór de verovering door de Arabieren in de 7de eeuw duidden de Egyptenaren zichzelf en hun taal aan met de Griekse term Aigyptios (met Kopt als westerse vorm). Later namen de Egyptische moslims afstand van de term Aigyptioi en ging deze fungeren als specifieke aanduiding van de christelijke minderheid in Egypte. Sinds de 5de eeuw zijn deze christenen monofysitisch: ze erkennen slechts één natuur van Christus. Afgezien van de monofysitische kwestie hebben de kopten dezelfde geloofsleer als de oosters-orthodoxe kerken. De erediensten worden vrijwel geheel in het Arabisch gehouden, en de kerkboeken, met liturgieën die zijn toegeschreven aan Marcus, de Heilige Cyrilus van Alexandrië en Gregorius van Nazianzus, zijn geschreven in het Koptisch (het Bohairische dialect van Alexandrië), met daarnaast de Arabische tekst in een tweede kolom. Na de jaren 90 van de 19de eeuw introduceerde de kerk een democratische bestuursvorm met aan het hoofd de patriarch, die in Cairo woont. Buiten Egypte zijn er nog enkele koptisch-orthodoxe kerken te vinden in het Heilige Land, en Khartoem (Sudan) heeft een koptisch bisdom. De Ethiopische, Armeense en Syrische Jacobietenkerken vormen een gemeenschap samen met de koptisch-orthodoxe kerk. Er bestaat een overvloed aan koptische religieuze kunst. Ook is de kerk actief op het gebied van scholing. De ruim drie miljoen kopten vormen weliswaar een minderheid in Egypte, maar zijn niettemin sterk vertegenwoordigd in allerlei beroepsgroepen. Kopten hebben vaak onder vervolging te lijden gehad, ook nog in deze tijd. Gebruik 'Koptisch (periode)' om specifiek te verwijzen naar de vroegmiddeleeuwse periode in Egypte.

Een organische groene kleurstof die werd gewonnen uit de geplette bloemen van de iris of lelies, het produceren van een duidelijke groene kleur die geprecipiteerd op aluminatrihydraat en gebruikt in manuscriptschilderingen. Het wordt niet meer gebruikt. Leliegroen werd in de 17e eeuw vervangen door sapgroen , dat werd gemaakt van onrijpe Duindoornbessen. De kleur van de twee materialen waren vergelijkbaar en de naam, leliegroen, werd soms gebruikt voor het sapgroene extract.

Een type versiering dat men kan verkrijgen door te schilderen met een pigment dat metaaloxiden bevat (meestal een mengsel van koper en zilver) op een vooraf gebakken glazuur. De versiering wordt aangebracht en ondergaat vervolgens een tweede bakbeurt in een reducerende atmosfeer. De versiering kan zowel op een tin-, alcaline- als loodglazuur aangebracht worden. The oxide wordt tijdens het bakken gereduceerd tot metaal dat zich vervolgens vasthecht aan het oppervlak van het glazuur. Het metalen oppervlak en de extreme dunheid van het lusterpigment geeft een typisch gouden en iriserend effect.

Verwijst naar de Elamitische periode van circa 1450 tot 1100 v. Chr., toen de staat Elam een militaire en politieke macht was in het zuidwesten van Iran, met name onder de heerschappij van Untash-Napirisha, Shutruk-Nahunte I en Shilhak-Inshushinak.

Verwijst naar de stroming in Mexico, aangevoerd door de kunstenaars Diego Rivera en Alfaro Siquieros, die ernaar streefde muurschilderingen op een hoger plan te brengen, zodat ze als geaccepteerde Mexicaanse kunstvorm zouden worden erkend. De Mexicaanse Muralismo-stroming, waarvan Rufino Tamayo, Juan Soriano en José Clemente Orozco deel uitmaakten, politiseerde de stroming door taferelen uit de Mexicaanse Revolutie, aspecten van de modernisering van het land, de aanhoudende sociale beroering en de klassenstrijd af te beelden in satirische en levensechte stijlen.

Type kunstglas dat circa 1926 is ontwikkeld en geproduceerd door Karl Weidman, voor de Württembergische Metallwarenfabrik (W.M.F.). De techniek wordt gekenmerkt door toepassing van kleurloos, ruw glas dat iriserend wordt gemaakt door zilvergeel en vervolgens mat wordt gebakken, waarna een glinsterend metaalachtig oppervlak resulteert.

Verwijst naar een schilderstijl en kunsttheorie die wordt geassocieerd met een groep Franse kunstenaars die tussen 1886 en 1906 werkzaam waren. De term werd voor het eerst vermeld door Félix Fénéon, in een recensie van de achtste en tevens laatste impressionistische tentoonstelling van 1886. Door het gezamenlijk exposeren van hun werk binnen één ruimte benadrukten Camille Pissarro, Lucien Pissarro, Paul Signac en Georges Seurat dat ze dezelfde visie onderschreven. Andere kunstenaars die in deze stijl werkten, waren Charles Angrand, Louis Hayet, Henri Edmond Cross, Léo Gausson, Hippolyte Petitjean, Albert Dubois en Maximilien Luce. Seurat wordt als de belangrijkste exponent van deze stroming beschouwd. Het neo-impressionisme ontwikkelde zich uit het impressionisme, maar zette zich er ook tegen af. Evenals bij het impressionisme stonden licht en kleur centraal. Het impressionisme was echter spontaan en empirisch van aard, terwijl het neo-impressionisme zich nadrukkelijk baseerde op wetenschappelijke grondbeginselen, hetgeen resulteerde in composities met een meer formalistisch karakter. De hiermee geassocieerde techniek wordt pointillisme genoemd, terwijl de bijbehorende theorie als divisionisme wordt aangeduid. De twee termen worden echter vaak door elkaar gebruikt en kunnen beide verwijzen naar zowel de stijl als de stroming zelf. Het neo-impressionisme heeft slechts betrekkelijk kort bestaan, maar had wel een grote invloed op andere kunstenaars en stromingen aan het eind van de 19de eeuw en het begin van de 20ste eeuw.

Verwijst naar de satirische stroming die zich in de vroege jaren 20 van de 20ste eeuw in de Duitse schilderkunst ontwikkelde en die verdween met de opkomst van het nationaal-socialisme in de jaren 30. De stroming was een reactie op het geweld van de Eerste Wereldoorlog, en de stijl kenmerkt zich door de afwijzing van het expressionisme en de nadruk die werd gelegd op de nauwgezette bestudering van voorwerpen. Voorts door de sociale kritiek, de kille, statische figuren en de soms naïeve stijlen.

Eigenschap of toestand er melkachtig iriserend uit te zien, zoals een opaal.

Een verbinding gevormd door de combinatie van twee of meer moleculen van dezelfde substantie om zo een nieuwe verbinding te vormen met dezelfde empirische formule, maar met een hoger molecuulgewicht.

Flessen waarbij in de hals een vernauwing is aangebracht die lijkt op een sluitring. Deze vernauwing beperkt de uitstroom van de inhoud tot druppels voor het schenken van producten die spaarzaam moeten worden toegediend. De zorg die aan de versiering van sprenkelflessen is besteed wekt de indruk dat de inhoud bestond uit luxeartikelen zoals dure parfums. Ze werden gemaakt en op grote schaal gebruikt in de midden- en laat-Romeinse keizertijd, vooral in Syrië, oostelijk Palestina en Mesopotamië. De vroegste bewaard gebleven sprenkelflessen zijn die uit Dura Europos in het noorden van Syrië, daterend van voor 256. De meest voorkomende decoratiepatronen zijn ribben met arcering en een honingraatpatroon. Vele zijn iriserend. Sprenkelflessen werden vrijwel zonder uitzondering geblazen in een mal, in twee delen die werden samengevoegd bij de hals.

Te gebruiken voor wiskunde die zich bezighoudt met concrete problemen van gegevens in de empirische wetenschappen en niet zozeer met fundamentele theorieën of -principes.

Wordt gebruikt voor café-achtige gelegenheden, vaak met een dansvloer en een klein podium, waar vaak amusement wordt gebracht dat improviserend, satirisch of actueel van aard is.