Associaties voor Maya

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl en cultuur van een groep Meso-Amerikaanse indianen die een vrijwel aaneengesloten gebied bewoonden in Zuid-Mexico, Guatemala en Noord-Belize. Circa 1500 v. Chr. begonnen de oude Maya zich in dorpen te vestigen. Ze gebruikten geavanceerde irrigatietechnieken en groeiden zo uit tot effectieve landbouwers. Hun kunst omvatte keramiek, beeldhouwwerken, architectuur, muurschilderingen en boeken. De hedendaagse Maya maken kunst waarin traditionele patronen zijn gecombineerd met Spaanse vormen en stijlen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl die is vernoemd naar het majestueuze tempelbergcomplex dat koning Suryavarman II (1113-1150 n. Chr.) in de 12de eeuw liet bouwen als graftempel voor zichzelf. Deze stijl wordt gezien als de laatste door het hindoeïsme beïnvloede stijl in Angkor vóór de opkomst van het Mahayana-boeddhisme. De tempel belichaamt de kenmerkende stijl van de kunst in het midden van de Angkor-periode (1080-1181 n. Chr.). Het tempelcomplex is gebouwd in lateriet en zandsteen en wordt gekenmerkt door gewelfde plafonds, houten dakspanten en het gebruik van blokken in plaats van duiveltjes voor het koppelen van kinderbalken en zuilen. Bij deze stijl deed het kruisvormige voorplein zijn intrede, ondersteund door overdekte galerijen met zuilen en onderling verbonden galerijen en paviljoenen, die door het daglicht werden verlicht dankzij een innovatief gewelfsysteem. Kenmerkend voor beeldhouwkunst in deze stijl zijn verhalende bas-reliëfs in plaats van vrijstaande beeldhouwwerken. Op reliëfpanelen worden taferelen uitgebeeld uit de Mahabharata en de Ramayana, evenals tableaus van Suryavarman II die koninklijke zaken afhandelt. Figuren van godheden en andere belangrijke personages in de friezen worden getypeerd door felle kleuren en goudbladaccenten. De tempel bevat talrijke standbeelden van apsarafiguren, die zijn afgebeeld met geplooide gewaden, versierd met bloempatronen. Acht andere tempelcomplexen in de koninklijke hoofdstad zijn volgens deze stijl gebouwd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In Maya architectuur: driedelig gevellijstwerk bestaande uit een verticale strook in het midden met aan de boven- en onderkant uitwaaierende delen. Kenmerkend voor Puuc architectuur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Houtachtige struik die inheems is in Zuid-Amerika. De struik verbouwt men vanwege zijn eetbare knoldragende wortel. Het is de op twee na belangrijkste bron van eetbare koolhydraten in de wereld, hoewel de meeste variëteiten giftig zijn als men ze niet op de juiste manier bereid. Men gebruikt de wortels voor het maken van meel, brood, stijfsel en een alcoholische drank. Cassave werd waarschijnlijk voor het eerst verbouwd door de Maya's, op het schiereiland Yucatán.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dunne houten palen die werden gebruikt bij de bouw van moderne Maya-gebouwen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Oud-Egyptisch schrift., en tevens bepaalde andere schriften zoals het schrift van de Maya's, dat voor het grootste deel bestaat uit pictografische karakters.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de reeks uiterst diverse geloven en gebruiken die in het algemeen verwijzen naar de Indiase beschaving en cultuur van de afgelopen tweeduizend jaar. De religie heeft een sterke invloed op de Indiase kunst, literatuur, maatschappij en politiek. Het hindoeïsme omvat diverse religieuze geloven en gebruiken en in plaats van andere goden, andere godsdiensten en andere religieuze concepten als fout of onverenigbaar te zien, worden de hoogste goddelijke machten gezien als elkaar aanvullend. De religieuze waarheid wordt niet gezien in dogmatische termen aangezien wordt geloofd dat de waarheid alle woordelijke definities overstijgt. In plaats van op een reeks doctrines ligt de nadruk op de juiste manier van leven (dharma). Er zijn aanzienlijke verschillen per regio. In de meeste vormen van het hindoeïsme ligt de nadruk op het concept van reïncarnatie of zielsverhuizing; de bevrijding (moksha) van de cyclus van samsara is het uiteindelijke spirituele doel van hindoes. Brahma, Visjnoe en Shiva zijn de belangrijkste hindoeïstische godheden en vormen gezamenlijk een drie-eenheid, de Trimurti. Verder is er een groot aantal lagere goden. Het hindoeïsme heeft geen specifieke oprichter of ontstaansmoment en er is geen centrale autoriteit. De hindoeïstische literatuur is erg rijk en gevarieerd en geen enkele specifieke tekst wordt als gezaghebbend beschouwd. De Veda's, die afkomstig zijn uit de Vedische periode (ca. 1200-500 v. Chr.), zijn de oudste overgebleven geschriften. Religieuze wetboeken en heldendichten zoals de Ramayana en de Mahabharata zijn altijd erg invloedrijk geweest.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar schilderingen en andere decoraties die zijn toegepast op boeken, rollen, of andere soorten documenten met als doel de tekst te illustreren of te versieren. Dit manifesteert zich in een van de volgende drie vormen: miniaturen, dit zijn kleine afbeeldingen die vaak apart staan van de tekst en omvatten een op zichzelf staand onderwerp; versierde beginletters, die zelf mogelijk een kleine scène bevatten; en in gedecoreerde randen, die ook mogelijk taferelen bevatten. Verluchtigingen zijn in het algemeen gemaakt met verf, inkt, en edele metalen op perkament, papier of zijde. Onder de oudste bewaard gebleven verluchte stukken bevinden zich de papyrus rollen van het oude Egyptische Dodenboek. Andere vroege voorbeelden zijn bewaard gebleven uit het klassieke Griekenland en Rome, alsook in de Azteekse picturale kaarten en in de handschriften van de Maya en de Chinezen. De kunstvorm kwam tot bloei in Bijbelse teksten en andere heilige boeken uit het middeleeuwse Europa, alwaar men meestal eitempera op perkament gebruikte. Ook werden verluchtingen toegepast in 19e eeuwse Indiase en islamitische miniaturen. Voor afbeeldingen die geen geschilderde miniaturen zijn,of die machinaal gedrukt zijn in boeken of reclame, gebruik dan "illustraties."

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een regionale school van Pahari-miniatuurschilderkunst die wordt geassocieerd met de staat Jammu in het heuvelgebied van Rajput, ooit de machtigste groep staten ten westen van de rivier de Ravi, het heuvelgebied van Pahari. In de loop der jaren hebben er verschillende visies bestaan op Jamma als centrum van schilderkunst. Sommige schilderkunst die oorspronkelijk als vroeg Jammu-werk werd beschouwd, wordt tegenwoordig bij de Basohli-school ingedeeld. De schilderkunst in Jammu uit het midden van de 18de eeuw wordt in verband gebracht met Nainsukh, een belangrijk Pahari-schilder. De 'Bahu Shangri Ramayana' (circa 1710) maakt deel uit van de grote reeksen schilderijen die in de Pahari-heuvels werden geproduceerd. Kenmerkend voor dit geïllustreerde epos zijn de heldere kleuren, het zwierige ontwerp en de ingenieuze compositie. De stijl was evenwel een kort leven beschoren, aangezien de naturalistische stijlen overal in het Pahari-heuvelgebied in opmars waren. Na de vestiging van de machtige Dogra-dynastie onder Gulab Singh, halverwege de 19de eeuw, groeide Jammu uit tot een voornaam centrum van schilderkunst dat veel kunstenaars van buiten aantrok. Schilders uit Guler, Kangra en de hoogvlakten van Punjab werkten eveneens voor de Dogra-heersers, maar gebruikten oudere schilderstijlen. Halverwege de 20ste eeuw kwam er een einde aan de traditionele Jammu-schilderkunst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode van het bewind van koning Jayavarman I (657-681 n. Chr.) over het pre-Angkor koninkrijk Chen-la. De kunstzinnige producten in deze periode zijn geënt op hindoevoorbeelden en geïnspireerd op de Indiase heldendichten Mahabharata en Ramayana.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Periode in Meso-Amerika van circa 250 v. Chr. tot 900 n. Chr. die wordt gekenmerkt door het feit dat er overal steden en ceremoniële centra tot ontwikkeling kwamen, en door de opkomst van grote staten in een drietal gebieden: het Bekken van Mexico in de Centrale Hooglanden, het Oaxaca-dal in de Zuidelijke Hooglanden en het Maya-laagland. In al deze regio's hebben zich unieke patronen en stijlen ontwikkeld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Geld in de vorm van klokken, soms echte klokken. Ze zijn overal ter wereld als betaalmiddel gebruikt, in allerlei culturen, zoals bij de Maya's van Midden-Amerika, in Nigeria en op vele andere plekken in Afrika.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een regionale school van Pahari-miniatuurschilderkunst met als centrum de heuvelstaat Kulu, een van de meest afgelegen staten in het heuvelgebied van Punjab. De stijl ontwikkelde zich uit de Basohli-school nadat Basohli-kunstenaars eind 17de eeuw naar Kulu waren getrokken. Het accent ligt niet op naturalistische landschappen maar op decoratieve patronen, en het kleurgebruik is minder gedurfd dan in Basohli-werk. De 'Shangri Ramayana', een reeks van 270 schilderijen, is een belangrijk Kulu-werk dat uit de periode van circa 1690 tot 1710 dateert.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijlen van het precolumbiaanse gebied dat het tegenwoordige midden en centrale zuiden van Mexico omvat, alsmede het schiereiland Yucatán, Guatemala, Belize en El Salvador, en delen van Honduras, Nicaragua en Costa Rica. In culturele zin verwijst de term naar een reeks gemeenschappelijke kenmerken op technisch, maatschappelijk, economisch, religieus en politiek gebied van een groep culturen, onder andere de Azteken, Huazteck, Maya's, Olmeken, Tarasken, Teotihuacán, Tolteken, Totonaken, West-Mexicanen en Zapoteken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Term voor onbebouwde, open ruimten uit de Maya-architectuur die op plaza's lijken, maar minder groot zijn; te onderscheiden van Maya-binnenhoven, omdat de gebouwen die daar omheen lagen een andere functie hadden dan de gebouwen die de 'plazuela's' omgaven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Orde van meer dan 18.000 soorten monocotyledonen (bloeiende planten met één zaadlob aan de kiem). De orde bevat verschillende types die traditioneel werden erkend als groepen. Vaak zijn soorten van de ene groep overgeplaatst naar de andere. De grootste groepen van Poales zijn die van de grassen (met de families Poaceae, Restionaceae, Anarthriaceae, Centrolepidaceae, Ecdeiocoleaceae, Flagellariaceae en Joinvilleaceae), de kattenstaarten (met de families Typhaceae en Sparganiaceae) en de cypergrassen (Juncaceae, Cyperaceae en Thurniaceae). Daarnaast bevat Poales de families Xyridaceae, Eriocaulaceae, Bromeliaceae, Mayacaceae en Rapateaceae.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Omvat de periode in Meso-Amerika van circa 900 tot 1521 n. Chr., die gekenmerkt wordt door de politieke eenwording van Meso-Amerika, dankzij de opkomst van de Toltekenstaat en het latere Aztekenrijk, en door het verval van de grote Mayastaten uit de vroege postklassieke periode. De periode wordt onderverdeeld in twee subperioden: vroeg postklassiek en laat postklassiek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van architectuur die gangbaar was in Zuid-Chiapas in Mexico, Zuid-Guatemala en Honduras, en westelijk El Salvador. De stijl weerspiegelt de klassieke Midden-Amerikaanse grootsheid en de Teotichuacaanse details in keramiek en maakt gebruik van decoratief Midden-Amerikaans groen vulkanisch glas. De stijl onderscheidt zich van de meer gedetailleerde laagland-Maya-stijlen door het ontbreken van stèle-altaren en zuilenrijen, het terughoudende gebruik van bogen op kraagstenen voor ondergrondse tomben, het zeldzame voorkomen van polychroom keramiek, imposante tempelontwerpen met pseudogewelven en structuren die overeenkomen met de cycli van hemellichamen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst in algemene zin naar de periode van circa 2000 tot 1000 v. Chr. in de oude culturen van de Olmeken en Maya's in Meso-Amerika. Wat betreft aardewerk en keramiek wordt de periode gekenmerkt door vaatwerk van gemalen steen, uiteenlopend van ruw uitgevoerde mano's en metates (wrijf- en maalstenen) tot verfijnd uitgevoerde kommen met vlakke bodem, kleine spiegeltjes van pyriet en ilmeniet, en kleine ingeboorde blokken. Bewerkte edelstenen zijn aangetroffen in de vorm van kralen, hangers, oorsieraden, objecten in de vorm van een mosselschelp, petaloïde vuistbijlen en vuistbijlvormige tabletten. Voor sieraden gebruikte men voornamelijk zuiver blauwachtig of doorschijnend jadeïet, met een zweem van donker smaragdgroen. In de architectuur wordt de periode in verband gebracht met eenvoudige hutten die voor bewoning, gemeenschapsgebruik of religieuze doeleinden waren bestemd; er beginnen zich evenwel al eenvoudige piramidevormige structuren te ontwikkelen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zeer kleine poppetjes gemaakt van stof, been en hout waarbij restjes stof uit kledingateliers worden gebruikt. Kinderen en volwassenen vertellen hun problemen aan het poppetje, waarna het de problemen zou overnemen zodat de gebruiker rustig kan slapen. Zijn doorgaans uit Guatemala afkomstig, maar hebben hun oorsprong vermoedelijk in de Mayacultuur.