Te gebruiken voor boogvormige of gewelfde nissen of andere uitsparingen in Romeinse catacomben. Meestal bestemd voor het plaatsen van sarcofagen.

Olie waarmee vooral metalen bekistingen voor beton soms worden behandeld, zodat ze niet aan het beton kleven wanneer ze worden verwijderd.

Een groen of bruin orthorhombisch mineraal.

Etherische olie die wordt gewonnen uit diverse soorten citroengras en die wordt gebruikt als stabiliseringsmiddel in zeep, parfums en cosmetica.

Lampen die op harsolie branden.

Landkaarten die de verdeling van een bepaald kenmerk weergeven, bijvoorbeeld neerslag of vegetatie, door middel van lijnen die punten van gelijke waarde met elkaar verbinden.Te onderscheiden van ‘contourkaarten’ omdat isolijnenkaarten juist niet de hoogteverdeling van een landschap weergeven.

Verwijst naar archeologische sites in het hedendaagse Sudan welke dateren uit 8000-4900 v. Chr.

Verwijst meestal specifiek naar een periode van culturele ontwikkeling in Europa die reeds 10.000 jaar v. Chr. begon, toen de ijskap zich aan het eind van het Pleistoceen begon terug te trekken, en die voortduurde tot circa 2.700 v. Chr. De term wordt soms ook algemeen gebruikt voor een periode die wordt geassocieerd met de overgangsfase tussen de paleolithische en neolithische cultuur in alle gebieden. De periode kenmerkt zich door grote veranderingen in omgeving en cultuur, en door verscheidene lokale aanpassingen aan specifieke omgevingsomstandigheden. De periode wordt doorgaans gemarkeerd door de vervaardiging van microlithen die op stokken, pijlen, botten, geweien, houten werktuigen, en af en toe een gepolijst stenen werktuig werden geplaatst. De artistieke producten die uit deze periode bewaard zijn gebleven omvatten gravures en grotschilderingen met relatief verfijnde afbeeldingen van menselijke en dierlijke voorstellingen.

Wordt gebruikt voor bouwsystemen waarin het voornaamste wapenende staal slechts in één richting loopt; al dan niet gecombineerd met eenzijdige draagbalken.

Een grofkorrelige kalksteen, hoofdzakelijk samengesteld uit gecementeerde pisolieten (erwtvormige aangroeilichamen), vaak gevormd van calciumcarbonaat, dat geproduceerd kan zijn door een biochemisch algenaanzettingsproces. Pisolieten zijn groter en minder regelmatig van vorm dan oölieten.

Olie die wordt gewonnen uit de wortelschors van sassafrasbomen, inheems in Noord-Amerika en Azië. Sassafrasolie wordt gebruikt als geurstof in weefsels, als smaakstof en als ingrediënt van zeep en medicijnen.

Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in centraal Zambia.

Rapid prototyping-proces dat lijkt op stereolithografie, met dat verschil dat bij solid-ground curing telkens één laagje UV-gevoelige fotopolymeer wordt uitgehard.

Gouden munten uit de Romeinse en Byzantijnse tijd uit de periode begin 4e tot 11e eeuw..

Daglichtpapier van gelatine-emulsiechloride dat in 1892 door Eastman Kodak Co. werd ontwikkeld voor gebruik door amateurs. Dit papier werd gaandeweg verbeterd en was het meest succesvolle papier in zijn soort. Het was op sommige plekken verkrijgen tot laat in de jaren 60 van de twintigste eeuw, ten minste twee decennia nadat men was gestopt met het fabriceren van alle overige vergelijkbare papiersoorten.

Stevige stoelen met een hoge rugleuning en solide armleuningen die in Romeinse huizen en publieke ruimtes werden gebruikt of stoelen met dezelfde vorm. De zitting was verhoogd, waardoor een voetenbank nodig was. Soliums stonden in het atrium en werden gebruikt door de heer des huizes wanneer hij gasten of klanten ontving. Goden en koningen worden in de kunst vaak zittend in dergelijke stoelen afgebeeld.

Lampen die op visolie branden, meestal met een eenvoudig model zoals '@pan lamps' en '@crusies'.

Lampen die op walvisolie branden, met name de kleine metalen of glazen lampjes met walvisoliebranders.

Verwijst naar de Noord-Europese mesolithische periode en cultuur die bloeide rond 7000 v. Chr. Deze kenmerkt zich door een terugkeer naar technologieën behorend bij het koude klimaat dat volgde op de mildere interstadiale periode en de Hamburgcultuur, met inbegrip van een typische geweivormige bijl die de 'bijl van Lingby' wordt genoemd, afneembare harpoenpunten van gewei, harpoenachtige pijlpunten met afneembare schacht, andere herbruikbare gereedschappen en decoratieve motieven die lijken op die van de Hamburgcultuur, zoals visgraatmotieven, meanders en geometrische figuren. De cultuur verspreidde zich over het laagland dat nu de Noordzee is, van Duitsland tot Nederland en Zuidoost-Engeland. Sommige geleerden menen dat deze cultuur banden kan hebben gehad met Oost-Europa.

Leden van een superfamilie bestaande uit meer dan 20.000 levende soorten vliegende insecten in acht families, waaronder primitieve wespachtige bijen, solitaire bijen en bijen die in kolonies leven, waarvan sommige door de mens worden gewaardeerd als bestuivers en voortbrengers van honing en was.

Klassen van solitair levende, vrij zwemmende manteldiertjes die in alle wereldoceanen worden aangetroffen. Ze zijn filtervoeders en hebben een vorm die enigszins lijkt op de larven van een kikkervisje. In volwassenheid behouden ze de juveniele romp en staart (pedomorfisme).

Verwijst naar de stijl en cultuur van de regio Asturië in het noorden van Spanje (het huidige Oviedo), in het bijzonder naar de culturen van de mesolithische periode en het middeleeuwse koninkrijk. De mesolithische Asturische cultuur volgde op de Aziliencultuur en ging vooraf aan de neolithische culturen in de regio. De middeleeuwse cultuur bloeide in het 8ste- en 9de-eeuwse koninkrijk Asturië en kenmerkt zich door het behoud en de ontwikkeling van klassieke Romeinse vormen en bouwkundige technieken, daarmee twee eeuwen vooruitlopend op de romaanse stijl in Europa. Deze stijl verschilt van de gelijktijdige Karolingische stijl door zijn typische bouwkundige iconografie, vaak met muren van ‘petit appareil’, verhoogde bakstenen bogen, gehouwen hoekstenen en houten daken met kleine tongewelven over de apsissen.

Verwijst naar een gereedschapscultuur in het laat-paleolithische en vroeg-mesolithische Europa, in het bijzonder Frankrijk en Spanje. Deze cultuur volgde op de complexere Magdaléniencultuur en bestond gelijktijdig met de culturen van Tardenoisien, Maglemose, Ertebølle en Asturië. Kenmerkend zijn geometrische tekeningen op kiezelstenen, heel kleine stenen gereedschappen die in een handvat van been of geweitak passen, speerpunten met gekromde ruggen, eindschrapers, benen drevels, platte harpoenen en staven waarvan het doel onbekend is.

Mesolithische aardewerkstijl, aangetroffen in zuidelijk Afrika en genoemd naar de Bambatagrot in Zimbabwe waar dit soort aardewerk voor het eerst werd ontdekt.

Verwijst naar een Midden-Europese neolithische cultuur en aardewerkstijl die waarschijnlijk voortkwam uit de instroom van neolithische volkeren in mesolithische culturen, en die zich snel verspreidde van de Hongaarse hoogvlakte naar Slowakije, Tsjechië, Oostenrijk, Duitsland, Polen, de Lage Landen en het oosten van Frankrijk tussen circa 5400 en 4900 v. Chr. De cultuur kenmerkt zich door de introductie van landbouw, veeteelt, grote longhouses, gebeitelde stenen gereedschappen en typisch beeldhouwwerk versierd met ingekerfde lijnen, strepen en inkepingen. In plaats van de term ‘bandkeramiek’ wordt wel de term ‘Linienbandkeramik’ gebruikt, maar volgens de traditionele classificatie is laatstgenoemde stijl een variant van de eerste. Ook de term ‘Danubian’ werd vroeger veel gebruikt om naar deze cultuur te verwijzen, maar moderne onderzoekers gebruiken vooral ‘bandkeramiek’.

Een materiaal zoals bekistingsolie, dat wordt gebruikt om pasgestort beton niet aan de bekisting, muur of andere ondersteuning te laten kleven.

Leden van een subfamilie waartoe 12 levende soorten solitaire moerasvogels behoren, die verwant zijn aan de reiger maar een kortere hals en een dikkere romp hebben. Roerdompen hebben gewoonlijk een camouflagepatroon van gevlekte bruine en vaalgele strepen, en wanneer ze met hun snavel omhoog staan kunnen ze onzichtbaar worden tussen de riet- en grasstengels van hun habitat.

Een solide tegel die wordt gebruikt om metselwerk te simuleren.

Oorspronkelijk de benaming voor een kist of koffer waarin men objecten bewaarde en ook voor een hok in de vorm van een kist waarin dieren werden opgesloten. Tegenwoordig gebruikt men de term voor een meubel in de eetkamer bestaande uit een blad op een stevige constructie of solide poten en daarop een kast met deuren of open planken.

Een christelijke kloosterorde, rond 1012 gesticht door de Heilige Romualdus van Ravenna (ca. 920-1027) in Camaldoli bij Arezzo (Italië). Als zelfstandige tak van de benedictijnen begon de orde in het kader van de 11de- en 12de-eeuwse kloosterhervormingsbeweging. De orderegel schrijft een combinatie voor van het solitaire leven van de kluizenaar en een sobere versie van het gewone monnikenleven. Hoewel zij deel uitmaken van de federatie van benedictijnen beschouwen de camadulenzen zich als afstammelingen van de woestijnvaders en -moeders, die aan zowel Benedictus als Romualdus voorafgingen. Nieuwelingen wonen in het klooster en de meer gevorderde monniken leven als kluizenaar in de hermitage; samen vormen zij één eenheid. Dit ideale verbond werd niet altijd aangehouden en er zijn ook onafhankelijke kloosters en hermitages gesticht. In 1935 werden de beide takken herenigd. De Congregatie van Monte Corona, in 1523 gesticht door een groep hervormingsgezinde camaldulenzen, bestaat nog steeds met een klein aantal leden.

Verwijst naar een Europese periode en cultuur waarin gereedschap maken centraal stond en die teruggaat tot het 4de millennium v. Chr., genoemd naar de opgravingen bij Campigny in Haute-Normandie (Frankrijk). Deze cultuur begon in de mesolithische periode, maar ontwikkelde zich verder in de neolithische periode en verspreidde zich over bijna geheel Noord- en Centraal-Europa en de Britse eilanden.

Verwijst naar een mesolithische gereedschapscultuur, vooral aangetroffen in de binnenlanden van Noord-Afrika en genoemd naar de opgravingen bij Jabal al-Maqta in de buurt van Qafsah of Capsa (Tunesië). Men vermoedt dat deze cultuur deels samenviel met de iets vroegere Oraanse cultuur die vaker werd aangetroffen in kustgebieden. De cultuur is schijnbaar verwant aan de oudere Gravettien cultuur in Europa en de gereedschappen zijn kenmerkend voor de laatglaciale Würmtijd, al lijkt deze cultuur vooral te hebben gebloeid in postglaciale tijden. De cultuur onderscheidt zich van de Oraanse cultuur door de diversiteit aan gereedschappen, waaronder grote pijlbladen en burijnen. Sommige Noord-Afrikaanse rotsschilderingen worden aan volkeren uit deze cultuur toegeschreven.

Islamitische gouden munten die werden uitgegeven tussen de 7e en de 18e eeuw. Ze werden oorspronkelijk aan beide zijden beslagen met afbeeldingen van legendes en waren even zwaar en even groot als de Byzantijnse solidi.

Verwijst naar de periode van de heerschappij van drie families in Korea, vanaf 37 v. Chr. - 668 n. Chr. De heersende families consolideerden hun autoriteit door de raad der geslachten af te schaffen en de titel van heerser eerst van broer op broer en daarna van vader op zoon te laten overgaan. Tot de opmerkelijke artefacten die uit deze periode zijn overgebleven behoren rijk versierde graftomben die Chinese invloeden laten zien.

Verwijst naar een overgangsfase tussen paleolithische en neolithische culturen. Dit concept verschilt van ‘mesolithisch’ doordat het meestal wordt toegespitst op de cultuur in het oosten van Europa en veeleer de nadruk legt op de continuïteit van eerder begonnen processen dan op uitgesproken vernieuwingen die zich in deze periode hebben ontwikkeld.

Verwijst naar een vorm van nijverheid die gereedschap voortbracht en die is genoemd naar een archeologische vindplaats in Ertebølle (Denemarken). Deze wordt in Noord-Europa aangetroffen van circa 9000 tot 3500 v. Chr. en veeleer als mesolithisch dan als neolithisch beschouwd vanwege het gebikte in plaats van gepolijste stenen gereedschap en vanwege het feit dat de gebruikers voornamelijk jagers en vissers waren en niet zozeer boeren. De cultuur viel echter gedeeltelijk samen met neolithische nijverheid in Centraal-Europa en vertoonde neolithische ontwikkelingen, zoals het gebruik van composthopen, aardewerk, beitelvormige pijlpunten, vlak- en radiaaltechnieken voor het bewerken van vuursteen, en een zekere mate van landbouw en veeteelt.

Genus van meer dan 700 soorten groenblijvende bomen die inheems zijn in Australië, Nieuw-Zeeland, Tasmanië en de nabijgelegen eilanden, maar die tegenwoordig worden gehouden in veel subtropische locaties in de hele wereld, onder meer in Californië, Spanje, Zuid-Amerika, India en Zuid-Afrika. Eucalyptushout gebruikt men voor bouwwerken, papier en andere doeleinden. De schors bevat veel tannines en wordt gebruikt voor de productie van leer. Uit droge bladeren van verschillende soorten uit dit genus wint men eucalyptusolie.

Een geconcentreerde olie die wordt verkregen door een vetzuur te blazen, zoals lijnzaadolie of visolie; wordt in verf en vernis gebruikt als een drogende olie en in smeermiddelen.

Ongeconsolideerd materiaal op het aardoppervlak dat ontstaat door de verwering van gesteente en dat deel van het aardoppervlak dat planten in leven kan houden.

Verwijst naar de Noord-Europese mesolithische periode en cultuur van circa 10.000 tot circa 8000 v. Chr. De cultuur ontstond waarschijnlijk onder invloed van Magdaléniens die vanuit het zuidwesten van Europa de rendieren volgden toen de Würm-ijstijd ten einde liep. De Hamburgcultuur wordt gekenmerkt door uiteenlopende werktuigen, zoals van botten vervaardigde priemen, vilders, schrapers, naalden, elastische stroken gemaakt van natte rendiergeweien en een aantal eenvoudige versieringen zoals V-patronen en banen. De cultuur besloeg een geografisch gebied van Holstein tot Hannover, waarbij de winters waarschijnlijk ten zuiden van de rivier de Elbe werden doorgebracht. Een aantal onderzoekers gelooft dat de cultuur wellicht banden had met Oost-Europa. De cultuur werd gevolgd door de Ahrensburgcultuur.

Zware zilveren Byzantijnse munten ter waarde van zes scrupels, een twaalfde van een gouden solidus. Ze werden van begin 7e tot begin 8e eeuw uitgegeven.

Verwijst naar het werk van de leerlingen van de Ukiyo-e-kunstenaar Moronobu (overleden 1694), zoon van de beroemde textielschilder Hishigawa Kichizaemon. De stijl kenmerkt zich door de voortzetting van Moronobu's gecontroleerde, krachtige penseelstreken en solide, dynamische figuren.

Leden van een grote, solitaire, strikt vleesetende beersoort die in het gehele Noordpoolgebied wordt aangetroffen, met een gedrongen bouw, een lange nek, een relatief kleine kop, korte geronde oren, een korte staart, een isolerende onderhuidse vetlaag, een zwarte huid en een vacht die bestaat uit een dichte ondervacht en een buitenlaag van beschermharen die wit of beige lijken maar in feite doorzichtig zijn. De ijsbeer legt grote afstanden af over enorme verlaten vlakten, vaak op oceaanijsschotsen, op zoek naar zeehonden, zijn voornaamste prooi. De soort wordt met uitsterven bedreigd door verlies van habitat als gevolg van de opwarming van de aarde. Volgens fossiele en genetische aanwijzingen is de ijsbeer circa 200.000 jaar geleden ontstaan uit de bruine beer, toen een populatie bruine beren waarschijnlijk geïsoleerd is geraakt tijdens een ijstijd in het Pleistoceen.

Gebruik voor kunstmatig verharde muren of vaste landingsplaatsen parallel met de kustlijn gebouwd om het laden en lossen van schepen mogelijk te maken. Voor minder gefixeerde en solide structuren gebouwd in vergelijkbare locaties en voor soortgelijke doeleinden, gebruik "aanlegsteigers". Gebruik "pieren" wanneer een dergelijke lichtere structuur zich utistrekt over het water.

Verwijst naar een kloosterorde die in 1529 door Matteo da Bascio (1495-1552) is gesticht als hervormingsbeweging. De orde is een zelfstandige vertakking van de orde der franciscanen en hanteert een zeer strenge regel met de nadruk op soberheid en armoede. In zijn streven terug te keren naar de grotere eenvoud van de eerste franciscanen en hun letterlijke naleving van de regel van de Heilige Franciscus van Assisi, droeg Matteo de puntkap (capucine) van Franciscus en introduceerde hij aspecten van het solitaire leven van de kluizenaar. Ondanks tegenstand van gevestigde groepen franciscanen en bijna totale onderdrukking nadat hun vicaris-generaal in 1542 protestants was geworden, maakten de geloofsijver en prediking van de kapucijnen hen tot een belangrijke machtsfactor tijdens de Contrareformatie, want zij spraken gewone mensen en de plattelandsbevolking aan. In 1619 werden zij officieel een zelfstandige orde. Matteo en zijn volgelingen wijdden zich van de 16de tot de 18de eeuw aan de zorg voor slachtoffers van de pest; zij staan ook bekend om hun missionair en sociaal werk.

Verwijst naar het werk van een groep kunstenaars die in de conservatieve stijl van de Qing-dynastie schilderden. De stijl wordt belichaamd door de vier Wangs: Wang Shi-min (1592-1680), Wang Chien (1598-1677), Wang Hui (1632-1717) en Wang Yuan-qi (1642-1715). De stijl kenmerkt zich door landschapsschilderijen met een traditionele compositie, solide opgebouwde vormen met complexe details en delicaat penseelwerk.

Verwijst naar de cultuur van mesolithische werktuigen die is genoemd naar de archeologische vindplaats in het veen nabij het Deense Mullerup. De cultuur bestond in noordelijk Europa van circa 9.000 tot 5.000 v Chr. Het ontstond door een bosvolk dat zich na het terugtreden van de gletsjers langs de rivieren en meren vestigde en daar nieuwe gereedschappen ontwikkelde om in de veranderende omgeving te kunnen overleven. Deze gereedschappen waren stenen microlithen, bijlen, pijlen en bogen, vishaken, houten peddels, kano’s en visnetten. De artistieke activiteiten bestonden uit het aanbrengen van dessins op werktuigen en decoratieve objecten, zoals amuletten en hangers.

Graangewas dat afkomstig is uit Amerika, maar in de zestiende eeuw werd geïntroduceerd in de rest van de wereld. Het is een hoge eenjarige grassoort met een stevige steel. De vrucht bestaat uit rijen eetbare pitten op langwerpige aren die aan de dikke steel groeien. Er zijn veel verschillende variëteiten met gele, rode, blauwe, roze en zwarte kolven, vaak met spikkels of strepen. Mais gebruikt men als voedsel voor mensen en dieren, als grondstof in de industrie, voor het maken van brandstof, maisolie, maissiroop, maizena, maisbloem en ethanol (whisky, benzine). De stengels gebruikt men als biomassa om brandstof te maken, maar ook voor systeemplafonds. Uit maiskolven sneed men vroeger tabakspijpen. De kolven en het vlies eromheen gebruikte men om poppen te maken.

Wordt gebruikt voor vakwerkconstructies waarbij zwaar plankwerk, dat horizontaal of verticaal is geplaatst, wordt gebruikt om solide muren te vormen in plaats van beplanking en bekleding.

Een baksteen die voldoet aan de eisen voor solide metselwerk.

Verwijst naar een protestantse gezindte die zijn oorsprong had in de 16de-eeuwse anabaptisten van Nederland en Zwitserland, in het bijzonder de zogenoemde Swiss Brethren. De naam is afgeleid van die van een van hun leiders, Menno Simons, een Nederlandse priester die het werk dat was gestart door de gematigde anabaptisten consolideerde en institutionaliseerde. De doctrine van de mennonieten bestaat onder andere uit het uitvoeren van de doop direct na de geloofsbelijdenis, en trouw aan de Confessie van Dordrecht (1632) en de leer van het Nieuwe Testament. Mennonieten, die pacifisten zijn, hebben als beleid dat ze geen overheidsfuncties vervullen. Hoewel zich overal ter wereld mennonieten bevinden, leven de meeste van hen in de Verenigde Staten en Canada.

Werktuig uit het mesolithicum, gemaakt van vuursteen en zeer klein, meestal ongeveer één centimeter lang en een halve centimeter breed. Werd gemaakt door het punt van een grotere kling af te breken. Zo bleef een typisch afvalproduct achter: de 'kerfrest'.

Grote goudbruine, solitair levende katachtige met een groot aanpassingsvermogen die op een groot aantal verschillende prooidieren jaagt. Het verspreidingsgebied van de poema is groter dan dat van elk ander wild landzoogdier dat op het westelijk halfrond voorkomt. Het strekt zich uit van het Canadese territorium Yukon tot de zuidelijke Andes in Zuid-Amerika.

Soort orang-oetan die op Borneo voorkomt. De verschillen met de Sumatraanse orang-oetan zijn de volgende: de Borneose orang-oetan is groter en langer, heeft donkerder maar korter haar, een korter gezicht en een meer solitaire levenswijze.

Verwijst naar een mesolithische stijl en cultuur die vooral floreerde in het zuidwesten van Frankrijk en het noorden van Italië tussen 9.000 en 5.000 v. Chr. Deze kenmerkt zich door specifiek gereedschap, waaronder microlithische werktuigen zoals driehoeken en dubbelschrabbers.

Wordt gebruikt voor Romeinse bronzen munten met een waarde van een halve as, aanvankelijk gegoten en later geslagen munten van de Republiek tot aan de 2e eeuw n.C. Daarna gebruikt voor gouden munten met een waarde van een halve solidus, uitgegeven in het Oosterse Rijk van de 4e tot en met de 8e eeuw n.C.

Trappen waarvan de taps toelopende treden in de rondte lopen en vast zitten in een solide, centrale trapspil.

Verpulverde steen die men gebruikt om de ruimten op te vullen tussen onregelmatige stenen om zo een solide oppervlak te maken.

Verwijst naar de periode en cultuur die samenvalt met het eerste tijdperk van het drieperiodensysteem dat werd ontwikkeld door Christian Jürgensen Thomsen in 1836. Het is een fase in de ontwikkeling van mensachtigen, of een fase van een prehistorische menselijke cultuur die zich kenmerkt door de ontwikkeling van stenen gereedschap en wapens, en die zich hierin onderscheidt van latere ontwikkelingsfasen, toen hiervoor brons en ijzer werden gebruikt. Het stenen tijdperk wordt doorgaans ingedeeld in drie perioden: het Paleolithicum (de oude steentijd), het Mesolithicum (de midden steentijd) en het Neolithicum (de nieuwe steentijd), die zich van elkaar onderscheiden door de toenemende verfijning in de vervaardiging en het gebruik van werktuigen.

Verwijst naar de stijl en cultuur die is genoemd naar de archeologische vindplaats bij Swidry in Polen, en die voorkwam in Polen, Roemenië, Rusland en elders. Deze cultuur ontwikkelde zich in de laat Paleolithische periode, maar bleef bestaan en floreerde tot in het Mesolithicum. De cultuur wordt hoofdzakelijk gekarakteriseerd door kenmerkende vuurstenengereedschappen, waaronder kleine, asymmetrische, gekartelde snijers, pijlpunten, en slijpbijlen.Er lijken overeenkomsten te zijn met de Campagnische cultuur die zuidelijker floreerde.

Een aluminiumsilicaat dat fluor bevat dat is gevormd door fluorhoudende dampen die zijn afgegeven tijdens de laatste fasen van het kristalliseren van stollingsgesteente. De topaas, die als edelsteen zeer geliefd is, komt voor in prismatische kristallen die transparant en glanzend zijn en een witte (kleurloze), gele, bruine, lichtblauwe, roze, rode of lichtgroene kleur hebben. Onder meer aangetroffen in Brazilië, Mexico, Saksen, Schotland, Japan en de Oeral. Kleurloos topaas kan worden aangezien voor diamant wanneer het is geslepen. Gekleurd topaas kan onstabiel zijn en verbleken door zonlicht. Men meent dat het mineraal dat moderne mineralogen met 'topaas' aanduiden, niet bekend was in het oude Griekenland en Rome en bij de schrijvers van het Oude Testament; de steen die door deze oude beschavingen 'topazos' werd genoemd, was waarschijnlijk het mineraal chrysoliet, ofwel peridot of gele saffier.

Stenen treden, driehoekig in doorsnede, die wenteltrappen of spiltrappen vormen. Ze lopen schuin af en hebben gevormde uiteinden die, op elkaar gelegd , de centrale zuil of solide wentelspil vormen.

Verwijst naar de cultuur en aardewerkstijl die al in het noorden van Europa wordt aangetroffen vanaf het eind van het 5de millennium v Chr. en is genoemd naar de kenmerkende, soms trechtervormige vazen. Hoewel de cultuur wordt geclassificeerd als vroeg-neolithisch, vertoont deze veel overeenkomsten met de laat-mesolithische stijl. De cultuur verschilt per regio, maar wordt over het algemeen gekenmerkt door vroege domesticatie van dieren en planten, gepolijst (vuur)stenen gereedschap, flessen met halzen, manden, potten, trechterbekers verfraaid met verticale en horizontale groeven en in sommige regio’s megalithische grafmonumenten.

Kleine gouden munten ter waarde van een derde van een gouden solidus, gebruikt in Romeinse en Merovingische gebieden vanaf eind 4e eeuw tot de 7e of 8e eeuw.

Zeldzame primaat die op een eekhoorn lijkt, solitair is en in bomen leeft en op Madagaskar voorkomt. Het is een nachtdier en het enige levende lid van de familie Daubentoniidae.