Associaties voor boek

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor boeken waarin de letters van het alfabet worden afgebeeld, vaak in combinatie met illustraties, in sommige gevallen bedoeld om het alfabet te leren, in andere om illustrators in de gelegenheid te stellen hun kunsten te vertonen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die lijsten met huisadressen bevatten, meestal op alfabetische volgorde.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vroege met goud bewerkte boekbanden die in Venetië en andere plaatsen in Noord-Italië werden vervaardigd. De hoeken zijn vaak gedecoreerd met gestileerde arabesken of een kleine driepasvorm, een zogeheten 'Aldine-fleuron'. Kenmerkende decoraties voor deze banden zijn geometrische vlechtbandmotieven of rechthoekige panelen met gouden riemlijsten, met de titel van het boek of de naam van de schrijver in het midden gestempeld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lijsten met namen, adressen en andere gegevens van oudstudenten aan scholen, instituten of universiteiten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kinderboeken voor gebruik in bad, met watervaste bladen van plastic of vinyl, vaak gevuld met schuimplastic zodat ze blijven drijven; bevatten gewoonlijk meer illustraties dan tekst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken of verhandelingen waarin de basisprincipes of -onderdelen van een kunst, wetenschap, vakgebied of gebruik worden gepresenteerd en die vooral van de zeventiende tot en met de negentiende eeuw veel werden gebruikt..

Toegevoegd op: 16-8-2017

Documenten die geproduceerd worden door een commerciële of industriële onderneming.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Werken waarin aspecten worden beschreven van begrafenis- en herdenkingsplechtigheden voor voornamelijk personen van koninklijken bloede, edelen of beroemdheden, gewoonlijk geïllustreerd en met beschrijvingen van processies, diensten, aanwezigen, doodskisten, de aankleding van de kerk en andere aspecten van de uitvaart, en vaak ook preken, éloges en andere schriftelijke getuigenissen van de verdiensten en het belang van de overledene.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die worden bewaard op het hoofdkwartier van een militaire eenheid, bijvoorbeeld een regiment of compagnie, waarin bevelen van hogerhand zijn opgenomen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken, meestal bestemd voor kinderen, met mechanismes die bewegen of door de lezer kunnen worden bewogen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Reeks boeken met aanwijzingen aan biechtvaders in de vorm van gebeden, vragen en lijsten van zonden met penitentie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die bestaan uit geheel of voor een groot deel blanco bladen, gelinieerde pagina's of gedrukte formulieren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken waarvan het geheel aan tekst en illustraties voor elke bladzijde afzonderlijk is gedrukt vanaf één enkele gesneden houtblok.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verzamelingen van houten of ivoren tabletten, of vellen papier, perkament of soortgelijk materiaal, die blanco, beschreven of bedrukt zijn, en die aan elkaar zijn geregen of gebonden. Gewoonlijk vele gevouwen en gebonden bladen met ononderbroken drukwerk of tekst; wanneer het gedrukt materiaal betreft gaat het vooral om een gebonden band of een band van redelijke formaat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zeeavonturiers in het Caribisch gebied en de Grote Oceaan rond Zuid-Amerika die aan het eind van de 17e en het begin van de 18e eeuw Spaanse schepen en nederzettingen aanvielen en beroofden. De term wordt meestal toegeschreven aan Alexander Exquemelin, die in 1684 een werk publiceerde over deze kapers (of piraten).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Procedé om bladen of katernen aan elkaar te bevestigen, meestal in een kaft, om zo een boek te maken. Hiervoor worden uiteenlopende handmatige en machinale procedures toegepast.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Personen die boeken inbinden, hetgeen inhoudt dat diverse procedures handmatig of met machines worden uitgevoerd om bladzijden of verzamelingen losse bladen samen te voegen, meestal met een omslag.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Open tabijn, meestal zwaar voorbewerkt of gesteven, dat wordt gebruikt om de achterkant van boekblokken te voeren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine gegraveerde of gedrukte labels, die meestal te vinden zijn in de bovenste buitenhoek van een van de voorste schutbladen, met daarop de naam en meestal het adres van de boekbinder. Algemeen gebruikt in de achttiende en de vroege negentiende eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Textielmateriaal voor boekomslagen, meestal van geweven katoen of linnen. Voor versteviging, kleuring en versiering en voor het verbeteren van de duurzaamheid wordt het onder meer gebleekt, gekleurd, gesteven, geïmpregneerd, geglazuurd en gebosseleerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Die delen van het boek die bestaan uit bladzijden en katernen die worden gebonden; materiaal zoals schutbladen en borden, die ook tijdens het binden worden aangebracht, worden hierbij niet meegerekend,

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor personen die werkzaam zijn als commercieel drukker. Gebruik 'prentkunstenaars' voor kunstenaars die prenten maken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Catalogi die bestaan uit beschrijvingen van boeken of ander bibliografisch materiaal uit een collectie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een club waarvan het abonnementsgeld wordt besteed aan het kopen of lenen van boeken voor gemeenschappelijk gebruik door de leden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kasten om boeken in te zetten waarbij meestal meerdere planken door een deur worden ingesloten. Ze verschillen van 'boekenplanken' die een openkast-systeem hebben waar boeken op staan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verborgen bedden die in een schijnboekenkast worden opgeklapt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Voorwerpen die tussen de bladzijden van een boek worden gelegd om aan te geven waar men was. Te onderscheiden van 'registers (boekonderdelen)' die aan boeken vastzitten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Personen die boeken vervaardigen, met inbegrip van boekbinders, drukkers en andere verwante beroepen. Doorgaans omvat de term niet de schrijvers die de intellectuele inhoud van het boek verzorgen, maar soms wel kunstenaars die boeken met de hand maken en tevens zelf zorg dragen voor de getekende of geschreven inhoud. Niet te verwarren met bookmakers, personen bij wie geldbedragen voor weddenschappen kunnen worden ingezet.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine horizontale persen bestaande uit twee evenwijdige platen of balken die worden samengedrukt of uiteengedreven met behulp van een grote schroef bij elk van beide uiteinden; gebruikt voor het vastklemmen van een boek tijdens het aanbrengen van belettering of andere werkzaamheden aan de rug.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Openkast-systeem om boeken in te zetten. Ze verschillen van 'boekenkasten met deuren' waarbij de planken door een deur worden afgesloten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Hellende oppervlakken die op lessenaars zijn gemonteerd en soms op altaars, schrijfbureaus of ander meubilair, waarop een geopend boek kan worden geplaatst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ondersteunende middelen om boeken rechtop te laten staan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Tassen die voornamelijk gebruikt worden voor het dragen van schoolboeken en andere schoolspullen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor het procédé van reliëfdruk in de context van het drukken van boeken en andere teksten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Harmoniums, in de vorm van een groot boek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het verzamelen van gegevens, meestal in monetaire termen, over economische activiteiten, het verwerken van deze gegevens en het bekendmaken van die gegevens voor gebruik door belanghebbende beleidsvormers.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zij die boekhouden maar niet officieel zijn geschoold in financiële administratie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gebouwen of kamers voor het boekhouden, zakelijke activiteiten en correspondentie, bijvoorbeeld in een koopmanshuis of woonhuis vóór de 20e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Benaming uit de 18e eeuw voor bureaus waarvan het onderstel op hoge poten staat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Afbeeldingen of diagrammen die een verklarende functie hebben of dienen als voorbeeld of visualisatie, en meestal bij een tekst horen. De term wordt het meest gebruikt voor afbeeldingen in boeken of gepubliceerde tijdschriften. Gebruik 'studies (beeldmateriaal)' voor werken die een onderwerp bestuderen of een voorloper zijn op een apart en meer afgerond werk. Gebruik 'miniaturen' of 'verluchtingen' voor schilderingen in manuscripten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Labels die in boeken zijn geplakt om aan te geven van wie ze zijn, en soms om aan te geven waar ze horen te staan in een bibliotheek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor beeldhouwwerken, meestal uniek, die op boeken lijken of boeken bevatten, maar die niet op dezelfde manier informatie overdragen als gewone boeken, die bijvoorbeeld illustraties bevatten, en in een reeks of fragmentarisch worden ervaren, bijvoorbeeld bladzijde voor bladzijde. Geen Nederlands equivalent. Gebruik 'kunstenaarsboeken' of 'boekwerken' voor boeken die zijn gemaakt of bedacht door beeldend kunstenaars.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Papier dat geschikt is voor het drukken van boeken, tijdschriften en reclamedrukwerk; inclusief vele soorten gewoon en gecoat papier maar exclusief krantenpapier.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De onbedekte boekbandsneden van boekblokken, gevormd waar en wanneer de rugsneden van katernen aan elkaar vast zitten. Gebruik 'ruggen' voor de onderdelen van kaften die de zijkant bedekken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor het repareren of vervangen van de rug en de knepen van een boek

Toegevoegd op: 16-8-2017

Those styles of handwriting designed for legibility and used in transcribing manuscript books.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het verkopen van en in algemene zin handelen in boeken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Mensen of bedrijven die boeken kopen en verkopen. Wordt in teksten van voor ongeveer 1800 ook gebruikt voor personen die verantwoordelijk waren voor de publicatie van boeken en die later 'uitgevers' werden genoemd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kunstenaars die zijn gespecialiseerd in het maken van tekeningen of andere afbeeldingen die een beschrijving, verhaal of ander geschreven materiaal verluchtigen, gewoonlijk in een boek of tijdschrift.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor boeken, door kunstenaars gemaakt, waarvan de vorm en uiterlijke verzorging samenhangt met de inhoud. Wordt tevens gebruikt voor (handgemaakte) werken waarbij veel zorg is besteed aan de vervaardiging. Gebruik 'book objects' voor sculpturen die op boeken lijken of waar boeken deel van uitmaken, maar niet communicatief zijn op de manier zoals boeken dat doorgaans zijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor winkels waar boeken de belangrijkste koopwaar zijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekjes met coupons die de houder recht geven op een bepaalde hoeveelheid van een gerantsoeneerd goed.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken met blanco of gelinieerde bladzijden waarop brieven zijn geschreven die verstuurd moeten worden. Ook kopieën van brieven, oorspronkelijk op losse bladen, die meestal in chronologische volgorde zijn samengebonden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar Engelse en andere Europese bureaus met een zeer schuin geplaatst schrijfblad (meestal onder een hoek van 45 graden) met daarboven een boekenkast. Gebruik 'desks and bookcases' voor soortgelijke Amerikaanse voorbeelden. Dit meubeltype heeft zich ontwikkeld uit het bureau. Aan het begin van de 18de eeuw bestond er een type bureau dat bestond uit laden onder een schuin aflopend schrijfblad, geplaatst op cabriolepoten. Op veel bureaus uit deze periode en eerder was een boekenkast geplaatst, vaak met al dan niet beglaasde deuren. Hollandse meubelmakers werkten de vorm verder uit en creëerden zo de 'bureau-boekenkast', die vaak is voorzien van een vernuftige combinatie van laden en vakken. Dit type bureau werd zeer populair en verspreidde zich ook naar andere delen van Europa.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekjes die blanco bankcheques bevatten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bureaus en boekenkasten met een scharnierend, rond deksel of bedekking die op een gedeelte van een cilinder lijkt en in de schrijftafel kan worden gerold. Ze werden voornamelijk aan het eind van de 18e en het begin van de 19e eeuw gemaakt. Gebruik 'cylinder fall desks' voor soortgelijke bureaus zonder boekenkast.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken waarin bijzondere of beroemde passages, citaten, gedichten, commentaren, recepten, voorschriften en allerlei soorten andere documenten bijeen zijn gebracht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor boeken die niet de gebruikelijke rechthoekige vorm hebben, zoals ronde, driehoekige of veelhoekige boeken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor boeken die het dagelijkse, persoonlijke verslag bevatten van de eigen ervaringen, standpunten en observaties van de schrijver. Gebruik `journalen (verslagen)' wanneer het gaat om het verslag van de activiteiten of de transacties van personen of organisaties.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekhoudregisters waarin de ontvangsten en de uitgaven dagelijks worden opgetekend in de volgorde waarin ze plaatsvinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Personen die boeken bijhouden waarin zij dagelijks verslag doen van persoonlijke ervaringen, meningen en waarnemingen. Meestal schrijven ze voor privédoeleinden, maar in enkele gevallen is hun werk bedoeld voor publicatie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor de definitieve versies van scenario's. Ze bevatten alle dialogen en regie-aanwijzingen en zijn meestal opgedeeld in afzonderlijke scènes, waarbij de diverse shots - voor het gemak van de regisseur en eventueel dat van de acteurs - in chronologische volgorde zijn genummerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Eenvoudige boekjes die worden gebruikt om kinderen te leren lezen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die de epistels bevatten die tijdens de mis gelezen worden; sinds de 13e eeuw meestal een onderdeel van het misboek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbanden, meestal van kalfsleer, versierd met patronen en motieven die zijn afgeleid de Etruskisch aardewerk, zoals sleutelpatronen, vazen en palmetten. Ze werden halverwege de 18de eeuw gemeengoed dankzij de boekbinders uit Halifax in het Englese Yorkshire en met name dankzij de familie Edwards.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor verslagen van evenementen zoals festivals, parades of ceremoniële intochten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Deze kunstvorm heeft momenteel nog geen definitie beschikbaar.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Meestal voor kinderen bestemde boeken waarin delen van een illustratie naar voren komen wanneer de pagina's worden opengeslagen of er aan een lusje wordt getrokken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een reeks afbeeldingen van een levendig tafereel die zodanig aan elkaar vast zijn gemaakt dat de illusie van beweging kan worden gecreëerd door de afbeeldingen snel door te bladeren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boek met of zonder tekst waarin de essentiële informatie wordt overgedragen middels een verzameling fotografische afbeeldingen. Het boek kan het werk bevatten van één of meer kunstenaars of fotografen, of kan door een redactie zijn samengesteld. De afbeeldingen in een fotoboek zijn vaak bedoeld om in context te worden bekeken, als deel van een groter geheel. Meestal verwijst de term naar mechanisch gereproduceerde en commercieel verspreide werken. Gebruik 'fotoalbums' voor albums waarin fotografische afdrukken, al dan niet voorzien van een toelichting, zijn ingeplakt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken, meestal bestaande uit voorgedrukte vellen, waarin bezoekers hun naam en adres, soms aangevuld met enige korte opmerkingen, kunnen schrijven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken met gebeden en andere vormen van godsdienstoefening.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbanden met stoffen kaften, meestal van fluweel, zijde of canvas, bewerkt met gouden, zilveren of zijden draad. Deze boekbandkunst kende zijn hoogtepunt in Europa in de 16de en 17de eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Banden die zo ontworpen zijn dat het boek aan een vast onderdeel zoals een plank of een werktafel geketend kan worden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Geografische woordenboeken met wisselende hoeveelheden beschrijvende, geografische, historische of statistische informatie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor boeken, meestal geïllustreerde literaire bloemlezingen, die bedoeld zijn om cadeau te worden gedaan en die vaak jaarlijks worden uitgegeven. Dergelijke boeken waren met name tijdens de 19e eeuw in zwang. Gebruik `gedenkschriften' voor werken die worden opgesteld ter gedachtenis van een bepaalde gebeurtenis.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die de exacte volgorde van gebeden, voordrachten uit de Heilige Schrift en kerkelijke ceremonies voor de canonieke uren bevatten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken waarin verzamelingen kerkgezangen staan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken met een extra leren kaft waarmee een boek kan worden bevestigd aan een gordel waaraan het ook onder het lezen vast kan blijven zitten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kantoorboeken, gerangschikt naar afzonderlijke personen of rekeningen, waarin de laatste aantekening geschiedt van alle inkomsten, uitgaven en andere transacties.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst in hoofdzaak naar de inheems Amerikaanse tekenaars en schilders uit de 19de eeuw die grootboeken of soortgelijke gelinieerde of ingebonden boeken gebruikten om beschrijvingen van het leven van de Prairie-indianen in vast te leggen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Tekeningen van taferelen uit het leven van de 19de-eeuwse Prairie-indianen, waarbij de nadruk op heldhaftige gebeurtenissen ligt. De naam van de tekeningen is ontleend aan de gelinieerde grootboeken waarin deze tekeningen vaak zijn aangetroffen; de boeken waren verkregen van blanke militairen of kooplieden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gebruik voor boeken gedrukt in groter lettertype dan normaal, in het algemeen meer dan 16-punts, meestal ten behoeve van lezers met een visuele handicap.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor, meestal compacte, boeken die beknopte informatie bevatten. Meestal gaat het om regels of aanwijzingen die men nodig heeft om bepaalde taken of processen te kunnen uitvoeren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die zijn bedoeld zijn om te leren spellen. Vaak wordt hierin gebruik gemaakt van lijsten speciaal gekozen woorden en soms bevatten ze ook oefeningen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor boeken die met een harde kaft zijn ingebonden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Banden waarbij de omslag van een boek al helemaal is gemaakt voordat deze met behulp van de schutbladen vast wordt gemaakt aan het tekstblok.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gebruik voor heraldische verwijzingsbronnen waarin de wapens afhankelijk van de ontwerpen die ze bevatten in een bepaalde methodiek zijn gerangschikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ex-librissen waarop een familiewapen of andere heraldische afbeeldingen te zien zijn als eigendomsmerk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Documenten waarin huishouduitgaven zoals voor voedsel, voorzieningen en hulp in de huishouding staan opgetekend, en die deel uitmaken van een journaal of een ander boek. Hieronder vallen ook geclassificeerde of chronologisch gerangschikte dossiers van rekeningen en kwitanties voor huishoudelijke goederen en diensten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die jaarlijks worden uitgegeven als een rapport of overzicht van de statistische gegevens of feiten van een kalenderjaar, bedoeld als naslagboeken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Meestal jaarlijkse publicaties die een grote verscheidenheid aan wetenswaardigheden of statistische gegevens bevatten. De oorspronkelijke versies bevatten ook voorspellingen over dagen, maanden en vakanties van het nieuwe jaar.

Toegevoegd op: 16-8-2017

18de-eeuwse Franse boekbindstijl waarbij 17de-eeuwse kantwerk- of dentelleranden zo werden verbreed dat ze het grootste deel van de omslag vulden, en alleen in het midden ruimte werd uitgespaard voor een heraldisch wapen. Het golfpatroon waarmee de randen zijn bewerkt, creëert eveneens een kantwerkachtig effect. Kantwerkbanden werden vervaardigd door de boekbinders Derome en Dubuisson.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kantoorboeken waarin de eerste aantekening geschiedt van alle contante ontvangsten, van alle contante uitgaven, of van beide.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt algemeen gebruikt voor boeken die religieuze riten en soms hymnen bevatten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Eenvoudige boekjes met stevige kartonnen pagina's en een gelamineerde beschermlaag, bestemd voor hele jonge kinderen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Leesboeken die speciaal zijn geschreven ter vermaak voor kinderen, doorgaans jonger dan 12. De boeken zijn vaak geïllustreerd. In deze definitie zijn stripboeken, naslagwerken en schoolboeken uitgesloten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken met omtrektekeningen die kunnen worden ingekleurd met tekenstiften, aquarelverf, kleurpotloden of andere middelen, gewoonlijk bedoeld voor kinderen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Algemene term voor boeken met de gezangen uit de rooms-katholieke liturgie, die tijdens kerkdiensten worden gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor mappen waarin officiële kopieën of akten worden verzameld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken met namen en beschrijvingen van kruiden of van planten in het algemeen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor boeken die door kunstenaars zijn gemaakt of bedacht, ongeacht het aantal exemplaren waarin het werk is vervaardigd. Gebruik 'kunstenaars' (ALT of 'artists') in combinatie met 'geschriften' voor informatieve teksten die door kunstenaars zijn geschreven. Gebruik 'boekwerken' voor door kunstenaars gemaakte boeken waarbij de nadruk wordt gelegd op het feit dat het object an sich een kunstwerk is. Gebruik 'book objects' voor werken die op boeken lijken of waar boeken deel van uitmaken, maar die niet op die manier informatie overdragen die kararteristiek is voor boeken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lage boekenkasten die zo zijn ontworpen dat de wand erboven vrij is voor schilderijen of hoge spiegels. Ze hebben meestal een openkast-systeem of deuren met open traliewerk in plaats van massieve deuren of deuren bekleed met zijde.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die bij uitstek worden gebruikt bij de studie van een bepaald onderwerp of een bepaalde wetenschap.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die zijn bedoeld om te leren lezen of de leesvaardigheid te trainen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken, meestal voor kinderen bestemd, waarvan de bladen uit te drukken puzzelstukjes bevatten of geheel uit dergelijke puzzelstukjes bestaan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor boeken die bestaan uit één lange strook papier die als een harmonika is gevouwen en aan één of beide uiteinden aan een harde kaft is bevestigd. Gebruik 'geniet-gebrocheerd' wanneer een boek bestaat uit dubbele bladen die aan de snijkant zijn gevouwen en langs de losse zijden aan elkaar zijn genaaid om een bundel te vormen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken waarin korte muziekstukken staan die zijn geschreven of bewerkt om te worden gezongen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Registers waarin opeenvolgende gegevens worden opgetekend, vooral met betrekking tot activiteiten of handelingen die voorkomen binnen een systeem.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine kartonnen mapjes waarin papieren lucifers vast zijn geniet of gelijmd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Literaire boeken die op een geluidsdrager zijn opgenomen en worden verkocht. Vaak zijn de teksten voorgelezen door acteurs of door de auteurs zelf.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lijsten, catalogi, geschiedenissen of verhalen over religieuze martelaren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die in de eerste plaats bedoeld zijn om iets in op te zoeken in plaats van om te lezen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken waarin de notulen van een vergadering worden vastgelegd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekjes waarin opgaven en oefeningen staan, bijvoorbeeld rekensommen, die door een leerling in het boekje zelf mogen worden gemaakt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken met ontwerpen of tekeningen die zijn verspreid of uitgegeven om wijdverspreide reproductie mogelijk te maken. Ze kunnen worden gebruikt voor tekening- of prentverzamelingen die dienen als modellen voor kunstenaars.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor albums waarin zich een grote verscheidenheid aan voorwerpen bevind, vooral wanneer deze voorwerpen als memorabilia dienen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bundels waarin preken of homilieën zijn opgenomen, met name die preken en homilieën die gedurende een bepaald kerkelijk jaar tijdens de mis zullen worden gelezen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Eenvoudige boeken die zijn bedoeld om kleine kinderen, vaak aan de hand van kleurrijke plaatjes, te leren tellen en rekenen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekjes waarin rekeninghouders door de bank verstrekte afschriften van hun transacties kunnen bewaren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken waarin financiële rekeningen worden bijgehouden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken of blokken blanco papier die worden gebruikt of zijn bedoeld om op te schetsen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken met schriftelijke of gedrukte voorbeelden, bijvoorbeeld van kalligrafie, die door leerlingen kunnen worden nagemaakt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Scheepspapieren die door de kapitein aan het eind van een reis worden opgemaakt, waarin staat vermeld hoeveel elk bemanningslid heeft verdiend, inclusief overuren of speciale premies.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Officiële gegevens in boekvorm van de stamboom van rasdieren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken, meestal voor kinderen bedoeld, waarin de pagina's zijn gevuld met illustraties en lege plekken waarop stickers kunnen worden geplakt; de stickers worden samen met het boek geleverd of bevinden zich op de bladzijden zelf.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kinderboekjes die bestaan uit bladzijden van stevig textiel; meestal bevatten ze voornamelijk afbeeldingen en weinig tekst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gidsen met namen van mensen met een telefoonaansluiting en de bijbehorende adressen en telefoonnummers.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een visitekaartje met de naam en het adres van de boekverkoper, bij wijze van bescheiden reclame.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine boeken of pamfletten, meestal goedkoop gedrukt en met teksten als volksverhalen, verhandelingen, ballades of kinderversjes, vroeger gevent door marskramers.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die niet alleen afbeeldingen maar ook daadwerkelijke monsters van goederen die te koop zijn bevatten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbanden in een stijl die vanaf het midden van de 18de eeuw tot het begin van de 19de eeuw in zwang was, en waarbij vrijmetselaarssymbolen in goud als decoratie werden gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken waarin wordt geregistreerd hoelang werknemers (ergens aan) hebben gewerkt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Systematisch geordende en veelomvattende verzamelingen wetten, of, meer in het algemeen, systematische verzamelingen van wetten en regels voor procedures en gedragingen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Naslagwerken die alfabetisch gerangschikte lijsten woorden omvatten met daarbij informatie over ieder weergegeven woord. Meestal geven ze betekenis, uitspraak en etymologie, en bevatten ook informatie over het gebruik van een woord.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Standaard bedoeld voor een zeer groot woordenboek

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekjes die aan alle leden van de strijdkrachten worden uitgereikt en waarin aantekeningen worden gemaakt betreffende hun soldij..

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor het aanbrengen van een strook of stroken materiaal op de achterkant van een boekblok na het innaaien, lijmen, ronden en knepen en voor het inbinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kapitalen die direct op het boekblok zijn genaaid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor het proces waarbij de platten aan een boekblok worden bevestigd door de banden of touwen waarop het boekblok is genaaid, door de in de platten gesneden gaten te leiden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kartonnen of houten leesboekjes die bestaan uit twee of drie bladzijden waarop de letters van het alfabet alsmede getallen, eenvoudige tekst en soms afbeeldingen worden (af)gedrukt. Vaak wordt het afgedrukte ter bescherming voorzien van een laklaag. Te onderscheiden van 'ABC-boekjes'. Deze abecedariums bestaan meestal uit TTn vel perkamentpapier of een laagje papier dat op een dun houten bord is geplakt. Vroeger werden zulke plankjes soms beschermd door een doorzichtige plaat van hoorn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekformaat waarbij een vel papier in 48 bladen of 96 pagina's wordt gevouwen. Dit gebeurt door een vel vijf keer te vouwen, waardoor 32 bladen ontstaan, en vervolgens een half vel te vouwen tot 16 bladen en dit in het eerste vel te schuiven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt als verzamelnaam voor de delen van een boek die volgen op de hoofdtekst, zoals appendices, noten of registers.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor objecten die dienen om ruimten binnenshuis onder te verdelen, waarbij vaak gebruik gemaakt wordt van boekenplanken of kastjes. Gebruik 'tussenwanden' voor al dan niet permanente binnenmuren die het ene gedeelte van een gebouw van het andere afscheiden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Materiaal, vaak van koper of zilver, zoals schroeven, stiften, boeksloten, scharnieren, sluitingen, afdekplaten, enzovoort, die men aan het eind van het bindproces toevoegt als functionele of decoratieve elementen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken om afspraken in op te schrijven, meestal tevens kalenders.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst en architectuur die is verbonden met de islamitische dynastie met deze naam die van 800 tot 909 heerste over Tunesië, Algerije en Sicilië. De dynastie bereikte haar hoogtepunt onder Abu Ibrahim Ahmad (regeerde 856-63) toen de Grote Moskee van Kairouan werd verfraaid. Kairouan werd een belangrijk religieus en cultureel centrum, dat onderzoekers en handwerkslieden aantrok die lokale varianten van Abbasid-stijlen ontwikkelden. De Zaytuna-moskee in Tunis, een gebouw dat wedijverde met de Grote Moskee van Kairouan, werd gerestaureerd in een campagne die werd voltooid in 864-5. In kunsthistorisch opzicht is de Aghlabid-dynastie ook bekend vanwege een groep Koran-manuscripten die werden gevonden in de bibliotheek van de Grote Moskee van Kairouan. De oudste van deze manuscripten worden traditioneel toegeschreven aan de Aghlabid-periode en omvatten een aantal van de beste voorbeelden van vroege islamitische kalligrafie en boekbindkunst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst en architectuur in de periode van de heerschappij van Ahmed II, die regeerde van 1703 tot 1730. Zijn heerschappij omspant het grootste gedeelte van wat bekend staat als de 'Tulpenperiode'. Ahmed staat vooral bekend om zijn patronaat van de hofschilder Levni, die verantwoordelijk was voor een van de beroemdste latere Ottomaanse historische manuscripten, de 'Sūrnāma' of het 'Festivalboek', uit ca. 1720. Ahmed staat ook bekend om het bouwen van een aantal fonteinen in de hoofdstad met hun karakteristieke decoratie uit de Tulpenperiode, bestaande uit lage marmeren reliëfs met afbeeldingen van vazen met bloemen. Er was ook een langdurige periode van ontwikkeling van paleisarchitectuur tijdens deze periode, vooral met betrekking tot het houten kustpaleis of yali, gebouwd aan de Bosporus.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het werk van een school van schilders die halverwege de 18de eeuw actief was in Akita in het noorden van Honshu. Satake Shozan (1748-1785) en Odano Naotake (1749-1780) ontwikkelden de stijl, die zich kenmerkt door een mengeling van naturalistische details en westerse illusionistische methoden, waarbij traditionele Japanse pigmenten worden gebruikt op zijde of papier en het oppervlak volledig wordt afgedekt met een laag olie en hars. Voltooide schilderijen waren in het algemeen gebaseerd op tekeningen uit schetsboeken van nauwkeurige observaties van bloemen, bomen en vogels.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Platte, flexibele rechthoekige houders met een handvat die worden gebruikt worden voor het vervoeren van boeken, papieren en dergelijke, vaak vervaardigd van leer. Voor platte, harde, vierkante houders wordt 'diplomatenkoffertje' gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst en cultuur die zijn verbonden met de islamitische Berberdynastie die regeerde in Noord-Afrika en zuidelijk Spanje (1130-1269). Deze periode is opmerkelijk omdat het voor het eerst was dat de hele Maghrib was verenigd onder één dynastie. De Almohads stonden op tegen de Almoravids in 1121 en veroverden Marrakesh in 1147. De dynastie verloor macht toen ze werd verslagen door Alfonso VIII in 1212, waarbij Andalusië verloren ging, en in 1269, toen men Marrakesh kwijtraakte aan de Berberse Marinids. De Almohad-hoven in Marrakesh en Sevilla waren centra van islamitische kunst en islamitisch onderwijs, vooral op het gebied van filosofie. Almohad-architectuur staat bekend om de combinatie van puriteins, eenvoudig ontwerp en overvloedige decoratie. Er werden enorme congregationalistische moskeeën gebouwd in Sevilla, Rabat en Marrakesh. Eenvoudige interieurs worden verlucht door middel van weelderige, gelobde bogen en andere details. Herhaald gebruik van een architecturale eenheid zoals een arcade of nis om gerichte doorkijkjes en een diep gevoel van ruimte te creëren, is een andere kenmerkende eigenschap. Sobere exterieurs contrasteren sterk met de rijk geïllustreerde, gigantische vierkante minaretten (laat 12de eeuw) van de drie moskeeën. Deze minaretten zijn rijkelijk voorzien van venstervormige openingen en elke zijde heeft verschillende rasterontwerpen die zijn uitgevoerd in verhoogd metselwerk. De moskee van Tinmal, met zijn karakteristieke Maghribi T-vorm, wordt beschouwd als een Almohad-meesterwerk. De locatie van de minaret achter de mihrab is een belangrijke vernieuwing van Tinmal. Almohad-moskeeën zijn gewoonlijk vergroot ten koste van hun binnenhoven. Andere kunsten zoals het maken van boeken, metaalwerken en luxe weefsels floreerden eveneens. Verschillende exemplaren van de Koran tonen aan dat papier tijdens deze periode perkament begon te verdringen. Een boekband op een prachtige, meerdelige Koran (1256) is het vroegst gedateerde voorbeeld van goudsierdruk. In textilia is net als in boekbanden een voorkeur te zien voor geometrische patronen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schuinopstaande, soms vouwbare, boekenstandaard. Bestemd voor op het altaar en gemaakt van hout of metaal, bedoeld voor het missaal of ander liturgisch boek

Toegevoegd op: 16-8-2017

Hout van de boom behorende tot de soort Liquidambar styraciflua, inheems in de Verenigde Staten en Mexico. Het wordt gebruikt voor het maken van meubilair, fineer en pulp voor boekpapier.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De studie van de geschiedenis van de boekproductie en de omschrijving van boeken als fysieke objecten, met inbegrip van de studie van de verhouding tussen verschillende teksten of tussen verschillene edities van een werk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Decoratieve motieven die lijken op uiterst gestileerde ananassen; veelvoorkomend onder meer op rococo-meubilair, als fioelen op de stijlen van toegangspoorten, op tafelgerei, en gestempeld op leren boekbanden. Op boekbanden worden ze doorgaans geplaatst in ruitvormige compartimenten van een paneel, onderverdeeld door diagonale stroken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor volledig cursieve Antieke schriften die laat in de 12e eeuw zijn ontwikkeld in Engeland, in de eerste plaats voor gebruik in documenten. Later werden ze ook gebruikt als boekhandschriften, en geleidelijk aan geformaliseerd om bastarda te worden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Papier dat is gemaakt van gebleekte houtpulp of espartogras, met een betrekkelijk ruw of onafgewerkt oppervlak. Antiek papier kan licht of zwart van gewicht zijn. Boeken, met name romans, worden op antiek papier gedrukt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een groep schriften, onder meer boekhandschriften en documentschriften en formele en cursieve stijlen, die de overhand hadden in Europa vanaf laat in de 12e tot de 16e eeuw, en in sommige streken tot nog later.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor alle kunst die over het laatste oordeel of het noodlot van de wereld gaat, het bijbelse verhaal over Armageddon uit het Boek der Openbaringen inbegrepen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar gebouwen of ruimten waarin archieven, documenten, boeken of manuscripten worden geplaatst, ondergebracht of opgeslagen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Exemplaren van een boek, film, drukwerk, document, gegevensverzameling, software of andere tastbare of digitale objecten die langdurig worden bewaard in een faciliteit of in media en die niet beschikbaar zijn voor distributie of algemeen gebruik.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor woordenboek-achtige naslagwerken van heraldische wapenbeelden (alle goedgekeurde deviezen waaronder wapenschilden, insignes en vlaggen) die alfabetisch staan gerangschikt op familienaam.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die verslagen bevatten van praktijkvoorbeelden die algemene principes illustreren of een voorbeeld zijn van belangrijke situaties. Ze worden gebruikt als naslag of voor instructie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Personen die concepten formuleren en toezicht houden op werknemers die zich bezighouden met het tot uitvoer brengen van layout-ontwerpen voor kunstwerken en kopij die worden vertoond door visuele communicatieve media zoals tijdschriften, boeken, kranten, televisie, film, posters en verpakkingen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Engelse bouwkundige en decoratieve stijl in het midden van de 17de eeuw, die werd ontwikkeld door handwerkslieden via het gebruik van patronenboeken en zich kenmerkt door een grof classicisme waarin regionale verschillen en het werk van individuele werkplaatsen naar voren komen. Bouwkundige elementen zijn onder meer schilddaken, gebroken frontons en architraven met oren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een hindoeïstische geloofsgemeenschap en hervormingsbeweging die in 1875 in Bombay is gesticht door de brahmaan Dayananda Sarasvati. Zijn volgelingen, die streven naar een terugkeer tot de oorspronkelijke zuiverheid van het hindoeïsme zoals dat te vinden is in de Veda’s, zijn tegen beeldenverering, kinderhuwelijken, polygamie en betekenisloze rituelen. Dayananda's boek Vedabhashya bevat zijn uitleg van de Veda’s, de oudste hindoegeschriften. Arya Samaj draagt een morele visie van vriendelijkheid en goede wil jegens allen uit. Arya Samaj, thans een wereldwijde organisatie, is ook tegenstander van het traditionele hindoeïstische kastenstelsel en zet zich in voor de bestrijding van godsdienstig en sociaal onrecht. Volgelingen van Arya Samaj hebben ook het nieuwe idee geïntroduceerd om mensen met andere geloofsovertuigingen te bekeren tot het hindoeïsme. In 1893 was er een schisma tussen conservatieve en liberale volgelingen die het niet eens werden over de vraag of zij traditionele of moderne vormen van onderwijs moesten propageren en of ze al dan niet vegetarisme moesten bepleiten. De beweging werd later nationalistisch en kwam in botsing met sikhs en moslims, vooral in Punjab rond de scheiding van India en Pakistan in 1947.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken met kaarten, met of zonder begeleidende tekst, als bijlage bij een boek of afzonderlijk uitgegeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Personen die boeken, artikelen, gedichten, toneelstukken of andere werken schrijven of op andere wijze samenstellen, waarbij literaire compositie betrokken, met de bedoeling deze te publiceren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken waarin de gegevens van een kind van de geboorte tot de kleuterleeftijd kunnen worden genoteerd; gewoonlijk in de vorm van een album waarin niet alleen ruimte is voor tekst, maar ook voor foto’s en andere memorabilia.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Overkoepelende term voor die delen van boeken die worden aangebracht tijdens het vastmaken van de bladen en het bedekken daarvan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Plankjes van hard, glad hout van verschillende afmetingen, bij het boekbinden gebruikt tijdens het aanbrengen van de platten om het leer aan de rugzijde aan beide zijden van de ribben glad te strijken; hebben soms aan één kant een groef die over een rib past, waardoor beide kanten in één keer kunnen worden gladgestreken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het ontvangen en veilig stellen van geld in deposito, het uitlenen van geld, krediet verlenen en het vergemakkelijken van het overboeken van andere valuta door middel van cheque, wissel of inwisseling.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Glad en dun plantaardig gelooid schaapsleer, meestal gelooid met eikenschors en gekorreld om het op andere leersoorten te laten lijken. Zachter dan bezaanleer en veel gebruikt voor goedkope boekbanden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schikking (naar uiterlijk) van letters of woorden met specifieke aandacht voor het totaalbeeld en de compositie, zoals op ruggen of kaften van boeken of op borden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Korrelpatroon voor boekbinderslinnen met een belletjespatroon dat circa 1870 is geïntroduceerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken met zegeningen, vaak voor liturgische doeleinden, vooral gebruikt door bisschoppen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Knijptang met brede platte bek, die wordt gebruikt om druk uit te oefenen op boekbanden tijdens het aanbrengen van de omslag, in het bijzonder voor het optrekken ervan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar kamers, ruimten, gebouwen, vaten, houders of andere fysieke plaatsen waar kunstwerken, specimens, curiosa, archieven, documenten, boeken of andere zaken zijn ondergebracht of opgeslagen. Binnen de context van kunstmusea is vaak sprake van overlapping van de term met 'bewaarplaatsen (instellingen)'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Historische benaming die aan het einde van de 18e en het begin van de 19e eeuw werd gebruikt voor vrij kleine boekenkasten die meestal tussen de 90 en 120 cm hoog zijn. Ze staan op zwenkwieltjes zodat ze makkelijk verplaatsbaar zijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dun, zacht schapenvel dat is gelooid en niet gespleten. Het wordt met name bij het boekbinden gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Personen die lijsten van boeken, tijdschriftartikelen en audiovisueel materiaal over gespecialiseerde onderwerpen samenstellen, bibliografiën met fysieke descriptoren annoteren en het onderwerp van het materiaal analyseren. Ook zij die adviseren over de verwerving van materiaal over speciale onderwerpen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lijsten van boeken of andersoortige documenten die in een of andere logische volgorde zijn gerangschikt en die korte informatie geven over de genoemde werken, zoals auteur, datum, uitgever en plaats van publicatie. Een 'bibliografie' kan, onder andere, betrekking hebben op het oeuvre van een bepaalde auteur zijn of op een bepaald onderwerp.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Collecties van boeken, tijdschriften en andere materialen, opgezet om het publiek of leden van een groep er fysieke, bibliografische en intellectuele toegang tot te verschaffen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kasten die boekenplanken bevatten en worden gesloten met deuren, gewoonlijk van glas, en soms voorzien van traliewerk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verschillende bindstijlen en -methoden bestemd voor bibliotheken, uitgevoerd met behulp van een machine, met de hand of door een combinatie van beide, om ervoor te zorgen dat de boeken zo lang mogelijk meegaan. Hieronder vallen ook de eerste binding van periodieke uitgaven in een harde kaft, het kaften van paperbacks, het opnieuw inbinden of het restaureren van oudere boeken, en het voor-binden van nieuwe publicaties waarvan wordt verwacht dat ze veel zullen worden geleend bij openbare bibliotheken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bijzonder sterke en duurzame boekbinding die bestand moet zijn tegen veelvuldig gebruik; dit kan de originele of later toegepaste binding van een boek zijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ladders waarmee de bovenste planken van een boekenkast kunnen worden bereikt. Ze zijn vaak in een stoel, kruk, tafel of ander soort meubel verwerkt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De studie en de praktijk van het gebruik van geselecteerde boeken en ander leesmateriaal voor therapeutische doeleinden om de geestelijke of lichamelijke gezondheid of ontwikkeling van een individu te bevorderen. Vaak gebruikt in combinatie met psychotherapie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Middeleeuwse prentenboeken met bijbelse thema's en beschrijvende teksten in spreektaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dozen, meestal van eikehout met een schuine bovenkant, waarin men een Bijbel, boeken of schrijfgerei kan opbergen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar boeken, perkamentrollen, schriftrollen of andere documentvormen die de heilige geschriften van het jodendom of het christendom bevatten. Bijbels kunnen daarnaast verluchtingen bevatten in de vorm van geschilderde scènes of decoraties. De Bijbel bestaat uit twee delen: de Hebreeuwse geschriften oftewel het Oude Testament, oorspronkelijk geschreven in het Hebreeuws (met enkele delen in het Aramees) inclusief de geschriften van het joodse volk, en het Nieuwe Testament, in het Grieks geschreven, waarin het verhaal van Jezus en de oorsprong van het christendom zijn opgetekend. De rooms-katholieke en oosters-orthodoxe versies van het Oude Testament zijn uitgebreider dan die van de protestantse bijbel, aangezien zij bepaalde boeken en delen van boeken accepteren die door de protestanten als apocrief worden beschouwd. De joodse Bijbel omvat alleen de boeken die de christenen kennen als het Oude Testament. De indeling van het joodse en christelijke canon toont grote verschillen. Van oudsher hebben de joden hun geschriften (het Oude Testament) in drie delen verdeeld: de Thora (de 'Wet') of Pentateuch; de Nevi'im (de 'Profeten'); en de Ketuvim (de 'Geschriften') of Hagiographa. De verhalen, de zedenleer en de theologische doctrines in de Bijbel leverden stof voor een immense hoeveelheid kunstwerken die zowel christelijke als joodse thema's verbeelden. Voor de christenen werd de canon van Bijbelboeken in de vroegchristelijke periode vastgelegd; ook nog lang daarna bleven er echter diverse apocriefe geschriften circuleren. Vanaf de late middeleeuwen genoten poëtische en dramatische interpretaties van Bijbelverhalen grote populariteit, wat aanleiding gaf tot een overvloed aan buitencanonieke literatuur die bijdroeg tot belangrijke thema's in de christelijke kunst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor het toevoegen aan een boek van één vel, een errata of een illustratie met een smalle lijmrand zodat het toegevoegde element aan de volgende bladzijde kan worden geplakt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Delen die aan boeken of documenten worden toegevoegd om extra informatie te geven of om fouten te herstellen. Verwijst tevens naar delen die apart aan dag- of weekbladen worden toegevoegd en aan speciale onderwerpen zijn gewijd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De uitstekende uiteinden van touwen, bandjes of linten waarop een boek is vastgenaaid, die worden gebruikt om de platten of de band aan het tekstblok te bevestigen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In boekbanden gebruikte touwen, banden of riemen die tegen de rug van een boekblok worden geplaatst en waar de draad omheen wordt gestikt. Kunnen ook worden gebruikt als middel om de borden te bevestigen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Onbedrukte vellen in een boek, die vaak door de drukker of binder aan elk einde van het boek worden geplaatst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het stempelen zonder het gebruik van bladgoud, bladzilver of kleur, waarbij meestal een verwarmde stempel of frame. In boekbinden, onderscheiden van "blinddrukken", waarin een handgereedschap wordt gebruikt in plaats van een machine.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekjes met blanco pagina's, meestal gelinieerd, voor het maken van aantekeningen, met name door leerlingen en studenten tijdens de les, of voor schrijf- of tekenopgaven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vazen bedoeld om bloemen in te doen. Ze worden in vele soorten en maten gemaakt, voor grote boeketten, maar ook voor enkele bloemen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Afkorting van 'weblogs': een website die fungeert als online-dagboek en die meestal door één persoon wordt onderhouden, maar soms ook door een groep personen met dezelfde interesse. Er worden regelmatig bijdragen geleverd in de vorm van commentaar, afbeeldingen en geluids- of beeldbestanden, waarbij de meest recente bijdrage als eerste verschijnt. Blogs kunnen gericht zijn op een specifieke interessesfeer en bevatten ook koppelingen naar content op externe webpagina's. Blogs bevatten meestal een archief van alle ooit geleverde bijdragen, met koppelingen tussen soortgelijke elementen. Oorspronkelijk verschenen ze in de Verenigde Staten als een beperkt aantal online-dagboeken, maar pas rond 2002 werden ze echt populair, dankzij de ontwikkeling van specifieke software voor het creëren en bijhouden van blogs. Gebruik 'weblogs' voor bestanden waarin gedetailleerde gegevens over verzoeken van webservers zijn opgeslagen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor het drukken met houten blokken, bijvoorbeeld voor blokboeken voor letterzetting, of met houten of soms metalen blokken op textiel. Wordt ook wel gebruikt in verband met reliëfdrukprocédés. Gebruik in dat geval echter liever 'reliëfdruk'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dierenriemteken van een boogschutter, vaak een centaur, ruwweg gebaseerd op het gelijknamige sterrenbeeld. De tekens van de dierenriem, overblijfselen van Oudgriekse en Romeinse decoraties, waren populair in de romaanse en gotische kerken van Noord-Europa. Ze worden ook vaak aangetroffen in middeleeuwse psalters en getijdenboeken als symbool van iedere maand waarin de zon in het betreffende sterrenbeeld komt. Daarnaast zijn ze gebruikt als decoratie op plafonds, kaarten, uurwerken en astronomische instrumenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekenkasten met dichte in plaats van beglaasde deuren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Harde omslagen aan de voor- en achterkant van boeken, vervaardigd van verscheidene materialen en vaak bedekt met leer, stof of ander materiaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verkopers die tweedehands boeken, brochures en prenten vanuit houten kisten verkopen, in het bijzonder de straatverkopers die langs de Seine in Parijs staan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bloemen of kleine boeketjes die, meestal door mannen, in het knoopsgat van de revers worden gedragen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar boeken of andere documenten die de psalmen, hymnen, gebeden, lessen en andere voordrachten bevatten die een katholieke of andere christelijke geestelijke nodig heeft om de dagelijkse getijden te bidden. De getijden zijn de gebeden die op vaste uren verspreid over de dag gezegd of gezongen worden. In de 11de eeuw verscheen een verkorte versie van het brevier dat uit één deel bestond, terwijl de teksten van de langere versie in de 7de eeuw tot stand kwamen in de Romeinse rite en in de 10de eeuw in Karolingisch Europa. Brevieren kunnen rijkelijk voorzien zijn van verluchtingen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een lage, draagbare kaarshouder, gewoonlijk van zilver, met een brede druipring of een lang handvat waarin soms een reservekaars past. Men gebruikt ze om de liturgische boeken te verlichten tijdens pontificale diensten. Vaak zijn ze voorzien van het wapen van de voorlezer. Ze worden gebruikt door kardinalen, bisschoppen en bepaalde abten en andere hoge prelaten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De dubbel- of meervoudig gevouwen randen papier aan de boven- onder- of voorkant van de bladen van een nog niet gesneden boek, meestal bedoeld om open te snijden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In grote oplagen geproduceerde kinderboeken, gedrukt op goedkoop, licht maar erg dik papier en in grote letters, die materiaal bevatten waarop geen auteursrechten berustten en waarvoor geen royalty’s hoefden te worden afgedragen, en illustraties die telkens opnieuw werden gebruikt in andere boeken. Ze werden in Groot-Brittannië gemaakt vanaf circa 1925.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schrijftafels met een uitklapbare boekenhouder.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een of verscheidene bladen van een boek die fouten of gebreken vertonen en worden vervangen door een gecorrigeerde vellen of stroken. Te onderscheiden van 'verbeterbladen', het blad of de bladen die worden gebruikt om het verwijderde cancellandum te vervangen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor kleine rekjes met vakken voor bladmuziek, boeken of losse paperassen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Levantijns leer uit Zuid-Afrika van de beste kwaliteit, gemaakt van de huid van grote kaapgeiten. Het werd door Franse meesterbinders gebruikt voor zeer fijne boekbanden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een majuskel-boekhandschrift ontwikkeld in de 1e eeuw n.C. met verkorte letters, geprononceerde arcering en duidelijk aanwezige schreven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een zeer helder schrift dat zowel in boeken als in documenten werd gebruikt, en dat kenmerken van cursief en half-unciaalschrift combineerde. Het werd laat in de 8e eeuw in Karolingische centra ontwikkeld en kreeg de overhand in Europa tot de 13e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Registers, meestal in boekvorm, van kopieën van oorkonden, eigendomsakten en andere belangrijke documenten die bij een persoon, familie of instelling horen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beschermende houders waarvan één kant open is, voor boeken of andere voorwerpen van dezelfde vorm en afmeting.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beschermende houders in de vorm van een boek, ontwikkeld in de 18e eeuw, voor het opbergen van botanische exemplaren en later voor het opbergen van boeken, prenten en andere documenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor, doorgaans systematische, lijsten van voorwerpen in boek- of pamfletvorm, op kaartjes of on-line, meestal met vermelding van bijzonderheden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Handboeken of richtsnoeren voor onderwijs aan de hand van een reeks vragen en antwoorden, met name voor religieus onderwijs.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Manier van boekversiering die tussen 1550 en 1650 in Engeland populair was, gekenmerkt door ontwerpen die waren geïnspireerd op islamitische kunst en die men gewoonlijk in de band perste, met zowel versiering van de hoeken als het middelste gedeelte. Voorheen noemde men dit de 'Lyonees boekbinden'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbanden met een versiering op het middelste gedeelte van de voorkant en soms van de achterkant.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Liturgisch boek, waarin rituele voorschriften voor de bisschoppen zijn beschreven, betreffende kerkelijke en burgerlijke plechtigheden en van algemene aard. Komt voor als manuscript of als gedrukt boek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lampen met acht kleine oliehouders of kaarshouders, één voor elke dag van het Chanoeka-feest. Een negende oliehouder of kaarshouder wordt de sjamasj of dienaar genoemd en wordt gebruikt om de anderen aan te steken. Ze worden vaak verward met de menorah, de heilige kandelaber die in de joodse tempel in Jeruzalem wordt gebruikt en in het boek Exodus wordt beschreven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Leer dat is gemaakt van de huid van een van de zeer kleine hertachtige zoogdiersoorten uit Azië en West-Afrika, tijdens de Middeleeuwen in Engeland gebruikt voor 'hulsels', een soort losse boekomslag.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zwaar versierde boekbanden, gewoonlijk met een omslag van rood marokijnleer, voorzien van fijn afgewerkte gouden randen, vlakken met doorsnijdende of gestippelde lijnen en exotische motieven met dieren, planten en menselijke en mythische figuren in rococostijl. Ook motieven die zijn geïnspireerd door Chinees en uit China geëxporteerd porselein, zoals draken, bloemen en vogels, komen veel voor.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor uitbundig geïllustreerde boeken over bloemen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een christelijke gezindte en beweging die is gesticht door Mary Baker Eddy (1821-1910) en die streeft naar herbevestiging van de christelijke boodschap van verlossing van al het kwaad, met inbegrip van ziekte en zonde. Eddy, die half invalide was en geïnteresseerd in genezing zonder medicijnen, beweerde dat zij in 1866 zonder medische hulp was hersteld van zwaar letsel. Daarna wijdde zij zich aan het herstel van de nadruk op gebedsgenezing die het vroege christendom had gekenmerkt. In 1875 voltooide zij de eerste editie van haar boek 'Science and Health with Key to the Scriptures'. Dit werk en de Bijbel zijn de voornaamste geschriften van de beweging, die veel belang hecht aan de inrichting van leesruimten waar deze boeken een eigen beroep op de lezers kunnen doen. Ook de 'Christian Science Monitor' wordt door het kerkgenootschap uitgegeven. Volgens de leer van Christian Science is onwetendheid de wortel van het menselijk ongemak, de menselijke ziekte. In plaats van medische behandeling te zoeken moet men gebedsgenezers van Christian Science raadplegen voor spirituele genezing. Gezondheid, geluk en heiligheid kunnen worden hersteld door alle aspecten van de levenspraktijk en -houding aan te spreken in overeenstemming met het beginsel van goddelijke harmonie. De eerste Church of Christ, Scientist werd in 1879 in Boston gesticht en het hoofdkwartier van de beweging is daar nog altijd gevestigd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleurenlithografieën waarbij de kleuren van een groot aantal stenen zijn gedrukt, waardoor het oppervlak dikwijls ging glimmen; ze waren populair in de tweede helft van de 19e eeuw als boekillustraties, verpakkingsmateriaal, etiketten en wandversieringen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor letterlijke aanhalingen uit een (literair) werk in een ander boek of geschrift. Gebruik 'noteringen' voor de koersen of prijzen van een of meer aandelen of obligaties.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fotografisch procedé waarbij licht wordt gebruikt om een tekening op een glasplaat (of een ander doorschijnend oppervlak) af te drukken op fotogevoelig papier. Het resultaat bevat elementen uit zowel de boekdrukkunst als de fotografie. Met de term wordt vaak verwezen naar het procedé, het negatief en de resulterende afdruk. De techniek is in de jaren 30 van de 19de eeuw ontwikkeld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar korte formele gebeden in de westelijke christelijke gebedsdienst, die per dag verschillen. De term verwijst naar het oorspronkelijke 'bijeenbrengen' (collecte) van de petities van de gelovigen tot één gebed. Collectae bestaan uit een aanroeping, een petitie en een smeekbede aan Christus of een lofprijzing tot de Heer. De collecta gaat vooraf aan de schriftlezingen van de eucharistie. De collectae in het 'Book of Common Prayer' zijn deels geschreven door Thomas Cramner en deels aangepast naar Latijnse kerkboeken. Volgens het 'Book of Common Prayer' worden de collectae van de dag gevolgd door twee onveranderlijke collectae tijdens het ochtend- en avondgebed.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor gegevens omtrent het produktieproces aan het slot van een boekwerk; vermeld worden onder meer de namen van de auteur en de drukker en de plaats waar en het tijdstip waarop het werk is gedrukt. Gebruik 'explicits' voor mededelingen, bijvoorbeeld met betrekking tot het produktieproces, aan het slot van (delen van) manuscripten en sommige oude drukken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Banden die twee of meer boeken in een enkel deel samenvoegen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Werkruimtes in een huis die uitsluitend bestemd zijn voor werkzaamheden die inkomen opleveren. Voor lees- en schrijfruimtes die worden gebruikt voor de huishoudboekhouding of voor ontspanning wordt 'studeerkamers' gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Veelomvattend begrip dat verwijst naar een breed scala van kunstuitingen uit de jaren 60 en 70 van de 20ste eeuw. De stijl levert kritisch commentaar op de kunst als handelswaar. Daarbij staat niet het vervaardigde kunstwerk zelf centraal, maar het overbrengen van een idee en de intentie van de kunstenaar. Vaak gaat het werk vergezeld van documentatie die als toelichting dient bij het ontstaansproces, in de vorm van bijvoorbeeld kaarten, foto's en aantekeningen. Een kunstgenre waarbinnen de ideeën of concepten die een werk uitdrukt of waarnaar het verwijst als wezenlijk worden beschouwd, terwijl het tastbare eindproduct, als dat er al is, hoofdzakelijk wordt gezien als een vorm van documentatie, en dus niet als kunstwerk. Het genre kwam op aan het einde van de jaren 60 en de vroege jaren 70, een proces dat zich vrijwel gelijktijdig voltrok in Noord-Amerika, Europa en Latijns-Amerika. De conceptuele kunst heeft er mede toe bijgedragen dat niet-traditionele media als foto's, bouwtekeningen en performancekunst een gelijkwaardige status verwierven naast de traditionele schilder- en beeldhouwkunst. Mede dankzij de conceptuele kunst worden kunstenaarsboeken nu als volwaardige kunstvorm gezien. De term raakte in zwang na een artikel van Sol LeWitt in het blad Artforum, 'Paragraphs on Conceptual Art', gepubliceerd in 1967.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Draaiboeken, die alleen door de regisseur mogen worden veranderd, met daarin alle audiovisuele aanwijzingen die voor het draaien van belang zijn, inclusief de dialogen, de geluidseffecten, de shots en de basis-editing van alle scènes in de volgorde waarin ze op het scherm vertoond dienen te worden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kruidachtige plantensoort die voorkomt in India, Afrika en het Midden-Oosten. Men gebruikt de plant vanwege zijn vezels. De bladeren worden gegeten en zijn een ingrediënt van molokhiya, een plakkerig kruidengerecht uit het Midden-Oosten. In het Bijbelboek Job wordt dit gerecht genoemd. In Europa eet men de bladeren van jonge loten als een groente. De vezels van C. olitorius zijn zachter, zijdeachtiger en sterker dan witte jute, C. capsularis.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbanden met een versiering op de vier hoeken van de voorkant en soms van de achterkant.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De complete verzameling teksten en boeken over een bepaald onderwerp.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbanden in een stijl uit de vroege 20ste eeuw, met op het omslag een miniatuurschildering ingelegd in met goud versierd leer. Historisch gezien verwijst de term naar banden die werden gemaakt in opdracht van J.H. Stonehouse, directeur van de Londense boekwinkel Henry Sotheran, gewoonlijk door de boekbinderij Rivière and Son. De stijl is genoemd naar Richard Cosway (ca.1742-1821), een Engelse miniatuurschilder die niets te maken had met de banden zelf.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Karakteristiek ontwerp van een boekomslag, ontwikkeld door Samuel Mearne, boekbinder van koning Karel II van Engeland, waarbij de omslagen zodanig werden versierd dat ze op de gevels van cottages leken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Borden of doeken met een blokpatroon, bedoeld om geld te tellen of fiches die rekeningen vertegenwoordigden. Men gebruikte ze in boekhoudkantoren, die aan een winkel of het huis van een koopman vastzaten. Het telbord was draagbaar en als men het ging gebruiken, plaatste men het op een tafel of kist.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor boeken waarin de richtlijnen voor de opvoeding, het gedrag, de plichten en de opleiding van personen van adellijken of koninklijken bloede, of van personen die aan het hof dienen, uiteen worden gezet.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Korrelpatroon voor boekbinderslinnen in de vorm van craquelé.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kisten, gewoonlijk van brons, koper of hout, vaak versierd met zilver, goud of juwelen, gebruikt voor het bewaren van kostbare boeken en manuscripten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bureaus met een scharnierend, rond deksel of bedekking, die op een deel van een cilinder lijkt en in de bovenkant van het bureau oprolt. Gebruik 'cilinderbureaus en boekenkasten' voor soortgelijke bureaus waar een boekenkast op staat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Europese artistieke en literaire beweging die zich heftig verzette tegen de pretenties van de Westerse beschaving. De beweging ontstond in Zürich in 1916 in reactie op de Eerste Wereldoorlog. De beweging bepleitte het gebruik van ironie, nihilisme, iconoclasme en het absurde, en benadrukte het belang van het toeval bij het maken van gedichten, voorstellingen en kunstwerken, meestal alledaagse voorwerpen in een artistieke omgeving. Dada was een toevallig uit het woordenboek gekozen naam.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bladzijden die het begin van afzonderlijke grote onderdelen van boeken aanduiden en waarop de titel en/of het nummer van het onderdeel wordt vermeld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor de delen van schutbladen van een boek die aan de band worden vastgeplakt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bureaus waar een boekenkast op staat waarvan de deuren zijn beglaasd of met panelen zijn bekleed. Gebruik 'bureau-bookcases' voor soortgelijke Engelse vormen met een schuingeplaatst schrijfblad.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ondiepe bureaus met een schuin geplaatst schrijfblad op het onderstel van een boekenkast.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor in China en Japan ontwikkelde leporelloboeken, waarin losse gevouwen vellen tot een boekblok worden verzameld met de vouwen aan de achterzijde. Naast elkaar gelegen vellen worden aan de buitenzijde van de vouwen door middel van lijm aan elkaar vastgemaakt; de kaft wordt aan het eerste en laatste blad gelijmd maar niet aan de rug. Wanneer het boek wordt geopend staan de per paar aan elkaar gehechte pagina’s uit als de vleugels van een vlinder, waarbij twee pagina’s tekst worden afgewisseld door twee blanco pagina’s.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Compacte camera's die er uitzien als diverse voorwerpen, zoals boeken of toneelkijkers, of in kleding kunnen worden verborgen. Gebruikt om ongezien en uit onverwachte hoeken foto's te nemen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een sleutelbegrip met verschillende betekenissen in het hindoeïsme, boeddhisme en jaïnisme. In het hindoeïsme is de dharma de religieuze en morele wet die de samenleving en het individuele gedrag bestuurt en activeert. Deze dharma wordt aangetroffen in de eerste religieuze handboeken, de dharmasoetra’s, en is later uitgebreid tot grotere wetscompilaties genaamd dharmashastra. Dharma heeft in het boeddhisme de hindoeïstische betekenis van kosmische wet en orde behouden maar wordt daar ook toegepast op de lessen van Boeddha, die wordt gezien als een manifestatie van de universele waarheid die de dharma is. Zo is de dharma de praktische toepassing van deze waarheid in het boeddhisme. De triratna ('drie juwelen') is een fundamenteel aspect van het boeddhisme en bestaat uit Boeddha, de dharma en de sangha (gemeenschap van gelovigen). Binnen de boeddhistische metafysica verwijst de term in het meervoud (dharma’s) naar de onderling verbonden elementen waaruit de empirische wereld bestaat. Behalve dat dharma in de jaïnistische filosofie gewoonlijk wordt opgevat als morele deugd, verwijst de term hier ook naar een eeuwige 'substantie' (dravya) die het middel vormt waardoor levende wezens kunnen bewegen. Deze betekenis is uniek voor het jaïnisme. De term kan eenvoudigweg verwijzen naar de leerstellingen van de Jina. Voor de jaïnisten heeft dharma een tegenpool, adharma, dat 'fout' en 'immoraliteit' betekent maar ook 'de mogelijkheid om te rusten of pauzeren'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Korrelpatroon voor boekbinderslinnen in de vorm van een diagonale kralenrij.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het hindoefeest van het licht, een belangrijk feest dat in oktober/november overal in India wordt gevierd (vanaf de 13de dag van de donkere helft van de maanmaand Asvina tot aan de tweede dag van de lichte helft van Karttika). Bij dit feest vereert men Lakshmi, godin van rijkdom en geluk; het wordt met name enthousiast gevierd door handelaren, die op dat moment een nieuw boekjaar openen. (In Bengalen wordt de godin Kali vereerd.) De gelovigen plaatsen aardewerken lampjes in lange rijen op de balustrades van tempels en huizen; ook laten ze lichtjes op rivieren en beken met de stroom meevoeren. Zo herdenkt men de terugkeer uit ballingschap en de kroning van Rama, een incarnatie van de god Visjnoe. Op de vloer van de woonhuizen wordt dicht bij de deur een sierlijk patroon met lotussen aangebracht, om zo Lakshmi binnen te noden. Tijdens het feest gaan de mensen bij elkaar op bezoek, geven ze elkaar cadeaus, vieren ze feest en dragen ze nieuwe kleren. De vierde dag van het feest is tevens het begin van het nieuwe jaar volgens de Vikrama-kalender.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbanden met zachte randen, die over de hoeken van de pagina's gevouwen kunnen worden om ze te beschermen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grof gedrukt en handgekleurd papier dat door marmerpapierfabrikanten is gemaakt en wordt gebruikt als behang, schutbladen in boeken of om dozen mee te bekleden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Decoratieve binnenvoeringen van boekbanden, soms van leer, die de plaats innemen van het normale schutblad.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbindersgereedschap, algemeen in gebruik in Engeland en Nederland tijdens de tweede helft van de 17de eeuw en bestaande uit een halfronde boog met een voluut aan elk van beide uiteinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Meestal slechts voor een beperkte tijdsduur verleende toestemmingen voor het drukken en verkopen van een bepaald boek of een bepaald type boeken. Te onderscheiden van 'imprimaturs', hetgeen machtigingen zijn voor het drukken of publiceren van een geschrift die impliceren dat men akkoord gaat met de inhoud van het geschrift. De term 'imprimaturs' wordt meestal gebruikt in verband met (staats)censuur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gedrukte cijfers, letters of symbolen die af en toe onder aan de pagina's van sommige, met de hand gedrukte boeken zijn aangebracht met het doel de druktechniek of de drukker en uitgever vast te leggen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Twee afzonderlijke afbeeldingen, geschilderd op de frontsnede van een boek, de ene gemaakt met de bladzijden uitgespreid in één richting, de andere met de bladzijden uitgespreid in de andere richting, zodat de afbeeldingen onafhankelijk zichtbaar zijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een serie ronde inkepingen in de voorste randen van een boek, die zijn gemarkeerd om de lezer te verwijzen naar bepaalde delen van de tekst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekformaat dat ontstaat na het vouwen van een vel papier tot 12 bladen of 24 pagina's. Wordt meestal vervaardigd door een kleiner vel papier in een groter vel te vouwen, in tegenstelling tot de methode waarbij één vel papier twee keer parallel wordt gevouwen en vervolgens twee keer overdwars.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Methode om boeken te binden waarbij draad door de gehele dikte van het tekstblok wordt genaaid, dicht langs de vouwen van het katern.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken in een elektronisch formaat die op internet of op een draagbaar apparaat beschikbaar zijn om te worden bekeken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Reproducties in elektronische vorm van afbeeldingen, boeken en andere intellectuele eigendommen, onder meer bedoeld om online te bekijken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lijst van druk- of zetfouten en de bijbehorende correcties, meestal los ingevoegd in een boek of andere publicatie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vellen of bladzijden waarop een lijst met correcties van tikfouten, omissies of andere fouten in de gedrukte tekst van een boek wordt vermeld. Worden los ingevoegd, gelijmd of, in zeldzame gevallen, ingebonden in het boek, gewoonlijk in het voorwerk, minder vaak achteraan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stukken papier, leer, stof of kleine tabletten waarop is geschreven en die ergens aan zijn bevestigd ter identificatie of beschrijving. Verwijst in de context van boekbinden specifiek naar papier of ander materiaal, anders dan de kaft van een boek, waarop de naam van de auteur en de titel zijn afgedrukt, die zijn vastgelijmd aan de rug of voorkaft. Voor grotere, meer algemeen identificerende aankondigingen wordt 'herkenningsborden' gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een van de belangrijkste kerkboeken van de Byzantijnse kerk; het bevat de tekst en rubrieken voor de christelijk-orthodoxe liturgie van de eucharistie, vaste elementen van de dagelijkse ceremonie, en de overige sacramenten en bijkomende rituelen. De term verwijst soms in meer algemene zin naar verzamelingen gebeden of gebedenboeken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die de vier evangeliën bevatten of boeken waarin de gedeelten van de evangeliën zijn opgenomen die gedurende een bepaald liturgisch jaar tijdens de mis gelezen zullen worden; sinds de 13e eeuw meestal een onderdeel van het misboek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor mededelingen aan het slot van (delen van) manuscripten of oude gedrukte werken, waaruit blijkt dat het boek af is. Soms wordt ook informatie verstrekt omtrent de productie van het boek, zoals de naam van de auteur en de plaats waar en het tijdstip waarop het is gedrukt. Gebruik 'colofons' voor mededelingen aan het slot van later gedrukte boeken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor precieze reproducties, meestal met dezelfde afmetingen als het origineel, vooral bij boeken, documenten, drukken en tekeningen. Tegenwoordig wordt er vaak fotografisch gereproduceerd; in het verleden gebeurde dit vaak door middel van graveren of andere drukprocessen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Tijdschriften voor liefhebbers van aspecten van de populaire cultuur, zoals popmuziek, stripboeken en andere gespecialiseerde interessen, vooral science fiction en fantasy; vaak goedkoop geproduceerd en met een beperkte oplage.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar gedeelten van een omvangrijk boek of een reeks boeken, meestal naslagwerken, die in delen worden uitgegeven zodra deze voltooid zijn; er wordt dus niet gewacht tot de gehele reeks is voltooid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst en architectuur die is verbonden met de islamitische Berberdynastie met dezelfde naam die regeerde in Ifriqiya (in het tegenwoordige Tunesië) van 909 tot 972 en in Egypte van 969 tot 1171. De afkomst van de Fatimids, die behoorden tot de Shi'a-sekte, ging terug tot Fatima, de dochter van Mohammed. De Fatimids hadden vele rivalen met wie ze de strijd moesten aangaan. Daarnaast hadden ze te maken met de Kruisvaarders. Fatimid-kunst is opmerkelijk vanwege het internationale karakter: deze kunst slaat een brug tussen het oosten en het westen van de islamitische wereld en stond open voor de Hellenistische erfenis van het Mediterrane gebied en voor sommige ideeën van de christelijke machten uit het noorden. Hoewel Fatimid-kunstenaars materialen en technieken bleven gebruiken die werden ontwikkeld door de Tulunids, werd de abstractie waarmee de Tulunids graag werkten, vervangen door belangstellend verkennen van de traditie van figuratieve representatie die was overgenomen vanuit Irak. Schilderkunst, boekillustraties, hout- en ivoorsnijwerk en glas-, keramiek- en textielontwerp zijn voorzien van figuratieve decoratie die ongeëvenaard is in contemporaine islamitische kunst. Belangstelling voor naturalisme is eveneens evident. De iconografie van Fatimid-kunst is vaak schatplichtig aan Abbasid-hofkunst. Tegelijk met de ontwikkeling van figuratieve tradities werden ook ontwerpen ontwikkeld die waren gebaseerd op oneindige systemen van lineaire patronen; deze vorm van ornamentatie werd een van de meest succesvolle vormen van abstracte islamitische kunst. Figuratieve kunst was ongepast voor religieuze gebouwen, die in plaats daarvan werden versierd met een krachtige nieuwe stijl van beeldhouwen die gewoonlijk werd gekenmerkt door elegante inscripties in een karakteristieke vorm van Koefisch schrift, versierd met bladvormige en bloemelementen. Een tritonshoornschelpmotief dat bekend is uit de late oudheid, was populair bij de Fatimids, zoals te zien is op de façade van de moskee van al-Akmar. Er is niets bewaard gebleven van de twee Fatimid-paleizen die in het centrum van Caïro stonden, maar verhalen over deze paleizen getuigen van hun pracht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken met wetenschappelijke artikelen of essays van collega's en bewonderaars, die dienen als eerbetoon of herinnering, vooral aan wetenschappers.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Term die van de 17de tot de 19de eeuw in Engeland werd gebruikt voor volksboeken, meestal bestaande uit acht pagina's en soms voorzien van een met een houtgravure vervaardigde titelpagina, met daarin liederen, gedichten, kinderliedjes en verhalen. De boektitels bevatten vaak het Engelse woord 'garland' ('festoen').

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ingedrukte lijnen, verguld of blinddruk, van leer of ander semi-hard oppervlakte materiaal gemaakt met schuursels voor bewerking, ook wel filetten worden genoemd; veelal gebruikt bij boekbinden. Gebruik @'sunk fillets' voor op een vergelijkbare manier gecreëerde ondiepe verzonken afdrukken in andere vlakke buitenzijden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor afwerkingsgereedschap bestaande uit een handgreep en een metalen blok met een lang smal stempelvlak waarop lijnen of patronen zijn aangebracht; wordt gebruikt voor het versieren van boekbanden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Afwerkingsgereedschap met een handvat en een roterend wiel met één of meer verhoogde banden om de rand, om een lijn of evenwijdige lijnen ergens in te drukken. Worden algemeen gebruikt bij het boekbinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine ovens die worden gebruikt voor het verhitten van afwerkings- en beletteringsgereedschap, vooral bij het boekbinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Decoratief motief in de vorm van een gestileerde bloem, blad, ruit, ster of andere grafische figuur als een enkel teken in de boekdruk, dat wordt gebruikt om onder meer afzonderlijke paragrafen en opmerkingen van elkaar te scheiden en die kunnen worden herhaald voor de vorming van een decoratief kader.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Opsomming of beschrijving van de planten uit een bepaald geografisch gebied, een bepaalde geologische periode, enzovoort, in boekvorm, op een internetsite of op een ander medium.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In het algemeen, het boekformaat dat resulteert na het één keer vouwen van een vel papier, waardoor twee bladen of vier pagina's ontstaan. In specifieke zin wordt bedoeld een papierformaat van 432 x 559 mm of groter. Vaak wordt de term gebruikt om te verwijzen naar een boek van het grootste formaat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De afzonderlijke bladen van een boek of manuscript die uitsluitend aan de voorzijde zijn genummerd. De twee zijden van het folio krijgen een nummering waarbij de 'r' verwijst naar recto, de voor- of rechterpagina, en de 'v' naar verso, de achter- of linkerpagina. Een folio verschilt daarin van een 'pagina', dat een pagina aan beide zijden is genummerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het plaatsen van opeenvolgende nummers, één op ieder folio van een boek. Kan ook slaan op de algehele samenstelling van de nummering in het boek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In het algemeen de vorm, grootte of ordening van een object of een groep objecten. Kan ook in specifieke zin verwijzen naar een standaardvorm, -grootte of -configuratie, of naar een bepaalde rangschikking van objecten, boeken, data enzovoort. Er kan overlapping optreden tussen formaataanduidingen en aanduidingen van standaardgrootte.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stripboeken of strips waarin de plaatjes bestaan uit foto’s met tekstballonnen die de gesproken tekst van de personages bevatten. Het gaat meestal om romantische verhalen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor het machinaal of handmatig naaien van boekblokken zonder gebruik te maken van kleefbanden, touwen of andere naaihulpmiddelen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De bladzijde die zich precies voor de titelpagina van het boek bevindt en de titel meestal in verkorte versie op de voorzijde draagt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Korrelpatroon voor boekbinderslinnen dat doet denken aan een varenblad.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor de kant van een boek die tegenover de rug staat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Banden die afhankelijk zijn van plakmiddelen om de bladen van het boekblok bij elkaar te houden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Methode voor boekbinden waarbij de rug van het boekdeel wordt bijgesneden om zo een blok met aparte bladen te verkrijgen, waarna de achtereinden worden opgeruwd, plakmiddel wordt gebruikt en de band wordt bevestigd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbindtechniek waarbij schuine insnijdingen worden gemaakt over de rug van een boek waar draden doorheen gaan die worden vastgemaakt met lijm.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Methode waarbij bladen samen worden gebonden tot een boekblok. Door de vellen van een katern worden sleuven of gaten gesneden of geslagen, door de gaten wordt dun kleefmiddel geperst om de vellen van de katern samen te kleven, vervolgens wordt een tweede, dikker kleefmiddel aan de rugzijde van de stapel katernen aangebracht om een boekblok te maken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar werken van gekleurd glas, over het algemeen in de vorm van een venster, zelfstandig paneel of lampenkap, waarvan het ontwerp bedoeld is om te worden bekeken door gebroken licht en de uitwerking in hoge mate afhangt van de hoedanigheid van het licht. De fasen van het productieproces zijn in een handboek uit de vroege twaalfde eeuw beschreven door de monnik Theofilus en het proces is sindsdien nauwelijks veranderd. Het glasobject wordt gemaakt door stukken gekleurd glas te snijden op basis van een karton op ware grootte en de stukken vervolgens te vatten in stroken lood. Op het glasoppervlak kunnen details worden geschilderd die worden gebrand in een oven voordat de glasstukken worden samengevoegd. De methode waarmee het glas waterdicht wordt gemaakt en wordt bevestigd in een raam is vaak zeer decoratief en vormt een belangrijk onderdeel van het ontwerp. Als hoogtepunten van gebrandschilderd glas worden de werken uit de Europese gotiek en de 19de-eeuwse neogotiek beschouwd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Documenten of boeken waarin de gebruiken met kracht van recht of de gewoonterechten in een bepaald gebied zijn opgenomen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor geschriften die worden opgesteld ter gelegenheid van een bepaalde samenkomst of gebeurtenis en die worden verdeeld onder personen die bij die samenkomst of gebeurtenis aanwezig zijn. Meestal zijn gedenkschriften niet op een andere manier verkrijgbaar. Gebruik 'geschenkboeken' voor 19e-eeuwse boekwerken, meestal geïllustreerde literaire bloemlezingen, die bedoeld waren om cadeau te worden gedaan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het versieren van een oppervlak door middel van kerven of reliëfdrukken, zoals bijvoorbeeld het handpersen van linnen boekkaften of bladgoudoppervlakken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst of het procedé van het illumineren, waarbij schilderingen en andere decoraties worden gebruikt in boeken, perkamentrollen of andere documenten ter illustratie of versiering van de tekst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De kunstvorm of het procedé van het maken van tekeningen of afbeeldingen ter verduidelijking van een beschrijving, verhaal of ander geschreven materiaal, meestal in een boek of een periodiek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het vel van een geit, dat vaak wordt gelooid als leer en wordt gebruikt in de boek- en kledingindustrie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het vel, meestal van een jonge geit, maar soms ook van een jong lam of aanverwant jong dier, dat, eenmaal gelooid, witgelooid of anderszins bewerkt, meestal wordt gebruikt in de boekbind- en kledingindustrie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor het bevestigen van kapitalen op de boven- en onderkant van een boekblok.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het procédé bij het boekbinden voor de achterkant van een boek dat al is ingenaaid of gelijmd, waarbij de rugsneden van de katernen vanuit het midden van de achterkant naar buiten worden gewerkt. Op deze manier ontstaat aan beide kanten een plooi of een kneep. Het procédé wordt uitgevoerd gelijktijdig met of direct na de afronding.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Methoden voor boekbinden waarbij gebruik wordt gemaakt van plakmiddelen om de bladzijden van het boek bij elkaar te houden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Decoratief papier dat meestal als schutblad wordt gebruikt in gedrukte of blanco boeken. Gemarmerd papier wordt vel voor vel gemaakt; het procedé begint met een bad of trog met vloeibare gom, waarin de kleuren voor het marmerpatroon op het oppervlak worden gesprenkeld. Vaak worden ook terpentijn en olie, of gal, gebruikt. Vervolgens worden de patronen aangebracht door met een kam door de oplossing te roeren, of een andere methode te gebruiken die tot het gewenste ontwerp leidt. Als er dan een vel papier in het bad wordt gelegd, hechten de kleuren in de oplossing zich aan het papier. Het papier wordt daarna te drogen gehangen. Doorgaans wordt aangenomen dat het procedé in de 16de eeuw in het Nabije Oosten is uitgevonden en zich daarna al snel naar Europa verspreidde. Inmiddels worden er tal van verschillende, door het ontwerp geïnspireerde benamingen gehanteerd voor de diverse gemarmerde papiertypen; wetenschappelijk onderzoek heeft evenwel langs indirecte weg uitgewezen dat deze namen willekeurig zijn en zelfs misschien verkeerd zijn gebruikt in de loop der jaren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het proces waarbij de beoogde locaties van de naaiposities op de achterkant van een boekblok worden aangegeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De techniek van het imiteren van het uiterlijk van marmer, zoals op hout of andere oppervlakken; betreft ook het kleuren van de binnenkaften of de randen van boeken. Voor een algemenere, minder fijne techniek die in constructie gebruikt wordt, gebruik 'marmeren (oppervlaktebedekkingsprocedé).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Eenvoudige banden in schapeleer of kalfsleder, zelden van omslagtitel voorzien, besteld in kleine hoeveelheden door boekhandelaren uit de 15e tot 18e eeuw. Te onderscheiden van gelijkvormige 'uitgaafbanden' die op grote schaal werden geproduceerd (vaak met machinaal gemaakte boekbanden), in grote hoeveelheden aangebracht bij boeken waarvan werd verwacht dat ze snel en veel zouden verkopen, vanaf het midden van de 18e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Methode om boeken te binden waarbij de vrije randen van dubbele bladen aan elkaar worden genaaid en als de bindende rand functioneren, met de vouwen aan de voorkanten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het plaatsen van opeenvolgende nummers, één op iedere pagina van een boek. Kan ook slaan op de algehele samenstelling van de nummering in het boek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Marokijnleer voor boekbanden, meestal Levantijns leer, waarvan de nerf is afgevlakt voordat het aan de kaft wordt bevestigd. Vervolgens wordt het zeer glad gepolijst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Korrelpatroon voor boekbinderslinnen dat van circa 1833 tot 1866 in gebruik was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In het algemeen te gebruiken voor het knippen of afschrapen van een oppervlak met scherp gereedschap om een dunne laag ongewenst materiaal te verwijderen. In de context van het bereiden van vellen en huiden te gebruiken voor de nathuisbewerkingen, waarbij haar of overbodig huidmateriaal wordt verwijderd om een gelijke dikte te creëren. Gebruik 'bijsnijden' in de context van het boekbinden voor het verwijderen van kleine hoeveelheden materiaal van boeksneden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In de boekbinderij: een hoek die wordt gevormd door het raakvlak van de haakse rugkant van het voorplat en de kneep. De rugsnede van het voorplat ligt tegen de kneep, waardoor een vrij stugge verbinding ontstaat met een opdikking in plaats van een groef, zoals het geval is bij 'Franse knepen'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Borden in boekbanden, waarvan de rug- of bandzijde ofwel is opengespleten tot een geringe diepte, ofwel, in het geval van gelamineerde borden, niet is vastgeplakt. De borden worden aan het boekblok bevestigd met de banden of flenzen die in de gespleten rand worden gestoken en vastgemaakt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeksneden die zijn versierd door ze te bespatten met een kleur of kleuren, meestal aardpigment dat is opgelost in een niet-alcoholhoudende oplossing.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het uitbreiden van de inhoud van een afzonderlijk boek na de uitgave door middel van het toevoegen van afdrukken, gravures, brieven of andere documenten. Dit leidt er vaak toe dat het boek opnieuw moet worden ingebonden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine letters in middeleeuwse manuscripten en oude gedrukte boekwerken, die in de lege ruimten bestemd voor beginletters werden gezet als leidraad voor de illuminator of rubricator.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekranden die glad zijn afgesneden met een papiersnijder.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lappen, meestal gedrenkt in olijfolie, die worden gebruikt om het teveel aan goud te verwijderen van bewerkte oppervlakken van boekbanden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het proces van het maken van bladgoud, dat sinds de oudheid weinig is veranderd. Een kleine baar van een goudlegering met kleine hoeveelheden zilver en koper wordt in een lange strook van circa 0,025 mm dik gerold. De strook wordt vervolgens in vierkante stukken van circa 3 x 3 cm gesneden, de stukken worden tussen vellen zwaar papier geplaatst en in een schapenvacht gestopt en vervolgens wordt er met een hamer op geslagen tot ze 10 x 10 cm groot zijn. De vierkante stukken worden daarna in vier gelijke delen gesneden, in perkament verpakt en opnieuw geslagen. Dit procedé wordt herhaald tot de goudbladen een dikte van ca. 0,001 mm hebben. Vervolgens worden ze bijgeknipt tot vierkanten van ca. 8,5 x 8,5 cm, en tussen vellen zijdepapier tot een boekje gemaakt. Ieder boekje bevat 25 goudbladen, die zo kwetsbaar zijn dat ze verplaatst en glad gemaakt kunnen worden door er licht op te blazen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die door leraren worden gebruikt voor het noteren van de cijfers die het prestatieniveau van de studenten of de kwaliteit van het academische werk aangeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Misboeken waarin de door het koor gedurende de mis voor te dragen gezangen staan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Personen die de illustraties en opmaak ontwerpen en creëren, met inbegrip van woorden en afbeeldingen, voor visuele media zoals boeken, tijdschriften, kranten, posters, televisie en verpakkingen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het voorbereiden en creëren van woorden en beelden voor commerciële toepassingen zoals de productie van boeken, posters, reclame en verpakkingen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gebruik voor de boekbanden, waarbij de rug en de hoeken van de omslag van leer zijn en de rest van de kanten van een ander materiaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een boekhandschrift dat zich ontwikkelde uit het laat-Romeinse cursief en werd gebruikt van de 4de tot de 7de eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor banden waarbij de rug van een ander materiaal is dan de zijden van de boekenband en het materiaal van de rug doorgetrokken wordt tot maximaal een achtste van de breedte van het plat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stug en zwaar karton dat voornamelijk wordt gebruikt voor boekomslagen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bibliografieën die worden uitgebracht voor, en meestal door, boekhandelaars en uitgevers om de verkoop van boeken te bevorderen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Losbladige boeken of andere banden met blanco bladzijden, waarin mensen gelukwensen, citaten of handtekeningen hebben geschreven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zichtbare, functionele ijzerwaren die er afgewerkt uitziet en vaak wordt gebruikt als deel van het decoratieve ontwerp op objecten zoals meubels, in architectuur, maar ook in boekbandonderdelen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Methode voor boekbinden waarbij apart van het boek een harde band wordt gemaakt, dat later aan het boek wordt bevestigd door de schutbladen aan de binnenzijden van de platten van de band te lijmen. Voor het eerst toegepast in Groot-Brittannië in de jaren '20 van de 18e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Populaire boeken uit de 18e en 19e eeuw, oorspronkelijk vaak met afbeeldingen van harlekijns, waarvan de gevouwen delen van een pagina opgetild worden zodat er nieuwe afbeeldingen tevoorschijn komen, die de overblijvende delen van de vorige afbeeldingen volledig bedekken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor de naaitechniek voor boekblokken, meestal handmatig en in het algemeen op touwen of banden, waarbij één draad door iedere naaiposities van één katern wordt geleid, van kettingsteek tot kettingsteek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Japanse boekbanden waarin draad wordt gestikt door vier gaten die op gelijke afstanden van elkaar zijn aangebracht in de verbindingen tussen de rug en de voor- en achterkant van het boek, waardoor een patroon ontstaat als dat van een hennepblad.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Huid van een hert of een andere hertachtige, voornamelijk gebruikt voor kleding, mocassins en boekbanden. In de vroege boekbindkunst, voor de 16de eeuw, werd de huid bewerkt met ongebluste kalk of aluingelooid om hem wit te maken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De huid van een volwassen vrouwtjeshert, waarvan leer werd gemaakt dat werd gebruikt voor de vroege boekbinderij. Gebruik 'wildleer' voor het zachte suèdeachtige leer dat wordt gemaakt van de vleessplit van huid van schapen of (jonge) geiten. Gebruik 'hertenleer (vrouwtjeshert)' voor leer gemaakt van hertenhuid (vrouwtjeshert).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de reeks uiterst diverse geloven en gebruiken die in het algemeen verwijzen naar de Indiase beschaving en cultuur van de afgelopen tweeduizend jaar. De religie heeft een sterke invloed op de Indiase kunst, literatuur, maatschappij en politiek. Het hindoeïsme omvat diverse religieuze geloven en gebruiken en in plaats van andere goden, andere godsdiensten en andere religieuze concepten als fout of onverenigbaar te zien, worden de hoogste goddelijke machten gezien als elkaar aanvullend. De religieuze waarheid wordt niet gezien in dogmatische termen aangezien wordt geloofd dat de waarheid alle woordelijke definities overstijgt. In plaats van op een reeks doctrines ligt de nadruk op de juiste manier van leven (dharma). Er zijn aanzienlijke verschillen per regio. In de meeste vormen van het hindoeïsme ligt de nadruk op het concept van reïncarnatie of zielsverhuizing; de bevrijding (moksha) van de cyclus van samsara is het uiteindelijke spirituele doel van hindoes. Brahma, Visjnoe en Shiva zijn de belangrijkste hindoeïstische godheden en vormen gezamenlijk een drie-eenheid, de Trimurti. Verder is er een groot aantal lagere goden. Het hindoeïsme heeft geen specifieke oprichter of ontstaansmoment en er is geen centrale autoriteit. De hindoeïstische literatuur is erg rijk en gevarieerd en geen enkele specifieke tekst wordt als gezaghebbend beschouwd. De Veda's, die afkomstig zijn uit de Vedische periode (ca. 1200-500 v. Chr.), zijn de oudste overgebleven geschriften. Religieuze wetboeken en heldendichten zoals de Ramayana en de Mahabharata zijn altijd erg invloedrijk geweest.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ornamenten, vaak arabesken, die worden gebruikt om de hoeken van boekbanden te versieren, meestal met als doel overeen te komen met een middenstuk of een andere vorm van decoratie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Decoratieve metalen beschermstukken die op de hoeken van een boekomslag worden bevestigd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbanden in een eenvoudige stijl, bewerkt met republikeinse motieven en symbolen, in grote aantallen vervaardigd in opdracht van de Engelse republikein Thomas Hollis, die verzamelingen van op deze wijze gebonden boeken schonk aan universiteiten en bibliotheken in Europa en Amerika om het republicanisme te verspreiden en de bevorderen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekformaat dat is afgeleid van het vouwen van een vel papier in 128 bladen, waardoor 256 pagina's ontstaan. Vaak aangeduid als 128mo.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Korrelpatroon voor boekbinderslinnen in de vorm van een honingraatpatroon.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor de vaak van zacht leer vervaardigde band van een boek, waar vakjes in zitten waarin de kartonnen delen worden gestoken. Werd in de Middeleeuwen soms gebruikt in plaats van boekbanden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar schilderingen en andere decoraties die zijn toegepast op boeken, rollen, of andere soorten documenten met als doel de tekst te illustreren of te versieren. Dit manifesteert zich in een van de volgende drie vormen: miniaturen, dit zijn kleine afbeeldingen die vaak apart staan van de tekst en omvatten een op zichzelf staand onderwerp; versierde beginletters, die zelf mogelijk een kleine scène bevatten; en in gedecoreerde randen, die ook mogelijk taferelen bevatten. Verluchtigingen zijn in het algemeen gemaakt met verf, inkt, en edele metalen op perkament, papier of zijde. Onder de oudste bewaard gebleven verluchte stukken bevinden zich de papyrus rollen van het oude Egyptische Dodenboek. Andere vroege voorbeelden zijn bewaard gebleven uit het klassieke Griekenland en Rome, alsook in de Azteekse picturale kaarten en in de handschriften van de Maya en de Chinezen. De kunstvorm kwam tot bloei in Bijbelse teksten en andere heilige boeken uit het middeleeuwse Europa, alwaar men meestal eitempera op perkament gebruikte. Ook werden verluchtingen toegepast in 19e eeuwse Indiase en islamitische miniaturen. Voor afbeeldingen die geen geschilderde miniaturen zijn,of die machinaal gedrukt zijn in boeken of reclame, gebruik dan "illustraties."

Toegevoegd op: 16-8-2017

Mededelingen in boeken omtrent het drukken en uitgeven van een boek, meestal afgedrukt op de titelpagina, de achterkant daarvan of, als colofon, aan het eind van het boek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Machtigingen voor het drukken of publiceren van een geschrift die impliceren dat men akkoord gaat met de inhoud van het geschrift. De term wordt meestal gebruikt in verband met (staats)censuur. Te onderscheiden van 'drukkersprivileges', waarmee de toestemming voor het drukken en verkopen van boeken, meestal uitsluitend voor een vastgestelde tijdsduur, wordt bedoeld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stokje gehanteerd om de te lezen tekst in boeken aan te wijzen. Aan het uiteinde is veelal een zilveren handje met uitgestoken wijsvinger bevestigd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het samenstellen van indexen voor boeken of andere publicaties; het analyseren van de onderwerpen van textuele of visuele documenten en het toekennen van termen of reeksen van termen die die inhoud weergeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In de boekbinderij: het proces waarbij groeven in de achterkant van een boekblok worden gezaagd voor de touwen waarop de katernen worden genaaid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbindtouwen die in groeven zijn geplaatst en ingezaagd in de achterkant van boekkaternen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De extra lengte en breedte van het bandmateriaal van een boek dat de boven-, onder- en zijkanten van de band overlappen en die over de randen van het karton worden heengevouwen om vervolgens aan de binnenkant vastgemaakt te worden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een insulair boekhandschrift onstaan uit half-unciaalschrift, dat wordt gekenmerkt door een brede, ronde ductus, korte staartletters en letters met kop, en V-vormige pinakels.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Numerieke, alfanumerieke of andersoortige identificatiecodes die men toekent aan een kunstwerk, boek of ander object wanneer het wordt opgenomen in de collectie van een museum, bibliotheek of een vergelijkbare plaats. Dergelijke codes zijn uniek binnen de verzameling codes, men kan er het betreffende object eenduidig mee identificeren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een zeer sterke methode om bladen of delen van boeken in te naaien, waarbij wordt geperforeerd en de zijkanten worden ingenaaid door van het ene gat (vaak het middelste) naar het volgende door te steken, vervolgens over de bovenkant en dan de onderkant van de rug van het boek. Het innaaien kan ook het naaien door de gaten en om de achterkant van het boek omvatten. Wanneer het is voltooid, worden de bladen of delen bij elkaar gebonden door een platte knoop aan de buitenkant.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor boeken waarin verslag wordt gedaan van de activiteiten of de transacties van een persoon of een organisatie en die onder meer documenten omtrent financiële transacties bevatten. Gebruik `dagboeken' wanneer voor boeken waarin een auteur op persoonlijke wijze verslag doet van zijn ervaringen, standpunten of observaties.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Leer van het vel van een kalf, vooral gebruikt voor boekbinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Term die wordt gebruikt in de late 18e en vroege 19e eeuw voor relatief kleine en smalle boekenkasten, over het algemeen ongeveer 1 meter (3 voet breed) en 1 meter (3 voet) hoog.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een decoratief patroon dat op kant lijkt, vaak in de vorm van bewerkt bladgoud in verluchte manuscripten of op boekomslagen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine stoffen bandjes die bevestigd zijn aan de boven- en onderkant van de rug van het tekstblok van een boek en die enigszins boven en onder het tekstblok uitsteken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bedekkingen voor de boven- of onderkant van de rug van een boek, die gevormd wordt door het bandmateriaal op de rug over de boven- en onderkant te trekken en het in de juiste vorm te brengen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stapels gevouwen bladen die op volgorde zijn gerangschikt en bij elkaar gebonden om een boek te vormen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Handelsnaam voor boekbinderslinnen van de Winterbottom Book Cloth Company of England, gemaakt van linnen en afgewerkt met een korrelpatroon dat lijkt op leer, meestal langnervig marokijnleer.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor gebonden stiksels, met de hand aangebracht op de boven- en onderkant van een boekblok om naast elkaar gelegen katernen met elkaar te verbinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Japanse boekbanden waarin draad wordt gestikt door vier gaten die op gelijke afstanden van elkaar zijn aangebracht in de verbindingen tussen de rug en de voor- en achterkant van het boek, waardoor een ruitvormig patroon ontstaat als dat van een schildpadschild.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bevestigingsmiddelen uit twee of meer delen, meestal van metaal, bestaande uit afzonderlijke in elkaar grijpende haken en bevestigingselementen die twee of meer objecten of complementaire delen van hetzelfde object samen te houden. De sluithaak wordt ook bij boekbanden gebruikt en wordt ook wel ´klamp' genoemd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bank-achtige meubels voor het gebruik door een persoon in gebed, bestaande uit een bidbank met een smalle opstaande voorkant met daarboven een lessenaar voor boeken of om de ellebogen te rusten en vaak een plankje daaronder om boeken te bergen. Voor soortgelijke meubels die in de vorm van een lage stoel, gebruik 'prie-dieu chairs'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Illustraties, pagina's, artikelen of kolommen tekst die uit boeken, kranten, dagbladen of andere gedrukte bronnen afkomstig zijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor speelgoed dat van zachte materialen is gemaakt, zoals opgevulde dieren, lappenpoppen en lappenboeken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken waarin de invordering van onbetaalde belastingen en de inbeslagneming en verkoop van goederen ten gevolge van onbetaalde belastingen staan geregistreerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zware staande persen die worden gebruikt om nieuw gebonden boeken samen te persen; de druk wordt aangebracht door het omlaag brengen van een degel door middel van een lange centrale schroef. Tegenwoordig worden deze persen vooral gebruikt voor handgebonden boeken. Een grotere versie (bijna twee keer zo groot) werd vroeger gebruikt om het vocht uit grote bladen nieuw papier te persen. Tegenwoordig wordt het meeste papier geperst met hydraulische persen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Hoge staande lessenaar die werd gebruikt voor monumentale boekwerken. Vaak in de vorm van een vogel met een boekensteun op de rug. De vogels die het meest uitgebeeld worden zijn de adelaar, de pelikaan en de zwaan. In Nederland worden de termen arend-lezenaar en lutrijn ook wel gebruikt voor de oude exemplaren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het uitsluitend vergulden van de bovenranden van boeken nadat zij glad zijn afgesneden, waarbij de andere randen onverguld en bijgesneden of ongesneden blijven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De bovenste randen van boeken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van kunstvoorwerpen zoals voortgebracht door christelijke Egyptenaren, voornamelijk tussen de 4de en 7de eeuw, volgens sommige auteurs tussen de 5de en 8ste eeuw, al worden ook werken tot in de 12de eeuw tot deze stijl gerekend. De kunstwerken kenmerken zich door heldere, matte kleuren, statische figuren en decoratieve motieven afgeleid van bronnen uit Syrië, het Nabije Oosten en het oude Egypte. Ze omvatten ivoren en stenen beeldsnijwerk, boekillustraties, aardewerk, muurschilderingen en geweven textilia. De bouwkunst kenmerkt zich door de bouw van kerken, kloostercellen en grafmonumenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de christelijke kerk van Egypte, waar de islam de belangrijkste godsdienst is. Vóór de verovering door de Arabieren in de 7de eeuw duidden de Egyptenaren zichzelf en hun taal aan met de Griekse term Aigyptios (met Kopt als westerse vorm). Later namen de Egyptische moslims afstand van de term Aigyptioi en ging deze fungeren als specifieke aanduiding van de christelijke minderheid in Egypte. Sinds de 5de eeuw zijn deze christenen monofysitisch: ze erkennen slechts één natuur van Christus. Afgezien van de monofysitische kwestie hebben de kopten dezelfde geloofsleer als de oosters-orthodoxe kerken. De erediensten worden vrijwel geheel in het Arabisch gehouden, en de kerkboeken, met liturgieën die zijn toegeschreven aan Marcus, de Heilige Cyrilus van Alexandrië en Gregorius van Nazianzus, zijn geschreven in het Koptisch (het Bohairische dialect van Alexandrië), met daarnaast de Arabische tekst in een tweede kolom. Na de jaren 90 van de 19de eeuw introduceerde de kerk een democratische bestuursvorm met aan het hoofd de patriarch, die in Cairo woont. Buiten Egypte zijn er nog enkele koptisch-orthodoxe kerken te vinden in het Heilige Land, en Khartoem (Sudan) heeft een koptisch bisdom. De Ethiopische, Armeense en Syrische Jacobietenkerken vormen een gemeenschap samen met de koptisch-orthodoxe kerk. Er bestaat een overvloed aan koptische religieuze kunst. Ook is de kerk actief op het gebied van scholing. De ruim drie miljoen kopten vormen weliswaar een minderheid in Egypte, maar zijn niettemin sterk vertegenwoordigd in allerlei beroepsgroepen. Kopten hebben vaak onder vervolging te lijden gehad, ook nog in deze tijd. Gebruik 'Koptisch (periode)' om specifiek te verwijzen naar de vroegmiddeleeuwse periode in Egypte.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Historische boekbanden waarvan de structuur oorspronkelijk afkomstig is uit koptische kloosters in Egypte, die voor zover bekend zijn gemaakt van de 4de tot de 11de eeuw n. Chr. Ze kenmerken zich door borden van hout of geperste papyrus, leren omslagen, katernen die zijn ingenaaid door het folio heen, gewoonlijk met ketting- of ketelsteken zonder bindingen, en gegroefde ruggen met flenzen en kapitalen. Zij vormen de oudste bekende soort leren boekbanden en de uiteindelijke oorsprong van alle versierde leren banden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Patronen die op een natuurlijke manier ontstaan op het oppervlak van materialen als stof, leer, hout of steen door de ordening van hun samenstellende vezels of deeltjes. Ook: patronen die kunstmatig worden geproduceerd, onder meer door bosseleren, op het oppervlak van materialen als boekbinderslinnen om een bepaalde korrel te laten ontstaan. Dit kunnen imitaties van natuurlijke korrels zijn of kunstmatige ontwerpen als een ruitjesmotief. Gebruik 'korrel (structuur)' voor de ordening en stratificatie van samenstellende vezels of deeltjes.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekhouding die te maken heeft met het systematisch indelen, vastleggen, analyseren en samenvatten van de kosten die zijn verbonden met productie of het aanbieden van diensten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Korrelpatroon voor boekbinderslinnen in vorm van een reeks parelvormen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Van tevoren op maat gemaakte meubelonderdelen, van een houtsoort die meestal werd gebruikt om kratten van te maken. Ze werden als goedkoop bouwpakket verkocht en door de koper zelf in elkaar gezet tot tafels, stoelen en boekenkasten. Ze zijn ontworpen door Gerrit Rietveld in 1934.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dierenriemsymbool van een kreeft, ruwweg gebaseerd op het sterrenbeeld met dezelfde naam. De dierenriemtekens zijn bewaard gebleven via klassieke Griekse en Romeinse decoratie, waren populair in Noord-Europese Romaanse en Gotische kerken en werden vaak aangetroffen in middeleeuwse psalters en getijdenboeken. Ze symboliseren elke maand waarin de zon het betreffende sterrenbeeld binnengaat. Deze tekens zijn ook gebruikt als decoratie op plafonds, kaarten, uurwerken en astronomische instrumenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een ruitpatroon van kleine diamant-, kubus- of dobbelsteenachtige motieven die worden gedreven of geperst op boekbinderslinnen of leren banden, met name geliefd op kalfsleren boekbanden aan het begin van de 19e eeuw en op de linnen boekbanden van uitgevers tussen 1835 en 1845.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Materialen met betrekking tot beeldend kunstenaars, kunstenaarscollectieven, verzamelaars, kunsthistorici en curatoren, zoals aankondigingen, architecturale tekeningen, foto's, veilingcatalogi, biografische informatie, boeken, brochures, correspondentie, tentoonstellingscatalogi, institutionele publicaties, interviews, uitnodigingen, manuscripten, memorabilia, negatieven, kranten, officiële rapporten, transcripties van gesprekken en voordrachten, pamfletten, ansichtkaarten, posters, persberichten, prijslijsten en ander materiaal van of over de kunstenaar.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In algemene zin is kwarto het boekformaat dat resulteert nadat een vel papier twee keer is gevouwen. Meestal is de vorm vierkanter dan bij folio en de afmetingen kunnen variëren. In specifieke zin kan ermee worden verwezen naar een boek met een formaat tussen octavo en folio (circa 280 x 330 mm). Een kwartoformaat wordt bereikt door een vel papier twee keer te vouwen, waardoor vier bladen of acht pagina's ontstaan. Daarnaast kan kwarto verwijzen naar een krant van middelgroot formaat, circa 230 x 305 mm, die eveneens wordt gemaakt door een vel papier twee keer te vouwen. Bij boeken van vergépapier lopen de kettinglijnen horizontaal. Begin 18de eeuw werd kwarto in Engeland als het meest elegante formaat voor boekpublicaties beschouwd. In de 19de eeuw, toen de mechanisatie zijn intrede deed in de boekdrukkunst, gingen bibliothecarissen de term gebruiken om te verwijzen naar het formaat van het boek in plaats van naar de vervaardigingsmethode.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Liturgische boeken die de vaststaande misgezangen bevatten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbanden versierd met landschapstaferelen op een van beide of beide omslagen; deze waren populair in Engeland van de late 18de tot in de vroege 19de eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ietwat beangstigende en groteske zwarte poppen, meestal met uitpuilende ogen en een grote rode mond; ze zijn gebaseerd op een figuur uit kinderboeken van rond 1890.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zwaar buckram in gelooide kleurschakeringen om het te laten lijken op schaapsleer. Het werd gebruikt als boekbinderslinnen en het verving het duurdere 'law calf' en 'law sheep' als gebruikelijk bindmateriaal voor wetboeken in de 20ste eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Glad geaderd natuurlijk of crèmekleurig kalfsleer, plantaardig gelooid (meestal met schors) en veel gebruikt in de 19de en 20ste eeuw voor het binden van wetboeken, voornamelijk in Engeland. Later werd het vervangen door 'law buckram'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Glad geaderd natuurlijk of crèmekleurig schapenleer, plantaardig gelooid (meestal met schors) en veel gebruikt in de 19de en 20ste eeuw voor het binden van wetboeken, voornamelijk in Engeland als goedkoper alternatief voor 'law calf'. Later werd het vervangen door 'law buckram'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Liturgische boeken met de passages (perikopen) die tijdens een kerkdienst uit de bijbel worden gelezen; maakt sinds de 13e eeuw meestal deel uit van het misboek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Luie stoelen om in te lezen. Soms wordt deze term gebruikt ter aanduiding van Engelse leunstoelen uit de 18e eeuw die een zadelvormige, leren zitting hebben met opvulling en een verstelbare verhoging die aan de rugleuning vastzit als boekenstandaard. Ze zijn zo ontworpen dat de zittende persoon op de normale manier plaats kan nemen of schrijlings met het gezicht naar de rugleuning gekeerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dierenriemsymbool van een leeuw, ruwweg gebaseerd op het sterrenbeeld met dezelfde naam. De dierenriemtekens zijn bewaard gebleven via klassieke Griekse en Romeinse decoratie, waren populair in Noord-Europese Romaanse en Gotische kerken en werden vaak aangetroffen in middeleeuwse psalters en getijdenboeken. Ze symboliseren elke maand waarin de zon het betreffende sterrenbeeld binnengaat. Deze tekens zijn ook gebruikt als decoratie op plafonds, kaarten, uurwerken en astronomische instrumenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stukken leer die aan de rug van een boek zijn bevestigd, met letters die de auteur, titel of andere informatie aangeven. Gebruik 'title-labels' voor stukken papier of ander niet-lederen materiaal, anders dan de kaft van een boek, met de titel, auteur of andere informatie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken met boekdrukkopieën.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vellen of boekjes met voorbeelden die door drukkers, lettergieters en uitgevers worden gebruikt om te laten zien hoe de beschikbaar zijnde letters eruitzien.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Personen die wetenschappelijk onderzoek doen naar gegevens over woorden die taal maken en definities schrijven en herzien voor opname in een woordenboek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Woordenboeken, met name twee- of meertalige.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Standaarden met een schuin blad en meestal een rand aan de onderkant van het blad om een boek of geschrift te ondersteunen zodat de lezer die ervoor staat het makkelijk kan lezen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Politieke pamfletten of boekjes waarin men een publieke figuur hekelt, met name dergelijke geschriften die tijdens het ancien régime in Frankrijk werden geschreven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken of boekjes waarin de tekst of de woorden van een opera of een vergelijkbaar, uitgewerkt muziekstuk staan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Horizontale persen bestaande uit twee evenwijdige platen of balken die worden samengedrukt of uiteengedreven met behulp van een grote schroef bij elk van beide uiteinden; ook wel voorzien van een groef waarin het snijmes loopt. Worden gebruikt om een boek vast te zetten tijdens bewerkingen zoals voeren, vergulden of bijsnijden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Omringende randen. In de context van boekbinderij en drukkunst bestaan ze uit afzonderlijke elementen die niet zijn ontworpen zijn om samen als rand te fungeren. Ze verschillen van 'compartimenten' waarin decoratieve randen als aparte ontwerpeenheden zijn gevormd die de gedrukte tekst op een titelpagina omringen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die rijkelijk zijn geïllustreerd met originele prenten van bekende kunstenaars, en die in beperkte oplagen worden uitgegeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Overzichten, soms in boekvorm, waarin de namen van diegenen die op een bepaald tijdstip recht hebben op een financiële vergoeding, alsmede de hoogte van de te ontvangen bedragen, worden vermeld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Algemene benaming voor verschillende planten die niet met elkaar verwant zijn. De bekendste lotussen zijn de volgende. De Egyptische lotus is een witte waterlelie, Nymphaea lotus, of de blauwe lotus, N. caerulea. Bij de oude Egyptenaren waren deze planten een belangrijk motief op kunstvoorwerpen. Ook gebruikte men de planten tijdens ceremonies vanwege de slaapverwerkende en psychotrope eigenschappen. De lotus van de oude Grieken was de soort Ziziphus lotus uit de wegedoornfamilie (Rhamnaceae), een struik die inheems is in Zuid-Europa. De plant heeft grote vruchten met een meelachtige substantie waarmee men brood en gegiste dranken kan maken. In de oudheid waren de vruchten een voedingsmiddel voor arme mensen. Men geloofde dat de wijn die ervan werd gemaakt, zorgde voor een tevreden stemming en vergetelheid, zoals Homerus schreef. Dit is waarschijnlijk ook de lotus die wordt genoemd in het Bijbelboek Job, waarin een grote nijlpaardachtig wezen (Behemoth) wordt beschreven die onder een lotusboom ligt. Homerus beschrijft de lotus ook als een soort klaver of drieblad, een plant die door paarden werd gegeten, misschien Melilotus officinalis of een driebladsoort uit het geslacht Lotus. De heilige lotus van de hindoes was de waterlelie Nelumbo nucifera, een plant met witte, blauwe of roze bloemen. De lotusboom, die bij de Romeinen bekendstond als de Libische lotus, was waarschijnlijk de netelboom uit Zuid-Europa, Celtis australis, een lid van de iepenfamilie (Ulmaceae). Deze boom heeft vruchten die eruitzien als kleine kersen. Ze zijn eerst rood en daarna zwart als ze rijp zijn. De boom wordt genoemd door auteurs uit de oudheid vanwege zijn harde zwarte hout, waaruit men beelden, fluiten en andere objecten sneed.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kunststijl en benadering van popcultuur in het algemeen die het bestaan van een hogere of gevestigde esthetische waarde van kunst ter discussie stelt. Critici verschillen van mening over de relatie met de beeldende kunst en of het moet worden beschouwd als een 'legitieme', op zichzelf staande kunstbeweging. De term werd in 1979 bedacht door kunstenaar Robert Williams, als verwijzing naar de populistische aard van zijn eigen werk. De stijl wordt gekenmerkt door zowel zijn invloeden (zoals stripboeken, tatoeages en 'hot-rod'-straatcultuur) en zijn benadering, die meestal helder, opzichtig en humoristisch is.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dierenriemteken van een jonge vrouw, ruwweg gebaseerd op het gelijknamige sterrenbeeld. De tekens van de dierenriem, overblijfselen van Oudgriekse en Romeinse decoraties, waren populair in de romaanse en gotische kerken van Noord-Europa. Ze worden ook vaak aangetroffen in middeleeuwse psalters en getijdenboeken als symbool van iedere maand waarin de zon in het betreffende sterrenbeeld komt. Daarnaast zijn ze gebruikt als decoratie op plafonds, kaarten, uurwerken en astronomische instrumenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Hebreeuwse gebedenboeken met de joodse liturgie voor feestdagen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode van de heerschappij van Mahendravaman I van de Pallava-dynastie (late 7de tot late 8ste eeuw) die wordt gekenmerkt door een iconografisch ontwerp dat de wettiging van koninklijke macht door religie laat zien. Monumentale beeldhouwkunst uit deze periode wordt gekenmerkt door familietableaus die zijn samengesteld als allegorische verwijzingen naar goden. Deze periode wordt ook gekenmerkt door beeldhouwkunst in grotten waarin portiers of bewakers figureren die in reliëf zijn uitgesneden bij ingangen, cilindrische fallussymbolen in vierkante of octagonale voetstukken die godheid aanduidden en reliëfpanelen van hindoegoden. In deze periode werd in de beeldhouwkunst vooruitgang geboekt op het gebied van (verkort) perspectief: men nam meer vrijheid met betrekking tot de uitlijning met grondvlakken, met realistischere proporties als gevolg. De periode wordt ook gekenmerkt door de gangbaarheid van grotopschriften zoals muurinscripties en rotssnijwerken met heilige en literaire teksten in het Sanskriet. Hindoeïstische teksten maken deel uit van de rotsarchitectuur uit deze periode.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een oude religie uit het Midden-Oosten die nog voorkomt in Irak en Khuzistan (een provincie in het zuidwesten van Iran). Zij wordt meestal beschouwd als een gnostische sekte en is als zodanig de enige overgebleven vertegenwoordiger van het gnosticisme. Er zijn ongeveer 15.000 tot 20.000 mandeeërs. Het mandeïsme benadrukt, net als andere dualistische geloofssystemen, de verlossing van de ziel door esoterische kennis (gnosis). De spirituele ziel zal worden bevrijd van de materiële wereld door hun verlosser, Manda d'Hayye, maar de slechte archonten verhinderen de opstijging van de ziel. In het mandeïsme wordt Jezus beschouwd als een valse messias maar wordt Johannes de Doper vereerd omdat hij wonderbaarlijke genezingen heeft bewerkstelligd door middel van de doop. De mandeeërs ontwikkelden een uitgebreid cultusritueel, vooral voor de doop, die voor zover bekend bij geen enkele andere gnostische sekte voorkomt. De doop zuivert een mens van de zonde en kan vaak worden herhaald. De oorsprong van de religie is duister en blijft omstreden. Op basis van Babylonische elementen in mandeïsche magische teksten, het gebruik van de Iraanse kalender en de overname van verscheidene Iraanse woorden in de mandeïsche taal, menen sommige geleerden dat het mandeïsme in de pre- of vroegchristelijke tijd is ontstaan in het zuidwesten van Mesopotamië. Anderen denken aan een Syrisch-Palestijnse oorsprong op basis van de Haran Gawaita, een quasihistorisch mandeïstisch document dat verhaalt over de exodus van de nazareeërs (de mandeïstische priesterkaste die zich onderscheidde van de mandeeërs of leken) van Palestina naar Mesopotamië in de 1ste eeuw n. Chr. Ook zekere opmerkelijke overeenkomsten met het jodendom verdienen de aandacht: bekendheid met het Oude Testament, parallellen met de joodse zedenleer, vooral de grote waarde die wordt gehecht aan het huwelijk, het gebruik van de Hebreeuwse engelenleer en het belang van een zuivere cultus. Ook zijn er overeenkomsten met het manicheïsme. De mandeeërs zijn misschien de in de Koran genoemde Sabanen. De mandeïsche literatuur, geschreven in een Aramees dialect en in een apart schrift, is tamelijk uitgebreid. Belangrijke bewaard gebleven werken zijn de Ginza (het Boek van Adam); het Boek van Johannes; het Boek van de Zodiak en de Doop van Hibil Ziwa. Mandeeërs zijn van oudsher bekwame zilversmeden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een vroegchristelijke gnostische beweging die in de 2de en 3de eeuw rivaliseerde met het katholieke christendom. De stichter van de beweging, Marcion (overleden circa 160), verkondigde het dualistische geloof dat de God van het Oude Testament niet dezelfde was als de God van het Nieuwe Testament en dat het Oude Testament geen christelijk boek was. Omdat er volgens hem geen verband was tussen het christendom en het jodendom vond hij dat het Nieuwe Testament moest worden gezuiverd van alle joodse elementen. Marcion zette een groot aantal ascetische gemeenschappen op en stelde de eerste bekende canon van geschriften samen. De meeste marcionisten waren tegen het eind van de 3de eeuw opgegaan in het manicheïsme. De term wordt soms meer algemeen gebruikt om te verwijzen naar het opzettelijk of minzaam negeren van het Oude Testament binnen het christendom.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor samengesteld materiaal, bestaande uit afgedankte stukjes leer en een wit hechtmiddel. Dit wordt geperst en gedroogd, waarna het oppervlak wordt geschuurd of geschaafd. Ontwikkeld in het midden van de 20ste eeuw door de Engelse boekbinder Philip Smith.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleuring of kleuring van een materiaal, zodat het lijkt op marmer of een soortgelijke steen. Gewoonlijk alleen voor een ruimere, minder gevoelige techniek, zoals binnen- en buitenconstructies. Een bijvoorbeeld wanneer twee verschillend gekleurde materialen in elkaar worden gedraaid om een gemarmerd effect in de een aanrecht te vormen. Voor meer delicate, handmatige technieken, zoals bij handbeschilderde boekenschutbladen die op marmer lijken, gebruik 'marmeren (schildertechniek)'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Onregelmatig korrelpatroon dat in reliëf op boeklinnen is aangebracht als imitatie van marokijnleer. 'marokijn' is een type geitenleer.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het proces waarbij de randen van een boek worden verguld door een stuk papier over het goud te leggen en de polijster over het papier wordt gewreven, wat leidt tot een matte afwerking.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een klein type versierde houten voorwerpen, meestal verkocht als souvenirs en ontwikkeld door Andrew Smith in het Schotse stadje Mauchline in de eerste helft van de 19de eeuw. Dit type is vernoemd naar het stadje, hoewel het ook elders werd gemaakt. De voorwerpen waren onder meer boeken met een tartan kaft, snuifdozen en servetringen met transfergedrukte landschappen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl en cultuur van een groep Meso-Amerikaanse indianen die een vrijwel aaneengesloten gebied bewoonden in Zuid-Mexico, Guatemala en Noord-Belize. Circa 1500 v. Chr. begonnen de oude Maya zich in dorpen te vestigen. Ze gebruikten geavanceerde irrigatietechnieken en groeiden zo uit tot effectieve landbouwers. Hun kunst omvatte keramiek, beeldhouwwerken, architectuur, muurschilderingen en boeken. De hedendaagse Maya maken kunst waarin traditionele patronen zijn gecombineerd met Spaanse vormen en stijlen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Methoden om losse bladzijden van een boek aan elkaar te bevestigen door er gaatjes in te slaan, waar iets doorheen kan worden gestoken om ze bij elkaar te houden, zoals een plastic ringband of een spiraaldraad.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl en periode die in verband worden gebracht met de heerschappij van Mehmed II, 'de overwinnaar'. Hij volgde zijn vader Moerad II op en was aan de macht gedurende diens troonsafstand van 1444 tot 1446 en later van 1451 tot 1481. Mehmed breidde het Osmaanse rijk uit in alle richtingen, maakte een eind aan het duizend jaar oude Byzantijnse Rijk door in 1453 Constantinopel te veroveren en in 1461 Morea en Trebizond. Na de inname van Constantinopel werd deze stad de hoofdstad van zijn nieuwe rijk, waarbij de naam werd gewijzigd in Istanboel. Tijdens zijn bewind ondersteunde hij grote bouwprojecten in de stad en legde hij de basis voor het keizerlijk hof dat kenmerkend zou worden voor het Osmaanse rijk in de 16de eeuw. Mehmed richtte het Oude paleis op, dat moest dienen als woonplaats voor de harems van voormalige sultans, en was verantwoordelijk voor het bouwplan van het Nieuwe Paleis, dat Topkapi werd genoemd. Hij beval ook de bouw van de Çinilli Kiosk, een gebouw naar Iraans ontwerp dat van schilderingen werd voorzien door de Venetiaanse schilder Gentili Bellini. Hij liet ook medailles maken door de Italiaanse kunstenaar en verzamelde een grote collectie boeken in Europese en islamitische talen. Tijdens zijn heerschappij werden bovendien diverse kunstnijverheidsgroeperingen opgericht, onder meer voor boekbinders, kalligrafeerders, zijde- en tapijtwevers en metaalwerkers.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Procedé waarbij boeken met de hand worden gebonden, meestal inclusief innaaien, kaften (met een papieren omslag) en afwerken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de ontwerpstijl voor architectuur, interieur en producten die in het algemeen de trends beschrijft in het midden van de 20ste eeuw, ongeveer tussen 1933 en 1965. De term werd voor het eerst gebruikt in het boek 'Mid-Century Modern: Furniture of the 1950s' (1983) van Cara Greenberg. In de architectuur wordt de stijl gekenmerkt door de stromingen Internationale Stijl en Bauhaus, het werk van Frank Lloyd Wright en Mies van der Rohe. Voor ontwerpers was de strakke Scandinavische stijl voor meubels en objecten van grote invloed.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ornamenten, vaak arabesken, die worden gebruikt om het midden van een boekband te versieren, meestal als doel om overeen te komen met een hoekdeel of een andere vorm van decoratie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In de rooms-katholieke kerk gebruikte boeken die alle benodigde gebeden en responsories voor de missen van een heel jaar bevatten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar aardewerk dat wordt gekenmerkt door veren- en takkendecoraties die lijken op de afdrukken van mosagaat (in het Engels ook wel 'mocha stone' genoemd). Mocha ware is rond 1785 in Engeland ontwikkeld en bleef de gehele 19de eeuw populair. Het wordt met name aangetroffen bij mokken, kruiken en andere vormen van aardewerk die in taveernes werden gebruikt voor het meten of bewaren van droge waren, hoewel het ook bij andere voorwerpen voorkomt. Het ornament werd gemaakt door de romp, bestaande uit groen aardewerk of bedekt met engobe, te bestrijken met een vloeibaar pigment dat zich vervolgens verspreidde op capillaire wijze, of door middel van een blaaspijpje. Het pigment bevatte vaak tabakssap, urine en metaaloxide, en had meestal een groen, bruine, blauwe of roze kleur. Soms werd de romp eerst beschilderd met een horizontaal banddessin in bruine, blauwe of grijze engobe. De romp was doorgaans gemaakt van Engels aardewerk, wit of bamboekleurig aardewerk, of van pearlware.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst en architectuur die samenvielen met de heerschappij van Moerad III (1574-1595), zoon van Selim II en kleinzoon van Süleyman II. Moerad gaf opdracht tot de bouw van een koninklijke moskee in Manisa en herbouwde grote gedeelten van het Topkapi-paleis in Istanboel. Zijn primaire interesse als begunstiger lag op het gebied van de kunsten van het boek, en van alle Ottomaanse sultans toonde hij de meest persoonlijke interesse in de werken van hofschilders, ontwerpers en kalligrafen. Veel belangrijke geïllustreerde geschiedenissen en religieuze werken werden voltooid onder zijn patronaat. Tegen de jaren tachtig van de 16de eeuw werd de markt overspoeld door goud en zilver vanuit de Nieuwe Wereld, waardoor het hof werd gedwongen een vast tariefsysteem te hanteren voor artistieke werken zoals tegels en tapijten. Ondanks de economische terugval bereikten hoftapijten en keramiek hun technische en artistieke hoogtepunt tijdens de heerschappij van Moerad III, naast gebedstapijten en polychrome keramiektegels van het Ottomaanse rijk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een protestantse denominatie met een evangelische overtuiging die de nadruk legt op de centrale rol van Christus en die geweldloosheid bepleit. De Moravische broeders vertrouwen sterk op missiewerk en drukten in 1501 het eerste protestantse gezangboek, omdat hymnen een belangrijke rol spelen bij de Moravische aanbidding. De groep ontstond in 1457, toen Boheemse broeders zich verenigden. De groep werd in 1722 uit Bohemen verdreven, waarna ze zich in Saksen herenigden als Moravische broeders. De beweging verspreidde zich over Europa, waar zij werd beïnvloed door het piëtisme. Later, in 1732, kwam de beweging in Noord-Amerika terecht, waar tegenwoordig de meeste leden wonen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl in de architectuur en decoratieve kunsten die zich in Spanje en Portugal ontwikkelde in de periode dat de Moren geleidelijk de macht over het Iberische schiereiland verloren, grofweg tussen de 12de tot de 15de eeuw. De term is ontleend aan het Arabische woord voor vazal en werd oorspronkelijk gebruikt voor het werk dat door moslim-ambachtslieden werd uitgevoerd voor christelijke meesters in baksteen, pleister, hout en tegelwerk. Tegenwoordig wordt de term gebruikt voor alle laat-Middeleeuwse Spaanse werken in de islamitische traditie, waaronder boekbindkunst, textiel, keramiek, ivoorkunst, meubelen en ingelegd hout en metaal. De stijl kenmerkt zich door de moslimvormen en –motieven zoals arabesken, Koefische inscripties, stalactitisch werk, azulejo-werk en hoefijzerbogen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Smalle stroken dicht geweven stof, aangebracht tegen de rug van een boek, waaraan de boekdelen vastgenaaid worden. Onderscheiden van 'naairiemen'; dit zijn smalle stroken ongelooide of bewerkte huid die voor hetzelfde doel gebruikt werden in de vroege stadia van het flexibel naaien. Tevens onderscheiden van 'touwen (boekbandonderdelen)'; dit zijn strengen van vezelig materiaal die riempjes vervingen tegen het einde van de zestiende eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine houten apparaten, gebruikt om de delen van een boek op touwen te naaien, bestaande uit een grondplaat, gewoonlijk met twee verticale stijlen met schroefdraad die een verstelbare horizontale dwarsbalk ondersteunen. De touwen worden strak gespannen tussen de grondplaat en de dwarsbalk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In de context van het boekbinden, het samenbinden van bladen of verzamelingen door er een voor een een draad of garen door te trekken en heen en weer via de vouwen in de achterkant van elk vel te aan de koorden van de band te hechten . Het verschilt van "stikken"dat in het kader van boekbinden wordt gebruikt voor het aan elkaar bevestigen van een aantal bladen of katernen door de draad of draden door allen tegelijk te halen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ondiepe groeven die worden uitgezaagd in de achterkant van het boekblok nabij de kop- en de staartsnede om ruimte te bieden aan touwen of steeklussen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Smalle stroken ongelooide of bewerkte huid zoals leer of met aluin witgelooide huid waarmee de delen van een boek achter de rug langs werden vastgenaaid in de vroege stadia van flexibel naaien. Onderscheiden van 'touwen (boekbandonderdelen)'; dit zijn gedraaide stroken vezelig materiaal die riempjes vervingen tegen het einde van de zestiende eeuw. Tevens onderscheiden van 'naaibanden'; dit zijn smalle stroken dicht geweven stof die voor hetzelfde doel geschikt zijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Hieronder vallen enerzijds bibliografieën waarin alle boeken en andere geschriften die in een bepaald land verschijnen, worden gecatalogiseerd en anderzijds bibliografieën waarin publicaties over een bepaald land worden gecatalogiseerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bibliotheken die worden onderhouden met geld van de nationale regering en die voor het gehele land beschikbaar zijn. Hun algemene functie is het verzamelen en bewaren van de boeken, tijdschriften en kranten die in een land worden uitgegeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor het proces waarbij een bewerkt kapitaal aan het boekblok wordt bevestigd door de draad waarmee het kapitaal is gevormd, langs de achterkant naar beneden wordt geleid naar een punt onder het kettingnaaisel, door de vouw van de katern en vervolgens weer naar boven, om rond de kern van het kapitaal te worden geleid; dit kan worden uitgevoerd door alle katernen, of om de zoveel katernen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gezegd van een boek waarvan de gevouwen frontsneden van de bladzijden vóór de verkoop niet zijn doorgesneden met een ploeg of guillotine. Te onderscheiden van 'niet geopend', als verwijzing naar een verkocht boek waarvan de gevouwen frontsneden van de katernen nog niet zijn gesneden; de koper moet deze dan zelf afsnijden met een papiermesje.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Metalen pennetje of beugeltje waarmee men op een snelle manier losse vellen papier aan elkaar kan vastmaken. Meestal omwille van de snelheid gebruikt en niet voor de lange termijn. Veel gebruikt voor pamfletten of andere dunne publicaties, maar niet voor commercieel uitgegeven boeken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Plantaardig gelooid geitenleer uit Nigeria. Vergelijkbaar met oasis, maar plaatselijk gelooid en beschilderd in een beperkt aantal kleuren. De meest voorkomende soorten zijn baksteenrood, groen en vaalgeel. Het wordt zeer gewaardeerd door boekbinders door de hoge kwaliteit en het korrelpatroon.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese dynastieke stijl en periode tussen 960 en 1127 n. Chr. Gedurende de Noordelijke Song-periode ontstond er hernieuwde belangstelling voor de oudheid en werd de basis gelegd voor de Chinese archeologie. De boekdrukkunst werd nu algemener toegepast, waardoor ook naslagwerken op grotere schaal uitgegeven konden worden. Het keizerlijk mecenaat speelde in deze periode een aanzienlijke en invloedrijke rol. Zo bezat keizer Taizong (heerste van 976-997) een indrukwekkende verzameling schilderijen en kalligrafie, terwijl Huizong (heerste van 1101-1125) zijn enorme collectie liet catalogiseren. Daarnaast stichtte Huizong een schilderschool, als onderdeel van de Schilderacademie van Hanlin. Het belang van landschappen nam toe dankzij belangrijke kunstenaars als Fan Kuan, Juran, Guo Xi, Dong Yuan en Li Cheng. Het onderscheid tussen hofschilderen en de kunst van de taoïstische literati werd allengs groter. De keramiek van de Noordelijke Song wordt gekenmerkt door eenvoudige vormen, zuivere kleuren, verfijnde decoraties en technische perfectie. Ding, Ru, Jun en de noordelijke celadons die in Linru en Yaozhou werden vervaardigd, zijn voorbeelden van Noordelijke Song-aardewerk dat bij het hof in trek was. Het beeldhouwwerk kreeg een minder symbolisch karakter en de figuren werden levensechter. De dynastie werd evenwel verzwakt door de hoge uitgaven die de militaire verdediging en de buitensporigheden van het keizerlijk hof met zich meebrachten; na invallen door de Jin trok de opvolger van Huizong weg naar het gebied ten zuiden van de Huai en vestigde daar de Zuidelijke Song-dynastie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekformaat dat resulteert nadat een vel papier drie keer is gevouwen. Er ontstaat dan een blad dat een achtste van het formaat van het oorspronkelijke vel heeft, met 16 pagina's. De resulterende paginagrootte (zonder bijsnijden) wordt dan 318 x 241 mm. De term zelf wordt vaak gebruikt in verband met een papierformaat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ongebruikelijk boekformaat met 18 vellen en 36 pagina's. Werd gebruikt voor boeken tussen 1770 en 1840, maar wordt tegenwoordig nog zelden toegepast. De gebruikelijkste methode voor het maken van een octodecimo is door een vel papier als een accordeon te vouwen, gevolgd door een enveloppevouw en overdwars vouwen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor het omhoogkomen van katernruggen in het boekblok wanneer dat wordt opengeslagen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bij bibliografische beschrijvingen, de aangehechte papieren band van een boek of pamfletten die oorspronkelijk bedoeld waren als tijdelijke banden om later vervangen te worden door een vaste band.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken om verzameld materiaal te beschrijven dat is gecollationeerd, maar nooit gebonden, zoals stukken die in bladen of katernen zijn gelaten. Gebruik @'pulled' (ALT of 'pulling') om verzamelde stof te beschrijven die uit zijn boekband is genomen om opnieuw te worden ingebonden. Gebruik 'disbinding' voor verzameld materiaal uit een samengesteld werk, dat is verwijderd om op zichzelf te staan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het proces waarbij de randen katernen worden verguld voordat ze in een boekblok worden genaaid, wat de vergulde randen een enigszins ongelijkmatig uiterlijk geeft. Te onderscheiden van #'gilt on the rough'; dit is het proces waarbij ongesneden of schepranden worden verguld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gezegd van een verkocht boek waarbij de gevouwen frontsneden van de katernen niet zijn gesneden; de koper moet deze dan zelf afsnijden met een papiermesje. Te onderscheiden van 'niet opengesneden', waarmee wordt verwezen naar een boek waarvan de gevouwen frontsneden vóór de verkoop niet zijn gesneden met een ploeg of guillotine.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Geurige mirreachtige oliehoudende hars die wordt verkregen uit de kleine groenblijvende boom Commiphora opobalsamum, die inheems is in het Midden-Oosten. Wordt gebruikt in parfums en medicijnen. In het Bijbelboek Genesis wordt ernaar verwezen als een genezende balsem. In het oude Griekenland en het Romeinse Rijk werd het beschouwd als een waardevol medicijn en parfum. De term 'ontariopopulierenhars' wordt soms onterecht gebruikt om te verwijzen naar 'canadabalsem', die afkomstig is van een Noord-Amerikaanse boom.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Platen, meestal met rechthoekig uitstekend deel aan één kant, gebruikt om de zijden en snijkanten van een boek dat van platten is voorziente beschermen tijdens het opbinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een vrij bewegend scharnier dat wordt gebruikt bij het boekbinden, geproduceerd door voor- en achterplat een klein stuk (ongeveer 3 tot 6 mm) van de kneep te plaatsen. Zo ontstaat een ruimte waarin het omslagmateriaal wordt geperst, waarbij er een plooi of een groef ontstaat. Het is een van de meest karakteristieke eigenschappen van bibliotheekbindingen. Er kan op deze manier dik omslagmateriaal worden gebruikt, zoals buckram, terwijl het boek nog steeds eenvoudig kan worden geopend. Anders dan 'gesloten scharnieren', waarbij het plat met de rugsnede tegen de kneep ligt, waardoor een vrij stugge verbinding ontstaat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beschrijft boeken waarvan de randen handmatig zijn gesneden met een mes om de buitenvouwen na afloop van het bindproces te verwijderen, doorgaans door de boekverkoper of -inkoper.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor het boekbindproces waarbij touwen strak rond een boek worden gewikkeld dat tussen speciaal daarvoor gemaakte platen wordt gehouden en de waarbij de touwen die over de rug aan beide zijden van de opgetilde banden lopen, over de platten en onder de voorrand van het boek, zodat de bekleding stevig aan de platten vasthecht. Ook te gebruiken voor het proces waarbij touwen van de kop tot de staart op de rug van een boek worden gewikkeld om de kapjes vast te klemmen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor het boekbindproces waarbij het materiaal dat de rug bedekt over de banden wordt geperst en gevormd met een speciale knijptang om een goede hechting te waarborgen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verzamelingen van veelvouden van eenzelfde werk die samen worden uitgebracht, zoals van een boek, afdruk, foto of gegoten beeldhouwwerk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor de decoratieve vorm die ontstaat wanneer kleinere stukken materiaal zijn bevestigd aan de oppervlakte van een groter stuk materiaal; vooral gebruikt voor stukken leer, papier, of ander materiaal dat op banden of kaften van boeken is gelegd voor decoratieve of illustratieve doeleinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor het proces waarbij de randen van een stapel papier of katerns, bijvoorbeeld een boekblok gelijk en haaks worden gemaakt door op de kop en de rug te kloppen of door het op een tafel of harde ondergrond te laten neerkomen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Administratieve medewerkers die op een bouwterrein de administratie van de arbeiders, de gemaakte bestellingen en voortgang van het werk bijhouden. Ze maken verslagen, ontvangen en rangschikken monsters en houden een logboek bij van de werkzaamheden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken gebruikt in de rooms-katholieke kerk, die de richtlijnen bevatten voor alle diensten in een jaar, zonder de teksten zelf. In de Anglicaanse kerk zijn het boeken voor de wijding of ordinantie van geestelijken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Afzonderlijk gedrukte delen van grotere werken, zoals artikelen uit periodieken of hoofdstukken van boeken, die gelijktijdig met het origineel worden gedrukt van hetzelfde zetwerk of dezelfde printplaten; vooral bedoeld voor gebruik door de auteur of voor promotionele doeleinden.Te onderscheiden van ‘herdrukken’, een term die met betrekking tot artikelen wordt gebruikt voor delen van grotere werken die na publicatie van het origineel worden gemaakt, gewoonlijk maar niet altijd van hetzelfde zetwerk of dezelfde printplaten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor de steekmethode bij het boekbinden waarbij losse bladen of katernen , waarbij de draad door de vellen dicht bij en over de bindranden wordt gevoerd, terwijl tegelijkertijd de steken van een bepaalde katern door de steken van de vorige omhoog worden geleid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor de steekmethode bij het boekbinden waarbij de draad door vellen met losse bladen of katernen met beschadigde vellen dicht bij en over de bindranden passeert, waardoor katernen ontstaan die daarna volgens de heeluitmethode worden genaaid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In boekontwerpen: rechte hoeken op de hoeken van titelpagina's en boekomslagen die worden gevormd door het kruisen van één of meer randlijnen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Reuzengrassoort die pollen vormt en inheems is in Patagonië en de pampa's van Zuid-Amerika, maar die tegenwoordig ook worden gekweekt in Europa, Noord-Amerika, Australië en elders als een sierplant voor grasperken en voor droogboeketten. De soort wordt 3 meter hoog. Vrouwelijke planten dragen zilverkleurige trosjes bloemen die op pluimen lijken en 30 tot 90 centimeter lang worden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbanden die meestal worden gebruikt voor pamfletten die naar verwachting weinig zullen worden gebruikt. Meestal zijn ze zijdelings geniet, soms voorzien van metaaldraad, en afgedekt met een houten plaat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gebieden binnen een decoratief ontwerp die vaak rechthoekig en omlijst zijn. In de boekbinderij omvat het ook de ruimten op de zijden van een boek of tussen de banden op de rug.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grote blokken, meestal van metaal, met diepdrukontwerpen die worden gebruikt om boekomslagen te versieren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken met een gelijmde band en een papieren kaft; meestal wordt voor het kaft zwaarder papier gebruikt dan voor de bladzijden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor het ontwerpen van papieren constructies en mechanismen, zoals pop-up-elementen in boeken en ansichtkaarten, bouwplaten en diverse soorten papieren houders.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor verscheidene liturgische boeken met werk over het lijden van de heiligen of van Christus.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Papier dat is bedrukt of voorzien van een reliefpatroon en dat regelmatig wordt gebruikt bij het boekbinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een onregelmatig korrelig nerfpatroon dat lijkt op kiezelsteentjes en met name wordt gebruikt op boekbinderslinnen en leer.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Uitvoerende functionarissen die verantwoordelijk zijn voor het algehele boekhoudsysteem in een organisatie, inclusief de controlefuncties.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Doorzichtig of ondoorzichtig materiaal dat van het vel van een kalf, schaap of geit wordt gemaakt. Het vel wordt gekalkt, onthaard, afgeschraapt en onder spanning gedroogd zodat een dun, sterk materiaal ontstaat om op te schrijven, boeken mee te binden of voor andere doeleinden. Gebruik 'velijn' voor kalfsperkament van een betere kwaliteit. De benamingen perkament en velijn werden en worden nog steeds met elkaar verward en door elkaar gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbanden, voor het eerst rond 1903 gemaakt door Cedric Chivers in Bath (Engeland), waarin een laag doorzichtig perkament over een geschilderd of versierd omslag wordt gelegd, soms met ingelegde schelpen of ander materiaal. Het perkament was soms met goud bewerkt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor verplaatsbaar, tastbaar bezit, dat een min of meer vertrouwelijke relatie heeft met de bezitter. Meestal gaat het om voorwerpen als kleding, sieraden, woninginrichting, persoonlijke verzamelingen, boeken, voertuigen en hulpmiddelen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Banken die bij het pianospelen worden gebruikt. Ze hebben meestal een scharnierende zitting waaronder een bergruimte zit voor bladmuziek, boeken en ander soortgelijk materiaal. Ze worden vaak bijpassend bij een piano gemaakt en verkocht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Groenblijvende boom met lange naalden die in bosjes groeien en een lange zuilvormige stam die 35 meter hoog kan worden. De boom komt voor in de vlakke gebieden aan de zuidkust van de VS, in het gebied dat zich uitstrekt van Texas tot Virginia en Florida. Het is in de VS een belangrijke bron van terpentijn, kraftpapier, karton en boekpapier. Het harde, stijve en slijtvaste hout gebruikte men ook voor schepen, kisten, vloeren, zware constructies, deuren en kozijnen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het zonder toestemming reproduceren of gebruiken van een uitvinding of het werk van iemand anders, zoals een boek, opnames, computersoftware, intellectueel eigendom, enz., met name als er sprake is van plagiaat of een inbreuk op patenten of auteursrechten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Opslagruimte of constructie met planken waarop men boeken, dozen of andere zaken neerzet, bijvoorbeeld in bibliotheken, archieven of musea.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het proces waarbij losse platten aan een boekblok worden bevestigd, meestal door de naaibanden en het rugbelegmateriaal te lijmen op de binnenkant van enkelvoudige platten of tussen gesplitste platten, of door de touwen aan te rijgen door de gaten of groeven in de platten. Gebruik 'inbinden' voor het bevestigen van een eerder gemaakt katern aan een boekblok.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor boeken waarin afbeeldingen een grotere plaats innemen dan tekst, in het bijzonder boeken die voor kinderen of beginnende lezers bedoeld zijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbindgereedschap bestaande uit twee evenwijdige houten blokken die zijn verbonden door twee geleidestangen en één stang met schroefdraad. Aan de onderste rand van een van de blokken is een snijblad bevestigd, dat wordt gebruikt om met de hand de niet opengesneden randen van de pagina’s af te snijden of de al opengesneden randen van boeken bij te snijden terwijl ze in een liggende pers op hun plaats worden gehouden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gereedschappen die gebruikt worden voor het bosseleren, bijvoorbeeld het stempelen van tekst op linnen boekbanden, of voor oppervlakken van bladgoud.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vrolijke joodse feestdag ter herdenking van de bevrijding van de joden in de 5e eeuw v. Chr. door Mordechai en Ester van een samenzwering om hen uit te roeien. Deze samenzwering was het werk van Haman, hoofd van de hofhouding van de Perzische koning Ahasveros. Het verhaal is opgetekend in het oudtestamentische boek Ester. De naam is afgeleid van de loten waarmee werd bepaald in welke maand de massamoord zou plaatsvinden. Het feest wordt gevierd op 14 adar (rond 1 maart). In de 2e eeuw n. Chr. was het feest al wijdverbreid. De dag voor Poerim, Ta'anit Esther (het vasten van Ester), is een vastendag. Op Poerim wordt de boekrol van Esther in de synagoge gelezen. In een feestelijke en carnavaleske atmosfeer worden verkleedpartijen gehouden, geschenken uitgewisseld en donaties aan de armen gedaan. Op deze feestdag worden driehoekige koekjes genaamd harmantaschen ('Hamansoren') gebakken en Poerim-toneelstukken opgevoerd, die in de 17e eeuw in zwang kwamen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schildertechniek waarbij tinten en kleurschakeringen ontstaan door het regelmatig aanbrengen van kleine stippen ongemengd pigment op het canvas, zodat ze voor het oog in elkaar overvloeien. De term ‘pointillisme’ verwijst alleen naar de techniek, terwijl ‘neo-impressionisme’ verwijst naar zowel de door Georges Seurat ontwikkelde stijl als de daaruit voortkomende beweging die tussen 1886 en 1906 zijn bloeiperiode had. Seurat zelf gaf de voorkeur aan de term 'chromo-luminarism', waaruit blijkt dat hij zowel licht- als kleureffecten wilde intensiveren. De Franse criticus Félix Fénéon bedacht de term 'peinture au point' in 1886 na het zien van Seurat's 'La Grande Jatte'. Paul Signac stelde de alternatieve term 'divisionisme' voor in zijn boek 'D'Eugène Delacroix au Néo-Impressionnisme' (1899).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Polijstborstels die door boekbinders na verhitting worden gebruikt om leer te polijsten, korrels in leer vlak te strijken en blaren in stofomslagen te verwijderen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken waarin de tekst in meerdere talen naast elkaar is gedrukt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die de bisschoppelijke liturgie bevatten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt vòòr de uitvinding van het kompas gebruikt voor middeleeuwse zeekaarten en navigatiehandboeken, geïllustreerd met kaarten en met vermelding van de ligging van havens en andere navigatiegegevens.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die waardevol zijn vanwege hun feitelijke of verwachte zeldzaamheid; in specifieke zin, boeken die zich onderscheiden door hun vroege publicatiedatum, beperkte oplage, historisch belang of een specifiek kenmerk van de editie of band, bijvoorbeeld omdat ze zijn gesigneerd door de schrijver of bijzondere illustraties bevatten. Deze aanduiding verwijst meestal naar boeken die worden verzameld door een afdeling voor speciale collecties, archieven of een museum, in tegenstelling tot boeken die in een openbare bibliotheek staan en beschikbaar zijn voor het algemene publiek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Plaatjes, gewoonlijk gedrukt of gegraveerd, met ruimte opengelaten om in te noteren, door en aan wie een boek is geschonken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Afzonderlijke exemplaren van boeken of andere uitgaven, inclusief prenten, die door de auteur van een opdracht zijn voorzien en door de auteur of soms de uitgever ten geschenke worden gegeven. Gebruik de term 'relatiegeschenken' voor objecten van zilver, aardewerk of gedenkmunten die voor een speciale gelegenheid van een inscriptie zijn voorzien.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor handleidingen, met name in de jaren 30 en 40 van de 20ste eeuw in de Verenigde Staten, met ideeën voor bioscoopeigenaren over reclame voor een speelfilm die in hun bioscoop werd vertoond. Gebruik 'privé-uitgaven' voor boeken die worden geproduceerd en uitgegeven door particuliere uitgeverijen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor dunne metalen platen van tin of zink die tijdens het persen worden gebruikt om een gelijkmatige drukverdeling te waarborgen, het boekblok te beschermen tegen vocht en te voorkomen dat de inkepingen van de inslag zich aftekenen in het boekblok.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die zijn geproduceerd en gepubliceerd door privédrukkerijen. Gebruik 'pressbooks' voor handleidingen voor theatereigenaars, met name in de jaren 30 en 40 van de 20ste eeuw, met adviezen over het maken van reclame voor een speelfilm die in hun theater wordt vertoond.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boek met aanwijzingen, zangteksten met melodie en gebeden voor een processie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar boeken of andere documentvormen die het Boek der Psalmen bevatten, dat is samengesteld uit 150 psalmen uit het Oude Testament. Een psalter is meestal onderverdeeld in delen die dagelijks bij de metten en op zondag bij de vespers worden gereciteerd, en wordt gebruikt als liturgisch boek door de clerus bij de breviergebeden of getijden, of door leken voor privégebeden. Naast de psalmen bevatten psalters gewoonlijk ook een kerkelijke kalender, gezangen, geloofsbelijdenissen en de litanie van de heiligen. Koning David en zijn hofmuzikanten werden van oudsher beschouwd als auteurs van de psalmen. De onderwerpen van de psalmen zijn meestal hymnen om God te prijzen en smeekbeden om hulp en mededogen. In de christelijke traditie werden de psalmen zo geïnterpreteerd dat de Heer uit het Oude Testament werd gezien als Christus de Verlosser. Diverse passages uit afzonderlijke psalmen werden gezien als christelijke metaforen en vooraankondigingen. Hiëronymus maakte in de 4de eeuw n. Chr. de Hebreeuwse tekst van de psalmen voor westerse lezers toegankelijk door deze in het Latijn te vertalen. Twee vertalingen zijn gemaakt op basis van de Griekse versie (de Septuagint) en één vertaling rechtstreeks uit de originele taal. De drie versies zijn respectievelijk bekend als de Romeinse, gallicaanse en Hebreeuwse psalters. Het psalter was een van de meest geïllustreerde middeleeuwse teksten in het westen. Deze illustraties begonnen rond 725 n. Chr. en floreerden van de 12de tot de 14de eeuw. De tekst werd vaak verfraaid met prachtige ornamenten en afbeeldingen; psalmen leenden zich echter niet goed voor letterlijke illustratie, in tegenstelling tot de meer verhalende Bijbelgedeelten. Als gevolg hiervan waren de illustraties zeer gevarieerd, zowel in stijl als in iconografie. De meeste geïllumineerde psalters bevatten decoratieve gehistoriseerde beginletters bij de belangrijkste onderverdelingen van de tekst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Orde van 40 families van kleine insecten die boeken beschadigen doordat ze de lijm in de banden opeten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor het verwijderen van boekdelen uit een band met de bedoeling ze opnieuw in te binden; meestal betreft het de verwijdering van kaften, rugversterkingen en oude lijm, waarbij het garen wordt doorgeknipt en alle katernen van elkaar worden gescheiden. Wanneer een afzonderlijk, bibliografisch onderdeel is verwijderd uit een band met de bedoeling het daarna op zich zelf te doen staan wordt '@disbinding' gebruikt. Voor een boekblok dat nooit is gebonden, maar uit losse vellen, katernen of verzamelmateriaalbestaat, gebruik 'ongebonden'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Regelmatig korrelpatroon op boekbinderslinnen met om en om parallelle doorlopende en stippellijnen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van kunst die werd verzameld en vervaardigd door de keizer, kunstenaar Ch'ien-lung (aan de macht van 1736 tot 1795). Zijn verzameling bestond voornamelijk uit porselein, bronzen en jade voorwerpen, kalligrafie en zeldzame boeken. Kenmerkend voor keramiek in deze stijl is fine-famille-roseporselein. In de schilderkunst wordt de stijl gekenmerkt door gedetailleerde vogel- en bloemschilderingen die zowel werden vervaardigd door de keizer zelf als door hofschilders. De fascinatie van de keizer voor Europa leidde tot de ontwikkeling van een Chinese rococostijl in de architectuur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dierenriemsymbool van een ram, ruwweg gebaseerd op het sterrenbeeld met dezelfde naam. De dierenriemtekens zijn bewaard gebleven via klassieke Griekse en Romeinse decoratie, waren populair in Noord-Europese Romaanse en Gotische kerken en werden vaak aangetroffen in middeleeuwse psalters en getijdenboeken. Ze symboliseren elke maand waarin de zon het betreffende sterrenbeeld binnengaat. Deze tekens zijn ook gebruikt als decoratie op plafonds, kaarten, uurwerken en astronomische instrumenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De drie buitenste uiteinden van de gevouwen katernen van een boek, meestal ingesneden zodat het boek kan worden geopend en soms ook bijgesneden. Ze kunnen zijn gedecoreerd door vergulding, beschildering, besprenkeling of op een andere manier.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Banken met een plankje waarop men een boek kan leggen, zodat men het kan lezen als men achterover zit.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst in algemene zin naar alle fysieke objecten of fysieke verschijnselen die niet door mensen worden geproduceerd. Het universum van fysieke objecten wordt vaak onderverdeeld in realia, de natuurlijk voorkomende objecten en verschijnselen, en 'artefacten', door de mens gecreëerde objecten en verschijnselen. In specifieke zin verwijst de term realia binnen classificatiesystemen voor bibliotheken naar andere fysieke voorwerpen dan de boeken, tijdschriften of muziekregistraties die doorgaans in een bibliotheek zijn gecatalogiseerd. Eveneens in specifieke zin verwijst de term naar objecten uit de natuur, in huis of in andere situaties uit het dagelijks leven die voor klassikaal onderwijs worden gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Aan boeken bevestigde lintjes die gebruikt worden voor het markeren van een plek, door ze tussen de bladzijden te steken. Ze onderscheiden zich van boekenleggers die los zitten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken waarin transacties of gebeurtenissen worden opgetekend op het moment dat zij plaatsvinden, meestal voorafgaand aan hun opname in permanente registers, zoals een politieregister of het grootboek van een warenhuis.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lijsten met de signaturen waaruit boeken zijn samengesteld, vaak afgedrukt aan het eind van vroege gedrukte boeken, met name in Italië; ze zijn bedoeld om de boekbinder te helpen bij het vergaren en inbinden van volledige exemplaren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Objecten die zijn bedoeld om cadeau te worden gegeven op een speciale gelegenheid, meestal met een inscriptie aangaande de gever, de ontvanger en/of de gelegenheid; vaak voorwerpen van zilver of aardewerk, of voor de gelegenheid geslagen munten of medailles. Gebruik de term 'presentexemplaren' voor exemplaren van boeken of andere uitgaven, inclusief prenten, met een soortgelijke bedoeling en inscriptie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken met responsoria voor kerkdiensten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Uitstekende randjes over de rug van een boek, die de plaats aangeven van de koorden onder de omslag. Te onderscheiden van 'touwen (boekbandonderdelen)'; dit zijn gedraaide strengen vezelig materiaal waarop de delen van een boek zijn vastgenaaid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Korrelpatroon voor boekbinderslinnen dat circa 1836 is geïntroduceerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Korrelpatroon van zeer fijne, regelmatige, evenwijdige, golvende lijnen, in reliëf aangebracht op boeklinnen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die de liturgie van de Latijnse kerk voor het toedienen van de sacramenten door pastoors bevatten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Tijdschriften of boeken die op goedkoop houtpulppapier zijn gedrukt en die meestal sensationeel materiaal bevatten in de vorm van verhalen en artikelen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl en de periode die in West-Europa de boventoon voerde in de 11e en 12e eeuw. De stijl floreerde in de architectuur met de nieuwe groei van de steden, de bijbehorende kerken en de wederopbouw van kloosters. De stijl heeft kenmerkende regionale verschillen, maar over het algemeen wordt het gekarakteriseerd door de invloed en de interpretatie van de Romeinse en daaropvolgende bouwkunst. De grote omvang, ronde bogen, gewelven van metselwerk en innovaties in de constructie om voldoende verlichting te bieden. De stijl ontwikkelde zich ook in monumentale reliëfsculpturen, glas-in- lood, boekverluchting, muurschildering, ivoor-snijwerk en kostbaar metaalwerk. Het wordt gekenmerkt door vlakke gestileerde vormen, en de zeer gedetailleerde ornamenten. Periode 950-1250.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor Romaanse majuskelletters die werden toegepast bij inscripties van monumenten en in vroege boekhandschriften.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In de boekbinderij: het proces waarbij de achterkant van een boekblok in een bolronde boog wordt gevormd door er licht op te hameren of door het door een rondzet- of rugaanzet- en rondzetmachine te halen voordat het blok wordt ingesloten; wordt doorgaans tegelijkertijd met of vlak voor het knepen verricht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het decoratieve, telkens terugkerende patroon dat wordt gemaakt door het afwerkende boekbindersgereedschap dat @roll wordt genoemd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Hamers met een massieve klauw en een breed, vaak rond hamervlak, die worden gebruikt om boeken van een rug te voorzien en deze rond te zetten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Halve boekbanden met een platte rug van groen of bruin kalfsleer die is bedrukt met vergulde letters, donkerrode stoffen of papieren omslagen op de borden, een vergulde kopsnede en ruw gesneden of geschepte zij- en onderranden. Dit type banden werd oorspronkelijk gebruikt voor uitgaven van de Roxburghe Club, een vereniging van bibliofielen die in 1812 in Engeland is opgericht en is genoemd naar de hertog van Roxburghe.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verhoogde versierende of beschermende uitsteeksels of verdikkingen op het kruispunt van de ribben van een gewelf of op de zijkanten van een boek om de kaft te beschermen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor dat gedeelte van een boek waar de katernen en bladzijden bij elkaar gebonden worden, of voor het materiaal dat deel bedekt en meestal zichtbaar is als het boek op een plank staat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor materialen die vóór het inbinden worden bevestigd op de achterkant van de boekblokken, of die worden gebruikt voor de voering van de binnenkant van de rug van de kaft.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Korrelpatroon voor boekbinderslinnen dat in de jaren 30 van de 19de eeuw in zwang raakte.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Op de rug van een in leer gebonden boek ingewerkte patronen die bestaan uit een (meestal dubbele) strook die van kop tot staart langs het scharnier loopt, op regelmatige afstanden gekruist door horizontale lijnen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Rood of roodbruin kalfsleer dat oorspronkelijk in Rusland werd geproduceerd en in de 17de eeuw in West-Europa werd geïntroduceerd. Het werd plantaardig gelooid met de schors van de wilg, de populier of de lariks en op de vleeszijde bewerkt met extract uit de schors van de berkenboom, die het de karakteristieke prettige geur meegaf, waarschijnlijk bedoeld om insecten op afstand te houden. Het werd vaak afgewerkt met een ruitjespatroon. Tussen 1780 en 1830 werd het zeer gewaardeerd door boekbinders en 'juchtleer' is er een imitatie van.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kalfsleer dat op de vleeszijde wordt gedragen, vaak gebruikt voor rekeningenboeken en andere banden van kantoorbenodigdheden. Het verschil met suède is dat het niet is gepolijst met een amarilschijf.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het proces waarbij de randen boekblokken worden verguld die niet eerst glad zijn gesneden of een scheprand hebben. Te onderscheiden van #'rough gilt'; dit is het proces waarbij ongenaaide katernen worden verguld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die voornamelijk gebeden bevatten voor het vieren van de dienst in de westerse kerk. Tegen de 13e eeuw werden deze over het algemeen in het misboek gevouwen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Marokijnleer met een klein, rond en strak korrelpatroon. Populair bij boekbinders in de 19de eeuw

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar voorwerpen die zijn vervaardigd uit fijne witte aardewerkklei, gedecoreerd met delicate, telkens herhaalde, ingesneden of ingedrukte dessins en ingelegd met engobe in verschillende kleuren, in het bijzonder geel oker en bruin. De populairste dessins zijn lofwerk, heraldische wapens en allerlei populaire abstracte motieven, met name motieven die gebruikt werden als decoratie voor boekomslagen. De meeste motieven zijn ontleend aan het patronenboek 'La Fleur de la science de pourtraicture' (1530) van Francesco Pellegrino. Vaak werd ook nog reliëfwerk toegevoegd. De dunne laag opgebracht loodglazuur doet denken aan een vernislaag en geeft het aardewerk een romige kleur. Saint-Porchaire werd van circa 1500 tot circa 1570 vervaardigd in Saint-Porchaire, Frankrijk, en de omgeving van Saintes, in het zuidwesten van Frankrijk, gedurende het bewind van Frans I en Hendrik II. De techniek vereist een hoge technische vaardigheid, wat verklaart waarom het aardewerk slechts in beperkte aantallen is vervaardigd (64 gedocumenteerde exemplaren). Dit aardewerk werd in de 19de eeuw geïmiteerd door fabrieken als de Minton Ceramic Factory in Engeland.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken waarbij ontbrekende pagina's of andere onvolkomenheden zijn hersteld door het invoegen van delen uit exemplaren van soortgelijke uitgaven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar geschilderde, fotografische of gebeeldhouwde portretten die worden gecreëerd door het combineren van objecten zoals boeken, plantaardig materiaal of meerdere afbeeldingen tot fysionomische constructies.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Personen die stukken informatie samenbrengen in naslagwerken zoals woordenboeken en encyclopedieën.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine prent op perkament of papier met een afbeelding van Christus, Maria, een heilige of een devotie(beeld). Vanaf de dertiende eeuw in grote oplagen onder het volk verspreid. Ze werden in gebeden- en kerkboeken gestoken of hingen aan de wanden van huizen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Flexibele stukken stof, papier of ander materiaal die twee aparte delen bijeenvoegen en waarvan een of beide delen een draaiende beweging kunnen maken langs een enkele as. In boekbinden, geplaatst tussen de twee helften van een schutblad, waar het boek aan zijn kaft is bevestigd. Onderscheiden van 'verbindingen (verbindingsstukken)', de buigende buitenste voegen van de rug en kaft van boeken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bladgoud dat tot poeder is vermalen en is vermengd met honing of een ander bindmiddel. Werd gebruikt om een poedereffect te creëren op lederen boekbanden, om goudversieringen te repareren of te herstellen en om manuscripten te vergulden. Oorspronkelijk verpakt in mosselschelpen, maar later in plastic houders in de vorm van een mosselschelp of in de vorm van een tablet of een blokje.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Uitklapladen die vaak opgenomen zijn in boekenkasten of als de bovenste lade in ladenkasten, om een vlak oppervlak te creëren dat geschikt is om op te schrijven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Eenheden van meestal twee bladen, een losse en een vastgeplakte, die voor en achter in een boek bevestigd worden tussen de band en het tekstblok.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken met vellen voorgedrukte kolommen en ruimten voor het noteren van statistische gegevens van een sportwedstrijd. Eveneens te gebruiken voor elektronische versies hiervan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dierenriemteken van een schorpioen, ruwweg gebaseerd op het gelijknamige sterrenbeeld. De tekens van de dierenriem, overblijfselen van Oudgriekse en Romeinse decoraties, waren populair in de romaanse en gotische kerken van Noord-Europa. Ze worden ook vaak aangetroffen in middeleeuwse psalters en getijdenboeken als symbool van iedere maand waarin de zon in het betreffende sterrenbeeld komt. Daarnaast zijn ze gebruikt als decoratie op plafonds, kaarten, uurwerken en astronomische instrumenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het produceren van decoratieve plakboeken en albums, meestal met foto's en andere materialen die worden bevestigd op gekleurd en gedessineerd papier, dat op verschillende manieren kan worden geknipt of bedrukt en dat wordt voorzien van decoratieve belettering en andere versieringen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ruimten die werden gebruikt voor het kopiëren van manuscripten in de periode voor de boekdrukkunst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar schrijftafels, meestal met laden onder en een boekenkast boven, en vaak met een klep die als schrijfblad fungeert. De term verwees oorspronkelijk naar een kleine, draagbare schrijftafel, vaak voorzien van laden, die boven op een tafel was geplaatst of zelf op dunne poten stond. In het moderne taalgebruik worden deze kleine draagbare schrijftafels meestal aangeduid als 'escritoires', terwijl de term 'secretaires' verwijst naar grotere meubelstukken die bedoeld zijn om tegen een muur te worden geplaatst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekformaat dat ontstaat door een vel papier vier keer te vouwen. Er ontstaat dan een blad dat een zestiende van het formaat van het oorspronkelijke vel heeft, met 32 pagina's. De resulterende paginagrootte (zonder bijsnijden) wordt dan 165 x 241 mm. De term zelf wordt vaak gebruikt in verband met een papierformaat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor in China en Japan ontwikkelde leporelloboeken, waarbij het boekblok bestaat uit losse gevouwen vellen, die zo zijn samengebracht dat de vouwen zich aan de achterzijde bevinden terwijl aan de snijzijde de rand van één blad van elk gevouwen vel is vastgelijmd aan de rand van het aangrenzende blad. Het boekblok is bedekt met één enkel vel dat is bevestigd aan het eerste en laatste blad maar niet aan de rug.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekformaat met 6 vellen of 12 pagina's.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beschrijft mahonie, satijnhouten en beschilderde meubels uit Engeland en de Verenigde Staten tussen 1790 en 1805, gebaseerd op de ontwerpen van de Engelse meubelmaker Thomas Sheraton (1751-1806). De drie invloedrijke boeken van Sheraton tonen een geleidelijke ontwikkeling van de neoklassieke naar de Empire-stijl. Maar tegenwoordig wordt zijn naam gebruikt om de algemene meubelsmaak aan het einde van de 18de eeuw aan te duiden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de religieuze en filosofische overtuigingen die voornamelijk voorkomen in Zuid-India en zijn gebaseerd op de aanbidding van de godheid Shiva als oppergod. De belangrijkste doctrine van deze religie is het heilige boek met hymnen, de Tirumurai, dat is samengesteld door Shaiva-heiligen tussen de 5de en de 9de eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lessenaar voor boeken of ander leesmateriaal voor gebeden, studie of voordrachten. Afkomstig van het Duitse woord ���stehender', dat ���staande' betekent.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Joodse gebedenboeken met zowel Hebreeuwse als Arabische gebeden, voornamelijk gebruikt in de dagelijkse liturgie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kasten op lage poten die in het victoriaanse tijdperk populair waren. De kast is verticaal in tweeën gedeeld, waarbij het ene deel bestaat uit planken met een houten of glazen deur ervoor, bedoeld voor boeken, borden of curiosa, en het andere deel uit een secretaire, een kabinet of een combinatie van een spiegel, laden en een neerklapbaar tafelblad. Te onderscheiden van chifforobes: kasten die ook verticaal in tweeën zijn gedeeld, maar die meestal in slaapkamers worden gebruikt, met een smal gedeelte voor kleren aan de ene kant en laden en een spiegel aan de andere kant.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor het proces waarbij een deel van de buitenkant van de platten van een boek met een materiaal wordt bekleed dat afwijkt van en contrasteert met het materiaal dat al op de rug en een deel van de platten is aangebracht, zoals bij half-, kwart- en driekwartbinding.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Indiase religie die islamitische en hindoeïstische elementen bevat en is gesticht door Nanak Sikhs, volgelingen van Nanak en zijn negen opvolgers die ook wel de tien goeroes worden genoemd, in de Indiase regio Punjab aan het einde van de 15de eeuw. Kenmerkende principes zijn het idee dat er één God is die niet wordt verbeeld in afgodbeelden of afbeeldingen; de verantwoordelijkheid van het individu om een volgzaam leven te leiden dat wordt overheerst door het gebed en het lezen van het heilige boek, de Granth; en het streven naar een zielsverhuizing waarbij het individu een verbond aangaat met God. Belangrijke kenmerken van dit geloofssysteem zijn het ontbreken van een professionele priesterorde en de bevoegdheid van zowel mannen als vrouwen om religieuze ceremonies uit te voeren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een joodse feestdag op 6 sivan (in mei of juni) om te herdenken hoe God op de berg Sinaï de wetten aan Mozes heeft gegeven. Het is het tweede van de drie joodse pelgrimfeesten en valt vijftig dagen na de eerste dag van het joodse paasfeest. Oorspronkelijk markeerde dit feest het einde van de gerstoogst en het begin van de tarweoogst. Dit traditionele agrarische aspect is te herkennen aan de traditie om synagogen te versieren met bloemen, groene planten en fruit. In de middeleeuwen was dit de dag dat de kinderen voor het eerst naar de Hebreeuwse school gingen; tegenwoordig wordt op Sjavoeot een confirmatieritueel verricht. Naar gebruik worden het Bijbelboek Ruth en de tien geboden gelezen. Ook worden op Sjavoeot zuivelproducten genuttigd, omdat de Thora in het Hooglied wordt vergeleken met melk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dun, niet erg duurzaam plantaardig gelooid leer van de nerfsplit van een vel of huid, meestal van schapenleer, maar soms ook van geiten- of koeienleer. Het wordt in verschillende kleuren en gebosseleerde korrelpatronen geproduceerd, maar ook kleur- en nerfloos. Meestal gebruikt voor de voering van hoeden en goedkope boekbanden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Elk van verschillende assemblageprocessen waarin toevoegingen stevig op afgewerkte stukken worden geperst. In de context van boekbinden, het proces van het vlakken can bladen of het verzamelen van een tekstblok voor naaien of hechten door ze herhaaldelijk met een hamer te slaan, om ze te samen te persen en plat te maken. Of, bij het opnieuw inbinden, om de rugsteunen te verwijderen. Ook in het kader van het weven of soortgelijke activiteiten, het gerbruik van een klopper of kam om elke nieuwe inslagdraad in de juiste positie tegen de bestaande inslagen te drukken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Nauwsluitende onderboeken met openingen voor de benen, gemaakt in verschillende vormen voor mannen, vrouwen en kinderen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het procédé bij het boekbinden voor het vergulden, kleuren, bewerken, beschilderen, bedrukken of op een andere manier bedekken of markeren van een of meer boeksneden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De techniek waarbij twee afzonderlijke afbeeldingen op de voorrand van een boek worden geschilderd, één met de vellen naar de ene kant uitgespreid, de andere met de vellen naar de andere kant uitgespreid, zodat de twee afbeeldingen los van elkaar te zien zijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De onderste randen van boeken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bibliotheken die worden onderhouden met geld van de nationale regering en die voor het gehele land beschikbaar zijn. Hun algemene functie is het verzamelen en bewaren van de boeken, tijdschriften en kranten die in een land worden uitgegeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Overzichtslijsten van het bezit van een bibliotheek, platenverhuurbedrijf of archief, gerangschikt naar de volgorde waarin de boeken op de plank staan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dierenriemsymbool van een steenbok, ruwweg gebaseerd op het sterrenbeeld met dezelfde naam. De dierenriemtekens zijn bewaard gebleven via klassieke Griekse en Romeinse decoratie, waren populair in Noord-Europese Romaanse en Gotische kerken en werden vaak aangetroffen in middeleeuwse psalters en getijdenboeken. Ze symboliseren elke maand waarin de zon het betreffende sterrenbeeld binnengaat. Deze tekens zijn ook gebruikt als decoratie op plafonds, kaarten, uurwerken en astronomische instrumenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken of registers waarin een genealogie staat opgetekend, in het bijzonder registers waarin de afstamming en de kenmerken van ingeschreven rasdieren worden beschreven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het markeren van de oppervlakte van een object door er met gereedschap druk op uit te oefenen, bijvoorbeeld het overbrengen van een inktmerk op papier of het prenten van zachte klei; ook het bevestigen van voorgedrukte labels, zoals postzegels, die staan voor officiële gestempelde merktekens. In boekbinden wordt het onderscheiden van 'stempelen', waarbij de druk door een machine wordt uitgeoefend.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het markeren van een oppervlak van een voorwerp door er op te drukken met een machine zoals een drukpers, een blok, een plaat of een frame waarop de elementen staan die het drukoppervlak vormen, vaak met een ontwerp in reliëf. Bij boekbinden wordt dit onderscheiden van 'handpersen (techniek)', waarbij een handmatig bediend apparaat wordt gebruikt in plaats van een machine.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schuine, wigvormige platen van verschillende afmetingen, gewoonlijk gemaakt van hout en soms bekleed met metaal, gebruikt in een liggende pers bij het ruggen van een boek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Katoen-, jute- of linnenweefsel gesteven met lijm, stijfsel of appret; het wordt voornamelijk gebruikt voor tussenvoeringen in kledingstukken en bij boekbinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In de context van het boekbinden, het aan elkaar bevestigen van een aantal bladen of katernen door de draad of draden door alle vellen in een keer te steken, het is iets anders dan "naaien (boekbindprocedés)," die in de context van boekbinden, wordt gebruikt voor de verbinden van bladen of katernen samen een voor een door te trekken draad of draad heen en weer door de achterste vouw van elk vel om het aan de 'touwen (boekbandonderdelen) te hechten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Korrelpatroon voor boekbinderslinnen in de vorm van een stippellijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor kapitalen die aan het boekblok zijn bevestigd met lijm of een ander hechtmiddel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor afneembare, flexibele boekbanden, meestal van papier gemaakt, die gelijklopen met de boven- en benedenhoeken en om de voorste hoeken van de omslagen zijn gevouwen. Voor aangehechte buitenste vellen of kartonnen delen wordt de term 'meegenaaide omslagen' gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De kunst van het maken van verfijnde decoraties om de marges of delen van een kalligrafisch werk die anders leeg zouden blijven, te versieren. Deze techniek werd veel gebruikt in 17de- en 18de-eeuwse Europese schoonschrijfboeken en leverde vaak afbeeldingen van dieren, planten of mensen op die (schijnbaar) uit één enkele lijn bestonden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gedetailleerde krullen, vaak gelijkend op dieren, mensen of planten, gemaakt door kalligrafen om kalligrafische werken te versieren. Ze kwamen vooral veel voor in 17de- en 18de-eeuwse Europese voorbeeldenboeken en werden gemaakt of wekten de indruk te zijn gemaakt met één ononderbroken lijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Strips in boekvorm, welke meestal bestaan uit een omvangrijk verhaal met een reeks kunstzinnige illustraties. De term is niet strikt afgebakend, aangezien stripromans ook de vorm kunnen hebben van een verzameling strips die reeds in afleveringen zijn gepubliceerd, of van werken die specifiek voor een boek zijn vervaardigd. In bredere zin kan de term ook verwijzen naar verzamelingen of bloemlezingen van strips die in boekvorm worden uitgegeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stroken papier of stof die in een boek gebonden worden en worden gebruikt om bladzijden of illustraties aan te bevestigen, of om de vouwen van katernen te repareren of te verstevigen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het verwerven van kennis door middel van boeken, observaties of experimenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl en periode die samenvielen met de heerschappij van Süleyman I, die in Turkije bekend stond als Kanuni (wetgever) en in het westen als 'de grote', van 1520 tot 1566. Het bewind van Süleyman wordt beschouwd als het hoogtepunt van de Osmaanse politieke, economische en culturele ontwikkeling. De kunstinstellingen en begunstigingsprogramma's die tijdens zijn bewind werden opgericht, vormden een basis waarop door de twee opvolgers van Süleyman, Selim II en Moerad III, kon worden voortgebouwd. Onder Süleyman ondergingen twee belangrijke kunstinstellingen belangrijke veranderingen. De functie van hoofdarchitect werd gedurende het grootste deel van zijn heerschappij ingenomen door Sinan, die toezag op de bouw van een groot aantal religieuze, educatieve en handelsgebouwen. Sinan herstructureerde de sobere buitengevel van de Osmaanse moskee met een scala aan uitgesproken elementen, zoals portieken met een of twee ingangen, met elkaar verbonden koepels en semikoepels en een nieuw type slanke, potloodachtige, hoge minaret. Deze stijl komt het beste tot uitdrukking in de Selimiye-moskee van Sinan in Edirne (1569-1575). Onder Süleyman brachten twee vestigingen van de koninklijke ontwerpstudio een synthese teweeg van de nieuwe Osmaanse keizerlijke stijl in decoraties en boekillustraties. Iznik-tegels uit deze periode worden als uniek beschouwd wat betreft de veelzijdigheid en de diepte van de kleuren, met de introductie van felrood, paars, blauw en olijfgroen. Tapijten die werden vervaardigd in Ushak in zuidelijk Anatolië, werden complexer en kregen een meer gecontroleerd patroon, met rijkere, fluweelachtige oppervlakken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Eet- of kaarttafels met een dubbel tafelblad dat net zoals een boek openslaat en wordt ondersteund door een draaipoot of een rail, of door om een draaipunt te kantelen. .

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dierenriemsymbool van een stier, ruwweg gebaseerd op het sterrenbeeld met dezelfde naam. De dierenriemtekens zijn bewaard gebleven via klassieke Griekse en Romeinse decoratie. Ze waren populair in Noord-Europese Romaanse en Gotische kerken en werden vaak aangetroffen in middeleeuwse psalters en getijdenboeken. Ze symboliseren elke maand waarin de zon het betreffen sterrenbeeld binnengaat. Deze tekens zijn ook gebruikt als decoratie op plafonds, kaarten, uurwerken en astronomische instrumenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In het algemeen kleine panelen of tabletten met afbeeldingen of tekst, met name miniaturen die zijn geschilderd op kleine houten panelen, of afbeeldingen of oude teksten die in steen of metalen panelen zijn gekerfd of gegraveerd. Specifiek kan de term verwijzen naar kleine panelen met miniaturen die in de Middeleeuwen en de Renaissance werden gebruikt als boekomslagen, of naar kleine panelen waarop het passieverhaal van Christus of heiligen staan afgebeeld die in Italië tijdens de Renaissance ter overdenking aan veroordeelden werden getoond, voorafgaand aan hun executie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Illustraties die worden gebruikt om informatieve teksten, zoals naslagwerk en technische handboeken, te verduidelijken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Met betrekking tot één enkele pagina of vel, zoals een poster, wordt de term gebruikt voor het belangrijkste deel van het zetwerk of het geschreven werk, en dus niet voor de illustraties, marges, kantlijnen, kopteksten of andere elementen. Met betrekking tot een boek of tijdschrift wordt de term ook gebruikt voor het belangrijkste deel van het geschreven werk, te onderscheiden van voorwerk, noten, index, appendix en bibliografie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kasten van elke omvang, meestal gemaakt van glas, ontworpen om te boeken, museale voorwerpen, of andere objecten tentoon te stellen en hen te beschermen tegen stof en insecten; ze hebben vaak een gecontroleerde luchtvochtigheid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor het formele Antieke boekhandschriften die worden gekenmerkt door laterale compressie, hoekigheid en de identieke behandeling van alle verticale stelen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een specifieke vorm van het boeddhisme die sterk is geënt op het Mahayana-boeddhisme, dat in de zevende eeuw in Tibet werd geïntroduceerd. Het Tibetaans boeddhisme bevat veel van de esoterische tantra-traditie van het Vajrayana-boeddhisme, alsmede elementen van het oeroude Bon-sjamanisme. Ook de kloosterdisciplines van het vroege Theravada-boeddhisme vormen een belangrijk bestanddeel van het Tibetaans boeddhisme. Deze religie wordt zelfs vaak beschouwd als de meest intellectuele vorm van boeddhisme. Avalokiteshvara, de Bodhisattva van Groot Mededogen, wordt met name vereerd in het Tibetaans boeddhisme. De Dalai Lama, de geestelijke en wereldlijke leider van Tibet, zou diens reïncarnatie zijn. Een opmerkelijk aspect van het Tibetaans boeddhisme is het opvallend hoge percentage van de bevolking dat actief deelneemt aan het geloofsleven: tot aan de Chinese machtsovername in de jaren 50 van de 20ste eeuw was ongeveer een kwart van alle Tibetanen lid van een geloofsorde. Typerend voor deze religie is ook het grote aantal heilige wezens. Bij de eredienst worden mantra's en gebeden uitgesproken en gezangen ten gehore gebracht, met begeleiding van trommels en hoorns. De canon van Tibetaanse geschriften omvat de 'Kangur' en de 'Tenjur;' het Tibetaans Dodenboek (Bardo Thödröl) beschrijft de bewustzijnsstaat tussen dood en wedergeboorte. Het Tibetaans boeddhisme verspreidde zich in de tweede helft van de 20ste eeuw naar het westen, met name door mensen die Tibet waren ontvlucht nadat het land door Communistisch China was bezet; onder deze vluchtelingen waren ook 'tulkus' of gereïncarneerde lama's, die in hoog aanzien stonden en bijdroegen tot de groei van de populariteit van het Tibetaans boeddhisme in de westerse wereld. Er zijn vier hoofdstromingen: Nyingma, Sakya, Kagyu en Geluk. In het westen wordt de Tibetaanse religie soms aangeduid met de onjuiste term lamaïsme, maar deze term wordt niet door de boeddhisten zelf gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor het stiksel dat bewerkte kapitalen vastmaakt aan boekblokken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stripboekjes die vanaf de jaren 30 tot de jaren 50 van de 20ste eeuw werden geproduceerd, met parodieën op populaire stripfiguren in expliciete seksuele situaties. Werden meestal uitgegeven met een formaat van circa 7,5x10 cm en bevatten acht pagina's.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De bladzijde van het boek dat de titel en meestal ook informatie als de naam van de auteur, de uitgever en soms de datum van publicatie vermeldt. Als meerdere bladzijden bijzonderheden aangaande de titel weergeven, dan is die met de meeste informatie de titelpagina.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor illustraties op de eerste bladzijde van een boek, die meestal tegenover de titelpagina ligt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bij het boekbinden, labels van papier of een ander materiaal dat afwijkt van het materiaal dat voor de omslag is gebruikt, met daarop de boektitel, de naam van de schrijver(s) en soms ook de datum en uitgever, welke op de rug of voorzijde worden bevestigd. Soms zijn dergelijke labels gedrukt op overigens blanco vellen, meestal in staand formaat, en in het boek gebonden, zodat de boekeigenaars de labels konden uitknippen en gebruiken. Gebruik 'titelschilden' voor soortgelijke labels van leer.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De gedraaide strengen vezelig materiaal waarop de katernen van een boek zijn genaaid. Te onderscheiden van 'naairiemen'; dit zijn smalle stroken ongelooide of bewerkte huid die voor hetzelfde doel gebruikt werden tot tegen het einde van de zestiende eeuw. Ook te onderscheiden van 'naaibanden'; dit zijn smalle stroken dicht geweven stof die voor hetzelfde doel geschikt zijn. Tevens onderscheiden van 'ribben (boekbandonderdelen)'; dit zijn de opstaande randen over de rug van een boek, die de plaats aangeven van de koorden onder de omslag.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Soort prentenboeken die in het midden van de negentiende eeuw in Groot-Brittannië populair waren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die zijn geproduceerd door commerciële uitgevers om voornamelijk via boekhandels te worden verkocht aan het publiek; te onderscheiden van een handboekedities, inschrijvingsboeken of een boek bedoeld voor een beperkt publiek door het technisch karakter, de gespecialiseerde aantrekkingskracht of hoge prijs.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekindexen die beschrijvingen of definities geven van de geïndexeerde woorden en de paginanummers.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor dunne, U-vormige stukjes metaal of hout die tussen de touwen en platten aan de achterkant van een boekblok worden geplaatst om de ronde rug tijdelijk af te platten zodat de snijkant kan worden getrimd of versierd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken met tropen, dat wil zeggen inleidingen op liturgische gezangen of interpolaties en uitwerkingen van de tekst van de katholieke mis. Ze werden gebruikt totdat het Roomse misboek onder paus Pius V (1566-1572) werd herzien.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Albums of plakboeken met foto's en andere aandenkens aan een trouwerij.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Geitenleer uit Turkije dat via Venetië in Europa terechtkwam. Daar werd het tussen de vroege 16de eeuw en de vroege 18de eeuw gebruikt in verfijnde boekbanden. Voor de ontharing werd het gelooid met olie en kreeg het een opvallende rode kleur, waarna het werd gelooid met sumak.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Doorschieten, vaak gemaakt van sterk voorbehandeld papier of pergamijnpapier, die in een boek worden ingevoegd om te voorkomen dat er inkt van een illustratie of plaat op de tegenoverliggende pagina terechtkomt. Tussenbladen worden ook vaak gebruikt om de bijbehorende illustratie te verduidelijken. Ze kunnen los zijn ingevoegd of zijn ingebonden, en zijn vaak vervaardigd van papier van mindere kwaliteit, waardoor er zuurwerking op de aangrenzende bladen kan ontstaan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Muren binnen een gebouw die één gedeelte van een ruimte afsluiten van een ander. Soms zijn het permanente muren die een gebouw verdelen in afzonderlijke kamers, waarbij het kan voorkomen dat ze zijn ontworpen om opzij geschoven te kunnen worden om een ruimte te openen. Voor andere entiteiten dan muren die binnenruimten indelen, onder andere boekenplanken, kabinetten of laden, wordt de term 'afscheidingen (binnenruimten)' gebruikt. Zie ook 'wanden'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ongebruikelijk boekformaat met 64 pagina's of 32 bladen. Het kan worden gevormd door het oorspronkelijke vel papier vijf keer te vouwen, maar vastzittende lucht en opbollen gaan daarbij wel een probleem vormen. Daarom wordt het boekformaat geproduceerd door parallelle vouwen aan te brengen in een volledig vel, een half vel twee keer parallel en twee keer overdwars te vouwen, en vervolgens het gevouwen halve vel in het eerste vel te schuiven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dierenriemsymbool van een tweeling, ruwweg gebaseerd op het sterrenbeeld met dezelfde naam. De dierenriemtekens zijn bewaard gebleven via klassieke Griekse en Romeinse decoratie, waren populair in Noord-Europese Romaanse en Gotische kerken en werden vaak aangetroffen in middeleeuwse psalters en getijdenboeken. Ze symboliseren elke maand waarin de zon het betreffende sterrenbeeld binnengaat. Deze tekens zijn ook gebruikt als decoratie op plafonds, kaarten, uurwerken en astronomische instrumenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Doorlopend patroon van verstrengelde stammen, op regelmatige afstanden onderbroken door ananasmotieven, aangetroffen op diverse Engelse en Franse boekbindersrollen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken met voorschriften en aanwijzingen voor de religieuze diensten van kerkjaar van de Oosterse kerk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een vroeg procedé voor de reproductie van foto's op basis van een negatief, dat rond de jaren negentig van de 19e eeuw in Frankrijk werd ontwikkeld. Het raakte in onbruik toen eenvoudigere technieken met autotypierasters beschikbaar kwamen. Voor de typogravure werd de drukplaat gegoten uit een lichtgevoelig gelatinereliëf, gevormd door het bloot te stellen aan zonlicht door een negatief en vervolgens uitgewassen. Het afgietsel bevatte veel verhoogde pieken van verschillende grootten, waarvan de gelatine werd weggespoeld in verhouding tot de mate van belichting. Deze pieken konden als bij de boekdruk worden gerold met inkt, waardoor een reeks punten ontstonden die zorgden voor de illusie van tintverloop.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gelijkvormige banden die op grote schaal en in grote hoeveelheden worden geproduceerd (vaak met machinaal gemaakte boekbanden), aangebracht op boeken waarvan wordt verwacht snel en veel te verkopen. Gebruikt vanaf het midden van de 18e eeuw. Te onderscheiden van 'genaaide bindingen', wat eenvoudige banden zijn van schapeleer of kalfsleder besteld door boekhandelaren van de 15e tot de 18e eeuw, en in kleinere hoeveelheden werden uitgegeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het binden van identieke boeken in grote hoeveelheden en in een hoog tempo met behulp van automatische apparatuur; meestal hebben de boeken een hard kaft, en meestal zijn ze voor een uitgever of distributeur bestemd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Alle voorbeelden van een bepaalde hoeveelheid of een bepaald aantal van een veelvoud, zoals munten, biljetten, postzegels, drukwerken, exemplaren van een krant, boeken, tijdschriften, enz. die in één keer worden uitgegeven of op andere wijze wat betreft patroon, ontwerp, kleur of identificatienummers duidelijk te onderscheiden zijn van exemplaren die op een ander tijdstip zijn uitgegeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor het verwijderen van katernen uit een band met de bedoeling dat deze daarna op zichzelf blijven staan. Wanneer de katernen uit de band zijn verwijderd met de bedoeling ze later in een andere band opnieuw in te binden wordt 'pulling' (dismantling)' gebruikt. Wanneer de verwijderde delen bijeen zijn gebracht, maar nooit zijn samengebonden, bijvoorbeeld bij boeken die uitsluitend uit vellen, katernen of signaturen bestaan wordt 'ongebonden' gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Mensen, bedrijven of rechtspersonen die verantwoordelijk zijn voor het op de markt brengen van een boek of ander werk voor de verkoop of distributie aan het publiek. Gebruik 'boekverkopers' voor personen die actief waren voor 1800.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst in algemene zin naar een kunstgenre dat ontstond in de Edo-periode (1600-1868) en dat met name bekend is geworden door de houtgravures; de afdrukken werden gemaakt op losse vellen of fungeerden als boekillustraties. Het genre genoot een brede populariteit onder de bourgeoisie. Belangrijkste inspiratiebronnen waren de bordelen en kaboekitheaters. Doorgaans wordt de stijl gekenmerkt door een mengelmoes van realistische verhalende episoden uit de Kamakura-periode en de gerijpte decoratieve stijl van de Momoyama- en Edo-periode. Diverse scholen hebben in de loop van deze periode hun eigen stijl en specifieke themakeuze ontwikkeld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een boekhandschrift dat wordt gekenmerkt door ronde majuskels, ontwikkeld uit het oude Romeinse cursief. Het werd vooral gebruikt in Griekse en Latijnse manuscripten van de 4e tot 8e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stripboekjes die bedoeld zijn voor volwassen lezers en waarin controversiële maatschappelijke thema's ter sprake komen, zoals seks, geweld, drugs en politiek afwijkende meningen. Dergelijke strips ontstonden halverwege de jaren 60 van de 20ste eeuw in de Verenigde Staten en Groot-Brittannië. Ze werden goedkoop geproduceerd, vaak door de kunstenaars zelf, en werden doorgaans niet via traditionele kanalen verspreid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Aanduiding voor meubilair dat uit samenhangende eenheden bestaat, zodat meubelstukken als kleerkasten, wandkasten, boekenkasten of schrijfbureaus, die allemaal in standaardmaten worden gemaakt, gemakkelijk toegevoegd of opnieuw gerangschikt kunnen worden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine afwerkgereedschap van boekbinders, bestaande uit een meestal koperen kolf of kop, meer of minder ingewikkeld van ontwerp, met een houten handvat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dunne stroken van materiaal zoals leer, karton of dik papier, bevestigd op de achterzijde van een boekblok voordat deze wordt bekleed; toegepast op boeken met een rondgezette band om het aanzien van een boek met echte ribben na te bootsen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor de opeenvolging van boekbindprocessen, te beginnen na het naaien of brocheren van het boekblok, tot en met het aanbrengen van het omslag.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar stillevens waarin de afgebeelde objecten overduidelijk refereren aan de sterfelijkheid, de vergankelijkheid van het menselijke leven en de uiteindelijke nutteloosheid van aardse bezittingen. Afgebeeld zijn bijvoorbeeld zandlopers, weegschalen, spiegels en doodshoofden, en symbolen van rijkdom, kennisverwerving en macht, zoals juwelen, boeken en wapens. Dergelijke stillevens zijn, in tegenstelling tot de meeste andere, religieus getint. Deze soort stillevens, die in Leiden ontstond, was vooral populair in de 17de-eeuwse Nederlandse schilderkunst. De naam is afkomstig uit een passage in het Bijbelboek Prediker.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbanden waarbij het dekmateriaal direct op de rug is gelijmd, of op een voering op de rug.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Catalogi van manuscripten, boeken of andere voorwerpen die bij een veiling te koop worden aangeboden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Aantekeningen, vaak in boeken, die door onderzoekers of onderzoeksgroepen op de plaats van onderzoek worden gemaakt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Handboeken waarin zaken in bepaalde klassen worden ondergebracht, met name levende organismen of andere natuurlijke elementen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor het middel waarmee of de manier waarop twee of meer delen van een voorwerp of een constructie aan elkaar worden gevoegd. Ook gebruikt voor de buigzame verbindingen in de band van een boek waarmee de rug en de kaften aan elkaar worden genaaid. Te onderscheiden van 'scharnieren (bevestigingsmiddelen)', waarmee wordt verwezen naar de stroken van papier of van ander materiaal tussen de twee helften van een schutblad, op de plek waar het lichaam van het boek aan de kaft is vastgemaakt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schilderingen op de frontsnede van een boek, met een massieve snede zodat de afbeelding zichtbaar is als het boek is gesloten, of, meer gebruikelijk voor deze term, met uitgespreide sneden zodat de afbeelding alleen zichtbaar is als het boek is geopend.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het schilderen op de frontsnede van een boek, met een massieve snede zodat de afbeelding zichtbaar is als het boek is gesloten, of, meer gebruikelijk voor deze term, met uitgespreide sneden zodat de afbeelding alleen zichtbaar is als het boek is geopend. De snede kan ook op de gebruikelijke manier zijn verguld of gemarmerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De bovenste sneden van boeken die glad zijn bijgesneden en verguld, waarbij de andere sneden niet worden verguld en ruw of helemaal niet worden bijgesneden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die een of meer verhalen bevatten die uitsluitend door middel van afbeeldingen, dus zonder tekst, worden verteld. Het kan zowel om kinderboeken gaan als om fictie voor volwassenen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor de plekken op de achterkant van een boekblok waar de naald verschijnt of verdwijnt in de bladzijden of het katern, meestal gemaakt tijdens de afwerking.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Typografische versieringen met een gat in het midden, waarin de beginletter staat gedrukt. Werd veel gebruikt in oude gedrukte boekwerken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In het algemeen te gebruiken voor het maken van relatief kleine reparaties aan een voorwerp, zoals door stopwerk, lappen of het weer samenvoegen van twee stukken, zonder daarbij grote onderdelen van het voorwerp te vervangen. In de context van onderhoud aan boeken en papier specifiek te gebruiken voor reparaties waarbij niets van het oorspronkelijke materiaal wordt vervangen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het vertellen of schrijven van verhalen, met name het aan anderen vertellen van verhalen uit het hoofd, geïmproviseerd, voorlezend van notities of uit een boek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Al het geschreven werk van een auteur, inclusief werk dat nog niet eerder is gedrukt, uitgegeven in één boekdeel of een aantal boekdelen die op dezelfde wijze zijn ingebonden, meestal met een titel voor het geheel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Specialistische boeken met informatie die betrekking heeft op het verzamelen van bepaalde soorten voorwerpen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekformaat met 24 vellen of 48 pagina's. De gebruikelijkste methode voor het creëren van een vierentwintiger formaat is door twee afzonderlijke vellen papier met twee parallelle vouwen in drieën te vouwen. Vervolgens wordt het geheel eerst overdwars en daarna parallel gevouwen, waarna het tweede vel papier in het eerste wordt geschoven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekformaat dat ontstaat door een vel papier zes keer te vouwen, waardoor een bladgrootte van 1/64ste van het oorspronkelijke vel papier ontstaat, met 128 pagina’s. Meestal is het paginaformaat (zonder bijsnijden) 121 x 79 mm. Aangezien het lastig is om een vel papier zes keer te vouwen, worden meestal meer vellen gebruikt en vervolgens in het boek ingevoegd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekversieringen, oorspronkelijk van wingerdblaadjes, later kleine gegraveerde prentjes op de titelpagina en aan het begin of slot van hoofdstukken, ook wel op postpapier, nota's enz.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dierenriemsymbool van een vis, ruwweg gebaseerd op het sterrenbeeld met dezelfde naam. De dierenriemtekens zijn bewaard gebleven via klassieke Griekse en Romeinse decoratie, waren populair in Noord-Europese Romaanse en Gotische kerken en werden vaak aangetroffen in middeleeuwse psalters en getijdenboeken. Ze symboliseren elke maand waarin de zon het betreffende sterrenbeeld binnengaat. Deze tekens zijn ook gebruikt als decoratie op plafonds, kaarten, uurwerken en astronomische instrumenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar verzamelingen geschreven of gedrukte vellen papier die samen zijn gebonden tot een boek. De term kan ook verwijzen naar de afzonderlijk ingebonden delen van geschreven werken of een reeks werken welke in twee of meer delen zijn gesplitst, ieder in een afzonderlijke band; doorgaans hebben de diverse delen van hetzelfde werk of dezelfde reeks gelijke afmetingen en zijn ze in een soortgelijke band ondergebracht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor diverse rekenapparaten die bestaan uit losse schijven, met andere cirkels, voorzien van een schaalverdeling of nummering, daar bovenop of daaraan bevestigd, die worden gebruikt voor het berekenen van onder andere de maanstanden, de tijden van de zonsopgang en zonsondergang of de tijden van eb en vloed. Deze voorwerpen werden meestal gemaakt van papier, karton of velijn en werden vaak voorgedrukt in of bevestigd aan manuscripten of boeken van de 13e tot de 16e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Teksten die voorafgaan aan het hoofdwerk, waarin de auteur bijvoorbeeld ingaat op de redenen waarom of de omstandigheden waaronder hij zijn boek heeft geschreven, of waarin iemand anders iets over die auteur schrijft.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt als verzamelnaam voor de delen van een boek die aan het hoofdwerk voorafgaan, zoals de titelpagina, het voorwoord of de inhoudsopgave.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor stroken of stukjes papier die inwisselbaar zijn voor met name artikelen, diensten of fondsen en die vaak ook als één geheel in boekvorm zijn bijeengebracht of zijn samengevoegd binnen een groter vel drukwerk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor die eindpagina's van een boek die niet vastgeplakt worden aan de band.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dierenriemteken van een waterdrager, ruwweg gebaseerd op het gelijknamige sterrenbeeld. De tekens van de dierenriem, overblijfselen van Oudgriekse en Romeinse decoraties, waren populair in de romaanse en gotische kerken van Noord-Europa. Ze worden ook vaak aangetroffen in middeleeuwse psalters en getijdenboeken als symbool van iedere maand waarin de zon in het betreffende sterrenbeeld komt. Daarnaast zijn ze gebruikt als decoratie op plafonds, kaarten, uurwerken en astronomische instrumenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Korrelpatroon voor boekbinderslinnen in de vorm van een reeks hoekige golfpatronen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Elektronische bestanden waarin gedetailleerde gegevens over verzoeken aan webservers of door webservers gegenereerde fouten, meestal gebruikt voor het genereren van statistische gegevens. Gebruik ‘blogs’ voor online-dagboeken die door afzonderlijke personen of groepen zijn gecreëerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dierenriemsymbool van een weegschaal, ruwweg gebaseerd op het sterrenbeeld met dezelfde naam. De dierenriemtekens zijn bewaard gebleven via klassieke Griekse en Romeinse decoratie, waren populair in Noord-Europese Romaanse en Gotische kerken en werden vaak aangetroffen in middeleeuwse psalters en getijdenboeken. Ze symboliseren elke maand waarin de zon het betreffende sterrenbeeld binnengaat. Deze tekens zijn ook gebruikt als decoratie op plafonds, kaarten, uurwerken en astronomische instrumenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In het algemeen te gebruiken voor het verwijderen of verkleinen van een laag of rand van een materiaal of object. In verband met het boekbinden specifiek te gebruiken voor het proces waarbij de vleeszijde van het leer dat de platten bedekt, wordt weggesneden of geschoren, of waarbij de randen van dat leer worden afgeschuind zodat het netjes om de platten valt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor lijsten van zaken die men nodig heeft of nog niet bezit, zoals een lijst met boeken die door een bibliothecaris wordt uitgebracht of een lijst van voorwerpen die nog ontbreken in een museumcollectie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die voor 1501 zijn gedrukt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In de boekbinderij: in leren boekomslagen gedreven ornamentele motieven die bestaan uit een C-krul met voluten op de uiteinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zacht, soepel leer met een suèdeachtige afwerking, gemaakt van de vleessplit van huid van schapen of (jonge) geiten, voornamelijk gebruikt voor handschoenen. Het verschil met 'hertenhuid (vrouwtjeshert)' is dat dit laatste de huid is van een volwassen vrouwtjeshert, dat wordt gebruikt voor andere leertoepassingen, zoals in de vroege boekbinderij. Gebruik 'hertenleer (vrouwtjeshert)' voor leer gemaakt van hertenhuid (vrouwtjeshert).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor de methode waarbij een boekblok wordt ingenaaid van twee katernen die met één draad aan elkaar zijn genaaid; de draad passeert tussen de katernen met alternerende naaiposities.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fotomechanisch procédé voor het maken van afbeeldingen met regelmatige toon in licht reliëf. Er wordt een gelatinereliëf geprepareerd door middel van een bichromaat procédé dat wordt toegepast om een diepdrukplaat te maken. Deze plaat dient als mal en wordt gevuld met gepigmenteerde gelatine; vervolgens wordt de gelatinelaag op een papieren ondergrond geperst. Werd van ongeveer 1875 tot 1900 veel gebruikt voor kleine boekillustraties.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Japanse boekbanden die bestaan uit gevouwen vellen papier die zodanig aan elkaar zijn gestikt dat de gevouwen hoeken de frontsnede vormen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Onregelmatig korrelpatroon op boekbinderslinnen dat het uiterlijk van zand imiteert.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Methode voor het binden van boeken waarbij het gehele tekstblok als een eenheid aan elkaar wordt vastgemaakt door het bindingsmiddel, meestal gaat het om draadkrammen, vanaf de voorkant door het tekstblok naar de achterkant, dicht langs de vouwen van het katern, te halen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Slanke, platte insecten zonder vleugels met drie staartstekels. Het lichaam is bedekt met zilverachtige schubben. De dieren leven gewoonlijk binnenshuis en eten materiaal met een hoog zetmeelgehalte, zoals plaksel van boekbanden en behang, en beschadigen zo het materiaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kan algemeen worden gebruikt voor procédés voor het prepareren van een drukvlak op een zinkplaat, hetzij voor lithografie, hetzij geëtst voor boekdruk. Gebruik waar mogelijk twee uitdrukkingen: de term voor het specifieke procédé, zoals 'lithografie' gecombineerd met 'zink' en dat aangevuld met 'drukplaten'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de cultuur die is verbonden met de islamitische dynastie met deze naam die regeerde in gedeelten van Noord-Afrika en Spanje en die tussen 972 en 1152 actief kunst en architectuur begunstigde. Zirid-architectuur stond open voor invloeden van buiten: uit de ruïnes van het paleis van Ziri bij Ashir blijkt dat het paleis was gemodelleerd naar een vroeg Fatimid-paleis en de uitgebreide ruïnes van de paleizen van de Qal 'at bani hammad laten overeenkomsten zien met Fatimid-architectuur in Egypte en Normandische architectuur in Sicilië. Er zijn verschillende Zirid-gebouwen in Granada, waaronder een paleis (1052-6) op de locatie van het Alhambra, dat werd gebouwd door Yusuf ibn Naghrallah, de joodse vizier van de Zirid. De enige overblijfselen van dit prachtige paleis zijn twaalf witmarmeren leeuwen, die in de 14de eeuw zijn hergebruikt voor de centrale fontein in het Paleis van de Leeuwen. Zirid-begunstigers droegen ook bij aan de inrichting van religieuze gebouwen; in 980 gaf de Zirid-heerser Buluggin bijvoorbeeld een houten minbar aan de moskee van de Andalusiërs in Fez. Het belangrijkste voorbeeld van Zirid-houtwerk is de zwaar bewerkte maqsura die werd besteld door al-Mu'izz ibn Badis voor de congregationele moskee van Kairouan; een gebeeldhouwde inscriptie wordt omlijnd door een karakteristieke Zirid-verhoogde kraal. Boekmaken floreerde eveneens tijdens deze dynastie en de heerser zelf was de auteur van een belangrijke verhandeling over de kunst van het boek.