Gebed dat de priester uitspreekt bij het aantrekken van een liturgisch gewaad en bij de overhandiging van de liturgische gewaden bij de priesterwijding. Het gebed staat soms ingelijst in de sacristie, bijvoorbeeld op de credens.

Fabrieken waar onderdelen in elkaar worden gezet om een eindproduct te krijgen, zoals voor de productie van auto's.

Wordt gebruikt voor tot God of een andere godheid gerichte, eerbiedige smekende verzoeken

Boeken met gebeden en andere vormen van godsdienstoefening.

Middeleeuws devotie-object voor de persoonlijke geloofsbeleving. Diep uitgesneden, houten object in de vorm van een (wal)noot en open te klappen. Versierd met voorstellingen van heiligen, inscripties en ornamenten.

Staven met t-vormige fioelen aan één uiteinde, gebruikt door leden van de congregatie van de Ethiopisch-orthodoxe kerk om tijdens de dienst op te kunnen leunen; ook gebruikt om het ritme aan te geven tijdens liturgische liederen en dansen.

Vlag of vaantje met daarop gebedstekst

Een complexe gül waarin een in vieren gedeelde ruit is ingebed in een rechthoek of getrapte ruit, die op zijn beurt is ingebed in een andere ruit die is ingebed in een rechthoek.

Een type Jacobite-glazen dat werd geproduceerd ter herdenking van de jacobietenopstand van 1715. Amen-glazen zijn versierd met diamantgraveringen van gebeden die eindigen met ‘Amen’, vandaar de naam. Ze tonen ook de zwaar gekrulde letters ‘I.R.’ met een verhuld cijfer 8 en een kroon.

Devotionele beeldende werken, vooral uit Laat-Gotiek en Renaissance, ter inspiratie van gebed en meestal met nadruk op onderwerpen als verdriet en lijden.

Beeldhouwwerken van de Fon, een volk uit Benin in Afrika, bestaande uit een staf met daarop een schijfachtig platform versierd met uitgesneden of gesmede figuurtjes, vaak met hangers die van de randen afhangen. Ze dienen als herinnering aan overleden famillieleden. Tijdens rouwceremonies en vooroudervereringen worden aan de asen offers gebracht en gebeden gewijd.

Een religie die in de jaren 60 van de 19de eeuw is ontstaan uit de Perzische islamitische Babigemeenschap. Zij werd gesticht door Bahaullah, die zei dat hij de profeet was die door Ali Mohammed Shirazi, grondlegger van het Babigeloof, was voorzien. Het bahaïsme benadrukt niet alleen sociale doelen maar ook spirituele waarheden: de enkelvoudigheid van God, de eenheid van alle geloven, de harmonie van alle mensen, universeel onderwijs, trouw aan het wereldlijk gezag, het belang van een persoonlijk geweten en de onvermijdelijke eenwording van de mensheid. Vanwege dit vertrouwen in de eenheid van geloof en mensheid is elke vorm van vooroordeel onaanvaardbaar en wordt culturele diversiteit verwelkomd. Aanhangers worden aangemoedigd zelf op zoek te gaan naar de religieuze waarheid; daarom worden wetenschappelijke ontdekkingen niet onverenigbaar geacht met het geloof in het bahaïsme. Tot de bahaïstische doelstellingen behoort het streven naar een wereldregering die een einde maakt aan extreme armoede en rijkdom; dit doel zou dichterbij moeten worden gebracht met een universele hulptaal. Bahaullah verklaarde dat God zelf onkenbaar is maar zich heeft gemanifesteerd als Abraham, Mozes, Zoroaster, Boeddha, Jezus Christus, Mohammed en de Bab, met Bahaullah als de ultieme verschijning. Er bestaan geen sacramenten, pastors of initiatierituelen in het bahaïsme. De godsdienstoefening bestaat uit dagelijks gebed en schriftlezing. Op de hele wereld treft men bahaïstische godshuizen aan, vooral in de Derde Wereld, meestal bij een school, ziekenhuis, weeshuis of soortgelijke instelling. Het bestuurslichaam van het bahaïsme, het Universele Huis van Gerechtigheid, komt elke vijf jaar bijeen en heeft zijn hoofdkwartier in Haifa (Israël).

Een christelijke religieuze orde volgens de Regula Benedicti, de kloosterregel van de heilige Benedictus van Nursia (ca. 480-547). De Regula Benedicti is een gedetailleerde richtlijn voor het bestuur en het spirituele en materiële welzijn van een klooster. Vanaf de 7de eeuw gold de kloosterregel ook voor vrouwen en in de vroege 9de eeuw had de regel vrijwel alle andere kloosterregels in Noord- en West-Europa verdrongen. Benedictijnen houden zich aan een afgewogen dagelijks ritme van gebed, lichamelijke arbeid en studie, zoals voorgeschreven door de heilige Benedictus. Stabiliteit, groepsgebed en gehoorzaamheid aan de abt zijn erg belangrijk. De orde, die bestaat uit autonome kloosters, heeft een lange traditie van wetenschap en onderwijs.

Wordt gebruikt voor gelegenheden die vooral benzine, smeeroliën en andere artikelen verkopen voor motorvoertuigen, bijvoorbeeld banden en accu's, en die vaak ook kleinschalige reparaties uitvoeren. Gebruik 'garages' voor gebouwen of delen van gebouwen waar motorvoertuigen, meestal tijdelijk, worden geparkeerd of ondergebracht en 'garagebedrijven' voor die bedrijven die reparaties verrichten.

Kleden waarop aan een van de uiteinden een of meer mihrabs zijn afgebeeld; zo genoemd omdat ze doorgaans door Moslims gebruikt worden bij hun dagelijkse gebeden.

Reeks boeken met aanwijzingen aan biechtvaders in de vorm van gebeden, vragen en lijsten van zonden met penitentie.

Verwijst naar boeken of andere documenten die de psalmen, hymnen, gebeden, lessen en andere voordrachten bevatten die een katholieke of andere christelijke geestelijke nodig heeft om de dagelijkse getijden te bidden. De getijden zijn de gebeden die op vaste uren verspreid over de dag gezegd of gezongen worden. In de 11de eeuw verscheen een verkorte versie van het brevier dat uit één deel bestond, terwijl de teksten van de langere versie in de 7de eeuw tot stand kwamen in de Romeinse rite en in de 10de eeuw in Karolingisch Europa. Brevieren kunnen rijkelijk voorzien zijn van verluchtingen.

Een religieuze orde volgens de kloosterregel van de Heilige Augustinus die werd gesticht door de middeleeuwse mystica Sint Brigitta van Zweden (overleden in 1373). Na de dood van haar echtgenoot wijdde Brigitta haar leven aan het gebed en kreeg zij visioenen, in een waarvan zij opdracht kreeg de Orde van de Allerheiligste Verlosser te stichten. Kort na Brigitta’s dood werd haar dochter, Sint Catharina van Zweden, de eerste abdis van het oorspronkelijke klooster in Vadstena (Zweden). Andere kloosters volgden, elk met niet meer dan zestig nonnen. Aan elk klooster was een parallelle gemeenschap van monniken verbonden, die hetzelfde liturgische leven leidden onder het bestuur van de abdis. Tot de bijdragen van de brigittinessen aan de Scandinavische cultuur behoort een van de eerste drukpersen, gebouwd in de abdij van Vadstena. De orde, die de nadruk legde op nederigheid, eenvoud en contemplatie, bloeide tot de Reformatie en werd in Zweden verboden in 1595. Daarna waren er geen brigittenmonniken meer, al zijn er wel vier autonome nonnenkloosters blijven bestaan: één in Engeland, één in Beieren en twee in de Nederlanden. Elisabeth Hesselblad begon in 1911 een nieuwe tak van de oude orde, die zij vervolgens nieuw leven heeft ingeblazen door kloosters te stichten in Zweden, Italië, Engeland, India, Zwitserland en de Verenigde Staten. Hoewel de orde een lange geschiedenis heeft, is zij modern in haar pogingen tot vernieuwing van het kloosterleven en in oecumenische kwesties.

Een kaart uit een reeks van drie kaarten die op een altaar in een christelijke kerk worden geplaatst: één in het midden en één aan weerszijden, met daarop bepaalde delen uit de eucharistiegebeden, als geheugensteuntje voor de priester.

Verwijst naar een type joods mysticisme dat wordt gekenmerkt door een ascetische levensstijl, strikte naleving van de geboden en luide, extatische vormen van verering en gebed. Doorgaans wordt aangenomen dat het is ontstaan in Polen in de late 18de eeuw als tegenbeweging in reactie op rabbijnse autoriteit en bepaalde joodse tradities. Chassidisme prefereert gebed boven bestudering van de Torah als een manier om met God te communiceren. Naarmate chassidisme zich over de wereld verspreidde, werd het uiteindelijk geaccepteerd als deel van het orthodoxe judaïsme.

Een inheemse Koreaanse godsdienst, gesticht door Choe Suun (1824-1864) in een poging een direct beroep te doen op het religieuze bewustzijn van het Koreaanse volk. Chondogyo was een reactie op het christendom en de traditionele godsdiensten van Korea, maar bevat wel elementen van het confucianisme, taoïsme, boeddhisme, sjamanisme en rooms-katholicisme. Nadat Suun door de regering was terechtgesteld, ontwikkelden zijn opvolgers Choe Si-hyong en Son Piyong-hi de beweging totdat deze was uitgegroeid tot een belangrijke Koreaanse godsdienst. De geschriften van het chondogyo zijn opgesteld door de drie oprichters. In deze religie worden mensen als dragers van goddelijkheid beschouwd en daarom moeten mensen elkaar behandelen ‘als God’. Chondogyo benadrukt de universaliteit van God en pleit voor een coöperatief koninkrijk Gods op aarde dat is gebaseerd op geloof, eenvoud, standvastigheid en oprechtheid. Er bestaat geen idee van eeuwige beloning omdat de godsdienst maar één doel heeft: de wereld gerechtigheid en vrede brengen. Er zijn vijf aanbevolen oefeningen: het reciteren van een formule, elke avond om negen uur, het gebruik van water als symbool van zuiverheid, het bijwonen van een zondagse eredienst, het regelmatig geven van rijst aan de kerk en het gebed (op verschillende voorgeschreven wijzen). Chondogyo speelde een belangrijke rol in de modernisering van Korea na 1894. Het verzette zich na 1919 ook tegen het Japanse imperialisme en legde zich niet neer bij het communisme in Noord-Korea na 1945. Aan het eind van de 20ste eeuw waren er ongeveer drie miljoen leden.

Verwijst naar een christelijke gezindte en beweging die is gesticht door Mary Baker Eddy (1821-1910) en die streeft naar herbevestiging van de christelijke boodschap van verlossing van al het kwaad, met inbegrip van ziekte en zonde. Eddy, die half invalide was en geïnteresseerd in genezing zonder medicijnen, beweerde dat zij in 1866 zonder medische hulp was hersteld van zwaar letsel. Daarna wijdde zij zich aan het herstel van de nadruk op gebedsgenezing die het vroege christendom had gekenmerkt. In 1875 voltooide zij de eerste editie van haar boek 'Science and Health with Key to the Scriptures'. Dit werk en de Bijbel zijn de voornaamste geschriften van de beweging, die veel belang hecht aan de inrichting van leesruimten waar deze boeken een eigen beroep op de lezers kunnen doen. Ook de 'Christian Science Monitor' wordt door het kerkgenootschap uitgegeven. Volgens de leer van Christian Science is onwetendheid de wortel van het menselijk ongemak, de menselijke ziekte. In plaats van medische behandeling te zoeken moet men gebedsgenezers van Christian Science raadplegen voor spirituele genezing. Gezondheid, geluk en heiligheid kunnen worden hersteld door alle aspecten van de levenspraktijk en -houding aan te spreken in overeenstemming met het beginsel van goddelijke harmonie. De eerste Church of Christ, Scientist werd in 1879 in Boston gesticht en het hoofdkwartier van de beweging is daar nog altijd gevestigd.

Verwijst naar korte formele gebeden in de westelijke christelijke gebedsdienst, die per dag verschillen. De term verwijst naar het oorspronkelijke 'bijeenbrengen' (collecte) van de petities van de gelovigen tot één gebed. Collectae bestaan uit een aanroeping, een petitie en een smeekbede aan Christus of een lofprijzing tot de Heer. De collecta gaat vooraf aan de schriftlezingen van de eucharistie. De collectae in het 'Book of Common Prayer' zijn deels geschreven door Thomas Cramner en deels aangepast naar Latijnse kerkboeken. Volgens het 'Book of Common Prayer' worden de collectae van de dag gevolgd door twee onveranderlijke collectae tijdens het ochtend- en avondgebed.

Eucharistievieringen met meerdere priesters. De priesters spreken het eucharistisch gebed of de consecratie van hetzelfde brood en dezelfde wijn gezamenlijk uit. Behalve voor wijdingen is het gebruik in het westen uitgestorven, maar het werd nieuw leven ingeblazen door het Tweede Vaticaans Concilie. Soms wordt het gebruikt om priesters en congregaties van kerken buiten de parochie in staat te stellen samen de eucharistie te vieren.

Instrumenten, zoals mantelbuizen, schroefbouten, of spijkerblokken die worden vastgezet aan een betonvorm voordat het beton wordt gestort. Wanneer de vormen worden verwijderd, blijven de inzetstukken ingebed in het beton.

Massief beton waarin bij het storten grote stenen, die elk 45 kg of meer wegen, worden ingebed. Deze zogenaamde breukstenen bevinden zich doorgaans op minder dan 15 cm van elkaar en op meer dan 20 cm van blootgestelde oppervlakken.

Genus van rotanpalmen die hoofdzakelijk in de tropische en subtropische gebieden van Zuidoost-Azië inheems zijn. De stammen worden geoogst voor hun kern, die wordt gebruikt voor de vervaardiging van wandelstokken en meubilair. De vruchten van bepaalde soorten produceren een rode hars die als bron dient voor 'drakenbloed', dat als geneesmiddel en als lak wordt gebruikt. De zaden van sommige soorten worden geoogst voor de productie van Boeddhistische gebedskralen.

Verwijst meestal naar de ideeën van een heterogene religieuze beweging uit de late 17de en de 18de eeuw die voornamelijk in Groot-Brittannië bloeide. Het deïsme werd ook erg populair in het 18de-eeuwse Duitsland. De beweging hield zich bezig met de verdediging van de rationaliteit van de religie en het geloof in God tegenover het, vooral als gevolg van de wetten van Newton, toenemende scepticisme. Volgens de deïstische schrijvers bestaat er een opperwezen dat de schepping is begonnen en daardoor de basis van de werkelijkheid vormt, maar dat niet ingrijpt in de wereld en haar natuurwetten (dat wil zeggen: geen gebeden verhoort of wonderen verricht). Desondanks stelt het deïsme dat religie een natuurlijk aspect van de mensheid is en legt het de nadruk op natuurlijke godsdienst in tegenstelling tot geopenbaarde godsdiensten of de leer van kerken. Natuurlijke godsdienst komt voort uit een zekere hoeveelheid religieuze kennis die iedereen is aangeboren of die kan worden verworven door middel van de rede. Tot de belangrijke deïstische geschriften behoort 'Christianity as Old as the Creation' (1730) van Matthew Tindal, dat wel de 'deïstische Bijbel' wordt genoemd. Andere belangrijke Engelse deïsten waren Lord Herbert of Cherbury en Anthony Ashley Cooper.

Tweedimensionale afbeeldingen of driedimensionale beeldende werken, gebruikt bij persoonlijke godsdienstbeleving in de kerk of thuis, bedoeld als ontvanger van of inspiratie tot gebed. De term heeft geen betrekking op beeldende werken die worden gebruikt in de liturgie of die primair een didactisch doel dienen.

Verwijst naar een van de belangrijkste kerkboeken van de Byzantijnse kerk; het bevat de tekst en rubrieken voor de christelijk-orthodoxe liturgie van de eucharistie, vaste elementen van de dagelijkse ceremonie, en de overige sacramenten en bijkomende rituelen. De term verwijst soms in meer algemene zin naar verzamelingen gebeden of gebedenboeken.

Beeldgesneden, beschilderde, geborduurde of anderszins gedecoreerde panelen of voorhangsels aan de voorzijde van een altaar, preekstoel of lessenaar in een christelijke gebedsruimte. Antependia kunnen uit allerlei materialen zijn vervaardigd, zoals hout, ivoor, edelmetalen of geborduurd textiel. Waardevolle antependia werden om veiligheidsredenen soms boven aan het altaar geplaatst, waardoor hun functie veranderde in die van een retabel. De iconografie kan per antependium verschillen, maar het meest voorkomende thema is dat van de Maiestas Domini, omgeven door taferelen uit het Nieuwe Testament. Indien het voorhangsel rondom doorloopt, wordt het een paliotto genoemd.

Kegelvormige grafsculpturen die in het Oude Egypte boven de ingang van een graf werden ingemetseld. Op de zichtbare, platte zijde zijn inscripties aangebracht, zoals de naam of titel van de overledene, of een andere tekst zoals een gebed. De exacte functie van deze kegels is onduidelijk.

Synagogefunctionarissen die liturgische muziek zingen en de congregatie voorgaan in gebed.

Boeken die de exacte volgorde van gebeden, voordrachten uit de Heilige Schrift en kerkelijke ceremonies voor de canonieke uren bevatten.

De eerbiedige liefde en loyaliteit voor een godheid, idool of heilig object, vaak uitgedrukt door middel van ceremonieën, gebeden of andere religieuze rituelen.

Graftombe ingebed in de muur van een religieus gebouw zoals een kerk of op een kerkhof.

Kruisen met een kort handvat, die worden gedragen tijdens christelijke rituelen of gebeden; ze kunnen ook worden gebruikt in religieuze processies maar zijn kleiner dan processiekruisen.

Formele religieuze handeling die bestaat uit het zalven met olie en het opzeggen van gebeden door een priester voor iemand die dreigt te sterven.

Gebeds- of bezweringsformule met een afbeelding op papier of perkament. Een huiszegen werd verstopt in huis of aan de muur gehangen om over het huis heil af te smeken en tegen boze machten te beschermen. Dit middeleeuwse gebruik is tot in de twintigste eeuw nog een vast gegeven in de huizen van rooms- en oudkatholieken.

Reusachtige open gebedsterreinen met niets erop behalve een qibla muur met een mihrab en een preekstoel in de open lucht.

Verwijst naar het samenstel van religieuze overtuigingen en sociale gebruiken dat in de 7de eeuw is ontstaan op basis van de leer van de Arabische profeet Mohammed, die wordt beschouwd als de laatste in een reeks van grote profeten; volgens de islamitische leer zijn dit onder anderen Adam, Noach en Jezus. De islam heeft zich later verspreid in het Midden-Oosten, Afrika, Europa en delen van Azië. De islam wordt gekenmerkt door het geloof in het fundamentele idee dat een gelovige zich 'overgeeft' en zich onderwerpt aan Allah, de schepper van het universum en de schepping als geheel. God is uniek en heeft geen partner of tussenpersoon zoals bij de christelijke drie-eenheid. Maatschappelijke dienstbaarheid en het actief verlichten van het lijden van anderen wordt beschouwd als de enige weg naar verlossing en gebeden en heilige rituelen zijn op zichzelf onvoldoende vormen van overgave aan Allah. De Qur'an (Koran), het heilige geschrift van de religie, is een verzameling onthullingen die, zo gelooft men, door Allah aan Mohammed zijn geopenbaard.

Gebedsplaatsen voor gemeenten, meestal moskeeën.

De belangrijkste en plechtigste feestdag op de joodse liturgische kalender, die wordt gevierd op 10 tisjri (in september of oktober). Deze dag, waarmee de tien dagen van boetedoening eindigen die beginnen op het joodse Nieuwjaar, is een dag van verlossing en verzoening met God. Joden moeten zich onthouden van eten, drinken en seksuele omgang, en al het werk dient te worden gestaakt. In de Bijbel wordt Grote Verzoendag 'Sabbat Sabbaton' genoemd, dat 'sabbat van de plechtige rust' betekent. Extreem orthodoxe joden dragen soms lange witte mantels ('kippelot') en verbieden het dragen van leer en het inwrijven van olie. De vooravond en de hele dag van Grote Verzoendag wordt doorgebracht in gebed en meditatie. Vergeving van anderen vragen en ontvangen betekent vergeving door God. De ceremonies op Grote Verzoendag worden besloten met slotgebeden en het blazen op de sjofar. Vóór de verwoesting van de tempel in Jeruzalem voerde de hogepriester een ingewikkelde offerceremonie uit, aan het einde waarvan een geit (de zondebok) de wildernis in werd gedreven, symbolisch de zonden van Israël met zich meenemend.

Kandelaars in de vorm van een driehoek, die vijftien kaarsen draagt. Werden gebruikt tijdens de Donkere Metten, onderdeel van het getijdengebed van Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Paaszaterdag. De tenebraeluchter wordt ook 'kaarsegge' genoemd.

Gebeden of gezangen die bij de christelijke eredienst worden gebruikt en uit de Bijbel (niet de Psalmen) en andere teksten afkomstig zijn. Voorbeelden van dergelijke Bijbelse gezangen zijn het Lied van Mozes uit het Oude Testament, het Benedictus uit het Nieuwe Testament, en het Onze Vader.

Ruimten of kleine gebouwen die dienst doen als sanctuarium of christelijke gebedsplaats. Een kapel kan worden gebruikt voor besloten erediensten in of verbonden aan een kerk, paleis, huis, gevangenis, klooster of school. De kapel kan ook worden gebruikt voor openbare erediensten van de staatskerk, ondergeschikt aan of afhankelijk van de parochiekerk, waarvan de accommodatie op een bepaalde manier wordt aangevuld door de kapel. Het concept omvat zowel vrijstaande kapellen als ruimten die dienst doen als kapel in kerken of overige gebouwen. Het Latijnse 'cappella' wordt soms ook gebruikt voor 'kapel'. De term wordt soms ook gebruikt in de oorspronkelijke betekenis, waarbij specifiek werd verwezen naar het heiligdom waarin de koningen van Frankrijk de mantel van St. Martin bewaarden.

Een rooms-katholieke kloosterorde die in de 12de eeuw is ontstaan toen kluizenaars op de berg Karmel de levenswijze nastreefden van de profeet Elia. Toen de kruistochten waren mislukt trokken de karmelieten naar Europa, waar zij als bedelorde een grote bloei kenden. Afzondering, onthouding en gebed werden strikt nageleefd. In 1452 werden de broeders karmelieten aangevuld met nonnen (zusters van de Heilige Maagd Maria van de berg Karmel) van de tweede karmelietenorde. De karmelieten hebben geen stichter zoals de meeste orden, maar zij beschouwen Elia en Maria, beiden centrale figuren in het karmelieter bewustzijn, als hun oprichters. Belangrijke vernieuwers zijn Sint Theresia van Avila, die in 1562 de vrouwenorde hervormde, en de Heilige Johannes van het Kruis, die later in de eeuw op soortgelijke wijze de mannenorde hervormde. De hervormde tak werd in 1593 een zelfstandige orde; haar leden staan bekend als de ongeschoeide karmelieten.

Instellingen die openbare christelijke gebedshuizen beheren.

Bank-achtige meubels voor het gebruik door een persoon in gebed, bestaande uit een bidbank met een smalle opstaande voorkant met daarboven een lessenaar voor boeken of om de ellebogen te rusten en vaak een plankje daaronder om boeken te bergen. Voor soortgelijke meubels die in de vorm van een lage stoel, gebruik 'prie-dieu chairs'.

Bij hypertekst brengen ingebedde instructies of codes een koppeling tussen data-eenheden tot stand. Koppelingen kunnen voorkomen als gemarkeerde tekst, als afbeeldingen of als andere vormen van verwijzing.

erwijst naar de heilige geschriften van de islam, die volgens de moslims het woord van Allah vertegenwoordigen en tussen 610-632 n. Chr. door de aartsengel Gabriël aan de profeet Mohammed zouden zijn onthuld. De teksten zijn soms verfraaid met geometrische decoraties en plantenmotieven, maar het traditionele verbod op het afbeelden van levende wezens wordt bijzonder strikt gehandhaafd bij Koranteksten. Schilderijen met afbeeldingen van verhalen uit de Koran verschijnen nooit in de Koran zelf, maar soms wel in manuscripten met teksten die op thema's uit de Koran zijn geïnspireerd. De definitieve tekst van de Koran zou reeds binnen 30 jaar na de dood van Mohammed zijn vastgelegd, en is sindsdien onveranderd gebleven. De Koran bestaat uit 114 hoofdstukken of soera's, die ongeveer zijn gerangschikt op aflopende volgorde van lengte, en die hoofdzakelijk in de stem van God zijn geschreven. De tekst heeft meer een poëtisch dan een prozaïsch karakter, waardoor het verhalende element een ondergeschikte rol speelt. In het algemeen richten de vroege soera's zich op het oproepen van de gelovigen, met thema's als het aanbidden van slechts één God, sociale rechtvaardigheid en verhalen van ongelovigen. De latere soera's bevatten meer maatschappelijk getinte elementen en voorschriften omtrent het huwelijk, het gezin, ethische kwesties en de moslimgemeenschap. De Koran fungeert als belangrijkste bron voor de islamitische wetgeving met betrekking tot zaken als echtscheiding, gebedstonden, vasten en oorlogsvoering. Er wordt vaak uit voorgedragen en gezongen voor godsdienstige of liturgische doeleinden.

Islamitische feestdag die in het algemeen valt op de 27e van de maand Rama���ān. Sommige moslims brengen deze nacht door in gebed of retraite.

Liturgische gebeden bestaande uit frasen die door een voorganger worden uitgesproken, afgewisseld door korte antwoorden van een koor of gemeente.

Hebreeuwse gebedenboeken met de joodse liturgie voor feestdagen.

In de Ethiopische cultuur, perkamenten rollen waarop diverse als talisman bedoelde afbeeldingen en teksten, veelal gebeden, worden geïnscribeerd, meestal door geestelijken tijdens complexe rituelen. De rollen zijn bedoeld voor gebruik bij genezingsceremonieën. Door zich op de rol te concentreren komen zieken in een genezingstrance die hen van hun ziekte moet verlossen; soms dragen ze de rollen ook een tijdje. De afbeeldingen op de rollen kunnen religieuze symbolen van joodse, christelijke of islamitische oorsprong zijn, of betrekking hebben op het verhaal van koning Salomon, maar afbeeldingen van leeuwen, vogels of abstracte talismanpatronen worden ook aangetroffen; het vaakst afgebeeld echter worden grote, kleurig uitgevoerde ogen.

Langwerpige houtachtige kern van de maïsstengel, waarin de korrels ingebed liggen.

Snoeren of festoenen van kralen die gebruikt worden in het hindoeïsme, sikhisme en het Mahayana-boeddhisme. Ze kenmerken zich doordat ze uit 108 kralen bestaan, vaak uit hout of been zijn gemaakt en gebruikt worden als hulpmiddel bij het herhaald uitspreken van een mantra of van gebeden. Een mala kan ook een beschermende functie hebben voor de drager.

Moskeeën met een mihrab maar geen minbar, meestal voor de dagelijkse gebeden van enkelingen of kleine groepjes maar niet voor de dienst op vrijdag.

De hoge, smalle torens van een moskee waarvandaan de gelovigen worden opgeroepen tot het gebed.

Diensten bestaande uit een geheel van gebeden en ceremonies ter herdenking van de kruisiging van Jezus Christus in de rooms-katholieke riten. De term is afgeleid van de Latijnse rite van ontslag, "Ite, missa est" ("Ga, het is beëindigd").

In de rooms-katholieke kerk gebruikte boeken die alle benodigde gebeden en responsories voor de missen van een heel jaar bevatten.

Verwijst naar de kunst en architectuur die samenvielen met de heerschappij van Moerad III (1574-1595), zoon van Selim II en kleinzoon van Süleyman II. Moerad gaf opdracht tot de bouw van een koninklijke moskee in Manisa en herbouwde grote gedeelten van het Topkapi-paleis in Istanboel. Zijn primaire interesse als begunstiger lag op het gebied van de kunsten van het boek, en van alle Ottomaanse sultans toonde hij de meest persoonlijke interesse in de werken van hofschilders, ontwerpers en kalligrafen. Veel belangrijke geïllustreerde geschiedenissen en religieuze werken werden voltooid onder zijn patronaat. Tegen de jaren tachtig van de 16de eeuw werd de markt overspoeld door goud en zilver vanuit de Nieuwe Wereld, waardoor het hof werd gedwongen een vast tariefsysteem te hanteren voor artistieke werken zoals tegels en tapijten. Ondanks de economische terugval bereikten hoftapijten en keramiek hun technische en artistieke hoogtepunt tijdens de heerschappij van Moerad III, naast gebedstapijten en polychrome keramiektegels van het Ottomaanse rijk.

Instellingen die gebedshuizen voor moslims beheren.

Wordt gebruikt voor grote, open islamitische gebedsruimten die plaats dienen te bieden aan de gehele bevolking van een stad; dikwijls is de mihrab het enige noemenswaardige architectonische element.

Romeinse methode voor het aanbrengen van een gemetselde deklaag met fragmenten van gebroken tegels ingebed in beton.

Jaarlijks uitgegeven gids voor de geestelijkheid, waarin wordt aangegeven hoe in het betreffende jaar deze kalender in de heilige mis en het getijdengebed gevolgd moet worden.

Joods feest ter herdenking van de eerste en belangrijkste gebeurtenis in de joodse geschiedenis: de bevrijding van de Hebreeërs uit de Egyptische slavernij en het voorbijgaan van God aan de huizen van de Israëlieten tijdens de tiende plaag in Egypte (toen de eerstgeboren kinderen van de Egyptenaren werden gedood). Pascha begint op de 15de en eindigt op de 21ste of 22ste dag van de maand nisan (in maart of april). Gedurende deze zeven of acht dagen, die ook wel het feest van het ongedesemde brood worden genoemd, is alle toevoeging van gist verboden en mogen alleen ongedesemde broden (matses) worden gegeten. De matse symboliseert het lijden van de Hebreeërs onder de slavernij en de haast waarmee zij aan de uittocht uit Egypte begonnen. Na de verwoesting van de tempel in Jeruzalem werd de viering van Pascha een huisfeest. De eerste avond van Pascha is bijzonder feestelijk met een speciale familiemaaltijd, de seider. Bij de seider wordt symbolisch voedsel gegeten ter herdenking van de bevrijding van de Hebreeërs en worden gebeden en recitaties uitgesproken. Ook is het de gewoonte een plaats vrij te houden voor Elia, de heraut van de Messias. Hoewel Pascha een vreugdevol feest is, dienen strenge spijsvoorschriften te worden nageleefd en gelden er zekere beperkingen ten aanzien van werk aan het begin en het einde van de feestperiode.

Een christelijke vernieuwingsbeweging die de nadruk legt op de afdaling van de Heilige Geest op de apostelen tijdens de eerste christelijke pinksterdag. De moderne pinksterbeweging ontstond in 1901 in de Verenigde Staten toen Charles Parham een verband legde tussen de doop en het spreken in tongen. Ook de terugkeer van profetie en gebedsgenezing is een onderdeel van de pinksterbeweging. Pinksterkerken kenmerken zich door de uiteenlopende vormen van participatie en informaliteit in de eredienst en door hun letterlijke uitleg van de Bijbel. De beweging spreekt armen en laagopgeleiden waarschijnlijk deels aan omdat er in het algemeen meer nadruk wordt gelegd op spirituele beleving dan op intellectuele reflectie. Zendingswerk heeft gewoonlijk een hoge prioriteit maar de vorming van een vertegenwoordigend lichaam van pinkstergemeenten stuit op veel weerstand, evenals de oecumenische beweging. Sinds de jaren 60 van de 20ste eeuw is de pinksterbeweging ook opgedoken binnen de rooms-katholieke, de protestantse en de Grieks-orthodoxe kerk.

Boek met aanwijzingen, zangteksten met melodie en gebeden voor een processie.

Verwijst naar boeken of andere documentvormen die het Boek der Psalmen bevatten, dat is samengesteld uit 150 psalmen uit het Oude Testament. Een psalter is meestal onderverdeeld in delen die dagelijks bij de metten en op zondag bij de vespers worden gereciteerd, en wordt gebruikt als liturgisch boek door de clerus bij de breviergebeden of getijden, of door leken voor privégebeden. Naast de psalmen bevatten psalters gewoonlijk ook een kerkelijke kalender, gezangen, geloofsbelijdenissen en de litanie van de heiligen. Koning David en zijn hofmuzikanten werden van oudsher beschouwd als auteurs van de psalmen. De onderwerpen van de psalmen zijn meestal hymnen om God te prijzen en smeekbeden om hulp en mededogen. In de christelijke traditie werden de psalmen zo geïnterpreteerd dat de Heer uit het Oude Testament werd gezien als Christus de Verlosser. Diverse passages uit afzonderlijke psalmen werden gezien als christelijke metaforen en vooraankondigingen. Hiëronymus maakte in de 4de eeuw n. Chr. de Hebreeuwse tekst van de psalmen voor westerse lezers toegankelijk door deze in het Latijn te vertalen. Twee vertalingen zijn gemaakt op basis van de Griekse versie (de Septuagint) en één vertaling rechtstreeks uit de originele taal. De drie versies zijn respectievelijk bekend als de Romeinse, gallicaanse en Hebreeuwse psalters. Het psalter was een van de meest geïllustreerde middeleeuwse teksten in het westen. Deze illustraties begonnen rond 725 n. Chr. en floreerden van de 12de tot de 14de eeuw. De tekst werd vaak verfraaid met prachtige ornamenten en afbeeldingen; psalmen leenden zich echter niet goed voor letterlijke illustratie, in tegenstelling tot de meer verhalende Bijbelgedeelten. Als gevolg hiervan waren de illustraties zeer gevarieerd, zowel in stijl als in iconografie. De meeste geïllumineerde psalters bevatten decoratieve gehistoriseerde beginletters bij de belangrijkste onderverdelingen van de tekst.

Verwijst naar snoeren of knopen voor het tellen van het aantal gebeden, een derde van de lengte van een rozenkrans.

Boeken die voornamelijk gebeden bevatten voor het vieren van de dienst in de westerse kerk. Tegen de 13e eeuw werden deze over het algemeen in het misboek gevouwen.

Kleine prent op perkament of papier met een afbeelding van Christus, Maria, een heilige of een devotie(beeld). Vanaf de dertiende eeuw in grote oplagen onder het volk verspreid. Ze werden in gebeden- en kerkboeken gestoken of hingen aan de wanden van huizen.

Kleine Arabische kleedjes van ongeveer 90 bij 150 cm waarvan het patroon vaak een voorstelling van een mihrab bevat. Oorspronkelijke was het kleed bedoeld voor Islamitische gebed, maar andere motieven en inscripties duiden aan dat ze niet allemaal voor gebed waren bedoeld.

Lessenaar voor boeken of ander leesmateriaal voor gebeden, studie of voordrachten. Afkomstig van het Duitse woord ���stehender', dat ���staande' betekent.

Joodse gebedenboeken met zowel Hebreeuwse als Arabische gebeden, voornamelijk gebruikt in de dagelijkse liturgie.

Verwijst naar de Indiase religie die islamitische en hindoeïstische elementen bevat en is gesticht door Nanak Sikhs, volgelingen van Nanak en zijn negen opvolgers die ook wel de tien goeroes worden genoemd, in de Indiase regio Punjab aan het einde van de 15de eeuw. Kenmerkende principes zijn het idee dat er één God is die niet wordt verbeeld in afgodbeelden of afbeeldingen; de verantwoordelijkheid van het individu om een volgzaam leven te leiden dat wordt overheerst door het gebed en het lezen van het heilige boek, de Granth; en het streven naar een zielsverhuizing waarbij het individu een verbond aangaat met God. Belangrijke kenmerken van dit geloofssysteem zijn het ontbreken van een professionele priesterorde en de bevoegdheid van zowel mannen als vrouwen om religieuze ceremonies uit te voeren.

Een van de twee canonieke feesten van de islam. Het feest valt in de eerste drie dagen van de maand Shawwal, direct na de vastenmaand ramadan, en wordt gevierd met de gezamenlijke recitatie van het speciale Id-gebed en het afstaan van speciale aalmoezen. Deze drie dagen worden gebruikt om vrienden te bezoeken, geschenken te geven, nieuwe kleren te dragen, uitbundige maaltijden te gebruiken, elkaar te feliciteren en de graven van verwanten te bezoeken, Ook worden officiële recepties ter ere van dit feest gehouden. Dit feest is in grote delen van de islamitische wereld tevens een nationale vakantieperiode.

Gebedshuizen die in tegenstelling tot kerken geen ecclesiastisch architecturaal ontwerp hebben. Het zijn tijdelijke gebedshuizen of vergaderplaatsen van Protestant Nonconformists.

Verwijst naar islamitische bidsnoeren met kralen waarin eenheden van 99, 33 of andere getallen de namen van God symboliseren; de gebedskralen, die oorspronkelijk uit Perzië afkomstig zouden zijn, zijn meestal vervaardigd uit hout, been of edelstenen, met aan elkaar geknoopte uiteinden. Moslims raken de kralen een voor een aan en zeggen daarbij een van de talloze mogelijke gebedsformules op, meestal 'Glorie zij Allah'. Aangezien een gebed ook in stilte vanuit het hart mag worden uitgesproken, kan men zijn loftuitingen aan God verveelvoudigen door tijdens een gesprek de kralen door de vingers te laten gaan.

Verwijst naar een specifieke vorm van het boeddhisme die sterk is geënt op het Mahayana-boeddhisme, dat in de zevende eeuw in Tibet werd geïntroduceerd. Het Tibetaans boeddhisme bevat veel van de esoterische tantra-traditie van het Vajrayana-boeddhisme, alsmede elementen van het oeroude Bon-sjamanisme. Ook de kloosterdisciplines van het vroege Theravada-boeddhisme vormen een belangrijk bestanddeel van het Tibetaans boeddhisme. Deze religie wordt zelfs vaak beschouwd als de meest intellectuele vorm van boeddhisme. Avalokiteshvara, de Bodhisattva van Groot Mededogen, wordt met name vereerd in het Tibetaans boeddhisme. De Dalai Lama, de geestelijke en wereldlijke leider van Tibet, zou diens reïncarnatie zijn. Een opmerkelijk aspect van het Tibetaans boeddhisme is het opvallend hoge percentage van de bevolking dat actief deelneemt aan het geloofsleven: tot aan de Chinese machtsovername in de jaren 50 van de 20ste eeuw was ongeveer een kwart van alle Tibetanen lid van een geloofsorde. Typerend voor deze religie is ook het grote aantal heilige wezens. Bij de eredienst worden mantra's en gebeden uitgesproken en gezangen ten gehore gebracht, met begeleiding van trommels en hoorns. De canon van Tibetaanse geschriften omvat de 'Kangur' en de 'Tenjur;' het Tibetaans Dodenboek (Bardo Thödröl) beschrijft de bewustzijnsstaat tussen dood en wedergeboorte. Het Tibetaans boeddhisme verspreidde zich in de tweede helft van de 20ste eeuw naar het westen, met name door mensen die Tibet waren ontvlucht nadat het land door Communistisch China was bezet; onder deze vluchtelingen waren ook 'tulkus' of gereïncarneerde lama's, die in hoog aanzien stonden en bijdroegen tot de groei van de populariteit van het Tibetaans boeddhisme in de westerse wereld. Er zijn vier hoofdstromingen: Nyingma, Sakya, Kagyu en Geluk. In het westen wordt de Tibetaanse religie soms aangeduid met de onjuiste term lamaïsme, maar deze term wordt niet door de boeddhisten zelf gebruikt.

Gedeeltelijk ingebed in of verbonden met een steunconstructie.

Gebedsring, voorzien van tien verhogingen en een kruisje, die met de duim rond de vinger kan worden gedraaid. Doet dienst als teller voor het juiste aantal gebeden van de rozenkrans.

Islamitische rituele wassingen die worden vereist vóór de dagelijkse vijf gebeden waarbij het gezicht, de neusgaten, het hoofd, de handen,de onderarmen, de voeten en de enkels met water worden gewassen.