Bakken, bakken, bakken.. bij KSART krijgt u de "taste of art" te pakken!
Welkom, voordat u kunt inloggen zet uw cookie instelling aan.
Nieuwe kunstvorm gevonden? Voeg nu een nieuwe kunstvorm toe!
Wordt gebruikt voor schuren die zijn verbonden met het hoofdgebouw, ook wel met nog tussenliggende bijgebouwen.
Te gebruiken voor gebouwen waar elektriciteit en andere vormen van energie worden opgewekt voor het aandrijven van machines of voertuigen, of om stroom te leveren aan andere gebouwen in een complex; te onderscheiden van 'elektriciteitscentrales' die energie leveren op veel grotere schaal.
Gebouwen voor de uitoefening van het boerenbedrijf. Gebruik voor bewoning in deze context 'boerderijen'.
Wordt gebruikt voor de ambtelijke hoofdkantoren van gezanten uit een ander land die ambassadeurs heten en die zijn benoemd om te onderhandelen in internationale zaken met een buitenlandse regering; gebruik 'consulaten' als zulke hoofdkantoren zijn bedoeld voor gezanten die vooral zijn benoemd om toezicht te houden op de economische belangen van hun thuisland en deze te beschermen. Gebruik 'gezantswoningen' voor de ambtelijke woningen van buitenlandse gezanten in het algemeen.
Verschilt van 'recreatiegebouwen' doordat het specifiek aangeeft dat het hier om amusement en spel gaat en niet om sport, en er geen lidmaatschap voor noodzakelijk is.
Wordt gebruikt voor gebouwen met tenminste één apsis, meestal aan het eind van de lengteas.
Met aquaria ingerichte gebouwen (als onderdelen van dierentuinen).
Gebouwen waarvan uit het centrale bestuur en de administratie van organisaties wordt uitgevoerd en is gehuisvest. Gebruik 'regeringsgebouwen', 'provinciehuizen' en 'gemeentehuizen' voor dergelijke gebouwen van respectievelijk de rijks-, provinciale- en gemeentelijke overheid.
Gebouwen bij een hoofdgebouw, met een zelfstandige functie en vaak met een aparte ingang; aangebouwd dan wel vrijstaand en deel uitmakend van de architectonische opzet van het hoofdgebouw. Gebruik 'bijgebouwen (vrijstaand)' als algemene term voor bouwconstructies die geen onderdeel zijn van de architectonische opzet van het hoofdgebouw, en bovendien kleiner van omvang en praktischer van aard zijn, zoals 'privaathuisjes'.
Bouwconstructies, relatief klein van omvang en eenvoudig van aard, die praktische functies hebben voor hoofdgebouwen en geen onderdeel zijn van de architectonische hoofdopzet. Gebruik 'bijgebouwen (delen van gebouwen)' voor gebouwen waarin dergelijke functies zijn ondergebracht en die duidelijk wel passen bij de architectonische opzet van het hoofdgebouw, vrijstaand dan wel aangebouwd.
Bouwwerken voor verkoop van produkten en diensten. Zie 'ambachtelijke werkplaatsen' voor gebouwen waar op kleinschalige wijze produkten vervaardigd worden. Zie 'industrie- en nijverheidsbouwwerken' waar dit op grootschalige wijze gebeurt.
Gebouwen voor muziekuitvoeringen.
Flatgebouwen die het bezit zijn van en worden bestuurd door een coöperatie waarbinnen aandelen worden verkocht die aandeelhouders het recht geven om afzonderlijke eenheden in het gebouw te bewonen.
Hieronder zijn termen geplaatst die in principe delen van gebouwen aanduiden, maar die ook betrekking kunnen hebben op delen van andere objecten, wanneer die dezelfde functie hebben (bijvoorbeeld een 'keuken' in een voertuig) of wanneer die hetzelfde uiterlijk hebben (bijvoorbeeld een 'toren' op een wierookvat).
Wordt gebruikt voor regionale commerciële gebouwen die grote opslagmogelijkheden hebben met verkoop- en kantoorruimtes.
Bouwen zonder het gebruik van mortel, zoals bij gipsplatenconstructies of uit steen gehakte constructies.
Gebouwen die zijn ontworpen of worden gebruikt voor het testen van bijvoorbeeld niet-traditionele bouwmethoden, nieuwe materialen of nieuwe bouwtechnologieën.
Verwijst naar een gebouw of groep gebouwen bedoeld als behuizing van activiteiten of processen die leiden tot de fabricage of productie van goederen of andere zaken, vóór of na de Industriële Revolutie die halverwege de 19de eeuw plaatsvond.
Gebouwen verbonden met handelingen voorafgaande aan een begrafenis of gebouwen voor de doden op begraafplaatsen.
Bouwwerken van tamelijke of aanzienlijke grootte, in het algemeen van duurzaam materiaal, die meestal een of meerdere ruimten omsluiten en bedoeld zijn voor bewoning, samenkomst of andere maatschappelijke verrichtingen, tot berging of anderszins.
Wordt gebruikt voor gebouwen met vijf verdiepingen of minder die alleen langs trappen kunnen worden bereikt; wordt algemeen toegepast in flatgebouwen en sommige commerciële gebouwen. Geen Nederlands equivalent. Zie 'laagbouw'.
Woongebouwen of delen van woningbouwcomplexen van één of enkele verdiepingen, in tegenstelling tot 'hoogbouw'.
Gebruik voor gebouwen waar de wetgevende organen van een regering zetelen.
Te gebruiken voor de evaluatie van het functioneren van een gebouw, in termen van technische en concrete aspecten van bouwwerken na aanleg, zoals structurele integriteit, het functioneren van mechanische systemen en de eigenschappen van materialen.
Te gebruiken voor de evaluatie van hoe een gebouw na de ingebruiknemeing bevalt in termen van behoeften en bedoelingen van de afnemer, waaronder dingen als omgevingsontwerp, comfortniveaus en mechanische systemen en hun invloed op de bewoners.
Wordt gebruikt voor de verzamelingen van door de mens gemaakte bouwwerken, infrastructurele elementen en bijbehorende ruimten en kenmerken.
De hiërarchie Gebouwde complexen en gebieden bevat descriptoren voor samenhangende groepen bouwwerken en delen van nederzettingen. Complexen worden gedefinieerd als groepen gebouwen of andere structuren, en open ruimten; vaak zijn ze multifunctioneel en uitgebreider en hebben ze over een langere periode vorm gekregen door de inbreng van meerdere deelnemers dan bij afzonderlijke bouwwerken. Gebieden worden gedefinieerd als afgebakende of waargenomen componenten van nederzettingen die omvangrijker en minder architectonisch van aard zijn dan gebouwde complexen. Dergelijke gebieden worden meestal gedefinieerd op basis van sociaaleconomische of topografische kenmerken, van een uniformiteit in de bouwwerken die daartoe behoren, of van administratief gecreëerde grenzen. Relatie met andere hiërarchieën: Openbaar-vervoersystemen (bijvoorbeeld 'tramsystemen') zijn ondergebracht in de hiërarchie Objectgroepen en Systemen. Soorten wegen (bijvoorbeeld 'snelwegen' of 'straten') vindt u bij Open ruimten in de hiërarchie Open ruimten en landschappelijke elementen. Samenstellende delen van wegen (bijvoorbeeld 'busbanen' of 'stoepranden') zijn ondergebracht in de hiërarchie Componenten.
Het beoordelen hoe goed een gebouw zijn functies vervult, door te begrijpen wat het doel, het huidige gebruik, de omgeving en de geschiedenis van het gebouw is.
Te gebruiken voor het coördineren van de fysieke werkplek met de werkstroom binnen een organisatie.
Gebouwen voor diensten van gewestelijke en plaatselijke, sinds de negentiende eeuw provinciale en gemeentelijke overheden.
Gebruik voor gebouwen die ruimten voor rechtbanken bevatten maar vaak ook kamers voor rechters en andere kantoren.
Sepulcraal betekent graven of grafmonumenten betreffend. VDW.
Wordt gebruikt voor gebouwen die van belang zijn in de geschiedenis van de architectuur, die belangrijke architectonische elementen bevatten of die een belangrijke historische rol hebben gespeeld in de plaatselijke culturele of sociale ontwikkeling; kan al of niet officieel zijn aangewezen.
Wordt gebruikt voor gebouwen waarin computersystemen voor gebouwenbeheer zijn geïntegreerd, die automatisch verwarmings- en ventilatie-, beveiligings- en andere systemen besturen.
Gebouwen die niet gebouwd zijn in overeenstemming met de voorschriften voor de bouw en ruimtelijke ordening.
Wordt gebruikt voor gebouwen die niet voldoen aan bestaande voorschriften voor de bouw of ruimtelijke ordening, maar die dat wel deden toen de reglementering werd bepaald.
Verwijst naar gebouwen of groepen gebouwen die bedoeld zijn als behuizing van machines en activiteiten welke ontstonden na de Industriële Revolutie, vanaf het midden van de 19de eeuw.
Gebouwen met kantoorruimte waar departementen of rijksdiensten gehuisvest zijn.
Gebouwen voor openbare christelijke erediensten die historisch worden onderscheiden van kapellen en oratoria, dat gebouwen zijn die in enig opzicht privé, of in de ruimste zin, niet publiek, zijn. Kerkarchitectuur volgt in het algemeen standaard modellen, die variëren afhankelijk van de datum, locatie en de kenmerken van de gemeente.
Wordt alleen algemeen gebruikt voor de officiële woningen voor gezanten uit het buitenland. Gebruik 'consulaten' wanneer deze woningen ook de kantoren bevatten van gezanten die vooral zijn benoemd om toezicht te houden op de economische belangen van het thuisland en deze te beschermen, maar gebruik 'ambassades' wanneer de kantoren en woningen van gezanten zijn die ambassadeurs heten en zijn benoemd om zaken van internationale buitenlandse politiek uit te voeren in een gastland.
Gebouwen van meerdere verdiepingen met grote ononderbroken ruimten, oorspronkelijk verhuurd voor lichte industriële doeleinden en nu vaak verbouwd voor bewoning.
Wordt gebruikt voor de ontmoetingsplaatsen van afdelingen van broederschappen.
Wordt gebruikt voor gebouwen met tussen de vier en tien verdiepingen, die zijn uitgerust met liften; wordt algemeen toegepast in commerciële gebouwen en flatgebouwen.
Wordt gebruikt voor gebouwen die hun naam of functie letterlijk uitbeelden, bijvoorbeeld een melkzaak in de vorm van een melkfles.
Wordt alleen gebruikt voor gebouwen die zijn ontworpen om flexibel genoeg te zijn om voor verschillende doeleinden bruikbaar te zijn op verschillende momenten.
Gebouwen waar (van overheidswege) geld en speciale penningen worden geslagen.
Telecommunicatiegebouwen waarin zich studio's, productie- en technische kantoren, installatieruimtes en bedieningsinrichtingen bevinden voor het uitzenden en ontvangen van microgolfuitzendingen; gebruik 'omroepstudio's' voor de kamers en ruimten die zijn bedoeld voor het produceren of opnemen van radio- of televisieprogramma's.
Te gebruiken voor gebouwen die zich geheel of gedeeltelijk onder de grond bevinden.
Gebouwen of groepen gebouwen die zijn bestemd voor het geven van onderwijs.
Te gebruiken om artikelen te beschrijven die zijn gemaakt volgens een specifieke opdracht van een persoon, vooral kleding.
Wordt gebruikt voor concertgebouwen die specifiek zijn ontworpen voor de opvoering van operaproducties.
Een techniek waarbij aardewerk met de hand wordt gevormd en waarbij een klomp natte klei met een deegrol wordt geplet tot een platte plak. De plak kan in verschillende vormen worden geklopt, met slib aan andere plakken worden vastgemaakt, of over een houten vorm worden geklopt.
Gebouwen of andere bouwconstructies voor opslag.
Gebruik voor gebouwen of groepen van gebouwen die eigendom zijn van en geëxploiteerd door een publieksrechtelijke organen en vaak bezet door een overheidsinstantie.
Gebruik voor gebouwen voor de wettelijke macht in landen met een parlementaire bestuursvorm.
Wordt gebruikt voor bouwwerken naast, bij of boven toegangspoorten, meestal met de woning van de poortwachter.
Gebouwen met toiletten en wasgelegenheid voor openbaar gebruik.
Gebouwen waarin scholen zijn ondergebracht, meestal lagere scholen, als zodanig ontworpen of aan dit doel aangepast.
Duidt gebouwen die faciliteiten bieden voor sportieve evenementen of opleidingen en, meestal, ondersteunende faciliteiten voor de deelnemers en toeschouwers.
Gebouwen met voorzieningen voor de atletieksport en -recreatie en die alleen worden geboden op basis van lidmaatschap.
Gebouwen of delen van gebouwen voor het huisvesten en voeren van paarden, koeien en ander vee, ook voor het opslaan van rij-uitrustingen en voertuigen, en soms met de woonverblijven van betrokken personeel. Gebruik bijvoorbeeld 'paardenschuren' of 'koestallen' voor specifieke doeleinden.
Delen van treinstations die onderdak verschaffen aan mensen die op hun trein wachten.
Wordt gebruikt voor tussenliggende haltes langs vervoerslijnen, m.n. de spoorwegen; gebruik 'eindstations' voor de eindpunten van deze routes.
Wordt gebruikt voor moderne hoogbouw waarvan de belangrijkste massa verrijst met de lange slanke verhoudingen van een toren, vanaf een grotere lage basis. Gebruik 'torens (gebouwen)' voor meestal losstaande of afzonderlijke gebouwen of andere structuren die hoog zijn in verhouding tot hun breedte.
Schikking in het zetwerk waarbij verscheidene regels in een kolom dichter op elkaar gedrukt staan dan andere, om ruimte te creëren voor bijvoorbeeld een illustratie of een initiaal.
Instellingen voor wetenschappelijk onderwijs. Wordt gebruikt voor gebouwen of groepen gebouwen, dus de instelling als geheel. Het onderwijs omvat doctoraalstudies en postdoctorale opleidingen.
Gebouwen die sterk verwaarloosd en vaak ook niet meer te gebruiken zijn.
Openbare gebouwen waar men goederen woog als publieke dienst, met name dit soort gebouwen die in Europese steden zijn gebouwd voor 1800, voordat men internationale standaardgewichten invoerde. Vooral in Duitsland, Nederland en Polen stonden veel wagen. Gewoonlijk bouwde men ze in de buurt van marktpleinen, stadspoorten of havens. De autoriteiten gebruikten de gebouwen ook om belasting te heffen op goederen die door de stad werden vervoerd of er werden verkocht.
Wordt gebruikt voor gebouwen of groepen van gebouwen met verschillende gebruiksdoeleinden die voorzieningen bieden voor overheids- en particuliere organisaties die zijn betrokken bij de internationale handel.
Wordt gebruikt voor huizen die zijn gebouwd door de eigenaars.
Te gebruiken voor ziekten en kwalen die lijken te zijn veroorzaakt bij de bewoners van een gebouw door de omstandigheden in dat gebouw.
Wordt gebruikt voor huizen met stijle puntdaken die aan twee kanten doorlopen tot op de grond, meestal gebouwd als vakantiehuisjes of buitenhuizen.
Wordt gebruikt voor gebouwen, van oudsher verbonden met kloosters, grote abdijen, rechterlijke macht, edelen of welvarende steden, waar vanuit aalmoezen werden uitgedeeld; kan ook de woonplaats zijn van aalmoezeniers. Gebruik 'armenhuizen' voor gebouwen waar bejaarden, armen of hulpelozen worden verzorgd en te werk gesteld op kosten van de overheid.
Gedeelten die tegen een groter gebouw zijn aangezet en organisch min of meer los hiervan staan vanwege de dienende functie of de latere toevoeging. VWB
Tekeningen van de verticale elementen van een gebouw. hetzij aan de binnenkant of aan de buitenkant, als een directe projectie naar een verticaal vlak.
Wordt gebruikt voor dammen die zijn opgebouwd met fijne grond in het midden, grovere aarde of stenen aan de buitenkant en een waterdichte kern.
Verwijst naar geestelijken binnen de Anglicaanse Kerk die verantwoordelijk zijn voor het assisteren van de diocesane bisschoppen bij ceremoniële functies en administratieve werkzaamheden. Tot de gebruikelijke taken van de aartsdeken behoren het algemeen beheer van de parochie en aandacht voor zaken die de kerkgebouwen en andere kerkbezittingen betreffen. Aartsdekens hebben de aanspreektitel 'Hoogeerwaarde'. De functie bestond vroeger ook in de rooms-katholieke en Grieks- en Russisch-orthodoxe kerk; in de katholieke kerk is deze functie nu vervangen door die van vicaris-generaal.
Verwijst naar de kunst en cultuur die zijn verbonden met de islamitische dynastie met deze naam die werd gesticht in 750, toen deze het Umayyad-kalifaat omverwierp. De Abbasids waren een Mexicaanse familie die afstamde van Abbas, de oom van Mohammed. Hun hoofdkwartier bevond zich in Mesopotamië en ze stichtten de stad Bagdad in 762. Perzische ideeën overheersten tijdens deze periode en de Abbasids regeerden in pracht en praal als oriëntaalse monarchen. Ze stimuleerden een intensieve intellectuele en artistieke activiteit. Er werden veel paleizen en moskeeën gebouwd en de productie van luxeartikelen werd een industrie. Er ontwikkelde zich een eenvormige kunststijl die was geïnspireerd op het oude Perzië in plaats van op het christelijke Syrië. De verwoeste stad Samarra, die in de 9de eeuw werd bezet door de Abbasids, is een uitstekend voorbeeld van deze invloed, vooral met betrekking tot de Sassaniaanse constructiemethoden. Samarra staat bekend om zijn ornamentaal stucwerk, vooral om de 'afgeschuinde' manier van decoreren die is afgeleid van Scythisch-Siberisch abstract ontwerp. Hoogwaardig Chinees porselein werd geïmiteerd door pottenbakkers uit deze periode; de resultaten waren echter duidelijk islamitisch, met Arabische inscripties en ontwerpen. Abbasid-weefsels kregen eveneens een herkenbaar islamitisch karakter. Het grote rijk werd onbeheersbaar en toen het centrale bestuur zwakker werd, werden er rivaliserende kalifaten gevestigd. De Abbasids bleven tot 1258 een gedeelte van de islamitische wereld regeren, maar hun dominantie duurde slechts tot het midden van de 10de eeuw.
Verwijst naar de kunst en architectuur in de periode van de heerschappij van Abdülaziz, die regeerde van 1861 tot 1876. Zijn institutionele invloed op de kunsten betrof onder andere de verdere ontwikkeling van klassen voor schilderkunst binnen de Ottomaanse militaire scholen en de voortzetting van de in 1835 vastgestelde regeringspraktijk waarbij veelbelovende kunstenaars naar Parijs werden gestuurd om daar te studeren. Tijdens deze periode werd de Pertevniyal Valide-moskee gebouwd in de Indiaas-Gothische stijl, die een verschuiving markeerde, weg van verwesterde trends.
Verwijst naar de kunst en architectuur in de periode van de heerschappij van Abdülmedjid I, die regeerde van 1839 tot 1861. Hij gaf opdracht tot een portret dat werd geschilderd door de Britse kunstenaar Sir David Wilkie. Dit portret toont de sultan in een rustige, intieme omgeving, in plaats van als een heerser op de troon. Tot zijn bijdragen aan het Topkapi-paleis behoren een groot paviljoen, dat werd gebouwd in de Franse Beaux-Arts-stijl. Hij heeft tevens verschillende moskeeën gebouwd die werden ontworpen door de familie Balian, die de trend in de richting van verwesterde gebouwen voortzette.
Bronnen die worden gebruikt voor rituele reiniging, meestal geassocieerd met religieuze gebouwen.
Wordt gebruikt voor de minimale constructies die beschutting bieden tegen het weer voor wachtenden bij bushaltes; gebruik 'busstations' voor de belangrijkere gebouwen langs busroutes, meestal met verkoop- en servicevoorzieningen.
Gebouwen waarin een 'academie' is gehuisvest, een geleerd genootschap voor ter bevordering van kunst, wetenschap of literatuur, etc.
Plattegrond van gebouwen of steden die zijn opgetrokken in een achthoek (acht zijden met dezelfde lengte), meestal een gecentraliseerde plattegrond.
Beschrijft gebouwen, in het bijzonder klassieke Griekse en Romeinse tempels en gebouwen met een gelijksoortige structuur, met een of meer rijen van acht zuilen aan een of beide zijden.
Verwijst naar een procedé voor het creëren van kleuren op basis van gekleurd licht in een bepaalde mengverhouding. Dat een dergelijke uit een lichtbron ontstane kleur door het oog wordt waargenomen, is het gevolg van emissie en niet van reflectie, de methode waarbij de waarneming van de kleuren in het pigment het resultaat is van subtractieve kleurenmenging. Een additief kleurensysteem verwijst naar licht dat door een bron wordt uitgestraald en omvat meestal de additieve primaire lichtkleuren rood, groen en blauw, waarmee de andere kleuren worden gemaakt, overeenkomstig het RGB-kleurenmodel. Het combineren van een van deze additieve primaire kleuren met gelijke hoeveelheden van een andere primaire kleur geeft de additieve secundaire kleuren cyaan, magenta en geel. Door het variëren van de luminescentie van iedere kleur kan een volledig kleurenspectrum worden opgebouwd. Het combineren van alle drie de primaire additieve kleuren met gelijke intensiteit resulteert in wit licht.
Wordt alleen gebruikt in antiek Romeinse context, wanneer er onderscheid wordt gemaakt tussen een heilige omsloten ruimte (een tempel geheten) en het gebouw binnen de omsloten ruimte waar een cultusafbeelding of de schat van een godheid in wordt bewaard.
Antieke Romeinse gebouwen, waarin de staatsschatkamer, tevens het staatsarchief gehuisvest was. LNW.
Gebruik voor kleinere bouwwerken met een enkel afhellende dak, tegen een muur of gebouw aangebracht.. Gebruik 'afdaken (vrijstaand)' voor vrijstaande constructies van dit type.
Gebruik voor een enkel vrijstaand dak op palen of leunend tegen bomen. Gebruik 'afdaken (aanbouwen)' voor soortgelijke kleine bouwwerken die tegen gebouwen aan zijn gebouwd.
Dakachtige en versierde uitsteeksels die aan een muur of het plafond zijn bevestigd. Toegepast bij gebouwen en meubels. Gewoonlijk geplaatst boven nissen, deuren, ramen, tombes, enzovoort om ze te beschermen tegen de zon of de elementen of om de aandacht naar ze toe te trekken.
Te gebruiken voor objecten die dienen om ruimten binnenshuis onder te verdelen, waarbij vaak gebruik gemaakt wordt van boekenplanken of kastjes. Gebruik 'tussenwanden' voor al dan niet permanente binnenmuren die het ene gedeelte van een gebouw van het andere afscheiden.
Dakloze afdekkingen, afsluitingen, verdedigingen, of bolwerken, zoals hagen, muren, hekken, of palissaden, gebouwd langs de grens van een veld, park, tuin, of een andere plaats in het kader van de verdediging tegen indringers of vee of mensen binnen houden .
Wordt gebruikt voor lange ruggen van aarde, stenen of grint, vooral opgeworpen om wegen te kunnen dragen; gebruik 'afsluitdammen' of 'dijken' wanneer ze gebouwd zijn om water te keren.
Verwijst naar de kunst en architectuur die is verbonden met de islamitische dynastie met deze naam die van 800 tot 909 heerste over Tunesië, Algerije en Sicilië. De dynastie bereikte haar hoogtepunt onder Abu Ibrahim Ahmad (regeerde 856-63) toen de Grote Moskee van Kairouan werd verfraaid. Kairouan werd een belangrijk religieus en cultureel centrum, dat onderzoekers en handwerkslieden aantrok die lokale varianten van Abbasid-stijlen ontwikkelden. De Zaytuna-moskee in Tunis, een gebouw dat wedijverde met de Grote Moskee van Kairouan, werd gerestaureerd in een campagne die werd voltooid in 864-5. In kunsthistorisch opzicht is de Aghlabid-dynastie ook bekend vanwege een groep Koran-manuscripten die werden gevonden in de bibliotheek van de Grote Moskee van Kairouan. De oudste van deze manuscripten worden traditioneel toegeschreven aan de Aghlabid-periode en omvatten een aantal van de beste voorbeelden van vroege islamitische kalligrafie en boekbindkunst.
Verwijst naar de kunst en architectuur in de periode van de heerschappij van Ahmed I, van 1603 tot 1617. Tijdens zijn heerschappij heeft Mehmed Agha de Ahmediye-moskee gebouwd. De moskee staat bekend als de Blauwe Moskee, vanwege de kleur van de tegels aan de binnenkant.
Verwijst naar de kunst en architectuur in de periode van de heerschappij van Ahmed II, die regeerde van 1703 tot 1730. Zijn heerschappij omspant het grootste gedeelte van wat bekend staat als de 'Tulpenperiode'. Ahmed staat vooral bekend om zijn patronaat van de hofschilder Levni, die verantwoordelijk was voor een van de beroemdste latere Ottomaanse historische manuscripten, de 'Sūrnāma' of het 'Festivalboek', uit ca. 1720. Ahmed staat ook bekend om het bouwen van een aantal fonteinen in de hoofdstad met hun karakteristieke decoratie uit de Tulpenperiode, bestaande uit lage marmeren reliëfs met afbeeldingen van vazen met bloemen. Er was ook een langdurige periode van ontwikkeling van paleisarchitectuur tijdens deze periode, vooral met betrekking tot het houten kustpaleis of yali, gebouwd aan de Bosporus.
De eigenschappen van geluid, vooral de geluidseigenschappen van gebouwde omgevingen, materialen en geluidsapparaten, zoals echo en absorptie.
Isolatie in een gebouw die de doorgang van geluidsgolven tegengaat.
De hoger gelegen en meestal versterkte delen van oude Griekse steden, met doorgaans tempels en een aantal openbare gebouwen, en gebruikt als toevluchtsoorden.
Een blauwgrijze steen die wordt gedolven in Virginia en over het algemeen wordt gebruikt voor het vervaardigen van sierranden voor gebouwen en voor laboratoriumtafels en -gootstenen; harde varianten worden toegepast voor traptreden en vloermateriaal.
Verwijst naar de periode van circa 6750 tot 6000 v. Chr. in de regio Kuzistan van het Zagrosgebergte in Iran, genoemd naar de opgravingen te Ali Kosh. De periode kenmerkt zich door goed gebouwde huizen en een ontwikkelde materiële cultuur. Deze zijn representatief voor een volledig ontwikkelde neolithische gemeenschap.
Vooral te gebruiken met betrekking tot beeldhouwwerken of architectonische en infrastructurele elementen zoals zuilen, muren of borden, die alleen staan. Gebruik bij voorkeur 'vrijstaand (positioneel kenmerk gebouw)' voor gebouwen die alleen staan.
Verwijst naar de neolithische stijl en cultuur in het laagland rond Almeria in Spanje, genoemd naar de opgravingen bij Los Millares in Andalusië, die zich kenmerkt door nederzettingen binnen versterkte muren, vaak gebouwd op een klip die uitkijkt over een rivier, waar werd begraven in stenen graftomben die vaak waren voorzien van daken van draagstenen, en mogelijk artikelen zoals struisvogeleieren die werden ingevoerd uit Afrika.
Verwijst naar de kunst en cultuur die zijn verbonden met de islamitische Berberdynastie die regeerde in Noord-Afrika en zuidelijk Spanje (1130-1269). Deze periode is opmerkelijk omdat het voor het eerst was dat de hele Maghrib was verenigd onder één dynastie. De Almohads stonden op tegen de Almoravids in 1121 en veroverden Marrakesh in 1147. De dynastie verloor macht toen ze werd verslagen door Alfonso VIII in 1212, waarbij Andalusië verloren ging, en in 1269, toen men Marrakesh kwijtraakte aan de Berberse Marinids. De Almohad-hoven in Marrakesh en Sevilla waren centra van islamitische kunst en islamitisch onderwijs, vooral op het gebied van filosofie. Almohad-architectuur staat bekend om de combinatie van puriteins, eenvoudig ontwerp en overvloedige decoratie. Er werden enorme congregationalistische moskeeën gebouwd in Sevilla, Rabat en Marrakesh. Eenvoudige interieurs worden verlucht door middel van weelderige, gelobde bogen en andere details. Herhaald gebruik van een architecturale eenheid zoals een arcade of nis om gerichte doorkijkjes en een diep gevoel van ruimte te creëren, is een andere kenmerkende eigenschap. Sobere exterieurs contrasteren sterk met de rijk geïllustreerde, gigantische vierkante minaretten (laat 12de eeuw) van de drie moskeeën. Deze minaretten zijn rijkelijk voorzien van venstervormige openingen en elke zijde heeft verschillende rasterontwerpen die zijn uitgevoerd in verhoogd metselwerk. De moskee van Tinmal, met zijn karakteristieke Maghribi T-vorm, wordt beschouwd als een Almohad-meesterwerk. De locatie van de minaret achter de mihrab is een belangrijke vernieuwing van Tinmal. Almohad-moskeeën zijn gewoonlijk vergroot ten koste van hun binnenhoven. Andere kunsten zoals het maken van boeken, metaalwerken en luxe weefsels floreerden eveneens. Verschillende exemplaren van de Koran tonen aan dat papier tijdens deze periode perkament begon te verdringen. Een boekband op een prachtige, meerdelige Koran (1256) is het vroegst gedateerde voorbeeld van goudsierdruk. In textilia is net als in boekbanden een voorkeur te zien voor geometrische patronen.
Verwijst naar de kunst en cultuur die zijn verbonden met de islamitische Berberdynastie die regeerde in Spanje en Noord-Afrika van 1054 tot 1147, toen deze dynastie werd opgevolgd door de Almohad-dynastie. De Almoravids ontwikkelden zich uit een puriteinse beweging in westelijk Afrika die Noord-Afrikaanse Berbers aansprak. De Almoravid-leider Yusuf b. Tashfin stichtte Marrakesh in 1069. Vanaf 1090 bestuurde de dynastie Andalusië en via deze connectie werd de Umayyad-kunst van Spanje overgebracht naar Noord-Afrika. Er was ook sprake van een Egyptische invloed. De Almoravids stonden bekend om hun puriteins fanatisme en waren vooral begunstigers van religieuze architectuur. Ze bouwden moskeeën in Tilimsen en Algiers die waren geïnspireerd op de moskee van Córdoba; andere opmerkelijke moskeeën werden gebouwd in Fez. Almoravid-architecten stonden bekend om hun vindingrijke manipulatie van driedimensionale ruimte waarbij gebruik werd gemaakt van ornamentele bogen en decoratieve gewelven, architecturale vormen die traditioneel gescheiden werden gehouden. Deze en andere architecturale vormen verlevendigen in plaats van toegepaste decoratie hun gebouwen. Het kenmerk van hun karakteristieke Maghribi-muqarnas is dat het exterieur niets onthult van de interne configuratie. Het muqarnas-gewelf van Fez is gebouwd over een rechthoekige ruimte en fungeert op deze manier visueel eerder als een hangend plafond dan als een traditionele koepel. Een fontein die eens deel uitmaakte van de Grote Moskee van Marrakesh is bekend om zijn gelobde en gekrulde boogvormen die een krachtig ritme in de beeldhouwwerken creëren.
Verschuifbare houten blinden. De term betekent zoiets als ���regenpanelen'. Men schoof ze 's nachts of tijdens slecht weer voor deuropeningen, en wanneer ze niet werden gebruikt, bewaarde men ze in speciale bakken aan de muren van het gebouw. Men ging ze in de late zestiende eeuw gebruiken in verschillende soorten gebouwen, van tempels tot woonhuizen.
Beschrijft gebouwen, in het bijzonder klassieke Griekse en Romeinse tempels en gebouwen met een soortgelijke structuur, met zuilen aan de voor- en achterkant, maar zonder zuilen aan de zijkanten.
Verwijst naar de stijl die is vernoemd naar het majestueuze tempelbergcomplex dat koning Suryavarman II (1113-1150 n. Chr.) in de 12de eeuw liet bouwen als graftempel voor zichzelf. Deze stijl wordt gezien als de laatste door het hindoeïsme beïnvloede stijl in Angkor vóór de opkomst van het Mahayana-boeddhisme. De tempel belichaamt de kenmerkende stijl van de kunst in het midden van de Angkor-periode (1080-1181 n. Chr.). Het tempelcomplex is gebouwd in lateriet en zandsteen en wordt gekenmerkt door gewelfde plafonds, houten dakspanten en het gebruik van blokken in plaats van duiveltjes voor het koppelen van kinderbalken en zuilen. Bij deze stijl deed het kruisvormige voorplein zijn intrede, ondersteund door overdekte galerijen met zuilen en onderling verbonden galerijen en paviljoenen, die door het daglicht werden verlicht dankzij een innovatief gewelfsysteem. Kenmerkend voor beeldhouwkunst in deze stijl zijn verhalende bas-reliëfs in plaats van vrijstaande beeldhouwwerken. Op reliëfpanelen worden taferelen uitgebeeld uit de Mahabharata en de Ramayana, evenals tableaus van Suryavarman II die koninklijke zaken afhandelt. Figuren van godheden en andere belangrijke personages in de friezen worden getypeerd door felle kleuren en goudbladaccenten. De tempel bevat talrijke standbeelden van apsarafiguren, die zijn afgebeeld met geplooide gewaden, versierd met bloempatronen. Acht andere tempelcomplexen in de koninklijke hoofdstad zijn volgens deze stijl gebouwd.
Verwijst naar de stijl van kunstvoorwerpen die zijn gevonden nabij de Gele Rivier in Anyang, de laatste hoofdstad van de Shang-dynastie (1384-111 v. Chr.). Bij opgravingen op deze locatie legde men verschillende fundamenten van gebouwen bloot, evenals potten van steen, jade en brons, keramiek met touwindruk en geometrische en antropomorfe versieringen en geïnscribeerde orakelbotten van dieren, de oudste voorbeelden van Chinees schrift.
Kamers of groepen kamers die als woning of als privé-woongedeelten worden gebruikt in huizen, hotels of in flatgebouwen.
Appartementen met kamers op drie verdiepingen. Voor gebouwen bestaand uit drie wooneenheden wordt of 'drie-onder-één-kap' of 'three-deckers (dwellings)' gebruikt.
Kleine apsissen, vooral die aan grotere apsissen of kooromgangen zijn gebouwd.
Verwijst naar gebouwen of ruimten waarin archieven, documenten, boeken of manuscripten worden geplaatst, ondergebracht of opgeslagen.
Personen die bouwwerken ontwerpen en in dienstbetrekking bij de overheid werken; zij zijn over het algemeen gespecialiseerd in het ontwerpen van gebouwen waarin een overheidsorgaan of -dienst is gehuisvest.
Verlichtingssystemen voor de verlichting van onderdelen van gebouwen, ruimten of buitenkanten, voor visuele effecten.
Tekeningen, plattegronden, brieven en andere documenten, op papier of in digitale vorm, die verband houden met de bouw van gebouwen en die gewoonlijk door een architectenbureau zijn gemaakt.
Bouwwerken of delen van bouwwerken die zijn gemaakt door mensen. Meestal verwijst de term alleen naar bouwwerken die groot genoeg zijn om mensen in onder te brengen, praktisch van aard zijn en relatief stabiel en blijvend zijn. Het wordt vaak alleen gebruikt voor de gebouwde omgeving die als beeldende kunst wordt beschouwd. Dit betekent dat het vaak esthetische waarde heeft, is ontworpen door een architect en is gebouwd door vakmensen. Gebruik 'architectuur (vakgebied)' voor de kunst of wetenschap van het ontwerpen en bouwen van bouwwerken, met name van bewoonbare gebouwen, in overeenstemming met esthetische, praktische of materiële voorwaarden.
Het bestuderen van de ontwikkeling door de tijd heen van de door de mens gebouwde omgeving.
Personen die onderzoek doen naar de ontwikkeling van de door mensen gebouwde omgeving, over langere perioden.
Wordt gebruikt voor gebouwen die zijn bestemd voor de ideeëenontwikkeling en documenten en informatie van belang voor de architectuur, en waar tentoonstellingen en andere evenementen worden georganiseerd.
Versieringen of kozijnen aan de zijkanten en de bovenkant van rechthoekige openingen, met gemodelleerde vormen zoals bij een architraaf van een gebouw.
Wordt gebruikt voor zowel gebouwen met centrale podia, ringen of andere ruimten voor sporten en andere evenementen, als voor de centrale open ruimten in klassieke amfitheaters.
Metalen of houten balken, stangen of omlijstingen voor het stabiliseren en versterken van gebouwen of andere bouwconstructies. Wordt onder meer gebruikt voor de ondersteuning van smalle zuilen, zoals het geraamte van een tent, overhuiving of hangende onderdelen en in maaswerk. Gebruik 'armaturen (beeldhouwwerkonderdelen)' voor geraamten die het plastic materiaal van sculpturen ondersteunen tijdens het modelleren.
Wordt gebruikt voor gebouwen waar behoeftigen of anderszins hulpelozen zonder andere opvang worden verzorgd en te werk gesteld op kosten van de overheid; werden in de Verenigde Staten halverwege de 18e eeuw ingesteld en meestal gefinancierd door plaatselijke of nationale regeringen of door parochies; in Engeland waren ze aanvankelijk onder het beheer van kloosters voor het uitreiken van aalmoezen maar werden later bekostigd door particuliere liefdadigheidsinstellingen. Gebruik 'werkinrichtingen' voor gebouwen waar minder validen, arme bejaarden of zwervers worden opgesloten voor heropvoeding of correctieve straffen. Voor huizen uitsluitend bedoeld voor het verstrekken van aalmoezen, gebruik 'aalmoezeniershuizen'.
Te gebruiken voor de studies die zijn opgebouwd uit het trivium en quadrivium in de Middeleeuwen, meestal rekenen, geometrie, astronomie, muziek, grammatica, retorica en logica.
Gebouwen voor samenkomsten met een sociaal-cultureel of maatschappelijk doel. (Eerder vertaald met: Wordt gebruikt voor gebouwen die zijn ontworpen of bedoeld als plaatsen waar mensen van een bepaalde groep of organisatie bijeenkomen voor bestuurlijke doeleinden.
Gebouwen voor de leeszaal en bibliotheek van literaire of wetenschappelijke genootschappen. Geen Nederlands equivalent. Zie 'genootschapsgebouwen'.
Overdekte binnenplaatsen met direct daglicht in of tussen gebouwen van meerdere verdiepingen; vanaf ongeveer 1960.
Delen van gebouwen, die zich, bezien vanaf de buitenzijde, boven de bovenste kroonlijst bevinden; zowel met als zonder vensters.
Verwijst naar een periode en cultuur in de Bronstijd die de bestaande culturen op de Aeolische eilanden verdrong vanaf circa 1250 v. Chr. Deze is waarschijnlijk van oorsprong Apennijns en wordt gekenmerkt door een nieuw type woning, in het algemeen gebouwd uit hout en steen met een ovaal of vierkant grondplan. Deze cultuur heeft veel gemeen met de gelijktijdige Morgetiancultuur op Sicilië.
Speedboten met een lichte romp en voorzien van een of meer scheepsmotoren. Hoofdzakelijk gebouwd tussen 1900 en 1910. De naam ‘autoboot’ komt oorspronkelijk uit Frankrijk, waar de eerste snelle motorboten waren uitgerust met automotoren.
Beschrijft de plattegrond van een gebouw dat in de lengte, evenwijdig aan een as, is gepland.
Aardewerken tegel van Spaanse of Portugese makelij, geverfd en geglazuurd in bonte kleuren. Gewoonlijk groot, en gebruikt ter decoratie van de buitenmuren van gebouwen. De term is waarschijnlijk van Arabische oorsprong, hoewel dat niet voor iedereen vaststaat.
Grof gebouwde werkboten met gaffeltuig die in de Bahama-eilanden zijn gebouwd en worden gebruikt voor vissen en transport tussen de eilanden; zijn meestal 4 tot 6 m lang met een enkele mast voorin de boot, een los gaffelzeil, een buitenboords roer en soms een buitenboordmotor.
Verwijst naar de stijl en periode die samenvielen met de heerschappij van Bajezid II, 'de vrome', van 1481 tot 1512. Bajezid zag toe op de bouw van twee complexen aan de rivieroever, het Amasya-complex, dat werd voltooid in 1486, en het Edrine-complex, dat waarschijnlijk door Hayreddin werd gebouwd in 1488. Het laatstgenoemde complex, met zijn contrasterende goudkleurige en rood zandstenen ornamenten en het donkergrijze loden dak, is een van de beste voorbeelden van de Osmaanse klassieke architectuur in het begin van haar ontwikkeling. Onder Bajezid begon de Osmaanse verhalende schilderstijl ook gestalte te krijgen. Bajezid bracht Syh Hamdullah van Amasya naar Istanboel, waar de traditie van deze grote Osmaanse kalligraaf werd voortgezet tot ver in de 18de eeuw.
Verwijst naar de stijl die is vernoemd naar de tempelberg die is gebouwd door koning Yashovarman I (889-900 n. Chr.) in het midden van de hoofdstad ter ere van de god Shiva. De architectuur van de tempel is het eerste voorbeeld van de getrapte piramidevorm en fungeerde als model voor latere tempelbergcomplexen. Het tempelcomplex bestaat uit vijf lagen die rechtstreeks uit de rotsen zijn gehouwen, met torens in een vijfpuntige rangschikking, axiale trappen onder specifieke hoeken die leiden naar sanctuaria, bakstenen sanctuaria, terrassen, vier beelden van de heilige stier Nandi die de basis van de piramide bewaakt, en trappen die worden geflankeerd door zittende leeuwen. Kenmerkend voor beeldhouwwerk in deze stijl is een overgang van de vlezigere, gepolijste stijlen naar meer hoekige, knokige, bijna onmenselijke voorstellingen van godheden, vanaf de voorzijde bezien. Gebeeldhouwde figuren worden getypeerd door hun brede gestalte, vierkante kaken, abstracte, onbewogen gelaatsuitdrukkingen, lineaire gezichtsdetails en het ontbreken van gracieuze bewegingen.
Een bijgebouw met een oven voor het bakken van brood. Mogelijk in combinatie met een brouwerij of andere functionele constructies. Kan worden aangetroffen bij boerderijen, ziekenhuizen, kloosters of andere grote gebouwen.
Wordt gebruikt voor platforms met hekwerk die zich aan de buitenkant van een gebouw bevinden. gebruik ook voor dergelijke constructies binnen gebouwen, wanneer deze klein zijn. Gebruik voor dergelijke constructies binnen gebouwen die ruimten met elkaar verbinden 'galerijen'. Gebruik 'loggia's' voor overdekte ruimten die aan één tot drie zijden naar buiten toe geopend zijn.
Lanceerinrichtingen voor projectielen die werden gebruikt door het Romeinse Rijk: werden gebouwd als grote kruisbogen en gebruikt om speren, rotsblokken en andere projectielen af te schieten.
Windsorstoelen met een boogvormige rugleuning die is opgebouwd uit drie uitgezaagde stukken hout met een verticaal middeblad in de rug, eventueel met spijlen. Ze kwamen veel voor in het midden van de 19e eeuw.
Te gebruiken voor snelle, krachtige zeevarende vaartuigen, meestal als schoener of brik getuigd, met een scherp gat, lange achterscheg, een middelmatige tot geprononceerde stromingsweerstand en een grote vlaktilling; zijn in de eerste helft van de 19e eeuw gebouwd en waren vaak betrokken bij illegale zaken, zoals smokkel of slavernij, of als recherchevaartuig om smokkelaars te vangen.
Wordt gebruikt voor ruimten in banken waar het publiek zaken kan doen, en waar zich over het algemeen de kasbediendes, bureaus en soms ook leidinggevende functionarissen bevinden. Geen Nederlands equivalent. Gebruik 'bankgebouwen' en 'kantoren (gebouwen)'.
Verwijst naar de vroege fase (circa 4800-4300 v. Chr.) van de neolithische Yangshao-cultuur. De cultuur is genoemd naar een neolithisch dorp in de omgeving van Xi'an in de provincie Shaanxi. In de Banpo-architectuur herkennen we reeds de traditionele naar het zuiden gerichte ingang en het gebruik van houten draagconstructies voor het dak. Banpo was een belangrijk keramiekcentrum. Zo is er een industriële oven opgegraven. Het vaatwerk werd doorgaans met de hand gevormd, maar soms ook wel uit rollen opgebouwd of in vormen gegoten. Typerende vormen voor deze periode zijn kommen met versmalde voet. Het vaatwerk werd gedecoreerd met gedrukte vormen of met zwarte of grijze engobe, en werden vervolgens gepolijst. Geometrische patronen overheersen, en in zeldzame gevallen is ook een menselijk masker als motief aangetroffen. Een reeks van circa 20 verschillende markeringen die op de randen van het vaatwerk zijn ingesneden, moet wellicht worden gezien als een primitieve wijze om gebeurtenissen vast te leggen.
Wordt gebruikt voor aparte gebouwen of delen van gebouwen die bestemd zijn voor de dooprite en derhalve een doopvont bevatten.
Wordt gebruikt voor gebouwen waarin de belangrijkste bezigheid het knippen, verzorgen of in model brengen van het haar van klanten is. Hier worden meestal mannen geknipt.
Zelfgebouwde sloppenwijken die zich bevinden in de buitenwijken van grote steden in Latijns-Amerika.
Wordt gebruikt voor religieuze of seculiere gebouwen die worden gekenmerkt door een rechthoekige plattegrond, onderverdeeld in een hoger schip met twee lagere zijbeuken, en verlicht door lichtbeukramen; meestal afgesloten met een apsis.
Te gebruiken om gebouwen te beschrijven, meestal kerken, die zijn opgebouwd als een basiliek, met een langwerpige vorm, een schip, zijbeuken, een apsis en een lichtbeuk.
Wordt gebruikt voor middeleeuwse, methodisch ontworpen nederzettingen, gebouwd ter verdediging en vaak aangelegd in een rechthoekig patroon.
Muren, meestal versterkt, die rond Ierse kastelen en sommige Ierse huizen zijn gebouwd.
Verwijst naar een stijl die zijn naam ontleent aan de boeddhistische tempel van Bayon, een centrale tempel die is gebouwd door Jayavarman VII (1181-1220 n. Chr.) in de hoofdstad Angkor Thom. De stijl wordt gekenmerkt door brede galerijruimten, centrale heiligdommen volgens een cirkelvormig grondplan met daaromheen een krans van kapellen, en boven op de heiligdommen geplaatste torens die zijn versierd met beeldgesneden, grote gezichten. De stijl ontstond vanuit een intense geloofsbeleving en de spirituele plicht om een centrale ontmoetings- en rustplaats te creëren voor de goden, waar zij hun hemelse ceremonieën konden uitvoeren.
Gebouwen voor religieuze samenkomsten. Gebruik bij voorkeur een meer specifieke term.
Wordt vooral gebruikt voor kerken die zijn gebouwd of vernieuwd in de 11e eeuw en bedoeld voor groepen pelgrims op de hoofdroutes naar de bedevaartsplaats Santiago de Compostela in Spanje; kan ook worden gebruikt voor andere grote kerken die zijn gebouwd om veel pelgrims te ontvangen.
Wordt gebruikt voor doorgaans historische open ruimten, gebouwen of andere bouwwerken die worden bedreigd met sloop of waar nieuwbouwprojecten zijn gepland.
Bedden die, behalve aan de kant van de gordijnopening, aan elke zijde door panelen werden omsloten. Ze stonden meestal tegen de wand maar werden soms ook in de wand ingebouwd of in de lambrisering geïntegreerd.
Wordt gebruikt voor de installatie van glas, zoals in openingen van gebouwen of in een lijst voor een schilderij.
Te gebruiken om voorwerpen te beschrijven die onder de grond zijn of zijn geweest, vaak bedekt en meestal in direct contact zijn met aarde. Gebruik 'ondergrondse bouwconstructies' voor gebouwen die opzettelijk onder het aardoppervlak zijn gebouwd. Gebruik 'ondergrondse milieu's' met betrekking tot de effecten van het begraven zijn.
Torens die zijn bedoeld en ingericht voor klokken; ze kunnen vrijstaand zijn of deel uitmaken van gebouwen of andere structuren. Ze kunnen een ronde of rechthoekige (meestal vierkante) basis hebben. Gebruik 'klokkenzolders' voor de ruimten waarin klokken worden opgehangen.
Wordt gebruikt voor gelegenheden die vooral benzine, smeeroliën en andere artikelen verkopen voor motorvoertuigen, bijvoorbeeld banden en accu's, en die vaak ook kleinschalige reparaties uitvoeren. Gebruik 'garages' voor gebouwen of delen van gebouwen waar motorvoertuigen, meestal tijdelijk, worden geparkeerd of ondergebracht en 'garagebedrijven' voor die bedrijven die reparaties verrichten.
De bedekking, meestal houten planken, multiplex of bouwplaten, die over het uitwendige houtwerk of de dakspanten van een gebouw wordt geplaatst. Het verschaft een draagvlak voor het aanbrengen van gevel- of dakbeplating.
Kamers of ruimten in een gebouw die zijn bestemd voor opslag.
In algemene zin te gebruiken voor het veilig stellen van mensen of dingen tegen letsel of schade. Gebruik 'behoud' voor activiteiten die worden ondernomen om verdere verandering of achteruitgang van voorwerpen, locaties of bouwwerken te voorkomen. Gebruik '@historic preservation' als zulke activiteiten worden ondernomen voor gebouwen of andere bouwwerken uit specifiek culturele, esthetische of historische overwegingen.
Gebieden in een stad waar de belangrijkste regeringsgebouwen en culturele gebouwen staan; kan ook duiden op gebouwencomplexen of afzonderlijke gebouwen die dat soort functies behuizen, vooral wanneer de bouw werd gefinancierd met gemeentegelden.
Muren of andere delen van een gebouw met tingels (dunne, lange, smalle latten) bedekken.
Wordt gebruikt voor het verhogen van de vochtigheidsgraad in een gesloten omgeving, zoals een gebouw of kamer. Wordt ook gebruikt voor het behandelen van voorwerpen door ze vochtig te maken, zoals door het gebruik van stoom.
Verwijst naar kamers, ruimten, gebouwen, vaten, houders of andere fysieke plaatsen waar kunstwerken, specimens, curiosa, archieven, documenten, boeken of andere zaken zijn ondergebracht of opgeslagen. Binnen de context van kunstmusea is vaak sprake van overlapping van de term met 'bewaarplaatsen (instellingen)'.
Personen die een gebouw, een eenheid binnen een gebouw, een stuk land of een ander grondeigendom gedurende een substantiële periode bewonen.
Wordt gebruikt voor bouwwerken die specifieke informatie bieden over specifieke plaatsen, gebouwen of tentoonstellingen door het uitstallen van gedrukt of ander materiaal, of door de verkoop of gratis distributie van informatiemateriaal.
Verarmde sloppenwijken, slordig gebouwd uit in stukken gesneden en platgemaakte ijzeren vaten in Frankrijk of Noord-Afrika.
Gebouwen of complexen van gebouwen waar bieren en vaak ook andere gegiste dranken worden gebrouwen, meestal met gebruik van gemechaniseerde processen.
Wordt gebruikt voor gebouwen die zijn bedoeld om tegemoet te komen aan de behoeften van een voortgezet onderwijsprogramma.
Wordt gebruikt voor gebouwen, meestal met grote ruimten binnen, waarin rijen tafels staan waaraan bingo en daarvan afgeleide spellen kunnen worden gespeeld.
Voorstellingen, afbeeldingen of foto's van een gebouw, huis, vertrek van binnen, bepaaldelijk met de aankleding (stoffering en meubilering).
Niet-overdekte ruimten, die geheel of gedeeltelijk worden omsloten door de muren van een gebouw.
Aanduiding voor vaartuigen die worden gebruikt op afgesloten en relatief afgeschermde wateren, zoals rivieren, meren en kanalen. Gewoonlijk gebruikt voor het vervoer van personen of zaken, visvangst, sleep- en baggerwerken. Binnenvaartschepen kunnen zowel als zeilschip of als sleepschip gebouwd zijn.
Antieke paleizen in het Nabije Oosten en Anatolië met twee lange zalen met een portico ervoor, vaak geflankeerd door vleugels; kan ook betrekking hebben op antieke poortgebouwen.
Te gebruiken voor de weergave op een beeldscherm van beelden die zijn opgebouwd uit pixels overeenkomend met stukjes gegevens in het computergeheugen. Een pixel komt overeen met een bepaald aantal bits, waarvan de diepte kan variëren; een 1-bits pixel kan zwart of wit zijn. Hoe groter de bitdiepte, hoe groter het aantal kleuren dat op het scherm kan worden weergegeven. Bitmaps maken rasterafbeeldingen mogelijk.
Papier gebruikt als afdekmiddel op daken en zijmuren van gebouwen als bescherming tegen vocht. Het wordt ook gebruikt als isolatiemiddel. Bitumenvilt voor daken wordt gewoonlijk geïmpregneerd in teer, asfalt of chemische bindingen.
Metalen kabels of stangen die van het hoogste punt van een dak naar de grond lopen en die dankzij deze directe verbinding met de grond het gebouw beschermen tegen blikseminslag,
Nabootsingen van ramen die zijn ingebouwd om een reeks ramen te completeren, of om een façade symmetrisch te maken.
Ruimten of gebouwen waar mensen bloed afstaan en waar dit wordt verwerkt ten behoeve van de medische zorg.
Te onderscheiden van 'houten huizen' doordat ze over het algemeen eenvoudiger zijn gebouwd, van balken die rond zijn gelaten en aan de uiteindes met elkaar zijn verbonden door overlappende zadelvormige inkepingen.
Gebouwen of kamers voor het boekhouden, zakelijke activiteiten en correspondentie, bijvoorbeeld in een koopmanshuis of woonhuis vóór de 20e eeuw.
Grote tafelstukken, bestaande uit een hoge standaard, bovenaan eindigend in een kleine houder, met langs de stam meerdere gekromde armen waaraan kleine mandachtige schaaltjes zijn bevestigd voor snoepgoed, voor het eerst vervaardigd in de 19e eeuw. Gebruik 'piramides (tafelstukken)' voor tafelstukken bestaande uit een aantal glazen voor snoepgoed of gelei op een glazen presenteerblad met een hoog glas in het midden, vaak trapsgewijs in drie lagen opgebouwd.
Wordt gebruikt voor dammen die de druk van het water weerstaan door gebruik te maken van het boogprincipe en die als plattegrond een enkele boog hebben die tegen een natuurlijke rotsformatie is aangebouwd.
Open harpen waarbij de snaren de ene kant zijn bevestigd aan de resonanskast en aan de andere kant aan een aangebouwde hals die over de resonanskast buigt.
Te gebruiken voor eenvoudige vaartuigen die zijn gebouwd door een enkele boomstam uit te hollen en te vormen; komen in culturen over de gehele wereld voor en zijn op zijn laatst ontworpen tijdens de Paleolithische tijdperk.
Waterrecreatie complexen met inbegrip van clubgebouw, jachthaven, en de bijbehorende voorzieningen voor boten.
Wordt gebruikt voor gebouwen die zijn bestemd of worden gedoogd voor de prostitutie.
Meestal geplaveide kleine verandas, platformen of tredes bij de toegangsdeuren van huizen. Soms met palen, stangen of kettingen afgezet. Gebruik bordessen (trappen) voor de grotere getrapte toegangen tot aanzienlijke gebouwen.
Trappen, die zich meestal buiten bevinden, die naar de ingangen van grote gebouwen leiden, zoals bij kerken, openbare gebouwen of landhuizen.
Hutten met variërende plattegronden en muren die zijn opgebouwd uit steenzetterswerk zonder cement en met koepelvormige daken; te vinden op het platteland van de Provence in Frankrijk, vaak moeilijk te dateren maar gebouwd tussen de prehistorie en de 19e eeuw; kunnen ook voor landbouwdoeleinden zijn gebruikt.
Leden van een familie van meer dan 700 soorten kevers, ondergebracht in 11 genera, die leven op wijnstokken en takken, op droog hout of onder boomschors. Sommige van deze soorten kunnen gebouwen of inrichtingsartikelen beschadigen of vernielen.
Gebouwen die meestal gedeeltelijk in het water zijn gebouwd, voor het huisvesten of opslaan van boten.
De overbelasting van gebouwen in een zodanige mate dat deze niet langer geschikt zijn voor hun vereiste functie.
Documenten waarin het ontwerp en de constructie van gebouwen wordt beschreven.
Lijnen op een stuk land waarbuiten het verboden is om gebouwen neer te zetten.
Wordt gebruikt voor plattegronden van bouwterreinen met door eenvoudige schetsen of vormen aangeduide gebouwen.
Wordt gebruikt voor netwerken van apparatuur die niet-structurele diensten bieden zoals W-systemen of elektriciteit binnen een gebouw of complex.
Tak van weg- en waterbouwkunde die zich voornamelijk bezighoudt met het ontwerpen en bouwen van constructies zoals bruggen, gebouwen en dammen.
Plekken waar gebouwd wordt, waarbij het met name gebouwen betreft.
Over het algemeen gebruikt voor resten van gebouwen of groepen van gebouwen die zijn vernietigd of in een staat van groot verval verkeren.
Door lokale overheden verplicht gestelde vergunningen, waarvoor leges worden geheven, voor nieuwe bouwprojecten of omvangrijke veranderingen aan c.q. uitbreidingen van bestaande gebouwen. Alvorens een bouwvergunning wordt verstrekt moet eerst een schriftelijke aanvraag worden ingediend; deze dient vergezeld te gaan van een bouwplan en een kostenraming.
Wetten, voorschriften of overheidsmaatregelen betreffende bewoonbaarheid waarin normen en eisen worden gegeven voor constructie, onderhoud, exploitatie, bewoning en gebruik of voor het uiterlijk van gebouwen, ruimten en woningen.
De hiërarchie Bouwwerken bevat descriptoren voor vrijstaande gebouwen en andere structuren die meestal worden beschouwd als afzonderlijke bouwwerken of architectuurtypen (bijvoorbeeld 'musea', 'basilica's', 'paleizen'). Descriptoren voor bouwwerken omvatten een groep elementen uiteenlopend van complexe gebouwen tot basale hulpstructuren. Waar mogelijk worden gebouwen onderscheiden van andere structuren. Gebouwen worden gedefinieerd als ommuurde of overdekte constructies die fungeren als bewoning of schuilplaats of daarvoor bestemd zijn (bijvoorbeeld 'flatgebouwen' of 'restaurants') en die meestal omvangrijker zijn dan andere structuren die alleen een beperkte vorm van onderdak of beschutting bieden (bijvoorbeeld 'tenten' of 'schutstallen'). Onder 'Overige structuren' worden die constructies verstaan die deels of virtueel zijn omsloten of overdekt (bijvoorbeeld 'cromlechs' of 'priëlen') of vrijstaande constructies die geen beschutting of onderdak bieden (bijvoorbeeld 'aardhopen' of 'seintorens'). Sommige structuren kunnen betrekkelijk klein zijn en als toegevoegde structuur bij andere bouwwerken fungeren (bijvoorbeeld 'fonteinen' of 'graftomben'). Relatie met andere hiërarchieën: sommige descriptoren in de hiërarchie Bouwwerken (bijvoorbeeld 'scholen' of 'bibliotheken (gebouwen)') kunnen verwijzen naar de bouwwerken, de organisaties of de instellingen. Descriptoren voor de structurele geraamten en afzonderlijke bouwelementen (bijvoorbeeld 'balloon frames' of 'garagedeuren') die samen één bouwwerk vormen, zijn ondergebracht in de hiërarchie Componenten. Kamers, ruimten en andere grote samenstellende delen van gebouwen (bijvoorbeeld 'keukens' of 'ells') zijn eveneens in de hiërarchie Componenten te vinden.
Een algemene term die verwijst naar vrijstaande gebouwen, onderdelen van gebouwen, complexen van gebouwen, andere constructies of een door de mens gemaakte omgeving, doorgaans groot genoeg om mensen toegang te verlenen, voor een praktisch doeleinde, relatief permanent en stabiel van aard en meestal geacht van esthetische waarde te zijn.
Te gebruiken voor de driedimensionale ruimte waarbinnen een bouwsel in een bestemmingsplan mag worden gebouwd; wordt voornamelijk gebruikt met betrekking tot de eisen van het bestemmingsplan voor het gebruik van land en het ontvangen van daglicht en lucht.
Wordt gebruikt voor de bovenste delen van gebouwen of andere constructies, gesitueerd boven de fundering en meestal bovengronds.
De studie naar gebouwen als archeologische objecten.
Aanduiding voor gebouwen met houten banen voor de zaalsport bowlen, uitgerust met voorzieningen voor het klaarzetten van de kegels en het terugbrengen van ballen naar de gebruiker.
Steiger die wordt gesteund door metalen steunen die tijdelijk aan een gebouw of pilaar zijn bevestigd.
Elektrische of mechanische systemen die in een gebouw zijn geïnstalleerd en een bel of luchtstoot ten gehore brengen wanneer er rook of vlammen worden bespeurd. Bepaalde alarmen zijn uitgerust om sproeisystemen in werking te stellen voor extra bescherming.
Bijlen die voornamelijk in openbare gebouwen worden aangetroffen en waarvan een gedeelte van het blad en soms het handvat rood is geschilderd. Ze zijn bedoeld om te worden gebruikt bij brand.
Houders voor het veilig opbergen van artikelen. Wordt vooral gebruikt voor doosvormige containers, meestal gemaakt van staal of ijzer, die een of meer mogelijkheden ter beveiliging hebben, die vrijstaand kunnen zijn of ingebouwd in een muur of gewelf en die gebruikt worden om geld en andere kostbaarheden te beschermen tegen brand of diefstal. Gebruik `provisiekast' voor geventileerde kasten waarin voedsel wordt bewaard. Gebruik `geldkisten' voor afsluitbare kisten die vaak kleiner zijn en gemakkelijker te dragen.
Trappen, meestal van staal, die zijn bevestigd aan de buitenkanten van gebouwen en die een mogelijkheid bieden te ontsnappen in geval van brand. Voor brandveilige trappen binnenin gebouwen wordt 'brandtrappen' gebruikt.
Zij die met kwade bedoelingen gebouwen, voertuigen of andere bezittingen in brand steken.
Trappen binnen gebouwen die zo zijn gemaakt dat ze relatief goed beschermd zijn tegen de effecten van brand in een gebouw en dus bedoeld zijn als een nooduitgang. Gebruik 'brandladders' voor trappen die zich aan de buitenkanten van gebouwen bevinden en die een mogelijkheid te bieden te ontsnappen in geval van brand.
Verticale afgescheiden gedeelten in gebouwen, waarin zich een trap bevindt en die brandveilig genoeg zijn om als branduitgang te kunnen dienen.
Kaarten die speciaal zijn gemaakt voor brandverzekeraars en die informatie geven over de manier waarop de gebouwen in een bepaald gebied zijn gebouwd.
Gebouwen waar brandweerauto's, brandbestrijdingsapparatuur zijn ondergebracht en meestal ook de brandweermannen, die dienst hebben.
Bij een bouwconstructie, brandwerende muren, afgesloten trappenhuizen, en andere vergelijkbare obstakels om te voorkomen dat een brand zich door een gebouw verspreidt.
Ruimten in ziekenhuizen of ook wel afzonderlijke gebouwen voor de verpleging van brandwondenpatiënten.
Ruw metselwerk of steenwerk, opgebouwd uit puin.
Een religieuze orde volgens de kloosterregel van de Heilige Augustinus die werd gesticht door de middeleeuwse mystica Sint Brigitta van Zweden (overleden in 1373). Na de dood van haar echtgenoot wijdde Brigitta haar leven aan het gebed en kreeg zij visioenen, in een waarvan zij opdracht kreeg de Orde van de Allerheiligste Verlosser te stichten. Kort na Brigitta’s dood werd haar dochter, Sint Catharina van Zweden, de eerste abdis van het oorspronkelijke klooster in Vadstena (Zweden). Andere kloosters volgden, elk met niet meer dan zestig nonnen. Aan elk klooster was een parallelle gemeenschap van monniken verbonden, die hetzelfde liturgische leven leidden onder het bestuur van de abdis. Tot de bijdragen van de brigittinessen aan de Scandinavische cultuur behoort een van de eerste drukpersen, gebouwd in de abdij van Vadstena. De orde, die de nadruk legde op nederigheid, eenvoud en contemplatie, bloeide tot de Reformatie en werd in Zweden verboden in 1595. Daarna waren er geen brigittenmonniken meer, al zijn er wel vier autonome nonnenkloosters blijven bestaan: één in Engeland, één in Beieren en twee in de Nederlanden. Elisabeth Hesselblad begon in 1911 een nieuwe tak van de oude orde, die zij vervolgens nieuw leven heeft ingeblazen door kloosters te stichten in Zweden, Italië, Engeland, India, Zwitserland en de Verenigde Staten. Hoewel de orde een lange geschiedenis heeft, is zij modern in haar pogingen tot vernieuwing van het kloosterleven en in oecumenische kwesties.
Granaten speciaal ontworpen om te exploderen in scherven en deze te verspreiden, eerder gebruikt tegen personeel dan tegen gemechaniseerde voertuigen, installaties of gebouwen.
Vaste of beweegbare middelen, zoals jaloezieën, die zijn ontworpen om de directe inval van zonnestralen in gebouwen te blokkeren. DAC2
Rijtuigen die in Polen en Oostenrijk werden ontwikkeld aan het begin van de 19e eeuw en die uiteindelijk populair werden in Engeland voor reizen over lange afstanden, omdat het compartiment met zitplaatsen binnen kon worden omgebouwd tot een slaapruimte; vaak voorzien van een grote bank die naar achteren uitkeek om ook bedienden onder te brengen.
Gebouwen of gedeelten van gebouwen waar brood en andere gebakken producten worden bereid. Het kan een ruimte voor de verkoop van gebakken producten omvatten.
Te gebruiken voor lichte, eenvoudig gebouwde, vierwielige rijtuigen al of niet met een vouwdak en meestal met ruimte voor één of twee passagiers, die werden ontwikkeld in Engeland aan het einde van de 18e eeuw; kan ook worden gebruikt voor vroege auto-ontwerpen met een soortgelijke carrosseriestijl.
Middelen waarmee de gebruikers van een gebouw of complex worden ingelicht over de locatie van, of richtingaanwijzingen krijgen voor individuen, organisaties of diensten binnen dat gebouw of complex.
Wordt gebruikt voor dammen die zijn gebouwd om vloedwater tijdelijk vast te houden of om een flinke golf water te veroorzaken, bijvoorbeeld om een geul vrij te maken van boomstammen.
Betere kwaliteit baksteen die wordt gebruikt op zichtbare delen van een gebouw, met name die gedeelten die erg goed te zien zijn.
Gebouwen of groepen van gebouwen die hoofdzakelijk zijn bedoeld als versterkte verblijfplaats voor een prins of edelman.
Wordt alleen gebruikt voor tussenliggende haltes langs busroutes, meestal met verkoop- en servicevoorzieningen; gebruik 'wachthokjes' voor bouwwerken bij bushaltes die bescherming tegen het weer bieden maar geen verkoop- en servicevoorzieningen. Gebruik 'eindhaltes' alleen voor gebouwen of andere constructies die zich bevinden aan de eindpunten van busroutes.
Wordt gebruikt voor vitrines die uit het hoofdoppervlak van een gebouw steken.
Wordt gebruikt voor tijdelijke plaatsen van bewaring, bijvoorbeeld op politiebureaus of in gerechtsgebouwen, voor mensen die op een rechtszaak of een hoorzitting wachten; wordt gebruikt voor kortere opsluitingen dan gevangenissen.
Draagbare videocamera’s met ingebouwd weergaveapparaat voor video-opnamen en andere voorzieningen, bijvoorbeeld voor beeldbewerking, beeldvergroting (zoom), schermteksten en opnamen met weinig licht.
Wordt gebruikt voor plafonds, meestal in het dak van een gebouw, die worden gekenmerkt door schuine zijden en een plat middenstuk.
De bij universiteiten behorende terreinen (sportvelden enz.), ook de terreinen met gebouwen waar studenten (eventueel ook docenten) wonen.
Catboten die in de jaren 70 van de 19e eeuw zijn ontwikkeld in het gebied rond Cape Cod en Martha's Vineyard, in de Amerikaanse staat Massachusetts, en over het algemeen worden gekenmerkt door de verhouding 1:2 tussen de breedte en lengte van de boot, een hoog vrijboord, grote kuip, een vierkante, loodrechte achtersteven en een groot buitenboords roer; werden in eerste instantie gebouwd voor de visserij en later als plezierjacht gebruikt. Ze onderscheiden zich van de 'Great-South-Baycatboten', doordat die een lager vrijboord, een smallere breedte en een overhangendhek hebben.
Burchten in oude Romeinse steden, met name de burcht van Rome; daarvan afgeleid ook de gebouwen van de volksvertegenwoordiging in de verschillende staten van de V.S.
Taferelen die gebouwen waarheidsgetrouw, maar in een denkbeeldige groepering tonen.Te onderscheiden van 'vedute ideate' : taferelen die realistisch ogen maar zijn samengesteld uit denkbeeldige elementen.Termen vooral gebruikt voor achttiende-eeuwse Italiaanse schilderijen en prenten.
Overdekte stallingen voor auto's, vaak zonder muren, is gewoonlijk in of aan een groter gebouw gekoppeld.
Wordt gebruikt voor de prototype-eengezinswoningen die werden gesteund door het tijdschrift Arts and Architecture en werden gebouwd in de omgeving van Los Angeles tussen 1945 en 1966; over het algemeen gezien als een experiment in huizenbouw voor een lage prijs, waarbij gebruik werd gemaakt van de nieuwste materialen en waarin de Modernistische bouwvormen werden verwerkt.
Wordt gebruikt voor openbare gelegenheden voor kansspelen, maar waar men kan dansen en algemeen verpozen, vaak met voorzieningen voor eten en drinken en muziek; gebruik 'gokhuizen' voor soortgelijke gebouwen van minder allure.
Wordt gebruikt voor Romeinse waterdistributiebouwwerken, meestal reservoirs, die zijn gebouwd op plaaten waar water dat is aangeleverd via een aquaduct naar verschillende punten in de stad wordt gestuurd.
Middeleeuwse rouwgebouwen bestaande uit hoge boogconstructies van hout of metaal met een aantal stijlen of zuilen die een of meer steile daken ondersteunen. Ze werden gebruikt om het stoffelijk overschot van een hooggeplaatst persoon in te plaatsen. De vorm was een voorloper van de katafalk.
Wordt gebruikt voor plafonds die worden gevormd, of gesuggereerd, door een open kap-constructie, vaak hoger dan de plafonds van de andere ruimten in het gebouw.
Eenpersoonskamers in gebouwen met vele soortgelijke kamers, zoals in een klooster of een gevangenis.
Te gebruiken voor functionarissen in kloosters en andere religieuze gemeenschappen die verantwoordelijk zijn voor de bevoorrading, met name van levensmiddelen, en voor de bedrijfsvoering van de keukens, voor het werk en het gedrag van bedienden en lekenbewoners, voor de inkoop en levering van goederen en voor alle aspecten met betrekking tot het beheer van het gebouw die niet specifiek aan anderen zijn toegewezen.
Prenten gemaakt van oppervlakken opgebouwd met vloeibaar kunststof op hout, metaal, karton, of kunststof ondergrond. Deze kunnen in diepdruk of hoogdruk worden gedrukt.
Te gebruiken om materialen te beschrijven die zijn opgebouwd uit cellen, ofwel biologische cellen zoals in hout, of open holten die op een andere manier zijn gemaakt, zoals in sommige baksteensoorten.
Airconditioningsystemen die worden bestuurd vanuit één of meerdere gecentraliseerde afdelingen die een heel gebouw of complex voorzien van gereguleerde lucht.
Beschrijft de plattegrond van een gebouw dat uitloopt vanuit een centraal punt.
Wordt gebruikt voor universiteitsgebouwen die de verenigingen van oudstudenten huisvesten en voorzieningen voor bijeenkomsten van afgestudeerden.
Gebruikt voor gebouwen of groepen gebouwen die auditoria, multifunctionele ruimten en aanvullende voorzieningen bevatten die geschikt zijn voor de opvoering van verschillende uitvoerende kunsten, zoals concerten, opera's, balletuitvoeringen en toneelstukken.
Wordt gebruikt voor Zwitserse herdershuizen, meestal van hout met blootliggende constructiedelen en vooruitstekende bovenverdiepingen, en verder voor ieder ander soort huis dat in Zwitserse stijl is gebouwd.
Snaarinstrumenten met toetsenbord, genoemd in teksten uit de 14de tot de vroege 16de eeuw. Een nauwkeurige beschrijving van de constructie ontbreekt, maar er zijn aanwijzingen dat het een soort klavechord betrof. Dit zou hebben geleken op een orgel maar het geluid werd voortgebracht door snaren. De eerste bekende verwijzing dateert uit 1360, toen koning Edward III van Engeland een door Jehan Perrot gebouwd exemplaar schonk aan koning Jan van Frankrijk. Verwijzingen naar klavechords beginnen rond het midden van de 14de eeuw te verschijnen; omdat de klavecimbel pas na 1390 opduikt, wordt aangenomen dat met een 'chekker' geen getokkeld maar een aangeslagen snaarinstrument met toetsenbord werd bedoeld, al geeft de documentatie geen uitsluitsel.
Wetenschappers die onderzoek of werkzaamheden verrichten met betrekking tot de wetenschap die zich bezighoudt met de samenstelling en eigenschappen van de elementaire stoffen waaruit alle lichamen zijn opgebouwd, de wetten waaraan de combinaties zijn onderworpen, en de verschijnselen die gepaard gaan met de blootstelling van de deeltjes aan diverse fysieke omstandigheden.
Wordt gebruikt voor de kroonlijst boven de dakranden of de kornis van gebouwen, of voor siergoten.
Kleine, niet beglaasde dakkapellen die licht en ventilatie bieden aan een zolder of andere ruimte onder een schuin dak; werd vooral gebruikt in middeleeuwse gebouwen.
Ingebouwde asymmetrische en verspringende planken die men vaak tegenkomt in huizen die zijn ingericht in de shoin-stijl. Deze stijl werd populair aan het eind van de Muromachi-periode (1392-1573).
Kleine daken die boven het belangrijkste dak achter een schoorsteen zijn gebouwd, gebruikt om bescherming te geven tegen lekkage van water waar de schoorsteen door het dak steekt.
Spaanse en Latijns-Amerikaanse volksschalmeien, in sopraan- en tenorformaat gebouwd, bestaande uit een kort, driehoekige dubbel riet met een wijde opening en meestal met een pirouette.
Decoratieve schuifdeuren of -panelen die de enige ingang vormen tot een verborgen ruimte in shoin-gebouwen. De term betekent letterlijk ���slaapkameronderdeel'. Men gebruikt de term soms ook voor de deuropening in plaats van voor de panelen zelf.
Wordt ofwel gebruikt voor stevig gebouwde precisie-uurwerken die speciaal zijn ontworpen voor gebruik op schepen of voor zeer nauwkeurige pols- of zakhorloges.
Wordt gebruikt voor graftombes die zijn gebouwd als ronde of rechthoekige torenachtige bouwwerken van steen of adobe, vooral stammend uit pre-Inca Peru en Bolivia.
Overdekte constructies met vier of meer zuilen die over een altaar heen zijn gebouwd. Voor opgehangen, uitstekende of vrijstaande overhuivingen boven bijvoorbeeld altaren, tronen of deuropeningen wordt 'baldakijnen' gebruikt.
Gebouwen voor het persen van appels om er cider van te maken.
Begrip dat verwijst naar een continue denkbeeldige lijn die de ruimten van een gebouw of een reeks inwendige of uitwendige ruimten verbindt. Vaak gebruikt om te verwijzen naar verkeersstromen door arealen of gebouwen, met inbegrip van de verplaatsingsmogelijkheden door een gebouw, met bijvoorbeeld deuren, gangen, trappen of liften.
Ronde schouwplaatsen, strijd-, renbanen, worstelperken, ook met ovale banen, die aan een eind gebogen zijn, met rijen zitplaatsen langs drie kanten en gebouwd voor wedstrijden met paard en wagen. Gebruik 'hippodromen' voor soortgelijke antieke Griekse gebouwen. Gebruik 'paardenrenbanen' voor sportbouwwerken die worden gebruikt voor paardenraces in moderne context.
Plattegrond van gebouwen of steden die zijn opgetrokken in een cirkel, meestal een gecentraliseerde plattegrond.
Hefinrichtingen die bestaan uit een horizontale giek die is uitgerust met een lier en een kabel en aan de top van een verticale mast hangt. Worden gebruikt voor de bouw van flatgebouwen.
Wordt gebruikt voor middeleeuwse hutten van metselwerk met koepels met kraagstenen uit Ierland, die mogelijk werden gebouwd als huisvesting voor kluizenaarsmonniken.
Gebouwen die worden gebruikt door sport- of gezelligheidsverenigingen of voor de activiteiten daarvan.
Een fijnkorrelig, magnesiumrijk, wit marmer uit Cockeysville, Maryland. Het bevat spaarzame bleke strepen of stroken die een vaalgrijs effect creëren. Het is een van de meest populaire marmersoorten die in de 19de eeuw werden gebruikt in gebouwen in Washington D.C., onder andere in het bovenste tweederde deel van het Washington Monument, en in de monolithische zuilen van de aangebouwde delen van het Capitool.
Appartementen die slechts zijn voorzien van koud stromend water, vaak in een gebouw zonder centrale verwarming. Geen Nederlands equivalent.
Wordt gebruikt voor complexen die zijn ontworpen als verenigde terreinen met verschillende soorten gebouwen, gemeenschappelijke open ruimten en waar de toename van de bevolkingsdichtheid wordt beheerst, in tegenstelling tot kavel-voor-kavel planning.
Wordt gebruikt voor gebouwen of groepen van gebouwen die de instellingen van hoger onderwijs huisvesten, die onderricht bieden in de algemene of alfawetenschappen voor een doctoraaldiploma; kunnen onafhankelijk zijn of deel uitmaken van een universiteit. Geen Nederlands equivalent. Zie 'universiteiten'.
Te gebruiken voor een wereldlijke versie van de gotische stijl, afgeleid van de universiteitsgebouwen in Oxford en Cambridge, die in Noord-Amerika van circa 1880 tot in de jaren 20 van de 20ste eeuw populair was voor universiteitsgebouwen en andere institutionele bouwconstructies.
Dunne houten palen die werden gebruikt bij de bouw van moderne Maya-gebouwen.
Wordt gebruikt voor mechanische en elektrische systemen die informatie doorgeven binnen gebouwen.
Door de overheid gefinancierde onderwijsinstellingen zonder huisvestingsmogelijkheden die voldoen aan de onderwijsbehoeften van een bepaalde gemeenschap. De term kan ook verwijzen naar gebouwen van middelbare scholen of sixth-form colleges die buiten schooluren ruimten ter beschikking stellen aan de lokale gemeenschap voor educatieve en recreatieve doeleinden; meestal in Groot-Brittannië. Geen Nederlands equivalent.
Samenstellingen van gebouwen, andere bouwconstructies en open ruimten, vaak met meerdere functies; zijn uitgebreider en veelzijdiger dan afzonderlijk gebouwen.
Balken, opgebouwd uit delen van constructiehout die aan elkaar zijn vastgeschroefd met een stalen plaat ertussen.
Bogen waarvan de schacht is opgebouwd uit twee of meer organische materialen, die zijn gecombineerd om de elastische doelmatigheid van alle delen te vergroten.
Gebouwen met stedelijke gevangenissen voor schuldenaren, met name in Londen, Southwark, Exeter en andere Engels steden.
Verwijst naar een procedé waarbij gebruik wordt gemaakt van een computer als ontwerphulpmiddel bij voor architectuur, landschapsontwerp, steden, transportinfrastructuur, engineeringprojecten, auto's, computerchips of andere objecten van allerlei omvang. Tijdens het procedé wordt gebruik gemaakt van een computerprogramma dat een interactieve tekentool biedt, met een interface voor simulatie en analyse. In architectuurontwerp biedt de computer de gebruiker de mogelijkheid om virtueel door driedimensionale ruimten te lopen, de architectuur in de juiste positie te bekijken op de geplande locatie en aspecten van belasting en ondersteuning te testen. Ook wordt de computer gebruikt om verwoeste gebouwen en steden te reconstrueren en om archeologische sites af te beelden in verschillende tijdsperioden.
Personen die beroepshalve een flatgebouw, kantoor of ander gebouw schoonhouden en afval verwijderen, zorgen voor het verwarmingssysteem en kleine reparaties uitvoeren.
Een politieke visie die waarde hecht aan en streeft naar het behoud van instituties, tradities respecteert als belichaming van door de eeuwen heen opgebouwde wijsheid en zich meestal verzet tegen liberalisme en socialisme.
Constructie waarbij een dun materiaal aan de buitenkant van een gebouw wordt gebruikt om ladingen te dragen.
Verwijst naar plattegronden die de balken en onderslagen van iedere verdieping in een gebouw aangeven, met hun onderlinge verbindingen. Meestal betreft het geen detailtekening, maar een eenvoudig systeem van symbolen en ontwerpschetslijnen.
Kamers of gebouwen die worden gebruikt voor geheime en non-conformistische erediensten.
Een weerbestendig staal dat beter bestand is corrosie dan normaal koolstofstaal vanwege een beschermende oxidelaag op het staaloppervlak. De vloeigrens van minimaal 50.000 is kostenbesparend omdat lichtere delen kunnen worden ontwikkeld en opgebouwd tot structuren. Het is bedoeld voor gebruik in ongeschilderde toepassingen waar een besparing op onderhoudskosten, zoals schilderen, gewenst is. Cor-Ten is een merknaam voor corrosiebestendige producten die zijn ontwikkeld door United States Steel; Cor-Ten is vervolgens in licentie vrijgegeven voor productie door andere staalfabrikanten.
Kleine, brede, ronde of enigszins ronde verschillend gebouwde huidboten, die in zowel de oudheid als de huidige tijd werden en worden gebruikt voor transport over de rivieren of langs de kust van de havens van het Midden-Oosten en Groot-Brittannië.
Overhangende verticale delen van een kroonlijst in de klassieke architectuur, die worden ondersteund door steunlijsten en worden afgedekt met kymatia, meestal met een druiplijst om regenwater van het gebouw af te laten vallen.
Wordt gebruikt voor gebouwen waarin mensen kunnen worden opgesloten die zijn beschuldigd van of veroordeeld voor het breken van de wet, en waar al of niet een poging wordt gedaan tot verbeterende of rehabiliterende heropvoeding van de misdadigers. Zie 'gevangeniscomplexen' voor groepen van dergelijke gebouwen en 'strafkampen' voor dergelijke inrichtingen in de vorm van kampementen.
Wordt gebruikt voor gezondheidszorgfaciliteiten die, door het ontwerp, de opzet of plattegrond, lijken op afzonderlijke huisjes of groepen van huisjes in plaats van op uitgebreide openbare gebouwen.
Te gebruiken voor wat kleinere koetsen, meestal met gebogen voorkanten, die zijn ontworpen met het oog op compactheid of om er beter uit te zien, maar om daarbij toch de sierlijkheid van de originele, grotere gesloten voertuigen te handhaven. Gebruik 'broughams' voor kleinere, laaghangende koetsen, vooral voorkomend in de Verenigde Staten aan het einde van de 19e eeuw, die meestal werden gebouwd met rechte voorkanten en die niet op grotere prototypen waren gebaseerd.
Wordt gebruikt voor woningen uit de oudheid, gebouwd op kunstmatige eilanden in meren; veelvoorkomend in Ierland, Schotland en Brittannië.
Gebouwen in lokale stijl, van bescheiden afmetingen en met puntgevels aan de zijkanten, waarbij de voormuur meestal een eind naar binnen is geplaatst om een geïntegreerde veranda te maken onder één enkele steile dakkant; deze manier van bouwen werd oorspronkelijk naar Louisiana gebracht door Frans-Canadese (uit Acadië afkomstige) immigranten die kennis hadden van dakconstructietechnieken voor grote spanwijdtes.
Paren natuurlijk gebogen timmerhout die uit de grond of een buitenmuur van een gebouw omhoog steken om een vorstbalk te ondersteunen. Ze worden bovenaan met elkaar verbonden door middel van een bindbalk.
De totaliteit van leefwijzen die door een groep mensen is opgebouwd en van de ene generatie op het andere wordt doorgegeven.
Te gebruiken voor schepen, met een typerende smalle vorm, oorspronkelijk gemaakt van huid, later van geteerde canvas, gespannen over aanzienlijke houten spanten. De bodem van de boot loopt aan de voorkant omhoog en in de zeeg zit een diepe knik of onderbreking; soms wel 10 m lang; worden vooral aan de westkust van Ierland gebouwd.
Verwijst naar de periode van de achtste en negende eeuw die is genoemd naar de hoofdstad van de Chinese provincie Dai-Lai. De stijl van deze periode wordt bepaald door de bloei van het boeddhisme, die van invloed was op de ontwikkeling van beeldhouwkunst en architectuur en door de inbreng van Chinese stijl en Cham-stijl. In de beeldhouwkunst wordt deze periode gekenmerkt door afbeeldingen van het boeddhistische godendom en van boeddhistische monniken, geconstrueerd in hout of steen, stenen pilaren, mythische kinnarafiguren, beschermende lokapala-figuren beïnvloed door Indiase en Chinese decoraties, en beeldsnijwerken in bas-reliëf van planten en figuren die doen denken aan grotsculpturen van Yungang en Longmen in China. In de architectuur wordt deze periode gekenmerkt door terracotta lijstwerk op tempels, stoepa's gebouwd van baksteen en motieven op constructies met gestileerde draken, wolken en planten.
Wordt gebruikt voor de overdekkingen van de buitenkant van gebouwen of andere constructies, inclusief het dakwerk en het geraamte daarvan.
Appartementen op de bovenste verdieping van flatgebouwen.
Lange, ondiepe kanaaltjes die onder en parallel aan de dakrand van een gebouw zijn geplaatst om water van een dak op te vangen en weg te leiden.
Ondiepe kanaaltjes op een gebouw om water van een dak te verzamelen en af te voeren.
Gebouwen of delen van gebouwen die zijn ontworpen of gebruikt voor kappers, manicures, gezichtsbehandelingen, en make-up aanbrenging, gewoonlijk met afgeschermde hokjes of ruimtes voor individuele kappers of specialisten om hun werk te doen. Meestal met grote spiegels, en faciliteiten voor haardrogers en andere apparatuur.
Wordt gebruikt voor grote kamers of gebouwen die zijn bedoeld voor dansen maar die ook kunnen worden gebruikt voor andere sociale aangelegenheden. Te onderscheiden van 'balzalen' doordat ze minder formeel zijn.
Te gebruiken voor torpedoboten die half onder water kunnen en door het Confederale leger werden gebouwd en gebruikt tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog; worden door stoom voortgestuwd en hebben een kleine, afgeschermde opening op een lange, spoelvormige romp.
Verwijst naar de filosofische en literaire beweging die wordt geassocieerd met de geschriften van de Franse geleerde Jacques Derrida in de jaren 60 van de 20ste eeuw, die later, in de jaren 80, zijn toegepast in de beeldende kunst en de architectuur. De beweging bepleit het ondergraven van de dominante component in gevestigde binaire structuren, zoals die van natuur tegenover cultuur, om te komen tot een nieuwe dialectiek. In de architectuur kenmerkt de stijl zich door een doelbewuste verschuiving van structuurelementen, die resulteert in gebouwen zonder specifiek doel.
Gebouwen, terreinen of andere faciliteiten waar men goederen, materialen of voertuigen in bewaring kan geven of opslaan. Gebruik 'stations' voor faciliteiten waar transportvoertuigen stoppen langs een route om passagiers of goederen te laten in- of uitstappen of in- of uit te laden, en die niet in eerste instantie voor de opslag van voertuigen of goederen worden gebruikt.
Wordt gebruikt voor gebouwen die permanente toonzalen, galerieën of andere tentoonstellingsruimtes aanbieden voor het werk van ontwerpers of voor verkopers van producten voor ontwerpers.
Bellen, gongen, zoemers of sets belletjes die in een gebouw klinken wanneer ze, meestal met een knop die zich nabij een ingang bevindt, worden geactiveerd.
Constructies die in een muur zijn gebouwd en die bestaan uit twee staande delen (deurposten) en een horizontaal deel (bovendorpel) en die de steunpunten leveren waaraan de deur kan worden opgehangen.
Aanduiding voor openingen waarin een deur zit of zou kunnen zitten en die de toegang of uitgang van gebouwde ruimten vormen.
Sloten die in gevangenissen worden gebruikt en die in het metselwerk van de deurpost dienen te worden ingebouwd, zodat, wanneer de deur wordt gesloten, de grendel buiten de post steekt en langs de deur komt te liggen.
Te gebruiken voor wedstrijdzeilboten die conform bepaalde regels zijn gebouwd, volgens welke romp en tuigage verschillende vormen mogen hebben, maar die nog steeds genoeg op elkaar lijken om tegen elkaar te mogen wedstrijdzeilen zonder compensatie door een handicap te bepalen.
Wordt gebruikt voor steunberen die onder een hoek van ongeveer 45 graden uit de hoek van een gebouw steken.
Gebouwen en instellingen voor de behartiging van de sociaal-culturele belangen van een dorps- of wijkgemeenschap.
Liften in openbare gebouwen, voor zowel passagiers als voor goederen.
Wordt gebruikt voor wallen die langs een rivier of zee zijn gebouwd en die op een afstand daarvan staan om overstromingen in bedwang te houden of tegen te houden. Gebruik 'afsluitdammen' voor wallen die alleen zijn opgebouwd om overstroming van laaggelegen gebieden te voorkomen.
Blokvormig appartementengebouw van twee of drie verdiepingen zonder lift, gewoonlijk bepleisterd en met een overdekte parkeerplaats op de begane grond. Deze gebouwen waren in de jaren vijftig en zestig populair in Los Angeles, en omdat ze zoveel werden gebouwd, zag men ze op zeker moment als symbool van stedelijke verloedering. Later beschouwde men ze als esthetisch interessant en als typische voorbeelden van moderne kitsch uit het midden van de vorige eeuw, want veel dingbats hebben themanamen en specifieke versieringen.
Beschrijft gebouwen die aan alle kanten door twee rijen zuilen worden omringd.
Beschrijft gebouwen, in het bijzonder klassieke Griekse en Romeinse tempels en gebouwen met een soortgelijke structuur, met twee zuilen aan de voorkant tussen hoekpijlers, waarbij de pijlers worden gevormd door verlenging en verbreding van de zijmuren.
Passagiersspoorrijtuigen die zijn gebouwd met een hoger gedeelte in het midden van de wagon met een doorzichtig dak erop, waardoor de passagiers naar buiten kunnen kijken.
Locaties op het internet of een ander netwerk die subdomeinen kunnen bevatten en die met een uniek adres worden aangeduid. Een domein wordt onderhouden door een individu of organisatie. Een 'domeinnaam' is dat deel van het domeinadres dat fungeert als specificatie van de naam, met inbegrip van alle delen van die naam, die met het domein is verbonden. Een 'domeinnaamserver' of DNS is de computer die de programma's en bestanden bevat waaruit het domein is opgebouwd.
Wordt gebruikt voor vroegchristelijke bedehuizen en gemeenschapscentra, afgeleid van huishoudelijke gebruiksgebouwen, die dienst doen voor de godsdienstige, administratieve en liefdadige behoeften van een kerkgemeente.
Orthogonale tekeningen van een gebouw, voorwerp of terrein, alsof die zijn doorgesneden en op één specifiek vlak worden getoond.
Te gebruiken voor relatief kleine, eenvoudige boten met platte, 'rockered' bodems zonder kielen, hoge voorstevens en overnaads gebouwde of hechthouten gewelfde zijkanten; veelal gebruikt door vissers.
Kleine schoolgebouwen, met vaak slechts één of enkele leslokalen. Gebruik 'plattelandsscholen' voor scholen op het platteland.
Te gebruiken voor lichtbewapende eenmasters met vuurlijnen die speciaal gebouwd zijn om in opdracht van de regering smokkelen te verhinderen en douanevoorschriften te handhaven; werden voornamelijk gebruikt vanaf rond het einde van de 18e tot en met de eerste jaren van de 19e eeuw.
Gebouwen die zijn opgetrokken aan of bij grensovergangen, waar personen of voertuigen worden tegengehouden voor inspectie en klaring door regeringsambtenaren.
Waterdistributiesystemen waarbij water in draagtanks wordt gepompt die hoger zijn geplaatst dan de plaats van gebruik, waardoor de waterdruk door de zwaartekracht wordt verhoogd; wordt meestal gebruikt in hoge gebouwen waar de gemeentelijke watervoorziening niet de druk heeft die nodig is voor 'upfeed systems '.
Dragende stenen in de fundering van een constructie, vaak ruwer of met een andere structuur dan de stenen die men in de hogere gedeelten van gebouwen gebruikt.
Te gebruiken voor auto's die speciaal zijn ontworpen en gebouwd voor sprints op een recht stuk of voor dragracing.
Het maken van gebouwen bestemd voor algemene toegang of gebruik, ongeacht een eventuele handicap van de indivuele gebruiker.
Brede, meestal lage ladekasten of kastmeubilair op poten, met kastruimte. De kasten worden langs de muur van een eetkamer geplaatst en gebruikt als bewaarplaats en voor het opdienen van voedsel, alsmede voor het uitstallen van borden en ander kostbaar tafelgerei. Vroege exemplaren bestonden vaak slechts uit een plank die bij de eettafel werd geplaatst, en kwamen uitsluitend voor in ruimten waar werd gegeten. Gedurende de middeleeuwen vervulde de kast dezelfde functie. Vroege Europese dressoirs waren vaak etagegewijs opgebouwd, met schappen waarop koppen en schotels konden worden uitgestald. In de 17de eeuw werden de dressoirs ontworpen met een kast of een aantal laden onder een vlak tafelblad. De bovenzijde was hoger dan bij een gewone tafel, waardoor de borden beter zichtbaar waren en het voedsel eenvoudiger bereikbaar was voor een staand persoon. Soms gebruikte men ook dressoirtafels of zijtafels waarop al het voedsel werd uitgestald, en dienden de kostbaarder uitgevoerde dressoirs uitsluitend voor het uitstallen van servieswaar. 'Keukenkasten (wandkasten)' kunnen ongeveer dezelfde vorm en functie hebben, maar kwamen meestal in keukens voor en niet in eetkamers. Gebruik 'dressoirtafels' voor wandtafels die langs de wand van eetkamers worden gebruikt.
Voertuigen op drie wielen, meestal met een lichte raamwerkconstructie, die ofwel door de berijder zelf of met een klein motortje worden aangedreven en die werden gebouwd na 1869; gebruik 'vélocipèdes' voor soortgelijke lichte, met de hand aangedreven voertuigen zonder comfort- of snelheidsverhogende kenmerken, die werden gebouwd tot ongeveer 1870. Gebruik 'driewielers (auto's)' of 'autoscooters' voor auto's met drie wielen.
Komische ontwerpen in de marges van middeleeuwse manuscripten of in onopvallende delen van bewerkt hout of steen in middeleeuwse gebouwen.
Metselwerkmuren die zonder specie zijn gebouwd.
Palen (meestal delen van een pijp die aan elkaar zijn gelast) die in de grond worden gedreven in een dragende laag en dit omhoog drijven tegen een gebouw of structuur erboven. Wordt voornamelijk gebruikt voor het onderheien.
Wordt gebruikt voor flats die een vooruitgang bieden op de gebruikelijke lange smalle appartementen door lucht- en lichtkokers te maken tussen aangrenzende gebouwen, wat de kenmerkende handhaltervormige plattegronden geeft; veelvoorkomend in New York tussen 1897 en 1901, waarna de bouw werd verboden.
Wooneenheden met een eigen toegang, waarbij woon- en slaapverdieping boven elkaar liggen, deel uitmakend van een flatgebouw.
Bouwmethodiek die nadrukkelijk milieubewust is, met gebruik van bouwmethoden en materialen die lokaal beschikbaar zijn en met een efficiënt gebruik van middelen in het gebouw zelf, met betrekking tot de verwarming, koeling, energie- en watervoorziening en de afvalverwerking. Biedt een betaalbare, afdoende vorm van onderdak met zo beperkt mogelijke negatieve gevolgen voor het plaatselijke en wereldwijde milieu; kan worden gedupliceerd en ter plaatse worden onderhouden.
Verwijst naar de periode van het Thaise koninkrijk van Dvaravati, dat floreerde vanaf de 7de tot de 11de eeuw. De artistieke productie uit deze periode bestond voornamelijk uit Theravada-boeddhistische monumentale beeldhouwkunst die werd beeldgesneden uit schisteus zandsteen en beschilderd met rood pigment, vergulde bronzen beeldhouwwerken, beeldhouwwerk in bas-reliëf met stucwerkversieringen die taferelen afbeelden van de J'takas, vergezeld door bewakers en mythische dieren, stoepaconstructies die zijn gemodelleerd naar Indiase prototypen die worden gekenmerkt door een halve bol-constructie en een laag, vierkant basement waarbovenuit spitsen steken die zijn samengesteld uit platte ringen gekroond met een bol, en rechthoekige wihan gebouwd van baksteen met kleimortel op laterietbasementen. Voorbeelden van tempelcomplexen uit deze periode zijn te vinden op het terrein van Wat Kukut in Lamphun. De tempels uit deze periode worden gekenmerkt door laterietconstructies, terugwijkende vierkante verdiepingen, puntige spitsen die zijn samengesteld uit een groot aantal concentrische ringen en zijn versierd met kleine stoepa's, en nissen met staande Boeddhabeelden in stucwerk en terracotta.
Lage booggangen onder langs daken van hoge gebouwen, bestaande uit een reeks van bogen op korte vrijstaande zuiltjes. Wordt aangetroffen in de Romaanse architectuur in Noord-Italië en het Rijnland.
De huuropbrengst die voldoende is om alle onderhouds- en beheerskosten van een gebouw te dekken maar ook om een redelijk rendement op de investering van de eigenaar opleveren.
Ziekenhuisafdelingen of gebouwen bemand en ingericht voor de onmiddellijke behandeling van acute ziekten of ongevaltrauma's.
Agrarische gebouwen, uitgerust met een eest voor het drogen van hop, gewoonlijk cirkelvormig met een kegelvormig dak, veel aangetroffen in het graafschap Kent (Engeland).
Aanduiding voor eetgelegenheden langs de weg die een beperkt menu serveren tegen lage prijzen, meestal over een toonbank of door een raam; kunnen uiteenlopen van onbeduidende bouwwerkjes tot vrijstaande gebouwen.
Wordt alleen gebruikt voor gebouwen of andere bouwwerken die staan bij de eindpunten van busroutes; gebruik 'busstations' alleen voor tussenliggende haltes langs busroutes; gebruik 'wachthokjes' voor constructies bij bushaltes die beschutting tegen het weer bieden maar geen verkoop- of servicevoorzieningen.
Wordt gebruikt voor gebouwen die de ontmoetingsplaatsen van ekklesia of de zelfbeschikkende vergaderingen van een oude Griekse stad huisvesten.
Bedrading, gebruikt voor de toevoer van elektrische energie naar gebouwen.
Delen van gebouwen die loodrecht staan op de lange zijden van gebouwen. Geen Nederlands equivalent. Zie 'vleugels'.
De eigenschap van een beeld, gebouw of ander bouwwerk dat is ontworpen om recht van voren te worden aanschouwd; in picturale composities komt deze eigenschap voort uit figuren die direct naar de voorkant toegekeerd zijn.
Wordt gebruikt voor complexen van gebouwen of andere bouwwerken met apparatuur voor het opwekken van elektriciteit.
De levering van elektrische energie aan door de mens gebouwde omgevingen of aan gereedschap en apparatuur.
Lage verdiepingen (letterlijk: halve verdiepingen) tussen twee hogere verdiepingen of bovenin een gebouw; ook balkonachtige verdiepingen boven een deel van de verdieping eronder, waarbij de lagere verdieping meestal, maar niet altijd, de eerste verdieping is.
Wordt gebruikt voor meestal grote bouwwerken met een duidelijke centrale boog en gebouwd ter herinnering aan gebeurtenissen of personen; gebruik 'triomfbogen' wanneer ze zijn gebouwd ter ere van militaire overwinningen.
Gebouwen bedoeld voor het eren van beroemde persoonlijkheden, bijvoorbeeld in een vakgebied, plaats of land.
Pleinen voor kerkgebouwen, die naar de ingang leiden.
Wordt gebruikt voor de bewoonbare ruimten tussen twee vloeren van een gebouw, of tussen een vloer en het dak, en voor de horizontale verdelingen aan de buitenkanten van gebouwen die over het algemeen overeenkomen met deze verdeling van de binnenruimte.
Liften met kooi, ook platform, inz. openbare gebouwen, uitsluitend voor vervoer van keukenprodukten van keuken naar gebruiker, en retour.
Een kleurloze vloeistof die bijvoorbeeld wordt gebruikt als bron voor colloïdaal silica in hitte- en zuurbestendige coatings, of als beschermlaag voor industriële gebouwen en gietvormen, als hechter voor steen en als bindmiddel.
Personen die uitstallingen ontwerpen en plannen voor het versieren van straten, kermisterreinen, gebouwen en andere plaatsen voor festiviteiten, bazaars en speciale gelegenheden.
Te gebruiken voor speciaal gebouwde passagiersrijtuigen die zijn ontworpen om zendingen snel te vervoeren; vaak met voorzieningen voor het verwerken van bagage of post.
Gezichten op de buitenkant van een gebouw of andere constructie of voorwerp.
Aanduiding voor industriële nederzettingen, opzettelijk gebouwd door fabriekseigenaars om arbeiders naar geïsoleerd gelegen of anderszins onaantrekkelijke plaatsen met een minimum aan voorzieningen te trekken.
Verwijst naar de buitengevels van een gebouw die zich nadrukkelijk in één vlak bevinden en die speciaal lijken te zijn ontworpen om de aandacht te trekken of de aandacht op de entreepartij te vestigen. Te onderscheiden van 'gevels (naar locatie)', waarbij het om iedere zijde of ieder aanzicht van een gebouw of grote inwendige ruimte kan gaan.
Te gebruiken voor de werkwijze waarbij het vooraanzicht van een gebouw wordt behouden en een nieuw en meestal groter gebouw erachter wordt neergezet.
Het facet Objecten omvat die afzonderlijke tastbare of visuele zaken die levenloos zijn en die zijn vervaardigd door menselijke inspanningen, dat wil zeggen, door menselijke activiteiten geproduceerd of vormgegeven. Het betreft zaken die kunnen uiteenlopen van gebouwen tot afbeeldingen tot geschreven documenten en, wat functie betreft, van gebruiksvoorwerp tot esthetisch object. Tevens omvat dit facet landschappelijke elementen die de context voor de bebouwde omgeving bepalen. Een descriptor verschijnt slechts één keer in de thesaurus, waarbij de plaats in de hiërarchie is bepaald op basis van het oorspronkelijke doel of de primaire ontwikkelingscontext van het object.
Werkeenheden waarvan de leden in gemeenschap leven; uitgedacht door Fourier. VDE. De woningen of gebouwen van fourieristische gemeenschappen.
Te gebruiken voor excentrieke, extravagante, of onconventionele architectonische ontwerpen die de toeschouwer choqueren of opwinden; ze worden in het algemeen gekenmerkt door een ongewone nevenschikking van vormen of materialen; kunnen spontaan geconstrueerd, incompleet of nog ongebouwd zijn.
Gallo-Romeinse tempel die vaak gebouwd werd op een origineel Keltische religieuze site. Het grondplan was beïnvloed door eerdere Keltische heiligdommen. Bestond uit een centrale cella met een (zuilen)galerij met lessenaarsdak, beiden vierkant van vorm.
Verwijst naar de kunst en architectuur die is verbonden met de islamitische Berberdynastie met dezelfde naam die regeerde in Ifriqiya (in het tegenwoordige Tunesië) van 909 tot 972 en in Egypte van 969 tot 1171. De afkomst van de Fatimids, die behoorden tot de Shi'a-sekte, ging terug tot Fatima, de dochter van Mohammed. De Fatimids hadden vele rivalen met wie ze de strijd moesten aangaan. Daarnaast hadden ze te maken met de Kruisvaarders. Fatimid-kunst is opmerkelijk vanwege het internationale karakter: deze kunst slaat een brug tussen het oosten en het westen van de islamitische wereld en stond open voor de Hellenistische erfenis van het Mediterrane gebied en voor sommige ideeën van de christelijke machten uit het noorden. Hoewel Fatimid-kunstenaars materialen en technieken bleven gebruiken die werden ontwikkeld door de Tulunids, werd de abstractie waarmee de Tulunids graag werkten, vervangen door belangstellend verkennen van de traditie van figuratieve representatie die was overgenomen vanuit Irak. Schilderkunst, boekillustraties, hout- en ivoorsnijwerk en glas-, keramiek- en textielontwerp zijn voorzien van figuratieve decoratie die ongeëvenaard is in contemporaine islamitische kunst. Belangstelling voor naturalisme is eveneens evident. De iconografie van Fatimid-kunst is vaak schatplichtig aan Abbasid-hofkunst. Tegelijk met de ontwikkeling van figuratieve tradities werden ook ontwerpen ontwikkeld die waren gebaseerd op oneindige systemen van lineaire patronen; deze vorm van ornamentatie werd een van de meest succesvolle vormen van abstracte islamitische kunst. Figuratieve kunst was ongepast voor religieuze gebouwen, die in plaats daarvan werden versierd met een krachtige nieuwe stijl van beeldhouwen die gewoonlijk werd gekenmerkt door elegante inscripties in een karakteristieke vorm van Koefisch schrift, versierd met bladvormige en bloemelementen. Een tritonshoornschelpmotief dat bekend is uit de late oudheid, was populair bij de Fatimids, zoals te zien is op de façade van de moskee van al-Akmar. Er is niets bewaard gebleven van de twee Fatimid-paleizen die in het centrum van Caïro stonden, maar verhalen over deze paleizen getuigen van hun pracht.
Doorgangen die van de straat in gebouwen (meestal huizen) leiden in de Romeinse architectuur.
Verwijst naar beweging in Amerika die floreerde van ongeveer 1785 tot 1820 en die was gebaseerd op de opleving van Romeinse architectuurstijlen bij het ontwerp van regeringsgebouwen. De beweging, die werd gestimuleerd door Thomas Jefferson en Benjamin Latrobe, is gebaseerd op het metaforische concept van de Verenigde Staten als zijnde analoog aan de Romeinse Republiek in zijn grandeur en politieke filosofie.
Te gebruiken voor meestal metalen platen met een officieel identificatienummer, bijvoorbeeld op gebouwen, voertuigen en uitrusting.
Verwijst naar de hybride stijl en cultuur van de Filippijnen, die een afspiegeling vormt van de handel en interactie tussen dit gebied en Chinese, islamitische en hindoeïstische culturen. In de volkskunst van de inwoners van de archipel komen op India geïnspireerde geometrische motieven voor, bijvoorbeeld in textiel, wapens en houders. De prekoloniale architectuur wordt gekenmerkt door megalithische monumenten die lijken op de late tantrische tjandis in Oost-Java. De schilder- en beeldhouwkunst in dit gebied vertoont invloeden van Indiase erotische voorstellingen, boeddhistische afbeeldingen en decoratieve, kromlijnige ontwerpen. De keramische stijlen zijn vaak imitaties van Chinese ontwerpen uit de Sung-dynastie. Als gevolg van het Spaanse kolonialisme van de 16de tot de 19de eeuw vertoonde de latere schilderkust sterke invloeden van de Spaanse christelijke iconografie. Daarnaast werden er koloniale kerken en kathedralen met gedetailleerde, flamboyante ontwerpen in neobyzantijnse stijl gebouwd. Later in de 19de eeuw werd de wereldlijke kunst belangrijker. Deze kunst volgde de Europese of internationale zakelijke esthetiek.
Materiaal dat men doorgaans binnen in een gebouw gebruikt en gewoonlijk een praktische en decoratieve functie heeft, zoals deurklinken en raamknoppen.
Woningen, gewoonlijk bescheiden van omvang, waarvan alle vertrekken zich op één verdieping bevinden. Elke flat heeft een afzonderlijke buitendeur. De term kan ook worden gebruikt voor gebouwen met een zeker aantal van dergelijke woningen. De Engelse term dateert van het einde van de 19de of het begin van de 20ste eeuw.
Verwijst naar de periode en stijl in de kunst, voornamelijk beeldhouwkunst en architectuur, ten tijde van de dynastie die werd gesticht na de dood van Nero in 69 n. Chr. Deze stijl wordt gekenmerkt door een grotere nadruk op diepte, picturale illusie, het gebruik van licht en schaduw en de bouw van grootschalige gebouwen zoals badhuizen en amfitheaters.
Noord-Europese zeevarende schepen uit de 16e tot en met de 18e eeuw, die meestal in Nederland werden gebouwd en een lading van minder dan 700 ton hadden. Ze hadden een lange, smalle romp met ronde stevens, aanzienlijk invalling, volle tuigage en een valse spiegel of een luithek op een rond achtersteven.
Wordt gebruikt voor gebouwen die worden gekenmerkt door een bepaalde buitensporigheid wat betreft excentriciteit, kosten of opvallende nutteloosheid; vaak te vinden in tuinen of parken.
Wordt gebruikt voor tekeningen van slechts een deel van een doorsnede van een gebouw of voorwerp. Gebruik 'opengewerkte tekeningen', 'details (tekeningen)', 'details met aanzicht' of 'doorsneden: buiten en binnenaanzichten' voor tekeningen van de buitenkant van een bouwwerk of voorwerp waarvan een deel is opengewerkt zodat de binnenkant zichtbaar is.
Grote kasten met drie verdiepingen die met inlegwerk zijn versierd, waarbij een blad tussen twee wandkasten inzit. Ze zijn tijdens de 17e eeuw in Spanje gebouwd. De bovenste laag heeft spijlen ter ventilatie en vormt zo een kast voor fruit, kaas en brood.
Te gebruiken voor vissersschepen met sloeptuig, 6 tot 12 m lang, met een diepstekende kiel, gewelfd achtersteven, klipperboeg, sterke zeeg en gaftopzeilen en dubbele grootzeilen; oorspronkelijk ontworpen in Friendship en Muscongus Bay, in de Amerikaanse staat Maine; vaak omgebouwd tot motorjacht.
Verwijst naar plattegronden met de configuratie en ligging van de fundering, oftewel het geheel van dragende elementen van een gebouw, dat zich hoofdzakelijk ondergronds bevindt en de druk van het bouwwerk afvoert naar de grond of het gesteente eronder. Ook kunnen er specifieke eisen met betrekking tot de dragende structuur in zijn opgenomen.
Wordt gebruikt voor de delen van bouwconstructies, meestal ondergronds, die lasten van gebouwen verdelen over de grond- of steenlaag eronder. Wanneer de dragende systemen en delen of skeletten onder de grond, inclusief de fundering, duidelijk worden onderscheiden van de bovengrondse delen wordt 'onderbouw' gebruikt.
Verwijst naar semipermanente, in schuifprofielen geplaatste schermen die een karakteristiek element in traditionele Japanse bouwkunst vormen. Ze kunnen worden geopend en gesloten of helemaal worden verwijderd om aldus de afmetingen of het karakter van een kamer te veranderen. De locatie van de schermen bepaalde het materiaalgebruik: hout werd doorgaans gebruikt voor schermen nabij de buitenkant van een gebouw, terwijl schermen van doorschijnend, beschilderd of onbeschilderd papier op een houten raamwerk meestal werden gebruikt voor binnenkamers.
Te gebruiken voor gebouwen waar soep, brood en andere basisvoeding wordt verstrekt aan behoeftigen, gratis of tegen een kleine vergoeding.
Overdekte, naar één kant open gangen doorgaans met zuilen en bogen, die buiten langs of door een gebouw lopen. Voor ruimten boven de zijbeuken in kerken, die geopend zijn naar het schip wordt 'tribunes (verdiepingen)' of 'triforia' gebruikt.
Middelhoge gebouwen of wolkenkrabbers met een kleinere diepte in vergelijking met hun lengte en meestal met hun hoogte. Te gebruiken om ze te onderscheiden van 'torenflats', die meestal de vorm hebben van een toren en zijn gesitueerd rond een centrale kern.
Voorkerken, westelijke voorgebouwen van grote kloosterkerken uit de 10e tot de 12e eeuw. Gebruik 'narthexen' voor de westportalen van vroeg-christelijke basilica's en de westelijke ingangsportalen van latere kerken.
Doorgangen die toegang verschaffen tot de kamers van een gebouw.
Gebruik voor gebouwen of delen van gebouwen waar motorvoertuigen worden geparkeerd of gehuisvest, meestal tijdelijk; gebruik 'benzinestations' voor gebouwen waar benzine, smeeroliën en andere koopwaar voor motorvoertuigen worden verkocht.
Ruimten waar bagage, pakjes, kleding of andere persoonlijke artikelen tijdelijk in bewaring worden gegeven aan een toezichthouder. Gebruik voor ruimten in openbare gebouwen waar jassen en dergelijke kunnen worden opgehangen 'vestiaires', voor ruimten om kleding te bewaren in de huiselijke sfeer 'kleerkamers'.
Waterspuwers die in groteske figuren zijn gesneden en die uitsteken uit de dakgoten van gebouwen.
Wordt gebruikt voor afzonderlijke verblijven voor gasten, bijvoorbeeld een huis op een particulier landgoed of een kloostergebouw, speciaal voor het onderbrengen van gasten.
Wordt gebruikt voor bogen die zijn gebouwd van enigszins wigvormige stenen, zodat de voegen van de bogen vanuit een gemeenschappelijk middelpunt stervormig uitwaaieren.
Een gecontroleerde trefwoordenlijst is een eenvoudige lijst met termen die gebruikt worden voor terminologiebeheer. Een goed opgebouwde gecontroleerde trefwoordenlijst dient aan de volgende eisen te voldoen: iedere term moet uniek zijn; alle termen moeten tot dezelfde klasse behoren; de betekenis van termen mag elkaar niet overlappen; de termen moeten dezelfde mate van granulariteit/specificiteit bezitten; de termen moeten alfabetisch of in een andere logische volgorde zijn gerangschikt.
Te gebruiken voor methoden en technieken toegepast om bouwwerken, meubels of andere objecten te verfraaien. Gebruik 'ornamenten' voor de verfraaiingen zelf, zoals cannelures, fioelen of monogrammen, als onderdelen van het gebouw of object die niet essentieel zijn voor de constructie ervan.
Proces waarbij de verschillende lagen waaruit iets is opgebouwd, van elkaar loslaten.
Wordt gebruikt voor miniatuurhuisjes waar beschermende geesten worden uitgenodigd om in te wonen, meestal geplaatst op houten palen op het terrein van een groep huizen of naast andere gebouwen; veelvoorkomend in Thailand.
Wordt gebruikt voor zuilen die zijn ingebouwd door wandpijlers aan de zijkanten.
Wordt gebruikt voor drie of meer dicht bij elkaar geplaatste zuilen die duidelijk een groep vormen. Wanneer twee zuilen duidelijk een groep vormen, gebruik dan de term 'gekoppelde zuilen' of 'gewrongen zuilen'. Voor ondersteuningen die bestaan uit meerdere zuilen die zijn ingebouwd rond een centraal punt (vooral in middeleeuwse context) wordt 'colonettenbundels ' gebruikt.
Wordt gebruikt voor zowel ruimten als hele gebouwen bestemd voor een verscheidenheid aan activiteiten die op een podium voor een zittend publiek plaatsvinden. Voor ruimten en gebouwen die alleen voor theatervoorstellingen dienen wordt 'theaters' gebruikt; voor ruimten met vaste zitplaatsen, bestemd voor lezingen, wordt 'voordracht- of lezingenzalen' gebruikt.
Dammen waarbij de opvulling, meestal aarde, rotsen of klei, wordt omsloten door systematisch verdeelde materialen aan de hand van hun kracht en doorlaatbaarheidseigenschappen, meestal opgebouwd rond een ondoordringbare kern.
Wordt gebruikt voor bijgebouwtjes bij woonhuizen die één of meer zitplaatsen en een put bevatten en dienen als toilet; te onderscheiden van 'latrines' welke soortgelijke bouwwerken zijn voor openbaar gebruik. Gebruik 'privaten' voor ruimten in gebouwen met gelijksoortige voorzieningen zonder riolering.
Omvat kunst ondernomen in samenwerking met specifieke bevolkingsgroepen, vaak sociaal achtergesteld, meestal met de bedoeling om juist bij deze bevolkingsgroepen effect te sorteren of respons uit te lokken, zonder referentie naar alom gevestigde maatstaven. Gebruik 'openbare kunst' voor kunst bedoeld om openbare gebouwen, enz. op te fleuren en te verrijken.
De beschrijving van projecten of gebouwen met een duidelijke mix van verschillende grote functies die inkomsten moeten opleveren.
Wordt gebruikt voor vrij grootschalige nieuwbouwprojecten met verschillende inkomsten genererende activiteiten, met een hoogst intensieve gebruikmaking van grond en gebouwd volgens een duidelijk omlijnd plan.
Hal of veranda die men passeert bij het binnengaan van een Japans gebouw, waar men wordt begroet door de gastheer of -vrouw en waar men de schoenen kan uitdoen. Vroeger gebruikte men deze term alleen voor alkoven in zenboeddhistische tempels, maar tegenwoordig wordt de term gebruikt voor alle soorten ontvangstruimtes. Ze zijn meestal versierd met schilderingen.
Duidt activiteiten aan die worden ondernomen om verdere verandering of verslechtering van voorwerpen, locaties of bouwwerken te voorkomen. Gebruik 'monumentenzorg' als zulke activiteiten worden ondernomen voor gebouwen of andere bouwwerken uit specifiek culturele, esthetische of historische overwegingen. Gebruik 'restauratie' als de veranderingen een voorwerp of bouwwerk weer in historisch correcte staat terugbrengen. Gebruik 'rehabiliteren' voor activiteiten die ondernomen worden om een reeds in slechte staat verkerend bouwwerk weer in goede staat te brengen. Gebruik 'beschermen' voor het beveiligen van mensen en objecten tegen letsel of schade in algemene zin. Gebruik, nog algemener, 'milieubeheer' voor de behandeling, voorzorgsmaatregelen en research gericht op het veilig stellen van cultureel en natuurlijk erfgoed op de lange termijn.
Wordt gebruikt om te verwijzen naar het construeren van nieuwe objecten of bouwwerken, die - op basis van historische, archeologische of soortgelijke bronnen - worden gebouwd om op oude gebouwen te lijken, .
Wordt gebruikt voor het aanbrengen van veranderingen aan objecten, vooral gebouwen of andere bouwwerken, met als doel hun fysieke staat te verbeteren. Gebruik 'restauratie' wanneer zulke verandering tot doel hebben een gebouw of bouwwerk terug te brengen in hun historisch correcte staat. Te onderscheiden van 'rehabiliteren'; die term wordt gebruikt om te verwijzen naar ernstig beschadigde bouwwerken die in hun oorspronkelijke staat worden hersteld.
Te gebruiken met betrekking tot voorwerpen die los zijn geraakt of gemaakt van voorwerpen waarmee zij een geheel vormden, zoals de afgescheurde stukjes van kaartjes of, vooral met betrekking tot gebouwen die apart staan, zonder muren te delen met andere gebouwen. Gebruik bij voorkeur 'vrijstaand' voor beeldhouwwerken of architectonische en infrastructurele elementen die alleen staan.
Aanduiding voor gebouwen die werden gebruikt voor de opvang van zieken en behoeftigen die eerder verzorging nodig hadden dan medische behandeling; gebruik 'psychiatrische ziekenhuizen' of 'psychiatrische klinieken' voor instellingen die geesteszieken behandelen en 'sanatoria' voor instellingen waar chronisch zieken worden behandeld.
De kunst van het bouwen in hout, vooral van gebouwen en andere constructies, zoals het installeren van vloeren, vensters en ander lijstwerk. Voor het maken van schrijnwerk en ingewikkeld houtwerk wordt 'kastenmaken' gebruikt. Als algemenere aanduiding voor werken in hout wordt 'houtwerk' gebruikt.
Decoratieve motieven die zijn opgebouwd uit diagonaal opstijgende treden en eindigen in een hoekig gebogen haak.
Te gebruiken voor de niet-structurele buitenbedekking van de buitenmuren van gebouwen.
Verticale, driehoekige delen aan de uiteinden van een gebouw met tweezijdig aflopende daken. Hieronder vallen ook gelijksoortige uiteinden die niet driehoekig van vorm zijn, zoals bijvoorbeeld bij een mansardedak.
Horizontale metsellagen opgebouwd uit de schoren of aanzetstenen van een gewelf. Meestal gemaakt van stenen die vooruitspringend of overwerkt gezet zijn, met horizontale bedden.
Wordt gebruikt voor bouwwerken, gebouwen en complexen van bouwwerken ten behoeve van de gezondheidszorg.
Verwijst naar de kunst en cultuur die is verbonden met de islamitische Turkse dynastie met deze naam die regeerde over Perzië, Afghanistan, Turkestan en noordwestelijk India. De Ghaznavids, oorspronkelijk Turkse militaire slaven die een Perzisch-islamitische levenswijze aannamen, regeerden vanaf de 10de eeuw tot de 11de en 12de eeuw, waarna ze werden verdreven door de Seljuks en Ghurids. Er is maar weinig Ghaznavid-kunst bewaard gebleven, maar de twee monumentale graftombes of minaretten die nog aanwezig zijn in Ghazni, geven een idee van de grootsheid van deze kunst. Deze bouwwerken zijn hoog en slank in een Perzische stijl, en werden gebouwd op het vlak van een achtpuntige ster. De oppervlakken ervan zijn verfraaid met Koefische inscripties en abstracte ontwerpen in baksteen.
Te gebruiken voor kleine roeiboten die zijn gebouwd opdat professionele gidsen klanten uit vissen kunnen nemen.
Gebouwen of installaties waar metaal of glas in vormen wordt gegoten.
Gebouwen die het bezit zijn van en dienen voor bijeenkomsten van leden van ambachts-, handels- of koopmansgildes.
Verwijst naar de architectuur- en ontwerpstroming in de late jaren 60 en de jaren 70 van de 19de eeuw die werd gekenmerkt door een esthetiek van rijkdom en overvloed, door verfijnde versieringen, zoals gesneden houten traliewerk, en door de toevoeging van de veranda, die is ontleend aan de Pittoreske periode uit de Engelse architectuur van de jaren 30 van de 19de eeuw. De stijl werd vooral toegepast in vakantieoorden als Cape May en Martha's Vineyard, in operagebouwen en in herenhuizen in de explosief gegroeide mijnwerkerskoloniën van het Oude Westen.
Tokkelinstrumenten in allerlei vormen, maten en snarenaantallen met opgebouwde zijbanden, een licht getailleerde klankkast, een hals met fretten, een platte schroevenkast, stemschroeven die machinaal of aan de achterkant kunnen worden aangedraaid, een gecombineerde snaarhouder en kam aan de voorkant en een groot, rond klankgat.
Deuren die voornamelijk bestaan uit glazen panelen. Het kunnen deuren zijn die toegang geven tot een gebouw (zoals een kantoor) of onderdelen van een meubelstuk (bijvoorbeeld een kast).
Een sierhuisje of recreatiegebouw, of ook een casino of kiosk, doorgaans geplaatst op een verhoging in een park of tuin.
Zwaargebouwde voertuigen met vier wielen die oorspronkelijk werden ontworpen voor het vervoer van grote hoeveelheden koopwaar en zware vrachten, vooral in agrarisch en commercieel verband; het zijn meestal dozen op een loopwerk, steviger dan karren; bekend sinds het derde millennium v.C. Begin 19e eeuw werden sommige varianten aangepast voor vervoer van passagiers.
Wordt gebruikt voor bouwwerken, meestal uit de kust, die zijn gebouwd om het gebied te beschermen tegen golven.
Verwijst naar de stijl in de shintoïstische architectuur die zich ontwikkelde tijdens de Heian-periode (794-1185) en oorspronkelijk Ishinoma werd genoemd. De stijl wordt gekenmerkt door een type heiligdom waarin twee gebouwen zijn verbonden door een bestrate tussenruimte die is overdekt met een puntdak. De stijl is veel toegepast in mausoleums tijdens de Kamakura-periode (1185-1333) en wordt pas Gongen genoemd sinds de Edo-periode (1615-1868).
Wordt gebruikt voor bogen die over een schip of een zaal zijn gebouwd, en die eigenlijk meer een muur dan een gewelf ondersteunen. Voor soortgelijke bogen die gewelven ondersteunen wordt 'ribbogen' gebruikt.
Romans met een combinatie van mystery, romantiek en horror. Dit genre ontstond in circa 1765 in Engeland, maar werd ook elders in Europa al snel populair, met het hoogtepunt in de jaren negentig van de achttiende eeuw. Het genre beleefde in de daaropvolgende eeuwen regelmatig een wederopbloei. Men noemde dit soort romans ���gotisch' omdat ze zich aanvankelijk vaak gedeeltelijk afspeelden in middeleeuwse ruïnes en gebouwen, zoals kastelen en kloosters.
Gebouwen met opslagruimten en mechanische systemen voor de verwerking van grote hoeveelheden graan.
Uitgravingen in de grond die worden gebruikt voor begraving; gebruik 'graftombes' voor constructies die zijn opgebouwd op of rond een graf.
Graftombe ingebed in de muur van een religieus gebouw zoals een kerk of op een kerkhof.
Platte platen, meestal van steen, die een graf markeren, vaak met gebeeldhouwde voorstellingen. Meestal deel van de vloer van een kerk of ander gebouw.
Wordt gebruikt voor grote, luxueuze en goed uitgeruste hotels, meestal met een grote, goed opgeleide staf, een imposante hal, voorname architectuur en omgeving, en bedoeld om reizigers een ambiance te bieden die de sfeer van het leven in Europese paleizen moet nabootsen; meestal betrekking hebbend op gebouwen die zijn opgetrokken in de periode tussen halverwege de 19e eeuw en het begin van de 20e eeuw.
Wordt gebruikt voor boerderijencomplexen, inclusief woonverblijven en bijgebouwen, die het eigendom zijn van een klooster of een leenheer.
Wordt gebruikt voor grote wooncomplexen met meerdere verdiepingen en meerdere vertrekken uit de Anasazi en Hohokam-tijdperken; zijn voornamelijk gebouwd in de periode tussen 950 en 1150 en zijn te onderscheiden van 'pueblo's' door hun vaak D-vormige omtrek, het samenhangend ontwerp en de ligging in het San Juan Basin, Nieuw Mexico en delen van Arizona.
Verwijst naar gebouwen waarvan het grondplan de vorm heeft van een Grieks kruis, met een vierkant middendeel en vier armen van gelijke lengte. De Griekse kruisvorm werd algemeen gebruikt in de Byzantijnse architectuur en in westerse kerken die op Byzantijnse voorbeelden waren geïnspireerd.
Beschrijft de weergave van digitale afbeeldingen met een monochroom tintverloop. Afbeeldingen met grijswaarden verschillen van 1-bits zwart-witte afbeeldingen omdat ze zijn opgebouwd met intensiteitsniveaus in fasen van zwart naar wit, niet enkel in zwart of wit.
Walserijen en andere gebouwen waar ijzer en staal wordt gesmolten of waar zware ijzeren en metalen voorwerpen worden gemaakt.
Plattegronden van nabij grondniveau, die de fundering en de benedenverdieping van het gebouw weergeven.
Aanduiding voor gebouwen of gebouwcomplexen die groothandelaars een plaats bieden, met toonruimtes voor productverkopers uit verschillende bedrijfstakken zoals kleding, gebruiksartikelen of zakelijke benodigdheden.
Kerken die in grotten zijn gebouwd of op een andere manier gebruik maken van natuurlijke holten in het aardoppervlak. Te onderscheiden van 'rotskerken', die zijn uitgehouwen in levende steen die geen grot vormt.
Beelden in de vorm van een leeuw of een leeuw-hond, gewoonlijk van terracotta, steen of hout, met name dergelijke beelden die in paren zijn opgesteld als bewakers bij de ingang van tombes, paleizen en overheidsgebouwen in China en andere boeddhistische locaties in Azië en elders. Ze representeren ���Fo-honden', een mythisch dier dat half leeuw, half hond was. Dit soort beelden verschenen voor het eerst aan het eind van de derde eeuw v.Chr. in Han-China. Waarschijnlijk waren ze gebaseerd op Indiase afbeeldingen van de leeuw als de beschermer van dharma.
Een gebouw of architectonisch element in de vorm van een uitgerekte piramide. Wordt gebruikt om rechtopstaande en taps toelopende constructies te beschrijven die niet onder een andere technische term vallen. Gebruik 'obelisk' voor monolithische zuilen met deze vorm.
Te gebruiken voor aan voor- en achterzijde gelijke platbodems, veelal gebruikt voor de binnenscheepvaart, die sinds het koloniale tijdperk veel voorkomen in New England en het zuiden van Canada; worden op een basis van zware spanten of boomstammen gebouwd.
Wordt gebruikt voor gebouwen die zijn ontworpen en uitgerust voor zaalsporten, lichaamsoefeningen of gymnastiek en training.
Wordt gebruikt voor steunberen die zijn bedoeld als vierkanten of rechthoeken, waarin de hoek van een gebouw is binnengedrongen.
Verwijst naar de stijl in de Shinto-architectuur die zich ontwikkelde gedurende de Heian-periode (794-1185). De stijl wordt gekenmerkt door een tempeltype waarin twee gebouwen rechtstreeks met elkaar zijn verbonden, zodat de dakranden elkaar raken.
Grote Spaans-Amerikaanse landgoederen, boerderijen of ranches; kan ook worden gebruikt voor het hoofdgebouw van een dergelijk complex.
Verwijst naar kunst en architectuur die is verbonden met de islamitische Hafsid-heersers van Tunis die een van vier regionale machten waren die opkwamen in de Maghrib na de ineenstorting van het Almohad-rijk in 1212. De Hafsids regeerden in het oostelijk gebied van Noord-Afrika. Belangrijke centra waren de kuststeden van Tunis, Sousse en Sfax. Hafsid-cultuur is een ontmoeting van oost en west: de vele Spaanse vluchtelingen in de regio brachten hun artistieke tradities met zich mee en de Hasfids onderhielden tevens nauwe banden met de mammelukken van Egypte. De Hafsids waren verantwoordelijk voor het introduceren van de madrasa bij de Maghrib en er werden er vele gebouwd, evenals talrijke moskeeën. De Hafsids, die zichzelf zagen als verdedigers van het islamitische geloof, gaven ook opdracht tot het vervaardigen van veel opmerkelijke religieuze manuscripten.
Een grote categorie rechthoekige gebouwen die worden bedekt door een enkel dak, met twee verschillende functies aan de beide uiteinden, maar vaak met een gemeenschappelijke ingang; de ene kant huisvest een familie en de andere kant vee. In gebruik sinds de neolithische periode, vooral in de koudere klimaten van Europa en Noord-Amerika.
Wordt gebruikt voor orthogonale tekeningen waarop een symmetrisch voorwerp is weggesneden, zodat één helft een buitendoorsnede is en de andere helft een doorsnede. Gebruik 'doorsneden: buiten- en binnenaanzichten' voor gebouwen die op die wijze worden afgebeeld. Gebruik 'fragmentdoorsneden' voor tekeningen van een onvolledige doorsnede.
Rijen huizen gebouwd in de vorm van een halve maan waarvan de voorzijden een plattegrond hebben die de vorm heeft van de holle boog van een cirkel of ovaal. Geen Nederlands equivalent.
Badhuizen die bestaan uit een reeks koude en warme baden en stoomkamers, vooral gebruikt voor rituele reiniging; het principe is afgeleid van oude Romeins typen. Gebruik liever 'Turkse baden' voor gebouwen waarin de baders zich door een reeks van voornamelijk stoom- en massagekamers begeven.
Reeksen treden, meestal van steen die aan één kant in een muur zijn gebouwd en niet op een andere wijze worden ondersteund, behalve door de direct onder gelegen stenen trede die ze gedeeltelijk overlappen.
Verwijst naar de periode die is genoemd naar de heerschappij van koning Harshavarman III (1066-1080 n. Chr.) in het vroege Angkor-rijk, en die wordt gekenmerkt door een snelle expansie en stadsplanning. Monumenten uit deze periode ontwikkelden zich tot duidelijke functionele of symbolische typen. Het eerste van deze typen was de tempel-berg, een constructie die werd gebouwd op de top van een heuvel of berg in de vorm van een piramide met terrassen met daarin een centraal sanctuarium waarin een afbeelding was geplaatst die de macht van de koning symboliseerde. Het tweede type was een tempel die was gebouwd op vlakke grond en die qua ontwerp was gebaseerd op Indiase en Cambodjaanse tempels. Beide tempeltypen werden over het algemeen gebouwd van baksteen, lateriet of zandsteen, bevatten interne sanctuaria en bogen op kraagstenen. Beeldhouwwerken uit deze periode waren gewoonlijk voorbeelden van de Koh Ker-stijl (tweede kwart van de 10de eeuw) en de Banteay Srei-stijl (tweede helft van de 10de eeuw), die werden gekenmerkt door reliëfsculptuur die een reeks Indiase legendes afbeeldde, en van de stijl van de Khleangs (laat 10de tot vroeg 11de eeuw), die werd gekenmerkt door een reeks bladmotieven op tempeltimpanen en figuren van jeugdige godheden, vaak met kuiltjes in de wangen, gekleed in dunne, nauwsluitende kleding en versierd met sieraden.
Verwijst naar de Japanse stijl en periode die zich ontwikkelde van 794 tot 1185 n. Chr. en samenviel met de verplaatsing van de hoofdstad naar Heian (het tegenwoordige Kyoto) en de opkomst van het tantristisch boeddhisme, afkomstig uit China. De stijl wordt gekenmerkt door de nadruk op mandala’s in beelden en de komst van nieuwe figuurtypen, zoals boeddha’s met een kroon en sieraden, en godheden met meerdere ledematen en woeste gezichtsuitdrukkingen om bovennatuurlijke krachten aan te geven. De architectuur uit deze periode wordt gekenmerkt door grote woonhuizen gebouwd op rechthoekige stukken land. Deze huizen bestaan uit paviljoens en zalen, verbonden met overdekte gangen en omheind met aarden muren.
Wordt gebruikt voor constructies die zijn gebouwd op schuine terreinen, bijvoorbeeld op de hellingen van heuvels of bergen.
Wordt gebruikt voor kamers of gebouwen waarin zich een systematisch geordende collectie beschermde planten bevindt. Voor tuinen met kruiden wordt 'kruidentuin' gebruikt.
Wordt gebruikt voor veranderingen die aangebracht zijn met als doel de stijl of het decoratieve voorkomen van kamers, ruimten, gebouwen of andere bouwwerken te veranderen, zonder noodzakelijkerwijs rekening te houden met historisch juiste vormen of historische perioden.
Wordt gebruikt voor heiligdommen of kleine kapelletjes die zijn gewijd aan een held, een halfgod of iemand van grote waardigheid; kan al of niet op een graf zijn gebouwd.
Het opgebouwd zijn uit ongelijke delen, elementen of kenmerken.
Verwijst naar de stijl in de Shinto-architectuur die zich ontwikkelde tijdens de Heian-periode (794-1185). De stijl wordt gekenmerkt door een tempelsoort waaraan een vast dak was gebouwd aan de voorkant en twee zijden van het hoofdgebouw.
Wordt gebruikt voor oude Griekse terreinen die zijn gebogen aan één kant en gebouwd voor wedstrijden met paard en wagen; gebruik 'circussen (renbanen)' voor soortgelijke oude Romeinse bouwwerken. Gebruik 'paardenrenbanen' voor sportbouwwerken die worden gebruikt voor paardenraces in moderne context.
Schaalmodellen die weergeven hoe bijvoorbeeld een gebouw, schip of stad er vroeger uitzag. Gebruik 'reconstructies' voor voorwerpen of bouwconstructies die op ware grootte tonen hoe iets er vroeger heeft uitgezien, gebaseerd op historisch of archeologisch bewijsmateriaal.
Gebouwd cultureel of historisch erfgoed.
Verwijst naar de periode die wordt geassocieerd met de Hoa Lai in het noordelijke uiteinde van de vlakte van Phan Rang van het midden van de 8ste tot het midden van de 9de eeuw. Prominente voorbeelden van de architectuur uit deze periode omvatten de tempels van Hoa Lai, die worden gekenmerkt door een kalan, versierde pilasters, talrijke bogen, prominente uitsteeksels, een stenen omheining, voetstukken die zijn gedecoreerd met oplegwerk en waarop de gebouwen in miniatuur worden weergegeven, Indonesisch-Javaanse elementen, en een tempelconstructie bij Mi Son, die wordt gekarakteriseerd door achthoekige stenen colonnetten, gedecoreerd met centrale ringen en verticale banden, pilasters met afwisselend effen en gedecoreerde banden, gebeeldhouwd gebladerte, en bogen die zijn versierd met niet-kronkelige lijnen. In de beeldhouwkunst is deze periode beperkt en minder vernieuwend, met zogenoemde dv'rap'las-beelden die worden gekenmerkt door schijfvormige oorhangers en lang haar, gebeeldhouwd in de stenen posten van deuren en valse deuren, en Javaans geïnspireerde afbeeldingen van Boeddha, bodhisattva's en goden.
Vrijstaande, hangende of ingebouwde kasten, die zo gemaakt zijn dat ze precies in een hoek van een kamer passen.
Wordt gebruikt voor zuilen die zijn geplaatst binnen hoeken die worden gevormd door onderdelen van een gebouw, zoals daar waar de stijl van een deur de buitenmuur raakt.
Belangrijkste woonhuizen van boeren en hun familie, gekoppeld aan hun boerderij. Gebruik 'boerderijen (complexen)' om het gehele bedrijf met de aanwezige gebouwen aan te duiden.
Wordt gebruikt voor woningen van de Navajo voor één familie, over het algemeen laag en grofweg kegelvormig, meestal gebouwd van boomstammen en takken bedekt met leem, zoden of adobe.
Wordt gebruikt voor huizen waarvan de verdiepingen diep zijn uitgegraven onder het omliggende grondniveau; veelvoorkomend in de prehistorische periodes van vele culturen. Gebruik @'sunken huts' voor multifunctionele gebouwen uit het eerste millennium, gevonden in Engeland en in geheel Noord-Europa.
Kleine meubels waarin men de heilige oliën bewaart en die in een muur zijn ingebouwd of daaraan zijn bevestigd, dicht bij het altaar, in de doopkapel of in de sacristie. Op de deur, die men op slot moet houden, staan soms de woorden ���Olea Sancta'.
Het opgebouwd zijn uit gelijke delen, elementen of kenmerken.
De hoofdzaal van Japanse tempelcomplexen waarin gewoonlijk de belangrijkste Boeddhabeelden of beelden van bodhisattva's stonden. Gebruik ���kondō' voor de hoofdzalen van sommige vroege boeddhistische tempels (die tot en met de achtste eeuw zijn gebouwd).
Gebruikt voor gebouwen met meer dan negen of tien verdiepingen met liften, met name wanneer ze afsteken tegen de horizon.
Bouwwerken gebouwd voor het drogen, in balen verpakken en opslaan van hop.
Gebouwen die instellingen herbergen (vaak liefdadigheidsinstellingen) voor de opvang, huisvesting en verzorging van pelgrims, reizigers of behoeftigen. De term werd oorspronkelijk alleen gebruikt voor dergelijke instellingen van de Maltezer Orde ('Hospitaalbroeders').
Wordt gebruikt voor watersloten die in afvoerpijpen van gebouwen zijn geïnstalleerd om luchtcirculatie tussen het rioleringssysteem en sanitaire afvoersysteem van het gebouw te voorkomen.
Wordt in brede zin gebruikt voor het modelleren van hout. Voor het maken van schrijnwerk en ingewikkeld houtsnijwerk wordt 'kastenmaken' gebruikt. Voor het construeren van gebouwen en andere constructies met hout, zoals het installeren van vloeren, raamkozijnen en ander lijstwerk wordt 'timmerwerk' gebruikt.
Verwijst in algemene zin naar diegenen die werken met hout, in het bijzonder diegenen die objecten uit hout maken. Zie 'kastenmakers' voor ambachtslieden die meubels maken en zich bezighouden met ingewikkelde houtbewerkingen. Zie 'timmerlieden' voor ambachtslieden die werken aan gebouwen en andere houten constructies, waaronder het installeren van vloeren, ramen en kozijnen.
Woonhuizen van hout. Te onderscheiden van 'blokhutten' doordat ze groter zijn, uit meerdere ruimten bestaan en beter gebouwd.
Wordt gebruikt voor de aanvoerleidingen van gas, die van de leverancier naar de gebouwen leiden.
Gebouwen of complexen die huisvesting en gerelateerde faciliteiten bieden.
Wordt gebruikt voor bouwprojecten, doorgaans in opdracht van de overheid gebouwd en beheerd, bedoeld voor huurders met lage inkomens.
Individuele wooneenheden die zijn bedoeld om door één huurder of gezin te worden bewoond. Kan ook verwijzen naar een gebouw bedoeld als woonverblijf voor mensen, echter voor een ander doel dan gewone bewoning; in dat geval gaat er meestal een bepaling aan 'huis' vooraf (bijvoorbeeld 'bejaardenhuis', 'armenhuis').
Ongebruikte, soms ten dele gesloopte en afgetuigde schepen, meestal oude oorlogs- of vrachtschepen, die zijn omgebouwd tot vaste werkplatformen voor verblijf of opslag.
Kerken die zijn gebouwd binnen de grenzen van een parochie, zodat mensen die de parochiekerk niet gemakkelijk kunnen bereiken de diensten daar kunnen bijwonen.
Eenvoudig gebouwde of kleine en bescheiden woningen, meestal gemaakt uit natuurlijke materialen.
Personen die van iemand land, gebouwen of andere panden gebruiken of bewonen tegen bepaalde voorwaarden, zoals met name het betalen van huur.
Delen van gebouwen die het hoofdgebouw verbinden met de zijvleugels bij gebouwen met een vijfdelige Palladiaanse vorm.
Verwijst naar grondplannen waarop een horizontale sectie van een gebouw, site, stad of soms een object is afgebeeld. De term wordt vooral gebruikt in de context van tekeningen uit de 16de tot de 18de eeuw. De betekenis van het begrip valt gedeeltelijk samen met die van 'grondplannen' en 'plattegronden (kaarten)'.
Constructies die rond of stroomopwaarts van een brugpijler zijn gebouwd met een hoek of een rand, om de werking van water, ijs of drijfhout beter te weerstaan.
Speciaal geïsoleerde en geventileerde gebouwen voor de landbouw, die steeds populairder werden vanaf het midden van de 19e eeuw met de groei van de zuivelproductie, gebruikt voor het opslaan van blokken ijs.
Wordt gebruikt voor constructies die zijn gemaakt van ijs, vaak rijkelijk versierd, gemeubileerd en verlicht, opgebouwd voor festivals, tentoonstellingen en sportevenementen; populair in de 18e eeuw in Rusland en over het gehele noordelijke halfrond in de 20e eeuw.
Grote en kleine items die nodig zijn om materialen en onderdelen van bouwwerken, meubelen en andere objecten te bevestigen, verankeren, vast te houden, of aan te sluiten. Tevens onderdelen die worden gebruikt bij de afwerking van gebouwen en objecten, zoals scharnieren en knoppen.
Plotseling bij toeval optredende of met opzet veroorzaakte inwaarts gerichte ontploffingen of ineenstortingen, met inbegrip van het laten instorten van gebouwen als manier om deze te slopen.
Het inbreken en binnentreden van een gebouw dat aan een ander toebehoort, met het oogmerk om diefstal te plegen.
Wordt gebruikt voor woonruimte die wordt gebouwd in een langzaam, stapsgewijs proces waarbij bouwelementen worden toegevoegd of veranderd door eigenaar-bouwers wanneer ze er geld, tijd of materialen voor hebben.
Tekeningen die specifiek betrekking hebben op de bouwkundige indeling van een gebouw.
Wordt gebruikt voor tennisbanen binnen gebouwen of andere bouwconstructies.
Verwijst naar de periode van de expansieve heerschappij van koning Indravarman I (877-890 n. Chr.) tijdens de periode waarin het Angkor-rijk werd gesticht. De stijl van deze periode wordt gekenmerkt door grootse bouwcampagnes, stadsplanning waarbij gebruik wordt gemaakt van uitgebreide irrigatiesystemen, en monumenten en graftombes ter ere van de nalatenschap van begunstigers. Architectuur in deze periode wordt gekenmerkt door de eerste Cambodjaanse tempels die voornamelijk in steen werden gebouwd in plaats van in baksteen met stucwerkversieringen. Tijdens deze periode werd ook het tempel-bergprototype ontwikkeld, een voorloper van toekomstige grotere, koninklijke tempels in Angkor. Beeldhouwkundige ontwikkelingen in deze periode betreffen vrijstaande beeldhouwwerken van meerarmige hindoegoden die worden ondersteund door hoefijzervormige voetstukken, gekenmerkt door een subtiel, gestileerd realisme dat zichtbaar is in de beeldgesneden anatomische details zoals traanbuizen, gedetailleerde haarwrongen, gedeelten van de torso en gedrapeerde kleding.
Algemene term voor ieder samenstel van verschillende soorten industriële gebouwen en aanverwante voorzieningen.
Dit is een 'gidsterm', die niet bedoeld is voor een index of catalogus. Gebruik 'industriële gebouwen' om te verwijzen naar gebouwen of groepen gebouwen die bedoeld zijn als behuizing voor de activiteiten of processen die verband houden met de moderne industrie en machinebouw welke ontstonden na de Industriële Revolutie, vanaf halverwege de 19de eeuw.
Verwijst naar de percelen, gebouwen, machines, apparatuur en roerend goed, gebruikt om een handels- of nijverheidsbedrijf te voeren. Hieronder kan ook vallen een fabriek of werkplaats voor het maken van een bepaald product of alle beschikbare faciliteiten voor productie of dienstverlening. Er is enige overlap in het gebruik van deze term met 'industriële gebouwen', 'industriële complexen' en 'fabrieken (constructies)'.
Schilders die het oppervlak van industriële gebouwen schilderen.
Te gebruiken voor voormalige industriegebouwen of complexen die zijn omgebouwd tot museum of onderdeel van een museum.
Musea in industriegebouwen of complexen die zijn omgebouwd tot museum.
Wordt gebruikt voor gebieden die zijn bestemd en gepland voor zogenaamde schone industrie, en die worden ontwikkeld en beheerd als een eenheid en waar percelen worden aangeboden met alle vervoers- en vestigingsvoorzieningen, doorgaans ook met een aantal multifunctionele gebouwen.
Aanduiding voor nederzettingen, voornamelijk gebouwd sinds de Industriële Revolutie, waarin de werkgelegenheid hoofdzakelijk in fabrieken is. Gebruik 'fabriekssteden' wanneer de werkgelegenheid voornamelijk in fabrieken voor de vervaardiging van papier, staal of textiel te vinden is. Gebruik 'fabrieksdorpen' wanneer nederzettingen doelbewust zijn gebouwd door fabriekseigenaren om arbeiders naar geïsoleerd gelegen plaatsen te trekken.
Wordt gebruikt voor terreinen waarop één of meer bedrijven zijn gepland of gebouwd. Gebruik 'fabriekscomplexen' of 'industrieparken' voor groeperingen van industriële gebouwen.
Wordt gebruikt voor gebouwen of andere bouwwerken die zijn opgebouwd voor de verspreiding van artikelen zoals toeristenbrochures, winkelgidsen, reiskaarten en andere documenten onder het publiek, of voor bouwwerken waar zulke informatie openbaar voorhanden is.
Wordt gebruikt voor ruimten direct achter de ingang van een gebouw, met soms nog een vestibule daarvoor. Voor dergelijke ruimten in openbare gebouwen wordt de voorkeur gegeven aan 'lobby's'.
Wordt gebruikt voor indrukwekkende, monumentale ingangen, poorten of deuropeningen, meestal van gebouwen of binnenplaatsen, vooral diegenen met imposante architectonische bewerking.
Overzicht van de verschillende delen waaruit een geschreven of gedrukt werk is opgebouwd, waarbij met behulp van paginanummers of andere symbolen wordt aangegeven waar welk deel begint.
Gebruik voor de overheidskantoorgebouwen waar de douaneheffing en de accijnzen worden geheven of worden betaald en waar schepen worden geregistreerd en vrijgegeven.
Het vermogen om iets te vinden, betreden of openen, en gebruiken, zoals een gebouw of een database.
Kleine kamers, meestal in een huis, gebouwd en gebruikt voor het opslaan van kleding.
Wordt gebruikt voor centrale ruimten voor nutsvoorzieningen zoals leidingen, liften, brandtrappen en toiletten in gebouwen met meerdere verdiepingen.
Gebouwen die worden gebruikt door een instelling: een formeel gestructureerde organisatie, onderneming of vereniging voor liefdadig doel.
Gebouwen waarin organisaties of verenigingen zijn gehuisvest, of waar regelmatig bijeenkomsten worden gehouden ten bate van literatuur, wetenschap, beroepsuitoefening of onderwijs, en welke activiteiten met 'instituut' worden betiteld.
Directe communicatiesystemen voor zenden en ontvangen, gebruikt om te communiceren binnen een bepaald gebied zoals kantoorgebouwen of vliegtuigen.
Artefacten die oorspronkelijk zijn vervaardigd om menselijke activiteiten te vergemakkelijken en te voorzien in fysieke behoeften van mensen in of rond een gebouw, doorgaans door middel van het bieden van comfort, gemak of bescherming.
De hiërarchie Interieurinrichting bevat descriptoren voor hoofdzakelijk verplaatsbare artikelen die comfort, gemak of bescherming bieden in woningen, zakelijke omgevingen of andere openbare ruimten of privéruimten. Interieurinrichting kan functioneel of ornamenteel van karakter zijn en binnenshuis of buitenshuis worden gebruikt. Ook handelsnamen en eigennamen van bepaalde typen interieurinrichting die (vrijwel) volledig zijn ingeburgerd in het algemene taalgebruik zijn in deze hiërarchie opgenomen. Relatie met andere hiërarchieën: objecten die primair fungeren als opslageenheid of andere vorm van houder (bijvoorbeeld 'kaarsenbakken' of 'footlockers') zijn opgenomen in de hiërarchie Houders. Permanente installaties die in gebouwen zijn geïntegreerd (bijvoorbeeld 'altaren' of 'koorschermen') zijn te vinden in de hiërarchie Componenten. Uurwerken en meteorologische instrumenten (bijvoorbeeld 'staande horloges' of 'barometers') zijn ondergebracht in de hiërarchie Meetinstrumenten. Descriptoren voor de diverse vormen van meubelstukken zijn opgenomen in de hiërarchie Kenmerken en Eigenschappen (bijvoorbeeld 'gerond'). Descriptoren voor samenstellende delen van interieurinrichting (bijvoorbeeld 'voetsteunen') zijn ondergebracht in de hiërarchie Componenten. Eveneens in deze hiërarchie vindt u descriptoren voor architecturale elementen die vaak deel uitmaken van een interieurinrichting (bijvoorbeeld 'bogen' of 'frontons'). Abstracte of gestileerde motieven en gestandaardiseerde patronen (bijvoorbeeld 'eierlijsten' of 'driepassen'), beeldbeschrijvende begrippen die telkens terugkeren in de kunstnijverheid, zijn opgenomen in de hiërarchie Ontwerpelementen.
Wereldwijd computernetwerk dat gebruikers overal ter wereld toegang biedt tot een veelheid van informatiebronnen en communicatiefaciliteiten. Internet is opgebouwd uit met elkaar verbonden netwerken die opereren op basis van gestandaardiseerde communicatieprotocollen.
Nieuwbouwontwikkeling die is bedoeld het karakter van een oudere buurt te behouden door nieuwe gebouwen toe te voegen die qua architectuur lijken op de gebouwen die er al stonden. Gebruik 'vullen' voor het inbrengen van materiaal om een gat of leeg gebied op te vullen.
Verwijst naar de stijl die wordt toegeschreven aan de tweede van de drie Griekse architectuurordes en die later samen met de Dorische, Corinthische, Toscaanse en Composite stijl de vijf traditionele klassieke architectuurordes vormde die door de Romeinen, in de Renaissance en ook daarna nog werden gebruikt. De stijl kwam tot ontwikkeling op de oostelijke Egeïsche eilanden van Griekenland en op de kust van Klein-Azië, waarschijnlijk onder invloed van de joodse en Fenicische architectuur waarin gebruik werd gemaakt van zogenaamde lily capitals. Stenen versies uit de 6de eeuw v. Chr. werden gevonden in Griekenland, maar mogelijk waren er eerder al houten voorbeelden. Het kenmerkt zich in de oude Griekse architectuur door een vorm die fijner is dan Dorisch, een kapiteel dat is opgebouwd uit twee zijkrullen, een pilaar die dikwijls een Attische voet heeft en een schacht met dikwijls 24 halfronde groeven met stroken ertussen. Het entablement is afwisselender dan bij Dorisch het geval is, zoals een architraaf met overlappende lijnen, decoratieve mallen aan de bovenzijde en een doorlopende, gebeeldhouwde fries en/of rij kalfstanden onder de deklijst. In de Romeinse en de latere architectuur werd de stijl vaak aangepast, en is voornamelijk herkenbaar aan de krullen van de kapiteel. De stijl onderscheidt zich van de Ionische orde omdat een architectonische orde strikt verwijst naar een specifieke assemblagemethode die is gebaseerd op uniforme, vastgelegde regels en verhoudingen, bepaald door de rol die elk onderdeel moet vervullen.
Verwijst naar de stijl in de kunstnijverheid in Spanje en zijn kolonies tijdens de heerschappij van Isabella I, van circa 1480 tot 1510. De stijl werd beïnvloed door de aanwezigheid van Noord-Europese handwerkslieden en architecten. De stijl toont een versmelting van vormen en motieven uit zowel de Gotische als de Mudejarstijl. In de architectuur worden gebouwen rijkelijk gedecoreerd en kenmerken zich door weelderig snijwerk, stergewelven, wapenschilden, deklijsten in de vorm van stalactieten, en achthoekige koepels.Dezelfde term wordt ook gebruikt binnen de Spaanse historiografie om te verwijzen naar de regeerperiode van Isabella II (1833-1868), maar dit gebruik vindt niet plaats met betrekking tot kunst.
Variabele kleur, meestal een warme witachtige tint met gele boventonen die doet denken aan de kleur van ivoor, een soort tandbeen waaruit de slagtanden van olifanten en andere dieren met slagtanden is opgebouwd.
Verwijst naar de kunst en architectuur van de islamitische dynastie met dezelfde naam die regeerde over Irak en Azerbeidzjan van 1336 tot 1432. De architect van de vroege Jalayirids bleef werken op de manier van de vroegere lokale stijlen, met een nadruk op geometrisch metselwerk, stucdecoratie en fijne inscripties. Het belangrijkste gebouw uit deze periode is het funeraire complex dat werd gebouwd in de periode 1356-1359 door Mirjan, de emir die de stad regeerde. Manuscriptillustratie floreerde ook gedurende deze periode, vooral onder het patronaat van Ahmed (regeerde in de jaren 1382-1410). In deze werken werden pictorale elementen uit China en het Nabije Oosten gecombineerd met een nieuwe methode voor het afbeelden van ruimte.
Bedekkingen die beweegbaar of afneembaar zijn en worden gebruikt om de hoeveelheid zicht en licht te regelen. Ze bestaan uit horizontale of verticale stroken die kunnen worden geopend of gesloten, waarbij de hoek die de stroken maken meestal kan worden ingesteld op verschillende hoeveelheden licht. Gebruik 'blinden (vensterbedekkingen)' voor jaloezieën die permanent aan gebouwen zijn bevestigd. Gebruik 'louvres' voor dergelijke bedekkingen van hout. Geef de voorkeur aan 'schermen (bedekkingen)' voor eveneens beweegbare bedekkingen die niet uit stroken bestaan.
Langwerpige luiken of latten die aan één kant van de zwelkast van een orgel of harmonium zijn gebouwd, meestal met schuine hoeken en in sets verticaal of horizontaal met elkaar verbonden, en zo gedraaid dat de orgelspeler ze kan openen of sluiten wanneer hij wil door middel van het zwelkastmechaniek.
Verwijst naar de periode van de heerschappij van koning Jayavarman VII (1181-1220 n. Chr.) over het Angkor-rijk. Deze periode wordt gemarkeerd door de triomfantelijke verdrijving van de Chams-indringers uit Angkor. Deze periode kende een uitzonderlijke bouwactiviteit, en de stad werd versterkt ter verering van de almacht en het gecentraliseerde gezag van de koning en de instelling van Mahayana-boeddhisme als de staatsreligie. De architectuurstijl uit deze periode is verbonden met kolossale tempel-bergen die zijn gesitueerd in het centrum van de hoofdstad Angkor Thom. Bij tempels die zijn gebouwd in deze periode ging het in toenemende mate puur om de grootte en raakten de subtiele proporties van vroegere tempelstijlen op de achtergrond. In deze periode werden ook voor het eerst 'gezichtstorens' gebouwd in de tempelarchitectuur, grote stèle-superconstructies die in de hoofdrichtingen werden geplaatst en die werden versierd met grote gezichten op elke zijde, die de suprematie symboliseerden van de bodhisattva Lokeshvara en van de koning. Beeldhouwkundige stijlen uit deze periode weerspiegelen religieuze eenheid, grootsheid en uitbundigheid, door middel van nadruk op overdreven symboliek.
Zes-hoekige sterren opgebouwd uit twee gelijkzijdige driehoeken, de een omgekeerd over de ander heengelegd.
Verwijst naar de periode en kunststijl die samenviel met de heerschappij van de opvolgers van Caesar Augustus, van 14 tot 68 n.Chr. In de beeldhouwkunst kenmerkt de stijl zich door een terugkeer naar het realisme uit de Republikeinse periode, zichtbaar in portretten van zowel kinderen als volwassenen. In deze periode werden ook bredere straten gemaakt, gebouwen herbouwd en kwam de Vierde Stijl in de muurschilderkunst tot ontwikkeling.
Gebruik voor kunstmatig verharde muren of vaste landingsplaatsen parallel met de kustlijn gebouwd om het laden en lossen van schepen mogelijk te maken. Voor minder gefixeerde en solide structuren gebouwd in vergelijkbare locaties en voor soortgelijke doeleinden, gebruik "aanlegsteigers". Gebruik "pieren" wanneer een dergelijke lichtere structuur zich utistrekt over het water.
Bergmeubilair dat uit een aantal planken, kleine laadjes of vakjes bestaat waar één of meer deuren voor zitten. Ze zijn bestemd als opslagruimte en soms voor het vertonen van kleine voorwerpen. Er bestaan ook soortgelijke, vaste of ingebouwde kasten die vaak voor bepaalde doeleinden worden ontworpen zoals in een keuken of badkamer.
Het vervaardigen van kunstige meubelstukken en ingewikkeld houtwerk. Gebruik 'timmerkunst' voor de vervaardiging van gebouwen en andere bouwwerken, waaronder het installeren van vloeren, ramen en ander houtwerk. Gebruik 'houtbewerking' voor het bewerken van hout.
Benaming voor ruimten in gebouwen of andere constructies, volledig afgescheiden van de andere delen door middel van een vloer, plafond en muren of tussenschotten.
Te gebruiken voor de lichtgebouwde, slanke open vaartuigen met weinig diepgang, die peddelend, niet roeiend, worden voortbewogen en meestal voor en achter gelijk zijn; kunnen zeilen hebben.
Groot geschut op een onderstel, sinds de 14e eeuw ontwikkeld in Europa, dat voor het grootste gedeelte bestaat uit een ijzeren, bronzen of stalen loop die uit één stuk is gegoten of is opgebouwd uit een reeks smeedstukken.
Cafés of winkels waar men voedsel en dranken serveert en vaak ook andere levensmiddelen kunnen worden gekocht, met name in militaire bases, scholen, fabrieken of andere gebouwen waarin een groot aantal mensen van een bepaalde groep bijeenkomt.
Hoeken van een gebouw, versierd met een uitstekende metsellaag, pilaster of dergelijk element.
Gebouwen waarin het laagste van de Nederlandse rechtscolleges zetelt, bevoegd tot kennisneming van kleine burgerlijke zaken en tot berechting van overtredingen; komt overeen met 'county courthouses' in de V.S. en 'county halls' in het Verenigd Koninkrijk.
Wordt gebruikt voor kampementen die door troepen worden opgebouwd voor langer verblijf tijdens een veldtocht, vooral in de winter.
Gebouwen waar in algemene zin kantoor gehouden wordt.
Ruimten of kleine gebouwen die dienst doen als sanctuarium of christelijke gebedsplaats. Een kapel kan worden gebruikt voor besloten erediensten in of verbonden aan een kerk, paleis, huis, gevangenis, klooster of school. De kapel kan ook worden gebruikt voor openbare erediensten van de staatskerk, ondergeschikt aan of afhankelijk van de parochiekerk, waarvan de accommodatie op een bepaalde manier wordt aangevuld door de kapel. Het concept omvat zowel vrijstaande kapellen als ruimten die dienst doen als kapel in kerken of overige gebouwen. Het Latijnse 'cappella' wordt soms ook gebruikt voor 'kapel'. De term wordt soms ook gebruikt in de oorspronkelijke betekenis, waarbij specifiek werd verwezen naar het heiligdom waarin de koningen van Frankrijk de mantel van St. Martin bewaarden.
Lage muren die over de rand van platformen, terrassen of daken, of boven de kroonlijsten van een gebouw uitsteken. Wordt ook gebruikt voor muren die het bovenste deel van verdedigingsmuren of borstweringen vormen.
Te gebruiken voor tweewielige gebruiksvoertuigen die door dieren werden getrokken, in eerste instantie gebouwd als gebruiksvoertuigen, hoewel er varianten waren die waren ontworpen als sportvoertuigen of voor persoonlijk vervoer.
Ovale of ronde van bandijzer vervaardigde geraamten, overtrokken met grof linnen, die zijn gevuld met ontvlambare materialen en die worden afgevuurd met mortieren, houwitsers of artilleriegeschut; werden gebruikt aan het eind van de 17e en in de 18e eeuw om gebouwen, schepen en versterkingen in brand te steken.
Een van de belangrijkste scholen van de Tibetaanse schilderkunst, die in de 16de en 17de eeuw een bloei doormaakte, hoofdzakelijk in Oost-Tibet; de school is ontwikkeld door de Karmapa-tak van de Kagyu-orde en zou zijn geïnspireerd op het werk van de kunstenaar Karmapa Mikyo Dorje (1507-1554). De stijl is beïnvloed door de Chinese landschapstraditie en wordt vaak omschreven als beeldend, verfijnd en lyrisch. Kenmerkend voor de Karma Gardri-school is het subtiele, ingetogen gebruik van groen, blauw en rood. De open ruimten met daarin groepjes kleine figuren zijn een ander kenmerk; ook de landschapselementen zijn in schaal verkleind en vaak gestileerd weergegeven. Veelal ligt de nadruk op de harmonie en rust van de natuur. Karma Gardri-schilderijen zijn vaak opgebouwd uit meerdere kleine vignetten binnen een landschap.
Opklapbedden die in een kabinet zijn ingebouwd dat van buitenaf op een muurkast of gewone kast lijkt.
Historische naam voor rentmeesters van (Britse) landgoederen die onder meer verantwoordelijkheid dragen voor het dagelijks toezicht op de pachters, de administratie van huur-, pacht- en andere overeenkomsten, en het onderhoud van de gebouwen.
Vakmensen die verfijnde meubels en ingewikkeld houtwerk voor meubels vervaardigen. Zie 'timmerlieden' voor personen die gebouwen en andere houten constructies in hout optrekken, en ook vloeren, ramen en kozijnen installeren. Zie 'houtbewerkers' voor mensen die in algemene zin hout bewerken en houten voorwerpen maken.
Verhoogde verdedigbare werken die zijn gebouwd binnen een versterkte ruimte, of door belegeraars erbuiten om vijandelijke posities binnen schootsafstand te dirigeren.
Oude militaire toestellen waarmee zware projectielen, bijvoorbeeld grote stenen, werden gegooid; bestaan voornamelijk uit een lange rechtopstaande arm met een lepelvormige of slingerachtige houder om het projectiel te dragen aan de bovenkant, waarbij de onderkant vast is gemaakt aan stutten of een verplaatsbaar onderstel. De bovenkant wordt met een windas en touwen neergetrokken tot de arm parallel loopt aan de grond; wanneer er los wordt gelaten wordt het projectiel door de door torsie opgebouwde kracht weggeschoten.
Wordt gebruikt voor percelen met vastgelegde grenzen, waarop één gebouw of doel - inclusief bijgebouwen - is of kan worden geplaatst, en die niet door een openbare weg of straat worden verdeeld.
Versterkte wijkplaatsen die als toevluchtsoord worden gebruikt in tijden van oorlog, gebouwd op heuveltoppen in het oosten van Kenia door de Mijikenda en verwante volkeren. Veel kaya's worden als heilige plaatsen beschouwd.
Koreaanse lange citers met twaalf snaren van getwijnde zijde, die elk door een eigen hoge, beweegbare kam worden ondersteund. Ze worden in twee standaardmaten gebouwd: de grote, voor hof- en aristocratische muziek, heeft naast de losse kammen nog twee extra vaste kammen; de kleinere, met één vaste kam, wordt gebruikt voor volks- en virtuoze muziek.
Wordt gebruikt voor muren die gebouwd zijn om zijdelingse belasting te weerstaan, zoals muren die aarden wallen tegenhouden.
Eenvoudige en vaak onzorgvuldig gebouwde woningen.
Wordt gebruikt voor gebouwen met de uitrusting en de banen voor het kegelspel.
Een term waarmee lijstwerk wordt aangeduid dat is opgebouwd uit een serie op regelmatige afstand van elkaar geplaatste kubusvormige of korte cilindrische uitstekende delen. Te vinden in de Romaanse architectuur en meestal voorkomend in meerdere rijen.
Torens van kerken, doorgaans verbonden met het kerkgebouw, maar soms ook los hiervan staand.
In de episcopale of anglicaanse kerken zijn dit gekozen functionarissen die de niet-kerkelijke zaken van parochie- of districtskerken regelen, met name zaken die te maken hebben met het gebouw en andere eigendommen. Voorheen fungeerden ze als de enige vertegenwoordigers van de leken van iedere parochie in kerkelijke zaken.
Natuurkundigen die zijn gespecialiseerd op het gebied van de kernfysica, de tak van de natuurkunde die zich bezighoudt met de structuur van atoomkernen en hun onderlinge wisselwerkingen, de deeltjes waaruit ze zijn opgebouwd en het hele spectrum van elementaire deeltjes dat wordt geleverd door zeer grote deeltjesversnellers, vooral met betrekking tot de productie van kernenergie.
Gebouwen waarin ketelafdelingen staan die heet water of stoom leveren, meestal aan industriële gebouwen waarmee ze zijn verbonden.
Bogen gebouwd in de vorm van een kettinglijn, gevormd langs een koord dat is opgehangen aan twee dragers in evenwicht onder gegeven krachten.
Kleine vrijstaande gebouwtjes die of open zijn of gedeeltelijk afgesloten, waar handelswaar wordt getoond, aangeprezen of verkocht.
Wordt gebruikt voor waterdichte bekistingen waar het water uit wordt gepompt om een gebied bloot te leggen zodat daar kan worden gebouwd of gerepareerd.
Ceremoniële bouwconstructies van de Pueblo-indianen die gewoonlijk rond zijn en gedeeltelijk in de grond zijn gebouwd.
Ramen bestemd om aan de standaard te voldoen van schoolgebouwen, meestal met meerdere grote glasoppervlakten.
Bouwwerken met kleedkamers en badhokjes, bijvoorbeeld aan het strand en in zwembaden. Gebruik 'openbare badhuizen' voor gebouwen met openbare zwem- en badvoorzieningen.
Verdedigingswerk gebouwd bovenop een klif, zodat het enkel bereikbaar is via een smalle strook land en dus makkelijker te verdedigen valt. De meeste dateren uit de Ijzertijd.
Huizen die zijn gebouwd op richels in de verticale wanden van plateaus, zoals bijvoorbeeld in het zuidwesten van Noord-Amerika of soortgelijke ontoegankelijke plaatsen.
Systemen die gebouwen en complexen van verwarming, ventilatie en airconditioning voorzien.
Te gebruiken voor kleine, open constructies op een dak, muur of spits van een kerk of ander gebouw, waarin klokken worden bevestigd en beschermd. Gebruik ook 'klokkenstoelen' voor de houten raamwerken waarmee klokken worden ondersteund teneinde de trillingen te dempen die het gevolg zijn van hun slingerbewegingen.
Roodfigurige kraters in de vorm van een omgekeerde klok met handvatten die hoog op de romp zijn geplaatst. De rand steekt uit en de voet is trapsgewijs opgebouwd.
Galerijen die doorgaans in drie of vier armen of panden rechthoekig de kloosterhof omzomen. Kloostergangen zijn omgeven door de belangrijkste kloostergebouwen, waardoor zij als verbindingsgangen dienst doen. Hier werd de kloosterlingen een plaats van verpozing en voor meditatie geboden, beschut tegen weer en wind, respectievelijk zonnehitte.
Kleine soort stevig gebouwde, in bomen levende zogende buideldieren die zich voeden met de bladeren van een bepaalde eucalyptussoort. Ze komen in Australië voor.
Een hoekig Arabisch schrift; het is een formeel type Arabische kalligrafie dat decoratief wordt gebruikt op gebouwen, textiel, aardewerk en overige zaken.
Een gesloten gebouw van relatief bescheiden omvang dat wordt gebruikt voor het huisvesten of stallen van koeien of stieren. Gebruik 'koeienstallen' of 'veestallen' voor grote gebouwen waarin tientallen of meer dieren worden gestald. Gebruik 'schutstallen' voor gebouwen met minimaal één open kant.
Gebouwen die over een natuurlijke bron heen staan; koel genoeg om als opslagplaats voor melk en andere zuivelproducten te dienen.
Bouwkundige elementen die meestal lijken op een bol of een deel van een bol, zo gebouwd dat zij naar alle kanten gelijke druk uitoefenen.
Wordt gebruikt voor ronde graftomben van metselwerk, hoofdzakelijk gevonden in Myceens Griekenland, gebouwd met een koepel voorzien van draagstenen, die kunnen worden binnengegaan door een lange gang en zijn bedekt door een heuvel.
Wordt gebruikt voor kleine bouwwerken gebouwd op de nok ven een dak, vooral gebruikelijk in Amerikaanse architectuur. Wanneer deze bouwwerken bedoeld zijn als uitkijkpost wordt de benaming 'belvédères' gebruikt; voor koepels of bovenbouwen voorzien van ramen die bedoeld zijn om licht of lucht te geven aan de onderliggende ruimte wordt de benaming 'lantaarn (daktoevoegingen)'gebruikt; voor hemisferische daken wordt de benaming 'helmgewelf' gebruikt.
Gebouwen of delen van gebouwen waar men rijtuigen, paardentuigen e.d. bergt.
Overdekte buitenruimten, die voertuigen en passagiers beschutten bij de ingang van gebouwen.
Zeer brede 'bottom based' koopvaardijschepen uit de 13e tot 15e eeuw die overnaads waren gebouwd, met ronde voor- en achterstevens en voorzien van voor- en achterkastelen; werden af en toe gebruikt als oorlogsschepen.
Armkranen met een laadboom die draait rond een paal die is bevestigd aan een pilaar van een gebouw.
Woonverblijven op heuveltoppen en toevluchtsoorden, met name in Azië, die door koloniale ambtenaren zijn gebouwd om het warme klimaat of politiek instabiele situaties te ontvluchten.
Aanduiding voor steden gebouwd in streken waar voorheen geen stedelijke nederzettingen bestonden, meestal ontworpen volgens een totaalplan, en vaak gesticht door een stedelijke cultuur met een lokaal bestuur als doel.
Hoofdzalen of ���gouden zalen' van boeddhistische tempels of heiligdommen. De term gebruikt men met name voor sommige vroege boeddhistische tempels (die tot en met de achtste eeuw zijn gebouwd). Voor de hoofdzalen van tempels in het algemeen gebruikt men de term ���hondō'.
Gebouwen of gebouwencomplexen waarvan de wooneenheden afzonderlijk eigendom zijn en de faciliteiten gemeenschappelijk worden beheerd.
Beursgebouwen waar contracten voor de toekomstige levering van veredelde grondstoffen (zoals graan, katoen, suiker, koffie, wol) worden gekocht en verkocht.
In het algemeen te gebruiken voor tussenwanden in religieuze en Romeinse keizerlijke gebouwen en openluchtlocaties tussen gewijde en wereldse ruimten of tussen bepaalde keizerlijke en openbare ruimten. In joodse context specifiek te gebruiken voor tussenwanden voor Torah-altaars, voornamelijk tijdens of voor de Byzantijnse tijd, en in christelijke kerken voor tussenwanden die het koor scheiden van het schip van de kerk, vooral als het koor geen zangkoor bevat. Gebruik 'koorafsluitingen' voor de schermen om het zangkoor als de koristen in het koor zitten. Gebruik 'iconostasen' voor de schermen in oosters-orthodoxe kerken die het heiligdom van het schip scheiden.
De toestand of eigenschap opgebouwd te zijn uit korreltjes of deeltjes of die te dragen. Wordt met betrekking tot de structuur van verflagen gebruikt voor verf die bijna volledig uit pigmentdeeltjes bestaat, met weinig of geen bindmiddel.
Te gebruiken voor ziekenhuizen die zijn gebouwd of worden gebruikt voor de zorg voor vrouwen direct voor, tijdens en na de bevalling en voor de zorg voor pasgeboren baby's.
Huisvestingscomplexen, meestal in Afrika, die bestaan uit omheinde familieverblijven voor één of meerdere families met gemeenschappelijke ruimten en aangrenzende bijgebouwen of structuren.
Wordt gebruikt voor korte horizontale balken die een hoek van een gebouw ter hoogte van het dak in tweeën delen, naar een steekschoor reiken en dienen om de voet van een keperbalk te ondersteunen.
De toestand of eigenschap opgebouwd te zijn uit of zoals kristallen.
Scharen die volgens het hefboomprincipe zijn gebouwd.
Wordt gebruikt voor kleine, slecht gebouwde en erg bescheiden woningen.
Gebruik voor tuinen waarin vooral kruiden worden geteeld. Vaak als smaakmaker voor voedsel of het maken van parfums en medicijnen. gebruiik voor gebouwen of ruimten binnen gebouwen met een systematisch geordende verzameling van geconserveerde planten, gebruik "herbaria."
Lage ruimten onder vloeren van gebouwen die toegang geven tot riolering, leidingen, bedrading en andere voorzieningen.
Verwijst naar werken die zijn versierd met kruissteekborduurwerk, een vorm van naaldwerk waarbij ontwerpen worden opgebouwd uit kleine kruisjes die worden gemaakt door twee steken te laten kruisen. De werken kunnen worden uitgevoerd op fijne stoffen zoals linnen, maar ook op zwaar canvas of tapijten.
Verwijst naar een reeks van veertien devotiebeelden of beeldsnijwerken die het passieverhaal van Christus uitbeelden, van zijn veroordeling tot zijn teraardebestelling. De godsdienstige praktijk van het aandoen van en bidden voor alle veertien staties stamt uit de tijd van de vroege christelijke pelgrims, die de locaties van de gebeurtenissen in Jeruzalem bezochten en de traditionele route van de vermeende locatie van het huis van Pilatus naar de Calvarieberg liepen. De kruisweg werd ook gebruikt voor persoonlijke en besloten aanbidding tijdens de vasten- en passietijd in rooms-katholieke en sommige anglicaanse kerken. De beelden zijn meestal bevestigd op de binnenmuren van een kerk of kapel, maar kunnen ook zijn aangebracht op locaties als begraafplaatsen, ziekenhuizen, religieuze gebouwen en op bergwanden. De franciscaner monniken maakten deze vorm van aanbidding in de late middeleeuwen populair.
Verwijst in specifieke zin naar winkelpanden waarin voor verkoop bedoelde kunstwerken worden tentoongesteld. Zie 'kunstmusea' voor gebouwen met kunstwerken die uitsluitend voor bezichtiging door het publiek worden tentoongesteld.
Gebouwen, groepen gebouwen of ruimten in gebouwen waar kunstwerken worden ondergebracht en tentoongesteld voor het publiek. Zie 'kunstgalerieën' voor ruimten waar kunstwerken voor de verkoop worden uitgestald.
Monumentaal uurwerk met bewegende beelden, die verschijnen bij de (half)uurslagen. Veelal opgesteld in de openbare ruimten, met name op belangrijke pleinen en aan belangrijke gebouwen.
Wordt gebruikt voor gespecialiseerde Japanse gebouwen die zijn gewijd aan de opslag van persoonlijk familiebezit en landbouwproducten.
Staal dat koolstof, mangaan en kleine hoeveelheden van andere elementen bevat, en zeer sterk en corrosiebestendig is. Door contact met de lucht ontstaat een kiezelachtig, roestig uitziend oppervlak dat helpt corrosie te verminderen; deze oppervlaktelaag verkleurt na een aantal jaar naar een diep paarsbruin, waardoor deze staalsoort soms wordt gebruikt voor zichtbare structuuronderdelen van gebouwen.
Wordt gebruikt voor ruimten, gebouwen of groepen van gebouwen die zijn uitgerust met middelen voor wetenschappelijke experimenten of ander onderzoek, tests en research.
Aanduiding voor gebouwen, meestal te vinden in pretparken, die diverse toestellen bevatten die zijn bedoeld om mensen te laten schrikken of lachen en die zijn opgesteld in een gang waar de bezoekers doorheen lopen.
Verwijst naar de stijl en periode rondom de cultuur die een bloeitijd beleefde in het Cambodjaanse koninkrijk Lan Xang (1353-1707 n. Chr.). De stijl van deze periode is gebaseerd op inheemse innovaties en Thaise en Khmer-invloeden. In de religieuze architectuur is de stijl terug te zien in de Vat Visum (1503 n. Chr.) en de Vat Xieng Thong (1561 n. Chr.), met grootse stoepa's of monumenten, schuine, overlappende daken met dakpannen, dakranden die worden ondersteund door kraagstenen of door vergulde of gelakte consoles en houtconstructies. Seculiere bouwwerken zijn gebouwd van hout en zijn ook voorzien van vergulde bas-reliëfs. In deze periode kwam het tot de ontwikkeling en uitbreiding van een structuur met een heiligdom en ontmoetingsplaats, waar heilige beelden werden ondergebracht. In de beeldhouwkunst in deze stijl staan boeddhistische thema's en iconografie centraal, hoewel er ook wel enige hindoeïstische beeldhouwwerken zijn. Typerend zijn figuren in brons, steen, edelmetaal, droog lakwerk en terracotta.
Te gebruiken voor de tak binnen de architectuur die zich bezighoudt met het ontwerpen van de landelijke omgeving, met inbegrip van het ontwikkelen en aanplanten van allerlei geplande groene gebieden in de open lucht, vaak met bijbehorende bouwsels en wegen, met als doel het creëeren van een natuurlijke omgeving voor gebouwen, gemeenten en steden. Gebruik 'tuinarchitectuur' voor het ontwikkelen en decoratief aanplanten van speciaal tuinen en parken.
Kleine educatieve gebouwen in dunbevolkte gebieden voor het openbare, meestal lagere, onderwijs aan de lokale bewoners. Gebruik wanneer de functie of de locatie van dergelijke gebouwen benadrukt wordt. Gebruik 'dorpsscholen' voor scholen in dorpen die vaak slechts één of enkele lokalen hebben.
Verwijst naar de stijl die in verband wordt gebracht met Laos, in het dal van de bovenloop van de Mekong. In de hybride stijl zijn Thaise, Myanmarese, en Khmer-invloeden te herkennen. De basis van de kunststijl van deze regio ligt in de religie en traditie, met boeddhistische en hindoeïstische iconografie en verhalende reliëfpanelen die wortelen in Theravada-boeddhistische en hindoeïstische principes. Kenmerkend voor volkskunst in deze stijl zijn manden, hout- en ivoorsnijwerk en zilver- en goudwerk. Kenmerkend voor architectuur in deze stijl zijn tempels naar model van Khmer-tempelbergen met schuine, trapvormige daken met kleine vlakke dakpannen, en de wihan, een rechthoekig gebouw met een altaar met boeddhistische afbeeldingen. In de beeldhouwkunst is deze stijl grotendeels toegepast voor het afbeelden van Boeddha in koninklijke gewaden. Beeldhouwwerken zijn vervaardigd uit brons, gelakt hout en soms steen en zijn versierd met ingelegd glas of paarlemoer. Bas-reliëfs zijn zeldzaam en worden meestal aangetroffen als houten wandbekleding, hoewel er ook muurtaferelen bekend zijn in kalkmortel, pleisterwerk of cement. Kenmerkend voor textielkunst in deze stijl zijn zijden stoffen met ikat- en ingeweven patronen met stippen en geometrische en zoömorfe motieven.
Delen waaruit quiltblokken zijn opgebouwd, hetzij aan elkaar gezet, hetzij geappliceerd.
Stukken grond, meestal middelgroot, vaak met één eigenaar, vaak rechthoekig of met een andere regelmatige vorm, afgebakend door precieze grenzen. Te onderscheiden van 'percelen', die meestal kleiner zijn, bij één gebouw horen, en vaker in een stad of stedelijke omgeving voorkomen dan op het platteland.
Verwijst naar de periode en stijl in de kunst die werd gemaakt tijdens de latere fase van de Republiek rond 120 tot 80 v. Chr. De architectuurstijl kenmerkt zich door de bouw van grote, uit terrassen opgebouwde heiligdommen en villa’s, meestal tegen heuvels aangebouwd en vormgegeven volgens een strenge axiale symmetrie.
Te gebruiken voor gebouwen waarvan de plattegrond is gevormd als een kruis, met twee korte zijarmen en een lange arm.
Wordt gebruikt voor vrijstaande bouwwerken in openbaar verband met één of meerdere wc-brillen en een kuil, die dienst doen als toiletten; te onderscheiden van 'privaathuisjes' wat soortgelijke bouwwerken zijn in een huiselijk verband. Gebruik 'privaten' voor kamers binnen gebouwen met dergelijke eenvoudige voorzieningen.
Type wit marmer met middelfijne structuur afkomstig uit Lee, Massachusetts. Het kan soms lichtgrijs van uiterlijk zijn. Een dunne band Lee marmer is gebruikt in het Washington-monument in Washington, D.C. maar het bleek te duur te zijn. Het is echter wel gebruikt in sommige delen van het Capitool, dat werd gebouwd in de jaren 50 van de 19de eeuw.
Water dat via leidingen naar kranen in een woning of een ander gebouw wordt geleid. Door zijn niet-corrosieve eigenschappen is leidingwater beter dan gedistilleerd water geschikt voor de conservering van oude stenen materialen.
Een mineraal in de micagroep, dat over het algemeen voorkomt in roze- of lilakleurige massa's die zijn opgebouwd uit kleine schilfers zoals bij pegmatiet.
Hellende daken die tegen gebouwen aan worden geplaatst om zo kleinere bijgebouwen te creëren (bijvoorbeeld schuren of aanbouwen), of boven een deur of raam, als bescherming tegen weersinvloeden.
Verwijst naar een Noord-Chinese dynastieke periode tussen 907 en 1125; de dynastie werd gesticht door het proto-Mongoolse Khitan-volk. De Liao-periode bestond ten tijde van de Vijf Dynastieën en de Noordelijke Song-dynastie in het zuiden. Er waren vijf hoofdsteden, overeenkomstig het boeddhistische principe van de vijfvoudige structuur van het heelal. De Khitan waren een nomadenvolk dat zelf nauwelijks enige kunstzinnige traditie bezat. De kunstwerken die in deze periode werden geproduceerd, waren beïnvloed door Tang-vormen en -technieken. De Liao-architectuur verraadt Tang-invloeden en trouw aan het boeddhisme. Tot de nog bestaande gebouwen behoren de Bai ta (Witte Pagode) in Balin in Binnenmongolië, de Mu ta (Houten Pagode) in Ying xian, in de provincie Shanxi, tevens de oudste bewaard gebleven houten pagode, en de bibliotheek van de Bhagavad-sūtra's (circa 1038) in de Benedentempel van Huayan, Datong, eveneens in de provincie Shanxi. Dit laatste bouwwerk bevat bovendien 32 originele Lao-beelden en houten geschriftkasten in paviljoenvorm. De Liao-keramiek was eveneens beïnvloed door de keramiek uit de Tang-periode, hoewel uit opgravingen op grafplaatsen blijkt dat er ook Song-aardewerk en ander aardewerk is geïmporteerd. Daarnaast werden er gouden en zilveren voorwerpen vervaardigd op basis van metaalwerk- en verguldtechnieken van de Tang en Song. De Khitan werden uiteindelijk verslagen door binnenvallende Jin, die vervolgens een eind maakten aan het bewind van de Noordelijke Song. Restanten van de Liao-dynastie bleven nog intact in de vorm van de Westelijke Liao, in een gebied rond Tian shan; later werd dit gebied veroverd door Djenghis Khan.
Natuurlijk gelig glas opgebouwd uit silica dat gevonden wordt in de Libische woestijn. Over hoe het glas daar terecht is gekomen is er vooralsnog geen consensus in de wetenschappelijke wereld. Het glas werd in de Oudheid gebruikt als edelsteen voor de farao’s.
Kokers om licht door te laten voor lagere ruimten in een gebouw. Gebruik voor relatief kleine binnenplaatsen 'lichtschachten'.
Plankachtige passieve zonne-instrumenten die meestal vlakbij het plafond zijn geplaatst en die uit de binnen- of buitenkant van ramen steken om daglicht of direct zonlicht diep in gebouwen te laten doordringen zonder dat het schittert of wordt gedimd, zodat de lichtgesteldheid binnen wordt verbeterd.
Lange, meestal smalle gebouwen of ruimten waarin touwen worden gemaakt, meestal door vezels tot draden te spinnen, draden tot strengen te draaien en drie of meer strengen samen te draaien tot touw.
Nieuwbouw zonder plan van (meestal bedrijfs-) gebouwen die naast elkaar of aaneengrenzend zijn gebouwd en die zich in ononderbroken slierten uitstrekken aan weerszijden van een weg.
Ingebouwde pijlers die slechts gering uitsteken, zonder kapiteel of voet.
Ronde gebouwen voor het huisvesten en repareren van locomotieven.
Wordt algemeen gebruikt voor verschillende soorten woningen en rituele gebouwen van Noord-Amerikaanse indianen, meestal met betrekking tot stammen van prairie-indianen. Geen Nederlands equivalent; gebruik een specifiekere term.
Wordt gebruikt voor de hoofdgebouwen van sommige vakantieoorden of openbare parken die onderdak en andere openbare voorzieningen huisvesten.
Dakverdiepingen van gebouwen, die als woning zijn ingericht. Gebruik 'penthouses' voor luxe appartementen op dakverdiepingen. Gebruik 'zolders' voor afgesloten ruimten onder schuine daken, tussen het dak en het plafond van de bovenste verdieping, vooral in huizen.
Overdekte ruimten in of aan gebouwen, die aan één tot drie zijden open zijn, waarbij het dak wordt gedragen door arcaturen of zuilenrijen.
Verwijst naar bescheiden bijgebouwen bestemd voor onderdak of opslag. Een loods heeft doorgaans één bouwlaag en meestal één of meer open zijden, en kan zijn voorzien van een lessenaarsdak, waarbij één schuin vlak de gehele structuur overdekt. De loods kan tegen een permanent gebouw aan zijn gebouwd of los staan. De specifieke functie van de loods wordt meestal aangegeven door een definiërend voorvoegsel (bijvoorbeeld 'machineloods').
Platforms of promenades die zijn opgetrokken boven onvoltooide delen van een gebouw om toegang te verschaffen aan arbeiders en materiaaldragers.
Versterkingen van min of meer tijdelijke aard, opgebouwd in de open lucht.
Kurassen van het Romeinse Rijk, opgebouwd uit ongeveer een twintigtal gebogen ijzeren harnasplaatjes die bijeen worden gehouden door een ingewikkeld systeem van lederen riempjes en gespen.
In een paar trekken de belangrijkste vormen van een figuur, object of compositie aangeven. Een tekenmethode waarbij de kunstenaar zich concentreert op de handelingen, de gebaren en de bewegingen van zijn onderwerp en minder let op de delen waaruit dat is opgebouwd.
Verwijst naar het werk van een groep kunstenaars die in de conservatieve stijl van de Qing-dynastie schilderden. De stijl wordt belichaamd door de vier Wangs: Wang Shi-min (1592-1680), Wang Chien (1598-1677), Wang Hui (1632-1717) en Wang Yuan-qi (1642-1715). De stijl kenmerkt zich door landschapsschilderijen met een traditionele compositie, solide opgebouwde vormen met complexe details en delicaat penseelwerk.
Verwijst naar de stijl die is vernoemd naar de kunstcultuur die een bloeitijd beleefde in de stad Luang Prabang in Noord-Laos. Kenmerkend voor de beeldhouwkunst in deze stijl zijn Boeddhabeelden waarin inheemse en Khmer-invloeden tot uitdrukking komen. In de architectuur werden in deze stijl diverse tempels gebouwd en gerestaureerd, waaronder de Vat Visum (1503) en Vat Mai (1796 n. Chr.).
Brugachtige bouwconstructies voor voetgangers, gebouwd om één gebouw te verbinden met een ander aan de andere kant van een steeg of straat; gebruik 'overdekte voetgangersbruggen' voor een netwerk van onderling verbonden wandelgangen waar luchtbruggen ook een deel van zijn.
Verwijst meestal naar grote percelen open, vlak land waarop start- en landingsbanen, hangars, stationsgebouwen en andere bouwwerken zijn verrezen, bestemd voor het opstijgen, landen, laden en lossen en onderhouden van vliegtuigen. Zie 'vliegvelden' voor kleinere complexen die wel een start- en landingsbaan hebben, maar geen of weinig andere voorzieningen.
Te gebruiken voor plastic bekleding, bouwpapier of dergelijke materialen die de muren van een gebouw bedekken onder de buitenste laag en ervoor zorgen dat er minder lucht door de muren naar binnen en naar buiten kan.
Te gebruiken in verband met de luchtkwaliteit in gebouwen.
Vervuiling van de lucht in een gebouw.
Wordt gebruikt voor legenheden voor kansspelen, soms ook gokapparaten die vaak ook restaurantvoorzieningen bieden; gebruik 'casino's' voor soortgelijke gebouwen met meer allure.
Gebruik voor gebouwen waarin particuliere instellingen activitieitenvan verschillende aard aanbieden, zoals openbare discussies, lezingen en concerten voor het bevorderen van de algemene ontwikkeling.
Constructies die werden gebouwd voor festivals, ceremonieën en begrafenissen tijdens de 17e en 18e eeuw.
Verwijst naar de kunst en architectuur in de periode van de heerschappij van Mahmoed I, die regeerde van 1730 tot 1754. Tijdens zijn heerschappij bouwde hij verschillende fonteinen, waaronder de grote op India geïnspireerde fontein van Tophane. Onder zijn supervisie viel ook de Nuruosmaniye-moskee, die brak met de Ottomaanse traditie en die was gebouwd op basis van rechthoekige grondplannen in een meer westerse stijl.
Verwijst naar de stijl van architectuur die samenviel met de heerschappij van Mahmoed II (van 1808 tot 1839). Mahmoed maakte een eind aan de heerschappij van de janitsaren, wier reactionaire standpunten deels de militaire neergang van het Osmaanse rijk hadden veroorzaakt. Op artistiek gebied was hij een belangrijke factor bij het europeaniseren van de Osmaanse kunst en architectuur, door bouwwerken te laten neerzetten in barok- en rococostijl en de stijl van het neoclassicisme van het Frankrijk onder Napoleon. Zijn Nusretiye-moskee (moskee van de overwinning) werd gebouwd in de late barokstijl met golvende muren en grote open binnenplaatsen. Onder Mahmoed II werden hofkunstenaars naar Frankrijk gestuurd om wetenschappelijke teken- en schildermethoden en de principes van lineair perspectief aan te leren.
Gebouwen voor de opslag van maïs, meestal met spleten tussen de planken voor ventilatie, schuine muren voor bescherming tegen het weer en geplaatst op palen om knaagdieren weg te houden.
Geïmproviseerde of provisorische objecten, met name objecten die zijn gemaakt om oude, kapotte of afgedankte voorwerpen een nieuwe functie te geven. Meestal gaat het om kleding, meubels of huishoudelijke artikelen, bijvoorbeeld een nieuw kledingstuk dat is gemaakt van oude kledingstukken of een kapot stuk spiegel dat in een nieuwe lijst wordt geplaatst. De term is te onderscheiden van 'spolia', wat verwijst naar oudere architectonische materialen (bijv. oude zuilen of gravures) die in een nieuwe constructie zijn ingebouwd (bijv. een middeleeuws gebouw).
Verwijst naar de kunst en architectuur die is verbonden met de mammelukken, een krijgerskaste die Egypte en Syrië regeerde vanaf ongeveer 1250 tot de vroege 16de eeuw, en die in het Midden-Oosten meer dan 700 jaar invloedrijk en machtig is geweest. Mammeluk-architectuur was in wezen conservatief en niet erg vernieuwend, maar wel rijk en over het algemeen van zeer hoge kwaliteit. Mammeluk-architectuur wordt gekenmerkt door het gebruik van zeer fijn afgewerkte minaretten, enorme façades en portalen, en de tendens om structuren voor verschillende toepassingen te bouwen in een enkel complex. Begunstigers bouwden hun belangrijke monumenten gewoonlijk ook dichtbij elkaar. De mammelukken staan ook bekend om hun technische virtuositeit in stenen constructies; metselaars gebruikten verschillend gekleurde stenen op de oppervlakken van gebouwen. Er zijn bijna 3000 belangrijke mammelukmonumenten bewaard gebleven of bekend gebleven via teksten; de meeste monumenten in de oude wijken van Caïro, Damascus, Tripoli en Aleppo zijn mammeluks, evenals de meeste monumenten op de Haram ash-Sharif in Jeruzalem, buiten de Rotskoepel. Net als architectuur bereikten ook de overige kunsten van de mammelukperiode een hoog niveau van technische perfectie, maar staan ze niet bekend om hun originaliteit; er bestaan wel bezienswaardige voorbeelden van ingelegd metaalwerk, kalligrafie, moskeelampen en houten objecten.
Verwijst naar een van de vele etnische culturen van modern Myanmar. Manadalay verwijst tevens naar de laatste hoofdstad van het Birmaanse rijk, die werd gebouwd in de periode 1857-1859 aan de rivier de Irrawaddy door Koning Mindon voordat Birma in 1885 in handen viel van de Britse imperialisten. Architecturale kunst in deze regio weerspiegelt Italiaanse invloeden zoals weergegeven in samengestelde tempel- en kloosterstructuren die bestaan uit steen en inheems hout.
Verwijst naar een regionale school van Pahari-miniatuurschilderkunst met als centrum de staat Mandi in de Beasvallei in het heuvelgebied van Punjab. De Mandi-schilderkunst stond aanvankelijk nog onder invloed van de Mogols maar kreeg een eigen karakter onder Raja Sidh Sen (heerste van 1684-1727), die zich persoonlijk met de nieuwe stijl ging bemoeien. De Mandi-schilderkunst uit deze periode wordt vaak gekenmerkt door brede, krachtige lijnen, een ingetogen palet en eenvoudige composities met drie horizontale registers. De vitale, krachtige beeldhouwkunst uit deze periode zou een belangrijke invloed hebben uitgeoefend op de weergave van figuren in de schilderkunst. Kenmerkend zijn de krachtige gelaatstrekken, opvallend grote hoofden en handen, en doorgaans standbeeldachtige figuren. Shiva is een geliefd thema, aangezien Sidh Sen deze godheid aanbad. Shiva, Devi en tantrische thema's waren populairder dan de literaire thema's die zo kenmerkend zijn voor veel ander Pahari-werk. Een latere fase van de Mandi-schilderkunst begon rond 1805 en wordt geassocieerd met de kunstenaar Sajnu uit Guler. De werken die hij voor Raja Ishwari Sen schilderde, worden gekenmerkt door gebogen en zwaar geornamenteerde randen, volle, gedetailleerde composities en enigszins scheef geplaatste gebouwen en figuren.
Tokkelinstrumenten met toets, sleutelkast en een ronde klankast die of gesneden is uit een enkel stuk hout dat geleidelijk overgaat in hals en sleutelkast, of is opgebouwd volgens een luitachtige constructie.
Woningen die beschikbaar worden gesteld aan m.n. Presbyteriaanse geestelijken; voorheen met inbegrip van het land en de bijgebouwen rond de woning. Geen Nederlands equivalent. Zie 'pastorieën'.
Te gebruiken voor overnaads gebouwde scheepsboten, meestal 7 tot 11 m lang, over het algemeen van twee roeibanken voorzien.
Marinebases waar oorlogsschepen worden gebouwd, hersteld, gedokt of omgebouwd door civiele ingenieurs en arbeiders en die worden beheerd door genie-officieren.
Wordt gebruikt voor constructies die zijn gebouwd met betrekking tot water in het algemeen, maar vooral zeewaarts vanaf de hoogwaterlijn van grote watermassa's (oceanen, zeeën, baaien).
Half vrijhangende of hangende, metalen of metaal met glazen overkappingen boven de ingangen van gebouwen; in de 19e en 20e eeuw gangbaar voor luifels boven theateringangen. Gebruik 'luifels (bouwkundige elementen)' voor kleinere overkappingen van ingangen.
Wordt gebruikt voor verbrede straten, buurt- of stadspleinen of andere meestal openbare ruimten waar kraampjes en stalletjes kunnen worden opgebouwd voor verkoop.
Constructies die zijn gebouwd of die worden gebruikt om een markt in onder te brengen; de term wordt gewoonlijk gebruikt voor relatief kleine, traditionele gebouwen in een historisch stadscentrum.
Verwijst naar plannen voor de bakstenen, betonnen of natuurstenen elementen van een gebouw. Ze tonen in het algemeen het fundament van een bouwwerk wanneer dat van deze materialen moet worden gemaakt.
Te gebruiken voor Arabische banken, gemaakt van steen of leem; vaak gebouwd langs de voorzijde, soms langs de zijkant van traditionele huizen of op andere plaatsen waar mensen wonen of samenkomen.
Verwijst naar de beeldhouwkunst in steen en overige materialen uit de periode van de heerschappij van de Maurya-keizers, en meer in het bijzonder naar kunst die werd gemaakt tijdens de veertigjarige heerschappij van Ashoka, de derde Maurya-keizer (gestorven 232 v. Chr.), die regeerde over heel India. Eerdere beeldhouwkunst was over het algemeen gemaakt van hout, maar tijdens de Maurya-periode werd steen het meest populaire materiaal. In heel India verrezen gepolijste monolithische edict-pilaren met gedetailleerde, beeldgesneden kapitelen. De kapitelen, die waren gemaakt van een geelbruine zandsteen, Chunar genaamd, vormen de beste bewaard gebleven voorbeelden van keizerlijke kunst uit de Maurya-periode. De unieke glans van hun oppervlak staat bekend als de 'Maurya-glans.' De onderwerpen van de kapitelen betreffen vaak aspecten van het boeddhisme in symbolische termen, evenals de positie van Ashoka als verlicht wereldheerser. De stijl van beeldsnijden is sterk beïnvloed door Perzische, of meer in het bijzonder, Achaemenidische, beeldhouwkunst. De praktijk van het oprichten van monumentale zuilen is mogelijk afkomstig uit India; recent bewijs wijst erop dat de edict-zuilen van Ashokan hun oorsprong vinden in een oude traditie van een cultus van de kosmische zuil, de 'Axis Mundi.' Slechts enkele Mauryaanse figuurbeelden zijn bewaard gebleven: de vroegst bekende twee beelden van Jain Tirthankaras en enkele yakshi- en yaksha-figuren (vrouwelijke en mannelijke aardegeesten). Deze beelden zijn bekend om hun monumentale en weelderige karakter. De oudste bewaard gebleven Indiase architectuur dateert uit de Maurya-periode: deze uit steen gehouwen kamers die door Ashoka voor monniken werden gebouwd, vormden het begin van een lange Indiase traditie die belangrijk werd voor alle religieuze gemeenschappen van India.
Wordt gebruikt voor Nigeriaanse Igbo-votiefheiligdommen die worden gebouwd als deel van complexe vieringen van leven en offerrituelen, vaak rijkelijk versierd en gevuld met beeldhouwwerken; vóór de jaren zestig werden ze gemaakt van vergankelijke materialen en naderhand achtergelaten om te vergaan.
Bouwspeelgoed bestaande uit balken, bouten, moeren, motoren en andere onderdelen waarmee gebouwen en andere constructies konden worden gemaakt; in de Verenigde Staten voor het eerst gefabriceerd door de A.C. Gilbert Company in 1913, later ook door Meccano en andere bedrijven.
Omvat meestal W-systemen en sanitaire systemen in gebouwen of complexen; kan soms ook elektriciteitssystemen en op elektriciteit gebaseerde systemen omvatten zoals beveiligingssystemen en communicatiesystemen.
Te gebruiken voor gebouwen die zijn uitgerust met machines die graan vermalen tot bloem.
Fotografische techniek die wordt toegepast om meer dan één beeld vast te leggen in een apart stukje film of in een beeldraam. Gebruik 'combinatiedrukken' voor de druktechniek waarbij beelden worden opgebouwd uit meer dan één negatief.
Te gebruiken voor gebouwen of groepen dicht bij elkaar geplaatste gebouwen met vier of meer aparte, vaak kleine filmzalen, meestal met een gezamenlijke lobby, kassa en vergunningen.
Wordt alleen gebruikt voor hele grote, aanpasbare bouwwerken die voor meerdere doeleinden kunnen worden gebruikt en onderdak bieden aan alle of de meeste functies van een stad. Gebruik 'multifunctionele gebouwen' voor gebouwen die minder omvattend en overheersend zijn.
Wordt gebruikt voor monumenten die zijn opgebouwd uit bijzonder grote stenen die alleen heel grof zijn bewerkt of zo zijn gelaten als ze zijn gevonden.
Aanduiding voor rechthoekige woningen uit de oudheid die bestaan uit een grote voornaamste ruimte en een lager voorportaal omringd door uitstekende antae; kan ook worden gebruikt voor op een zelfde manier gevormde centrale kenmerken binnen complexere gebouwen uit de oudheid.
Verwijst naar de stijl en periode die samenvielen met de heerschappij van Mehmed I, van 1403 tot 1421. Gedurende deze periode werd de Yesil Cami of 'Groene moskee' gebouwd, van 1412 tot 1413. Deze moskee werd zo genoemd omdat de koepels destijds waren bedekt met groene tegels. De inrichting van de moskee stond onder supervisie van Ali bin Ilyas uit Bursa, die Nakkas (‘ontwerper’) werd genoemd. De indeling bouwt voort op de indeling van de moskee van Bajezid, hoewel het sanctuarium en de zuidelijke pelgrimsruimten hier een koepel hebben gekregen. De noordelijke gevel is versierd met uitgebreid lijstwerk en een portaal van marmer. De naburige graftombe van Mehmed I, die na zijn dood in 1421 is voltooid, heeft een exterieur met panelen omlijst met blauwe, in steen gelegde tegels.
Verwijst naar de stijl en periode die in verband worden gebracht met de heerschappij van Mehmed II, 'de overwinnaar'. Hij volgde zijn vader Moerad II op en was aan de macht gedurende diens troonsafstand van 1444 tot 1446 en later van 1451 tot 1481. Mehmed breidde het Osmaanse rijk uit in alle richtingen, maakte een eind aan het duizend jaar oude Byzantijnse Rijk door in 1453 Constantinopel te veroveren en in 1461 Morea en Trebizond. Na de inname van Constantinopel werd deze stad de hoofdstad van zijn nieuwe rijk, waarbij de naam werd gewijzigd in Istanboel. Tijdens zijn bewind ondersteunde hij grote bouwprojecten in de stad en legde hij de basis voor het keizerlijk hof dat kenmerkend zou worden voor het Osmaanse rijk in de 16de eeuw. Mehmed richtte het Oude paleis op, dat moest dienen als woonplaats voor de harems van voormalige sultans, en was verantwoordelijk voor het bouwplan van het Nieuwe Paleis, dat Topkapi werd genoemd. Hij beval ook de bouw van de Çinilli Kiosk, een gebouw naar Iraans ontwerp dat van schilderingen werd voorzien door de Venetiaanse schilder Gentili Bellini. Hij liet ook medailles maken door de Italiaanse kunstenaar en verzamelde een grote collectie boeken in Europese en islamitische talen. Tijdens zijn heerschappij werden bovendien diverse kunstnijverheidsgroeperingen opgericht, onder meer voor boekbinders, kalligrafeerders, zijde- en tapijtwevers en metaalwerkers.
Wordt gebruikt voor gebouwen die na het begin van de 19e eeuw werden gebouwd, en niet alleen op boerderijen, voor het gemechaniseerd verwerken, bewaren of verkopen van melk en melkproducten. Te onderscheiden van 'zuivelbedrijven' door de mechanisatie. Gebruik liever 'melkhuizen' voor aanvullende gebouwen voor de landbouw die vooral worden gebruikt voor de zorg voor melk, met weinig of geen mechanisatie.
Bijgebouwen voor de landbouw, bedoeld voor het koelen en verwerken van melk. Gebruik 'zuivelbedrijven' en 'zuivelfabrieken' voor gebouwen voor de landbouw die worden gebruikt voor het maken en bewaren van zuivelproducten in het algemeen.
Met betrekking tot gebouwen: met drie woon- of bouwlagen.
Met betrekking tot gebouwen: met slechts één woon- of bouwlaag.
Beschrijft gebouwen die dipteraal zijn gepland maar waarbij de binnenste rij zuilen is weggelaten.
Te gebruiken bij het beschrijven van gebouwen van een groep Japanse architecten die, met name in de jaren 60 en 70 van de 20ste eeuw, grootstedelijke problemen wilde aanpakken op basis van biologische grondbeginselen van dynamische groei en verandering.
Verwijst naar mensen die stenen snijden, kerven, behakken en leggen bij het construeren van een gebouw. In de middeleeuwen waren metselaars vakmensen met hoog aanzien. De term kan ook verwijzen naar een ieder die bouwt met steen of een soortgelijk materiaal, zoals baksteen, beton of kunststeen.
Bouwconstructies die zijn opgebouwd uit gevormde of gemodelleerde eenheden van steen, keramische baksteen of tegel, beton, glas, adobe of andere grondstoffen.
Verwijst naar de subperiode van heersende Mi-son-kunst in de noordoostelijke sector van de Mi-son-site halverwege de zevende eeuw. De stijl van deze periode kenmerkt zich door sterke Indiase invloeden en de oudste monumenten in Champa zijn in deze stijl gebouwd. Een mooi voorbeeld uit deze periode is een sanctuarium dat dateert uit de regeerperiode van koning Prakashadharma-Vikrantavarman I (ca. 657 n. Chr.). Gebeeldhouwde postamenten, geïntegreerde uitspringende deuren die uitkomen op een terras met een omheinde veranda en een smalle trap, een verhoogde basis versierd met korte pilasters, vergelijkbaar met architecturale details van Mon Dvaravati, en brede bakstenen stijlen maken er deel van uit. In de beeldhouwkunst van deze periode zijn invloeden te vinden uit de culturen van Dong-Son, Tsjen-la en India, en wordt iconografie overgenomen van hindoeïstisch shivaïstische en boeddhistische culten. Voorbeelden van beeldhouwwerk uit deze periode zijn een fronton met een afbeelding van de geboorte van Brahma waarbij Vishnu op de mythische slang Shesha ligt, dat doet denken aan pre-Ankorese lateien; een postamentenconstructie uit de tempel met gehistorieerde oppervlakken, panelen en nissen waarop het dagelijks leven van monniken in de Himalaya is afgebeeld, en een vrijstaand standbeeld van Ganesha met draperieën van tijgervel en vier armen die symbolen omhoog houden zoals een bidsnoer, een bijl en een raap.
Dioriet dat aanzienlijke hoeveelheden mica bevat. Het is geschikt als bouwmateriaal. Veel gotische kerken in Bretagne zijn gebouwd met dit gesteente.
Gebouwen met scholen voor onderwijs tussen lager en hoger (universitair) onderwijs.
Gebouwen voor de opslag, verwerking en ordening van niet-gebruikte munitie, wapens en militaire voertuigen en uitrustingen.
Verwijst naar een cultuur en een stijl die een vertakking vormde van de klassieke Mogollon-cultuur en die voorkwam tussen de Mimbres River in het Gila-gebergte in wat nu het zuidwesten van New Mexico is, en op nabijgelegen plaatsen rond de Mimbres River en de Rio Grande. De cultuur bloeide van circa 1000 tot circa 1150. Er werd gejaagd, irrigatie gebruikt voor de landbouw en gewoond in compacte pueblo-achtige dorpjes met gebouwen van steenklei en metselwerk. De cultuur is uiteindelijk waarschijnlijk opgegaan in de Pueblovolkeren uit het noorden of is naar Mexico gemigreerd. De cultuur staat bekend om specifiek aardewerk, dat werd versierd met fantasievolle zwart-wit afbeeldingen van insecten, dieren, vogels en geometrische lijnen.
Zeer kleine stadsparken, in de directe nabijheid en meestal te midden van gebouwen in een dichtbebouwde omgeving.
Te gebruiken voor driedimensionale weergaven van theatergebouwen of van theaterruimtes als podia en proscaenia, al of niet op schaal gebouwd, bedoeld als decor om liefhebbervoorstellingen te spelen of alleen als model.Gebruik ‘poppenkasten’ voor draagbare constructies waarin uitvoeringen met poppenkastpoppen worden gegeven.Gebruik ‘papiertheaters’ voor speelgoed bestaande uit tweedimensionale voorstellingen van karakters alsmede decorstukken, rekwisieten of een podium of proscaenium, die moeten worden uitgeknipt en op een harde ondergrond moeten worden geplaatst zodat kinderen er voorstellingen mee kunnen spelen.
Te gebruiken voor zeer kleine landschappen in plantenbakken, bloembakken, terrariums of vergelijkbare houders, met dwergplanten en vaak zeer kleine replica's van landschapsvormen, waterlichamen en modellen van gebouwen, bruggen, tempels en andere bouwconstructies.
Zaken die belangrijk kleiner zijn dan de gebruikelijke of standaardgrootte, in het bijzonder voorwerpen die nauwkeurige schaalmodellen zijn van een origineel en bedoeld zijn als speelgoed of verzamelobject. Miniatuurversies worden vaak gemaakt op een standaardschaal. Zo worden poppenhuismeubels vaak op schaal 1:12 en modeltreinen op schaal 1:160 (N), 1:87 (HO) of 1:48 (O) gebouwd.
Gebouwen waar zich de bureaus van een minister bevinden.
Galerijen of balkons voor muzikanten, zowel in seculaire als in religieuze gebouwen.
Ruimten in kloosters of aparte gebouwen bij kloosters waar de kloosterregels minder streng toegepast werden.
Katholieke kerken in gebieden waar het geloof verbreid moet worden. Gebruik 'zendingskerken' voor dergelijke protestants-christelijke gebouwen.
Wordt gebruikt voor boerderijen van rijke landheren die de nieuwste en beste agrarische technieken en technologieën gebruiken, vaak gebouwd als voorbeeld voor plaatselijke boeren; kwam onder andere veel voor in de eerste helft van de 19e eeuw in Engeland.
Wooneenheden die als voorbeeld dienen voor toekomstige huurders van dergelijke wooneenheden in hetzelfde gebouw of complex.
Stedelijke gebieden, of gemeenschappen daarbinnen, waarvan het ontwerp innovatieve pogingen bevat om specifieke sociale en fysieke problemen op te lossen. Vaak van toepassing op de herinrichting van bestaande nederzettingen in de 19e en 20e eeuw. Gebruik 'ideaalsteden' voor 19e-eeuwse steden die zijn gebouwd met voorgeschreven vormen om aan specifieke militaire of economische idealen te voldoen.
Wordt gebruikt voor steden en stadjes ontworpen en gebouwd om een specifieke politieke, militaire, economische of pedagogische functie te vervullen en waaraan een voorgeschreven vorm is opgelegd.
Een variant van de art nouveau-beweging uit Spanje. De stijl manifesteerde zich van de jaren negentig van de 19e eeuw tot de vroege 20ste eeuw in het smeedwerk, glaswerk en keramiek van zakelijke gebouwen, hotels en woningen, waarbij vooral de architectuur van Antonio Gaudí opviel. De sierlijke gebogen stijl is ook zeer vaardig gehanteerd in het meubilair van J. S. Henry de Majorelle.
Verwijst naar de stijl en periode die samenvielen met de heerschappij van Moerad I, zoon van Orhan, van 1362 tot 1389. Gedurende deze periode werd een aantal nieuwe moskeeën gebouwd bij Bursa, waarbij de sultan naar verluidt christelijke arbeiders zou hebben ingezet. In 1366 begon Moerad I aan de bouw van een kulliye, een gebouwencomplex met een moskee, Byzantijnse thermen, een grote soepkeuken en een school. De moskee werd voltooid in 1385 en had een kruisvorm met vier ruimten, met in twee daarvan een grote haard voor het comfort van de bezoekende derwisjen. Onder de centrale koepel bevond zich een fontein voor het wasritueel, vóór het verhoogde moskeegedeelte. Een uniek kenmerk van dit gebouw is de achthoekige koepel boven de mihrab, de nis in de muur van de moskee die de richting van Mekka aangeeft.
Verwijst naar de stijl en periode die in verband worden gebracht met de heerschappij van Moerad II, zoon van Mehmed I. Hij was aan de macht van 1421 tot 1444, toen hij afstand deed van de troon. Daarna was hij van 1446 tot 1451 wederom aan de macht. Het belangrijkste architectuurproject tijdens zijn heerschappij was de bouw van de enorme 'moskee met drie balkons' waaraan men in 1438 begon en die zo werd genoemd vanwege de vernieuwende minaret met drie balkons. Het gebouw was uniek met zijn ruitjespatronen, glas-in-loodramen en kronkelende strepen in rood-roze steen, een grote binnenplaats en enorm hoge minaretten. Moerad II was de laatste sultan die werd begraven in de stad Bursa, maar de locatie die hij had gekozen, was meer afgelegen en het resulterende complex van gebouwen en de Koninklijke begraafplaats is lager gelegen en eenvoudiger van aard dan eerdere werken. Ook vermeldenswaardig is de bijbehorende tuin met een grote verscheidenheid aan ceders, platanen, oleanders en rozenstruiken.
In de Japanse architectuur een decoratief lessenaarsdak onder het echte dak van een gebouw, bijvoorbeeld een tempel of een ���tahōtō'. Gewoonlijk omgeven ze het hoofdgedeelte van het gebouw. Men gebruikte ze om diepte te creëren. Dit element werd op grote schaal gebruikt in de zenboeddhistische architectuur van de late twaalfde eeuw.
Verwijst naar gebouwen die zijn ontworpen voor en uitgerust met machines die bepaalde taken in de vervaardiging van producten verrichten, waaronder het malen van graan of het draaien van een weefgetouw voor het maken van textiel. Gebruik 'molens (machines)' voor de machines zelf, los van het gebouw.
Verwijst naar eenvoudige of complexe machines of mechanische apparaten die worden gebruikt om vaste stoffen, zoals graan of kruiden, te verpulveren of tot poeder of pulp te vermalen. Gebruik 'molens (gebouwen)' om te verwijzen naar de combinatie van een gebouw en de daarin ondergebrachte maalinrichting.
Aanduiding voor ronde stenen, meestal gepaard en soms opgebouwd uit een aantal stukken, gebruikt voor het malen van graan of andere substanties, dat door een gat in het midden van de bovenste steen wordt aangevoerd.
Ronde, zuilvormige gebouwen die een dak hebben maar geen kelder.
Bouwwerken die door hun grootse, schone of kunstzinnige vormen opmerkelijk zijn of door de eraan verbonden historische associaties eerbiedwaardig worden geacht. Ook om hun betekenis voor de kunst- en bouwgeschiedenis, de geschiedkunde en de technologie kunnen de gebouwen hoog worden gewaardeerd. Gebruik 'gedenktekens' voor bouwconstructies of aard- en nagelvaste voorwerpen ter herdenking van personen of gebeurtenissen.
Gebouwen met een unieke architecturale en/of historische betekenis die op de monumentenlijst zijn geplaatst. Monumenten mogen in principe niet worden afgebroken of gewijzigd.
Gebouwen waarin zich voorzieningen voor de opvang, planning en voorbereiding, van stoffelijke overschotten voor begraving of crematie bevinden. Terwijl de betekenis kan overlappen met "rouwcentra," hebben mortuaria in het algemeen meer uitgebreide faciliteiten voor de preparatie van het lichaam en rouwtcentra beschikken over een salon of een andere ruimte voor opbaren en andere diensten voor de overledene. In het hedendaags gebruik, kan de term "mortuaria" ook verwijzen naar voorzieningen die de lichamen van huisdieren voorbereiden voor de begrafenis of crematie.
Wordt gebruikt voor openbare accomodatie voor automobilisten, meestal gekenmerkt door lange lage gebouwen die bestaan uit rijen met elkaar verbonden afzonderlijke slaapruimtes, waar er zonder een tussenliggende hal direct toegang is tot de parkeerplaatsen.
Houten of stenen burcht bestaande uit een slottoren die op een kunstmatig aangelegde aarden heuvel werd opgetrokken en waarrond zich een binnenhof bevond dat afgesloten was met een palissade en een gracht. Dit type kasteel ontstond in Noord-Europa rond de tiende eeuw en werd gebouwd tot het einde van de dertiende eeuw.
Agrarische gebouwen waarin mout gemaakt en opgeslagen wordt.
Het binnenste gedeelte van gebouwen dat zich direct onder het hoofdgedeelte van het dak bevindt. Gewoonlijk een oneven aantal vakken breed en twee vakken diep. Soms gebruikt men de term specifiek voor het centrale gedeelte van een boeddhistische tempel.
Wordt gebruikt voor de multifunctionele of veelzijdige eigenschappen van een bouwwerk; vooral gebruikt om de soorten gebouwen te beschrijven die flexibel genoeg zijn om een groot aantal functies te vervullen, zoals een gymnastieklokaal of sportcentrum.
Meubilair dat is ontworpen om voor meerdere doeleinden te worden gebruikt, zoals schrijven, lezen, naaiwerk of spelletjes, maar ook grotere meubelstukken met een ingenieus ingebouwde binnenkant.
Verwijst naar gebouwen, groepen gebouwen of ruimten binnen gebouwen waar waardevolle objecten zoals kunstwerken, antiquiteiten, wetenschappelijke specimens of andere artefacten worden bewaard en uitsluitend voor bezichtiging door het publiek worden tentoongesteld.
Instellingen die gebouwen beheren waar waardevolle objecten zoals kunstwerken, antiquiteiten, wetenschappelijke specimens of andere artefacten worden bewaard en voor bezichtiging door het publiek worden tentoongesteld. Een instelling die is gewijd aan het verkrijgen, verzorgen, documenteren, bestuderen en tentoonstellen van objecten van blijvend belang of blijvende waarde.
Te gebruiken voor handelsruimten of aparte gebouwen, waar museumpersoneel voornamelijk museumsouvenirs en gerelateerde handelswaar verkoopt. De opbrengst komt ten goede aan het museum.
Kranen met een horizontale arm die wordt gesteund door een muur of pilaar van een gebouw. De arm kan ook een trolley ondersteunen.
Tabernakel, ingebouwd in een muur, afgesloten met een deur. Kan de grootte hebben van een kast.
Verwijst naar de stijl van Shinto-architectuur die tot ontwikkeling kwam tijdens de Nara-periode (710-794) en de Heian-periode (794-1185). De stijl kenmerkt zich door een soort tombe met een kleine afmeting, gebouwd in een tweekoloms bij driekoloms systeem op een aarden terp. Het dak of gewelf heeft een schuine kant aan de lange zijde van het gebouw, boven de trap, om de gelovigen beschutting te bieden.
Verwijst naar kunst en architectuur die is verbonden met het islamitische Nasrid-hof in Granada, Spanje; het hof floreerde bijna acht eeuwen als een levendig centrum van islamitische cultuur tot 1492, toen het hele Iberisch schiereiland onder christelijk bestuur werd gebracht. De Alhambra, de koninklijke stad van de Nasrids, is een van de meest beroemde islamitische gebouwen en is het best bewaard gebleven islamitische paleis ter wereld. Nasrid-architectuur wordt gekenmerkt door prachtige façades die eenvoudig gestructureerde gebouwen verbergen; houtskeletbouw, zware stenen muren en lichte, houten daken zijn kenmerkend. Decoraties bestaan uit gesneden en geschilderd stucwerk, geglazuurde tegels, gesneden en samengevoegd hout en muqarnas-gewelven. Andere opmerkelijke kunstwerken zijn de grote lustrewerkvazen met vleugelhandvatten die bekend staan als Alhambravazen (de grootste lustrewerkpotten die ooit zijn gemaakt), waarschijnlijk geproduceerd in Malaga.
Karakteristieke bouwwerken, meestal gebouwen, locaties, districten, bouwconstructies of objecten, die in cultureel opzicht van nationaal belang zijn volgens de criteria van de National Park Service van de Verenigde Staten.
Gebouwen met musea met collecties met als onderwerp de eigenschappen van natuurvoorwerpen, planten, dieren; bijvoorbeeld opgezette vogels en zoogdieren, geprepareerde insecten en planten, stenen, mineralen en fossielen.
Wordt gebruikt voor ventilatiesystemen die afhankelijk zijn van natuurlijke atmosferische omstandigheden en de handmatige bediening van openingen in gebouwen zoals ramen, deuren en bovenlichten.
Megalitische grafconstructie uit de vroege Bronstijd die qua vorm lijkt op een omgekeerde boot en gebouwd is uit grote blokken steen. Komt enkel voor op het eiland Menorca in de Balearen.
De hiërarchie Nederzettingen en landschappen bevat descriptoren voor de grootste elementen van een cultuurlandschap, ongeacht of ze van betrekkelijk geconcentreerde aard zijn (bijvoorbeeld 'retirement communities') of een groot gebied omvatten (bijvoorbeeld 'hoofdsteden'). Nederzettingen worden gedefinieerd als alle plaatsen of gebieden, ongeacht de grootte, die bewoond worden of aangepast zijn door groepen mensen, en die voldoende sociale voorzieningen hebben om betrekkelijk onafhankelijk te zijn. Verder bevat deze hiërarchie descriptoren voor hoofdtypen van natuur- en cultuurlandschappen en hun componenten die de breedste omgevingscontext voor bouwwerken bieden. De natuurlandschappen zijn in deze hiërarchie ondergebracht omdat de AAT geen nadruk wilde leggen op de verschillen tussen natuurlijke omgeving en cultuurlandschap. Het aanbrengen van een dergelijk onderscheid stuit vaak op problemen omdat (a) er geen continuïteit bestaat tussen deze twee, (b) de natuurlijke omgeving grotendeels door mensenhand is beïnvloed en daardoor de eigenschappen van een cultureel artefact heeft gekregen, en (c) het cultuurlandschap vaak op allerlei schaalniveaus als ecologisch systeem fungeert. Relatie met andere hiërarchieën: overheidsinstanties (bijvoorbeeld 'landen' en 'provincies') zijn ondergebracht in de hiërarchie Organisaties. Bijvoeglijke bepalingen bij of samenstellingen met sommige nederzettingen (bijvoorbeeld 'radiaalkaart') maken deel uit van de hiërarchie Abstracte Begrippen. Descriptoren die verwijzen naar afzonderlijke planten en bomen zijn ondergebracht in de hiërarchie Materialen (bijvoorbeeld 'bamboe' of 'grenenhout'), terwijl descriptoren voor algemene vegetatie (zoals 'oerwouden' of 'struiken') hier te vinden zijn. Descriptoren voor infrastructurele voorzieningen, netwerken van gebouwen, andere structuren en uitrustingen die fysiek geordende entiteiten binnen nederzettingen en landschappen vormen (bijvoorbeeld 'busvervoersystemen') zijn ondergebracht in de hiërarchie Objectgroepen en systemen.
Beschrijft gebouwen, in het bijzonder klassieke Griekse en Romeinse tempels en gebouwen met een gelijksoortige structuur, met een of meer rijen van negen zuilen aan een of beide zijden.
Verwijst voornamelijk naar een bouwkundestijl in Europa, in het bijzonder van grote openbare gebouwen, ongeveer van het eind van de 19de eeuw tot de Eerste Wereldoorlog. De stijl kenmerkt zich door indrukwekkende klassieke gevels, overdadig decoratie- en beeldhouwwerk, en ruime interieurs.
Hoofdzakelijk gebruikt om te verwijzen naar een bouwstijl die zich vanaf het einde van de 19de eeuw tot 1917 manifesteerde en zich liet inspireren door oude Russische decoraties en ruimtelijke constructies. De stijl valt te herkennen in tal van Oudgelovigen-kerken die tussen 1906 en 1917 zijn gebouwd. De Neorussische stijl is ouder dan de Moderne Stijl, de Russische reactie op de Art Nouveau, en bleef ook daarna nog in zwang. De stijl wordt als een afzonderlijke stroming beschouwd. Belangrijke vertegenwoordigers zijn Ivan Fomin en Ivan Zjoltovski.
Te gebruiken om een manier van bouwen te beschrijven, met name in suburbane nieuwbouwgebieden in de Verenigde Staten, die zich kenmerkt door gebruik van land, toepassing van open ruimten open ruimtes en gebouwen die zijn ingericht op voetgangers, die veel openbare groene ruimte bevat en meer de nadruk legt op grootschalig openbaar vervoer dan op auto’s, en met typische elementen van de traditionele kleine plaatsen in de Verenigde Staten. Populair sinds de jaren 80 van de 20ste eeuw. Gebruik “New Urbanism” voor de Amerikaanse stedenbouwkundige beweging die neo-traditionele ontwerpprincipes toepast.
Gebouwen waar handelswaar te koop wordt aangeboden, meestal detailhandel.
Catboten die over het algemeen worden gekenmerkt door een diepstekende kiel, een overhangende voor- en achtersteven en gaffelzeilen die niet aan de giek vast zitten; hebben soms een boegspriet en fok en zijn meestal ongeveer 6 tot 7,2 m lang; zijn oorspronkelijk gebouwd in het gebied rond de landpunt bij Newport, in het Amerikaanse Rhode Island.
Nieuwe, hoofdzakelijk zelfvoorzienende nederzettingen, gebouwd in een eerder onontwikkeld gebied met voorzieningen op het gebied van wonen, commercie, industrie, onderwijs, recreatie en overheid
Bouwwerk om het waterpeil van de Nijl op te meten tijdens het overstromingsseizoen. Het niveau wordt gemeten door markeringen op de muren of op een zuil die in het water staat. Werd al in het Oude Egypte gebruikt en kwam pas in onbruik toen de Aswan dam gebouwd werd.
Steigers die zijn gebouwd om de nok van een dak te overbruggen. Worden meestal gebruikt gedurende herstelwerkzaamheden aan de schoorsteen.
Lichten die zijn ontworpen om te worden gebruikt tijdens een stroomuitval of een andere noodtoestand. Wettelijke voorschriften in openbare gebouwen stellen ze vaak verplicht.
Verlichtingssystemen in gebouwen die essentiële verlichting bieden voor de veiligheid van leven en eigendommen wanneer de normale verlichting uitvalt.
Verwijst naar de Chinese dynastieperiode en cultuur vanaf 386 tot 534 n. Chr. De hoofdstad bevond zich oorspronkelijk te Pingcheng, maar werd in de periode 493-494 door Keizer Xiaowendi (regeerde 471-499) in zuidelijke richting verplaatst naar Luoyang. Hier werd een nieuwe, prachtige stad gebouwd op de ruïnes van de oude Chinese hoofdstad; in het jaar 534 was de populatie meer dan een half miljoen. Boeddhistische kunst floreerde onder een staats- en een particulier patronaat gedurende het grootste gedeelte van deze periode. In circa 460 werd een begin gemaakt met de bouw van grottempels in Yungang; duizenden handwerkslieden werkten ongeveer 35 jaar aan het maken van de tempels en het versieren ervan met beeldhouwwerken en schilderingen. Op instigatie van Xiaowendi werden later andere grottempels gemaakt bij Longmen. Yungang wordt gekenmerkt door statische iconen in een Gandharan-stijl, terwijl de beeldhouwkunst in Longmen meer lineair is en de in opkomst zijnde Chinese stijl demonstreert. Grafaardewerk van Noordelijk Wei, dat tevens is beïnvloed door het boeddhisme, benadrukt frontaliteit en symmetrie. Het nomadische Touba-volk begon op Chinese instellingen te vertrouwen voor het organiseren en besturen van hun staat en raakte ook bekend met Chinese cultuur en luxeartikelen; onder Xiaowendi werd Chinees de officiële taal en werd het gebruik van Tuoba-taal verboden. Het onderscheid tussen het 'barbaarse' noorden en het 'geciviliseerde' zuiden werd minder duidelijk; niettemin begonnen noordelijke grensbewoners zich verwaarloosd te voelen en in opstand te komen, wat leidde tot de ineenstorting van de Noordelijke Wei-dynastie. Noordelijk China werd in 534 verdeeld in de Oosterse en Westerse Wei-dynastieën.
Verwijst naar de periode en stijl die in verband worden gebracht met de Normandiërs, die bestonden uit Noormannen uit Denemarken, Noorwegen en IJsland en die in de 8ste en 9de eeuw de Europese kusten afstroopten om zich vervolgens, aan het begin van de 10de eeuw, in het noorden van Frankrijk te vestigen. Zij overheersten de inheemse Frankische bevolking, namen hun taal over en vestigden uiteindelijk het hertogdom Normandië. Vanuit Normandië verspreidden de Normandiërs zich naar de Britse eilanden, Zuid-Italië en Sicilië. De stijl is vooral duidelijk zichtbaar in het ontwerp van de wapens en wapenrusting, in het kasteel op een heuvel omgeven door palissaden, en in de grote kerk- en kloostergebouwen in romaanse stijl. De stijl kenmerkt zich door het helder toepassen en gebruiken van inheemse lokale stijlen in combinatie met een aantal invloeden uit het Byzantijnse oosten. Deze werden door avonturiers en pelgrims in de door de Normandiërs beheerste gebieden geïntroduceerd.
Gebouwen binnen het complex van een religieuze gemeenschap, waar novicen worden ondergebracht en opgeleid tijdens hun proeftijd.
Tak van natuurkunde die zich bezighoudt met de structuur van atoomkernen en hun wisselwerkingen met elkaar, de deeltjes waaruit ze zijn opgebouwd en het hele spectrum van elementaire deeltjes dat wordt geleverd door zeer grote deeltjesversnellers, vooral met betrekking tot de productie van kernenergie.
Wordt gebruikt voor oude Scandinavische grote torenachtige bouwwerken, meestal verbonden met dorpen en gebouwd op heuvels; hebben meestal schuinaflopende muren en binnenruimten met kraagsteengewelven.
Gebouwen of andere overdekte structuren (in de Oudheid) waarin dichterlijke en muzikale wedstrijden werden gehouden.
Verwijst naar de tijd van het eerste alfabetisme in het zuiden van Mesopotamië, van circa 4.000 tot 2.900 v. Chr., genoemd naar de archeologische vindplaats Uruk. In deze periode vonden ontwikkelingen plaats zoals de uitvinding van het schrift, en verzegelde rollen, het ontstaan van grote steden, de vestiging van wijdverbreide handel, en het verschijnen van monumentale openbare gebouwen.
Kistjes met een inwerpgleuf, of andere houders, die, meestal in kerken, worden gebruikt om offergaven of giften in te ontvangen. Ze kunnen draagbaar zijn of bevestigd aan een deel van het gebouw of het interieur.
Wordt gebruikt voor constructies die zijn gebouwd op zee voor de kust.
Wordt gebruikt voor gebouwen en bijbehorende buitenplaatsen waarin olifanten worden gehouden voor het publiek, vooral in dierentuinen.
Dorpen of gebouwencomplexen waar de olympische deelnemers verblijven.
Wordt gebruikt voor hindernissen die overdwars in een waterweg zijn gebouwd om de stroom geheel of gedeeltelijk af te buigen van de gewone bedding en een buis, sloot of geul in te leiden, zodat er om constructiewerk heen kan worden gegaan.
Wordt gebruikt voor ruimten bestemd voor het opnemen van radio- of televisieprogramma's. Gebruik 'omroepstations' voor de gebouwen waarin zich omroepstudio's bevinden.
Het grootste deel van de psyche dat door levenservaring wordt opgebouwd en normaal niet geïntegreerd of beschikbaar is voor het bewustzijn. Wordt door veel psychologen beschouwd als een sterke drijvende kracht voor het uiterlijk gedrag.
Wordt gebruikt voor de dragende systemen en gedeelten van gebouwen of andere constructies die zich ondergronds bevinden of in de lagere gedeelten van constructies, wanneer men deze delen wil onderscheiden van de bovengrondse of hogere gedeelten, waarvoor 'bovenbouw' wordt gebruikt. Gebruik 'funderingen' voor de specifieke delen van constructies, meestal ondergronds, die het gewicht overbrengen op de onderliggende aarde of rots.
De hiërarchie Componenten bevat descriptoren voor de samenstellende delen van objecten, met inbegrip van structuren, beelden en teksten. In die gevallen waar een descriptor verwijst naar een element dat soms als component en soms zelfstandig voorkomt, wordt de descriptor ondergebracht in de meest geschikte hiërarchie. Voorbeeld: 'kapellen', altijd verwijzend naar kamers of ruimten maar soms ook naar zelfstandige gebouwen, verschijnt in de sectie "kamers en ruimten" van de hiërarchie Componenten; 'airconditioningsapparaten', altijd verwijzend naar uitrustingen maar soms ook naar onderdelen van W-systemen, verschijnt in de hiërarchie Gereedschap en Uitrusting. Relatie met andere hiërarchieën: descriptoren voor elementen die niet als afzonderlijke component voorkomen, bijvoorbeeld sierpatronen en fysieke effecten (zoals 'cannelures' of 'rimpels') zijn ondergebracht in de hiërarchieën van het facet Fysieke attributen. Descriptoren voor elementen die integraal deel uitmaken van de structuur van een cultuurlandschap (bijvoorbeeld 'altaren') verschijnen hier als componenten, terwijl verplaatsbare artikelen voor het inrichten van ruimten binnen of buitenshuis in de hiërarchie Interieurinrichting te vinden zijn.
Wordt gebruikt voor constructies die volledig of voor het grootste gedeelte onder het aardoppervlak zijn gebouwd.
Milieus die zich beneden grondniveau bevinden, inclusief die binnen bouwwerken. Gebruik 'ondergrondse bouwconstructies' voor de structuren zelf wanneer ze opzettelijk ondergronds zijn gebouwd. Gebruik 'begraven' voor voorwerpen die bedekt met aarde onder de grond lagen of liggen.
Personen die zorgen voor het onderhoud van gebouwen, winkels of apparatuur.
Een term uit de oude Griekse architectuur voor de platte dakpan of Hollandse pan met een decoratieve neus, gebruikt voor de overhangende dakranden (met antefixen) als vervanger van de neuslijsten (terracotta of marmeren dakgoot van een gebouw). In de tegenwoordige bouwkunst is de onderpan een dakpan die doorgaans korter of eenvoudiger is dan andere dakpannen, en wordt gebruikt in de eerste rij pannen langs de dakranden van een gebouw.
Verwijst naar een gebouw, een deel van een gebouw of een complex waarin opleidingen en educatie worden gegeven. Het gaat niet per se om officieel onderwijs.
Complexen van schoolgebouwen en andere faciliteiten; gebruik een specifiekere term waar mogelijk.
Klasse zeiljachten die volgens een standaardontwerp zijn gebouwd en qua constructie en tuigage identiek zijn.
Zitnissen waar lichte maaltijden worden genuttigd, meestal met een ingebouwde tafel en zitplaatsen.
Het met opzet schade toebrengen aan de buitenkant of het uiterlijk van gebouwen of voorwerpen.
Verticale ventilatiepijpen die hoofdzakelijk worden gebruikt voor luchtcirculatie van en naar de delen van een afvoersysteem van een gebouw.
Grote kano’s, gebouwd voor het vervoeren van verscheidene passagiers en gebruikt om aanvallen mee uit te voeren.
Beschrijft de plattegrond van een gebouw dat is gepland om de stroom van verkeer, activiteiten of werk in het gebouw zo gunstig mogelijk te herbergen, in plaats van evenwijdig aan een as of uitlopend vanuit een centraal punt.
De hiërarchie Open ruimten en landschappelijke elementen bevat beschrijvingselementen voor open ruimten met relatief samenhangende gebieden die zijn ingericht en aangepast volgens een groot aantal concepten en processen die ook worden gebruikt voor de vorming van gebouwen en andere bouwconstructies (zoals 'tuinen' en 'plaza's'), en beschrijvingselementen voor afzonderlijk gefabriceerde of gemanipuleerde onderdelen in en rond open ruimten, andere cultuurlandschappen of natuurlandschappen (zoals 'vlaggenmasten' en 'windschermen'). Relatie met andere hiërarchieën: de hiërarchie Onderdelen bevat beschrijvingselementen voor de skeletbouwsystemen en losse bouwonderdelen (zoals 'balloon frames' en 'garagedeuren') die onderdeel zijn van afzonderlijk bouwwerken, beschrijvingselementen voor kamers, ruimten en andere grote onderdelen van een gebouw (zoals 'keukens') en beschrijvingselementen voor de infrastructurele systeemonderdelen van een landschap (zoals 'hoofdwaterleidingen' en 'fly-overs'). Beschrijvingselementen voor kunstmatige onderdelen van open ruimten en cultuurlandschappen (zoals 'gazons' en 'bermen' vallen hier ook onder, terwijl beschrijvingselementen voor soorten kenmerken van natuurlandschappen en hun onderdelen (zoals 'steile rotsen' en 'rivieren') vallen onder de hiërarchie Nederzettingen en landschappen.
Gebruik deze term voor beeldhouwwerken die geplaatst worden in openbare ruimten, toegankelijk voor iedereen. Ook voor beeldhouwwerken aan of bij gebouwen.
Wordt gebruikt voor ruimten met w.c.'s en wastafels in gebouwen met een openbaar karakter.
Wordt gebruikt voor gebouwen die zijn toegerust met zwembaden en andere voorzieningen voor baden en zwemmen; van oudsher de belangrijkste hygiënische voorziening in een stad.
Te gebruiken voor instellingen die namens de overheid zorg dragen voor blijvende essentiële voorzieningen die betrekking hebben op de bescherming en handhaving van het geheel van de levens en bezittingen van inwoners in een gemeenschap. Gebruik 'nutsbedrijven' voor organisaties die zorgen voor aan- en afvoer van water en energie. Gebruik 'openbare werken' voor overheidsinstellingen die voorzien in gebouwen en andere faciliteiten ten algemene nutte. Gebruik 'sociale voorzieningen' voor georganiseerde hulp verstrekt door overheids- of particuliere instanties aan leden van de bevolking.
Te gebruiken voor kunst bedoeld om openbare gebouwen te verfraaien en te verrijken. Gebruik 'gemeenschapskunst' voor kunst die in combinatie met bepaalde gemeenschappen wordt ondernomen, meestal om binnen die gemeenschap een effect of reactie op te wekken.
Zorgvuldig geselecteerde en gerangschikte verzamelingen oorspronkelijke gebouwen die een afspiegeling vormen van de architectuur en de bouwtypen binnen een geografisch gebied en uit een bepaalde periode, en die tevens zijn bedoeld om de sfeer en het leven van die tijd op te roepen.
Gebouwen, vaak met onderwijs-, onderzoeks- en recreatievoorzieningen, die zijn ingesteld door bedrijven speciaal voor het opleiden van de werknemers.
Te gebruiken voor meestal particuliere toegangswegen voor voertuigen die leiden naar woningen of andere gebouwen.
Voor-, zij- of achterkanten van gebouwen of grote binnenplaatsen. Te onderscheiden van 'façades', waarmee alleen die gevels aangeduid worden, die door vorm en decoratie een indrukwekkend uiterlijk verlenen en doorgaans de ingangspartij benadrukken.
Het absorberen van vocht door gebouwen.
Behuizingen om vorstgevoelige, (sub)tropische planten, bijv. sinaasappelbomen te laten overwinteren. Ze zijn op het zuiden gebouwd en hebben meestal ook een verwarmingsmogelijkheid.
De hiërarchie Organisaties bevat descriptoren voor groepen mensen die zijn georganiseerd met een doel, gewoonlijk gekenmerkt door een min of meer constant aantal leden, een lichaam van functionarissen of vertegenwoordigers en een reglement dat hun activiteiten en gedrag voorschrijft. Opgenomen zijn publieke organisaties, zoals sociale diensten, particuliere organisaties, zoals firma's, alsmede organisaties die beide kunnen zijn, zoals liefdadigheidsinstellingen. Tot deze hiërarchie behoren ook bestuurlijke en politieke organisaties, zoals staten en koninkrijken, die zowel een geografisch gebied en een bevolking als een bestuursstelsel omvatten. Relatie met andere hiërarchieën. Descriptoren voor groepen mensen die geen organisaties vormen (bijvoorbeeld sociale klassen) zijn te vinden in de hiërarchie Personen. Descriptoren voor verzamelingen objecten die worden samengebracht en beheerd door een organisatie of persoon (bijvoorbeeld bedrijfscollecties) zijn te vinden in de hiërarchie Objectgroepen en systemen. Descriptoren voor nederzettingen (bijvoorbeeld steden) en districten (bijvoorbeeld schooldistricten) die een organisatie omvatten maar waarin het begrip fysieke ruimte de overhand heeft, zijn te vinden in respectievelijk de hiërarchie Nederzettingen en landschappen en de hiërarchie Gebouwde complexen en gebieden. Descriptoren die gelijk zijn voor een gebouw en de daarin gehuisveste organisatie (bijvoorbeeld kerken en ziekenhuizen) zijn te vinden in de hiërarchie Bouwwerken.
Een filosofie over architectonische vormgeving die is ontstaan in de vroege 20e eeuw, en die stelt dat de structuur en het uiterlijk van een gebouw op organische vormen moet zijn gebaseerd en dat het met zijn natuurlijke omgeving moet overeenstemmen.
Verwijst naar de stijl en periode die samenvielen met de heerschappij van Orhan, van 1324 tot 1362. De vroegste koninklijke moskeeën die in deze periode werden gebouwd, zijn onder te verdelen in twee typen. Het eerste type was een ruimte met één koepel met of zonder portiek. Het tweede type bestond uit een vijfdelig portiek dat leidde naar een centrale, overkoepelde ruimte, met door het midden een boog die leidde naar de moskee zelf. Twee aangrenzende ruimtes, waarschijnlijk met een tongewelf, liepen uit in het portiek en de overkoepelde ruimte. In 1339 begon Ohran met de bouw van een soortgelijke moskee in Bursa, met een overkoepelde ruimte vóór de centrale ruimte, en dubbele aangrenzende ruimten die doorliepen in de centrale ruimte. Ook uit deze periode stamt de 'zilveren tombe' van Osman, die zo werd genoemd vanwege de glanzende loden koepel.
Decoratieve vormen die behoren tot een gebouw of object, maar die niet essentieel zijn voor de constructie. Gebruik de term 'decoratie' met betrekking tot de methoden en technieken voor het aanbrengen van ornamenten.
Verwijst naar de stijl en periode die in verband worden gebracht met de heerschappij van de islamitische dynastie die aan de macht kwam in Anatolië in 1281 tot de afkondiging van de grondwet van de republiek Turkije in 1924. Met ondersteuning van de Osmaanse sultans ontwikkelde zich een opvallende architectuurstijl waarin de islamitische tradities van Anatolië, Iran en Syrië werden gecombineerd met de tradities van de klassieke wereld en Byzantium. Het resultaat was een rationalistische benadering met een hoofdrol voor ruimtelijke eenheid en helderheid, met als belangrijkste structuur de kulliye, een complex met gebouwen voor religieuze, educatieve en charitatieve doeleinden. Het belangrijkste bouwkundige thema van dit complex was een overkoepelde vierkante ruimte en combinaties van uiteenlopende ruimtelijke en architectonische expressies. De moskee, en in sommige gevallen het moskee-klooster, vormde het hoogtepunt. Na de verovering van Constantinopel en de vestiging van nieuwe administratieve paleizen in het hele rijk, werd de relatie tussen Osmaanse beschermheren en de kunstenaar gecentraliseerd. Een staf van hofarchitecten nam architecten van verschillende rangen en standen in dienst en controleerde alle bouwactivieiten in het rijk. Een gemeenschap van kunstenaars en ambachtslieden werkte voor de centrale ontwerpstudio, waar versierde manuscripten, tegelwerk, houtsnijwerk, beeldhouwwerk, jade en metalen voorwerpen werden vervaardigd, evenals tapijten en stoffen. Met deze werken werden gewoonlijk de belangrijke momenten tijdens de heerschappij van de sultan gememoreerd. In de 18de en 19de eeuw raakte de Osmaanse kunst steeds meer verwesterd, vaak met elementen van de Europese barokstijl.
Verwijst naar de stijl en cultuur van een Noord-Amerikaanse beschaving die heeft bestaan in het Four Corners-gebied, waar de grenzen van de staten Arizona, New Mexico, Colorado en Utah samenkomen. De bloeitijd duurde van de 1ste eeuw tot circa 1300 n. Chr. Tot de afstammelingen van de dragers van deze cultuur behoren waarschijnlijk de huidige Pueblo-indianen in New Mexico en Arizona. De stijl is bekend vanwege verfijnd mand- en aardewerk, stoffen, decoraties, gereedschappen en indrukwekkende bouwkundige prestaties zoals klifwoningen en dorpen of pueblo’s die lijken op flatgebouwen. In sommige classificaties worden de moderne Puebloculturen beschouwd als latere fasen van de Anasazi, hoewel deze cultuur volgens de meeste classificaties eindigt met het verlaten van de klifwoningen rond 1300 n. Chr.
Zwembaden in een gebouw al dan niet onderdeel uitmakend van gebouwen, zoals hotels, kantoren en dergelijke.
Aanduiding voor brugachtige voetgangerspaden of netwerken daarvan over straten, meestal overdekt en met geregelde temperatuur, gangen op de eerste verdieping binnen gebouwen en verscheidene activiteitscentra die detailhandels- en servicefirma's met elkaar verbinden, meestal in stadscentra. Voor de afzonderlijke brugachtige structuren over straten wordt 'luchtbruggen' gebruikt.
Te gebruiken voor de overdracht van het recht om op een bepaald terrein te mogen bouwen en deze vindt meestal plaats door middel van verkoop. Deze bouwterreinen liggen naast elkaar of bevinden zich in hetzelfde gebied. Wordt vaak gebruikt als subsidie voor het behoud van bekende gebouwen die zich in bebouwde gebieden bevinden.
Delen van een gebouw die uitsteken ten opzichte van eronder liggende bouwdelen.
Wordt gebruikt voor huizen die zijn gebouwd op palen boven de grond.
Woningen die zijn gebouwd langs de oevers van meren, vaak op houten plateau's boven moerassige grond; kenmerkend voor prehistorisch Europa, vooral Zwitserland en Noord-Italië.
Te gebruiken voor marineschepen om oorlogs- en cavaleriepaarden mee naar overzeese veldtochten te vervoeren; zulke schepen zijn meestal speciaal aangepast om paarden te stallen, verzorgen en voeren en kunnen daarbij gebouwd zijn om vlug te laden en te lossen.
Tunnels die zijn gebouwd om padden die in de paringstijd naar broedvijvers trekken een veilige doorgang onder wegen door te verschaffen.
Gebouwen waarin goederen worden opgeslagen.
Italiaanse gemeentegebouwen die vaak de woning van de plaatselijke bestuurder combineren met de kantoren van het gemeentebestuur.
Vakwerkconstructie waarbij de draagpalen boven de vochtige grond op afzonderlijke fundamentblokken zijn gezet, zodat wordt voorkomen dat de onderdelen van de omlijsting gaan rotten en de vervanging van onderdelen wordt vergemakkelijkt zonder dat de omlijsting opnieuw gebouwd hoeft te worden. Komt veel voor in de lokale architectuur van de Lower Mississippi-vallei.
Grieks religieus staatsfestival ter ere van Athena. Uiteindelijk werd het elke vier jaar met veel pracht en praal gevierd, waarschijnlijk om de concurrentie aan te gaan met de Olympische Spelen. Het festival bestond uitsluitend uit offers en rituelen die pasten bij het seizoen (half augustus) in de cultus van Athena, de beschermgodin van de stad. Tijdens de Grote Panathenaeïsche spelen brachten vertegenwoordigers van alle van Athene afhankelijke gebiedsdelen offerdieren. Na het aanbieden aan Athena van een nieuw geborduurd kleed werden verschillende dieren aan haar geofferd. De grote processie met deelname van de helden van Marathon is het onderwerp van de fries van het Parthenon. Van oudsher werden er tijdens het festival muzikale wedstrijden gehouden en delen van epische gedichten voorgedragen. De wedstrijden vonden plaats in het Odeum, door Pericles zelf voor dit doel gebouwd.
Herbergen die gasten van alle rangen en standen ontvangen, in tegenstelling tot herbergen die bedoeld zijn voor gasten uit de hogere klassen. Gewoonlijk gebruikt men deze term alleen voor oud-Griekse en oud-Romeinse gebouwen en voor gebouwen in het Midden-Oosten.
Ceremonies waarbij het bereiken van het hoogste punt van een gebouw in aanbouw wordt gevierd.
Gebouwen, bijvoorbeeld gevangenissen, ziekenhuizen of bibliotheken, die zo zijn gebouwd dat alle delen van de binnenkant zichtbaar zijn vanaf één bepaald punt.
Verwijst naar een systeem voor lineair perspectief waarbij belangrijke gebouwen, voorwerpen of figuren parallel aan het beeldvlak worden weergegeven. Wordt ook gebruikt wanneer parallel weergegeven lijnen niet convergeren, maar gewoon parallel blijven lopen. Dit systeem is gebruikelijk in Oost-Aziatisch schilderwerk. Gebruik 'parallelprojectie', 'axonometrische tekeningen' of een meer specifieke term in de context van architectonische tekeningen.
Te gebruiken in Griekse kerken om zijkapellen of kleine aangebouwde kerkachtige ruimten te onderscheiden van de kathedraal of hoofdkerk van een klooster.
Gebouwen voor seculiere bijeenkomsten van leden van een bepaalde kerk.
Gedecoreerde pakhuizen, gebouwd door de Maori's in Nieuw-Zeeland. De snijwerken op de pakhuizen zijn verfijnde ontwerpen die de welstand van het dorp uitdragen. De constructies werden gebruikt om geconserveerde vis, vleesproducten en andere voedingsmiddelen te bewaren en matten, wapens, landbouwwerktuigen en visgerei op te slaan.
Ronde of ovale schijf die een decoratief ontwerp in bas-reliëf of intaglio vertoont en gebruikt wordt in decoratie van gebouwen of meubilair.
Liften voor het vervoer van personen langs opeenvolgende verdiepingen van een gebouw of bouwconstructie, bestaande uit een machinaal aangedreven, steeds doorlopende band zonder einde, voorzien van open kooien, ook paltforms.
Gebruik voor geplaveide recreatieruimtes aangrenzend eigentijdse huizen en de geplaveide binnenplaatsen van Spaanse of gebouwen in Spaanse stijl.
Rechthoekige vooruitspringende onderdelen van grote gebouwen op de hoeken of in het midden van de gevel gelegen. Ook enigszins afzonderlijk gelegen afdelingen van ziekenhuizen of gestichten.
Restaurants waar men in de buitenlucht aan tafels rondom het gebouw kan eten, vaak met tafels in een patio of op een stoep in een stedelijk gebied, soms met een beschermend dak of paraplu's die de tafels afschermen. Buiten zitten kan soms slechts in bepaalde seizoenen als het weer het toelaat, daarom zijn er extra zitplaatsen beschikbaar binnenshuis.
Aanduiding voor Chinese miniatuurplanten alsmede voor de landschappen die daarmee, naast stenen, water, miniatuurfiguren en -gebouwen, worden gevormd. Wordt tevens gebruikt als aanduiding voor de kunst van het aanleggen van dergelijke tuinen.
Wordt gebruikt voor schuren die in heuvels zijn ingebouwd en die meestal worden gekenmerkt door stenen eindmuren en een oprit naar een eerste verdieping met gewassen en werktuigen, die uitsteekt aan de kant van het erf, boven een grondverdieping die wordt gebruikt voor vee.
Huizen, vaak woonhuizen of andere relatief kleine gebouwen, waar men voor een vastgesteld bedrag kan overnachten en soms eten. Het verschil tussen kosthuizen en moderne pensions is erin gelegen dat de gast bij pensions minder verzorging krijgt en minder contact heeft met het gezin of de pensionhouder.
Te gebruiken voor kleine tot middelgrote vaartuigen die zijn gebouwd op een bodem van boomstammen, hetzij als een soort vergrote boomstamkano hetzij, alhoewel minder vaak, als vaartuig gemaakt van aan elkaar bevestigde boomstammen. Ze hebben meestal een open ruim in het midden en worden zeilend, roeiend of bomend voortbewogen; komen veel voor in het zuidwesten van de Verenigde Staten en Zuid- en Midden-Amerika.
Hieronder vallen de colonnades die een gebouw omgeven, zoals een Griekse tempel en Romeinse patio's die omgeven worden door een colonnade.
Gebouwen op het terrein van de landgoederen en parken gebruikt als de individuele woningen voor werknemers, zoals conciërges of poortwachters. Voor constructies gelegen aan de toegangsweg naar het terrein, en die al dan niet woontruimtes bevatten, gebruik "poortgebouwen."
Wordt gebruikt voor vervoerssystemen opgebouwd uit kleine, machinaal aangedreven en op eigen kracht voortbewegende voertuigen, meestal met rubberen wielen op betonnen rails, met eigen afzonderlijke sporen.
Onbebouwde, meestal door gebouwen omgeven openbare ruimten in Italiaanse steden.
Wordt gebruikt voor massieve, vaste dragers die te vinden zijn onder bouwkundige elementen zoals zuilen of balustrades, of die erin zijn gebouwd om beeldhouwwerk te bevatten. Kan ook worden gebruikt voor dragers van vrijstaande meubelen, meestal voor decoratieve voorwerpen, soms met kabinetten en planken. Meestal traditioneel onderverdeeld in basement, dadoe en cap.
Wordt gebruikt voor dammen, meestal van beton, die zijn opgebouwd in een reeks steunberen.
Verwijst in de architectuur naar afzonderlijke verticale bouwelementen, als monoliet of in rijen gebouwd, en gemaakt van steen, baksteen, hout, metaal of een ander vast materiaal. Ze zijn slank of smal in verhouding tot de hoogte en hun doorsnede kan iedere vorm hebben. Een zuil fungeert meestal als verticale drager voor een bovenbouw, als stabiel bevestigingspunt voor een zwaar of oscillerend object, of is vrijstaand, als opvallend monument of ornament. De term kan ook verwijzen naar een natuurlijke pilaarvormige steen of andere formatie. De betekenis van het woord 'pilaar' is meeromvattend dan die van 'zuilen', 'palen' of 'pijlers', waarbij het in feite om pilaren met een bepaalde vorm, verhouding of functie gaat; een 'pilaar' kan in principe elke van deze betekenissen hebben.
Wordt gebruikt voor zuilen en pijlers die tot op de grond reiken, gebouwd aan of zichtbaar vanaf de buitenkant en die een gevoel van openheid geven onder een groot, massief gebouw, zoals in de architectuur van Le Corbusier en zijn volgelingen.
Ondergeschikte verticale structuren die over het algemeen min of meer taps toelopen, en die uitsteken boven de naburige onderdelen van een gebouw, en soms een torenspits ondersteunen. Gewoonlijk in gotische architectuur.
Tweede grootste boot van een oorlogsschip, sterk gebouwd en desnoods bewapend met een stuk geschut, kon worden geroeid door 8 tot 16 riemen, of met een mast en een sloepzeil worden uitgerust.
Tafelstukken, bestaande uit een aantal glazen voor snoepgoed of gelei op een glazen presenteerblad met een hoog glas in het midden, vaak trapsgewijs in drie lagen opgebouwd. Gebruik 'bonbonnières' voor samengestelde stukken, bestaande uit een hoge standaard met meerdere armen waaraan kleine mandachtige schaaltjes voor snoepgoed zijn bevestigd.
Monumentale poorten of deuren uit de islamitische architectuur, vooral die met een rechthoekige afdekkende muur erboven die boven het dak uitsteekt van het achterliggende gebouw, meestal moskeeën, madrassen of karavanserais.
Wordt gebruikt voor gebouwen die apparaten huisvesten voor het projecteren van beelden van de hemel op de binnenkant van een koepel voor openbare bezichtiging; kan ook gebruikt worden voor de projectiemechanismen. Gebruik 'planetaria (modellen)' voor mechanische modellen van het zonnestelsel.
Schaalmodellen (door een raderwerk in beweging gebracht) van het zonnestelsel die de beweging van enkele of alle planeten rond de zon uitbeelden, en soms ook de beweging van manen rond hun planeten. Gebruik 'planetaria (gebouwen)' voor gebouwen waarin een projectietoestel is geplaatst dat de bewegingen van de hemellichamen in het zonnestelsel uitbeeldt door middel van projectie tegen de witte binnenwand van een koepel of voor die projectietoestellen zelf.
Verwijst naar de stijl in de Spaanse en Spaanse koloniale architectuur en ornamentatie in de 15de en 16de eeuw. De term werd in 1677 voor het eerst gebruikt door Diego Ortiz de Zúñiga om een gevel te beschrijven. Het woord betekent “edelsmid-achtig” en de stijl kenmerkt zich door rijkelijk versierde oppervlakken die gebruikelijk waren in het fijnzinnige werk van de edelsmid. De stijl is afgeleid van de laatgotische, islamitische en Italiaanse renaissancekunst. De stijl, die in de architectuur vooral werd gebruikt in kleinere gebouwen, kenmerkt zich door gedraaide zuilen, heraldieke wapenschilden, golvende krullen en bloemachtige, op sieraden lijkende ornamenten die de onderliggende constructie aan het oog onttrekken.
Te gebruiken voor het formele begrip van de indeling van ruimten en elementen in de bebouwde omgeving, zoals van een gebouw of een stad.
Tekeningen van een horizontale dwarsdoorsnede van een gebouw, gezien van boven een vloer.
Verwijst naar tekeningen, schetsen of diagrammen van een object, waarbij het object wordt geprojecteerd op een plat, doorgaans horizontaal oppervlak. De term is vooral van toepassing op tekeningen of diagrammen waarop de relatieve posities van de delen van een gebouw te zien zijn, of van een verdieping van een gebouw, geprojecteerd op een horizontaal vlak. De term is ook te gebruiken voor een reeks tekeningen voor een project. Gebruik 'bovenaanzichten' om in het algemeen te verwijzen naar afbeeldingen of foto's van structuren of terreinen recht van boven gezien. Gebruik 'kaarten' of 'plattegronden (kaarten)' voor voorstellingen van delen van het aardoppervlak.
Verwijst naar kaarten met de afbeelding van een betrekkelijk klein district of gebied, bijvoorbeeld een stad, op een grote schaal en vrij gedetailleerd. Gebruik 'topografische kaarten’ voor plattegronden van grotere gebieden. Gebruik 'chorographische kaarten' voor afbeeldingen van kleinere stukken land, met name met betrekking tot architectuur. Gebruik 'plattegronden (tekeningen)' voor weergaven van gebouwen of objecten op een horizontaal vlak.
Uit het Spaans afkomstige aanduiding voor kleine pleinen in steden. Wordt ook gebruikt voor voetgangersgebieden met een aanzienlijke groenvoorziening die zich in de nabijheid van kantoorgebouwen of parkeerplaatsen bevinden.
Term voor onbebouwde, open ruimten uit de Maya-architectuur die op plaza's lijken, maar minder groot zijn; te onderscheiden van Maya-binnenhoven, omdat de gebouwen die daar omheen lagen een andere functie hadden dan de gebouwen die de 'plazuela's' omgaven.
Wordt gebruikt voor onbebouwde, meestal rechtlijnige openbare ruimten in steden die worden omgeven door gebouwen, en op het kruispunt van twee of meer doorgaande wegen zijn gelegen.
Rechthoekige of vierkante voetstukken voor zuilen, pilasters of deurlijsten. Wordt ook gebruikt voor stevige, vaak versierde voetstukken van monumentale beelden of gedenktekens ondersteunen, of voor de onderste gedeelten van buitenmuren en de platformachtige onderlaag van gebouwen.
Wordt gebruikt om de onderbouwen of basementen van gebouwen aan te duiden, zoals bijvoorbeeld van Etruskische of Romeinse tempels. Voor soortgelijke bouwdelen van Griekse tempels wordt 'krepidomata' gebruikt.
Doorgangen door hekken of muren die twee aparte ruimten scheiden, of de bouwwerken of ornamentele constructies die zulke doorgangen afsluiten. Gebruik 'poortgebouwen' voor toegangsgebouwen die ook ruimte bieden aan een woning of stallen e.d.
In- of aangebouwde portalen, die aan de straatzijde geheel open zijn en leiden naar de deur van een huis.
Personen die gestationeerd zijn bij de ingang of het hek van een openbaar of particulier gebouw en belast zijn met het toelaten en assisteren van hen die het gebouw binnenkomen of verlaten, bijvoorbeeld door deuren te openen, vervoer te verzorgen of bagage te dragen.Gebruik ‘kruiers’ voor personen die in een hotel of stationsgebouw bagage vervoeren voor klanten.
Openbare gebouwen, waar post wordt ontvangen en gesorteerd en gedistribueerd, waar postzegels worden verkocht en andere diensten verleend.
Te gebruiken voor kleine vaartuigen die traditiegetrouw overnaads gebouwd zijn, maar tegenwoordig ook van meerlagenhechthout worden gemaakt en aan beide kanten zijn voorzien van platte panelen in plaats van de meer gebruikelijke balken; het paneel aan de boeg is meestal kleiner dan die aan het achterdek.
Intelligente, zich goed aanpassende hondachtige in de Nieuwe Wereld, die twee miljoen jaar geleden in Noord-Amerika is ontstaan naast de uitgestorven reuzenwolf. De soort wordt aangetroffen in geheel Noord- en Midden-Amerika, is kleiner en lichter gebouwd dan de wolf en heeft een vachtkleur die varieert van grijsachtig bruin tot geelachtig grijs.
Verwijst naar de informeel georganiseerde stroming in de jaren 20 van de 20ste eeuw die zich kenmerkt door een subtiele, stille afstandelijkheid en afbeeldingen van scherp afgetekende vormen, zoals de stedelijke of landelijke skyline, het industriële landschap met gebouwen en machines, of bucolische landschappen met schuren en velden. Kunstenaars die in deze stijl werkten zijn onder anderen Charles Demuth, Preston Dickinson en Charles Sheeler.
Kruizen die soms op een preekstoel staan die buiten is opgebouwd op een plaats waar preken worden gehouden.
Wordt gebruikt voor architectonische tekeningen die worden voorgelegd aan een opdrachtgever om te illustreren hoe een gebouw eruit zal zien en zal functioneren.
Aanduiding voor experimentele inrichtingen, meestal kleinere versies van een geplande fabriek, die zijn gebouwd om productieprocessen te testen en om algemene ervaring op te doen met het besturen van de uiteindelijke inrichting.
Wordt gebruikt gebouwen of openluchtvoorzieningen waar onderzoek en experimenten worden uitgevoerd op een bepaald gebied zoals bijvoorbeeld landbouw en mijnbouw, waar praktische toepassingen worden uitgeprobeerd en waarvan de resultaten worden verspreid. Te onderscheiden van 'onderzoeksstations' waar men zich vooral bezighoudt met de observatie van natuurlijke verschijnselen.
De verhouding in een gebouw of in enig ander kunstwerk tussen de verschillende delen of tussen de delen en het geheel , hetzij puur visueel hetzij rekenkundig beschouwd.
Brede galerijen die de ingangen van de tempelgebouwen in Griekenland vormden.
Verwijst naar de Vroeg-Neolithische stijl en cultuur die overheerste in Thessalië en een gedeelte van Macedonië. Deze kenmerkt zich door artefacten uit de overvloedige archeologische vindplaats bij Nea Nikomedia in het zuidwesten van Macedonië.De stijl kenmerkt zich door aardewerk dat beter is vervaardigd en gevarieerder is dan voorafgaande stijlen, vaak is voorzien van een overdadige voet, en in het algemeen een rode of roze engobe heeft, of rood op wit is beschilderd. De cultuur is ook bekend door de open nederzettingen met vrijstaande en rechthoekige gebouwen, doorgaans opgebouwd uit een eiken geraamte, met muren van gevlochten riet bedekt met modder.
Verwijst naar de periode in het zuiden van Mesopotamië, tussen ongeveer 4000 en 2900 v. Chr., waarin zich ontwikkelingen voordeden zoals de uitvinding van het schrift en verzegelde rollen, het ontstaan van grote steden en grootschalige handel, en het verschijnen van monumentale openbare gebouwen.
Een vervaardigd object dat is bedoeld als functioneel model voor de productie van volgende exemplaren. De term wordt meestal geassocieerd met driedimensionale functionele objecten (meubels, gebouwen en machines) en in mindere mate met de schilder-, teken- of beeldhouwkunst. Soms is de term ook van toepassing op schilderijen en tekeningen bij het beschrijven van conceptuele gelijkenissen, en dus niet van feitelijke objecten. Gebruik 'prototypes' uitsluitend voor het beschrijven van beeldhouwkunst indien het formaat, de vorm en de details van de werken overeenkomen met andere voltooide werken. Gebruik 'maquettes' voor kleine driedimensionale versies van beeldhouwwerken, en 'bozzetti' voor meer in detail uitgewerkte versies van een beeldhouwwerk of schilderij.
Overheidsgebouwen waar het provinciaal bestuur en provinciale diensten zijn gehuisvest.
Openbare gebouwen, raadhuizen, in verschillende Griekse staten, waarin ter ere van Hestia steeds het vuur onderhouden werd: hier gebruikten in Athene de prytanen de maaltijden, eveneens buitenlandse gezanten en eershalve ook verdienstelijke burgers. GNW.
Wordt gebruikt voor gewelven die opgebouwd zijn door opeenvolgende lagen steeds iets verder naar binnen toe te ondersteunen met karbelen of cantilevers, tot zij samenkomen en afgedekt worden op het middenpunt van het gewelf.
Beschrijft gebouwen die ingelaten zuilen of pilasters langs de zijkanten en achterkant hebben en vrijstaande zuilen langs de voorzijde.
Te gebruiken voor overheidsdiensten die voorzien in gebouwen en andere faciliteiten, zoals postkantoren, wegen, speelplaatsen en havens, ten dienste van de gemeenschap en bekostigd uit de openbare middelen.
Wordt gebruikt voor wooncomplexen met meerdere verdiepingen en meerdere vertrekken, vaak gebouwd op plateau's of in rotswanden, gangbaar bij bepaalde indiaanse culturen in het zuidwesten van de Verenigde Staten; te onderscheiden van 'Great Houses (complexen)' door hun ligging en samengeklonterde opbouw.
Gaten, kuilen of andere meestal verticale uitgravingen die in de aarde worden uitgeboord, geslagen, gedrild of op een andere manier gebouwd om diverse vloeistoffen omhoog te halen, bijvoorbeeld water, brijn, aardolie of aardgas.
Verwijst naar de cultuur die is verbonden met een stad-koninkrijk in antiek Birma en die floreerde van circa 1 n. Chr. tot 9 n. Chr. en die de zuidelijke regio's Binnaka, Mongamo, Sri Ksetra en Halingyi omvat. Architectuur in de regio wordt gekenmerkt door gewelfde tempels, huizen, paleizen en kloosters gebouwd van hout en voorzien van daken die zijn bedekt met tegels van lood en tin, en die muren bevatten die zijn samengesteld uit geglazuurd steen. Decoratieve kunstnijverheid binnen huishoudens betrof keukengerei van goud en beeldjes van goud, groen glas, jade en kristal. Cilindrische stoepa's of grote grafurnen van diverse afmetingen versierden de periferie van de stadsmuren en tempels van het koninkrijk.
Verwijst naar de stijl en periode die in verband worden gebracht met de Qin-dynastie, de eerste Chinese keizerdynastie, die dateert van 221-206 v. Chr. Gedurende deze periode werd de Chinese Muur gebouwd. Er kan slechts een beperkt aantal objecten met zekerheid aan deze periode worden toegeschreven. De bekendste hiervan zijn de levensgrote aardewerken soldaten en paarden die zijn gevonden bij de graftombe van koning Zheng in Lintong.
Verwijst naar de stijl en periode die in verband worden gebracht met de heerschappij van de Qing-dynastie, van 1644 tot 1911. Peking bleef de Chinese hoofdstad en werd verfraaid met grootschalige, fel gekleurde gebouwen in baksteen en steen. Voor keramiek werden contrasterende stijlen van fijn afgewerkte, opake opgeglazuurde objecten en monochrome objecten ontwikkeld. Voor de schilderkunst werd een officiële academie opgericht, waar de traditionele landschapsstijl van de vier Wangs werd voortgezet.
Wordt gebruikt voor rechthoekige door (overheids- of universiteits)gebouwen omgeven, bestrate of met gras begroeide ruimten. Te onderscheiden van 'binnenplaatsen' die door een enkel gebouw omsloten worden.
Te gebruiken voor alle speedboten die voor racen zijn ontworpen. Ze worden over het algemeen conform dezelfde regels gebouwd als 'development-' of beperkte klassen.
Studio's bedoeld voor het opnemen van radioprogramma's. Gebruik 'radiostations' voor de gebouwen waarin zich dergelijke studio's bevinden.
Wooneenheden in zeer eenvoudige flatgebouwen, waarbij de kamers achter elkaar liggen, meestal zo dat elke kamer de doorgang naar de volgende kamer vormt. Geen Nederlands equivalent.
Verwijst naar asymmetrisch ontworpen huizen met één bouwlaag, lage schuine daken, een groot grondoppervlak en een onregelmatige vorm; kan ook worden gebruikt voor het belangrijkste woonhuis op een ranch. Sedert het eind van de jaren 40 en de jaren 50 van de 20ste eeuw wordt het ranchhuis in verband gebracht met het werk van Cliff May (1908-1989), een architect die vaak gebouwen met een open plattegrond en grote glaspartijen ontwierp. De ontwerpen sloegen aan, en na de publicatie van twee bouwkundige ‘pattern books’ door het tijdschrift 'Sunset', 'Sunset Western Ranch Houses' (San Francisco, 1946) en 'Western Ranch Houses by Cliff May' (Menlo Park, 1958), werden zijn ideeën ook door andere architecten overgenomen.
Te gebruiken voor 4,5 tot 5 m lange overnaadse boten die in de eerste plaats als roeiboten zijn ontworpen en op de grote westelijke en zuidelijke meren van de Amerikaanse staat Maine werden gebruikt; de boten uit de jaren 70 van de 19e eeuw tot ongeveer 1910 waren aan voor- en achterzijde gelijk; later gebouwde boten hadden een spiegelhek.
Dunne, complexe, uit kruisarceringen opgebouwde patronen die zijn aangetroffen op schors en bij lichaamsbeschilderingen in Arnhem Land. Het patroon vormt niet alleen een decoratief element bij het beschilderen van schors of als lichaamsbeschildering, maar symboliseert tevens trots op de voorouders en een vorm van identificatie met de groep.
Wordt gebruikt voor plaatsen van bewaring of heropvoeding, in gebruik vanaf de 16e eeuw, die zwaar werk en strenge discipline als hervormende maatregelen gebruiken voor mensen die kleine overtredingen hebben begaan, zwervers en invalide of oudere armen. Gebruik 'armenhuizen' voor bijstandsgebouwen die liefdadige zorg en werk bieden voor armen.
Computergrafiek waarbij pixels als grafische elementen worden gebruikt, en waarbij gegevens worden opgeslagen over de pixels waaruit een bepaald beeld is opgebouwd.
Gebouwen bedoeld voor amusement, lichaamsbeweging, sporten of een andere vorm van vrijetijdsbesteding of die uitrustingen hiervoor bevatten.
Gebouwen met voorzieningen voor verscheidene recreatieve bezigheden, vaak verschaft door of verbonden met een bepaalde groep of organisatie.
Wordt gebruikt voor ruimten in huizen of openbare gebouwen die zijn bestemd voor recreatie en informeel amusement.
Gebouwen in kustgebieden voor mensen, reddingsboten en uitrusting om schipbreukelingen te helpen. Meestal onderhouden door vrijwilligers of overheidsinstanties.
Alle verticale pijpen, ook die binnen een gebouw, die regenwater naar riolen, afvoerkanalen of de grond vervoeren.
Te gebruiken voor mensen als herstel van lichamelijke of geestelijke gezondheid of een goede reputatie. Wordt ook gebruikt voor het terugbrengen naar een goede staat van verslechterde voorwerpen, gebouwen, buurten of openbare voorzieningen; dit kan reparatie, renovatie, verbouwing, uitbreiding, vernieuwing of herbouwing inhouden. Gebruik 'behoud' voor activiteiten die ondernomen worden ter voorkoming van verdere verandering of verslechtering van dingen. Gebruik 'renoveren' voor activiteiten die worden ondernomen om de kwaliteit van gebouwen te verbeteren als er nog geen verloedering is opgetreden.
Kleine paarse stola met witte keerzijde meestal vervoerd in een foedraal. Wordt door de priester gebruikt bij het toedienen van de sacramenten buiten het kerkgebouw.
Reliekhouders in de vorm van een rechthoekige kist. Soms zien ze eruit als een gebouw en hebben ze een dakvormige bovenkant.
Tekenaars die weergaves maken, voornamelijk personen die exacte representatieve perspectieftekeningen maken van architectonische ontwerpen om te tonen hoe het project eruit zal zien als het is gebouwd.
Wordt gebruikt voor stedelijke woningen die aan elkaar zijn gebouwd in rijen van drie of meer. Gebruik 'stadshuizen' voor vrijstaande stedelijke woningen.
Opvolger van het mottekasteel waarbij de houten palissade vervangen wordt door een stenen muur bovenaan de motte. De slottoren werd tegen deze muur aangebouwd, zodat er een ronde binnenplaats ontstond.
Wordt gebruikt voor wallen die zijn gebouwd om overstroming van laaggelegen land tegen te houden. Gebruik 'dijken' voor wallen die zijn gebouwd langs rivieren of zeeën om overstromingen te beperken of te voorkomen.
Verwijst naar tastbare objecten die zijn te verplaatsen of vervoeren van de ene plaats naar de andere, in tegenstelling tot onroerend goederen of andere gebouwen. Deze term komt uit het juridische jargon. Kunstobjecten en andere culturele objecten zijn in twee algemene categorieën onder te verdelen: roerende objecten en gebouwde objecten. Roerende kunstobjecten bevinden zich gewoonlijk in musea, hebben een identificatienummer en hun herkomst uit andere locaties wordt geregistreerd. Deze en andere kenmerken gelden niet voor gebouwde objecten.
Pottenbakkerstechniek waarbij het stuk wordt opgebouwd door middel van koordachtige spiralen van klei, zonder dat een draaischijf wordt gebruikt.
Wordt gebruikt voor gebouwen met grote ononderbroken ruimten, waarvan de vloeren speciaal zijn bedekt met hardhout of een ander duurzaam materiaal om op te rolschaatsen.
Wordt gebruikt voor de inheemse ronde hutten van zuidelijk Afrika, voornamelijk voor gasten, meestal gebouwd van leem of riet.
De afstand van de stoeprand of andere vastgestelde lijn waarbinnen geen gebouwen mogen worden gebouwd.
Wordt gebruikt voor ronde gebouwen, die meestal zowel aan de buitenkant als een de binnenkant rond zijn en worden afgedekt met een koepel.
Wordt gebruikt voor ronde stenen torens die aan de bovenkant toelopen, met een kegelvormige stenen kap, vier tot vijf verdiepingen en een toegangsdeur hoog boven de grond; veelvoorkomend in Ierland, verbonden met kerken, en waarschijnlijk gebouwd tussen de 10e en de 12e eeuw.
Te gebruiken voor de verhouding tussen verschillende massa's of volumes van een gebouw of structuur.
Wordt gebruikt voor muren die speciaal gebouwd zijn om goed warmte of koude op te vangen en op te slaan en daarna langzaam de opgeslagen energie door convectie naar een ruimte af te geven. Meestal ontworpen als onderdeel van een passief systeem van zonnewarmtecollectie.
Scholen waar de ruiterkunst wordt onderwezen; doorgaans met een arena, voedselopslag en verblijfruimten voor paarden. Voor gebouwen waar lesgegeven wordt in paardrijden op een minder formele wijze gebruik 'maneges (scholen)'.
Onderdelen die worden gebruikt bij de constructie van gebouwen en andere bouwwerken, zoals schroeven, moeren en bouten, en waarvan het over het algemeen niet de bedoeling is dat ze zichtbaar blijven.
Pleister van kalk vermengd met schelpen of kiezelstenen, waarmee de buitenkant van gebouwen wordt afgewerkt, gewoonlijk door het pleister met een troffel krachtig tegen de muur te smijten.
Wordt gebruikt voor kleine oude Romeinse heiligdommen, meestal gebouwd in de openlucht.
Verwijst naar een kamer of apart gebouw waar men liturgische kledingstukken, gebruiksvoorwerpen en andere objecten bewaart en waar geestelijken zich kunnen omkleden.
Sacristiemeubel in de vorm van een kast, bedoeld voor het bewaren van diverse liturgische objecten, zoals priestergewaden en altaargewaden, of voor andere liturgische doeleinden. Ingebouwd in de muur, een los meubelstuk of een integraal onderdeel van het sacristiemeubilair. Gewoonlijk is bovenaan een kruis aangebracht of een ander religieus symbool.
Verwijst naar de cultuur die werd gecreëerd onder de Saisunaga-dynastie (circa 642-413 v. Chr.) en de Nanda-dynastie (circa 413-322 v. Chr.) in India. Informatie over deze cultuur is gevonden in latere Vedische literatuur; er wordt melding gemaakt van metaalwerk, ivoorsnijwerk, gebouwen met meerdere verdiepingen en handwerksgilden. Zeer weinig is overgebleven van pre-Maurya-datum: enkele cyclopische muren, er zijn graftombes en kleinere antiquiteiten zoals terracotta reliëfs en glas aangetroffen. Het hakken en polijsten van harde stenen bereikte een hoogtepunt in de 4de en 5de eeuw, dat niet werd overtroffen in latere oude Indiase kunst.
Wordt gebruikt voor zowel een constructie die uit vele verschillende bouwmaterialen bestaat als voor het gebruik van verschillende constructiemethoden in één bouwwerk, zoals een gemetseld gebouw met een gelamineerd houten dak.
De meest gewijde plaatsen in religieuze gebouwen. In een christelijke kerk is het de ruimte waarin zich het hoofdaltaar bevindt.
Wordt gebruikt voor de delen van sanitaire systemen in gebouwen die afval afvoeren. Gebruik 'sanitaire riolen' voor rioleringen die zijn bedoeld om afval in grotere afvoersystemen af te voeren.
De systemen binnen een gebouw die de bewoners voorzien van water en die vloeibaar afval of door vloeibare stoffen vastgehouden afval afvoeren; omvat pijpleidingen, sifons, openingen en bijbehorende vaste onderdelen, maar niet de bronnen of plaatsen van bestemming buiten het gebouw zoals putten of septictanks.
Rietpijpen met een enkel riet, meestal van messing, met een wijde conische boring en een licht uitlopende klankbeker; gebouwd in negen verschillende maten, van sopranino tot contrabas; alle, behalve de twee kleinsten - de sopranino en de sopraan - teruggebogen in een U-vorm zodat de klankbeker naar voren wijst.
Opslagruimten voor waardevolle voorwerpen. Gebruik voor gebouwen met dezelfde functie 'schathuizen'.
Bouwconstructies die schuin het water in lopen, waarop een schip kan worden gebouwd en in het water kan worden gelaten; kan ook worden gebruikt voor de geleiders die de romp van het schip ondersteunen.
Plaatsen of ruimten waar boten en schepen worden gebouwd of hersteld.
Tak van fysische wetenschap die zich bezighoudt met de samenstelling en eigenschappen van de elementaire stoffen waaruit alle lichamen zijn opgebouwd, de wetten die hun samenstelling regelen en de verschillende verschijnselen die samengaan met hun blootstelling aan diverse fysische omstandigheden.
Lijsten of overzichten van werktekeningen of beschrijvingen van de onderdelen van een gebouw.
Wordt meestal gebruikt voor façades die zijn gebouwd om de vorm of omvang van gebouwen waaraan ze bevestigd zijn te verhullen, door ze bijvoorbeeld in hoogte of breedte te vergroten. Als hun doel het creëren van een imposantere verschijning is, wordt de term 'valse voorgevels' gebruikt.
Ruimten in gebouwen, met een of meer zitplaatsen en een put, en die worden gebruikt als toilet zonder riolering. Te onderscheiden van 'privaathuisjes', losstaande gebouwtjes bij woonhuizen die gelijksoortige toiletfaciliteiten bieden. Voor ruimten met toiletten die wel riolering hebben gebruik: 'toiletten'.
Esthetisch begrip of uitdrukking ontstaan eerst in de Europese schilderkunst van de 18e eeuw en later in de Europese architectuur van de 19e eeuw dat wordt gekenmerkt door ruwe, merkwaardige of ongewone vormen; het heeft vooral betrekking op rustieke landschappen en bouwvallige gebouwen die noch de ontzagwekkende grandeur van het verhevene hebben noch de rust en regelmaat van de schoonheid.
Te gebruiken voor schepen die zijn gebouwd of worden gebruikt om bemanningsleden, studenten van de zeevaartschool of anderen op te leiden; bij veel marines worden dergelijke schepen gebruikt voor cadetten.
In algemene zin, personen die beroeps- of bedrijfsmatig schoonmaken, met name het interieur van gebouwen of kleding en huishoudlinnen.
Aanduiding voor gebouwen die een toneel hebben en zitplaatsen voor het publiek.
Fijn houtwerk, zoals meubilair gemaakt met zwaluwstaartverbindingen of andere houtverbindingen; ook houtwerk zoals deuren en trappen in gebouwen.
Bruggen die schuin van de ene oever naar de andere zijn gebouwd.
Verwijst naar gebouwen met open zijkanten die tegen een schuur of een ander groot boerderijgebouw zijn aangebouwd, om beschutting te bieden aan runderen of om mesthopen tegen het weer te beschermen om zo de voedingsstoffen daarin te behouden. Kan ook verwijzen naar een schuur met een open zijde die beschutting biedt aan vee dat op het erf wordt gehouden; met één, twee of drie muren en vrijstaand of als aanbouw tegen een schuur. Van oorsprong maakten dergelijke schuren deel uit van een groep agrarische opstallen, met schuren en stallen rondom een centraal erf. Gebruik 'veestallen' of 'koeienstallen' voor gebouwen die zijn bedoeld om runderen te huisvesten.
Gebouwen voor de landbouw met grote, meestal schuivende deuren, vooruitstekende daken en overwegend veel open ruimte binnenin, vooral gebruikt als opslagplaatsen voor hooi, graan en landbouwgereedschappen en als onderdak voor het vee; omvat niet die bouwwerken, die vaak schuren worden genoemd en die worden gebruikt voor het verwerken van voedsel of andere landbouwproducten, zoals hopschuren of tabaksschuren.
Wordt gebruikt voor de in 1863 in Berlijn door Schwedler geïntroduceerde koepels die zijn opgebouwd uit een onregelmatig driehoekig netwerk van scharnierende balken.
Stijl van woningbouw waarbij vier horizontale houten balken (Schwellen) verticale vierkante palen ondersteunen. Deze stijl resulteerde in een zeer stabiel frame, waardoor meerdere verdiepingen op elkaar konden worden gezet. Het was de voorloper van vakwerkbouw en andere constructies met houten skelet. De stijl is aangetroffen in Duitse gebouwen die zijn gebouwd vanaf de late 12e eeuw.
Aan de buitenkant gemonteerde klinken die worden bediend door middel van een verborgen knop of een ander instrument; ze worden meestal gebruikt om deuren van bankgebouwen te vergrendelen.
Voegen die worden gebruikt om extreem lange gebouwen te scheiden in een serie van aangrenzende delen om beschadiging door aardbevingen te weerstaan.
Sociale woningbouwcomplexen, gebouwd of gerenoveerd door groepen zonder winstbejag of door afzonderlijke families, waarvan de arbeid wordt meegeteld als een deel van het actief vermogen van de huiseigenaar.
Verwijst naar de stijl en periode die samenvielen met de heerschappij van Selim I, 'de grimmige', van 1512 tot 1520. Hij breidde het Osmaanse rijk uit in Syrië en Egypte, waardoor er tijdens deze periode weinig werd gebouwd.
Een fijnkorrelige, rode, roodachtig-bruine en grijze zandsteen uit Seneca Creek, Maryland. Dit materiaal bevat ruw- tot fijnkorrelig hoekig kwarts, en enkele fragmenten van veldspaat en mica. Deze zandsteen is tamelijk eenvoudig te bewerken, maar wordt donker en hard als hij wordt blootgesteld aan lucht, waardoor het een van de meest duurzame bouwstenen is. Seneca-zandsteen was zeer populair in Washington D.C. tijdens het 'tijdperk van de bruinrode zandsteen' van circa 1840 tot 1880; het oorspronkelijke gebouw van de Smithsonian Institution is bijvoorbeeld gemaakt van Seneca-zandsteen.
Kassen of beglaasde kamers aangebouwd aan woningen, qom van de zon te genieten, maar ook als kas om planten te houden.
Wordt gebruikt voor gebouwen die een verscheidenheid aan individuele, gezins-, sociale, educatieve en recreatieve voorzieningen huisvesten voor nieuwe immigranten of bewoners van achtergestelde buurten m.n. van grote steden; vooral voorkomend in Engeland en de Verenigde Staten sinds het einde van de 19 eeuw.
Verwijst naar de stijl en periode in de kunst, voornamelijk in de beeldhouwkunst en architectuur, die samenviel met de heerschappij van Septimus Severus (193 tot 211) en zijn opvolgers, tot in het midden van de 3de eeuw. In de beeldhouwkunst geeft de stijl blijk van veranderingen in de mode, zoals kortgeknipte baarden en pijpenkrullen. Er werd ook uitgebreid gebouwd tijdens deze periode, zoals de thermen van Caracalla.
Verwijst naar de eerste Chinese dynastie waarover we een zekere kennis bezitten, zowel op archeologisch als op historisch gebied. De Shang-dynastie heerste van circa 1600 v. Chr. tot circa 1050 v. Chr. Het centrum van hun cultuur bevond zich op de hoogvlakte van de Gele Rivier, hoewel hun macht zich in bepaalde perioden uitstrekte tot het noorden van de huidige provincie Henan en tot delen van de huidige provincies Shandong, Shanxi en Shaanxi. Deze periode staat bekend om de vooruitgang op het gebied van de bronsbewerking en andere technieken, die de beschaving op een hoger peil brachten. De Shang-dynastie beschikte over omvangrijke legers met een grote verscheidenheid aan wapens en wapenrusting. Brons werd ook gebruikt voor rituele voorwerpen, zoals klokken en standaarden. De bronzen voorwerpen uit de Shang-dynastie werden voorzien van een uiterst schetsmatige decoratie, waarin het 'taotie'-dierenmasker een veelvoorkomend motief was. De godsdienst en voorouderverering in de Shang-periode kende het gebruik van zogeheten orakelbenen (jiagu), dierenbeenderen en schildpadschilden met inscripties. Er zijn bijna 100.000 orakelbenen gevonden sinds onderzoekers de betekenis van dit verschijnsel hebben ingezien. Orakelbenen zijn de oudste vorm van Chinese geschiedschrijving. Uit de inscripties is een lijst met koningen afgeleid die overeenstemt met latere schriftelijke historische bronnen. De Shang-dynastie kende een redelijk verfijnd schrift; sommige karakters worden nog steeds gebruikt. Het aardewerk van de Shang-dynastie was veelkleurig en werd vervaardigd met een draaischijf of opgebouwd uit rollen. Het aardewerk werd vaak voorzien van opgedrukte patronen. De oudst bekende Chinese glazuren werden gemaakt in de Shang-periode. Er zijn marmeren en kalkstenen beeldhouwwerken van bestaande en mythische dieren gevonden. De stedelijke nederzettingen uit de Shang-periode tonen aan dat de basisvormen van de Chinese architectuur al werden gebruikt; belangrijke nederzettingen zijn Erlitou, Zhengzhou en Yin (nabij het huidige Anyang), die allemaal op verschillende momenten als hoofdstad hebben gefungeerd. De latere Shang-vorsten waren hedonisten die weelderige paleizen lieten bouwen. De Shang-dynastie werd opgevolgd door de Zhou-dynastie, die oorlogszuchtiger was en effectief gebruik maakte van de strijdwagen.
Kleine boten met huisjes of hutten erop, gewoonlijk bedoeld voor rivieren. Ze zijn vaak gammel doordat ze doorgaans snel worden gebouwd. Kan specifiek verwijzen naar woonboten die houthakkers bouwen om tijdelijk in te wonen.
Verwijst naar de stijl in de Japanse huisarchitectuur die voornamelijk werd gebruikt voor de vorstelijke huizen van de aristocratie. Deze stijl bereikte haar piek tijdens de Hein-periode (794-1185). De naam is ontleend aan de shiden, of centrale hal die is opgericht in het midden van het bouwwerk, gericht op het zuiden. In het oosten, westen en noorden zijn paviljoens of bijgebouwen met puntdaken, verbonden door overdekte, geplaveide gangen en omgeven door een overdadige landschapstuin.
Verwijst naar de door John C. Stevens (1855-1940) aangevoerde stroming in Amerika tussen 1879 en 1890 die zich kenmerkt door het gebruik van houten dakspanen om hele gebouwen te bedekken en door een voorkeur voor het functionalisme boven historische, pretentieuze stijlen. Deze stijl, die voortkwam uit de Stick Style en de Queen Anne-stijl, werd vaker toegepast bij woonhuizen en hotels dan bij fabrieken of bedrijfscomplexen. Kenmerken van deze stijl zijn flexibele, open plattegronden met verbonden binnen- en buitenruimten, onregelmatige gevels, open veranda's en onregelmatige daklijnen ter versterking van een algeheel pastoraal karakter.
Wordt gebruikt voor nieuwbouwprojecten waarbij particulieren, families of coöperaties worden voorzien van eigendomsrecht en verbeterde grond waarop gebouwen, meestal huizen, kunnen worden gebouwd.
Te gebruiken voor eenmastzeilschepen die zijn voorzien van vlaktilling, een dek, een kajuit en meestal een driehoekig grootzeil en fok aan een smalle mast; er zijn een aantal exemplaren met twee masten of drie zeilen gebouwd; halverwege de 19e eeuw in Chesapeake Bay, in de Verenigde Staten, geïntroduceerd en meestal gebruikt voor de oestervangst.
Kleine, meestal onechte stukken dakwerk tussen de verdiepingen van een gebouw.
Silhouetten, met name die van een reeks gebouwen, zoals die zich tegen de hemel aftekenen.
Eenvoudige gebouwen, vaak met stapelbedden, die worden gebruikt als slaapvertrekken door bijvoorbeeld boerenknechten, rondtrekkende arbeiders of kampeerders.
Personen die zich bezighouden met de afbraak en verwijdering van gebouwen of andere constructies waarbij ze vaak bouwmaterialen verzamelen voor hergebruik.
Wordt gebruikt voor gebouwen die behoren tot of worden gebruikt door leden van beroeps-, broederschaps- of handelsorganisaties.
Wordt gebruikt voor restaurants met toonbanken waaraan frisdrank, ijs en lichte maaltijden worden geserveerd; kan ook worden gebruikt om het apparaat aan te duiden dat inschenkt of de toonbank zelf, vooral wanneer deze als vaste voorzieningen zijn geplaatst in commerciële gebouwen zoals warenhuizen.
Tijdelijke bouwwerken die zijn afgedekt met een dak van takken en versierd met vruchten en groenten, gebouwd bij een huis of synagoge en meestal gebruikt als eet- of leefruimtes tijdens het joodse Soekot-feest.
Het joodse dankfeest dat in september of oktober (15-21 tisjri) wordt gevierd. Het Loofhuttenfeest is een van de drie joodse pelgrimsfeesten. In bijbelse tijden was het feest verbonden met het landbouwseizoen. Volgens de door Leviticus (23:42) gevestigde traditie worden in huizen, tuinen en synagogen 'stalletjes' of tijdelijke schuilhutten gebouwd ter herinnering aan de hutten die de Israëlieten bewoonden na hun vertrek uit Egypte.
De onderkant van een deel van een gebouw (zoals een overstek, plafond, trap, bovenlijst of entablement).
De ballen die worden gebruikt bij het spelen van softbal, meestal bolvormig, groter en zachter dan honkballen, opgebouwd uit een kern van gewonden touw waar kapok omheen is gewikkeld en overtrokken met leer met gladde naden.
Het plaatsen van iets, meestal een gebouw, in verhouding tot de zon.
Wordt gebruikt voor gebouwen of groepen gebouwen die zijn opgetrokken als eenvoudige woonplaatsen, vaak tijdelijk, voor groepen soldaten of arbeiders.
Harnasonderdelen voor de voet, vanaf de Middeleeuwen tot de 16e eeuw voorkomend in verschillende vormen binnen Europa, opgebouwd uit maliën of platen die de enkel omsluiten en harnasplaatjes die de voet bedekken, met een teenkap van plaat. Sommige soorten hadden een afneembare lange punt als teenkap.
Etage van een gebouw die deels onder en deels boven grondniveau ligt, en op dat niveau geen ingang heeft.
Verwijst naar grote, vierkant gezaagde of geschaafde, gebruiksklare houtdelen, met name bestemd voor het construeren van een naar buiten toe gebogen en vervolgens verticaal omhoog lopend segment van een scheepskiel; dergelijke spanten zijn doorgaans opgebouwd uit meerdere stukken hout, niet uit één stuk.
Nauwkeurige en accurate beschrijving van de bijzonderheden, met name van de opzet, de uitvoering, de te gebruiken materialen, de regeling der werkzaamheden en de kosten, van iets dat moet worden gebouwd, geïnstalleerd of vervaardigd.
Te gebruiken voor uitgestrekte, meestal vlakke open ruimten die voornamelijk zijn bedoeld voor georganiseerde spellen en sporten, vaak voorzien van een zitgelegenheid voor toeschouwers en hekken of muren als omheining. Gebruik 'stadions' voor gebouwen met tribunes voor toeschouwers.
Aanduiding voor kunstmatige watergebieden, meestal geometrisch van vorm en speciaal ontworpen en geplaatst om gebouwen of andere structuren te weerspiegelen.
Te gebruiken om vaartuigen te beschrijven die aan voor- en achterzijde op dezelfde wijze gebouwd zijn.
Hergebruikte architectonische materialen; meestal stukken die in een nieuwe constructie zijn ingebouwd. Term vooral van toepassing op architectuur uit Oudheid en Middeleeuwen.
Aanduiding voor eens welvarende nederzettingen die recent verlaten zijn, voornamelijk ten gevolge van dramatisch economisch verval of uitputting van lokale natuurlijke bronnen. De gebouwen blijven meestal staan, maar zijn in staat van verval.
Gebouwen waar personen vaardigheid in sporten, lichaamsoefeningen en hygiëne kunnen leren of ontwikkelen.
Wordt gebruikt voor gebouwen die afgezette en ononderbroken ruimten bieden die zijn aan te passen voor verschillende gymnastiek- en recreatieactiviteiten zoals bijvoorbeeld baansporten en basketbal; vaak geplaatst op of bij sportvelden.
Meestal zelfgebouwde lichte of ultralichte burgerluchtvaartuigen die over het algemeen worden gebruikt voor sport, recreatie of luchtacrobatiek.
Poppen die door middel van een balg of ander ingebouwd mechaniek spraakgeluiden kunnen maken.
Sprinklerinstallaties die in gebouwen worden geïnstalleerd om branden te blussen.
Te gebruiken voor industriële gebouwen waar voertuigen en machines worden gelakt.
Grote gebouwen, meestal zonder dak, met tribunes voor toeschouwers; zijn gebouwd in diverse vormen en worden gebruikt voor sportevenementen.
De voornaamste openbare bestuursgebouwen van gemeenten, waar over het algemeen het kantoor van de burgemeester en raadszalen zijn gehuisvest.
Lawaai geproduceerd door activiteiten die horen bij het leven in de stad, meestal hoorbaar in de stad, in gebouwen of in de buurt van de stad.
Plattegrond van één verdieping van een gebouw waarin zich veel verdiepingen van dezelfde vorm bevinden
Omvat de impliciete locatie binnen een perspectiefstelsel waarbij de beschouwer een staande houding inneemt, alsmede een vast waarnemingspunt voor het bekijken van een perspectivisch opgebouwde afbeelding. Qua betekenis is er overlapping met 'gezichtspunt', maar 'standpunt' verwijst in het bijzonder naar bouwtekeningen terwijl 'gezichtspunt' in principe naar alle kunstvormen kan verwijzen.
Gericht opgeleide personen die zich bezighouden met het onderzoeken en uitvoeren van activiteiten op het grensgebied van de architectuur en de stedelijke en regionale planning, en die in het bijzonder zorg dragen voor het specifieke ontwerp en de contextgebonden integratie van stedelijke gebouwen en ruimten. Verwijst mede naar deskundigheid op het gebied van bijvoorbeeld landschapsarchitectuur, stadssociologie, omgevingspsychologie en juridische aspecten.
Te gebruiken voor smalle straten, meestal slechts breed genoeg voor één voertuig of voor voetgangers, die tussen gebouwen lopen of vanuit de hoofdwegen toegang bieden aan achteringangen of garages.
Verwijst naar symbolen of andere tekens die door steenhouwers zijn gemaakt en meestal in de steen zijn gekerfd. De steenhouwer wilde daarmee aangeven dat hij verantwoordelijk was voor het betreffende gebouw of voor bepaalde delen daarvan. Vaak waren het complexe tekens, soms ook in combinatie met een handtekening. De term kan eveneens verwijzen naar tekens die in stenen zijn gekerfd om aan te geven in welk deel van het gebouw ze thuishoorden.
Bouwconstructies die meestal parallel aan de kustlijn zijn gebouwd zodat schepen erlangs kunnen afmeren om te laden en te lossen. Gebruik 'pieren' voor soortgelijke laad- en losplaatsen, maar die haaks op de kustlijn staan. Gebruik 'kades' voor vaste oevers.
Gebouw met toren of koepel, ingericht met telescopen enz., tot het waarnemen van (al dan niet kunstmatige) hemellichamen en hun loop.
Pijlerachtige metselwerkonderdelen die worden gebouwd om muren te verstevigen of te dragen, of om weerstand te bieden aan de spankracht van gewelven.
Rituele lemen holtes die werden gegraven onder belangrijke punten onder Oudegyptische tempels of tombes in aanbouw. Ze werden gevuld met ceremoniële objecten zoals amuletten, scarabeeën of voedsel en moesten het nieuwe gebouw beschermen.
Gravures met een voorstelling die niet uit lijnen maar uit puntjes is opgebouwd; de driehoekige puntjes zijn gestoken met de burijn.
Standaard model boten, aangedreven door zeilen of motoren, ontworpen om in grote hoeveelheden te worden gebouwd.
Filmopnamen van diverse onderwerpen die in een filmbibliotheek zijn opgeslagen en in andere producties worden gebruikt. Vaak betreft het algemene onderwerpen als scènes met een drukke straat, of opnamen die problematisch, duur of niet te herhalen zijn, zoals natuurrampen of historische plaatsen en gebeurtenissen en, met name bij vervolgfilms en tv-series, opnamen die vaak worden gebruikt, zoals het buitenaanzicht van een gebouw waar de personages wonen of werken.
Verhoogde randen, van steen of beton, die langs opritten, wegen of daken zijn gebouwd en die meestal een onderdeel van de goot vormen.
Gebouwen in de buurt van kolenmijnen, uitgerust met douches en faciliteiten voor het drogen van kleren, meestal aangetroffen in Engeland, Schotland en Wales en gebouwd voor gebruik door mijnwerkers.
Wordt gebruikt voor dammen die vooral zijn opgebouwd uit rotsblokken van verschillende afmetingen met een waterdicht omhulsel of bedekking.
Te gebruiken voor muurschilderingen in de 20e eeuw die de buitenkant van gebouwen in straten en wegen versieren en soms zijn bedoeld om de aandacht te vestigen op problemen van de stad, zoals die van drugs, discriminatie van minderheden of geweld van de politie.
Verwijst in het algemeen naar gebouwen voor gevangenissen voor mensen die voor grote misdrijven zijn veroordeeld.
Het geheel van materiële aspecten van straten en hun omgeving, zoals gebouwen, open ruimten en beplanting.
Quilts waarbij het patroon is opgebouwd uit stroken die over de lengte van de quilt lopen. Ze kunnen bestaan uit ononderbroken stroken of ononderbroken stroken afgewisseld door onderbroken stroken. Geen Nederlands equivalent.
Wordt gebruikt voor lange, smalle, doordringbare of ondoordringbare beschermende bouwwerken die uit de kust zijn gebouwd om erosie te stoppen of te vermeerderen. Gebruik 'vleugeldammen' voor soortgelijke bouwwerken langs de oevers van rivieren of stromen, gebruik 'havendammen' als zulke bouwwerken zijn geplaatst om dichtslibben te voorkomen.
Alle delen van gebouwen of constructies die nodig zijn om belastingen naar de grond over te brengen.
De elementen of delen van een entiteit en hun onderlinge relaties, vaak met betrekking tot de manier waarop ze zijn georganiseerd of opgebouwd.
Wordt gebruikt in verband met het bepleisteren van muren. Het betreft het creëren van een isolerende ruimte van enige centimeters tussen een buitenmuur van een gebouw en de deklatten van een bepleisterde muur.
Gemeentelijke gebouwen in bepaalde Engelse steden waar casusdiscussies worden of werden gehouden. Historisch gezien verwees de term naar stadhuizen of vergaderruimten zoals rechtszalen of raadskamers.
Verwijst naar een stijl van grijs steengoed dat vanaf de 5de tot de 10de eeuw werd vervaardigd. Het Sue-aardewerk komt oorspronkelijk uit het zuiden van het Koreaanse schiereiland, maar werd in de 5de en 6de eeuw ook in Japan geïntroduceerd, waar het 'hiwaibe doki' (uitverkoren doki) werd genoemd. Het bleef tot in de jaren 50 van de 20ste eeuw in productie. De stijl wordt gekenmerkt door spiraalvormig opgebouwde houders die werden gebakken bij een temperatuur boven de 1000 graden Celsius, waardoor een grijze kleur resulteert. Sue-aardewerk is meestal ongeglazuurd, afgezien van het natuurlijk asglazuur dat tijdens het bakken wordt gevormd, en is gedecoreerd met eenvoudige gekamde of gestippelde ontwerpen. Tijdens de Hein-periode (794-1185) ontstonden er nieuwe producten, zoals geglazuurde versies op basis van natuurlijk gevormd asglazuur en glazuurtechnieken uitgevoerd in groen of in drie kleuren.
Wordt gebruikt voor bijgebouwen voor de landbouw waar suiker wordt gezuiverd (geraffineerd). Geen Nederlands equivalent. Zie 'suikerfabrieken'.
Verwijst naar de stijl en periode die samenvielen met de heerschappij van Süleyman I, die in Turkije bekend stond als Kanuni (wetgever) en in het westen als 'de grote', van 1520 tot 1566. Het bewind van Süleyman wordt beschouwd als het hoogtepunt van de Osmaanse politieke, economische en culturele ontwikkeling. De kunstinstellingen en begunstigingsprogramma's die tijdens zijn bewind werden opgericht, vormden een basis waarop door de twee opvolgers van Süleyman, Selim II en Moerad III, kon worden voortgebouwd. Onder Süleyman ondergingen twee belangrijke kunstinstellingen belangrijke veranderingen. De functie van hoofdarchitect werd gedurende het grootste deel van zijn heerschappij ingenomen door Sinan, die toezag op de bouw van een groot aantal religieuze, educatieve en handelsgebouwen. Sinan herstructureerde de sobere buitengevel van de Osmaanse moskee met een scala aan uitgesproken elementen, zoals portieken met een of twee ingangen, met elkaar verbonden koepels en semikoepels en een nieuw type slanke, potloodachtige, hoge minaret. Deze stijl komt het beste tot uitdrukking in de Selimiye-moskee van Sinan in Edirne (1569-1575). Onder Süleyman brachten twee vestigingen van de koninklijke ontwerpstudio een synthese teweeg van de nieuwe Osmaanse keizerlijke stijl in decoraties en boekillustraties. Iznik-tegels uit deze periode worden als uniek beschouwd wat betreft de veelzijdigheid en de diepte van de kleuren, met de introductie van felrood, paars, blauw en olijfgroen. Tapijten die werden vervaardigd in Ushak in zuidelijk Anatolië, werden complexer en kregen een meer gecontroleerd patroon, met rijkere, fluweelachtige oppervlakken.
Wordt gebruikt voor grote Chinese heiligdommen gewijd aan voorouders, meestal verbonden met paleisgebouwen.
Oud-Romeinse herbergen waar jonge bedienden warme lekkernijen en complete maaltijden serveerden. Meestal hadden deze gebouwen een smal en lang grondplan en gewelven. De eigenaar zat meestal op een verhoging aan een van beide uiteinden van de herberg. Ze waren bedoeld voor de betere klassen. Herbergen voor lagere klassen heten ���cauponae'.
Romeinse gebouwen voor het bewaren van archieven.
Gebouwen die in sommige tempelcomplexen van esoterisch-boeddhistische stromingen de pagode vervingen. Letterlijk betekent de term ���pagode met veel juwelen', ���pagode met veel lagen' of ���toren met veel schatten'. Ze werden in Japan geïntroduceerd tijdens de Heian-periode (794-1185). Kenmerkend is de witte, bepleisterde halve bol op een vierkante fundering. Een bekend voorbeeld is de Ishiyamadera-pagode in Otsu, bij Kioto, gebouwd in 1154.
Architectonische elementen van sommige Midden-Amerikaanse gebouwen, bestaande uit een horizontaal, rechthoekig paneel (tablero) dat uitkraagt over een omhoog hellende muur (talud). Wordt vaak herhaald op trapvormige piramides die ongeveer na 300 v.C zijn gebouwd.
Schriftelijke verklaringen, al dan niet in drukvorm, die een schatting door bevoegde personen behelzen van de markt- of andere waarde, de kosten, de voorzieningen of andere kenmerken van land, gebouwen, kunstwerken of andere eigendommen.
Systemen met apparatuur waarmee een gebouw of complex wordt voorzien van een televisiesignaal.
Oude heilige terreinen, meestal omheind, met daarop vaak het belangrijkste heiligdom en daarbij behorende bijgebouwen.
Wordt gebruikt voor religieuze gebouwen die zijn gewijd aan het dienen van een godheid of godheden, vaak met een cultusafbeelding; wordt niet gebruikt voor christelijke en islamitische religieuze gebouwen, gebruik daar 'kerken' of 'moskeeën'. Kan ook worden gebruikt voor protestantse vereringsplaatsen in Frankrijk en en sommige Frans-sprekende gebieden.
De sterkste en veiligste gedeelten van Japanse kastelen. Deze torenachtige constructies staan binnen andere gebouwen of apart. Soms bevonden ze zich op een binnenhof dat men ���honmaru' noemde. Ze konden vrijstaan of verbonden zijn met andere constructies van hetzelfde type. Gebruik ���donjon' voor dit soort vestingwerken in West-Europese kastelen.
Ruimten in musea en andere gebouwen, voor het min of meer permanent tentoonstellen van collecties voorwerpen.
Gebouwen of stations voor vervoersdoeleinden die meestal zijn gebouwd als eindpunt voor luchtvaartmaatschappijen, spoorwegen, busdiensten of andere vormen van vervoer.
Wordt gebruikt voor platte geplaveide of beplante gebieden, die meestal uitsteken boven het omliggende terrein en naast de gebouwen of gedeelten van het tuincomplex liggen.
Wordt gebruikt voor afgebakende stukken land, meestal grasvelden, beplante of onaangetaste stukken grond, die om een huis of een ander gebouw liggen en daar bijhoren.
De, meestal ommuurde, terreinen rond een kathedraal en de daarbij behorende gebouwen.
Verwijst naar tekeningen of diagrammen waarin de ordening van een structuur op een perceel land exact is afgebeeld. De term kan ook verwijzen naar plattegronden van tuinen, groepen gebouwen of nieuwe wijken, waarbij de ligging van gebouwen, wegen, nutsvoorzieningen, landschappelijke en topografische elementen, waterpartijen en begroeiing kan zijn afgebeeld. Gebruik 'plattegronden (tekeningen)' voor tekeningen of andere weergaven op een horizontaal vlak van steden of grotere gebieden, met name indien dergelijke weergaven geen deel uitmaken van het ontwerpproces.
Wordt gebruikt voor steunberen die iets van de hoeken van een gebouw zijn geplaatst.
Het naar achteren geplaatst zijn van de voorkant van een gebouw naar een lijn dichter bij de achterkant van de bouwlijn of naar de achterzijde van de muur eronder, om de onderste etages en de straat meer zon en lucht te geven.
Verwijst naar de periode van de Tagar-fase waarin de koergans aanzienlijk variëren. Er zijn grote constructies met monumentale grafgedeelten die zijn gebouwd van steen met muren van een meter dik en anderhalve meter hoog. In het midden bevindt zich een grote graftombe die bestaat uit een uitgebreide houten constructie van twee verdiepingen, met een dak van boomstammen, die de resten bevat van enkele tientallen lichamen. Alle graftomben zijn in brand gestoken, de constructies zijn verkoold en op de meeste plaatsen tot as vergaan. Andere graftomben hebben kleinere grafruimten van platte stenen die rechtop in de grond zijn geplaatst, en die ofwel tegen elkaar aan zijn gebouwd, ofwel van elkaar zijn gescheiden door middel van een smalle tussenruimte en slechts een enkele graftombe bevatten. Sommige graftomben kunnen in de ruimten tussen grafgedeelten zijn geplaatst of in de ruimte tussen de belangrijkste graftombe en de muur van het grafgedeelte. In beide gevallen zijn de schedels van de overledene doorboord, bedekt met een kleilaag en beschilderd.
Te gebruiiken voor speciale vliegtuigen, die zijn gebouwd om aërodynamische, vliegtuigelektronische, constructie- of voortstuwingssystemen of -concepten te testen, voordat deze worden toegepast in andere vliegtuigontwerpen.
Gebouwen die aan vier zijden apsissen hebben.
Constructies met vier vierkanten, twee elkaar kruisende doorgangen en vier façades. De assen zijn elk symmetrisch ingekaderd door architectonische zuilen en bogen. De term wordt doorgaans gebruikt in verband met monumentale antieke Romeinse architectuur. Quadrifrons bogen werden vaak gebouwd bij haakse wegkruisingen en waren meestal vrijstaand. Quadrifrons bogen konden triomf of eerbetoon uitdrukken. Quadrifrons bogen waren met name populair in Noord-Afrika. Beroemde voorbeelden zijn de boog van Marcus Aurelius in Tripoli en de Janus Quadrifrons in Rome. De term kan ook verwijzen naar een vorm van beeldhouwen die meestal werd gebruikt als architectonisch ornament dat bestaat uit vier gezichten of façades die in vier richtingen staan.
Gedrukte of geschreven lijsten van de delen (aktes, scènes, gekozen stukken) waaruit een toneelvoorstelling is opgebouwd, inclusief de namen van de acteurs.
Aanduiding voor kleine gebouwtjes voor het Japanse theeritueel.
Wordt gebruikt voor aanvullende koelsystemen in gebouwen, die het aanmaken en bewaren van ijs gebruiken om de gebruikslasten te verminderen.
Amfitheaters in de openlucht die in de nazitijd in Duitsland zijn gebouwd voor Völkisch-bijeenkomsten en voor theatervoorstellingen en propagandabijeenkomsten. Er waren plannen voor ongeveer 1200 theaters, maar er werden er slechts 40 daadwerkelijk gebouwd.
Wordt gebruikt voor ronde gebouwen uit de Klassieke tijd, met of zonder zuilengalerij.
Verwijst naar de periode die wordt geassocieerd met de stad Thonburi, die in 1767 werd gesticht door de militaire leider Taskin nadat deze binnenvallende legers had verslagen en de politieke macht had gegrepen. In de stijl van deze periode staat het hernieuwde gevoel van militaire macht en politieke eenwording centraal. In de schilderkunst manifesteerde de stijl zich op muurschilderingen waarop boeddhistische onderwerpen, Thaise landschappen en details over de plattegronden en de constructie van gebouwen worden afgebeeld. Muurschilderingen decoreerden meestal de interieuren van koninklijke gebouwen of tempels. In deze periode floreerden bouwprogramma's voor tempels en paleizen, onder andere voor de Chakri Maha Prasat en de Wat Arun, een Chinees geïnspireerde tempel die wordt gekenmerkt door klokkentorens en met porselein bedekte timpanen, en door Thaise details zoals teakwoningen voor monniken. In de beeldhouwkunst manifesteert deze periode zich in grote beelden van Boeddha in koninklijke kledij die zijn gemaakt van verguld en gelakt stucwerk en gedecoreerd met ingelegd paarlemoer. Reusachtige bewakers zoals mythische half-menselijke, half-vogelachtige figuren en apsarasa's en Chinese stenen beelden verfraaien de binnenhoven van tempels in deze periode.
Te gebruiken voor het middelpunt van iemands huishouding, dierbare relaties en interesses, samen met het comfortabele en tevreden gevoel dat hierbij wordt opgewekt. Gebruik 'woningen' voor gebouwen of delen van een gebouw die zijn ontworpen om één familie te huisvesten.
Schuren die zijn gebouwd voor de opslag van landbouwproducten in verband met belastingen en andere geldelijke verplichtingen, die worden betaald aan religieuze ordes of parochies; nog veelvoorkomend in Engeland.
Beschrijft gebouwen, in het bijzonder klassieke Griekse en Romeinse tempels en gebouwen met een soortgelijke structuur, met tien zuilen aan een of beide uiteinden.
Tijdelijke constructies die worden opgebouwd voor festiviteiten of sportevenementen, of die toegang bieden tot of bescherming en ondersteuning van voorzieningen in aanbouw.
Personen die gebouwen en andere houten constructies in hout optrekken, en ook vloeren, ramen en kozijnen installeren. Zie 'kastenmakers' voor vakmensen die verfijnde meubels en ingewikkeld houtwerk vervaardigen. Zie 'houtbewerkers' voor mensen die in algemene zin hout bewerken.
Wordt gebruikt voor openbare wegen die direct toegang bieden tot het land, de gebouwen of de snelwegen aan één of aan beide zijden.
Zelfstandige wooneenheden, die gebouwd zijn in of aan een bestaande woning. Meestal hebben ze een eigen ingang en over het algemeen zijn ze bedoeld voor familieleden van de huiseigenaren.
Wordt gebruikt om dingen te beschrijven die gewelfvormig zijn gebouwd of dingen die worden afgedekt of afgesloten door een gewelf.
Tweedimensionale beeldende werken, die een bestaande locatie waarheidsgetrouw afbeelden, en die meer documentair dan kunstzinnig van aard zijn. Gebruik voor dergelijk voorstellingen die vooral een kunstzinnig karakter hebben 'landschappen (voorstellingen)', 'zeegezichten', 'marines (beeldmateriaal)', 'stadsgezichten' of 'dorpsgezichten'. Gebruik 'opmetingstekeningen', 'archieftekeningen' of revisietekeningen' voor getrouwe tekeningen van één enkel gebouw.
Wordt gebruikt voor meestal losstaande of afzonderlijke gebouwen of andere structuren die hoog zijn in verhouding tot hun breedte. Gebruik 'torens (delen van gebouwen)' voor delen van gebouwen met muren die verticaal een aanzienlijk stuk boven de rest uitrijzen. Gebruik 'torengebouwen' voor moderne hoogbouw met een torenachtige hoofdmassa die oprijst vanaf een grotere lage basis.
Delen van gebouwen die aanmerkelijk hoger zijn dan breed en lang, met een ander bouwwerk verbonden, en die zich hoog hierboven en boven de omgevende bebouwing verheffen. VWB. Gebruik 'torens (gebouwen)' voor soortgelijke vrijstaande bouwwerken.
Grote klokken waarvan de wijzerplaten op een afstand van het mechaniek zijn gezet. Ze worden meestal geplaatst in torens of op andere opvallende plaatsen op openbare gebouwen.
Gebouwen waar olie uit walvisvet (blubber) wordt gewonnen.
Wordt gebruikt voor groepen huizen met een zelfde ontwerp, gelegen op kavels; wordt gebruikt om onderscheid te maken met huizen die op bestelling zijn ontworpen en gebouwd.
Wordt gebruikt voor bouwsystemen die zijn ontworpen om mensen, apparatuur of goederen door een gebouw of complex te vervoeren. Gebruik 'vervoerssystemen' voor netwerken van apparatuur ontworpen om dezelfde soort artikelen te vervoeren door en tussen vestigingen; gebruik 'lopende banden' voor mechanismen die zijn ontworpen voor het voortdurende transport van materiaal.
Cilindervormige of rechthoekige ruimten waarin de trappen van huizen zijn gebouwd, minder ruim van opzet dan 'trappenhuizen' (VWB).
Piramide opgebouwd uit platformen die steeds kleiner worden naar de top toe, zodat er aan elke kant trappen ontstaan. Oudste vorm van piramide in het Oude Egypte.
Repeterende, identieke (muur)vakken van een gebouw of een deel van een gebouw, gemarkeerd door zich herhalende architecturale elementen, zoals bogen, gewelven, openingen of pilasters.
Een dichte, kristallijnige of microkristallijnige kalksteen die werd gevormd door de verdamping van rivier- of bronwater. Het is vernoemd naar het Italiaanse Tivoli, waar het in grote mate voorkomt en het wordt gekenmerkt door de lichte kleur en de mogelijkheid om het snel te laten glanzen. Meestal bevat het dwarsstrepen omdat het ijzersamenstellingen of andere organische onzuiverheden bevat. Het wordt vaak gebruikt voor muren en binnendecoraties van openbare gebouwen. Te onderscheiden van 'sedimentgesteente', dat harder en sterker is.
Te gebruiken voor delen van theatergebouwen die boven het podium uitsteken en de toneelzolders en de apparatuur boven het podium omhullen. Meestal te vinden in prosceniumtheaters.
Wordt gebruikt voor bankachtige zitplaatsen in rijen, voor toeschouwers van bijvoorbeeld sportevenementen in de buitenlucht, meestal zonder overkapping en met minder goed uitzicht dan de hoofdtribunes; kan ook worden gebruikt voor soortgelijk opgebouwde, meestal inschuifbare zitplaatsen binnen.
Gebouwen die aan drie zijden apsissen hebben. Een dergelijke triconchale aanleg wordt ook wel aangeduid als klaverbladvormige plattegrond.
Te gebruiken voor schepen die grote aantallen legertroepen en de bijbehorende voorraden vervoeren; kunnen speciaal voor dit doel zijn gebouwd, maar zijn vaak omgebouwde passagiersschepen.
Vissersvaartuig gebouwd en ingericht voor de visserij met het trawlnet en meestal met een lengte groter dan 27 m (volgens de meetbrief).
Franse term die letterlijk 'het oog bedriegen' betekent en verwijst naar afbeeldingen die zo realistisch zijn dat de beschouwer zou kunnen denken dat de weergegeven objecten, taferelen, structuren of gezichtspunten echt zijn, en dus niet slechts een afbeelding. De term verwijst doorgaans naar westerse kunstwerken, meestal tweedimensionaal of in bas-reliëf uitgevoerd. Trompe-l'oeil werd reeds toegepast bij de oude Grieken en werd later verfijnd door de Romeinen. De techniek was geliefd tijdens de renaissance in Europa, en later breidde de populariteit zich ook uit naar Amerika. Er werd gebruik gemaakt van effecten zoals geschilderde hout- of marmerstructuren op muren of zuilen, illusionistische doorkijkjes omlijst door antiquiserende vensters, geschilderde lijsten rondom een stilleven of portret dat de ruimte van de beschouwer lijkt binnen te treden, en afbeeldingen van schappen of kasten met diverse objecten, gezien door een half openstaande deur. Aan het einde van de 20ste eeuw werd soms zelfs de volledige buitenzijde van gebouwen in trompe-l'oeil geschilderd.
Gebouwen met daarin instellingen voor opsluiting en verbetering, waarin met hard werk en strenge discipline wordt geprobeerd te ingezetenen te verbeteren. Vooral gebruikt voor dergelijke gebouwen vanaf de 16e eeuw in Europa en koloniaal Amerika. Gebruik 'strafrechtelijke instellingen (gebouwen)' om in het algemeen te verwijzen naar verbeteringsgestichten.
Te gebruiken voor het ontwikkelen en decoratief aanplanten van tuinen en terreinen. Gebruik 'landschapsarchitectuur' voor de tak van architectuur die zich bezighoudt met het ontwerp van de landschappelijke omgeving, inclusief het ontwikkelen en aanplanten van allerlei soorten geplande groene buitengebieden met als doel het creëren van een natuurlijke omgeving voor gebouwen, gemeenten en steden.
Losstaande gebouwtjes in tuinen van buitenplaatsen of grachtenhuizen, waarin men zich kon verpozen, thee drinken en dergelijke. Soms veelhoekig of rond, zie daarvoor ook 'theehuizen'.
Muren binnen een gebouw die één gedeelte van een ruimte afsluiten van een ander. Soms zijn het permanente muren die een gebouw verdelen in afzonderlijke kamers, waarbij het kan voorkomen dat ze zijn ontworpen om opzij geschoven te kunnen worden om een ruimte te openen. Voor andere entiteiten dan muren die binnenruimten indelen, onder andere boekenplanken, kabinetten of laden, wordt de term 'afscheidingen (binnenruimten)' gebruikt. Zie ook 'wanden'.
Studio's bedoeld voor het opnemen van televisieprogramma's. Gebruik 'televisiestations' voor de gebouwen waarin zich dergelijke studio's bevinden.
Verwijst naar de stijl van architectonische en decoratieve kunst in Frankrijk tussen 1852 en 1870 tijdens eerst het presidentschap en later het keizerrijk van Napoleon lll, maar die ook van invloed was in de rest van Europa en de Verenigde Staten.De periode is bekend om zijn eclecticisme, weelderigheid, en praalzucht, en geeft blijk van een wederopbloei van verscheidene historische stijlen, waaronder Louis XVI, gotiek, renaissance, en barok. In de architectuur wordt de stijl in het bijzonder geassocieerd met openbare gebouwen of woonhuizen voorzien van mansardedaken, heraldische motieven, dakkapellen met frontons, en details uit de Franse renaissance.
Met betrekking tot gebouwen: met twee woon- of bouwlagen.
Wordt gebruikt voor complexen bestaande uit o.a. winkels, restaurants, kiosken en handkarren waarop amusement o.a. in de vorm van muziek gebracht wordt, meestal gebouwd in een binnenstad om een stadscentrum nieuw leven in te blazen; bedacht in de jaren zeventig.
Openingen die alleen worden gebruikt om een gebouw, kamer of andere besloten ruimte te verlaten.
Horizontale banden metselwerk, over het algemeen dunner dan andere lagen, die zich uitstrekken over de buitenmuur, en in sommige gevallen ook over pijlers of ingebouwde zuilen. Ze kunnen vlak zijn of uitsteken, en het oppervlak ervan kan plat zijn, bewerkt, of op een andere manier vormgegeven.
Uitstekende metsellagen, meestal bewerkt. Vooral die die in de lagere gedeelten van een gebouw zijn verwerkt.
Gebouwen waarin voorzieningen voor de voorbereiding van stoffelijke resten voor de begrafenis of crematie en voor formele opbaring van en diensten voor de overledene. Hoewel het concept overlappingen heeft met 'mortuaria', wordt ze hiervan onderscheiden omdat die doorgaans geen vertrekken of ruimten voor opbaringen en diensten hebben.
Een lichte en voordelige wandbekleding voor gebouwen, samengesteld uit isolatiemateriaal en een vochtig aangebrachte afwerklaag.
Kleine eengezinswoningen ontworpen door Frank Lloyd Wright, die werden gebouwd aan het eind van de jaren dertig en vroeg in de jaren veertig, en meestal worden gekenmerkt door een lage prijs, natuurlijke materialen, open indeling van de ruimte en een sterke verbondenheid tussen het gebouw, de ligging en het klimaat. Geen Nederlands equivalent. Zie 'sociale woningbouw'.
Vaartuigen die kunnen drijven en die zijn gebouwd om over het water te reizen of zaken te vervoeren, bijvoorbeeld een boot, schip of vlot.
Wordt gebruikt voor de lokale stijl van bouwen waarin de ruimten die tussen het zware ondersteunende constructiehout zitten worden gevuld met baksteen, horde en lik of ander materiaal. Wordt ook gebruikt als omschrijving voor gebouwen met een kunsthouten rand aan de buitenste muur, zodat het een vakwerk constructie lijkt.
Wordt gebruikt voor façades die de afmetingen van het gebouw overstijgen met als primair doel het creëren van een imposantere verschijning. Voor façades die de afmetingen van een gebouw overstijgen zonder dat doel wordt de term 'screen façades' gebruikt.
Te gebruiken voor omheinde gebouwen voor de varkenshouderij, gewoonlijk met hokken en andere voorzieningen voor fokdoeleinden.
Kleine zijkamers of uitsparingen in een gebouw met meestal een deur. Gebouwd of gebruikt voor het bergen van kleding, gereedschappen of voorraden.
Realistisch ogende, doch imaginaire topografische aanzichten, vooral 18e-eeuwse Italiaanse schilderijen, tekeningen en prenten. Te onderscheiden van 'capricci', die gebouwen waarheidsgetrouw, maar in een denkbeeldige groepering tonen.
Wordt meestal gebruikt als aanduiding voor heuvelachtige tuinen met terrassen die kunnen worden beplant, en die worden gestut door of opgebouwd uit blokken turf.
Te gebruiken voor twee- of driewielige, eenvoudig gebouwde, lichte voertuigen die door de berijder, die schrijlings op de middenstang zit, werden aangedreven door middel van pedalen, trappers, hendels of met de voeten direct op de grond; al of niet bestuurbaar en met een voorwiel dat vaak groter was dan het achterwiel (of wielen); meestal beperkt tot die voertuigen die werden gebouwd vanaf eind 18e eeuw tot rond 1870. Gebruik 'fietsen' voor soortgelijke lichte voertuigen met twee wielen achter elkaar en comfort- en snelheid vergrotende kenmerken, die na ongeveer 1870 werden gemaakt en 'driewielers (fietsen)' voor versies met drie wielen.
Een opening in de muur van een gebouw, om licht binnen te laten, meestal om te kunnen kijken, en vaak om lucht binnen te laten.
Wordt gebruikt voor vrijstaande of ingebouwde stoelen bij de vensteropening. Historische term.
Complexe, zuivere stoffen, opgebouwd uit twee of meer elementen in vaste verhoudingen wat betreft het aantal en de soorten atomen, die bij elkaar worden gehouden door chemische bindingen. Ze hebben totaal andere eigenschappen dan de samenstellende elementen, die hun individuele karakter hebben verloren. Gebruik 'mengsels' voor combinaties van twee of meer stoffen zonder vastgestelde verhoudingen, die alleen fysisch zijn vermengd en waarbij de samenstellende substanties hun individuele eigenschappen behouden en scheidbaar zijn door gewone fysische eigenschappen.
In algemene zin het in elkaar zetten of samenstellen van een volledig voorwerp of een onderdeel door het samenvoegen van delen. Verwijst specifiek naar de constructie van lichte vormen van houtwerk, waaronder meubilair dat in elkaar is gezet met zwaluwstaarten of andere verbindingen en elementen als deuren en trappen in gebouwen.
Alle soorten muren die gebouwd zijn om een aanval te weerstaan.
Algemene term voor alle soorten bouwwerken die zijn gebouwd om een kleine troepenmacht zich te laten verdedigen tegen een grote.
Wordt gebruikt voor wegen of banen die hoger gebouwd zijn dan de omliggende lage, natte of oneffen grond.
Te gebruiken voor de verhouding van de totaal toegestane oppervlakte van een gebouw in een bestemmingsplan in verglijking tot het totale bestemmingsplan.
Te gebruiken voor de toestand in stedelijke gebieden die wordt gekenmerkt door een algemene verslechtering van de kwaliteit van bestaande gebouwen en infrastructuren, vaak het resultaat van nadelige economische- omgevings- of zoneringsinvloeden.
Wordt gebruikt wanneer een gebouw of ander voorwerp wordt voorzien van nieuwe onderdelen of installaties die ten tijde van de productie niet verkrijgbaar waren.
Verwijst naar speciale sierkapitalen in geïllumineerde manuscripten die het begin van een vers, alinea of ander tekstgedeelte markeren. In de moderne kalligrafie is de term van toepassing op hoofdletters die zijn opgebouwd door inkting tussen de pennenstreken, en met schreven in de vorm van lange, dunne, rechte lijnen.
Stelsels van onderling verbonden toestellen, bedoeld om gebouwen en andere constructies van warmte te voorzien.
Zuilen die gedeeltelijk in een oppervlak zijn gebouwd, en dus niet vrijstaand zijn.
Verwijst naar de periode van circa 2575 tot 2465 v. Chr. in Egypte, die bekend is als de klassieke tijd van het Oude Rijk, vooral vanwege de grote piramiden die bij Giza zijn gebouwd. Het beeldhouwwerk wordt gekenmerkt door strikt omschreven weergaveconventies, waaronder een canon voor proporties en in het algemeen zeer hoge technische normen.
Plattegrond van gebouwen of steden die zijn opgetrokken in een vierkant, meestal een gecentraliseerde plattegrond.
Verwijst naar gebouwen, in het bijzonder klassieke Griekse en Romeinse tempels en gebouwen met een soortgelijke structuur, met een of meer rijen van vier zuilen aan een of beide uiteinden.
Vaak vorstelijke gebouwen uit de Italiaanse Renaissance, net binnen de stad gelegen en geschikt voor het doorbrengen van de dag maar meestal zonder slaapkamers.
Gebruikt sinds de Romeinse tijd als aanduiding voor landhuizen, over het algemeen van enig aanzien, en vaak met inbegrip van hun bijgebouwen en de tuinen. Tegenwoordig wordt een villa nog steeds gezien als een groot huis in een landschappelijke omgeving, maar ook een dergelijke woning in een stad wordt wel villa genoemd.
Wordt gebruikt voor ondoordringbare, vaste barrières die uit de oever van een rivier zijn gebouwd om de stroom een andere richting te geven waardoor de bodem minder of juist meer wordt weggespoeld. Gebruik 'strandhoofden (erosiebeschermingswerken)' voor dergelijke bouwconstructies langs de kust; gebruik 'havendammen (erosiebeshermingswerken)' wanneer zulke constructies zijn gebouwd om dichtslibben te voorkomen.
Wordt gebruikt voor terreinen waar vliegtuigen kunnen landen en opstijgen. Vaak, maar niet noodzakelijkerwijs, bevinden zich op deze terreinen ook gebouwen en installaties, bestemd voor het normaal starten en landen van vliegtuigen.
Gebouwen voor het onderdak, onderhoud en de reparatie van vliegtuigen en luchtschepen.
Wordt gebruikt voor tijdelijke, langs de grenzen van naburige landen , vaak spontaan opgerichte nederzettingen van vluchtelingen, die doorgaans niet veel onderdak bieden, waar voorraden en sanitaire voorzieningen beperkt zijn en die zijn opgebouwd zonder dat er formeel asiel is verleend.
Apparaten of constructies, vrijstaand dan wel aan bomen of gebouwen bevestigd, die zo zijn ontworpen dat wilde vogels er voedsel, zoals zaden, vet en suikerwater, uit kunnen halen.
Stalen onderslagen die zijn opgebouwd uit platen en hoeken of andere structuurvormen, die aan elkaar zijn gelast of geklonken.
Constructies met deuren die toegang geven tot de hoofddeuren van een gebouw, waardoor een sluissysteem ontstaat met twee stellen deuren, of draaideuren, bijvoorbeeld in kerken, theaters, banken, schone kamers in laboratoria, schepen, enzovoort. Bij beveiligde systemen moet de buitendeur eerst dicht zijn voor men de binnendeur opent. Ook als deze veiligheidsmaatregel niet wordt toegepast (bijvoorbeeld in kerken), beschermt het systeem de binnenkant van het gebouw tegen licht en geluid van buiten en tegen wind en regen. Het verschil tussen een voorhal en een portaal is erin gelegen dat een portaal deel uitmaakt van het grondplan en met het gebouw is geïntegreerd, terwijl een voorhal een aparte constructie is die aan de hoofdingang is vastgemaakt.
Open ruimten, pleinen voor de hoofdingangen van gebouwen en aan twee of drie zijden door vleugels of armen omvat. VWB
Wordt gebruikt voor ruimten tussen de buiten- en binnendeuren van gebouwen, of voor beschutte ruimten aan gebouwen, direct voor de buitendeuren. Gebruik 'hallen' voor ruimten die zich achter de buitendeur bevinden en niet met een binnendeur of andere barrière van de overige ruimten in het gebouw zijn gescheiden.
Wordt gebruikt voor gebouwen waar (sinds de 17e eeuw) leden van de genootschappen van Vrijmetselaars bijeen kwamen, zowel sociaal als professioneel.
Verwijst naar de fase in de Heian-periode van circa 794 tot 898. In de schilder- en beeldhouwkunst wordt de stijl gekenmerkt door krachtig gebouwde figuren met dreigende gezichtsuitdrukkingen en sterke, dynamische lijnen. In de architectuur wordt de stijl gekenmerkt door kleine, onregelmatig ontworpen tempelcomplexen in afgelegen bergstreken.
Wordt gebruikt voor bouwwerken in de open lucht, meestal met een voetstuk met trappen, die werden gebouwd voor het onderhouden en vereren van het heilige vuur in de leer van Zarathoestra en soortgelijke godsdiensten.
Gebruik voor gebouwen bedoeld voor de instandhouding en aanbidding van het heilige vuur in de leer van Zarathoestra. Voor openlucht-constructies opgericht voor soortgelijke doeleinden, gebruik "vuuraltaren".
Complexen bestaande uit een vuurtoren en verschillende bijgebouwen en constructies, zoals verblijven voor wachters, boothuizen, rooksignaalinstallaties, waterreservoirs en werkplaatsen.
Beeldende of ornamentele vertoningen van licht, geluid of rook die worden voortgebracht bij het gebruik van explosief materiaal dat meestal is opgebouwd uit een papieren huls die een brandbare stof bevat, een oxyderend middel en soms een metaalzout voor kleureffect. Voor het explosieve gedeelte wordt de term 'vuurwerk' gebruikt.
Militaire bewakingsgebouwen waar wachthebbende personen zich kunnen ophouden.
Wordt gebruikt voor commerciële gebouwen in Caïro die onderdak, opslag of winkelruimte bieden aan handelaren of die soms dienen als makelaarskantoren; vergelijkbaar met khans en vaak gebouwd met afzonderlijke woningen erboven.
Aanduiding voor flatgebouwen of commerciële gebouwen van meerdere verdiepingen zonder liften.
Benaming die oorspronkelijk werd gebruikt voor planken of openplank-systemen waarop - met name zilveren - kopjes konden worden geplaatst of vertoond. De benaming werd in de Middeleeuwen vaak onderling verwisseld met buffetten en keukenkasten. In het begin van de 15e eeuw werden deuren toegevoegd.Tegenwoordig is het een algemene benaming voor alle vergaarplaatsen die met deuren worden afgesloten en soms zijn ingebouwd.
Bijgebouwtjes waar de was wordt gedaan.
Aanduiding voor dammen die overdwars in waterwegen zijn gebouwd om het waterniveau te reguleren of de stroom van het water af te buigen of te meten.
Dammen die in rivieren zijn gebouwd om de energie van waterkracht aan te wenden voor het opwekken van elektriciteit.
Wordt gebruikt voor systemen die water aanvoeren naar en tussen gebouwen en andere constructies of van en naar plaatsen binnen woongebieden of landbouwgebieden; gebruik 'sanitaire systemen' voor watertoevoersystemen binnen gebouwen.
Verwijst naar een mechanisme dat gebruik maakt van een waterrad of een andere vorm van waterkracht, bedoeld om een molen aan te drijven of een product te vervaardigen of te verwerken. Ook verwijst de term vaak naar het gebouw waarin het mechanisme is ondergebracht of de structuur die het mechanisme draagt
Wordt gebruikt voor het systeem van gebouwen, hydraulische constructies, machines en andere apparatuur waar een watervoorraad door wordt verkregen, vervoerd en gedistribueerd naar gebruikers in steden, gemeenten of wijken.
Duurzame bedekking, aangebracht om het oppervlak van een weg of een ander gebied buitenshuis te vormen. Gebruik voor harde vloerbedekkingen in gebouwen 'vloeren'.
Fototoestellen voor eenmalig gebruik met een lens met vast brandpunt en een beperkt aantal opnames. De film, meestal 35 mm, is op voorhand in de camera geïnstalleerd. Sommige wegwerpcamera’s beschikken ook over een ingebouwde flits.
Verticale schachten in gebouwen en schepen of uitgegraven in de grond om toegang te verschaffen tot lagere gedeelten.
Verwijst naar georganiseerde groepen personen die hoofdzakelijk met de hand objecten vervaardigen. Binnen de context van de westerse en decoratieve kunst wordt de term 'manufactuur' gebruikt, in plaats van 'fabriek', om onderscheid te maken tussen groepen die in 17de eeuw of later kunst, meubelen, wandtapijten, keramiek en andere decoratieve voorwerpen vervaardigden, in tegenstelling tot arbeiders die werkzaam zijn in moderne industriële complexen of 'fabrieken (gebouwen)', waar andere producten dan kunstvoorwerpen worden vervaardigd. Kunstwerkplaatsen worden gekenmerkt door de specifieke kunstvoorwerpen die er worden vervaardigd, door de vrij grote aantallen kunstenaars en ambachtslieden die er werkzaam zijn en door de tamelijk complexe beheerstructuur, met aan het hoofd een directeur plus een aantal meesters, die ieder toezicht houden op een eigen atelier of studio met gezellen en leerlingen. Werkplaatsen werden vaak gefinancierd door een vorst of een ander machtig persoon. Gebruik 'studio's (organisaties)' voor kleinere groepen kunstenaars, bestaande uit een meester-kunstenaar of -architect en diens assistenten of leerlingen, met name sinds halverwege de 17de eeuw. Gebruik 'werkplaatsen (organisaties)' voor kleinere groepen kunstenaars of ambachtslieden die gezamenlijk producten vervaardigen, vaak onder de naam van de meester, in het bijzonder bij groepen die vóór de 17de eeuw hebben bestaan.
Te gebruiken voor de algemene locatie waar arbeid wordt verricht, gewoonlijk als verwijzing naar een dienstbetrekking. Gebruik voorkeurstermen uit de sectie ‘Gebouwde milieus’ van het facet ‘Objectgroepen en systemen’ voor de fysieke ruimtes waarin werk wordt uitgevoerd.
Wordt gebruikt voor tekeningen van de mechanische systemen van gebouwen (bijvoorbeeld W-systemen en sanitaire systemen).
Gebouwen met daarin musea waarin de ontwikkeling en toepassing van wetenschap, wetenschappelijke ideeën, technologie en instrumenten centraal staat.
Tijdelijke seizoenswoningen of hutten van diverse indianenstammen uit het westen en zuidwesten van Amerika, meestal grofweg koepelvormig en gebouwd van gebogen jonge boompjes, kreupelhout of schors en bedekt met rieten matten.
Religieuze gebouwen van Zuidoost-Aziatische oorsprong die als vergaderzaal of heiligdom worden gebruikt; ze bevatten een altaar en boeddhistische afbeeldingen.
Waterbekkens bij de ingang van een kerk, bedoeld om te worden gevuld met wijwater. Ze kunnen in een muur zijn ingebouwd of vrijstaand op een sokkel zijn geplaatst. Ze komen in allerlei vormen voor en zijn vaak rijk gedecoreerd.
Verwijst naar een mechanisme voor het effectief benutten van windenergie; verwijst meestal ook naar het gebouw waarin het mechanisme is ondergebracht of de structuur die het mechanisme draagt. Kenmerkend voor het mechanisme is de roterende as waarop wieken zijn aangebracht, al dan niet in een hoek, waarbij de windkracht de wieken tot draaien brengt om aldus energie op te wekken. Van oudsher stonden windmolens meestal in vlakke gebieden en dienden ze voor het malen van graan, het pompen van water of het opwekken van elektriciteit. De oudere, meest karakteristieke vormen zoals die in Europa voorkomen, bestaan uit een kegelvormig molengebouw met woongedeelte met daarop een kap die vier wieken draagt. De moderne Amerikaanse vorm bestaat uit een schijf met wieken op een raamwerk van onderslagen, en wordt meestal gebruikt om een pomp of zaag aan te drijven.
Bouwconstructies aan gebouwen, maar ook wel inpandig bij een raam, om zoveel mogelijk licht op te kunnen vangen om een tuinachtige, meestal (sub)tropische aanleg te kunnen realiseren, vnl. als zit- en verpozingsgelegenheid. Voor woonhuizen met name in zwang in de 19e en begin 20e eeuw. Komt ook wel als horecagelegenheid of bij bedrijfsgebouwen voor.
Wordt gebruikt voor bijzonder hoge gebouwen met een geraamteconstructie.
Wordt gebruikt voor bijgebouwen voor de landbouw waar schapen worden geschoren en waar de wol wordt klaargemaakt voor handel.
Muren die door twee partijen worden gebruikt onder een erfdienstbaarheidsverdrag, gebouwd op een scheidslijn tussen twee stukken grond of wooneenheden.
Te gebruiken voor bruggen die twee of meer bewoonde gebieden verbinden door middel van een ononderbroken of onderbroken rij gebouwen die verschillende functies dienen, zoals bewoning, cultureel, sociaal of recreatiegebruik, en die zijn gebouwd op of langs de verbindingsroute.
Woningblokken die in compacte eenheden gebouwd zijn door woningbouwverenigingen, waarbij de tussen- en binnenruimten meestal zijn bedoeld voor voetgangers en gemeenschappelijk recreatief gebruik. Voor deze woonvorm specifiek bedoeld voor de lage inkomens, zie 'sociale woningbouwcomplexen'.
Wordt alleen gebruikt voor gebouwen met huurappartementen in grote steden, bewoond door armere mensen; meestal zijn ze gebouwd met een minimum aan sanitaire voorzieningen, veiligheid en comfort en verkeren vaak in verwaarloosde toestand.
Wordt gebruikt voor gebouwen of delen van een gebouw die alleen zijn bedoeld voor menselijke bewoning, maar die geen hotels zijn of andere gebouwen bedoeld voor tijdelijk verblijf. Gebruik 'thuis' voor de plaats die het middelpunt vormt van het huiselijke leven, gevoelsrelaties en interesses van een persoon, samen met het gevoel van gerieflijkheid en tevredenheid die daarbij horen.
Aanduiding voor de woning, het land en de eventuele bijgebouwen, waar een familie woont.
Wordt gebruikt voor kenmerkend verticale woningen die zijn gebouwd voor verdedigingsdoeleinden; meestal zijn ze van steen en met tenminste drie of vier verdiepingen.
Verwijst naar een type persoonlijke wapenrusting in Japan, voornamelijk bedoeld voor gebruik door boogschutters te paard en hoofdzakelijk gebruikt van de 9e tot de 16e eeuw. De yoroi was licht van gewicht vergeleken met andere wapenrustingen en opgebouwd uit meerdere stukken die bij elkaar werden gehouden door felgekleurde koorden of linten. De yoroi werd gewaardeerd om zijn praktische functie, maar ook om decoratieve en rituele redenen. Na de dood van de eigenaar werd het kledingstuk vaak geschonken aan een Shinto heiligdom.
Verwijst naar een Chinese dynastieke stijl en periode tussen 1279 en 1368. De dynastie werd gesticht door de Mogol Kublai Khan (heerste van 1260-1294), die heel China verenigde tot een rijk dat zich naar het westen toe uitstrekte tot de gebieden van het huidige Polen en Hongarije. Hoewel er geen sprake was van een belangrijk kunstmecenaat, leidden de hereniging van China, de uitbreiding van de handel en het ontbreken van stilistische beperkingen tot een samengaan en vrijelijk toepassen van allerlei tradities en invloeden. Met name in de toegepaste kunst - porselein en lakwerk - deden tal van vernieuwingen hun intrede. Gedurende deze periode werd de Zijderoute weer geopend en ontkiemde de Europese belangstelling voor China. Als reactie op de buitenlandse overheersing vluchtten de geschoolde Chinezen in de oude tradities, terwijl veel geleerden weigerden in overheidsdienst te treden. De school van literati-schilderen ging een dominante rol spelen in de schilderkunst, en kunstenaars legden nu de nadruk op de individuele en kalligrafische expressie; ze zetten zich daarmee af tegen het decoratieve karakter van de officiële schilderkunst. De belangrijkste meesters van de Yuan-stijl waren Huang Gongwang, Wu Zhen, Ni Zan en Wang Meng, allen literati die zich verzetten tegen de Mongoolse overheersing. Een belangrijke uitzondering werd gevormd door de voornaamste Yuan-kalligraaf Zhao Mengu, die voor de Mongolen werkten en aan het hoofd stond van de Hanlin-academie. Op keramisch gebied leidden invloeden uit het Midden-Oosten tot overdadige, in blauw en wit uitgevoerde decoraties; kooplieden uit het Midden-Oosten gaven daarnaast opdrachten voor enorme Longquan-celadons. De Yuan-periode bracht ook tal van opdrachten voor boeddhistische beeldhouwwerken: tantrische figuren met meerdere armen en benen, een bewijs van de Mongoolse voorkeur voor de lamakunst van Nepal en Tibet. Ook de ciseleertechniek in zilverwerk, die wordt geassocieerd met de zilversmid Zhu Bishan, komt in deze periode tot ontwikkeling; ten slotte werd er beeldgesneden Yuan-lakwerk geproduceerd. Voorbeelden van Mongoolse bijdragen aan de architectuur zijn de omvangrijke gebouwen die op grote schaal verrezen in Beijing, de hoofdstad van de Mongolen; het stedelijk ontwerp werd later aangepast tijdens de Ming- en Qing-dynastie. Na de dood van Kublai Khan raakte de Yuan-dynastie in verval.
Ruimten die groter zijn dan kamers, in gebouwen van allerlei aard. Wordt ook gebruikt voor de belangrijkste ruimten van middeleeuwse huizen en voor grote ruimten in aanzienlijke huizen.
Gebruik voor huizen met een grote centrale ruimte als de belangrijkste beneden- of eerste verdieping met het woongedeelte; normaal gesproken beperkt tot Groot-Brittannië waar de hallen in de vroege voorbeelden meestal een open dak hadden, en waarin latere types de zalen, vergelijkbaar in positie en functie, plafonds kregen. Voor de belangrijkste residentiële gebouwen van landbouwbedrijven of grote landgoederen geef dan de voorkeur aan, "boerenhoeven" of "versterkte huizen" bij het benadrukken van de functie van de gebouwen.
Muren die zijn gebouwd als golfbrekers speciaal om het land te beschermen tegen erosie of andere schade door golven.
Verwijst naar de architectuurstijl die zich ontwikkelde tijdens de Song dynastie (970-1279 v. Chr.) in China en die tijdens de Kamakura periode (1185-1333) samen met het Zen-Boeddhisme in Japan werd geïntroduceerd. De stijl kenmerkt zich door kleinere, complexere gebouwen met zeer nadrukkelijke consoles.
Plattegrond van gebouwen of steden die zijn opgetrokken in een zeshoek (zes zijden met dezelfde lengte), meestal een gecentraliseerde plattegrond.
Beschrijft gebouwen, in het bijzonder klassieke Griekse en Romeinse tempels en gebouwen met een soortgelijke structuur, met een of meer rijen van zes zuilen aan een of beide uiteinden.
Wordt gebruikt voor frontons aan de zijkanten van een gebouw, niet de voor- of achterkant.
Zijgedeelten van gebouwen, meestal min of meer ondergeschikt aan de hoofdpartij. VWB
Afrikaanse stenen paleizen. De buitenste muren en veekralen werden gebouwd van bedekte stenen, terwijl de hoofdgebouwen binnen de muren werden gemaakt van constructies van leem en vlechtwerk.
Verwijst naar de cultuur die is verbonden met de islamitische dynastie met deze naam die regeerde in gedeelten van Noord-Afrika en Spanje en die tussen 972 en 1152 actief kunst en architectuur begunstigde. Zirid-architectuur stond open voor invloeden van buiten: uit de ruïnes van het paleis van Ziri bij Ashir blijkt dat het paleis was gemodelleerd naar een vroeg Fatimid-paleis en de uitgebreide ruïnes van de paleizen van de Qal 'at bani hammad laten overeenkomsten zien met Fatimid-architectuur in Egypte en Normandische architectuur in Sicilië. Er zijn verschillende Zirid-gebouwen in Granada, waaronder een paleis (1052-6) op de locatie van het Alhambra, dat werd gebouwd door Yusuf ibn Naghrallah, de joodse vizier van de Zirid. De enige overblijfselen van dit prachtige paleis zijn twaalf witmarmeren leeuwen, die in de 14de eeuw zijn hergebruikt voor de centrale fontein in het Paleis van de Leeuwen. Zirid-begunstigers droegen ook bij aan de inrichting van religieuze gebouwen; in 980 gaf de Zirid-heerser Buluggin bijvoorbeeld een houten minbar aan de moskee van de Andalusiërs in Fez. Het belangrijkste voorbeeld van Zirid-houtwerk is de zwaar bewerkte maqsura die werd besteld door al-Mu'izz ibn Badis voor de congregationele moskee van Kairouan; een gebeeldhouwde inscriptie wordt omlijnd door een karakteristieke Zirid-verhoogde kraal. Boekmaken floreerde eveneens tijdens deze dynastie en de heerser zelf was de auteur van een belangrijke verhandeling over de kunst van het boek.
Geraamtes waarop de zitting is gebouwd.
Bouwconstructies in grote tuinen of parken, naast het eigenlijke hoofdgebouw, die zijn bedoeld om zomers permanent in te kunnen bivakkeren.
Te gebruiken om vuurwapens te beschrijven, vooral geweren, die zijn gebouwd om terugslag te voorkomen, meestal door een opening in de grendel of het sluitstuk die een beheerste ontsnapping van het voortstuwingsmiddel toestaat.
Verwijst naar een gebouw, in het bijzonder een Oudgriekse of Romeinse tempel, met zuilen aan de voorkant maar niet aan de achterkant of zijkanten.
Wordt gebruikt voor boerderijgebouwen, waar melkproducten worden gemaakt en bewaard, meestal onder leiding van de boerinnen. Te onderscheiden van 'zuivelfabrieken' door de afwezigheid van mechanisatie. Gebruik 'melkhuizen' voor bijkomstige gebouwen voor de landbouw die worden gebruikt voor de verwerking van melk, al of niet geautomatiseerd.
De kunst of kennis van het maken en/of ontwikkelen van foto's waarvan de afbeeldingen zijn opgebouwd uit grijstinten, zwart, wit en soms een kleur, die het resultaat kan zijn van tinten of verouderen.
Bedden die vanaf ongeveer 1930 in Scandinavië werden gebouwd. Ze bestaan uit een eenvoudige, ondiepe kist waar een matras in ligt op een iets verzonken frame.
Mechanismen die in een aantal toetsinstrumenten zijn ingebouwd, zoals orgels en klavecimbels, om het volume van een toon te variëren.
Plafonds die geen onderdeel vormen van de bouwconstructie, maar die zijn opgehangen onder de constructieplaat boven het hoofd, of die hangen aan de constructie-elementen van een gebouw en die niet op de muur rusten.
Funderingen bestaande uit platte en versterkte betonnen platen of matten of versterkte betonnen bakken met wanden rondom de mat om een groter volume te creëren. Bedoeld om met de oppervlakte van de grond te kunnen meebewegen zonder dat dit structurele schade veroorzaakt. Ook gebruikt men ze wanneer de bodem zo zacht is dat zelfs heipalen de constructie niet kunnen dragen. In dat geval gebruikt men deze fundering omdat het gebouw daarmee als een soort boot wordt die voldoet aan de Wet van Archimedes, met een opwaartse kracht die gelijk is aan het gewicht van de verplaatste aarde.