Associaties voor gedicht

Toegevoegd op: 16-8-2017

Twintigste-eeuwse poëzie, vooral van de concrete poëzie-beweging uit de jaren vijftig en zestig, waarin de dichters taalelementen rangschikken zoals ze willen, daarbij de hand lichtend met syntactische regels en met de conventie van een lineaire bladspiegel. De strekking van de gedichten hangt, behalve van de betekenis van de woorden, af van de ruimtelijke, picturale en typografische kenmerken van het werk. Voor niet-twintigste-eeuwse dichtkunst waarin letters, woorden of regels zodanig worden gerangschikt dat er een patroon of beeld wordt gevormd, dat meestal samenhangt met de betekenis van de woorden, gebruik 'pattern poems'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schriftelijke of mondelinge composities die worden gekenmerkt door gecomprimeerde formuleringen, door woorden die zowel omwille van hun klank en suggestieve kracht als hun betekenis zijn gekozen, en door het gebruik van literaire technieken zoals gestructureerd metrum, natuurlijke cadansen, rijm of beeldspraak.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gedichten over een speciale gebeurtenis of die men ter gelegenheid daarvan schrijft.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gebruik voor literaire werken in proza, maar met de geconcentreerde ritmische, figuratieve sonore taalkenmerken van poëzie, geschreven als een continue reeks van zinnen, zonder regeleinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Personen die boeken, artikelen, gedichten, toneelstukken of andere werken schrijven of op andere wijze samenstellen, waarbij literaire compositie betrokken, met de bedoeling deze te publiceren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken waarin bijzondere of beroemde passages, citaten, gedichten, commentaren, recepten, voorschriften en allerlei soorten andere documenten bijeen zijn gebracht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Europese artistieke en literaire beweging die zich heftig verzette tegen de pretenties van de Westerse beschaving. De beweging ontstond in Zürich in 1916 in reactie op de Eerste Wereldoorlog. De beweging bepleitte het gebruik van ironie, nihilisme, iconoclasme en het absurde, en benadrukte het belang van het toeval bij het maken van gedichten, voorstellingen en kunstwerken, meestal alledaagse voorwerpen in een artistieke omgeving. Dada was een toevallig uit het woordenboek gekozen naam.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor voorlezingen of voordrachten van literatuur, zoals toneelstukken, gedichten en korte verhalen, verklarend of dramatisch van toon en vaak gebruikmakend van gebaren, maar met weinig of geen rekwisieten en andere toneelelementen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Sombere, melancholieke of treurige gedichten, met name klaagliederen of liederen die bij een begrafenisplechtigheid ten gehore worden gebracht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor korte, satirische gedichten of vergelijkbare puntige gezegdes.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lange, verhalende gedichten waarin de avonturen en wapenfeiten van één of meer heroïsche figuren, die dikwijls verband houden met het redden of stichten van een staat, uitvoerig worden bezongen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Term die van de 17de tot de 19de eeuw in Engeland werd gebruikt voor volksboeken, meestal bestaande uit acht pagina's en soms voorzien van een met een houtgravure vervaardigde titelpagina, met daarin liederen, gedichten, kinderliedjes en verhalen. De boektitels bevatten vaak het Engelse woord 'garland' ('festoen').

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor kleine groepen bomen die bijzondere religieuze, mystieke of spirituele kwaliteiten worden toegedicht. De boomgroepen, die zich meestal in afgebakende gebieden bevinden, staan vaak in de buurt van water, een altaar of een gedenkteken dat aan bepaalde geesten, goden, helden of gebeurtenissen is gewijd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Poëziegenre waarbij de klank van het gedicht de voornaamste betekenisdrager is.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar kunstenaars die vanaf circa 1100 in China werkten, en later in Korea in Japan. Kenmerkend voor de literati is dat het vooral geleerden en edellieden betrof, waardoor ze zich onderscheidden van, en superieur achtten aan beroepsschilders en ambachtslieden. Zij waren van mening dat het karakter van de schilder zichtbaar is in zijn kunstwerken, en dat de kwaliteit van een kunstwerk bepaald wordt door de deugdzaamheid en het intellectuele niveau van de kunstenaar. Meestal combineerden ze gedichten, kalligrafie en eenvoudige monochromatische schilderingen binnen één werk. Hun werk bezat vaak een erudiet, literair gehalte. Ze prefereerden kalligrafisch expressionisme boven realistische, gedetailleerde afbeeldingen, en verwezen vaak subtiel naar antieke stijlen door opzettelijk primitieve of naïeve technieken te gebruiken. Ze spreidden hun virtuoze penseelvoering graag ten toon door te kiezen voor motieven als bamboe, pruimen of bloemen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor periodieken met artikelen, essays, gedichten of andere geschriften door verschillende auteurs, meestal over een grote verscheidenheid van onderwerpen en bedoeld voor een algemeen lezerspubliek of over één specifiek onderwerp van interesse voor een algemeen publiek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode van het Javaanse Majapahit-rijk (1292- circa 1500 n. Chr.). Deze periode wordt gekenmerkt door de heropleving van pre-hindoe-elementen. De bouwkundige stijl in deze periode is het meest bekend om de reliëfpanelen die de punakawan afbeelden, clowneske personages uit Javaanse gedichten. Prominente voorbeelden van bouwkundige stijlen uit deze periode zijn Candi Brahu, met een constructie van baksteen, Candi Tikus, met zijn zwembaden, Candi Wringin Lawang, met een poorttype dat bekend is als candi bentar ('gespleten poort') en Candi Sukuh, met zijn afgeknotte piramidestructuur. Later in deze periode werden in de tempelstijlen cilindrische lichamen toegepast, vierkante basementen, complexe sanctuaria met trappen en beeldhouwwerken van gehoornde banaspatihoofden die de kroonlijsten ondersteunden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Korte gedichten of stukjes proza waarvan de middelste lettergrepen van iedere regel, van boven naar onderen gelezen, een woord, spreuk of motto vormen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beschrijft de diverse soorten kunstwerken die zijn vervaardigd door de bewoners van de eilanden in de Stille Zuidzee. De traditionele Micronesische kunst bestond uit lichaamsbeschildering en -ornamentatie, zingen, dansen en het vertellen van mythen en gedichten. Micronesiërs staan bekend om hun gemeenschapsarchitectuur en kanobouw. Ter bevordering van de toeristenindustrie zijn in de tegenwoordige Micronesische kunstvormen allerlei nieuwe materialen, technieken en thema's geïntegreerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst en architectuur in de periode van de heerschappij van Moerad IV, die van 1623 tot 1640 regeerde. De illustratie van het gedicht 'Pashaname' (1630), uitgevoerd in levendige, stripachtige miniaturen, werd voltooid tijdens zijn heerschappij. Moerad IV bouwde twee kiosken in Topkapi ter herdenking van zijn verovering van Jerevan in 1635 en Bagdad in 1638.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Korte gedichten of stukjes proza waarvan de eerste letters van de opeenvolgende regels samen een woord, een zinsnede of een motto vormen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Geëxalteerde lyrische gedichten waarin een verheven onderwerp wordt bezongen, vaak met gebruikmaking van complexe of onregelmatige metrische patronen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grieks religieus staatsfestival ter ere van Athena. Uiteindelijk werd het elke vier jaar met veel pracht en praal gevierd, waarschijnlijk om de concurrentie aan te gaan met de Olympische Spelen. Het festival bestond uitsluitend uit offers en rituelen die pasten bij het seizoen (half augustus) in de cultus van Athena, de beschermgodin van de stad. Tijdens de Grote Panathenaeïsche spelen brachten vertegenwoordigers van alle van Athene afhankelijke gebiedsdelen offerdieren. Na het aanbieden aan Athena van een nieuw geborduurd kleed werden verschillende dieren aan haar geofferd. De grote processie met deelname van de helden van Marathon is het onderwerp van de fries van het Parthenon. Van oudsher werden er tijdens het festival muzikale wedstrijden gehouden en delen van epische gedichten voorgedragen. De wedstrijden vonden plaats in het Odeum, door Pericles zelf voor dit doel gebouwd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Poëzie van voor de twintigste eeuw waarin letters, woorden of regels zodanig op de pagina worden gerangschikt dat er een patroon of beeld wordt gevormd, dat meestal samenhangt met de betekenis van de woorden. Gebruik 'concrete poëzie (informatiedragers)' voor twintigste-eeuwse dichtwerken, met name de werken die behoren tot de concrete poëzie-beweging van de jaren 1950 en 1960, waarin taalelementen naar believen werden gerangschikt en de hand werd gelicht met syntactische regels en met de conventie van een lineaire bladspiegel, en de strekking van de gedichten hangt, behalve van de betekenis van de woorden, af van de ruimtelijke, picturale en typografische kenmerken van het werk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor de inscripties die aan de binnenkant van ringen worden gegraveerd; vaak betreft het korte gedichtjes.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een van de twee belangrijkste scholen van de Indiase miniatuurschilderkunst in de Rajputstijl; de andere is Pahari, een stijl die sterk verwant is qua techniek en themakeuze. Deze stijl wordt geassocieerd met het gebied van de Centrale Hoogvlakten. Het is nog niet geheel duidelijk hoe de Rajasthan-schilderkunst zich uit de vroege West-Indiase schilderkunst heeft ontwikkeld. Het lijkt erop dat het begin ligt in de 16de eeuw, en dat de eerste fase nog een overwegend hiëratisch en abstract karakter had. De thema's zijn meestal hindoeïstisch, met een sterk accent op het leven van Krishna. De literatuur en schilderkunst uit deze periode waren het product van de religieuze ontwikkelingen van die tijd, waarbij devotie aan Krishna de weg naar de verlossing zou wijzen. Populaire thema's waren verbeeldingen van de muzikale modi (ragamali) and liefdesgedichten. Tot de 18de eeuw werd de stijl nog nauwelijks beïnvloed door Mogolstijlen. Pas daarna viel het duidelijke onderscheid tussen de twee stijlen geleidelijk weg. Uit de stijl hebben zich diverse scholen ontwikkeld, waarvan sommige buiten de geografische grenzen van Rajasthan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Esthetisch en poëtisch ideaal dat vooral een belangrijke rol speelt in de Japanse theeceremonie en haiku-gedichten. Het pleit voor het vinden van vreugde en rust in het oude, aangetaste en onvolmaakte. Het wordt soms gebruikt als synoniem van of in samenhang met het concept 'wabi'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gedichten met zes stanza's die elk uit zes regels bestaan. De laatste woorden van de vijfde stanza herhaalt men in een andere volgorde in de overige vijf stanza's.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gedicht van veertien regels met tien lettergrepen, vaak met een rijmschema. Men denkt dat het sonnet oorspronkelijk uit Italië komt. De eerste sonnetten verschenen in de dertiende eeuw op Sicilië. Daarna verspreidden ze zich naar Toscane, waar Petrarca de vorm perfectioneerde in zijn Canzioniere, een serie van 317 sonnetten voor zijn geïdealiseerde geliefde Laura. Het petrarkische sonnet is historisch gezien het meest gebruikte sonnet, hoewel het shakespearesonnet (drie kwatrijnen en twee slotregels met gepaard rijm) ook veel voorkomt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Japanse gedichten met eenendertig lettergrepen verdeeld over vijf regels. De eerste en derde regel bevatten vijf lettergrepen en de andere drie regels elk zeven. De tanka is historisch gezien de basisvorm van de Japanse poëzie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Korte gedichten of stukjes proza waarvan de laatste letters van iedere regel, van boven naar beneden gelezen, een woord, spreuk of motto vormen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een drie-eenheid van de belangrijkste hindoegoden Brahma, Vishnu en Shiva. Sommige geleerden vatten de Trimurti op als een manier om verschillende monotheïstische benaderingen met elkaar en met het (brahmaanse) begrip 'ultieme realiteit' te verzoenen, omdat de Trimurti de kosmische functies van het Opperwezen manifesteert. Brahma vertegenwoordigt het evenwicht tussen de tegengestelde krachten van instandhouding en vernietiging, die respectievelijk worden vertegenwoordigd door Vishnu en Shiva. De Trimurti komt op klassieke wijze tot uitdrukking in het gedicht Kumarasambhava van Kalidasa (circa 4de-5de eeuw).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Meestal voor kinderen bedoelde verhalende teksten of gedichtjes waarin wordt gewaarschuwd voor de gevolgen van slecht gedrag of dwaasheid of waarin dergelijk gedrag wordt berispt; wordt ook, op verschillende vakgebieden, gebruikt voor teksten waarin wordt gewaarschuwd tegen eventuele methodologische valkuilen.