Associaties voor literatuur

Toegevoegd op: 16-8-2017

Documenten die niet formeel worden uitgegeven of commercieel verkrijgbaar zijn, zoals rapporten, papieren omtrent interne organisatie of theses.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Literatuur die wordt geschreven en uitgegeven voor kinderen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor het geheel aan geschriften van een land, regio, periode of taal, in een bepaalde vorm of genre, over een bepaald onderwerp of voor een bepaald publiek. Gebruik ‘geschriften’ voor de werken die zijn geschreven door een individuele schrijver of een bepaalde groep schrijvers. Gebruik ‘literatuurwetenschappen’ voor dat onderdeel van de geesteswetenschappen dat zich bezighoudt met geschreven of mondelinge literaire werken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor de categorie van humane wetenschappen die zich bezighoudt met geschreven en mondelinge verhalende werken van en uit een volk, regio, periode of taal, van een bepaalde groep of een bepaald persoon, van een bepaalde vorm of in een bepaald genre, over een bepaald onderwerp of voor een bepaald publiek. Gebruik 'literatuur (geschriften)' voor het geheel aan geschriften over een bepaald onderwerp. Gebruik 'geschriften' voor door een persoon of een groep personen geschreven werken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zij die literaire werken beschrijven, interpreteren en evalueren, en ook de principes, methoden en theorieën voor het analyseren van dergelijke werken aandragen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Studie van literaire trends en bewegingen door de jaren heen en naar de ontwikkeling van verschillende takken of genres van de literatuur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het vak van het beschrijven, interpreteren en evalueren van literaire werken, inclusief de uiteenzetting van de principes, methoden en theorieën van en over de analyse van dergelijke werken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verslagen van tochten, zeereizen en rondreizen die zijn geschreven om te onderwijzen, te informeren of te vermaken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Literair genre dat een ideale menselijke samenleving beschrijft, vooral betreffende wetten, bestuur en sociale omstandigheden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De studie naar vergelijkbare literaire werken uit twee of meer landen, perioden of talen en hun onderlinge relatie, of de studie naar enig literair fenomeen vanuit het perspectief van ten minste twee literaire producties.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Religieuze teksten die de waarden, ideeën en gedragingen onderzoeken die een godsdienst poogt te bevorderen, met als doel het individu door vrome toewijding naar een uiteindelijke toestand van genade of perfectie te leiden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gebouwen waarin een 'academie' is gehuisvest, een geleerd genootschap voor ter bevordering van kunst, wetenschap of literatuur, etc.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Organisaties van geleerde personen, verenigd ter bevordering van kunst, wetenschap of literatuur

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode en cultuur die wordt geassocieerd met de overgangsfase tussen Steentijd en Bronstijd. Sommige geleerden onderscheiden deze periode van de chalcolithische door aeneolithisch te rangschikken onder het laat-neolithisch, toen koperen en vuurstenen gereedschappen naast elkaar werden gebruikt, en het chalcolithisch te beschouwen als de overgangsfase waarin brons en steen naast elkaar werden gebruikt. In de meeste literatuur wordt dit onderscheid niet gemaakt en gebruikt men de term 'chalcolithisch' voor de gehele periode. Een uitzondering vindt men onder Italiaanse wetenschappers, die vaak de voorkeur geven aan 'aeneolithisch'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijlen binnen de cultuur en het erfgoed van de Afro-Amerikanen in Noord-Amerika. In deze stijlen manifesteert zich de essentie van de Afro-Amerikaanse ervaringen, en de wijze waarop individuele en politieke verzetsdaden en overwinningen op rassenvooroordelen en maatschappelijke achterstelling een verrijkende bijdrage hebben geleverd aan de muziek, de kunst, en de literatuur van de Amerikaanse cultuur in haar totaliteit.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst in algemene zin naar de kunst, architectuur, podiumkunsten, literatuur en cultuur in het algemeen van de mensen van Afrikaanse afkomst die in Brazilië leven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode in Egypte tijdens de Achttiende Dynastie, van circa 1353 tot 1332 v. Chr. onder het bewind van Amenophis IV, die zijn naam veranderde in Akhenaten. De naam van de periode is afgeleid van de huidige plaats El-Amarna bij de ruïnes van de nieuwe hoofdstad die werd gesticht door Akhenaten. De periode kenmerkt zich door een grondige verandering in de kunst, religie, ideeënwereld, literatuur en taal. Veel van de materiële overblijfselen uit deze tijd zijn door latere heersers vernietigd. De kunst, vooral statuair en en-reliëf beeldhouwwerk, is beschreven als expressionistisch of maniëristisch als gevolg van de breuk met artistieke conventies uit het verleden, met name de verandering in de proporties van menselijke figuren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode en stijl die wordt geassocieerd met de verovering van Groot-Brittannië door de Normandiërs in 1066 en de verspreiding van het Oudfranse Anglo-Normandische dialect en Normandische voorkeuren via de Engelse, Welse en Ierse aristocratie. De periode bracht een grote hoeveelheid Anglo-Normandische literatuur voort en een artistieke stijl die in beeldhouwwerk, schilderkunst, illustraties en textilia vooral tot uiting kwam door elegantie en verfijning. In de architectuur wordt de stijl gekenmerkt door enorme kruisgewelven die grote ruimten overspannen door een dubbele X-constructie, en door robuustheid, spectaculaire lichtinval en ornamenten als chevrons, ruitpatronen en rollijsten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Spaanse variant van art nouveau die is vernoemd naar het tijdschrift over kunst en literatuur met dezelfde naam dat in 1901 werd opgericht door Pablo Picasso.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst in algemene zin naar een nogal grove imitatie van ingesneden Coromandel-lakwerk, gemaakt in de 17de eeuw in Engeland. In de 17de- en 18de-eeuwse literatuur verwijst de term soms ook naar echt Coromandel-lakwerk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een stijl en periode in de architectuur, beeldende kunst, muziek en literatuur in West-Europa en Amerika van circa 1590 tot 1750. De stijl kenmerkt zich door evenwicht en volledigheid, vaak met de nadruk op het spectaculaire en emotionele, en een neiging tot contrasten van licht en donker, massa en leegte, alsmede het gebruik van krachtige diagonalen en curven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar boeken, perkamentrollen, schriftrollen of andere documentvormen die de heilige geschriften van het jodendom of het christendom bevatten. Bijbels kunnen daarnaast verluchtingen bevatten in de vorm van geschilderde scènes of decoraties. De Bijbel bestaat uit twee delen: de Hebreeuwse geschriften oftewel het Oude Testament, oorspronkelijk geschreven in het Hebreeuws (met enkele delen in het Aramees) inclusief de geschriften van het joodse volk, en het Nieuwe Testament, in het Grieks geschreven, waarin het verhaal van Jezus en de oorsprong van het christendom zijn opgetekend. De rooms-katholieke en oosters-orthodoxe versies van het Oude Testament zijn uitgebreider dan die van de protestantse bijbel, aangezien zij bepaalde boeken en delen van boeken accepteren die door de protestanten als apocrief worden beschouwd. De joodse Bijbel omvat alleen de boeken die de christenen kennen als het Oude Testament. De indeling van het joodse en christelijke canon toont grote verschillen. Van oudsher hebben de joden hun geschriften (het Oude Testament) in drie delen verdeeld: de Thora (de 'Wet') of Pentateuch; de Nevi'im (de 'Profeten'); en de Ketuvim (de 'Geschriften') of Hagiographa. De verhalen, de zedenleer en de theologische doctrines in de Bijbel leverden stof voor een immense hoeveelheid kunstwerken die zowel christelijke als joodse thema's verbeelden. Voor de christenen werd de canon van Bijbelboeken in de vroegchristelijke periode vastgelegd; ook nog lang daarna bleven er echter diverse apocriefe geschriften circuleren. Vanaf de late middeleeuwen genoten poëtische en dramatische interpretaties van Bijbelverhalen grote populariteit, wat aanleiding gaf tot een overvloed aan buitencanonieke literatuur die bijdroeg tot belangrijke thema's in de christelijke kunst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode en stijl die wordt geassocieerd met de heerschappij van de Romeinse consul en dictator Julius Caesar die stierf in 44 v. Chr. Wordt soms ook gebruikt om te verwijzen naar wat betrekking heeft op de Caesars in het algemeen, dat wil zeggen alle Romeinse keizers die de titel Caesar aannamen, van Augustus tot en met Hadrianus, en vervolgens naar de vermoedelijke opvolger van de keizer. In de moderne literatuur wordt de term soms ook gebruikt om te verwijzen naar alle keizers tot aan de val van Constantinopel, of naar de aanhangers van de Romeinse keizers als tegenstanders van de paus. In de context van kunst en architectuur is de term niet beperkt tot de gangbare betekenis in de geschiedkunde, waar zij ook in enge zin kan worden gebruikt om te verwijzen naar de Caesariaanse partij in de oude Romeinse senaat of de legereenheden van Julius Caesar.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Klasse van ambachts- of kooplieden die leefden in stedelijke gebieden en worden geassocieerd met de productie van een groot gedeelte van de kunst, muziek, literatuur en drama in Japan tijdens de Edo-periode (1615-1868). Deze klasse omvat zowel rijke financiers en groothandelaars als arme ambachtslieden, venters en dagloners. De term wordt vaak vertaald als 'stadsmensen' of 'stedelingen'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Deskundigen op het gebied van de klassieke oudheid of aanhangers van het classicisme op het gebied van kunst of literatuur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het concept dat een kunstwerk moet worden ervaren met inbegrip van de bijbehorende context of achtergrond en dat deze kennis leidt tot een diepere waardering en een beter begrip van het kunstwerk. Contextualiteit houdt in dat niet alleen literatuur, die gewoonlijk in context wordt gewaardeerd, maar ook de andere kunsten, waaronder abstracte muziek en schilderkunst, op deze manier moeten worden ervaren. Het tegengestelde concept van contextualiteit is isolationisme.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een kritisch begrip omtrent de harmonie tussen de delen van een beeldend kunstwerk, literatuur of theater, en de goede smaak in het verband van het werk met de externe realiteit.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor voorlezingen of voordrachten van literatuur, zoals toneelstukken, gedichten en korte verhalen, verklarend of dramatisch van toon en vaak gebruikmakend van gebaren, maar met weinig of geen rekwisieten en andere toneelelementen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode en stijl die zich ontwikkelde van de eenwording van Japan in 1600 tot het eind van de shogundynastie in 1868. Tijdens deze periode leidde economische expansie tot de opkomst van een goed opgeleide handelsklasse die niet alleen nieuwe schilder- en blokdrukstromingen maar ook haar eigen vormen van literatuur en theater schiep. Er ontstond een grote diversiteit aan onderwerpen en stijlen in de beeldende kunst, waardoor veel 19de-eeuwse westerse kunstenaars zijn beïnvloed.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een internationale stijl van kunst, literatuur, muziek, dans en theater die, vooral in Duitsland, floreerde tussen 1905 en 1920. De stijl wordt gekenmerkt door het opgeven van de traditionele normen van realisme en proportie in het voordeel van de uiting van de emoties van de kunstenaar resulterend in verstoringen van de lijn, kleur en vorm. Periode 1910-1930.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Genre dat verwijst naar werk dat uit de verbeelding van de schrijver is voortgekomen en niet als waarheid wordt gepresenteerd. In de literatuur heeft fictie doorgaans betrekking op romans, novellen, short story's en poëzievormen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst in algemene zin naar diegenen die tegelijkertijd taal en literatuur bestuderen. Verwijst in het bijzonder naar diegenen die de taalhistorie bestuderen, met name wanneer deze personen een nauwkeurige analyse van literaire teksten uitvoeren in de context van cultureel en politiek onderzoek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de internationale avant-gardestroming in kunst en literatuur die officieel werd opgericht in 1962 en actief bleef gedurende de gehele jaren 60 en 70. De beweging ontleende haar naam aan het Italiaanse woord voor ‘vloeiend’ en wilde de wereld zuiveren van burgerlijke, commerciële en professionele kunst. De stijl wordt gekenmerkt door de creatie van multimediale en intermediale werken die werden gebruikt in straatkunst, gebeurtenissen en concerten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt algemeen gebruikt voor door een persoon of een groep personen geschreven werken. Gebruik 'literatuur' (geschriften) voor het volledige corpus met betrekking tot een bepaald onderwerp.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de cultuur van de Gupta-periode in Noord-Centraal-India vanaf de vroege 4de eeuw tot de late 5de eeuw, een periode die wordt beschouwd als de 'klassieke' periode van Indiase kunst. Tijdens de Gupta-periode was er sprake van een grote activiteit op het gebied van wetenschap, visuele kunsten, muziek en literatuur, en de periode had haar hoogtepunt tijdens de heerschappij van Chandra Gupta II (375-415 n. Chr.). Sommige van India's oudste bewaard gebleven schilderingen werden in deze periode gemaakt in de boeddhistische grotten van Ajanta in de Deccan; de schilderingen worden gekenmerkt door levendige kalligrafische lijnen en levensechte contemporaine details. De beroemde bouwkundige Gupta-stijl ontwikkelde zich mogelijk uit de Kushana-stijl; tegen het eind van de 4de eeuw had zich een duidelijke boeddha-icoon ontwikkeld, die werd gekenmerkt door monumentale eenvoud en een verfijnd realisme. De spanning van vroegere Mathuran-beeldhouwkunst is vervangen door een kalme en rustige atmosfeer die een spirituele andere wereldlijkheid aanduidt die een kenmerk is van de boeddhistische Gupta-stijl. Onder de vele beeldhouwkundige vondsten bij Sarnath is een groep sculpturen die bekend staat als de 'natte boeddha's' met nauwsluitende kleding en vliesachtige vingers als typische Gupta-kenmerken. Gedurende deze periode trad de hindoekunst op de voorgrond; het vroegste en opvallendste voorbeeld van Gupta-hindoekunst is de in rotssteen uitgehouwen schrijn van Udayagiri uit 401. De beeldhouwer van de reliëfs van de verwoeste Dashavatara-tempel bij Deogarh kopieerde de boeddhistische stijl van Sarnath en paste deze toe op een hindoemotief, met opmerkelijk resultaat. Er is echter heel weinig Gupta-kunst overgebleven, aangezien een groot deel van deze kunst, zowel boeddhistische als hindoeïstische kunst, werd vernietigd tijdens de invasies van de Hunnen en de komst van de islam.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zagen met een handvat als dat van een mes of pistool, dat meestal lang genoeg is om met twee handen vast te worden gehouden. (Volgens de literatuur werd dit model handvat na 1760 vervangen met het hedendaagse handvat)

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bewust gebruik van eerdere stijlen in nieuwe beeldende kunst, architectuur, literatuur of toneel; op grotere schaal dan in citaten en pastiches, zo groot dat het over het algemeen leidt tot een nieuwe kunststroming.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de reeks uiterst diverse geloven en gebruiken die in het algemeen verwijzen naar de Indiase beschaving en cultuur van de afgelopen tweeduizend jaar. De religie heeft een sterke invloed op de Indiase kunst, literatuur, maatschappij en politiek. Het hindoeïsme omvat diverse religieuze geloven en gebruiken en in plaats van andere goden, andere godsdiensten en andere religieuze concepten als fout of onverenigbaar te zien, worden de hoogste goddelijke machten gezien als elkaar aanvullend. De religieuze waarheid wordt niet gezien in dogmatische termen aangezien wordt geloofd dat de waarheid alle woordelijke definities overstijgt. In plaats van op een reeks doctrines ligt de nadruk op de juiste manier van leven (dharma). Er zijn aanzienlijke verschillen per regio. In de meeste vormen van het hindoeïsme ligt de nadruk op het concept van reïncarnatie of zielsverhuizing; de bevrijding (moksha) van de cyclus van samsara is het uiteindelijke spirituele doel van hindoes. Brahma, Visjnoe en Shiva zijn de belangrijkste hindoeïstische godheden en vormen gezamenlijk een drie-eenheid, de Trimurti. Verder is er een groot aantal lagere goden. Het hindoeïsme heeft geen specifieke oprichter of ontstaansmoment en er is geen centrale autoriteit. De hindoeïstische literatuur is erg rijk en gevarieerd en geen enkele specifieke tekst wordt als gezaghebbend beschouwd. De Veda's, die afkomstig zijn uit de Vedische periode (ca. 1200-500 v. Chr.), zijn de oudste overgebleven geschriften. Religieuze wetboeken en heldendichten zoals de Ramayana en de Mahabharata zijn altijd erg invloedrijk geweest.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Takken van studie met vooral een cultureel karakter, zoals talen, literatuur en filosofie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gebouwen waarin organisaties of verenigingen zijn gehuisvest, of waar regelmatig bijeenkomsten worden gehouden ten bate van literatuur, wetenschap, beroepsuitoefening of onderwijs, en welke activiteiten met 'instituut' worden betiteld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Moderne Poolse stroming op het gebied van kunst, literatuur en muziek. De naam kan ook verwijzen naar de groep kunstenaars die tussen circa 1890 en 1918 actief was binnen deze stroming.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Studiegebied dat de oude Griekse en Romeinse beschaving beslaat, met inbegrip van de geschiedenis, filosofie, taal, literatuur en tot op zekere hoogte kunst en archeologie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Genre waaronder theater-, literatuur- en improvisatievormen vallen waarvan het belangrijkste doel is mensen te amuseren en aan het lachen te maken. Tragedie wordt in het algemeen vaak ter contrastering gebruikt. Komedie kan een maatschappijkritische vorm krijgen door middel van satire en politieke of intellectuele spitsvondigheid, of kan puur spektakel zijn in de vorm van klucht of burleske.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zij die studie maken van literaire trends en bewegingen door de tijd heen, en ook van de ontwikkeling van verschillende genres in de literatuur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een oude religie uit het Midden-Oosten die nog voorkomt in Irak en Khuzistan (een provincie in het zuidwesten van Iran). Zij wordt meestal beschouwd als een gnostische sekte en is als zodanig de enige overgebleven vertegenwoordiger van het gnosticisme. Er zijn ongeveer 15.000 tot 20.000 mandeeërs. Het mandeïsme benadrukt, net als andere dualistische geloofssystemen, de verlossing van de ziel door esoterische kennis (gnosis). De spirituele ziel zal worden bevrijd van de materiële wereld door hun verlosser, Manda d'Hayye, maar de slechte archonten verhinderen de opstijging van de ziel. In het mandeïsme wordt Jezus beschouwd als een valse messias maar wordt Johannes de Doper vereerd omdat hij wonderbaarlijke genezingen heeft bewerkstelligd door middel van de doop. De mandeeërs ontwikkelden een uitgebreid cultusritueel, vooral voor de doop, die voor zover bekend bij geen enkele andere gnostische sekte voorkomt. De doop zuivert een mens van de zonde en kan vaak worden herhaald. De oorsprong van de religie is duister en blijft omstreden. Op basis van Babylonische elementen in mandeïsche magische teksten, het gebruik van de Iraanse kalender en de overname van verscheidene Iraanse woorden in de mandeïsche taal, menen sommige geleerden dat het mandeïsme in de pre- of vroegchristelijke tijd is ontstaan in het zuidwesten van Mesopotamië. Anderen denken aan een Syrisch-Palestijnse oorsprong op basis van de Haran Gawaita, een quasihistorisch mandeïstisch document dat verhaalt over de exodus van de nazareeërs (de mandeïstische priesterkaste die zich onderscheidde van de mandeeërs of leken) van Palestina naar Mesopotamië in de 1ste eeuw n. Chr. Ook zekere opmerkelijke overeenkomsten met het jodendom verdienen de aandacht: bekendheid met het Oude Testament, parallellen met de joodse zedenleer, vooral de grote waarde die wordt gehecht aan het huwelijk, het gebruik van de Hebreeuwse engelenleer en het belang van een zuivere cultus. Ook zijn er overeenkomsten met het manicheïsme. De mandeeërs zijn misschien de in de Koran genoemde Sabanen. De mandeïsche literatuur, geschreven in een Aramees dialect en in een apart schrift, is tamelijk uitgebreid. Belangrijke bewaard gebleven werken zijn de Ginza (het Boek van Adam); het Boek van Johannes; het Boek van de Zodiak en de Doop van Hibil Ziwa. Mandeeërs zijn van oudsher bekwame zilversmeden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stijl die betrekking kan hebben op in principe alle kunstvormen, met inbegrip van de literatuur, de ontwerpkunst, de muziek, de beeldende kunst en de performancekunst, en die wordt gekenmerkt door een 'kale' eenvoud, ontdaan van iedere vorm van decoratie. Binnen de muziek verwijst deze term specifiek naar een stijl die in de jaren 60 in de Verenigde Staten ontstond en die wordt gekenmerkt door het langdurig herhalen van korte passages zonder enige harmonische variatie. Binnen de context van de beeldende kunst verwijst de term naar de abstracte kunststroming en stijl die met name op het gebied van de beeldhouwkunst tot bloei kwamen in het midden en het einde van de jaren 60. Deze stroming bepleitte het terugbrengen van de kunst tot een toestand van niet-kunst door middel van het uitbannen van alle natuurlijke en culturele elementen, met als resultaat een kunstwerk dat wordt gekenmerkt door zuivere, eenvoudige vormen en willekeurig geplaatste objecten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Britse stijl die tussen de jaren 30 en 50 van de 20ste eeuw van invloed was op zowel beeldende kunst, literatuur, theater en film. De stroming werd beïnvloed door het surrealisme. De stijl kenmerkt zich door emotionaliteit en theatraliteit en werken die de kwetsbaarheid van het menselijke lichaam en persoonlijke, visionaire landschappen verbeelden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese dynastie uit de periode 317 tot 420 n. Chr., de tweede van de zogeheten Zes Dynastieën die elkaar opvolgden in zuidelijk China. Na de verwoesting van Luoyang en Chang-an in 317 vluchtten de Chinezen naar het zuiden om daar een nieuwe zuidelijke staat te vestigen. De keizers van de Sima-familie slaagden er niet in het noorden te heroveren, en dat gebied zou onder de heerschappij blijven van allerlei groepen die gezamenlijk bekend stonden als de Zestien Koninkrijken; een uitzondering werd gevormd door het gebied dat tegenwoordig de provincie Sechuan omvat en dat in 347 werd geannexeerd, waardoor een route naar Centraal-Azië werd opengelegd. In politiek opzicht was dit weliswaar een weinig stabiele periode in de Chinese geschiedenis, maar de literatuur en kunsten maakten een ongekende bloeitijd door. De hoofdstad Jiankang was een bloeiend cultureel centrum dat door boeddhistische missionarissen en kooplieden uit Zuidoost-Azië en India werd bezocht. Een van de vroegst bekende boeddhistische verguld-bronzen beelden werd in 338 gegoten, als imitatie van een Gandhara-model. Wang Xizhi, de invloedrijkste kalligraaf uit de Chinese geschiedenis, was werkzaam gedurende deze periode. De keramiekvormen van de Oostelijke Jin waren innovatiever dan die van de Westelijke Jin. Een aantal graftombes uit deze periode is opgegraven bij de berg Gugui in Nanjing, die volgens literaire bronnen fungeerde als begraafplaats voor de keizerlijke families van de Oostelijke Jin.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Behang versierd met grote, enkelvoudige taferelen die vaak een landschap of onderwerp uit de literatuur of mythologie afbeelden en een panoramisch effekt geven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor de vorm van analytische kritiek waarin de ene uitvoering of kunstwerk of literatuur een ander werk of de stijl ervan ondermijnt en nabootst door de karakteristieke kenmerken ervan aan te passen en om te keren, om zo zwaktepunten, pretenties of het gebrek aan zelfbewustzijn in het origineel te onthullen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Tsjechische avant-gardistische beweging uit de jaren twintig van de 20ste eeuw, aangevoerd door Karel Teige en de groep Devětsil. Poëtisme was een poging om alle kunsten van literatuur tot architectuur met elkaar te verenigen en werd beïnvloed door de andere Europese avant-gardistische beweging uit die tijd, zoals de futuristische, constructivistische, dadaïstische en surrealistische bewegingen. Poëtisme ging uiteindelijk op in de Tsjechische surrealistische beweging in de jaren dertig van de 20ste eeuw. Teige's theorieën omvatten niet alleen de conventionele kunsten literatuur, schilderkunst, theater en architectuur, maar ook epicurisme, jazzmuziek, het circus en amusement zoals vuurwerk. Al deze zaken werden beschouwd als 'poëzie voor de zintuigen'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een uiteenlopende verzameling dans-, literatuur-, muziek- en theatervormen of andere kunstvormen, bedoeld voor en toegesneden op een groot publiek. Belangrijk voor het concept is het gebruik van hedendaagse technologieën voor de reproductie en televisieprogramma's, gedrukte media, fotografie, digitale compact discs, films, radio en commerciële marketing voor de distributie. Het concept weerspiegelt ook veranderingen in stijl of rages, nostalgische of kritische oplevingen van eerdere perioden, populaire instellingen, de aanpassing van andere vormen van elitaire kunst en volkskunst en de popularisering van buitenlandse cultuurvormen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een van de twee belangrijkste scholen van de Indiase miniatuurschilderkunst in de Rajputstijl; de andere is Pahari, een stijl die sterk verwant is qua techniek en themakeuze. Deze stijl wordt geassocieerd met het gebied van de Centrale Hoogvlakten. Het is nog niet geheel duidelijk hoe de Rajasthan-schilderkunst zich uit de vroege West-Indiase schilderkunst heeft ontwikkeld. Het lijkt erop dat het begin ligt in de 16de eeuw, en dat de eerste fase nog een overwegend hiëratisch en abstract karakter had. De thema's zijn meestal hindoeïstisch, met een sterk accent op het leven van Krishna. De literatuur en schilderkunst uit deze periode waren het product van de religieuze ontwikkelingen van die tijd, waarbij devotie aan Krishna de weg naar de verlossing zou wijzen. Populaire thema's waren verbeeldingen van de muzikale modi (ragamali) and liefdesgedichten. Tot de 18de eeuw werd de stijl nog nauwelijks beïnvloed door Mogolstijlen. Pas daarna viel het duidelijke onderscheid tussen de twee stijlen geleidelijk weg. Uit de stijl hebben zich diverse scholen ontwikkeld, waarvan sommige buiten de geografische grenzen van Rajasthan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Indiase schilderstijl die wordt geassocieerd met de hindoeïstische Rajputvorsten, welke na de val van het Guptarijk aan de macht kwamen. Hun hoven waren vaak hindoeïstische leercentra, en ze begunstigden dichters, geleerden en kunstenaars. De Rajputschilderkunst was een omvangrijke stroming met een sterk Indiase inslag en vormde daardoor in zekere zin een contrast met de kunst van hun tegenstanders, de islamitische Mogols. Niettemin moesten de Rajputheersers zich uiteindelijk aan de Mogolheersers onderwerpen om hun gebied te kunnen behouden; het gevolg was dat de kunstzinnige ontwikkeling van de Mogols aan het eind van de 16de eeuw en het begin van de 17de eeuw invloed ging uitoefenen op de traditionele manuscriptverluchting van de Rajputhoven. De Mogols waren met name belangrijk voor de invoering en verspreiding van het portretschilderen in de kunstcentra van de Rajput. In tegenstelling tot de realistische schilderkunst van de Mogols is de Rajputschilderkunst symbolisch van karakter en al net zo doordrenkt met poëtische metaforen als de Hindiliteratuur waarmee deze kunst sterk verwant is. Zelfs de kleuren hadden vaak een specifieke betekenis; het coloriet is meestal vlak, zonder kleurmenging, waardoor er een soort glas-in-loodeffect ontstaat. De bekende voorbeelden uit de periode eind 16de eeuw tot de 19de eeuw vallen uiteen in twee hoofdgroepen, Rajasthan en Pahari.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In het algemeen, aandacht voor feit en realiteit en verwerping van het onpraktische en visionaire. Gebruik het met betrekking tot kunst en literatuur voor de benadering die nadruk legt op de beschrijving van dingen zoals ze werkelijk zijn of hoe ze voorkomen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de intellectuele beweging, stijl en cultuur die aan het eind van de 14de eeuw in Italië ontstond, die zich verspreidde over Europa, en die haar hoogtepunt bereikte in de 16de eeuw.De stijl kenmerkt zich door doordat deze teruggrijpt naar de kunst, architectuur, literatuur en idealen uit de Klassieke Oudheid van Rome en Griekenland.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor de benadering van beeldende kunst, literatuur, toneel en muziek waarbij de nadruk op het emotionele, dramatische of exotische wordt gelegd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Europese stroming die zich voordeed van het midden van de 18de eeuw tot aan het midden van de 19de eeuw, en die van invloed was op de beeldende kunst, literatuur, muziek en, in mindere mate, de architectuur. De stijl wordt gezien als een reactie op het formele karakter van de neoklassiek, en legde de nadruk op emotie en het recht op individuele expressie. De werken omvatten diverse stijlen, maar zijn over het algemeen schilderachtig, dynamisch en reflecteren een grotere interesse in kleur dan in lijnvoering.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de cultuur die werd gecreëerd onder de Saisunaga-dynastie (circa 642-413 v. Chr.) en de Nanda-dynastie (circa 413-322 v. Chr.) in India. Informatie over deze cultuur is gevonden in latere Vedische literatuur; er wordt melding gemaakt van metaalwerk, ivoorsnijwerk, gebouwen met meerdere verdiepingen en handwerksgilden. Zeer weinig is overgebleven van pre-Maurya-datum: enkele cyclopische muren, er zijn graftombes en kleinere antiquiteiten zoals terracotta reliëfs en glas aangetroffen. Het hakken en polijsten van harde stenen bereikte een hoogtepunt in de 4de en 5de eeuw, dat niet werd overtroffen in latere oude Indiase kunst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl en beweging in de Italiaanse kunst en literatuur die tussen 1860 en 1870 hun bloeitijd doormaakten in Milaan. De stijl is gebaseerd op een sterke weerstand tegen de waarden en zelfgenoegzaamheid van de middenklasse. Schilders die in deze stijl werkten, zoals Filippo Carcano, Eugenio Gignous en Luigi Conconi, maakten gebruik van zachte contouren, open penseelwerk, dikke lagen verf, een beeldend samengaan van figuur en achtergrond, en een samenspel van kleuren dat de filosofie van deze beweging met betrekking tot het samengaan van de kunsten benadrukte. In vroege werken in deze stijl werden leden van de adel of literaire figuren geportretteerd. Latere werken waren een voorbode van symbolistische werken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Filmgenre dat wordt beschouwd als een subgenre van horror- of fantasyfilms, omdat ook deze films gaan over onwaarschijnlijke wezens in onwaarschijnlijke werelden. Sciencefictionfilms gebruiken vaak sciencefictionliteratuur als bronmateriaal of schetsen de mogelijke ontwikkeling van een speculatieve toekomst, waarin bijvoorbeeld overbevolking en geweld een belangrijke rol spelen. Voorbeelden hiervan zijn de films 'Soylent Green' (1973) en 'Blade Runner' (1982). Sciencefiction en horror kunnen ook worden gecombineerd tot hybride films, zoals 'The Terminator' (1984).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Begrip uit de beeldende kunst, toneel en literatuur uit de vroege twintigste eeuw dat betrekking heeft op de uitdrukking van meervoudig bewustzijn van dingen die zich op verschillende plaatsen maar op hetzelfde moment of gedurende een uitgestrekte periode afspelen; met dit begrip wordt het traditionele idee van de eenheid van tijd, plaats en handeling tegengesproken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het werk van een school van schilders die omstreeks 1600 werd gestart door Sōtatsu en zijn tijdgenoot Hon'Ami Koetsu. Korin reformeerde de school in de 18de eeuw en Saki Hoitsu deed dit nogmaals in de 19de eeuw. De alternatieve naam voor de school, Rimpa, is afgeleid van de laatste lettergreep van Korins naam (rin) en het woord voor school (ha). De stijl kenmerkt zich door trouw aan het klassiek Japanse gevoel van decorativiteit, delicate kleurvoering en scherpe observatie van de natuurlijke wereld. Edele metalen, zoals goud en zilver, werden samen met kleuren gebruikt op kamerschermen, waaiers en andere objecten. De onderwerpen waren afkomstig uit middeleeuwse literatuur en ook uit de natuur. Hoewel de stijl na de Edo-periode (1600-1868) niet meer voorkwam, was deze van invloed op de Japanse schilderkunst van de 20ste eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Italiaanse culturele stroming uit de jaren 20 tot 40 van de 20ste eeuw, die modernistische tendensen in de kunst en literatuur verwierp. De vertegenwoordigers van de Strapaese-beweging verheerlijkten het landleven en lieten zich inspireren door de Italiaanse geschiedenis. De stroming werd geassocieerd met zowel het nationalisme als het fascisme.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de internationale intellectuele stroming die zich eerst voordeed in de literatuur aan het einde van de 19de eeuw en zich vervolgens verspreidde naar de schilderkunst en het theater. De stroming was van invloed op de Europese en Amerikaanse literatuur van de 20ste eeuw. De stroming beïnvloedde ook latere bewegingen zoals het surrealisme, en kenmerkt zich door een complexe synthese van psychologie, mystiek, occultisme en linguïstiek die wordt gebruikt om de traditionele relatie tussen weergave en betekenis op de proef te stellen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor de zwijgende, roerloze opstelling van één of meer gekostumeerde spelers, meestal met passend decor en requisieten die een scène uit de kunst, literatuur, geschiedenis of verbeelding weergeeft. Ze worden opgevoerd in ceremonieel, ttoneel-, feestelijk of recreatief verband, in het openbaar of privé en de uitvoering kan plaatsvinden op wagens, toneel, zoals aan het einde van een bedrijf van een stuk, of in andere geschikte openbare of privé ruimten. Gebruik 'tableaus' voor twintigste-eeuwse beeldhouwwerken samengesteld uit figuren en objecten die zijn gerangschikt tot een tafereel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

20e-eeuwse beeldhouwwerken samengesteld uit figuren en objecten die zijn gerangschikt in een schilderachtig tafereel dat door de toeschouwer niet wordt betreden. Gebruik 'environments' voor werken die omgevingen creëren die de toeschouwer kan betreden. Gebruik 'tableaux vivants' voor de stille onbeweeglijke arrangementen van een of meer gekostumeerde artiesten die scènes uit de kunstwereld, toneel, literatuur, geschiedenis of de verbeelding weergeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor de academisch georiënteerde bestudering van toneel, bestaande uit kritiek, geschiedenis, esthetiek van toneel en de bestudering van drama als een gespecialiseerde vorm van literatuur. Gebruik 'theater (vakgebied)' voor de professioneel georiënteerde bestudering en beoefening van toneel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het werk van een school van schilders die zich specialiseerden in de oorspronkelijke Yamoto-e-stijl vanaf de vroege 15de tot de latere 19de eeuw. Schilders van de Tosa-school werkten voornamelijk voor het keizerlijke hof en waren gespecialiseerd in hoofse thema's en scènes uit de klassieke literatuur. De stijl kenmerkt zich door fijne delicate lijnen, aandacht voor details, uitbundige kleuren en platte decoratieve composities. De Tosa-stijl was van grote invloed op andere scholen van schilderkunst, vooral tijdens de Edo-periode (1600-1868).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een filosofische stroming die is gebaseerd op een idealistisch geloof in de essentiële eenheid van alle dingen, in de aangeboren goedheid van de mens en dat inzicht belangrijker is dan logica en ervaring voor het begrijpen van de werkelijkheid en het vaststellen van de waarheid. Het wordt beschouwd als een onderdeel van de romantische beweging en had een grote invloed op de kunst, voornamelijk op de literatuur. De term verwijst meestal naar het 19de-eeuwse transcendentalisme in New England, hoewel de beweging ook voorkwam in andere landen, zoals Duitsland en Engeland.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Genre dat doorgaans te vinden is in de literatuur en in het theater. Menselijke gebeurtenissen, zoals geboorte, dood, aftakeling, veroudering, rampspoed, liefde, huwelijk en familie, waarmee individuen en groepen te maken krijgen, worden op serieuze wijze behandeld. Het genre, dat zijn oorsprong vindt in het oude Griekenland, ontwikkelde zich in een strakke vorm, met een koor, een heroïsch personage en mythen, waarbij de nadruk zwaar op universele ethiek of thema's lag. In de loop der tijd is het criterium voor wat een tragedie is, veranderd. In de 19de en 20ste eeuw wordt een tragedie gekenmerkt door psychologische corruptie, ontgoocheling, isolatie en persoonlijke verantwoordelijkheid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode in de Chinese geschiedenis tussen de val van de Tang-dynastie (907 n. Chr.) en de stichting van de Sung-dynastie (960 n. Chr.), toen vijf dynastieën elkaar in betrekkelijk korte tijd opvolgden in Noord-China. Al deze dynastieën hadden Kaifeng in de provincie Henan als hoofdstad. De zuidelijke regio's kenden meer welvaart en langere perioden van vrede dan het noorden, waardoor de literatuur, de schilderkunst, de productie van metaalwerk en reliëfsculpturen en de textiel- en keramiekindustrie tot grote bloei konden komen. De keramiekindustrie in het noorden was wel belangrijk als overgangsfase, en de industriële Ding-ovens in Hebei brachten veel welvaart.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fysieke voorwerpen die op de eerste plaats zijn bedoeld om te bekijken, met vaardigheid en verbeeldingskracht zijn gemaakt en een esthetische waarde vertegenwoordigen. Ze hebben kwaliteit en zijn zodanig dat kunstmusea en particuliere verzamelaars ze willen verzamelen. Het gaat onder meer om tekeningen, schilderijen, beeldhouwkunst, architectuur en kunstnijverheid. Performances worden beschouwd als beeldende kunst, maar uitvoerende kunsten en literatuur niet.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Studies zoals taal, filosofie, geschiedenis, literatuur en abstracte wetenschappen, die worden verondersteld voornamelijk algemene kennis te verschaffen en het algemene intellectuele vermogen zoals rede en inzicht te ontwikkelen. Amerikaans begrip, waarvoor geen Nederlands equivalent is.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de vroege periode in de Renaissance, toen de stijl zich ontwikkelde in Midden-Italië van het midden tot de late veertiende eeuw en zich verspreidde over het schiereiland en in de vroege tot midden 15e eeuw naar Noord-Europa. De stijl bewoog zich af van de fantasierijke, decoratieve stijlen van de middeleeuwse periode om nieuwe nadruk te leggen op de geïdealiseerde naturalistische wereld uitgebeeld in de kunst, architectuur en literatuur van het Klassieke Griekenland en Rome.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de cultuur van de Zhou-dynastie, een periode die duurde van circa 1050 tot 256 v. Chr. De Zhou-dynastie volgde de Shang-dynastie op. Het gebied waarover de Zhous regeerden, was erg groot, maar hun heerschappij was indirect en werd daarom vaak betwist. De Zhou-periode wordt verdeeld in de Westelijke Zhou (circa 1050-771 v. Chr.) en de Oostelijke Zhou (771-256 v. Chr.). Er was sprake van een grote regionale diversiteit in de Zhou-periode, maar over het algemeen was het een tijd van opmerkelijke, politieke, filosofische, religieuze en sociale veranderingen. Veel elementaire Chinese tradities werden gevestigd en de vroegste Chinese literatuur dateert uit de Zhou-periode, onder andere de geschriften van Confucius. De bevolking nam toe in deze periode en het gebruik van ijzeren gereedschap raakte wijder verbreid, wat leidde tot landbouwkundige vooruitgang. De opkomst van een koopmansklasse en de ontwikkeling van geld creëerde een grotere markt voor artistieke producten, waarvan bronzen voorwerpen het belangrijkst bleven. Deze voorwerpen werden wereldlijker en dienden als symbolen van status, rijkdom en autoriteit. Op Zhou-bronzen worden langere inscripties aangetroffen, die nu waardevolle getuigenissen zijn van vroege Chinese geschiedenis. Het decoreren van bronzen werd abstracter, geometrischer en kleurrijker, en werd gekenmerkt door een toegenomen gebruik van reliëf en kostbaar inlegsel. De vele kleine staten van de Zhou-dynastie werden praktisch onafhankelijk van het centrale gezag en de Qin versloeg uiteindelijk de overige staten en vestigde de eerste verenigde Chinese heerschappij.