Associaties voor luik

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beeldende werken bestaande uit drie aan elkaar bevestigde panelen, meestal gebeeldhouwd of geschilderd. Vaak aan elkaar gezet met scharnieren, zodat de buitenpanelen voor het middenpaneel kunnen worden geklapt; gebruikelijk bij altaarstukken. Term ook gebruikt voor andere werken met drie afbeeldingen naast elkaar.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verplaatsbare schotten of panelen, waarmee een opening, vooral een venster, geheel of gedeeltelijk kan worden afgesloten

Toegevoegd op: 16-8-2017

Scharnierbalken die gebruikt worden om een aantal rolluiken in de gesloten stand aan elkaar vast te maken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Handgrepen die in een deur zijn gezet met een pen-en-gat verbinding, en elk een trekring hebben die in een uitsparing ligt wanneer hij niet wordt gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Siervergrendelingen die gebruikt worden om geopende luiken vast te zetten tegen de oppervlakken rondom het raam.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor bureaus die afsluiten met een flexibel, bolvormig deksel dat uit horizontale houen latjes bestaat. Ze verschillen van 'tambourbureaus' die worden afgesloten door een rechtopstaand deksel van riet of latjes.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar beeldende werken die bestaan uit twee met scharnieren aan elkaar bevestigde panelen, waarop dikwijls aan de buitenkant afbeeldingen zijn aangebracht. De panelen dienden in de Romeinse tijd als schrijftabletten. Vanaf de middeleeuwen werden ze hoofdzakelijk gebruikt als drager van afbeeldingen voor altaarstukken en andere doeleinden. Deze bestonden vaak uit panelen van gesneden ivoor of beschilderd hout, waarbij de belangrijkste afbeeldingen aan de binnenkant waren aangebracht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Openingen waar acteurs of objecten doorheen kunnen, gewoonlijk in de toneelvloer.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar geschilderde of gebeeldhouwde werken die uit meerdere panelen bestaan. Deze werken zijn vaak altaarstukken, maar kunnen ook een andere functie hebben. Een polyptiek bestaat doorgaans uit een middenpaneel met een even aantal zijpanelen, die soms voorzien zijn van scharnieren om ze dicht te kunnen klappen, en een predella. Hoewel technisch gesproken elk object met twee of meer panelen een polyptiek valt te noemen, wordt het woord meestal alleen gebruikt voor werken die groter zijn dan een triptiek. Oorspronkelijk had de Griekse term 'polyptycha' betrekking op schrijftabletten en kalendericonen die uit meerdere panelen bestonden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor de laterale platte delen aan beide kanten van een scharnierverbinding, zoals aan tweeluiken, deurscharnieren, vouwdeuren en tafelbladen. Ruimer genomen kan het ook gebruikt worden bij tafels, voor vergelijkbare maar afneembare componenten, zowel oorspronkelijk gescharnierd als los. Voor de laterale componenten van vooral veelluiken wordt de voorkeur gegeven aan 'panelen (hout)' of 'paneel (hout)'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een christelijk feest(dag) ter herdenking van de oorsprong van de eucharistie en ter ere van de aanwezigheid van het lichaam van Jezus Christus. De Latijnse term betekent 'lichaam van Christus'. In de westerse kerk wordt dit feest doorgaans gevierd op de donderdag na Drievuldigheidsdag. Het stamt uit de middeleeuwen, in een tijd van toenemende devotie aan het heilige sacrament, met name na het Vierde Lateraans Concilie van 1215. In 1246 was Robert de Torote, de bisschop van Luik, degene die het feest als eerste vierde in zijn bisdom, op aandringen van de heilige Juliana, priorin van Mont Cornillon (bij Luik) van 1222 tot 1258, die hierover een visioen had. Het feest verbreidde zich pas toen Jacques Pantaléon, voormalig aartsdiaken van Luik, paus Urbanus IV werd; met een bul uit 1264 werd het feest ingesteld. Het won geleidelijk aan populariteit en groeide in de 15e eeuw zelfs uit tot het belangrijkste feest van de Kerk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vaste of verplaatsbare kranen die boven de zijkant van een schip hangen of over een luik. Worden met name gebruikt voor het ophijsen van boten, ankers of scheepslading.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gesmeed ijzeren element, tenminste aan één zijde voorzien van een langwerpig blad, waaraan een luik, raam of deur draait. (VWB)

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dwarsregels tussen een deur en haar bovenlicht of in een kruiskozijn of schuifkozijn, tussen de luikopening onder en glasvlak boven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Langwerpige luiken of latten die aan één kant van de zwelkast van een orgel of harmonium zijn gebouwd, meestal met schuine hoeken en in sets verticaal of horizontaal met elkaar verbonden, en zo gedraaid dat de orgelspeler ze kan openen of sluiten wanneer hij wil door middel van het zwelkastmechaniek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Romaanse school van het illumineren van manuscripten, emailleerwerk en metaalwerk in de Maasvallei die tussen het einde van de 11de eeuw en het begin van de 13de eeuw zijn bloeitijd beleefde. Hoewel de rivier vanuit het noordwesten van Frankrijk naar de Rijndelta in Nederland stroomt, verwijst de term in kunsthistorische zin naar het gedeelte van de rivier dat door België loopt, met name het gebied rond Luik en het Benedictijner klooster van Stavelot. Binnen de Romaanse kunst onderscheidt de Maaslandse school zich door de weliswaar nog geïdealiseerde maar meer naturalistische behandeling van de menselijke figuur. De Maaslandse school onderscheidt zich tevens door zijn rijke karakter en klassieke elementen. Dit laatste hangt samen met het feit dat dit gebied tijdens de Karolingische periode het centrum van de antiquiserende stijl van de school van Reims was. Belangrijke Maaslandse kunstenaars waren Godefroid de Claire, Nicolas van Verdun en Renier van Huy. Met name het Maaslandse metaalwerk was invloedrijk en vermaard.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode in Meso-Amerika van circa 1000 tot 300 v. Chr. die wordt gekenmerkt door ontluikende politiek-religieuze structuren en nuclei die zich uitstrekten tot de Zapotec-beschaving in de Vallei van Oaxaca in de Zuidelijke Hooglanden. Beeldhouwkundige stijlen uit die periode omvatten ceremoniële en monumentale steensculpturen zoals grote stenen hoofden, altaren, stèles en andere volledig ronde vormen en bas-reliëfvormen. Het naast elkaar plaatsen van de menselijke figuur en dierlijke kenmerken zoals jaguarmonden en neusgaten komt veelvuldig voor in beeldhouwkunst en schilderkunst. De stijlen van edelsteenbewerking in deze periode omvatten gevarieerde jaden beeldjes en andere, kleine, complexe objecten. Piramide-achtige architectuur toont complexere en gevarieerdere vormen zoals de piramidevormige gecanneleerde kegelstructuur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Deuren, luiken of andere inrichtingen die naar buiten leiden, die meestal dicht en op slot worden gehouden en die voornamelijk worden gebruikt in noodgevallen wanneer gebruikelijke uitgangen buiten werking raken of ontoegankelijk worden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Hopperwagons met een vast dak, luiken in het dak en een opening in de bodem voor het lossen van stortgrondstoffen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar altaarstukken die voornamelijk werden geproduceerd in Duitsland, Oostenrijk en Tirol in de 15de en 16de eeuw. De term is Duits voor 'gebeeldhouwd altaarstuk'. Schnitzaltaren werden geplaatst op de hoogaltaren of de zijaltaren. Ze worden gekenmerkt door de overdadige kleuring en vergulding, en de vier secties: een centraal heiligdom met beeldhouwwerk, met daaronder een kleiner heiligdom dat meestal werd aangeduid met de Italiaanse term 'predella' en twee beweegbare paren luiken of vleugels met schilderingen of reliëfversieringen aan de voor- en achterkant. Het openen en sluiten van de vleugels zorgde voor afwisseling, meestal met betrekking tot de liturgische kalender. Het heiligdom ging meestal schuil onder een architecturale bovenbouw van gesneden maaswerk en nissen voor beeldhouwwerken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar schrijfmeubels die in het algemeen zijn voorzien van een rolluik. Een scrutoire kan ook bestaan uit een groep kastjes op een tafel die wordt gebruikt om op te schrijven. De scrutoire was begin 18de eeuw populair in Frankrijk, Engeland en de Verenigde Staten, maar werd ook later wel gebruikt. Tegenwoordig wordt een scrutoire doorgaans onderscheiden van een 'escritoire' of een 'secretaire' door de aanwezigheid van karakteristieke vakjes en laatjes boven het schrijfblad; de drie termen worden soms echter door elkaar gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Scharnieren die zijn ontworpen om luiken te bewegen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Scharnierende afsluitingen van een opening in een woning (raam, doorgang in een vloer). Gebruik 'luiken (plafonds en daken)' ook als ze openingen afsluiten op het dek van een schip.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Delen aan de zijkant of aanhangsels bij een kunstwerk, zoals wordt aangetroffen bij een drieluik.