In de natuur voorkomende anorganische elementen of verbindingen met een ordelijke interne structuur en een karakteristieke chemische samenstelling, kristalstructuur en fysische eigenschappen; ook te gebruiken voor synthetisch verkregen equivalenten.

Het behandelen van huiden of vellen met minerale zouten, om een bijzonder duurzaam en zeer waterafstotend leer te verkrijgen.

Anorganisch pigment dat wordt geproduceerd door het vermalen van ertsen als oker, goethiet, krijt, groene aarde, azuriet, vermiljoen en malachiet.

Schildertechniek die af en toe werd toegepast in de 19e eeuw, en waarbij gebruik werd gemaakt van in water aangemengde pigmenten die op pleisterwerk werden geschilderd, en waarop een deklaag van waterglas (een oplossing van kalium- of natriumsilicaat) werd aangebracht.

Algemene benaming voor een mineraal dat overvloedig voorkomt. Het wordt gebruikt voor emaille, aardewerk, tegels en glas en in kunstmest, vloeimiddelen en korrelige dakbedekkingsmaterialen. Verder wordt het gebruikt als schuurmiddel in zeep en schoonmaakmiddelen.

Variabele term die verwijst naar een imitatie van het pigment vermiljoen, dat bestaat uit een basisch loodchromaat, of een karmijn van synthetisch rode verfstof zoals eosine, of scharlaken verfstof op een rode basis zoals rood lood, oranje mineraal of chroomrood.

Een reeks paarsachtige kleuren die lijken op de kleur van amethist, een kwartsmineraal en edelsteen.

Een calciumfosfaatmineraal, algemeen gebruikt als bron voor fosfor, dat maximaal 20% fosforpentoxide kan bevatten.

Een commerciële term voor een bepaald soort silicaatmineraal dat gemakkelijk te verdelen is in dunne, sterke vezels die flexibel, hittebestendig en chemisch inert zijn. Het wordt gebruikt in vele industriële producten.

Een kleimineraal met een kettingvormig kristalrooster; ook een groepsnaam voor lichte vezelachtige kleimineralen die worden gekenmerkt door hun blekende en absorberende kwaliteiten.

Mineraal dat voorkomt in stollingsgesteenten zoals basalt.

Een mineraal op koperbasis, kopercarbonaathydroxide, dat vaak wordt gebruikt in sieraden. De kleur varieert van zeer diepblauw tot bleekblauw. Azuriet wordt vaak samen gevonden met het groene mineraal malachiet, als gevolg van verwering en oxidatie van kopersulfide.

Reeks groenachtig tot paarsachtig blauwe kleuren die lijken op de kleur van het mineraal azuriet.

Een hexagonaal mineraal dat verscheidene soorten edelstenen omvat zoals de smaragd en de aquamarijn.

Een veelvoorkomend steenvormend mineraal in de micagroep.

Ongestandaardiseerde pigmentnaam voor verschillende materialen, waaronder synthetisch kopercarbonaat (blauw kopergroen), pigment dat wordt geproduceerd door het vermalen van het kopercarbonaatmineraal azuriet en het pigment smalt.

Een wit of kleurloos kristallijn mineraal dat wordt gebruikt bij email op glas- of keramiekbasis, als een schuur- en schoonmaakmiddel en als vloeimiddel in smeltmaterialen en bij solderen. Het wordt ook gebruikt als een bron van borium.

Een grofkorrelig klastisch gesteente, samengesteld uit hoekige, gebroken steenfragmenten die bij elkaar worden gehouden door een mineraal cement of een fijnkorrelig bindmiddel.

De aantasting van koper, of een van de legeringen daarvan, door de vorming van een zacht poederig mineraal aan het oppervlak van het metaal als gevolg van de aanwezigheid van vocht en chloriden.

Een veelvoorkomend steenvormend mineraal, meestal wit of grijs, dat het belangrijkste bestanddeel vormt van kalksteen en de meeste marmersoorten.

Een mineraal of mineraalgel bestaande uit opgestapelde bolletjes van siliciumdioxide. Het wordt gebruikt als een halfedelsteen en wordt gekenmerkt door een flitsende mengeling van kleuren wanneer er licht op het oppervlak valt.

Een zacht grijsgroen ijzersilicaatmineraal dat voor het eerst in 1847 werd beschreven de buurt van Verona in Italië. Het is een mica-achtig mineraal dat als een pigment is aangetroffen in bepaalde Chinese en Indiase schilderijen.

Een zeer zacht mineraal samengesteld uit zilverchloride, dat voorkomt in kleuren die variëren van wit tot lichtgeel of grijs.

Een glimmend kopergeel mineraal, het belangrijkste erts voor koper.

Een algemeen voorkomend monoclien mineraal, meestal groen van kleur, dat wordt geassocieerd met mica, waar het op lijkt. De chemische samenstelling bestaat echter uit waterhoudend aluminiumsilicaat, ferroijzer of magnesium.

Een blauwachtig groen pigment dat voortkomt uit een mineraal met dezelfde naam en dat bestaat uit een gehydrateerd kopersilicaat dat vaak vrij silica en ander verontreinigingsmateriaal bevat.

Variabele groene kleur die lijkt op de kleur van het pigment dat ontstaat door het mineraal chrysocolla te malen.

Een groen of bruin orthorhombisch mineraal.

Een wit, grijs of groenachtig mineraal uit de serpentinietgroep; het is de belangrijkste soort asbest.

Het gebruiken van twee of meer looiprocédés, zoals plantaardig looien en mineraallooien, om leer te produceren dat belangrijke eigenschappen van beide methoden heeft.

Een mineraal dat is verwant aan basalt en dat veldspaat (labradoriet) en augiet bevat.

Een algemeen steenvormend mineraal.

Een mineraal van de pyroxeengroep, bestaande uit magnesiumsilicaat. De kleur varieert van grijsachtig wit tot olijfgroen en bruin.

Een geelgroen mineraal bestaande uit een calciumsilicaat, aluminium en ijzer. Het kan voorkomen in massieve vorm of als korrels, zuilen en monocliene kristallen.

Mineraal dat wordt gebruikt voor het produceren van het pigment chroomoxide.

Een magnesiumrijk mineraal behorende tot de micagroep; het is meestal geelachtig bruin tot bruinig rood en komt vaak voor in kristallijne kalksteen als gevolg van ontdolomitisering.

Het mineraal Smithsoniet (of zinkspaat) is een zink-carbonaat Het is ook bekend onder de benamingen galmei en kalamijn. De plaatsnaam La Calamine verwijst naar laatstgenoemde benaming.

Onafgebroken dakbedekking van laminaat of stapels verzadigd of gecacheerd vilt, afgewisseld met lagen bitumen en bedekt met mineraal aggregaat of asfaltmateriaal.

Een in de natuur voorkomend zacht, wit mineraal dat veel wordt gebruikt als een vertragend middel in portlandcement, als kern in bouwplaten, in wit pigment, in ondergronden voor schilderijen; het is ook het belangrijkste bestanddeel van albast.

Een matgroen micamineraal dat bestaat uit gehydrateerd kaliumijzersilicaat, dat - in tegenstelling tot andere vormen van mica - meestal voorkomt als kogelvormige korrels in mariene omgevingen; het wordt ook wel 'groen zand' genoemd. Het wordt gevormd doordat ijzerhoudende silicaten veranderen door zeewater en organismen, komt voor langs de Atlantische kust van Noord- en Zuid-Amerika en op de zeebodem en wordt soms gebruikt als een groene-aardepigment voor verf.

Verwijst naar een reeks grijze kleuren die lijken op de kleur van het mineraal grafiet.

Een reeks donker roodachtige kleuren die lijken op de kleuren van het mineraal granaat, met name de halfedelsteen.

Algemene benaming voor een mineraalsoort die varieert in kleur en hardheid, waaronder trisilicaten van aluminium, magnesium, calcium, ijzer, mangaan, vanadium, chroom en soms sodium en titanium. Wordt gebruikt voor de deklaag op schuurpapier en schuurlinnen, voor lagerasjes in horloges en voor elektronica; de mooiste exemplaren worden soms als halfedelstenen gebruikt.

Ongestandaardiseerde term die verwijst naar verschillende groene pigmenten, waaronder pigment dat is gemaakt door geel auripigment toe te voegen aan smalt, pigment dat bestaat uit synthetisch kopercarbonaat, pigment dat bestaat uit natuurlijk kopercarbonaat dat is gemaakt door het vermalen van het mineraal malachiet, het pigment groene aarde en het pigment chroomoxydehydraatgroen.

Bestaat grotendeels uit glauconiet, een groenachtig, korrelig mineraal dat tot 25% ijzer kan bevatten, met een hoog percentage aan silica en wat kaliumcarbonaat en aluminium; wordt vooral gebruikt als waterverzachter en als bron voor kaliumcarbonaat.

Een reeks grijsachtig rode kleuren die lijken op de kleur van pigmenten die zijn gemaakt van het mineraal hematiet, dat voornamelijk bestaat uit ijzeroxide.

Een veelvoorkomend ijzermineraal; een natuurlijke variant van watervrij ijzeroxide.

Het mineraal hemimorfiet is een gehydrateerd zink-silicaat. Het behoort tot de sorosilicaten. Het mineraal komt met name voor als oxidatieproduct in de bovenlaag van zinkblende afzettingen. Bekende vindplaatsen zijn de Belgisch-Duitse grens, Silezië in Polen, en de staten Pennsylvania en Missouri in de Verenigde Staten.

Een wit mineraal bestaande uit calciummagnesiumcarbonaat dat voorkomt als krijtachtige massa's en wordt gebruikt als een wit pigment.

Een bruinachtig mineraal uit de calcietgroep; komt algemeen voor in klompjes klei en ijzersteen in bodemlagen en is een ijzererts.

Monoclien mineraal dat hoofdzakelijk wordt gevonden in Birma; het bevat een natriumaluminiumsilicaat en is, wanneer het is gesneden, een waardevolle variant van jade.

Een veelvoorkomend kleimineraal van de kaoliengroep.

Verwijst naar verschillende harde, broze, hitte- en corrosiebestendige materialen die worden vervaardigd door een niet-metalen mineraal, zoals klei, te vormen en vervolgens op een hoge temperatuur te bakken.

Een kristallijnen verbinding, NaCl, die voorkomt als mineraal of als bestanddeel van zeezout, en die wordt gebruikt om voedsel op smaak te brengen en te conserveren. Gebruik 'zout' voor elke substantie die het resultaat is van de samenvoeging van negatieve ionen uit zuren en gewoonlijk metaalionen.

Een triclienmineraal van de veldspaatgroep die wit of kleurloos kan zijn.

Variabele kleur in de reeks levendige of sterke roodachtig of groenachtig blauwe kleuren, die lijkt op pigment dat is ontleend aan het mineraal kobalt.

Kopersulfide komt voor in de vorm van zwart poeder of zwarte brokken, en wordt aangetroffen als het mineraal chalcociet. Grote hoeveelheden van deze verbinding worden verkregen door verhitting van kopersulfide (CuS) in een stroom waterstof. Kopersulfide is niet oplosbaar in water, maar wel in ammoniumhydroxide en stikstofzuur. De verbinding wordt toegepast in zonnecellen, lichtgevende verf, elektroden en bepaalde vaste smeermiddelen.

Een zeer hard kristallijn mineraal gemaakt van aluminiumoxide; het wordt hoofdzakelijk gebruikt als schuurmiddel.

Een veldspaatachtig mineraal, diepblauw of violetblauw van kleur, dat behoort tot de sodalietgroep. Het is het belangrijkste onderdeel van de lapis lazuli.

Een mineraal in de micagroep, dat over het algemeen voorkomt in roze- of lilakleurige massa's die zijn opgebouwd uit kleine schilfers zoals bij pegmatiet.

Wit tot blauwachtig grijs mineraal dat wordt gebruikt bij het maken van bakstenen en als een magnesiumerts.

Een zwart, isometrisch en sterk magnetisch ondoorzichtig mineraal van de spinelgroep; bevat vaak titaanoxide en vormt een belangrijk ijzererts.

Variabele midden- tot donkergroene kleur die lijkt op de kleur van het mineraal en ruwe edelsteen malachiet, dat bestaat uit basisch kopercarbonaat.

Een synthetische organische verfstof op basis van aniline (een trifenylmethaan zout) die vanwege de groene kleur is vernoemd naar het mineraal malachiet. Het werd in 1877 voor het eerst gemaakt door Dobner en Fisher. Het wordt gebruikt voor het verven van onbewerkte zijde, wol, jute en leer, voor het verven van katoen na het beitsen, bij chemische tests voor het opsporen van zwaveligzuur en cerium, als een indicator op zuurbasis en voor het doden van parasieten en schimmels in aquaria.

Een veelvoorkomend lichtgeel of grijs orthorhombisch mineraal dat dimorf is met pyriet. Het komt veel voor in de vorm van klompjes en klontjes in sedimentaire gesteenten.

Variabele rode kleuren die lijken op de kleur van het mineraal menie, dat bestaat uit loodtetroxide.

Een mineraal dat bestaat uit loodtetroxide en dat dezelfde samenstelling heeft als rood lood, een oranjerood pigment dat al sinds de oudheid wordt gebruikt. Afzettingen van menie zijn gevonden in Egypte. De meeste bronnen wijzen er echter op dat het pigment Egyptisch rood lood werd vervaardigd uit loodmetaal en loodglit en niet van gemalen menie.

Een mineraal behorende tot de alkaliveldspaatgroep; het komt voor in de kleuren wit, grijs, steenrood en groen.

Een dioctaëdrisch kleimineraal uit de smectisgroep.

Verwijst naar een soort agaat met bruine of zwarte mos- of boomachtige tentakelvormen. Meestal heeft het agaat een grijze tot melkwitte kleur, en het betreft dan een vorm van het mineraalkwarts silica. Mosagaat bevat opake, donkere insluitsels met veerachtige, zich vertakkende vormen die doen denken aan varens, mossen of andere vormen van vegetatie. Ze zijn evenwel van anorganische oorsprong, hoofdzakelijk mangaan en ijzeroxiden. Mosagaat wordt meestal aangetroffen als verweerde fragmenten van vulkanisch gesteente, in India, Brazilië, Uruguay, Midden-Europa en het westen van de Verenigde Staten. De steen werd van oudsher gebruikt voor decoratieve doeleinden, en is dan vaak vlak of afgerond geslepen, en soms ook gekleurd om de kleur te versterken.

Een soort calcedoonsilicamineraal die alleen verschilt van agaat wat betreft de rechtheid van de lagen; meestal zwart en wit of rood en wit.

Een mineraal behorende tot de alkaliveldspaatgroep; het komt voor in de kleuren wit, roze of grijs.

Verwijst in het algemeen naar alle typen vervilte vellen of weefsels die bestaan uit vezels, die uit in water gedompelde pulp zijn gevormd en gedroogd op een fijn schepraam. De vezels kunnen dierlijk zijn, zoals haar, zijde of wol, of mineraal, bijvoorbeeld asbest. Ook kunstvezels zijn een mogelijkheid. Het meeste papier wordt echter gemaakt van plantenvezels van bijvoorbeeld houtpulp, gras, katoen, linnen en stro.

In algemene zin, alle vormen van aardewerk die zijn vervaardigd uit keramiek, een verzamelnaam voor diverse harde, broze, hitte- en corrosiebestendige materialen die ontstaan door het vormen en vervolgens bakken bij een hoge temperatuur van een niet-metallisch mineraal, bijvoorbeeld klei. In het specialistisch taalgebruik wordt porselein meestal niet tot keramiek gerekend; porselein is een type keramiekaardewerk dat is gemaakt van vuurvaste witte klei oftewel 'kaolien', en een veldspaathoudend gesteente, welke tijdens het bakken een reactie ondergaan waarbij de klei de vorm van het object vasthoudt en het gesteente versmelt tot natuurlijk glas.

Het onderzoeken van een gebied, voornamelijk met het oog op het vinden van eventuele mineraalafzettingen. Gebruik 'in kaart brengen' voor het onderzoeken van een gebied om er een uitgebreid overzicht van te krijgen.

Een veelvoorkomend geel isometrisch mineraal.

Een rode variant van het mineraal korund, dat als halfedelsteen tot de beste edelstenen wordt gerekend. Robijnen die de verkeerde kleur hebben worden gebruikt voor lagers in horloges en instrumenten.

Mineraal dat is samengesteld uit mangaancarbonaat (MnCO3) en voorkomt in de kleuren transparant tot ondoorzichtig roze tot dieprood. Het wordt gebruikt als siersteen en bron van mangaan. Het wordt samen met andere mangaanmineralen aangetroffen in hydrothermale aderen van ertsafzettingen met lage temperaturen, zoals de zilvermijnen in Roemenië, Duitsland en Groot-Brittannië. Het is ook te vinden in Zuid- en Noord-Amerika.

Een edelsteenvariant van calcedoon, met evenwijdige lagen sarder en een mineraal met een andere kleur.

Een veelvoorkomend steenvormend mineraal met een vettige of zijdeachtige glans, die ietwat zeepachtig aanvoelt en een ruwe, conchoïdale breuk vertoont.

Een in de natuur voorkomend vuurbestendig mineraal dat wordt gebruikt voor ovenwanden; in compacte vorm werd het gebruikt voor vuurhaarden.

De kleur van het mineraal smaragd, uiteenlopend van middelgroen tot donkere blauwachtige groentinten.

Orthorhombisch mineraal van het gedegen element zwavel.

Een zeer zachte steen die voornamelijk uit gehydrateerd magnesium silicaat bestaat. Het is gemakkelijk te bewerken en wordt al sinds de oudheid voor reliëfs gebruikt. Het is meestal wit, grijsachtig groen, bruin of in zeldzame gevallen, rood of zwart. De stenen werden gesneden voor kommen, dozen en kleine objecten zoals beeldjes, kralen, zegels, amuletten en scarabeeën. In de moderne constructie wordt het gebruikt voor laboratoriumgootstenen, aanrechtbladen, en elektrische panelen. Inheemse speksteen is zo zacht dat het kan worden bekrast met een vingernagel, maar verhitten resulteert in uitdroging en verharding van de steen. Sommige oude speksteen gravures werden vervolgens geglazuurd en daarna verhit, waarbij het mineraal enstatiet ontstaat, wat hard genoeg is om glass te krassen.

Een mineraal dat voorkomt in witte, groene, roze, gelige of paarse prismatische kristallen die lithiumoxide bevatten; wordt gebruikt als een bron voor lithium, als een bestanddeel van keramisch vloeimiddel en bij glasfabricage.

Te gebruiken voor elementen die in zeer kleine hoeveelheden voorkomen in mineralen; ze zijn niet van essentieel belang voor de samenstelling maar worden toch in hun structuur aangetroffen of geabsorbeerd op hun oppervlak en men gaat er meestal vanuit dat zij aanmerkelijk minder dan 1,0% van het mineraal uitmaken. Wordt ook gebruikt voor elementen die voorkomen in plantaardig en dierlijk weefsel in concentraties van 1,0% of minder, die fysiologisch van essentieel belang zijn voor het organisme.

Een zacht, lichtgroen of grijs mineraal.

Een mineraal dat meestal voorkomt in prisma's met 3, 6, of 9 zijden met (fijne) verticale groeven; komt soms voor in compacte of kolomvormige massa's.

Een groep kleuren met bruingouden kleurschakeringen die aan het mineraal topaas doen denken.

Een aluminiumsilicaat dat fluor bevat dat is gevormd door fluorhoudende dampen die zijn afgegeven tijdens de laatste fasen van het kristalliseren van stollingsgesteente. De topaas, die als edelsteen zeer geliefd is, komt voor in prismatische kristallen die transparant en glanzend zijn en een witte (kleurloze), gele, bruine, lichtblauwe, roze, rode of lichtgroene kleur hebben. Onder meer aangetroffen in Brazilië, Mexico, Saksen, Schotland, Japan en de Oeral. Kleurloos topaas kan worden aangezien voor diamant wanneer het is geslepen. Gekleurd topaas kan onstabiel zijn en verbleken door zonlicht. Men meent dat het mineraal dat moderne mineralogen met 'topaas' aanduiden, niet bekend was in het oude Griekenland en Rome en bij de schrijvers van het Oude Testament; de steen die door deze oude beschavingen 'topazos' werd genoemd, was waarschijnlijk het mineraal chrysoliet, ofwel peridot of gele saffier.

Een wit tot donkergrijs monoclien mineraal van de amfiboolgroep; vaak een bestanddeel van ongezuiverde talk.

Verwijst naar een reek blauwachtige en groenachtige kleuren die lijken op het mineraal turkoois, meestal licht tot matig groenachtig blauw.

Een triclien mineraal in de kleuren blauw, blauwgroen of geelgroen.

Variabele kleur in de reeks levendige en heldere koele blauwe kleuren, die lijkt op pigment dat oorspronkelijk werd ontleend aan het mineraal lapis lazuli. De naam is een verwijzing naar de buitenlandse ('overzeese') oorsprong van dit mineraal.

Een relatief zeldzaam steenvormend mineraal verwant aan veldspaat maar met minder siliciumdioxide.

Pigment bestaande uit kwiksulfiet, zowel het natuurlijke mineraal cinnaber als de kunstmatige verbinding.

In de natuur voorkomend mineraal dat bestaat uit bariumcarbonaat en meestal wordt aangetroffen in de hydrothermale aders van bariet. Het wordt gewonnen in Duitsland, Engeland, Schotland, Canada (Ontario) en de VS (Illinois, Californië, Arizona). Witheriet wordt gebruikt voor het verharden van staal en bij het raffineren van suiker. Het wordt ook gebruikt als pigment bij de productie van verven, vernissen en synthetisch marmer.

Onzuiver kobaltoxide dat met mineraal erts en zand wordt vermengd om smalt te maken.

Een mineraal dat verschillende kleuren heeft en een algemeen bijkomstig mineraal is in kiezelhoudende stollingsgesteenten, kristallijne kalksteen, schisten en gneisen.

Een reeks gele kleuren die lijken op de kleur van het mineraal zwavel.