Doorzichtig of ondoorzichtig materiaal dat van het vel van een kalf, schaap of geit wordt gemaakt. Het vel wordt gekalkt, onthaard, afgeschraapt en onder spanning gedroogd zodat een dun, sterk materiaal ontstaat om op te schrijven, boeken mee te binden of voor andere doeleinden. Gebruik 'velijn' voor kalfsperkament van een betere kwaliteit. De benamingen perkament en velijn werden en worden nog steeds met elkaar verward en door elkaar gebruikt.

Een reeks witachtig geelachtige kleuren die lijken op de kleur van perkament, een materiaal dat wordt gemaakt van dierenhuid.

Boekbanden, voor het eerst rond 1903 gemaakt door Cedric Chivers in Bath (Engeland), waarin een laag doorzichtig perkament over een geschilderd of versierd omslag wordt gelegd, soms met ingelegde schelpen of ander materiaal. Het perkament was soms met goud bewerkt.

Papier gemaakt van hoogwaardige lompenpulp met een behandeld oppervlak dat over het algemeen imitatieperkament lijkt.

Lange stroken van buigzaam materiaal die worden gebruikt voor geschreven documenten en worden opgerold om makkelijker te kunnen hanteren en opslaan. Voor schilderijen op hangende perkamentrollen of handrollen wordt 'rolschilderingen' gebruikt.

Abecedariums die dikwijls bestaan uit slechts een vel perkamentpapier of uit een laagje papier dat op een dun houten bord is geplakt. Vroeger werden zulke plankjes soms beschermd door een doorzichtige plaat van hoorn en werden er, behalve de letters van het alfabet, ook wel andere zaken op afgedrukt, zoals de getallen 0 tot en met 9 of het Onze Vader.

Kartonnen of houten leesboekjes die bestaan uit twee of drie bladzijden waarop de letters van het alfabet alsmede getallen, eenvoudige tekst en soms afbeeldingen worden (af)gedrukt. Vaak wordt het afgedrukte ter bescherming voorzien van een laklaag. Te onderscheiden van 'ABC-boekjes'. Deze abecedariums bestaan meestal uit TTn vel perkamentpapier of een laagje papier dat op een dun houten bord is geplakt. Vroeger werden zulke plankjes soms beschermd door een doorzichtige plaat van hoorn.

Verwijst naar opvallende medicijnpotten die tussen de 15de en 18de eeuw werden geproduceerd, hoofdzakelijk in het Midden-Oosten en in Spanje en Italië. Ze waren bedoeld als houder voor zalven en geneesmiddelen in droge poedervorm, of voor verfpigmenten. Ze zijn meestal 18 à 20 centimeter hoog, vaak van majolica of faience, en cilindrisch van vorm, met holle of verdiepte zijkanten om het vastpakken te vergemakkelijken; veelal zijn ze voorzien van een brede opening om de inhoud gemakkelijker bereikbaar te maken. Soms hebben ze dicht bij elkaar geplaatste handvatten. Ze zijn evenwel niet bedoeld voor het bewaren van vloeistof en zijn daarom niet voorzien van een tuit of rand en meestal niet van handvatten, en hebben evenmin een bolle vorm. Doorgaans hebben ze geen deksel, en werd een stukje papier of perkament rond de rand gebonden om de pot af te dekken.

Verwijst naar de kunst en cultuur die zijn verbonden met de islamitische Berberdynastie die regeerde in Noord-Afrika en zuidelijk Spanje (1130-1269). Deze periode is opmerkelijk omdat het voor het eerst was dat de hele Maghrib was verenigd onder één dynastie. De Almohads stonden op tegen de Almoravids in 1121 en veroverden Marrakesh in 1147. De dynastie verloor macht toen ze werd verslagen door Alfonso VIII in 1212, waarbij Andalusië verloren ging, en in 1269, toen men Marrakesh kwijtraakte aan de Berberse Marinids. De Almohad-hoven in Marrakesh en Sevilla waren centra van islamitische kunst en islamitisch onderwijs, vooral op het gebied van filosofie. Almohad-architectuur staat bekend om de combinatie van puriteins, eenvoudig ontwerp en overvloedige decoratie. Er werden enorme congregationalistische moskeeën gebouwd in Sevilla, Rabat en Marrakesh. Eenvoudige interieurs worden verlucht door middel van weelderige, gelobde bogen en andere details. Herhaald gebruik van een architecturale eenheid zoals een arcade of nis om gerichte doorkijkjes en een diep gevoel van ruimte te creëren, is een andere kenmerkende eigenschap. Sobere exterieurs contrasteren sterk met de rijk geïllustreerde, gigantische vierkante minaretten (laat 12de eeuw) van de drie moskeeën. Deze minaretten zijn rijkelijk voorzien van venstervormige openingen en elke zijde heeft verschillende rasterontwerpen die zijn uitgevoerd in verhoogd metselwerk. De moskee van Tinmal, met zijn karakteristieke Maghribi T-vorm, wordt beschouwd als een Almohad-meesterwerk. De locatie van de minaret achter de mihrab is een belangrijke vernieuwing van Tinmal. Almohad-moskeeën zijn gewoonlijk vergroot ten koste van hun binnenhoven. Andere kunsten zoals het maken van boeken, metaalwerken en luxe weefsels floreerden eveneens. Verschillende exemplaren van de Koran tonen aan dat papier tijdens deze periode perkament begon te verdringen. Een boekband op een prachtige, meerdelige Koran (1256) is het vroegst gedateerde voorbeeld van goudsierdruk. In textilia is net als in boekbanden een voorkeur te zien voor geometrische patronen.

Amerikaanse getokkelde chordofonen met een lange, gitaarachtige hals met frets en een rond bovenblad van strak gespannen huid, perkament of kunststof waar de kam tegenaan wordt gedrukt door de vier, vijf of zes snaren.

Uitsparingstechniek toegepast op leder, perkament of weefsels, maar niet op draden, waarbij was als beschermlaag wordt gebruikt.

Klein racket met een houten frame en rijen darmen als snaren of een blad van perkament.

Verwijst naar boeken, perkamentrollen, schriftrollen of andere documentvormen die de heilige geschriften van het jodendom of het christendom bevatten. Bijbels kunnen daarnaast verluchtingen bevatten in de vorm van geschilderde scènes of decoraties. De Bijbel bestaat uit twee delen: de Hebreeuwse geschriften oftewel het Oude Testament, oorspronkelijk geschreven in het Hebreeuws (met enkele delen in het Aramees) inclusief de geschriften van het joodse volk, en het Nieuwe Testament, in het Grieks geschreven, waarin het verhaal van Jezus en de oorsprong van het christendom zijn opgetekend. De rooms-katholieke en oosters-orthodoxe versies van het Oude Testament zijn uitgebreider dan die van de protestantse bijbel, aangezien zij bepaalde boeken en delen van boeken accepteren die door de protestanten als apocrief worden beschouwd. De joodse Bijbel omvat alleen de boeken die de christenen kennen als het Oude Testament. De indeling van het joodse en christelijke canon toont grote verschillen. Van oudsher hebben de joden hun geschriften (het Oude Testament) in drie delen verdeeld: de Thora (de 'Wet') of Pentateuch; de Nevi'im (de 'Profeten'); en de Ketuvim (de 'Geschriften') of Hagiographa. De verhalen, de zedenleer en de theologische doctrines in de Bijbel leverden stof voor een immense hoeveelheid kunstwerken die zowel christelijke als joodse thema's verbeelden. Voor de christenen werd de canon van Bijbelboeken in de vroegchristelijke periode vastgelegd; ook nog lang daarna bleven er echter diverse apocriefe geschriften circuleren. Vanaf de late middeleeuwen genoten poëtische en dramatische interpretaties van Bijbelverhalen grote populariteit, wat aanleiding gaf tot een overvloed aan buitencanonieke literatuur die bijdroeg tot belangrijke thema's in de christelijke kunst.

De onderdelen die ontstaan als gevolg van het vouwen van een vel, van papier of perkament bijvoorbeeld, waarbij elk blad bestaat uit twee bladzijden, één aan elke kant.

Verzamelingen van houten of ivoren tabletten, of vellen papier, perkament of soortgelijk materiaal, die blanco, beschreven of bedrukt zijn, en die aan elkaar zijn geregen of gebonden. Gewoonlijk vele gevouwen en gebonden bladen met ononderbroken drukwerk of tekst; wanneer het gedrukt materiaal betreft gaat het vooral om een gebonden band of een band van redelijke formaat.

Ornamentale perkamentrollen die naar één kant kronkelen, dus zonder van richting te veranderen, zoals S-rollen wel doen.

Kleine vierkante stukjes goud afgewisseld met velijn, op stapeltjes gelegd en bij elkaar gebonden met stroken perkament die vervolgens worden geplet in het eerste stadium van de handmatige productie van bladgoud, waarna ze worden overgebracht naar de ‘shoder’.

Perkament van schaapshuid, bewerkt als imitatie van velijn. Het is niet sterk en wordt snel vettig.

Verwijst naar de kunst of het procedé van het illumineren, waarbij schilderingen en andere decoraties worden gebruikt in boeken, perkamentrollen of andere documenten ter illustratie of versiering van de tekst.

Verwijst naar het proces van het maken van bladgoud, dat sinds de oudheid weinig is veranderd. Een kleine baar van een goudlegering met kleine hoeveelheden zilver en koper wordt in een lange strook van circa 0,025 mm dik gerold. De strook wordt vervolgens in vierkante stukken van circa 3 x 3 cm gesneden, de stukken worden tussen vellen zwaar papier geplaatst en in een schapenvacht gestopt en vervolgens wordt er met een hamer op geslagen tot ze 10 x 10 cm groot zijn. De vierkante stukken worden daarna in vier gelijke delen gesneden, in perkament verpakt en opnieuw geslagen. Dit procedé wordt herhaald tot de goudbladen een dikte van ca. 0,001 mm hebben. Vervolgens worden ze bijgeknipt tot vierkanten van ca. 8,5 x 8,5 cm, en tussen vellen zijdepapier tot een boekje gemaakt. Ieder boekje bevat 25 goudbladen, die zo kwetsbaar zijn dat ze verplaatst en glad gemaakt kunnen worden door er licht op te blazen.

Verwijst naar het omhulsel van kleine dieren zoals schapen, kalveren of geiten wanneer het is losgemaakt van het lichaam, met of zonder haar, vers, gedroogd, gelooid of geprepareerd. Gebruik 'dierenhuid' voor het omhulsel van grote dieren. Gebruik 'leer' voor gelooide huid. Gebruik 'perkament' of 'velijn' voor gedroogde en opgerekte huid.

Gebeds- of bezweringsformule met een afbeelding op papier of perkament. Een huiszegen werd verstopt in huis of aan de muur gehangen om over het huis heil af te smeken en tegen boze machten te beschermen. Dit middeleeuwse gebruik is tot in de twintigste eeuw nog een vast gegeven in de huizen van rooms- en oudkatholieken.

Verwijst naar schilderingen en andere decoraties die zijn toegepast op boeken, rollen, of andere soorten documenten met als doel de tekst te illustreren of te versieren. Dit manifesteert zich in een van de volgende drie vormen: miniaturen, dit zijn kleine afbeeldingen die vaak apart staan van de tekst en omvatten een op zichzelf staand onderwerp; versierde beginletters, die zelf mogelijk een kleine scène bevatten; en in gedecoreerde randen, die ook mogelijk taferelen bevatten. Verluchtigingen zijn in het algemeen gemaakt met verf, inkt, en edele metalen op perkament, papier of zijde. Onder de oudste bewaard gebleven verluchte stukken bevinden zich de papyrus rollen van het oude Egyptische Dodenboek. Andere vroege voorbeelden zijn bewaard gebleven uit het klassieke Griekenland en Rome, alsook in de Azteekse picturale kaarten en in de handschriften van de Maya en de Chinezen. De kunstvorm kwam tot bloei in Bijbelse teksten en andere heilige boeken uit het middeleeuwse Europa, alwaar men meestal eitempera op perkament gebruikte. Ook werden verluchtingen toegepast in 19e eeuwse Indiase en islamitische miniaturen. Voor afbeeldingen die geen geschilderde miniaturen zijn,of die machinaal gedrukt zijn in boeken of reclame, gebruik dan "illustraties."

Een dikke papiersoort die historisch in Japan met de hand werd gemaakt en glad werd afgewerkt; een imitatie van velijnperkament.

Japanse perkamentrollen met kalligrafie en/of afbeeldingen, die zijn bedoeld om nu en dan te worden uitgerold en aan de muur gehangen.

Verwijst naar de periode en stijl in de kunst die zich ontwikkelde tijdens de opkomst van het Kamakura-shogunaat van 1185 tot 1333. In deze periode verkreeg de klasse van provinciale strijders een politieke machtspositie, werd een militaire regering ingesteld, ontstonden nieuwe boeddhistische sekten en breidde de religie zich van de aristocratie uit naar het gewone volk. In de kunsten kenmerkt de stijl zich door dramatische, energieke houten beelden, perkamentrollen waarop veldslagen werden weergegeven en de opkomst van de Zenshuyo- en Tenjinkuyo- stijl in de architectuur.

Spiesvedels met vierkante klankkast, boven- en achterblad van perkament, lange hals, 2-4 snaren, bespeeld met strijkstok; Japan.

Algemene term voor Japanse papiervoeringen die zijn gemaakt van de binnenste schors van de moerbeibomen van het genus Broussonetia. Kozo-papier wordt vaak gebruikt voor het knepen als Aziatische perkamentrollen van een nieuwe voering worden voorzien.

Gereedschap voor leerafwerking bestaande uit een steen of een stomp metalen, glazen of plastic snijgedeelte op een houten handvat dat wordt gebruikt om heel dun, fijn leer of perkament voorzichtig te schrapen, glad te strijken of van overmatig vocht te ontdoen, of om een uiterst gladde nerfzijde op leer te produceren. Ze worden soms ook gebruikt om leervet aan te brengen in een huid.

In de Ethiopische cultuur, perkamenten rollen waarop diverse als talisman bedoelde afbeeldingen en teksten, veelal gebeden, worden geïnscribeerd, meestal door geestelijken tijdens complexe rituelen. De rollen zijn bedoeld voor gebruik bij genezingsceremonieën. Door zich op de rol te concentreren komen zieken in een genezingstrance die hen van hun ziekte moet verlossen; soms dragen ze de rollen ook een tijdje. De afbeeldingen op de rollen kunnen religieuze symbolen van joodse, christelijke of islamitische oorsprong zijn, of betrekking hebben op het verhaal van koning Salomon, maar afbeeldingen van leeuwen, vogels of abstracte talismanpatronen worden ook aangetroffen; het vaakst afgebeeld echter worden grote, kleurig uitgevoerde ogen.

De derde fase van de productie van bladgoud met de hand; stapels kleine gouden vierkantjes, die uit de ’shoders’ komen en in kleinere stukken zijn gesneden, met tussen de bladen goudslagersvlies en bij elkaar gebonden met perkamentstroken. De stapeltjes worden vervolgens met de hand platgeslagen om bladgoud te maken.

Spiesvedels met 1 snaar, stemschroef, kam, ruitvormige, met perkament bedekte klankkast; bespeeld met een strijkstok; Ethiopië.

Bij vrome joden aan de deurpost bevestigd rolletje perkament met een tekstfragment uit het Oude Testament: Deuteronomium 6: 4-9.

Verwijst naar zeer kleine schilderingen. De term wordt vaak specifiek gebruikt voor kleine taferelen in verluchtigde manuscripten of voor portretten op perkament of ivoor die populair waren in Europa en Amerika vanaf de Renaissance tot in de 19de eeuw. Op schilderingen in manuscripten kan ook de term 'verluchtingen' van toepassing zijn.

Een van de twee belangrijkste typen handgemaakte kant, naast 'kloskant'. Het wordt gekenmerkt door de werkwijze, waarbij een patroon van draad met naald en draad wordt bewerkt. Er wordt in principe maar één steek gebruikt, de knoopsgatsteek en de geknoopte knoopsgatsteek. Het procedé zou in de 15de eeuw in Italië zijn ontwikkeld, geïnspireerd door ajourwerk en cutwork op linnen. Meestal wordt het ontwerp uitgetekend op papier of perkament, waaronder stof of een ander materiaal ligt. Het ontwerp wordt geschetst met een stiksel dat dient als het ondersteunende raamwerk voor het stuk. De opvulling en het patroon worden aangebracht met naald en enkele draad, met een reeks knoopsgatsteken die niet door de ondergrond worden gehaald. De steken worden in dicht bij elkaar liggende rijen aangebracht om het patroon op te vullen of verder uit elkaar om een maaswerk te vormen. Ook kunnen er rechte rijen steken worden toegevoegd. Een geklost of geweven lint wordt soms gebruikt voor onderdelen van het ontwerp. Het ontwerp wordt met een mes van de ondergrond losgemaakt.

Omvat beschrijvingen voor onderdelen die ontstaan wanneer vellen papier, perkament of ander materiaal bij elkaar zijn gevouwen zodat ze bladen en bladzijden vormen, die daarna meestal worden verzameld of aan elkaar gebonden.

De afzonderlijke zijden van bladen die ontstaan bij het vouwen van een blad, van bijvoorbeeld papier of perkament, dat leeg kan zijn, beschreven, bedrukt of op een andere manier gevuld. Een pagina verschilt daarin van een 'folio', dat een folio alleen aan de voorzijde is genummerd.

Schrijfmateriaal, meestal van perkament, waarop meerdere malen is geschreven. De vorige tekst is mogelijk niet goed gewist, waardoor die gedeeltelijk leesbaar blijft.

Kunstwerken meestal op een papieren of perkamenten (papier) ondergrond waarop de voorstelling is aangebracht met behulp van tekenkrijt gemaakt van gemalen pigment dat elkaar gehouden wordt met een bindmiddel, meestal olie of water en gom.

Stukken lood die door kopiisten na de 12de eeuw gebruikt werden om lijnen of schetsen van layouts op perkamentbladen te maken.

Fijne poeders van verschillende materialen die worden gebruikt om het oppervlak van een tekening of van perkament te behandelen of beschermen, of om een ontwerp via een geprikte tekening over te brengen.

Lijsttrommen met ondiepe ring, aan één kant bedekt met een trommelvel van perkament, dierenhuid of kunststof, voorzien van rinkelende metalen schijfjes of kleine belletjes, bespeeld met de hand; Nabije-Oosten.

Wordt over het algemeen gebruikt voor Chinese en Japanse schilderingen op hetzij hangende perkamenten rollen (kakemono indien Japans), of handrollen (emakimono indien Japans). Voor geschreven documenten op een lange, opgerolde strook wordt simpelweg 'perkamentrol' gebruikt.

Kleine prent op perkament of papier met een afbeelding van Christus, Maria, een heilige of een devotie(beeld). Vanaf de dertiende eeuw in grote oplagen onder het volk verspreid. Ze werden in gebeden- en kerkboeken gestoken of hingen aan de wanden van huizen.

Lieren met een natuurlijke of kunstmatige schaal als klankbodem en een onderblad van perkament.

Stapeltjes bladgoud, afkomstig uit de ‘cutches’, in vieren gesneden, op elkaar gestapeld met tussen de bladen goudslagersvlies en bij elkaar gebonden met perkamentstroken; worden platter geslagen in de tweede fase van de handmatige productie van bladgoud, voordat ze naar de ‘mallen voor bladgoud’ gaan.

Huid van ongeboren, vroegtijdig geboren of afgedreven dieren, voornamelijk kalveren, met zeer fijne vezels. Wordt gebruikt voor hoogwaardig perkament en suède.

Het handmatig #setting out van leer of perkament, uitgevoerd op zeer dun en kwetsbaar leer of als een uitzonderlijke gladde nerfzijde vereist is, zoals bij velijn.

Dresproces waarbij pas gelooid leer of perkament wordt geschraapt, gladgestreken of van overmatig vocht wordt ontdaan, hetzij handmatig, hetzij machinaal.

Plat V- of vinvormig aanhangsel aan het staartstuk van een pijl of dart bevestigd, om het bereik en de nauwkeurigheid van de vlucht te verbeteren. Ze worden van een aantal verschillende materialen gemaakt, waarbij vogelveren het meest voorkomend zijn, maar ook wel van perkament, lederbord, hout en plastic.

Goede kwaliteit kalfsperkament. De termen 'velijn' en 'perkament' werden en worden nog altijd met elkaar verward en door elkaar gebruikt.