Wordt gebruikt voor bouwwerken naast, bij of boven toegangspoorten, meestal met de woning van de poortwachter.

Antieke paleizen in het Nabije Oosten en Anatolië met twee lange zalen met een portico ervoor, vaak geflankeerd door vleugels; kan ook betrekking hebben op antieke poortgebouwen.

Gebouwen op het terrein van de landgoederen en parken gebruikt als de individuele woningen voor werknemers, zoals conciërges of poortwachters. Voor constructies gelegen aan de toegangsweg naar het terrein, en die al dan niet woontruimtes bevatten, gebruik "poortgebouwen."

Doorgangen door hekken of muren die twee aparte ruimten scheiden, of de bouwwerken of ornamentele constructies die zulke doorgangen afsluiten. Gebruik 'poortgebouwen' voor toegangsgebouwen die ook ruimte bieden aan een woning of stallen e.d.