Beeldhouw-reliëftechniek waarbij de uitspringende figuren zich maar weinig van het vlak verheffen.

Reliëfs aan de voorzijde van een boogsteen of sluitsteen. Er is geen goed Nederlands equivalent voor de Amerikaanse term 'agrafes'. Gebruik in plaats van de samengestelde term 'boogsteenreliëfs' liever 'reliëfs'+ 'boogstenen' + 'sluitstenen'.

Reliëftechniek waarbij de ondergrond van het blok als achtergrond mag blijven fungeren en de figuren in het oppervlak worden uitgesneden, maar zich wel meer verheffen dan de achtergrond.

Beeldhouw-reliëftechniek waarbij de figuren en objecten zodanig uitsteken dat ongeveer de helft van hun vormen zichtbaar is.

Fotomechanisch procédé waarbij de afbeelding met behulp van een raster wordt verdeeld in een regelmatig patroon van stippen van verschillende omvang; daarna wordt de plaat geëtst, waarbij de stippen in reliëf achterblijven.

Beeldhouw-reliëftechniek waarbij de helft of meer dan de helft van de natuurlijke omtrek van de gemodelleerde vorm uitsteekt boven het omringende oppervlak.

Wordt gebruikt voor werken uitgevoerd in hoogreliëf.

Muurbedekkingen van verschillende materialen, waaronder papier, die worden gekenmerkt door reliëfversiering.

Wordt gebruikt ter aanduiding van een oppervlak dat op een zodanige manier is ingesneden, gevormd of gestempeld dat een beeld of ontwerp uitsteekt boven of is uitgespaard in een doorlopend oppervlak.

Te gebruiken voor beeldhouwwerken waarin de ornamenten of figuren verbonden zijn met een achtergrond ten opzichte waarvan ze ver of minder ver uitsteken. Reliëfs worden vaak gebruikt als architectonische decoraties. Door hun narratieve karakter zijn ze bovendien een gewild medium voor het uitbeelden van verhalen.

Verwijst naar reliëfafdrukken in kleur, waarbij het drukoppervlak uit elkaar wordt gehaald voor het aanbrengen van de inkt en vervolgens weer wordt samengevoegd voor het afdrukken.

Intarsiatechniek dat onder meer het snijden van reliëfs inhoudt zoals dat is ontwikkeld in de Bohemen, met name in Eger, en van midden 17e eeuw tot midden 18e eeuw in heel Europa populair was. De techniek werd met name gebruikt voor altaarpanelen, meubelen en deksels voor speeldozen en -kisten.

Verzamelnaam voor kaarten waarop, bijvoorbeeld met behulp van hoogtelijnen of arcering of door het gebruik van kleurschakeringen, de hoogte van een (zee)bodem ten opzichte van een bepaald nulpunt wordt aangegeven.

Kaarten waarop reliëf driedimensionaal wordt voorgesteld met behulp van geschaduwde arcering.

Kunstenaars die letters of ontwerpen in reliëf op een oppervlak aanbrengen, meestal met behulp van stempels of mallen.

Drukprocédé waarbij de plaat is geëtst, maar anders dan bij gewoon etsen wordt het ontwerp gedrukt in reliëfdruk in plaats van in diepdruk.

Merktekens of zegels in reliëf, op afdrukken aangebracht door drukkers, kunstenaars, drukkerijen of uitgevers. Reliëfzegels geven aan waar en door wie de afdruk is gemaakt.

Versiering die bestaat uit parallel, bol lijstwerk dat vooral populair was aan het einde van de 18e en begin van de 19e eeuw voor meubilair en zilverwerk.

Verwijst naar kaarten waarop het reliëf van fysieke kenmerken daadwerkelijk driedimensionaal is verhoogd. Deze kaarten werden voor het eerst op grote schaal geproduceerd tijdens de Eerste Wereldoorlog, middels een procedé waarbij een aluminium plaat met daarop een getekende kaart werd bewerkt met een repoussé-techniek: de fysieke kenmerken aan de voorzijde werden in reliëf aangebracht door de achterzijde te bekloppen. De metalen plaat werd vervolgens gebruikt als mal voor kaarten die op kunststof vellen waren gedrukt.

Beeldhouwwerken uitgevoerd in relatief laag reliëf.

Verwijst naar de periode in Egypte van circa 1540 tot 1292 v. Chr. De periode kenmerkt zich door een herleving van de kunsten en een terugkeer naar de tradities van het Middel Rijk, alsmede artistieke vernieuwingen zoals de revolutionaire veranderingen in de Amarna-periode, en een zeer hoog niveau van vakmanschap. Tot de kunstwerken behoren veel bewaard gebleven koninklijke standbeelden, de reliëfversieringen van een groot aantal graftomben en tempels, en fijn bewerkte kunstnijverheid.

Verwijst naar de kunst en architectuur in de periode van de heerschappij van Ahmed II, die regeerde van 1703 tot 1730. Zijn heerschappij omspant het grootste gedeelte van wat bekend staat als de 'Tulpenperiode'. Ahmed staat vooral bekend om zijn patronaat van de hofschilder Levni, die verantwoordelijk was voor een van de beroemdste latere Ottomaanse historische manuscripten, de 'Sūrnāma' of het 'Festivalboek', uit ca. 1720. Ahmed staat ook bekend om het bouwen van een aantal fonteinen in de hoofdstad met hun karakteristieke decoratie uit de Tulpenperiode, bestaande uit lage marmeren reliëfs met afbeeldingen van vazen met bloemen. Er was ook een langdurige periode van ontwikkeling van paleisarchitectuur tijdens deze periode, vooral met betrekking tot het houten kustpaleis of yali, gebouwd aan de Bosporus.

Verwijst naar de periode in Egypte tijdens de Achttiende Dynastie, van circa 1353 tot 1332 v. Chr. onder het bewind van Amenophis IV, die zijn naam veranderde in Akhenaten. De naam van de periode is afgeleid van de huidige plaats El-Amarna bij de ruïnes van de nieuwe hoofdstad die werd gesticht door Akhenaten. De periode kenmerkt zich door een grondige verandering in de kunst, religie, ideeënwereld, literatuur en taal. Veel van de materiële overblijfselen uit deze tijd zijn door latere heersers vernietigd. De kunst, vooral statuair en en-reliëf beeldhouwwerk, is beschreven als expressionistisch of maniëristisch als gevolg van de breuk met artistieke conventies uit het verleden, met name de verandering in de proporties van menselijke figuren.

Een procédé van reliëfdruk, meestal op zinkplaten, toegepast in de 19e eeuw om bestaand gedrukt materiaal te reproduceren, waaronder tekeningen en modelpagina's.

Verwijst naar de stijl die is vernoemd naar de locatie van de laatste van de koninklijke hoofdsteden van het Angkor-koninkrijk. Artistieke werken in deze stijl zijn onder meer het koninklijk plein van Angkor, een plein met de tempel van Phimeanakas (late 10de eeuw) de twee Khleangs (vroege 11de eeuw), de Baphuon (midden 11de eeuw) en de Bayon. De beeldhouwkunst in deze stijl wordt gekenmerkt door grootschalige monumenten van beschermende figuren, zoals Indra die op zijn driekoppige olifant rijdt. Op deze locatie worden de koninklijke terrassen ondersteund en verstevigd door telamons in de vorm van koninklijke dieren en mengvormen van mens en dier. Andere steunmuren zijn voorzien van beeldhouwwerken van goden in een volgorde die overeenkomt met de verschillende niveaus van het metafysische bestaan. Op de reliëfs op de friezen van tempels worden olifanten afgebeeld in oorlogs- en jachttaferelen. De heiligdommen op deze locatie zijn voorzien van torens die op verschillende niveaus zijn versierd met gebeeldhouwde gezichten van beschermfiguren.

Verwijst naar de stijl die is vernoemd naar het majestueuze tempelbergcomplex dat koning Suryavarman II (1113-1150 n. Chr.) in de 12de eeuw liet bouwen als graftempel voor zichzelf. Deze stijl wordt gezien als de laatste door het hindoeïsme beïnvloede stijl in Angkor vóór de opkomst van het Mahayana-boeddhisme. De tempel belichaamt de kenmerkende stijl van de kunst in het midden van de Angkor-periode (1080-1181 n. Chr.). Het tempelcomplex is gebouwd in lateriet en zandsteen en wordt gekenmerkt door gewelfde plafonds, houten dakspanten en het gebruik van blokken in plaats van duiveltjes voor het koppelen van kinderbalken en zuilen. Bij deze stijl deed het kruisvormige voorplein zijn intrede, ondersteund door overdekte galerijen met zuilen en onderling verbonden galerijen en paviljoenen, die door het daglicht werden verlicht dankzij een innovatief gewelfsysteem. Kenmerkend voor beeldhouwkunst in deze stijl zijn verhalende bas-reliëfs in plaats van vrijstaande beeldhouwwerken. Op reliëfpanelen worden taferelen uitgebeeld uit de Mahabharata en de Ramayana, evenals tableaus van Suryavarman II die koninklijke zaken afhandelt. Figuren van godheden en andere belangrijke personages in de friezen worden getypeerd door felle kleuren en goudbladaccenten. De tempel bevat talrijke standbeelden van apsarafiguren, die zijn afgebeeld met geplooide gewaden, versierd met bloempatronen. Acht andere tempelcomplexen in de koninklijke hoofdstad zijn volgens deze stijl gebouwd.

Verwijst naar de periode en stijl die samenviel met de regeertijd van de opvolgers van Antoninus Pius, van wie de bekendste Marcus Aurelius was, circa 160 v. Chr. De beeldhouwkunst wordt getypeerd door de friezen die zijn gevonden op de sokkel van de zuil van Antoninus Pius, en kenmerkt zich door een hoge mate van reliëf, dramatische uitdrukking en een irrationeel gebruik van ruimte en schaal.

Flessen, gewoonlijk van glas, om medicijnen in te bewaren in apotheken, vaak met bijbehorende stoppen van glas of kurk. De naam van de inhoud stond op de fles op labels of in reliëfletters op het glas. Gebruik 'medicijnpot' voor vaten met een bredere hals die vaak gemaakt zijn van aardewerk en die apothekers gebruiken om medicijnen in te bewaren. Gebruik 'medicijnflesje' voor kleinere flesjes met medicijnen die zijn bedoeld voor patiënten.

Verwijst naar een architectuurstijl uit de periode van de 16de tot de 19de eeuw in het berggebied in het zuiden van Peru. De stijl wordt gekenmerkt door het gebruik van plaatselijke vulkanisch gesteente (sedimentgesteente of sillar) en de integratie van Creoolse, Mestizo en Precolumbiaanse stijlen en motieven, bijvoorbeeld maïs, cantutabloemen, vogels, vissen en mythologische figuren in barokreliëf. In de beeldhouwkunst verwijst de term naar 17de-eeuwse reliëfstijlen in Mestizo-barok, gekenmerkt door zorgvuldige insnijdingen in het oppervlak, waardoor een wandtapijtachtig effect resulteert.

Beschrijft de diverse soorten kunstwerken die zijn vervaardigd door de bewoners van de eilanden in de Astrolabebaai. De bewoners zijn vermaard om hun ronde schilden met een doorsnede van 700-1000 mm en een dikte van 20-30 mm, gedecoreerd met een in reliëf gesneden X-vormig ontwerp. De maskers van Astrolabebaai zijn bekend om hun enorme neuzen en doorboorde, verlengde oorlellen; ze hebben een grootte die kan variëren van levensgroot tot zes meter hoog.

Verwijst naar de stijl die is geïnspireerd op de bouw van de tempel van Banteay Srei in het midden van de 10de eeuw en deels de wederopleving weerspiegelt van de beeldhouwstijlen van de 7de en 8ste eeuw, vóór het Angkor-tijdperk. De tempel is van roze zandsteen, versierd met kleinschalige, gedetailleerde, edelsteenachtige reliëfs, timpaanreliëfs met grote en kleine godheden te midden van een rijk gebladerte, geraffineerde verhalende reliëfpanelen waarin Shiva, Visjnoe en Krishna worden afgebeeld op verschillende niveaus, en muurschilderingen. Gebeeldhouwde figuren hebben een slanker lichaam, natuurlijkere verhoudingen, smallere hoofden, een jeugdigere uitstraling, en kleding zonder smalle verticale plooien die strak om het lichaam valt.

Verwijst naar de stijl die zich in de late 10de tot de 11de eeuw ontwikkelde in Angkor. De stijl wordt gekenmerkt door bladmotieven, het spaarzaam voorkomen van vrijstaande beeldhouwkunst, en jeugdig uitziende gebeeldhouwde figuren met dunne, nauwsluitende kleding zonder diadeem en met fijn gegraveerde plooien en versierd met scherp uitgesneden juwelen. De stijl is zichtbaar in monumentale beeldhouwwerken zoals de Khleangs, de Phimeanaka's en Ta Keo, en in reliëfwerk op lateien en timpanen. Timpanen in deze stijl zijn voorzien van rechthoekige reliëfpanelen met daarop taferelen uit het leven van Rama en Krishna, waarbij meer aandacht is besteed aan de levendige weergave van bewegingen dan aan anatomische details. De door het hindoeïsme beïnvloede boeddhistische beeldhouwwerken kwamen ook tot bloei onder deze stijl, waarbij het haar werd afgebeeld in fijne vlechten in plaats van krullen. Bronzen werken in deze stijl worden gekenmerkt door figuren met ingelegde ogen en wenkbrauwen en een gevarieerde onderwerpkeuze, uiteenlopend van decoratief tot religieus.

Aardewerk dat is versierd uit de vrije hand, met opgelegde slipmotieven die zijn aangebracht met een pipet. De techniek werd het eerst gebruikt op Rijnlands aardewerk van vóór de 3de eeuw v. Chr., ter vervanging van decoratieve reliëfvormen. De engobedecoratie werd als bies aangebracht om de randen van vlakke schalen te versieren met kleine bloemen en andere motieven. De techniek werd wederom gebruikt in het midden en aan het einde van de 19de eeuw, maar was niet populair omdat er snel stukjes van de engobe loskwamen door problemen met het bakken.

Term van Japanse origine voor gladde, platte, ronde of ovale kussentjes met handvatten die worden gebruikt om een vel papier tegen de voorkant van een reliëfcliché te drukken om een afdruk te maken.

Verwijst naar de aardewerkstijl zoals aangetroffen op Cyprus in de laat-Cypriotische periode van circa 1600 tot 1050 v. Chr. De stijl kenmerkt zich door vaten met een ingewerkte ringvormige voet, afgewerkt met gepolijste bruine slip met ingekerfde of in reliëf aangebrachte decoraties, of met witte geschilderde lijnen.

Wordt gebruikt voor het glazuurproces dat is ontwikkeld in Mughal in India, waarbij zowel doorschijnend als ondoorschijnend glazuur wordt aangebracht op goud en zilver, waarna het wordt gegraveerd in een bas-reliëf.

Distinctieve christelijke visuele werken met de hortus conclusus (omheinde tuin) als iconografische thema; vooral bekend vanaf de late middeleeuwen tot de 17e eeuw, vaak in vrouwelijke monastieke instellingen. Ze hebben meestal de vorm van een paneel in bas-reliëf of assemblages, bijvoorbeeld met een centrale sculptuur en uitgebreide wassen bloemen, borduurwerk, etc. Ze portretteerde de Maagd Maria of een andere heilige figuur, omringd door bloemen en planten. Dit speciale werk ontwikkelde in de Zuidelijke Nederlanden, maar werden ook teruggevonden gevonden in het noordwesten van Duitsland en elders.

Verwijst in algemene zin naar de etnische culturen uit de regio die het tegenwoordige Myanmar omvat, in het westelijk deel van het vasteland van Zuidoost-Azië. Verwijst in specifieke zin naar de stijl en periode van de Britse koloniale bezetting tussen 1885 en 1948. De kunst in deze regio, vaak uitgevoerd in bas-reliëf, wordt gedomineerd door monumentale stenen beeldhouwwerken met boeddhistische iconografie en enige Brits-koloniale invloeden.

Impressing an image into a surface using a tool that is cut intaglio with a complete design, resulting in a relief image. In bookbinding, distinguished from "blind blocking" in which a machine is used instead of a hand tool.

Wordt gebruikt voor het drukken met houten blokken, bijvoorbeeld voor blokboeken voor letterzetting, of met houten of soms metalen blokken op textiel. Wordt ook wel gebruikt in verband met reliëfdrukprocédés. Gebruik in dat geval echter liever 'reliëfdruk'.

Voornamelijk Spaanse afbeeldingen met voornamelijk stillevens, hoewel ze vaak een deel van de keuken of en een eettafereel uitbeelden. De term werd tot ongeveer 1650 vooral in Spanje gebruikt. Deze genrestukken waren soms gesitueerd in de ruwe openbare eetgelegenheden waarnaar ze zijn genoemd. Door deze associatie werd de term echter ook gebruikt voor een grote verscheidenheid aan genrestukken met afbeeldingen van personages van lage komaf, vaak met eten en drinken. Al in de jaren 90 van de 16de eeuw werden Vlaamse en Italiaanse keuken- en markttaferelen in Spaanse boedelbeschrijvingen 'bodegónes' genoemd. Deze schilderijen werden nagemaakt door Spaanse kunstenaars. Bodegónes, zoals die van Diego Velázquez, werden destijds gezien als onbelangrijk en zelfs onfatsoenlijk. Ze waren meestal monochromatisch om reliëf en volume te benadrukken. Als gevolg van de stillevenelementen van bodegónes werd de term later meer en meer gebruikt voor stillevens in het algemeen. Tot het midden van de 17de eeuw werden Spaanse stillevens, net als de Nederlandse tegenhangers, genoemd naar de specifieke afbeelding.

Wordt gebruikt voor het procédé van reliëfdruk in de context van het drukken van boeken en andere teksten.

Verwijst naar een decoratiestijl voor aardewerk die vanaf de 7de eeuw v. Chr. tot de eerste helft van de 6de eeuw v. Chr. voorkwam in Boeotië, een gebied ten noordwesten van Athene. Het Boeotische aardewerk was in sterke mate beïnvloed door de Attische stijlen. Het wordt gekenmerkt door het gebruik van zwierige bloemmotieven en mythologische thema's met weinig detaillering, meestal zwartfigurig of met figuren in reliëf. Boeotische klei heeft vaak een enigszins dofbruine tint. De kantharos was een populaire vaasvorm.

Verwijst naar kaarten van een bepaalde regio die bedoeld zijn om door bossen en andere begroeiing bedekte gebieden weer te geven. Meestal vermelden ze de begrenzingen van het bos, de reliëfkenmerken van het gebied, geschatte volumes aan opgaand hout en verwachte groeisnelheden, en kenmerken of projecties die samenhangen met zaken als dierlijke of menselijke bewoning en ecologische kwesties.

Verwijst naar een stijl in de Bronstijd, aangetroffen in Noord-Europa en Scandinavië tijdens het eerste millennium v. Chr. Deze kenmerkt zich door versieringen gemaakt van ronde, knopachtige uitstulpingen of ‘rozetten’ en verfijnde ontwerpen in reliëf op gesmede bronzen voorwerpen.

Verwijst naar de stijl van de keramiek die werd geproduceerd door Johann Friedrich Böttger in het begin van de 18de eeuw. Zijn werk bestaat uit roodbruin of zwart steengoed, versierd met in reliëf aangebrachte, ingekerfde, ingelegde, gegraveerde of geschilderde motieven en gelig porselein met een dik glazuur en toegevoegde decoratie.

IJzeren staven met aan het uiteinde een plat vlak waarop in reliëf een embleem of letter is gezet. Worden na het verhitten gebruikt om vee, gereedschap of geproduceerde goederen te merken met onuitwisbaar bewijs van eigendom.

Brokaat in haut-reliëf.

Oliedruk waarbij wordt uitgegaan van een vergroting op bromidepapier, zodat een contactnegatief niet nodig is. Het fotopapier wordt na de normale afwerking gebleekt, waarbij het zilverbeeld verdwijnt en een in verschillende mate gelooid gelatinereliëf overblijft. De eerste afdruk kan het eindprodukt zijn, maar ook een model voor het overbrengen van de afbeelding op een andere ondergrond.

Oliedrukken, waarbij wordt uitgegaan van een vergroting op bromidepapier, zodat een contactnegatief niet nodig is. Het fotopapier wordt na de normale afwerking gebleekt, waarbij het zilverbeeld verdwijnt en een in verschillende mate gelooid gelatinereliëf overblijft. Hiervan worden afdrukken gemaakt.

Verwijst naar een soort naaldkant die vanaf de 15de eeuw in Brussel werd gemaakt. Spaanse en Venetiaanse kant vormden oorspronkelijk de inspiratie. De naaldkant kenmerkt zich door een fijne Brabantse vlasdraad en een eenvoudig opengewerkt fond, meestal zonder spijlen, dat zwaar werd gecordonneerd en waarop ook ander reliëfwerk werd aangebracht in florale of andere motieven.

Te gebruiken om keramiek te beschrijven dat afkomstig is uit de gelijknamige stad die dateert uit de Middeleeuwen. Vanaf 1800 bestond het werk uit stenen kruiken en tafelgerei met een glimmende bruine sliplaag en reliëf, vaak aangebracht met witte klei. In 1829 werd een veldspaathoudende glazuurlaag geïntroduceerd die het werk het uiterlijk van porselein gaf. De stijlen liepen uiteen van klassiek tot neogotisch. Dieren-, bloemen- en heraldiekmotieven bleven voorkomen tot in de 19de eeuw.

Verwijst naar de Hellenistische aardewerkstijl die is genoemd naar de opgravingen in Cales, Caserta (Italië). De stijl kenmerkt zich door vaten, meestal in de vorm van bekers, schalen of lampoliehouders, versierd met ontwerpen in reliëf. De reliëfs zijn imitaties van metaalwerk en meestal gemaakt met behulp van mallen die men kopieerde van eigentijdse Hellenistische en vroegere prototypes. In andere gevallen zijn de reliëfs opgelegd op zwart geglazuurde vazen in verschillende vormen.

Kleine reliëfs gesneden in edelstenen, halfedelstenen, glas, keramiek of schelpen met lagen van verschillende kleuren, zodanig dat de voorstelling in een bepaalde kleur afsteekt tegen een anders gekleurde achtergrond.

Banden waar in het midden van de platten een reliëf gestempeld is, als imitatie van antieke juwelen of medailles.

Curule-stoel die is afgeleid van de vouwkrukken met gekruist onderstel uit het oude Egypte. De stoel wordt gekenmerkt door een niet-vouwbare curule-onderstel met daarop een verstelbare rugleuning van reliëfleer of riet. Aangenomen wordt dat ze van Spaanse herkomst zijn en ze zijn genoemd naar de havenstad op het schiereiland Yucatán. Veelvuldig aangetroffen in Louisiana tussen plantagemeubilair uit de 19de eeuw.

Verwijst naar de regionale stijl van Centraal-Java. Decoratieve kunsten en kostuums uit dit gebied worden vaak gekenmerkt door het gebruik van teritik voor het omlijnen van motieven, textielproducten die worden gedragen als hoofddoeken, grote ceremoniële omslagdoeken en sjerpen en kain kembangan bloem- en plaidmotieven. De textielmethode van de productie die bekend staat als ‘ikat’ wordt gebruikt voor het aanbrengen van patronen, waarbij gedeelten van patronen van draad worden afgebonden om de verfstof tegen te houden. Hofkledingstijlen werden gekenmerkt door appliqué op geïmporteerde zijden textielstoffen die over het effen, centrale ruitvormige gebied van een borstkleed en ceremoniële omslagdoeken werden aangebracht. In de beeldhouwkunst wordt de stijl gekenmerkt door de vroegste voorbeelden van stenen monumenten en candi's, zeldzame afbeeldingen van hindoegoden, reliëfpanelen die rigide, kloksgewijze narratieve sequenties afbeelden en Boeddhabeelden gezeten op leeuwentronen. Centraal in religieuze beeldhouwkundige programma's staat het elitaire karakter van het boeddhisme, waardoor boeddhistische iconografie en kunst de overhand hadden. In tegenstelling tot stijlen in andere gebieden van Java, wordt deze stijl niet gekenmerkt door een traditie van gegraveerde stenen afbeeldingen. In de architectuur wordt de stijl gekenmerkt door getrapte sanctuaria, afgeknotte piramideconstructies en makara-ornamenten ter versiering van trappen.

Verwijst naar de Hellenistische aardewerkstijl die bekend is van de opgravingen in Centuripe op Sicilië. De stijl kenmerkt zich door een gecombineerd gebruik van reliëfdecoratie en geschilderde afbeeldingen, waarin de figuren zijn geschilderd in verschillende kleuren en die lijken op muurschilderingen.

Algemene term voor een vel papier waarop met een bepaald proces een afdruk in chromatische kleuren is gemaakt. Kan ook in specifieke zin verwijzen naar reliëfafdrukken van metaalblokken.

Fotomechanische afdrukken in kleur, meestal getinte halftonen in reliëf. Aan het eind van de 19de eeuw in gebruik in Frankrijk.

Wordt gebruikt voor het maken van tweedimensionale composities of composities in zeer ondiep reliëf. Deze worden samengesteld door verschillende, heterogene voorwerpen (van papier, stof of andere materialen) aan elkaar vast te plakken op een plat oppervlak. Gebruik 'assemblage (beeldhouwtechniek)' indien grote, driedimensionale objecten overheersen. Gebruik 'montage' als de samengevoegde voorwerpen enigszins als een eenheid overkomen.

Drukprocédé waarbij het drukoppervlak wordt gevormd door voorwerpen op een ondergrond te lijmen; kan gedrukt worden in intaglio of reliëf, of kan blind gedrukt worden.

Zeer lichte stof van verschillende vezelsoorten, met een ruw of gekrinkeld oppervlak dat wordt verkregen door het gebruik van overtorste draad of garen, door te bedrukken met caustische soda, te weven met wisselende trekspanningen of door persen in reliëf.

Verwijst naar de periode van de achtste en negende eeuw die is genoemd naar de hoofdstad van de Chinese provincie Dai-Lai. De stijl van deze periode wordt bepaald door de bloei van het boeddhisme, die van invloed was op de ontwikkeling van beeldhouwkunst en architectuur en door de inbreng van Chinese stijl en Cham-stijl. In de beeldhouwkunst wordt deze periode gekenmerkt door afbeeldingen van het boeddhistische godendom en van boeddhistische monniken, geconstrueerd in hout of steen, stenen pilaren, mythische kinnarafiguren, beschermende lokapala-figuren beïnvloed door Indiase en Chinese decoraties, en beeldsnijwerken in bas-reliëf van planten en figuren die doen denken aan grotsculpturen van Yungang en Longmen in China. In de architectuur wordt deze periode gekenmerkt door terracotta lijstwerk op tempels, stoepa's gebouwd van baksteen en motieven op constructies met gestileerde draken, wolken en planten.

Vergelijkbaar procedé als bij bosseleren, maar dan omgekeerd; er wordt bijvoorbeeld een plaat met reliëf onder een vel papier geplaatst en door een pers gevoerd, waardoor de betreffende gedeelten niet verhoogd maar verdiept worden aangebracht.

Verwijst naar de periode van circa 2650 tot 2575 v. Chr.in Egypte. Onder de kunstwerken van die tijd bevinden zich beelden, reliëfs en muurschilderingen.Een toonbeeld van de architectuur uit deze periode is de trappiramide van koning Djoser in Saqqara. De periode kan worden beschouwd als een link tussen de vormingsperiode van de eerste twee dynastieën en de klassieke periode van het Oude Koninkrijk, beginnend ten tijde van de Vierde Dynastie.

Voor devotie bedoelde afbeeldingen die tweedimensionaal of in bas-reliëf zijn uitgevoerd.

Ivoren diptieken met voorstellingen in reliëf, die in de oudheid door Romeinse consuls bij hun ambtsaanvaarding werden aangeboden aan de keizer, de senaat en invloedrijke vrienden.

Verwijst naar de periode Champa die wordt geassocieerd met het koninklijke kloostercomplex Dong-Duong dat werd gesticht door koning Indravarman II (875-889 n. Chr.) en dat in het gebied floreerde van de 9de tot de vroege 10de eeuw. Bouwkundige kenmerken uit deze periode zijn gebaseerd op het Dong-Duong-complex en bestaan onder andere uit in baksteen opgetrokken heiligdommen die zijn gegroepeerd binnen interne omheiningen, zalen met pilaren, interne en externe penanten ter ondersteuning van de stupa, stenen kalan met meerdere verdiepingen, zuilconstructies die bekend zijn als stambah's en die qua vorm vergelijkbaar zijn met boeddhistische torenstupa's, een lange zaal die de vih'ra wordt genoemd en die beelden van Boeddha bevat, en altaren die tegen muren zijn geplaatst. In de beeldhouwkunst manifesteert deze periode zich in de religieuze trend van het Mahayana-boeddhisme, gekenmerkt door Boeddha-figuren die op Chinese wijze zijn gekleed, dv'rap'las-figuren met krachtige uitdrukkingen, dikke lippen, gestileerde oren en kortgeknipte bakkebaarden, bronzen beelden van Boeddha die zijn gegoten met behulp van het verlorenwasgietprocédé, bas-reliëfs die timpanen en altaren decoreren, en die verschillende koninklijke personages tonen in gestileerde handelingen, beelden van olifanten met gebogen achterpoten en met hun kop naar voren of met hun lichaam opgericht. Shaivitische koppen en vrouwelijke afbeeldingen van Tara uit deze periode worden gekenmerkt door een sterke frontaliteit en overdreven gelaatstrekken.

Verwijst naar de prehistorische periode (4de tot 1ste eeuw v. Chr.) en cultuur van de regio Indochina in Zuidoost-Azië. Met de stijlontwikkelingen in deze periode, die later onder Indiase en Chinese invloed zou komen, is de grondslag gelegd voor de beschaving in deze regio, zo wordt algemeen gedacht. De periode wordt vooral gekenmerkt door de ontwikkeling van grote stenen monumenten die als religieuze heiligdommen fungeren. In deze periode maakte het bronswerk een grote bloei door: rituele keteltrommen, huishoudelijk gerei en maskers vervaardigd met de verlorenwasmethode, ceremoniële bijlen die als machtssymbool fungeerden, en rijk bewerkte trommels van uiteenlopende grootte. De bronzen producten werden vaak gesierd met menselijke en dierlijke reliëfpatronen die waren afgeleid van geweven ontwerpen in textiel. De spiraalvorm was een populair motief in deze periode en verscheen als decoratief element op textiel en bronswerk.

Verwijst naar de periode van het Thaise koninkrijk van Dvaravati, dat floreerde vanaf de 7de tot de 11de eeuw. De artistieke productie uit deze periode bestond voornamelijk uit Theravada-boeddhistische monumentale beeldhouwkunst die werd beeldgesneden uit schisteus zandsteen en beschilderd met rood pigment, vergulde bronzen beeldhouwwerken, beeldhouwwerk in bas-reliëf met stucwerkversieringen die taferelen afbeelden van de J'takas, vergezeld door bewakers en mythische dieren, stoepaconstructies die zijn gemodelleerd naar Indiase prototypen die worden gekenmerkt door een halve bol-constructie en een laag, vierkant basement waarbovenuit spitsen steken die zijn samengesteld uit platte ringen gekroond met een bol, en rechthoekige wihan gebouwd van baksteen met kleimortel op laterietbasementen. Voorbeelden van tempelcomplexen uit deze periode zijn te vinden op het terrein van Wat Kukut in Lamphun. De tempels uit deze periode worden gekenmerkt door laterietconstructies, terugwijkende vierkante verdiepingen, puntige spitsen die zijn samengesteld uit een groot aantal concentrische ringen en zijn versierd met kleine stoepa's, en nissen met staande Boeddhabeelden in stucwerk en terracotta.

Procedé waarbij een beeld van een reliëf of gegraveerd oppervlak wordt overgebracht op een materiaal zoals papier of stof, hetzij door het materiaal op het oppervlak te leggen en druk en wrijving toe te passen met, bijvoorbeeld, krijt of potlood, hetzij door het oppervlak te inkten, het materiaal vervolgens op dat oppervlak te plaatsen, en daarna druk en wrijving uit te oefenen.

Verwijst naar de periode van circa 2925 tot 2775 v. Chr. in Egypte. Kunstwerken uit deze periode zijn onder meer muurschilderingen, beeldhouwwerk, reliëfs en aardewerk, die worden gekenmerkt door enerzijds de introductie van artistieke conventies die de norm zijn geworden voor latere Egyptische kunst en anderzijds de voorstelling van het goddelijk koningschap.

Weelderige kantsoort die een combinatie van klos- en naaldkant is: de gesloten delen worden in Brusselse Duchesse geklost, de opvul tussen de motieven is een lichte gaasgrond die met de naald wordt gemaakt. Kenmerkend zijn ook de sierlijke tekeningen met motieven uit de natuur en de grote diversiteit aan elegante versieringen zoals sterretjes, ringetjes, reliëfs en openluchtjes die zowel in klos- als naaldkant worden aangebracht.

Wordt gebruikt voor pilasters met een ingewikkelde decoratie en beeldhouwwerk in bas-reliëf, die van boven naar beneden smal toelopen, zoals veel wordt aangetroffen in de Spaanse post-renaissance architectuur.

Verwijst naar een aardewerkstijl die bloeide in Fostat (het oude Cairo) gedurende de Fatimidische periode. Fragmenten uit de vroegere Tulunidische periode laten zien dat de techniek van lustrewerk in deze periode werd geïntroduceerd in de ateliers van Fostat, in nauwe samenhang met het Samarra-aardewerk. Nuances in het lustre zijn te herkennen in het aardewerk dat tijdens de Fatimidische periode werd vervaardigd, hoewel ieder stuk van slechts één laag lustre is voorzien. Ook de decoratieve motieven worden rijker en gevarieerder en bevatten elementen uit diverse culturen, een bewijs dat Fatimidisch Egypte openstond voor invloeden uit het gehele Middellandse Zee-gebied en zelfs daarbuiten. Afbeeldingen van dieren in rollen, vissen, vogels en wensinscripties in decoratief Kufic zijn populair; ook fantasiewezens en menselijke figuren zijn in trek, evenals meer schematische motieven zoals hartpalmetten. Sommige afgebeelde dieren zijn geïnterpreteerd als symbolen van de maan of de zon of als astrologische symbolen. In Egypte werd uitsluitend vaatwerk vervaardigd, geen tegels. De productie van Fostat-lustrewerk lijkt te zijn opgehouden tijdens de periode van de mammeluks, toen de pottenbakkers een voorkeur voor reliëfdecoraties gingen ontwikkelen.

Verwijst meestal naar de productie van reliëfdrukvlakken met behulp van fotografie. Kan ook verwijzen naar elk fotomechanisch procédé om chemisch geëtste drukplaten te prepareren.

Verwijst naar de pre-Angkor-stijl en -periode rondom de Cambodjaanse koninkrijken van Funan (1ste tot 9de eeuw) die in hoge mate waren beïnvloed door Indiase ideeën. De stijl is vooral zichtbaar in de lager gelegen valleien van de Mekong-rivier. De beeldhouwkundige productie in deze stijl bestaat uit grote, vrijstaande zandstenen figuren van goden uit Hindoe-, Shiva-, and Visjnoe-teksten. Religieuze beeldhouwwerken bestaan vaak uit verschillende goden die zijn gecombineerd tot een enkele figuur en worden gekarakteriseerd door gladde, onafgebroken oppervlakken die zijn uitgebreid door middel van brede, frontale vlakken en door uitsparingen aan de zijkanten die zijn verbonden met het massieve blok. Deze periode werd tevens gekenmerkt door de rudimentaire ontwikkeling van niet-Indiase elementen zoals de zandstenen lateien die werden gemaakt voor deuropeningen van bakstenen schrijnen, het concept van de latei als speciaal attribuut van de geestschrijn en beeldhouwwerken in reliëf die waren gebaseerd op paren van monsterfiguren en bladontwerpen. Boeddhistische iconen in deze stijl zijn geconstrueerd in zandsteen en zijn minder zinnelijk en verfijnd dan Hindoe-figuren.

Verwijst naar het proces dat of de kunstvorm die zich bezighoudt met het maken van beeldhouwwerken. Het verwijst met name naar het snijden of graveren van hard materiaal of het vormen of gieten van smeedbaar materiaal teneinde ontwerpen of figuren in reliëf, in intaglio of vrijstaand te maken. Het wordt doorgaans gebruikt als verwijzing naar de vervaardiging van grote of middelgrote objecten van steen, klei of brons. Naar de vervaardiging van kleine objecten van brons of steen wordt doorgaans verwezen met een specifieke term, zoals 'steensnijden' of 'matrijsgieten'. De vervaardiging van beelden van hout of ivoor wordt doorgaans 'beeldsnijden' genoemd.

Het vormen van letters of figuren in reliëf zonder inkt, folie of andere kleur.

Het aanbrengen van letters of figuren in reliëf op een oppervlak, meestal door middel van stempelen of modelleren.

Een wijze van ciseleren met behulp waarvan veeleer platte oppervlakken worden versierd dan dat er reliëfversieringen worden aangebracht..

Het versieren van een oppervlak door middel van kerven of reliëfdrukken, zoals bijvoorbeeld het handpersen van linnen boekkaften of bladgoudoppervlakken.

Wordt gebruikt voor het diepdrukproces waarbij het ontwerp in de drukplaat wordt gegroefd. Wordt onderscheiden van 'houtgraveren', want dat is een reliëfdrukprocédé. Is in het verleden soms gebruikt om te verwijzen naar drukprocédés in het algemeen, meestal die procédés waarbij gebruik werd gemaakt van drukplaten; gebruik de juiste voor- en achtervoegsels om de term te specificeren. Gebruik 'graveren (inkerven)' als het uitsluitend gaat om de handeling van het insnijden van het patroon.

Wetenschap die zich bezighoudt met de reliëfkenmerken van het aardoppervlakt op het land en onderzee, die er een algemene interpretatie van tracht te geven door middel van de principes van de fysische geografie in de omschrijvende aspecten en van structurele geologie in de verklarende stadia.

Geologen die zich bezighouden met de reliëfkenmerken van het aardoppervlak, op het land en op de zeebodem, en een generieke interpretatie van deze kenmerken proberen te geven op basis van de fysische geografie voor de beschrijvende aspecten en de structurele geologie voor de verklarende fase.

Verwijst naar voorstellingen van plaatsen of dingen, doorgaans op vrijwel tweedimensionale media zoals prenten, tekeningen, schilderingen, foto's of bas-reliëfs. De term wordt meestal gebruikt om een voorstelling gemaakt vanuit een bepaald gezichtsveld te onderscheiden van andere informatievormen zoals diagrammen, werktekeningen of verbale beschrijvingen.

Hoofdzakelijk een 19e eeuws drukprocédé vanaf een dun gipsverband van ofwel een bas-reliëf model gietvorm of een gegraveerd oppervlak, oorspronkelijk ook met behulp van gips of gebrand gips.

Beschrijft de diverse soorten kunstwerken die zijn vervaardigd door de bewoners van de Golf van Papoea. De volkeren van de Golf van Papoea waren bekend vanwege hun agiba of schedelheiligdommen, die bestaan uit gestileerde antropomorfe vormen welke versierd zijn met ajourwerk en reliëfhoutsnijwerk, met decoraties in rode, zwarte en witte verf. De bewoners van de Golf van Papoea produceerden allerlei uiteenlopende soorten maskers en architectuur, welke per groep verschilden.

Verwijst naar de cultuur van de Gupta-periode in Noord-Centraal-India vanaf de vroege 4de eeuw tot de late 5de eeuw, een periode die wordt beschouwd als de 'klassieke' periode van Indiase kunst. Tijdens de Gupta-periode was er sprake van een grote activiteit op het gebied van wetenschap, visuele kunsten, muziek en literatuur, en de periode had haar hoogtepunt tijdens de heerschappij van Chandra Gupta II (375-415 n. Chr.). Sommige van India's oudste bewaard gebleven schilderingen werden in deze periode gemaakt in de boeddhistische grotten van Ajanta in de Deccan; de schilderingen worden gekenmerkt door levendige kalligrafische lijnen en levensechte contemporaine details. De beroemde bouwkundige Gupta-stijl ontwikkelde zich mogelijk uit de Kushana-stijl; tegen het eind van de 4de eeuw had zich een duidelijke boeddha-icoon ontwikkeld, die werd gekenmerkt door monumentale eenvoud en een verfijnd realisme. De spanning van vroegere Mathuran-beeldhouwkunst is vervangen door een kalme en rustige atmosfeer die een spirituele andere wereldlijkheid aanduidt die een kenmerk is van de boeddhistische Gupta-stijl. Onder de vele beeldhouwkundige vondsten bij Sarnath is een groep sculpturen die bekend staat als de 'natte boeddha's' met nauwsluitende kleding en vliesachtige vingers als typische Gupta-kenmerken. Gedurende deze periode trad de hindoekunst op de voorgrond; het vroegste en opvallendste voorbeeld van Gupta-hindoekunst is de in rotssteen uitgehouwen schrijn van Udayagiri uit 401. De beeldhouwer van de reliëfs van de verwoeste Dashavatara-tempel bij Deogarh kopieerde de boeddhistische stijl van Sarnath en paste deze toe op een hindoemotief, met opmerkelijk resultaat. Er is echter heel weinig Gupta-kunst overgebleven, aangezien een groot deel van deze kunst, zowel boeddhistische als hindoeïstische kunst, werd vernietigd tijdens de invasies van de Hunnen en de komst van de islam.

In algemene zin, in reliëf gevormd aardewerk met lood- of tinglazuur dat vanaf 1350 hoofdzakelijk in Duitsland is geproduceerd voor isolatietegels van kachels. De term wordt eveneens gebruikt voor het beschrijven van vaatwerk met een figuratieve decoratie, meestal religieuze of mythologische voorstellingen, dat vanaf de 16de eeuw door kachelbouwers werden vervaardigd. Vanaf circa 1500 verschijnt er polychroom glazuur en vanaf het midden van de 17de eeuw wordt loodglazuur verdrongen door tinglazuur. Neurenberg wordt beschouwd als het productiecentrum van Hafnerwaar, hoewel het ook in Zwitserland en andere delen van Midden-Europa is vervaardigd.

Reliëfproces voor kleuring en stereoscopie, in 1856 gepatenteerd door John Bishop Hall uit New York. Er werden twee vergelijkbare afdrukken gebruikt, waarvan er een transparant werd gemaakt met kunstharsvernis en de andere werd gewassen met gekleurde verf. De transparante afdruk werd boven op de geverfde aangelegd en ze werden samengevoegd met een glas- en een grondplaat.

Verwijst naar de periode die is genoemd naar de heerschappij van koning Harshavarman III (1066-1080 n. Chr.) in het vroege Angkor-rijk, en die wordt gekenmerkt door een snelle expansie en stadsplanning. Monumenten uit deze periode ontwikkelden zich tot duidelijke functionele of symbolische typen. Het eerste van deze typen was de tempel-berg, een constructie die werd gebouwd op de top van een heuvel of berg in de vorm van een piramide met terrassen met daarin een centraal sanctuarium waarin een afbeelding was geplaatst die de macht van de koning symboliseerde. Het tweede type was een tempel die was gebouwd op vlakke grond en die qua ontwerp was gebaseerd op Indiase en Cambodjaanse tempels. Beide tempeltypen werden over het algemeen gebouwd van baksteen, lateriet of zandsteen, bevatten interne sanctuaria en bogen op kraagstenen. Beeldhouwwerken uit deze periode waren gewoonlijk voorbeelden van de Koh Ker-stijl (tweede kwart van de 10de eeuw) en de Banteay Srei-stijl (tweede helft van de 10de eeuw), die werden gekenmerkt door reliëfsculptuur die een reeks Indiase legendes afbeeldde, en van de stijl van de Khleangs (laat 10de tot vroeg 11de eeuw), die werd gekenmerkt door een reeks bladmotieven op tempeltimpanen en figuren van jeugdige godheden, vaak met kuiltjes in de wangen, gekleed in dunne, nauwsluitende kleding en versierd met sieraden.

Verwijst naar de Hettitische periode van circa 1400 tot 1200 v. Chr., toen de Hettitische heerschappij in Anatolië en Syrië werd hersteld. De kunst uit deze periode wordt gekenmerkt door monumentale beschermbeeldjes, uit de rotsen gehakte reliëfs en fijn metaalwerk.

Een reliëfprocédé waarbij het ontwerp in de kopse kant van een blok hout is gesneden en van daaraf wordt gedrukt. Dit procédé verschilt van 'houtsnijden (procédé)', de benaming voor een reliëfprocédé waarbij de afgewerkte zijde van een houtblok wordt gebruikt.

Blokken hout waarop ontwerpen, woorden, of andere afbeeldingen worden gesneden, om af te drukken. Meestal als reliëf beelden, hetzij op papier, stof, of ander materiaal.

Reliëfprocédé waarbij het ontwerp in de afgewerkte kant van een blok hout wordt gesneden en van daar wordt gedrukt; verschilt van 'houtgraveren', waarbij de kopse kant van een blok hout wordt gebruikt.

In het algemeen afbeeldingen waarop een heilige entiteit is geportretteerd; de afbeelding zelf wordt als heilig beschouwd. In een meer specifieke betekenis heeft de term doorgaans vooral betrekking op christelijke afbeeldingen, gemaakt vanaf de 6de eeuw binnen de context van de oosters-orthodoxe kerken, aan de hand van voorgeschreven regels voor onderwerp (Christus, Maria, heiligen en hoogfeesten) en compositie, die dienden voor godsdienstige handelingen thuis of in de kerk. Meestal zijn iconen in tempera op paneel geschilderd, maar ook andere tweedimensionale media, waaronder fresco's of reliëfs, zijn mogelijk. Christenen die iconen vereren, maken onderscheid tussen aanbidding en verering, hoewel er in de praktijk geen duidelijk onderscheid is. Gebruik 'afgodsbeeld' of 'cultusbeeld' voor een niet-christelijk beeld dat heilig is of een godheid belichaamt.

Fotomechanisch procedé waarbij gelatinereliëfmatrices worden gemaakt door via een bichromatische behandeling negatieven of positieven in verschillende fasen te kleuren; vervolgens wordt een kleurendruk gemaakt door verf van de matrices in register over te brengen op een ondergrond.

Wordt gebruikt voor munten die door middel van een fout tijdens de productie hetzelfde beeld op de voor- en keerzijde krijgen, één in reliëf en het andere hol en in negatief. Dit gebeurt wanneer de afgewerkte munt in de keerzijde van het stempel is blijven hangen en als gevolg daarvan zijn afdruk achterlaat op de volgende munt.

Verwijst naar de culturen en stijlen van Indonesië, en weerspiegelt de vermenging van verschillende regionale culturen uit het vasteland van Zuidoost-Azië en Oceanië. De stijl is over het algemeen beïnvloed door de filosofieën van het boeddhisme, hindoeïsme en de islam. Beeldhouwkundige productie in de regio wordt over het algemeen gekenmerkt door megalithische monumenten zoals menhirs, dolmens, stenen sarcofagen, terrasvormige grafheuvels, grote stenen die zijn uitgehakt in de vorm van dieren en mensen, en stenen schedeltroggen. Vroege beeldhouwstijlen in de regio worden gekenmerkt door gelijkmatige vlakken, welvingen, emotieloze uitdrukkingen en bewegingloosheid. Ornamentele werken uit deze regio imiteren Chinese Chou- en pre-Han-werken en tonen bronzen trommels met gemodelleerde flenzen en reliëfornamenten die bestaan uit gestileerde maskers met oorpiercings. Door Indiase stijl geïnspireerde werken worden gekenmerkt door verfijnde bronzen Boeddha's en bodhisattva’s. In de architectuur wordt de stijl gekenmerkt door tempelcomplexen die bekend staan als tjandi’s en candi’s.

te gebruiken om een ontwerp of een deel daarvan te beschrijven, zoals op munten, dat is weergegeven in intaglio in plaats van in reliëf.

Het zodanig schikken en aanpassen van proporties dat de hoofden van figuren zich op hetzelfde horizontale niveau bevinden. Vooral veel toegepast in Griekse reliëfs en friezen.

Verwijst naar de periode en de stijl die in het algemeen worden geassocieerd met het eiland Java. In de beeldhouwkunst kenmerkt de stijl zich door bronswerk dat sterk is beïnvloed door de Dông-son-cultuur en de Indiase culturen. Voor beeldsnijwerken werd veel gebruik gemaakt van been en schildpad. Naarmate de islam zich in de 15de eeuw over Java verspreidde, werden de beeldhouwstijlen meer gekenmerkt door diep ingesneden reliëfs met een levendige maar minder verfijnde dynamiek en werden religieuze thema's als verlossing en redding afgebeeld. De bouwstijl uit deze periode kenmerkt zich door de candi, een tempelcomplex met meestal een dakstructuur die bestaat uit in lagen aangebrachte stenen, versierd met arkels, basementen met rond lijstwerk, cellae en beeldhouwwerken van banaspatikoppen. Granaten, kristallen, parels, ivoor en amethisten werden gebruikt in armbanden en halskettinghangers. De hofsieraden zijn voorzien van ingesneden iconografie. Op Java werden ook manuscripten geïllumineerd met afbeeldingen van islamitische onderwerpen.

Gietijzeren rechthoekige platen die, wanneer met bouten of op andere wijze aan elkaar gemonteerd, deel uitmaken van een vijf-plaat, zes-plaat, of tien-plaats houtkachel. Kachelplaten bestemd voor de voor-en zijkanten van de kachels werden vaak versierd in bas-reliëf, vooral met Bijbelse scènes of tekst.

Verwijst naar middeleeuwse monumentale kruisen, gewoonlijk van steen, die werden gebruikt als markering van plaatsen in het landschap, meestal een heilige plaats, een graf of een verzamelplaats in het Keltische Ierland, Schotland of elders. Ze dragen in het algemeen inscripties of versieringen in bas-reliëf in een door Vikingkunst beïnvloede Keltische stijl. De typische vorm is die van een Latijns kruis met een ring rond het snijpunt van de verticale en de horizontale balk; enkele van de oudste voorbeelden bestaan echter uit een losse stenen zuil met versieringen en inscripties.

Wordt gebruikt voor aardewerken lampen uit de oudheid, met een kikker in reliëf aan de bovenkant.

Verwijst naar de pre-Angkor stijl die is genoemd naar een monument dat werd opgericht in de periode van de late 7de eeuw tot de 8ste eeuw. Bouwkundige ontwerpen in deze stijl worden voornamelijk gekenmerkt door bakstenen constructies, Indiase Gupta-bouwplannen met kleine rechthoekige cellae die heilige beelden herbergen, torens met gewelfsystemen die zijn voorzien van een draagsteen en terugkerende patronen van bladeren en reliëfbanden met gebladerte ter versiering van colonnetten. De stijl benadrukt de verering van hindoeïstische goden, met name Shiva. De beeldhouwstijl vertoont overeenkomsten met hindoeïstische en boeddhistische beeldhouwkunst.

Wordt gebruikt voor ornamentele elementen, meestal in reliëf en driehoekig van vorm, die lijken op een fronton en boven deuren of ramen worden geplaatst.

Verwijst naar de pre-Angkor-stijl van het midden van de 9de eeuw, waarvan het tempelcomplex van Sambor Prei Kuk een goed voorbeeld is. Tempels in deze stijl volgen de Indiase Gupta- en post-Gupta-bouwplannen en worden vooral gekenmerkt door een bakstenen constructie, centrale sanctuaria, gegoten basementen, muren die door pilasters zijn verdeeld in verticale panelen en die zijn versierd met blinde deuropeningen, nissen, reliëfpanelen en piramideachtige torens die op kleinere schaal het ontwerp van de grote tempelfaçade imiteren. De stijl wordt vaak gekenmerkt door beeldgesneden lateien die worden ondersteund door cirkelvormige colonnetten en gewelfde banden met bloempatronen die verspreid zijn aangebracht tussen cirkelvormige medaillons met een afbeelding van een god of heilig dier. De beeldhouwkundige stijl toont tevens sterke vroege hindoeïstische invloeden met veelarmige goden rondom, een sterk gevoel van gewichtverschuiving in grote beeldhouwwerken, het zelden voorkomen van beeldhouwwerken in hoogreliëf, subtiel gestileerd realisme, sobere kleding en lichaamsversieringen.

Verwijst naar de Assyrische periode en stijl van circa 1000 tot 612 v.Chr. De heerschappij van afzonderlijke vorsten leidde tot verschillende stijlen die voornamelijk zichtbaar waren in de reliëfversieringen in de paleizen. Over het algemeen geven deze blijk van veel oog voor detail, hebben zij een beschrijvend karakter en een streven naar realisme dat niet eerder in de kunst van het Nabije Oosten werd vertoond.

Verwijst naar de fase van de Nara-periode tussen circa 756 en 784 n. Chr. In de beeldhouwkunst wordt de stijl gekenmerkt door een zwaarder en voornamer ogend figuurtype, met een sterk versoberde uitwerking van de vormen en draperieën. Op het gebied van bronswerk vond deze periode zijn hoogtepunt in de Grote Boeddha van Tōdai-ji, welke overigens niet meer bestaat. De kleine bronzen die met Tōdai-ji worden geassocieerd, zoals de lantaarns, zijn fraaie voorbeelden van gietwerk in bas-reliëf. Kenmerkend zijn de afbeeldingen van wervelende draperieën en een fijne lijnvoering. Er resten ons nog slechts weinig schilderijen uit deze periode, maar documenten van de Shōsōin maken melding van kamerschermen waarvan de schilderingen een hoge graad van verfijning kenden. Kenmerkend voor de rolschilderingen uit deze periode is de weergave van een verhalende afbeelding pal boven een tekst, een stijl die in de 8ste eeuw reeds als verouderd werd beschouwd.

Verwijst naar de periode in Meso-Amerika van circa 1200 tot 1521 die is verbonden met de opkomst van het Azteekse keizerrijk. Met betrekking tot aardewerk en keramiek wordt deze periode gekenmerkt door polychrome potten uit de regio's Cholula en Mixtec en potten met de afbeelding van dieren die zijn versierd met emblemen in plaats van narratieve voorstellingen. Beeldhouwkundige stijlen uit deze periode tonen bijna levensgrote, staande figuren met vaag gemodelleerde gelaatstrekken en gebeeldhouwde oppervlaktepatronen die kostuums, lichaamsverf of tatoeages aanduiden. Artistieke vernieuwingen in edelsteenbewerking worden in deze periode uitgebreid en hebben onder andere betrekking op jade, parels, potten van tecali, bergkristallen bekers met een voet, oorspoelen van kristal en lavaglas, en ornamenten van turquoise git, koraal en amber die worden gebruikt in rituele ceremonies. Veelvuldig gebruik van hardstenen beeldsnijwerk, onder andere voor het vervaardigen van ceremoniële potten versierd met een laag reliëf en met beeldhouwwerken van mensen, goden, dieren en plantenvormen die zijn gemaakt van jadeïet en andere groenstenen, dioriet, chalcedon en bergkristal. De Azteken verbreidden tijdens deze periode ook het gebruik van turquoise mozaïeken en veren hoofdtooien.

Verwijst naar de kunstperiode in Meso-Amerika van circa 600 n. Chr. tot 900 n. Chr. Beeldhouwkundige stijlen uit die periode varieerden al naar gelang de regio. In Tierra Blanca bevatten aardewerk en schalen van keramiek rituele taferelen in hoogreliëf die met een mal waren gemaakt. Figuren uit Nopiloa zijn meestal gemaakt met behulp van een mal, maar bedekt met een crèmekleurig engobe. In de meeste regio’s worden bij aardewerk en kleibeelden staande en zittende vrouwelijke figuren afgebeeld met sierlijke hoofdtooien, kralenkettingen en geknoopte slangenriemen. Het gaat onder andere om schalen met crèmekleurig engobe die gedetailleerd zijn beschilderd met realistische en imaginaire dierenfiguren en gekostumeerde figuren die zijn gerangschikt in paren of trio's. Edelsteenbewerking uit deze periode wordt gekenmerkt door drie vormen die zijn verbonden met een heilig balspel: yuog, palma en hacha. In de architectuur wordt deze stijl gekenmerkt door stèles en altaarconstructies met grote, zoömorfe frontale figuren in hoogreliëf, versierd met compacte kostuumontwerpen. Schilderstijlen uit deze periode beelden mensen af in een stedelijke context te midden van piramides, tronen, trappen en marktplaatsen en hebben rijke, symbolische kleuren. Tempels en gewelven uit deze periode zijn versierd met muurschilderingen waarop expressieve, historische, militaire en rituele afbeeldingen zijn weergegeven.

Italiaanse imitatie van Aziatisch lakwerk. De reliëfversieringen worden gevormd door op het oppervlak geplakte en geverniste uitsnijdingen.

Verwijst naar de stijl en periode rondom de cultuur die een bloeitijd beleefde in het Cambodjaanse koninkrijk Lan Xang (1353-1707 n. Chr.). De stijl van deze periode is gebaseerd op inheemse innovaties en Thaise en Khmer-invloeden. In de religieuze architectuur is de stijl terug te zien in de Vat Visum (1503 n. Chr.) en de Vat Xieng Thong (1561 n. Chr.), met grootse stoepa's of monumenten, schuine, overlappende daken met dakpannen, dakranden die worden ondersteund door kraagstenen of door vergulde of gelakte consoles en houtconstructies. Seculiere bouwwerken zijn gebouwd van hout en zijn ook voorzien van vergulde bas-reliëfs. In deze periode kwam het tot de ontwikkeling en uitbreiding van een structuur met een heiligdom en ontmoetingsplaats, waar heilige beelden werden ondergebracht. In de beeldhouwkunst in deze stijl staan boeddhistische thema's en iconografie centraal, hoewel er ook wel enige hindoeïstische beeldhouwwerken zijn. Typerend zijn figuren in brons, steen, edelmetaal, droog lakwerk en terracotta.

Verwijst naar de stijl die in verband wordt gebracht met Laos, in het dal van de bovenloop van de Mekong. In de hybride stijl zijn Thaise, Myanmarese, en Khmer-invloeden te herkennen. De basis van de kunststijl van deze regio ligt in de religie en traditie, met boeddhistische en hindoeïstische iconografie en verhalende reliëfpanelen die wortelen in Theravada-boeddhistische en hindoeïstische principes. Kenmerkend voor volkskunst in deze stijl zijn manden, hout- en ivoorsnijwerk en zilver- en goudwerk. Kenmerkend voor architectuur in deze stijl zijn tempels naar model van Khmer-tempelbergen met schuine, trapvormige daken met kleine vlakke dakpannen, en de wihan, een rechthoekig gebouw met een altaar met boeddhistische afbeeldingen. In de beeldhouwkunst is deze stijl grotendeels toegepast voor het afbeelden van Boeddha in koninklijke gewaden. Beeldhouwwerken zijn vervaardigd uit brons, gelakt hout en soms steen en zijn versierd met ingelegd glas of paarlemoer. Bas-reliëfs zijn zeldzaam en worden meestal aangetroffen als houten wandbekleding, hoewel er ook muurtaferelen bekend zijn in kalkmortel, pleisterwerk of cement. Kenmerkend voor textielkunst in deze stijl zijn zijden stoffen met ikat- en ingeweven patronen met stippen en geometrische en zoömorfe motieven.

Verwijst naar een Chinese dynastieke periode van 923 tot 937. Het jadewerk, de wandschilderingen, de reliëfsculpturen en het zilverwerk welke in de graftombe van de voormalige Shu-heerser Wang Chien zijn aangetroffen, zijn goede voorbeelden van kunstnijverheid uit de Late Tang-periode.

In reliëf aangebracht, langwerpig, groot korrelpatroon op leer als imitatie van Levantijns leer.

Verwijst naar gedetailleerde watermerken die worden geproduceerd door het aanbrengen van een reliëfsculptuur op het schepraam. De techniek zou in 1848 zijn uitgevonden door de Engelsman William Henry Smith. Het licht- en schaduw watermerk resulteert in fijnere details dan bij een gewoon draadwatermerk. Dit type watermerk wordt vaak bij papiergeld toegepast om vervalsing te bemoeilijken.

Verwijst naar de vroege fase van de cultuur en stijl van het bandkeramiek, dat zich kenmerkt door aardewerk versierd met krassen, groeven en reliëfpatronen die in stroken meanderen, golven en draaien. De term wordt soms verwisseld met de term Bandkeramiek. Deze fase wordt Danubian I genoemd in het classificatieschema van de onderzoeker V. Gordon Childe.

Muurbedekkingen met reliëfwerk bestaande uit een opgedrukt mengsel van lijnzaadolie, zaagsel en kalk dat op een stoffen ondergrond is aangebracht. Werkwijze gepatenteerd door Frederick Walton in 1877.

Doorzichtige porseleinen platen die van 1830 tot circa 1900 werden geproduceerd, met name in Duitsland ��� door de Koninklijke Porseleinfabriek in Berlijn en door Meissen ��� en in Engeland door Minton en Copeland. Men maakte een afdruk in reliëf van decoratieve motieven, gewoonlijk gebaseerd op schilderijen, in hard porselein wanneer het nog zacht was, dus voor het bakken. De afbeelding werd zichtbaar als men de plaat aan de achterkant verlichtte. Ze werden opgehangen in raamkozijnen of op een standaard geplaatst om als scherm te gebruiken. Ook werden ze verwerkt in lampenkappen. De techniek is uitgevonden door Baron Paul de Bourgoing en in 1827 gepatenteerd in Frankrijk.

Wordt gebruikt voor een bepaald soort vergulde lijst uit Nederland met gedetailleerde, reliëfachtige versieringen in '@Auricular' of naturalistische stijl, of beide. Ze zijn vernoemd naar de 17e-eeuwse zilversmid Johannes Lutma.

Verwijst in hoofdzaak naar de periode van de belangrijke Late Ly-dynastie (1010-1225 n. Chr.), die in de delta van de Rode Rivier tot ontwikkeling kwam, maar kan ook verwijzen naar de stijl en periode van de minder ontwikkelde Vroege Ly-dynastie (544-603 n. Chr.). De stijl van de Late Ly-dynastie ontstond in een sfeer van dynastieke stabiliteit en heeft de stijl van de moderne Vietnamese staat mede beïnvloed, zo wordt algemeen gedacht. In de architectuur wordt de periode gekenmerkt door boeddhistische tempels met inheemse innovaties zoals het gebruik van steen, bovengeplaatste spanten, balken en halfzuilen, en het gebruik van overhangende dakranden met symbolen in terracotta. Een voorbeeld bij uitstek van de architectuur uit deze periode is de Lotustempel (1049 n. Chr.) in Hanoi, met decoratieve motieven in terracotta langs de dakranden, een duidelijk lotusvormige constructie en een complex spantensysteem met elkaar kruisende balken en zuilen. In de beeldhouwkunst wordt de periode gekenmerkt door Boeddhafiguren gezeten op verhogingen die gedecoreerd zijn met draken- en bloemmotieven, reliëfpanelen uitgevoerd in een Cham-stijl of Chinese stijl, stoepa's met gebeeldhouwde motieven van eiken- en druivenbladeren, en beelden van leeuwen, olifanten, buffels en paarden die afzonderlijk op een lotusvoetstuk zijn geplaatst en zijn beeldgesneden uit één blok steen.

Verwijst naar een werk van een bepaald iconografische type, met een afbeelding van de maagd Maria en het Kindje Jezus op een troon, met aanbiddende heiligen en engelen aan beide zijden. Dit type werd in de 13de eeuw in Italië gemaakt en was gebaseerd op eerdere Griekse typen. Werken van dit type zijn meestal tweedimensionaal, onder andere geschilderde panelen (vaak altaarstukken), manuscripten en bas-reliëfversieringen.

Verwijst naar de periode van de heerschappij van Mahendravaman I van de Pallava-dynastie (late 7de tot late 8ste eeuw) die wordt gekenmerkt door een iconografisch ontwerp dat de wettiging van koninklijke macht door religie laat zien. Monumentale beeldhouwkunst uit deze periode wordt gekenmerkt door familietableaus die zijn samengesteld als allegorische verwijzingen naar goden. Deze periode wordt ook gekenmerkt door beeldhouwkunst in grotten waarin portiers of bewakers figureren die in reliëf zijn uitgesneden bij ingangen, cilindrische fallussymbolen in vierkante of octagonale voetstukken die godheid aanduidden en reliëfpanelen van hindoegoden. In deze periode werd in de beeldhouwkunst vooruitgang geboekt op het gebied van (verkort) perspectief: men nam meer vrijheid met betrekking tot de uitlijning met grondvlakken, met realistischere proporties als gevolg. De periode wordt ook gekenmerkt door de gangbaarheid van grotopschriften zoals muurinscripties en rotssnijwerken met heilige en literaire teksten in het Sanskriet. Hindoeïstische teksten maken deel uit van de rotsarchitectuur uit deze periode.

Verwijst naar de periode van het Javaanse Majapahit-rijk (1292- circa 1500 n. Chr.). Deze periode wordt gekenmerkt door de heropleving van pre-hindoe-elementen. De bouwkundige stijl in deze periode is het meest bekend om de reliëfpanelen die de punakawan afbeelden, clowneske personages uit Javaanse gedichten. Prominente voorbeelden van bouwkundige stijlen uit deze periode zijn Candi Brahu, met een constructie van baksteen, Candi Tikus, met zijn zwembaden, Candi Wringin Lawang, met een poorttype dat bekend is als candi bentar ('gespleten poort') en Candi Sukuh, met zijn afgeknotte piramidestructuur. Later in deze periode werden in de tempelstijlen cilindrische lichamen toegepast, vierkante basementen, complexe sanctuaria met trappen en beeldhouwwerken van gehoornde banaspatihoofden die de kroonlijsten ondersteunden.

Onregelmatig korrelpatroon dat in reliëf op boeklinnen is aangebracht als imitatie van marokijnleer. 'marokijn' is een type geitenleer.

De Massimstijl is gestileerd, kromlijnig, geometrisch beeldsnijwerk in bas-reliëf, waarop met calciumoxide een glazuurlaag kan worden aangebracht als contrast tegen het donkere hout, of dat met kleurige patronen kan worden beschilderd. De drie typen ingesneden ontwerpen die bij de Massimstijl worden gebruikt, zijn 'motieven','opvullers', die de ruimte rond een motief opvullen en 'scheiders', die het werk in ruimtelijke vlakken verdelen. Deze stijl wordt gebruikt door de bewoners van het Massimgebied in Papoea-Nieuw-Guinea.

Dubbelgeweven stof die er doorgestikt uitziet door het gebruik van een opvullende inslag om het reliëf te vergroten.

Prenten gemaakt door voorwerpen met een licht reliëf als drukvorm te gebruiken.

Verwijst naar de cultuur, met name de beeldhouwkunst, van Mathura, een kosmopolitische stad aan de rivier de Jumna, gedurende de Kushana-periode van oud India; Mathura lijkt een tweede hoofdstad van de Kushana-dynastie te zijn geweest, en het was een van de twee belangrijkste artistieke centra van de dynastie, naast Gandhara. Tot de boeddhistische Mathura-beeldhouwkunst behoren Boeddha-portretten die zijn gebaseerd op yaksha-modellen (mannelijke aardegeest), en enkele van de vroegste voorbeelden van geheel Indiase boeddhafiguren. De vele levendige en openlijk seksuele yakshi-figuren (vrouwelijke aardegeesten) zijn welbekende voorbeelden van Mathuran-beeldhouwkunst. Een van de meest opmerkelijke prestaties uit deze periode was de assimilatie van de staande kolos in Maurya-stijl voor boeddhistische doeleinden. Kenmerken van Mathura-beeldhouwkunst zijn monumentale frontaliteit, de weergave van omgeslagen, transparante stoffen als kleine, ringvormige plooien; en later boeddhafiguren met grote aureolen, versierd met rolwerk voorzien van bladpatronen. Diep reliëf wordt veel toegepast in de 2de eeuw, terwijl een gelijkmatigere en meer lineaire stijl wordt aangetroffen in de 5de eeuw. Veel Mathura-beeldhouwkunst wordt gehakt uit plaatselijke Sikri-zandsteen, dat roze is of gespikkeld rood in combinatie met geelachtig wit. Mathura-iconen werden geëxporteerd naar andere delen van India en werden ook gekopieerd door andere werkplaatsen. De Kushana-dynastie raakte in de 3de eeuw in verval, maar de Kushana-kunststijl van Mathura bleef bestaan en leidde later tot de verdere ontwikkeling van het Boeddha-icoon in de Gupta-periode.

Verwijst naar een stijl voor het versieren van aardewerk die bestond tijdens de 3de en 2de eeuw v. Chr., en die voor het eerst werd aangetroffen in Megara, maar later ook in Attica en op talloze andere plaatsen. De stijl werd vooral veel gebruikt op schalen en kenmerkt zich door een reliëfdecoratie aan de buitenzijde. Het aardewerk werd deels vervaardigd met behulp van een pottenbakkerswiel en deels met behulp van stempels en mallen. Het oppervlak is soms bedekt met glazuur versierd met rood of zwart. De thematiek van de versieringen is meestal floraal, met af en toe figuren en verhalende taferelen.

Verwijst naar de fase van de Jomon-periode van circa 3.500 tot 2.500 v. Chr. Tijdens deze periode ontstonden grote semi-permanente nederzettingen, werd aardewerk vervaardigd met verfijnde gestreepte reliëfversieringen en nam de productie van beeldjes toe.

Verwijst naar de periode in Meso-Amerika van circa 1000 tot 300 v. Chr. die wordt gekenmerkt door ontluikende politiek-religieuze structuren en nuclei die zich uitstrekten tot de Zapotec-beschaving in de Vallei van Oaxaca in de Zuidelijke Hooglanden. Beeldhouwkundige stijlen uit die periode omvatten ceremoniële en monumentale steensculpturen zoals grote stenen hoofden, altaren, stèles en andere volledig ronde vormen en bas-reliëfvormen. Het naast elkaar plaatsen van de menselijke figuur en dierlijke kenmerken zoals jaguarmonden en neusgaten komt veelvuldig voor in beeldhouwkunst en schilderkunst. De stijlen van edelsteenbewerking in deze periode omvatten gevarieerde jaden beeldjes en andere, kleine, complexe objecten. Piramide-achtige architectuur toont complexere en gevarieerdere vormen zoals de piramidevormige gecanneleerde kegelstructuur.

Verwijst naar de tweede van drie grote perioden in de Egyptische beschaving, van circa 2008 tot 1630 v. Chr. en de 11de en 12de dynastie omvattend. Sommige bronnen rekenen hier ook de 13de dynastie toe, die circa 1630 v. Chr. ten einde liep. De periode kenmerkt zich door een heropleving van de kunst, die met name te zien is in de bouw van koninklijke grafpiramiden en tempels, particuliere, uit rotsen gehakte graven en de versiering hiervan, een belangstelling voor portretkunst in de koninklijke beeldhouwkunst en een algeheel hoog niveau van kunstzinnigheid en precieze uitvoering, met name in reliëfbeelden en de schilderkunst.

Verwijst naar de periode die is genoemd naar het gebied van Nakhon Pathom in het Dvaravati-koninkrijk. Op het terrein van keramiek wordt deze periode gekenmerkt door hardgebakken houders van aardewerk, begrafenisurnen, votieftabletten van klei, kendi of watervaten met een bolvormige tuit en een lange hals met gevlamde rand, en olielampen, versierd in rood pigment of ingesneden, gestempelde patronen. Sommige keramiekstukken, zoals terracotta beeldjes, dienden als bouwkundige versieringen. In de beeldhouwkunst wordt deze periode gekenmerkt door Boeddha-afbeeldingen met enkele elementen in Mon-stijl, zoals brede gelaatstrekken en lange haarkrullen. De beeldhouwkunst is strikt frontaal en symmetrisch en de handen bevinden zich in de vitarka mudr-positie, waarbij de twee handen samen een verenigd gebaar maken, zoals in Dvaravati-beeldhouwkunst. Deze periode wordt ook gekenmerkt door Boeddha die is gezeten op de 'Europese' manier, met de benen naar beneden hangend en de knieën uit elkaar. Beeldhouwkunst in bas-reliëf uit deze periode wordt gekenmerkt door narratieve panelen verdeeld in twee registers en wordt gebruikt voor het versieren van stoepa-monumenten. Andere artistieke producties zijn gouden en zilveren votieftabletten die rijkdom en macht aanduiden, nek- en borstversieringen gemaakt van platte goudplaten, gouden betelsets, gouden plaquettes in reliëf, uit bladgoud gesneden afbeeldingen van Boeddha en ornamenten en beeldjes die zijn versierd met repoussé, filigreinwerk, emailleerwerk en niellowerk.

Verwijst naar de periode van circa 1292 tot 1190 v Chr. in Egypte. Deze kenmerkt zich door een terugkeer naar meer traditionele stijlen en onderwerpen na het eind van de Amarna-periode, maar ook door eclecticisme in beeldhouwstijlen en een diversiteit in artistieke standaards, met name in reliëfversieringen die varieerden van elegant en zorgvuldig gehakte voorbeelden tot grove en incomplete werken.

Verwijst naar een stijl die wordt geassocieerd met de noordelijke regio van Thailand. De kunstzinnige productie in deze stijl omvat hoofdzakelijk houtsnijwerk, met name beelden van uit teakhout gesneden brahmaanse goden en hindoegoden, alsmede boeddhistische beelden. Het beeldhouwwerk en het beeldsnijwerk zijn vaak ingelegd met paarlemoer of glasmozaïek. Uit de stijl spreekt de behoefte om dierlijk, plantaardig en menselijk leven te combineren, hetgeen resulteert in een detailrijk, overdadig mengsel van mythologische en realistische elementen. Er komen ook stilistische tegenstellingen in naar voren, bijvoorbeeld in de sculpturale figuren van dreigende demonische wezens die tevens een beschermende wachterfunctie hebben, en in het aanbrengen van strakke geometrische patronen te midden van fantasiewezens op houten reliëfpanelen. De meest opvallende voorbeelden van deze stijl zijn wel de imposante houten koninklijke staatsiesloepen en koninklijke rouwkoetsen, beide volledig verguld en versierd met mythologische slangen en ornamentele bloemmotieven.

Papier met een gelatinelaagje wordt lichtgevoelig gemaakt met kaliumdichromaat. Na droging wordt het papier in contact met een negatief belicht. Wanneer men het papier daarna in koud water legt, zwellen de onbelichte delen op; de belichte (gelooide) gedeelten nemen minder of helemaal geen water op. Het vochtige gelatinereliëf neemt daardoor meer vette inkt aan in de gelooide gedeelten, waar het water de inkt afstoot. De olieverf wordt meestal tamponerend met een kwast aangebracht. Bij de oliedruk laat men de inkt indrogen op het gelatinereliëf.

Het versieren van glas in hoog reliëf door een gedeelte van het glas tussen de kern van het voorwerp en de versiering weg te snijden, zodat daartussen een open ruimte ontstaat.

De hiërarchie Ontwerpelementen bevat descriptoren voor geconventionaliseerde en terugkerende vormen en rangschikkingen van vormen die worden gebruikt in het ontwerp van veel soorten objecten en hun ornament. Deze kunnen tweedimensionaal zijn zoals geschilderde zigzagvormen, in reliëfs zoals gesneden rozetten, of kunnen verwijzen naar de vorm van afzonderlijke objecten, zoals Keltische kruizen die zijn gebeeldhouwd uit steen. Relatie tot andere hiërarchieën: Descriptoren voor bepaalde kenmerken die zijn gerelateerd aan vorm of positie zijn te vinden in de hiërarchie Kenmerken en Eigenschappen (bijvoorbeeld bol, concentrisch). Driedimensionale ornamentale onderdelen van structuren en overige objecten zijn te vinden in de hiërarchie Onderdelen (bijvoorbeeld fioelen).

Verwijst naar een stijl die populair was in het Europa van de 17de eeuw en waarbij een specifiek type ornament wordt toegepast. Kenmerkend voor de stijl zijn kwabvormig lofwerk, gebosseleerd reliëfwerk en plastische, booglijnige geplooide vormen die aan een menselijk oor doen denken. De kwabstijl is aan het begin van de 17de eeuw in Utrecht ontwikkeld. De stijl kan in verschillende kunstvormen worden aangetroffen, maar vooral in metaalwerk. De kwabstijl is afgeleid van het grafische werk van de maniëristen uit de 16de eeuw, hoewel de stijl vaak ook wordt toegeschreven aan de Hollandse goudsmeden Adam en Paulus van Vianen.

Verwijst naar de regionale stijl van Oost-Java. Beeldhouwkundige werken volgen overwegend de Wajang-stijl die de Balinese volkstraditie van wajangpoppentheater weerspiegelt, en die wordt weergegeven op reliëfpanelen in Oost-Javaanse tempels uit de 13de en 14de eeuw. In textielproducten, met name in batik, wordt deze stijl gekarakteriseerd door het veelvuldige gebruik van een rode verfstof die bekend is als Turks rood. Na de komst van de islam op Java representeerde de bouwstijl een synthese tussen Oost-Javaanse en oude, pre-hindoeïstische Balinese tradities, gekenmerkt door iconografie, gelaagde daken en de candi bentar-ingang tot de externe binnenhof van een tempel. Decoratieve kunsten in deze stijl worden gekenmerkt door verse en gedroogde bloemen als versiering op kleding, vergulde kammen en complexe sieraadontwerpen.

Prenten vervaardigd door het blok in een deegachtige massa te drukken, die op papier was uitgesmeerd, waardoor een afbeelding in reliëf werd verkregen. Soms gedrukt met inkt, gekleurd deeg of met bladgoud in het deeg gedrukt. Vooral gemaakt in de 15e eeuw.

Verwijst naar de stijl van het Franse aardewerk dat werd gemaakt door Bernard Palissy aan het begin van de 16de eeuw, en dat werd geïmiteerd tot in de 19de eeuw. Het aardewerk werd versierd met reptielen en weekdieren, in reliëf weergegeven in gedempte, correct gekleurde glazuurlagen.

Verwijst naar de stijl van de kunstvoorwerpen op het Egeïsche eiland Paros, met name in de periode tussen de 6de en de 4de eeuw v. Chr., toen het eiland een belangrijke marmerleverancier was. Tot de kunstvoorwerpen behoren korai en kouroi, grafstenen en grafreliëfs.

Plaatje in witte pijpaarde of rode terracotta met reliëf en meestal beschilderd, aangebracht op de koek die kinderen kregen met nieuwjaar of bij kinderfeesten in de zuidelijke Nederlanden. De patakon verving vemoedelijk een geldstuk met dezelfde naam dat op de koek werd bevestigd.

Een dure en vernuftige methode voor het decoreren van porselein. Hierbij worden dessins geschilderd op meerdere lagen witte slip op porselein dat in licht reliëf wordt aangebracht op vaatwerk of plaquettes van ongebakken klei. Voorafgaand aan de eerste bakfase worden de dessins vervolgens licht ingesneden met metalen instrumenten, om een cameo-achtig effect te bereiken. De stukken worden vervolgens geglazuurd en opnieuw gebakken. Deze techniek werd ontwikkeld in Sèvres in het midden van de 19de eeuw en werd daar en in de Minton-fabriek bijzonder succesvol toegepast door Marc-Louis-Emmanuel Solon.

Ronde of ovale schijf die een decoratief ontwerp in bas-reliëf of intaglio vertoont en gebruikt wordt in decoratie van gebouwen of meubilair.

Te gebruiken voor decoratieve ontwerpen die zich meestal op een plat vlak of in reliëf bevinden en bestaan uit telkens terugkerende motieven.

Papier dat is bedrukt of voorzien van een reliefpatroon en dat regelmatig wordt gebruikt bij het boekbinden.

Procedé om met behulp van separatienegatieven tot kleurenafdrukken te komen. Met de negatieven worden drie fotografische drukvormen gemaakt, waarin een reliëf van gelooide gelatine is gevormd. Deze worden ingekleurd met zure kleurstoffen en op elkaar gedrukt op een gelatinedrager, die de kleuren opzuigt. Ontwikkeld door Leon Didier, 1903.

Wordt gebruikt voor het nauwkeurig, grafisch in kaart brengen van natuurlijke en door de mens gemaakte landschapselementen van een specifiek verstedelijkt gebied, stuk land of andere plaats, met name om hun ligging ten opzichte van elkaar en hun hoogte te laten zien. Gebruik 'topografie (kenmerk)' voor de reliëfelementen of de oppervlaktekenmerken van een plaats of object, waaronder natuurlijke en door de mens gecreëerde elementen.

In een oplage gegoten metalen reliëfs voor decoratieve doeleinden; achterzijde gewoonlijk leeg, vooral gebruikelijk in de Renaissance.

De driedimensionale eigenschap van een vorm, de ronding, tastbaarheid, uiterlijke hardheid of reliëfkenmerken.

Verwijst naar de stijl van marmeren figuren die in de Cycladische archipel werden vervaardigd tijdens de vroeg-Cycladische periode tussen grofweg 3.500 à 3.000 en 2.800 à 2.600 v. Chr. Genoemd naar de archeologische vindplaats op het eiland Paros. De beeldjes bestaan uit zowel mannelijke als vrouwelijke figuren. Zij kenmerken zich door een zeker naturalisme, zichtbaar in de amandelvormige hoofden, de in bas- reliëf vormgegeven gezichtskenmerken, de armen die bij de ellebogen zijn gebogen, de handen tegen elkaar op de borst, de gespreide benen en de voeten met platte zolen.

Brits loodgeglazuurd aardewerk van crèmekleurig materiaal, beschilderd, gepointilleerd of gesponst met warme kleuren, voornamelijk bruinachtig oker, vaalblauw en groen, en met een reliëfversiering. Gemaakt van 1790 tot ongeveer 1830. Geassocieerd met en vernoemd naar de pottenbakkerij van William Pratt in Staffordshire. Het werd ook gemaakt door andere lokale pottenbakkers in Staffordshire, het noorden van Engeland en Schotland.

Prenten waarin de afbeelding grotendeels wordt gevormd door oppervlakken in reliëf te drukken door middel van uithollingen van de printplaat of blokken, gewoonlijk zonder het gebruik van inkt.

Materialen zoals papier en plaatmetaal tussen twee platen in vorm brengen. Hierbij bevat de ene plaat een reliëfafdruk van het ontwerp, terwijl uit de andere plaat datzelfde ontwerp is weggesneden.

Pantsering voor paarden die een borstbescherming vormde en die vaak van brons werd gemaakt voor spannen van strijdwagens of voor paarden van generaals en andere hoge officieren. Leren riemen hielden het prosternidion op zijn plaats. Ceremoniële exemplaren waren zwaar versierd met reliëf.

Officiële papieren bestaande uit voorbedrukte documenten, uitgereikt aan Amerikaanse zeelieden door ontvangers der douane van 1796 tot 1940 op grond van een wet in de Verenigde Staten, de Act for the Relief and Protection of American Seamen uit 1796.

Verwijst naar de periode in Egypte van circa 304 tot 30 v. Chr., genoemd naar de eerste heerser van de dynastie, Ptolemeus I, aan wie Egypte ten deel viel bij de verdeling van het rijk van Alexander de Grote. De periode kenmerkt zich door het samenvloeien van sterke Griekse invloeden met traditionele Egyptische uitingsvormen, met name in de architectuur, en door veranderingen in de conventies van de beeldende kunst, zoals de afbeelding van de menselijke figuur in de beeldhouwkunst en reliëfsculptuur.

Verwijst naar kant die wordt gemaakt van platte Venetiaanse kant. Deze wordt gekenmerkt door een opgehoogd patroon, dat ontstaat door krul- of bladmotieven te omgeven door koord, een relatieve zware draad of draadbundel. Het ontwerp wordt daarna bewerkt met knoopsgatsteken, zodat de krullen en bladeren reliëf krijgen.

Spaanse en Portugese koloniale, zeer kleine, lage tafels met meestal snijwerk zonder reliëf en zware afhangende randen.

Verwijst naar een Romeinse aardewerkstijl met een fijne gloed en rode zegellakkleur, verkregen door het gebruik van een zeer fijne engobe en een baktechniek waarbij oxidatie plaatsvond. De stijl was geïnspireerd op aardewerk uit Griekenland en het Nabije Oosten, en kenmerkt zich doordat deze meestal niet is versierd, of met een eierlijst afgietsel of reliëf is versierd. De term wordt soms ook meer in het algemeen gebruikt voor al het oude aardewerk dat effen rood is, een satijnen glans heeft, en dat uit Rome, het Nabije Oosten of Griekenland afkomstig is.

Verwijst naar de stijl van het aardewerk dat voornamelijk op Cyprus voorkwam in de Philia-periode die begon rond 2500 v. Chr. tot en met de midden-Cypriotische periode die rond 1600 v. Chr. eindigde. Hoewel de stijl in de loop van de tijd vele veranderingen in kwaliteit en uiterlijk doormaakte, kenmerkt deze zich in het algemeen door een glanzende rode engobe, gebakken in de kleuren rood en zwart, en versierd met ingekerfde motieven en reliëfs.

Een techniek in de metaalbewerking voor het versieren van een oppervlak door op de achterkant van het voorwerp te hameren. Soms wordt het te versieren voorwerp in een houten mal die in intaglio is gesneden, geplaatst om ontwerpen in reliëf te creëren.

Verwijst naar de periode in de geschiedenis en stijl in de kunst die zich ontwikkelde toen Rome werd geregeerd door de Republiek, van 509 v. Chr. tot de slag om Actium in 31 v. Chr., of tot aan de officiële stichting van het rijk in 27 v. Chr. In de kunst uit deze tijd werden weergaven van de politieke macht, lofwerken en belangrijke voorouders van de heersende families weergegeven. Dit resulteerde in vele portretten en historische reliëfs. De stijl kenmerkt zich door de invloed van de Grieks Klassieke kunst en een nadruk op uitgesproken realisme.

Beeldhouw-reliëftechniek waarbij de uitsprong van de vormen opmerkelijk oppervlakkig is.

Korrelpatroon van zeer fijne, regelmatige, evenwijdige, golvende lijnen, in reliëf aangebracht op boeklinnen.

Verwijst naar de stijl en de periode die in West-Europa de boventoon voerde in de 11e en 12e eeuw. De stijl floreerde in de architectuur met de nieuwe groei van de steden, de bijbehorende kerken en de wederopbouw van kloosters. De stijl heeft kenmerkende regionale verschillen, maar over het algemeen wordt het gekarakteriseerd door de invloed en de interpretatie van de Romeinse en daaropvolgende bouwkunst. De grote omvang, ronde bogen, gewelven van metselwerk en innovaties in de constructie om voldoende verlichting te bieden. De stijl ontwikkelde zich ook in monumentale reliëfsculpturen, glas-in- lood, boekverluchting, muurschildering, ivoor-snijwerk en kostbaar metaalwerk. Het wordt gekenmerkt door vlakke gestileerde vormen, en de zeer gedetailleerde ornamenten. Periode 950-1250.

Reliëffiguren die zijn gesneden uit houten tabletten of platen, te vinden op Paaseiland en waarschijnlijk een onderdeel van een boustrofedon-schriftsysteem dat werd gebruikt voor ceremoniële geheugensteuntjes. Het is nog niet gelukt om het rongorongo te ontcijferen.

Verwijst naar de stijl van de Griekse vaasschilderkunst die voortkwam uit de zwart-figurige stijl. Deze verscheen in Athene rond 530 v. Chr. en verspreidde zich over andere gebieden van Griekenland, Zuid-Italië, Etrurië en elders in het Middellandse zeegebied, totdat de stijl in de derde eeuw v. Chr. verdween. De stijl kenmerkt zich door het gebruik van een fijne engobe en een bakproces in twee fasen, om door middel van sintering een zwarte ondergrond te verkrijgen, met in rood uitgespaarde figuren. De details van de figuren zijn vloeiender dan in de zwart-figurige stijl, meestal aangebracht met een penseel, met zowel een duidelijke, zwarte reliëflijn als een lichtere lijn die in kleur varieert van donkergoud tot zwart.

Tekens of reliëfs in rotsen uitgehouwen.

Verwijst naar voorwerpen die zijn vervaardigd uit fijne witte aardewerkklei, gedecoreerd met delicate, telkens herhaalde, ingesneden of ingedrukte dessins en ingelegd met engobe in verschillende kleuren, in het bijzonder geel oker en bruin. De populairste dessins zijn lofwerk, heraldische wapens en allerlei populaire abstracte motieven, met name motieven die gebruikt werden als decoratie voor boekomslagen. De meeste motieven zijn ontleend aan het patronenboek 'La Fleur de la science de pourtraicture' (1530) van Francesco Pellegrino. Vaak werd ook nog reliëfwerk toegevoegd. De dunne laag opgebracht loodglazuur doet denken aan een vernislaag en geeft het aardewerk een romige kleur. Saint-Porchaire werd van circa 1500 tot circa 1570 vervaardigd in Saint-Porchaire, Frankrijk, en de omgeving van Saintes, in het zuidwesten van Frankrijk, gedurende het bewind van Frans I en Hendrik II. De techniek vereist een hoge technische vaardigheid, wat verklaart waarom het aardewerk slechts in beperkte aantallen is vervaardigd (64 gedocumenteerde exemplaren). Dit aardewerk werd in de 19de eeuw geïmiteerd door fabrieken als de Minton Ceramic Factory in Engeland.

Verwijst naar de cultuur die werd gecreëerd onder de Saisunaga-dynastie (circa 642-413 v. Chr.) en de Nanda-dynastie (circa 413-322 v. Chr.) in India. Informatie over deze cultuur is gevonden in latere Vedische literatuur; er wordt melding gemaakt van metaalwerk, ivoorsnijwerk, gebouwen met meerdere verdiepingen en handwerksgilden. Zeer weinig is overgebleven van pre-Maurya-datum: enkele cyclopische muren, er zijn graftombes en kleinere antiquiteiten zoals terracotta reliëfs en glas aangetroffen. Het hakken en polijsten van harde stenen bereikte een hoogtepunt in de 4de en 5de eeuw, dat niet werd overtroffen in latere oude Indiase kunst.

Verwijst naar de stijl van de artistieke productie op het Egeïsche eiland Samos, een belangrijke plaats in de Hera cultus, in het bijzonder tijdens de heerschappij van Polycrates in de 6de eeuw v. Chr., toen het eiland een grote culturele en commerciële macht bezat. De artistieke productie omvat zowel grafzuilen, grafreliëfs, gedenkbeeldjes (korai en kouroi) en architectuur in de vorm van de tempel van Hera.

Verwijst naar de periode vanaf de onderwerping van de Parthen door Ardashir in 224 tot aan de val van het Sassanidenrijk aan de Arabieren in 631, tijdens welke het Midden Oosten werd geregeerd door de Iraanse Sassanidische dynastie. De kunst van die tijd, waarvan rotsreliëfs en zilverwerk het meest bekend zijn, kende invloeden van het Romeins-Byzantijnse rijk uit het westen en het Chinese rijk uit het oosten.

Verwijst naar watermerken waarin drie verschillende dikten in hetzelfde vel papier te zien zijn, als gevolg van het verhogen van bepaalde delen in het draadwerk of het aanbrengen van een afbeelding in bas-reliëf, waardoor een sculpturaal effect in het papier ontstaat. Bij belichting van het papier is te zien dat bepaalde delen lichter of juist donkerder zijn dan de papiersubstantie zelf.

Verwijst naar watermerken die donkerder zijn dan het omringende gebied op het vel papier. Een schaduwwatermerk wordt geproduceerd door niveauverschillen in het draadwerk aan te brengen; wanneer het natte papierpulp in de verdiepte gedeelten loopt, wordt het ontwerp zichtbaar door de verschillen in toongradatie. Een intaglio-ontwerp, het tegengestelde van een reliëfontwerp, resulteert in een verdikking van het vel bij het contactpunt, waardoor een ondoorzichtig 'schaduw'ontwerp resulteert. Het is een vrij zeldzaam type watermerk, dat sinds het begin van de 19de eeuw wordt geproduceerd.

Verwijst naar altaarstukken die voornamelijk werden geproduceerd in Duitsland, Oostenrijk en Tirol in de 15de en 16de eeuw. De term is Duits voor 'gebeeldhouwd altaarstuk'. Schnitzaltaren werden geplaatst op de hoogaltaren of de zijaltaren. Ze worden gekenmerkt door de overdadige kleuring en vergulding, en de vier secties: een centraal heiligdom met beeldhouwwerk, met daaronder een kleiner heiligdom dat meestal werd aangeduid met de Italiaanse term 'predella' en twee beweegbare paren luiken of vleugels met schilderingen of reliëfversieringen aan de voor- en achterkant. Het openen en sluiten van de vleugels zorgde voor afwisseling, meestal met betrekking tot de liturgische kalender. Het heiligdom ging meestal schuil onder een architecturale bovenbouw van gesneden maaswerk en nissen voor beeldhouwwerken.

Drukprocédé voor het maken van reliëfgravures op metaal, schrootbladen genoemd, waarbij stippen worden gezet met gatenmakers van divers formaat, en soms ook burijnlijnen. Deze techniek was met name in de tweede helft van de 15e eeuw in zwang. Gebruik 'stippelgraveren' voor diepdrukprocédés van latere datum, waarbij gebruik wordt gemaakt van rechtstreeks gegraveerde krasjes of stippen om bepaalde delen uit te laten komen.

Kunstenaars die zijn gespecialiseerd in het scheppen van beelden en vormen die hoofdzakelijk driedimensionaal worden uitgevoerd, vaak van groot of middelgroot formaat, in het medium steen, hout of metaal. De term kan ook verwijzen naar kunstenaars die werk in reliëf of intaglio uitvoeren. Gebruik 'beeldsnijders' voor kunstenaars die kleine werken vervaardigen, of voor ambachtslieden die driedimensionale vormen vervaardigen welke niet als kunst worden beschouwd.

Kunstwerken waarin beelden en vormen zijn uitgevoerd in reliëf, in intaglio of in rondsculptuur. De term verwijst in het bijzonder naar objecten of groepen objecten die hun tastbaarheid behouden. De term is vooral van toepassing op kunstwerken die worden gemaakt door in een hard materiaal te snijden of te graveren, door een pletbaar materiaal te vormgieten of te modelleren of door delen samen te voegen tot een driedimensionaal object. Meestal heeft de term betrekking op grote of middelgrote objecten van steen, hout, brons of een ander metaal. Kleine objecten worden doorgaans 'beeldsnijwerken' genoemd. Gebruik specifiekere termen voor werken die meer verspreid zijn over ruimte of tijd, of minder tastbaar worden, zoals 'mail art' of 'omgevingskunst'.

Kleine, doorgaans ronde en platte objecten van metaal, meestal brons, zilver of goud met daarop een reliëf op één of beide zijden, bedoeld als aandenken; ze worden niet gebruikt als ruilmiddel.

Kaarten waarop de reliëfgegevens en andere kenmerken van een slagveld zijn aangegeven, meestal met een weergave van de posities en verplaatsingen van troepen. Ook kan de kaart verwijzingen bevatten naar militaire strategieën en tactieken.

Te gebruiken voor gesneden, geometrische patronen van lijnen die elkaar snijden, zowel doorboord als in reliëf; in de late 19e eeuw vooral toegepast op ajourwerk, waarbij patronen uit dunne stukjes hout werden gesneden met een figuurzaag. Gebruik 'meander (patronen)' voor soortgelijke patronen die door een doorlopende rand zijn begrensd.

Italiaanse term die letterlijk 'van beneden naar boven toe' betekent en die verwijst naar het toepassen van verkorting, meestal in de tweedimensionale kunst, om een realistisch effect te bereiken in de weergave van architectonische elementen en van figuren en objecten die vanaf een lager standpunt dan het kunstwerk zelf worden beschouwd, en dus niet vanuit een positie recht tegenover het kunstwerk. De term wordt soms ook gebruikt om te verwijzen naar Oud-Romeinse muurschilderingen, maar wordt vooral gebruikt voor westerse kunst uit de renaissance en later. Meestal verwijst de term dan naar plafondschilderingen, wandschilderingen hoog op een muur en andere schilderijen of bas-reliëfs die van onderaf moeten worden bekeken. Sommige 'di sotto in su'-afbeeldingen zijn getekend vanuit een 'kikkerperspectief' of 'wormperspectief', waarbij het de bedoeling is dat de beschouwer vanuit een liggende houding op de vloer omhoog kijkt.

Een zeer zachte steen die voornamelijk uit gehydrateerd magnesium silicaat bestaat. Het is gemakkelijk te bewerken en wordt al sinds de oudheid voor reliëfs gebruikt. Het is meestal wit, grijsachtig groen, bruin of in zeldzame gevallen, rood of zwart. De stenen werden gesneden voor kommen, dozen en kleine objecten zoals beeldjes, kralen, zegels, amuletten en scarabeeën. In de moderne constructie wordt het gebruikt voor laboratoriumgootstenen, aanrechtbladen, en elektrische panelen. Inheemse speksteen is zo zacht dat het kan worden bekrast met een vingernagel, maar verhitten resulteert in uitdroging en verharding van de steen. Sommige oude speksteen gravures werden vervolgens geglazuurd en daarna verhit, waarbij het mineraal enstatiet ontstaat, wat hard genoeg is om glass te krassen.

In keramiek het aanbrengen van klei op een met een drukmal gemaakte hoofdvorm van vaatwerk, met de bedoeling om een reliëfdecoratie te maken.

Ingedrukte, opgedrukte, geperforeerde of in reliëf gemaakte merktekens, aangebracht met een hard voorwerp, in het bijzonder een stans, blok of ander gereedschap, op een zachter materiaal zoals papier of was.

Het markeren van een oppervlak van een voorwerp door er op te drukken met een machine zoals een drukpers, een blok, een plaat of een frame waarop de elementen staan die het drukoppervlak vormen, vaak met een ontwerp in reliëf. Bij boekbinden wordt dit onderscheiden van 'handpersen (techniek)', waarbij een handmatig bediend apparaat wordt gebruikt in plaats van een machine.

Drukprocédé waarbij tintgebieden worden verkregen door meestal, in combinatie met een patroon van gegraveerde en geëtste lijnen, korte krasjes of stippen te graveren. Gebruik 'schrootmanier' voor het vijftiende-eeuwse procédé voor het maken van reliëfgravures met gestippelde delen.

Muurbedekkingen van reliëfpapier die werden beschilderd nadat ze werden opgehangen. Werkwijze gepatenteerd door T.J. Palmer in 1887.

Verwijst naar de periode die is genoemd naar het Sukhothai-koninkrijk, dat floreerde in de regio van Thailand vanaf de late 13de eeuw tot het midden van de 15de eeuw. Deze periode wordt beschouwd als de gouden eeuw van de Thaise beschaving, en is van grote invloed geweest op alle latere perioden. In de beeldhouwkunst manifesteerde deze periode zich in religieuze orthodoxie en wordt ze gekenmerkt door verfijnde boeddhistische en hindoeïstische beelden in brons en stucwerk. Een vaak terugkerend iconografisch thema in de beeldhouwkunst was Boeddha's Voetafdruk, vaak uitgehakt in stucwerk of steen, versierd met inscripties van het Wiel van de Wet en met figuren van godheden en boeddha's, en alom aangetroffen in wat-tempels in het hele gebied. Boeddhabeelden in deze stijl hebben meestal een vlamachtige stralenkrans, haar dat wordt weergegeven in kleine, puntige krullen en een hoekige neus en mond. Sukhothai-beeldhouwers waren de eersten die Boeddha afbeeldden in alle vier de fysieke manifestaties: zittend, liggend, staand en lopend. Producties in bas-reliëf beelden indrukwekkende religieuze gebeurtenissen uit en zijn gewoonlijk geconstrueerd in stucwerk. Architectuur uit deze periode wordt gekenmerkt door constructies in baksteen en lateriet, houten daken die zijn bedekt met geglazuurde terracotta tegels, de unieke stoepa's in de vorm van knoppen van de lotusbloem, conventionele structuren zoals de prang, mondop en wihan, stenen pilaren met beeldgesneden kapitelen, nissen met Boeddhabeelden, torens in Khmer-stijl en makara-beeldhouwwerken in de frontons van nissen, en een stilistische neiging naar stroomlijning in bouwkundige constructies.

Verwijst naar de cultuur die ontstond tijdens de Sunga-dynastie van de 2de en 1ste eeuw v. Chr. in India. De Sunga's wierpen het Maurya-keizerrijk omver in 185 v. Chr. Het Sunga-keizerrijk was niet zo uitgebreid als dat van de Maurya's. Hoewel van kunstwerken die gedurende deze periode zijn gemaakt kan worden gezegd dat ze behoren tot de Sunga-periode, impliceert deze term niet altijd dat er sprake was van een patronaat of dat Sunga de controle had over een bepaald gebied. Met de Sunga-periode brak een onafgebroken continuüm van Indiase kunst en architectuur aan. De vroegste overgebleven stoepa-balustrade, samen met een gedeelte van een poort, werd gevonden in Bharhut in oostelijk Madhya Pradesh en dateert van deze periode. Evenals het geval was met andere vroege stoepa-balustrades, werden figuren en reliëfs gedoneerd door personen van wie de namen erop werden gegraveerd. Vaak worden de afgebeelde scènes aangeduid met labels, aangezien boeddhistische iconografie nog in de kinderschoenen stond. In het algemeen werd de nadruk in Sunga-kunst gelegd op het overbrengen van een religieuze boodschap, ten koste van naturalisme; dit wordt ook een dominant kenmerk van latere Indiase kunst. Vaak worden gebeeldhouwde yakshi- en yaksha-figuren aangetroffen, en andere pre-boeddhistische heiligen die een plaats kregen binnen het boeddhisme. Een belangrijk verschil tussen deze en vroegere figuren is dat vele ervan een meer ontspannen linkerbeen hebben. De figuren zijn nog steeds stijf en zwaar zoals Maurya-figuren, maar de dikke kleding en hoge polijstingsgraad zijn verdwenen. Andere belangrijke sites zijn de in rotssteen uitgehouwen grotten in de westerse Ghats, met name die van Bhaja en Pitalkhora. Deze boeddhistische grotnederzettingen bestonden uit een caitya-zaal en verblijven voor de monniken (vihara's). De façades werden gewoonlijk gedecoreerd met hoefijzervormige bogen, terwijl de gebeeldhouwde versiering aan de binnenkant over het algemeen eenvoudig was; schilderingen en houten toevoegingen maakten waarschijnlijk ooit deel uit van de iconografische en decoratieve ontwerpen.

Verwijst naar de stijl en periode van midden-Angkor ten tijde van de heerschappij van koning Suryavarman II (1113-1150 n. Chr.). De stijl van deze periode hangt samen met de uitbreiding van het Angkor-rijk en de oprichting van de staatstempel Angkor Wat. Kenmerkend voor de beeldhouwkunst in deze periode zijn verhalende bas-reliëfs in doorlopende verhalende scènes waarin passages worden uitgebeeld uit hindoeïstische religieuze en mythische teksten, en waarin de kleur rood overheerst als symbool van eerbied. Door het gebruik van ondiepe reliëfs contrasteren de wervelende, drukke figuren in het fries fraai met de strakke, rechte lijnen van de architectuur. Bij de kleinere reliëffiguren van godheden waarmee de muren van heiligdommen waren versierd, overheerst de sensualiteit. Kenmerkende beeldhouwthema's zijn verhalende elementen, koninklijke ambities, koninklijke heldendaden en een gedetailleerde verbeelding van goede en slechte figuren door middel van overdreven verhoudingen en gedetailleerde kledingkenmerken.

Verwijst naar de kunst en architectuurstijl uit het zuidoosten van Anatolië en Noord-Syrië in de Neo-hittitische periode van circa 1000 tot 750 v. Chr. De stijl kenmerkt zich door een combinatie van Syrische en Hittitische tradities. Assyrische invloeden zijn met name zichtbaar in levensgrote reliëfs.

Een zich niet herhalend, vaak vlak, rechthoekig oppervlak van steen, of een plaat of paneel, in een muur of sokkel aangebracht, met daarin een inscriptie, schilderij of reliëfsculptuur. Gebruik 'tablet' voor soortgelijke objecten die verplaatsbaar zijn of die niet structureel deel uitmaken van een muur of postament.

Verwijst naar de periode en stijl van de artistieke productie in de Etruskische stad Tarquinia in het bijzonder tussen de 7de en de 2de eeuw v. Chr. toen de stad zich ontwikkelde tot een economisch, politiek en cultureel centrum. De kunstwerken, die meestal in verband worden gebracht met graftomben, bestaan voornamelijk uit muurschilderingen, sarcofagen en reliëfs op deuren.

Verwijst naar een stijl die zijn naam ontleent aan de gelijknamige stad in het zuiden van het tegenwoordige Myanmar, gelegen op de vlakten van Tenasserim; het is een vroege Mon-hoofdstad die tot de 11de eeuw als belangrijkste centrum van de Indiase cultuur werd beschouwd. Opvallende kenmerken van de stijl zijn het Mon-beeldhouwwerk, de brahmaanse stèles van steen en de stenen bas-reliëfs van de godheden Visjnoe, Ananta, Brahma en Shiva, in diverse meditatieve houdingen.

Verwijst naar een type vlakglas dat wordt gekenmerkt door een lineair reliëfpatroon of lineaire reliëfstructuur, ontstaan door het gebruik van een geribbelde rol tijdens het fabricageproces.

Verwijst naar de stijl die tot ontwikkeling kwam op Timor en zich later uitbreidde naar overige delen van Indonesië. De stijl hangt sterk samen met territoriale uitbreidingen, het Portugese kolonialisme en de maritieme handelscultuur. De stijl wordt gekenmerkt door traditioneel batikwerk, reliëfwerk, kistornamenten met sieraden, kuisheidsschilden (badong of cupeng), hoofdtooien met goudwerk en vergulde armbanden. Veelvoorkomende motieven in sieraden en reliëfwerk zijn het bootsymbool, de slang en de buffelhoorn, die de rang en de afstamming aanduiden. Houtsnijwerk en tekeningen in deze stijl worden gekenmerkt door krullen en kromlijnige vormen die worden benadrukt door wit krijt dat in insneden is ingebracht, en verschillende Portugese ontwerpen.

Bel met een specifieke betekenis tijdens oude of rooms-katholieke ceremonies. Het kan een klokje zijn op een steel dat men tijdens een processie meedraagt of op een andere manier uitstalt en dat een kathedraal (de zetel van een bisschop) symboliseert en de band daarvan met de paus. Het gebruik ervan gaat terug tot de Middeleeuwen, toen men tijdens pauselijke processies voorbijgangers met een bel waarschuwde dat de paus eraan kwam. De term kan ook verwijzen naar versierde Etruskische en Romeinse begrafenisklokken en ceremoniële klokken of voor afbeeldingen daarvan in twee dimensies op reliëfs of muurschilderingen.

Te gebruiken voor de reliëfkenmerken of oppervlakteconfiguraties van een plaats of een voorwerp, inclusief zijn natuurlijke en door de mens vervaardigde kenmerken. Gebruik 'topografie (beeldvervaardiging)' voor de kunst of toepassing van het nauwkeurig grafisch weergeven van de topografie van een bepaald stedelijk gebied, een stuk land of een andere plaats.

Het vastleggen van de samenstelling van een oppervlak, met het reliëf en de locaties van de natuurlijke en de door mensenhanden gemaakte kenmerken, meestal aangegeven door middel van contourlijnen.

Verwijst naar kaarten die een regio weergeven op een schaal die ligt tussen die van een plattegrond (die een klein gebied weergeeft) en een chorografische kaart (een grote regionale kaart). Topografische kaarten bevatten nauwkeurige weergaven van de locatie en vorm van zowel natuurlijke als door mensen aangebrachte kenmerken. De term verwijst naar kaarten die in verschillende landen verschillende schalen kunnen hebben, en is in de Verenigde Staten meestal beperkt tot kaarten met een schaal van 1:500.000 of groter, maar in Rusland kan de schaal wel 1:1.000.000 of groter zijn. Vaak wordt de term ten onrechte gebruikt voor kaarten die alleen natuurlijke reliëfkenmerken weergeven.

Artistieke metaalbewerking, bestaande uit het hameren, graveren, drijven en bosseleren van metalen zoals goud en zilver om reliëfs en graveerwerk te maken.

Verwijst naar de periode van voor de 8ste eeuw die wordt geassocieerd met de site Tra-Kieu. Artistieke productie in deze periode wordt gekenmerkt door elementen van sensualiteit en een grote mate van detail, waarbij de nadruk ligt op vrouwelijke beelden en motieven, zoals de vrouwenborst en glimlachende danseressen, en op het uitbeelden van beweging, zoals op een beeld in hoog-reliëf waarop hindoegoden worden afgebeeld op hun galoperende rijdieren.

Verwijst naar de periode die de Trân-dynastie markeert (1225-1400 CE) en die wordt gekenmerkt door een sterke heropleving van boeddhistisch geïnspireerde kunst en politieke stabiliteit. In de beeldhouwkunst laat deze periode een combinatie zien van Chinese stijlen, zoals weerspiegeld in het gebruik van het lotusvoetstuk en draperieën, en van Cham-stijlen, zoals weerspiegeld in de overheersing van symmetrie en ranke, ritmische constructies, en in gelaatstrekken zoals grote ogen, een hoge neus en dikke lippen. Naturalistische stenen figuren van dieren op graflocaties komen veel voor in deze periode. Een voorbeeld is de graftombe van koning Tran Hien Tong (1329-1341 n. Chr.) met een rustende waterbuffel en een hond. De architectuur van deze periode imiteert de vormen die werden gebruikt tijdens de Ly-dynastie en wordt gekenmerkt door (bak)stenen constructies, lage buitenmuren die zijn versierd met beeldsnijwerken in bas-reliëf van bloemen, bladeren, golven en wolken, hogere buitenmuren met afbeeldingen van draken, heiligdommen, deuren van ijzerhout en zalen waarin wierrook wordt gebrand.

Franse term die letterlijk 'het oog bedriegen' betekent en verwijst naar afbeeldingen die zo realistisch zijn dat de beschouwer zou kunnen denken dat de weergegeven objecten, taferelen, structuren of gezichtspunten echt zijn, en dus niet slechts een afbeelding. De term verwijst doorgaans naar westerse kunstwerken, meestal tweedimensionaal of in bas-reliëf uitgevoerd. Trompe-l'oeil werd reeds toegepast bij de oude Grieken en werd later verfijnd door de Romeinen. De techniek was geliefd tijdens de renaissance in Europa, en later breidde de populariteit zich ook uit naar Amerika. Er werd gebruik gemaakt van effecten zoals geschilderde hout- of marmerstructuren op muren of zuilen, illusionistische doorkijkjes omlijst door antiquiserende vensters, geschilderde lijsten rondom een stilleven of portret dat de ruimte van de beschouwer lijkt binnen te treden, en afbeeldingen van schappen of kasten met diverse objecten, gezien door een half openstaande deur. Aan het einde van de 20ste eeuw werd soms zelfs de volledige buitenzijde van gebouwen in trompe-l'oeil geschilderd.

Verwijst naar de pre-Angkor-stijl en periode rondom de Cambodjaanse koninkrijken van Tsjen-la (1e tot 9de eeuw) die in hoge mate waren beïnvloed door Indiase ideeën. Deze stijl is vooral zichtbaar in de lager gelegen valleien van de Mekong-rivier. De beeldhouwkundige productie in deze stijl bestaat uit grote, vrijstaande zandstenen figuren van goden uit Hindoe-, Shiva- en Visjnoe-teksten. Religieuze beeldhouwwerken bestaan vaak uit verschillende goden die zijn gecombineerd tot een enkele figuur en worden gekarakteriseerd door gladde, onafgebroken oppervlakken die zijn uitgebreid door middel van brede, frontale vlakken en door uitsparingen aan de zijkanten die zijn verbonden met het massieve blok. Deze periode werd tevens gekenmerkt door de rudimentaire ontwikkeling van niet-Indiase elementen zoals de zandstenen lateien die werden gemaakt voor deuropeningen van bakstenen schrijnen, het concept van de latei als een speciaal attribuut van de geestschrijn en beeldhouwwerken in reliëf die waren gebaseerd op paren van monsterfiguren en bladontwerpen. Boeddhistische iconen in deze stijl zijn gemaakt in zandsteen en zijn minder zinnelijk en verfijnd dan Hindoe-figuren.

Verwijst naar de periode in Egypte van circa 2775 tot 2650 v. Chr. Kunstwerken bestaan uit muurschilderingen, reliëfs, beeldhouwwerk en aardewerk en getuigen van toenemende formele artistieke conventies.De architectuur onderscheidt zich door de constructie van rechthoekige mastaba’s, opgericht om de ondergrondse tombes te beschermen en de status van de overledene te benadrukken.

Verwijst naar de periode in Egypte van circa 1190 tot 1075 v. Chr. die zich kenmerkt door de voortzetting van de artistieke tradities uit de Negentiende Dynastie, vooral in de beeldhouwkunst en reliëfdecoratie aan het hof.

Muurbedekkingen met reliëfwerk bestaande uit gemodelleerd canvas dat wordt beschilderd of verguld.

Een vroeg procedé voor de reproductie van foto's op basis van een negatief, dat rond de jaren negentig van de 19e eeuw in Frankrijk werd ontwikkeld. Het raakte in onbruik toen eenvoudigere technieken met autotypierasters beschikbaar kwamen. Voor de typogravure werd de drukplaat gegoten uit een lichtgevoelig gelatinereliëf, gevormd door het bloot te stellen aan zonlicht door een negatief en vervolgens uitgewassen. Het afgietsel bevatte veel verhoogde pieken van verschillende grootten, waarvan de gelatine werd weggespoeld in verhouding tot de mate van belichting. Deze pieken konden als bij de boekdruk worden gerold met inkt, waardoor een reeks punten ontstonden die zorgden voor de illusie van tintverloop.

Verwijst naar de periode op het Omaanse schiereiland van circa 2.500 tot 2.000 v. Chr., genoemd naar het eiland Umm an-Nar. De periode is bekend om zijn collectieve, monumentale, ronde graven, die soms waren gedecoreerd met reliëfs die werden gekenmerkt door hun eenvoud. Voorts is deze periode bekend om zijn gedecoreerde kruiken van zachte steen, zoals ze ook werden gemaakt in Mesopotamië en Perzië.

Te gebruiken voor cassettes van thermoplast bedoeld om portretfoto’s, meestal een daguerreotype of een ambrotype, te bevatten; in de regel scharnierend en aan de buitenkant versierd met reliëfmotieven. In de Verenigde Staten gepatenteerd door Samuel Peck in 1854.

Korrelpatroon dat in reliëf op leer is aangebracht als imitatie van de nerf van varkensleer.

Verwijst naar naaldkant die vooral van de 16de tot en met de 19de eeuw in Venetië werd gemaakt. De term verwijst ook naar imitaties van Venetiaanse kant die later en/of elders werden gemaakt. Venetiaanse kant wordt gekenmerkt door weelderigheid als gevolg van het gebruik van de grote stukken kant, rijke haut-reliëfpatronen en barokmotieven. Vroege voorbeelden werden gemaakt door het aan elkaar stikken van diepe, scherphoekige kantpunten en werden meestal gebruikt voor het fabriceren van fraises en kragen die 'vandykes' werden genoemd. Latere ontwerpen waren meer kromlijnig. De Venetiaanse kantmakerij raakte in de vroege 19de eeuw in verval, maar er wordt nog steeds kant gemaakt op het nabijgelegen eiland Burano.

Papier van Duitse oorsprong, reliéf-versierd of bedrukt in goud of zilver met patronen die brokaat, damast of populaire decoratieve en figurale afbeeldingen imiteren uit de 18e en vroeg 19e eeuw.

Voorzien van een in reliëf uitgevoerd patroon of ontwerp; of uítstekend boven een oppervlak waarop het is bevestigd of waarvan het deel uitmaakt. Gebruik 'verhoogd' voor de relatieve positie die als kenmerk wordt gebruikt om te verwijzen naar afzonderlijke zaken welke een hogere positie innemen dan andere zaken of plaatsen, met name boven de grond of een ander oppervlak.

Verwijst naar de culturen die zich ontwikkelden in de regio die is gesitueerd langs de oosterse kust van het Indochinese schiereiland en die tegenwoordig bekendstaat als Vietnam. Artistieke productie in deze regio wordt gekenmerkt door een breed scala aan stijlen en onderlinge vermenging hiervan. Kenmerkend zijn dynastieke tempelconstructie met variaties van torenschrijnen, sanctuaria, portieken, gemodelleerde kapitalen en nissen, alsmede prachtig en verfijnd beeldhouwwerk met monsterfiguren die hoeken van architraven versierden, leeuwenfiguren, robuuste slangachtige ornamentatie die doet denken aan bladmotieven van de Indo-Khmer en aan Dong Song-stijlen, en grote iconen en reliëfpanelen die zijn gebeeldhouwd in sensuele stijlen die doen denken aan Chen-la-werken. Vanaf de 15de tot en met de 18de eeuw, bevatte architecturale planning confucianistische en taoïstische elementen, en beeldhouwkundige stijlen uit deze periode worden gekenmerkt door zeer kleurrijk houtsnijwerk dat is gebaseerd op de draak-en-wolkdecoratie van de Ming- en Ch'ing-dynastieën in China.

Verwijst naar de periode in de Chinese geschiedenis tussen de val van de Tang-dynastie (907 n. Chr.) en de stichting van de Sung-dynastie (960 n. Chr.), toen vijf dynastieën elkaar in betrekkelijk korte tijd opvolgden in Noord-China. Al deze dynastieën hadden Kaifeng in de provincie Henan als hoofdstad. De zuidelijke regio's kenden meer welvaart en langere perioden van vrede dan het noorden, waardoor de literatuur, de schilderkunst, de productie van metaalwerk en reliëfsculpturen en de textiel- en keramiekindustrie tot grote bloei konden komen. De keramiekindustrie in het noorden was wel belangrijk als overgangsfase, en de industriële Ding-ovens in Hebei brachten veel welvaart.

Dikke, nauwsluitende truien, meestal rond- of op vier pennen gebreid in ingewikkelde patronen, b.v. ingenieuze reliëfpatronen, in het algemeen in één kleur en vooral gedragen door vissers en zeevaarders uit Schotland en Engeland.

Betrekkelijk kleine beelden, geschilderd of gebeeldhouwd als bas-reliëf of als rondsculptuur, die aan een christelijke kerk of bedevaartsplaats worden geschonken in de hoop op of uit dankbaarheid voor het lenigen van ziekte of smart door God, de Maagd Maria of een heilige. De beelden kunnen heiligen, andere menselijke figuren, delen van menselijke figuren of andere levende of onbezielde zaken voorstellen. De Latijnse en Griekse inscripties die vaak op de beelden voorkomen beginnen met de woorden ‘ex voto’ respectievelijk ‘hyper euches’, vandaar dat votiefbeelden ook wel ‘ex voto’s’ worden genoemd. De term kan ook verwijzen naar prechristelijke en pre-islamitische cultusobjecten en rituele voorwerpen van soortgelijke of identieke vorm uit Klein-Azië, Noord-Afrika, het Middellandse Zeegebied en westelijk Centraal-Europa. Kan ook worden gebruikt voor soortgelijke voorwerpen die via recentere tradities zijn ontwikkeld in de godsdiensten van India, Tibet, China en Japan. Gebruik ‘votiefgeschenken’ voor voorwerpen met dezelfde functie maar zonder beelden.

Verwijst naar de oude cultuur van de Andhra-regio van centraal India, met name vanaf de 1ste eeuw v. Chr. tot de vroege 3de eeuw n. Chr. Aan het eind van de 1ste eeuw v. Chr. realiseerden de Andhra's indrukwekkende stenen renovaties en toevoegingen aan de stoepa van Sanchi, met name de vier beeldgesneden poorten (torana's), als gevolg waarvan de stoepa het grootste boeddhistische monument in India werd. De Andhra's bouwden nog andere boeddhistische complexen, waaronder de Grote Stoepa van Amaravati in de 2de eeuw. Amaravati was de belangrijkste stad van de Satavahana's, die uitstekende bouwers waren; de boeddhistische monumenten van deze stad luidden een nieuwe architectuurstijl in. De Grote Stoepa van Amaravati bood bijvoorbeeld een bovenste niveau voor een omgang, rijkelijk bewerkte leuningen en zuilen in plaats van torana's. Vroege Andhra-beeldhouwkunst, met name de weelderige architecturale reliëfs, staan bekend om hun decoratieve narratieve en encyclopedische kwaliteit; verfijnde bloemontwerpen, naturalistische afbeeldingen van dieren, en sensuele en weelderige menselijke figuren worden hoog gewaardeerd. Net zoals in vroege boeddhistische kunst wordt Boeddha gewoonlijk symbolisch weergegeven. Rond 200 n. Chr. wordt Boeddha echter ook weergegeven als een menselijke figuur; soms worden deze twee methoden van afbeelden aangetroffen op een en hetzelfde monument.

Verwijst naar de periode in Egypte van circa 2925 tot 2650 v. Chr., ten tijde van de eerste en tweede dynastie; sommige bronnen rekenen tot deze periode ook de derde dynastie, die eindigde in circa 2575 v. Chr. Tot de kunstwerken behoren aardewerk, muurschilderingen, beeldhouwwerk en reliëfs. Tijdens deze periode werden artistieke conventies geformaliseerd. Deze hadden betrekking op de lichaamshouding van menselijke afbeeldingen, de rangschikking van beeldelementen in register en, in de beeldhouwkunst, een strenge formele weergave van de figuur waarbij de kwaliteit van de steen en de vorm van het blok behouden blijven. De architectuur onderscheidt zich door de ontwikkeling van de bovenbouw van graftomben.

Verwijst naar de kunstperiode in Meso-Amerika van ongeveer 250 v. Chr. tot 600 n. Chr. die bij keramiek wordt gekenmerkt door figuren in hoogreliëf ter versiering van cilindrische potten en het gebruik van chapopote (zwart asfalt) voor het beschilderen van de gezichten en lichamen van geelbruine of bruine figuren van klei. Edelsteenbewerking uit deze periode werd gekenmerkt doordat men steeds minder vuistbijlen gebruikte en steeds meer verfijnde beeldjes maakte met ingelegde ogen en tanden. Het gebruik van hardsteen overheerst, terwijl voor grotere beeldsnijwerken vaak gebruik wordt gemaakt van tecali. Tot de decoratieve werken uit deze periode behoren grote oorsieraden en kralenkettingen. In de beeldhouwkunst wordt deze periode gekenmerkt door complexe altaarconstructies, beeldgesneden stèles die een staande heerser afbeelden en die zijn versierd met inscripties en datumaanduidingen volgens de Lange Telling, beeldgesneden dakkammen van stucwerk, beeldgesneden houten lateien en versierde schrijnen op de toppen van piramides. Schilderstijlen uit deze periode worden gekenmerkt door muurschilderingen met rode en zwarte lijnen op wit stucwerk en hiërogliefen die zijn omkaderd door figuren of symbolen van godheden.

Een dikke inslag ingebracht in een weefsel om reliëf en extra gewicht te geven.

Een dikke ketting ingebracht in een weefsel om reliëf en extra gewicht te geven.

Verwijst naar een stijl die wordt geassocieerd met Wajang-poppenspelen, met als kenmerkende elementen het gebruik van een theaterruimte, symboliek, iconografie en episodes uit Javaanse en Arabische legenden, en uit hindoe- en moslimteksten, toegepast in reliëfbeeldhouwwerk en in kunstnijverheid.

Wordt gebruikt voor reliëfdrukprocédés waarbij de niet-gedrukte, gegraveerde lijnen een wit beeld vormen tegen een zwarte achtergrond. Wordt meestal gebruikt in verband met houtgravures en de schrootmanier.

Fotomechanisch procédé voor het maken van afbeeldingen met regelmatige toon in licht reliëf. Er wordt een gelatinereliëf geprepareerd door middel van een bichromaat procédé dat wordt toegepast om een diepdrukplaat te maken. Deze plaat dient als mal en wordt gevuld met gepigmenteerde gelatine; vervolgens wordt de gelatinelaag op een papieren ondergrond geperst. Werd van ongeveer 1875 tot 1900 veel gebruikt voor kleine boekillustraties.

Beeldende werken gemaakt door een materiaal zoals papier of stof op een reliëf te leggen en er vervolgens met een schrijfmateriaal over heen te wrijven.

Verwijst naar de stijl en periode van het vroege Angkor-rijk ten tijde van de heerschappij van koning Yashovarman I (889-900 n. Chr.). De stijl van deze periode wordt gekenmerkt door de grootschalige aanwezigheid van religieuze tempels als stadscentra en de vroege ontwikkeling van de tempel als een vijflagige piramidestructuur van zandsteen, met kruislings gerangschikte zandstenen torens en met heiligdommen, bibliotheken, galerijen en gopura's. Tempels uit deze periode waren complexe structuren waarvan het ontwerp werd gekenmerkt door Indiase invloeden met chronologisch symbolisme en seizoenscycli. In de decoratieve kunst en beeldhouwwerken uit deze periode is terug te zien hoe Yashovarman I probeerde zijn koninkrijk af te beelden als model voor de kosmos en het symbolische middelpunt van de wereld. De goedgekeurde artistieke werken uit deze periode kenmerken zich door hoge reliëfwerken van beschermfiguren en hemelse wezens en bas-reliëfs van gebladerte en sieraden rondom figuren van godheden.

Borduurwerk bestaande uit tenminste twee lagen stof die volgens een patroon met borduursteken aan elkaar gehecht worden. Dit kan met de hand of machinaal gebeuren. Door toevoegen van een wattering of koordjes krijgt borduurwerk een reliëfeffect.

Verwijst naar artefacten voorzien van monogrammen, teksten, getallen, symbolen of ontwerpen in intaglio waarmee een reliëfafdruk wordt gemaakt in klei of was, of een andere zachte, taaie substantie. Zegels kunnen vlak of cilindervormig zijn; in het laatste geval wordt de afdruk gemaakt door het zegel over het oppervlak te rollen. De term verwijst ook naar afdrukken die zijn gemaakt in was, klei of een ander zacht materiaal, door contact met een zegel of een ander hard, gegraveerd oppervlak. Zegels worden meestal gebruikt om de authenticiteit van documenten te bevestigen, of als decoratie.

Personen die zegels of voorwerpen met ingegraveerde monogrammen, geschreven tekst, getallen of dessins maken om een afdruk in reliëf te maken in een zachte, kleverige substantie zoals klei of was.

Verwijst naar de cultuur van de Zhou-dynastie, een periode die duurde van circa 1050 tot 256 v. Chr. De Zhou-dynastie volgde de Shang-dynastie op. Het gebied waarover de Zhous regeerden, was erg groot, maar hun heerschappij was indirect en werd daarom vaak betwist. De Zhou-periode wordt verdeeld in de Westelijke Zhou (circa 1050-771 v. Chr.) en de Oostelijke Zhou (771-256 v. Chr.). Er was sprake van een grote regionale diversiteit in de Zhou-periode, maar over het algemeen was het een tijd van opmerkelijke, politieke, filosofische, religieuze en sociale veranderingen. Veel elementaire Chinese tradities werden gevestigd en de vroegste Chinese literatuur dateert uit de Zhou-periode, onder andere de geschriften van Confucius. De bevolking nam toe in deze periode en het gebruik van ijzeren gereedschap raakte wijder verbreid, wat leidde tot landbouwkundige vooruitgang. De opkomst van een koopmansklasse en de ontwikkeling van geld creëerde een grotere markt voor artistieke producten, waarvan bronzen voorwerpen het belangrijkst bleven. Deze voorwerpen werden wereldlijker en dienden als symbolen van status, rijkdom en autoriteit. Op Zhou-bronzen worden langere inscripties aangetroffen, die nu waardevolle getuigenissen zijn van vroege Chinese geschiedenis. Het decoreren van bronzen werd abstracter, geometrischer en kleurrijker, en werd gekenmerkt door een toegenomen gebruik van reliëf en kostbaar inlegsel. De vele kleine staten van de Zhou-dynastie werden praktisch onafhankelijk van het centrale gezag en de Qin versloeg uiteindelijk de overige staten en vestigde de eerste verenigde Chinese heerschappij.