Verwijst naar muur- of meubeloppervlakken die zijn gemaakt van een fijn mengsel van gips met aluin, lijm, water en pigment, zodanig dat een effect ontstaat waarbij marmer of pietra-dura wordt geïmiteerd. Het werd toegepast als verf op een natte kalkonderlaag, verhit om uit te harden en vervolgens gepolijst, of gevormd in kleurrijke stukjes en ingelegd als een mozaïek. De techniek was bekend in het oude Rome en maakte een opleving door in het 16de-eeuwse Italië, waarna het zich uitbreidde naar andere plaatsen in Europa. Scagliola is goedkoper dan marmer of andere stenen oppervlakken, maar wel erg kwetsbaar. Nog slechts enkele voorbeelden zijn intact. Te onderscheiden van 'faux marbre' waarmee een marmereffect wordt gecreëerd door het schilderen van een oppervlak, bijvoorbeeld een muur.

Verwijst naar de illusie-effecten op twee- of driedimensionale kunstwerken of in de architectuur waarin het uiterlijk van marmer wordt gesimuleerd met schilderwerk. Zo kunnen pilaren of panelen van hout of pleister worden beschilderd om de kleur en de nerf te imiteren van marmer, dat een kostbaarder en begerenswaardiger materiaal zou zijn. Te onderscheiden van 'scagliola', waarin het marmereffect wordt bereikt door pigment direct door het natte cement te mengen en de pleister vervolgens op het oppervlak aan te brengen.