Associaties voor schaal

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ondiepe, ronde dessertbordjes, meestal gemaakt van zilver en met een gecanneleerde, opengewerkte of geschulpte rand.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schaal(tje) dat wordt gebruikt op aswoensdag. De priester draagt deze schaal met de as van verbrande palmtakken en tekent met deze as een kruisje op het voorhoofd van de kerkgangers of bestrooit daarmee hun hoofd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

U-vormige borden op een hoge stam, bestemd om bananen op te leggen. Benaming aan het eind van de 19e eeuw gebruikt door ontwerpers van tafelgerei en glasfabrikanten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zwartfigurige kylikes gekenmerkt door versieringen in een band, meestal in het gedeelte waar zich ook de handvatten bevinden. De rest van het vat is zwart. De decoratie bestaat uit figuren, ornamenten of inscripties, en vaak de handtekening van de pottenbakker.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ondiepe schalen voor snoepgoed of andere zoetigheden, soms op voet. Gebruik voor dergelijke houders met deksel 'bonbondozen'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine glazen schalen op een zilveren onderschotel voor porties boter voor één persoon. Gebruik 'botervloten' voor schalen die bedoeld zijn voor het bewaren en serveren van boter aan tafel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ondiepe dichte schalen voor het serveren van brood aan tafel; ovaal of rechthoekig met opkrullende zijden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zwartfigurige kylikes gekenmerkt door een lip en buik die zijn bedekt door banden met eenvoudige patronen en vaak met stralen boven de voet; meestal uit de 6e eeuw v.C.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schalen van uiteenlopende vorm, voornamelijk bedoeld voor het serveren van het dessert.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schalen, meestal rond, gebruikt in de protestantse eredienst bij de toediening van het doop.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De harde buitenste beschermlaag van eieren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een aardewerkstijl uit de midden-Minoïsche periode die hoofdzakelijk werd vervaardigd aan de hoven van Knossos, Phaistos en Mallia. De stijl kenmerkt zich door het gebruik van een nieuwe techniek, het pottenbakkerswiel, waardoor verfijnde vormen mogelijk werden met buitengewoon delicate wanden, zo dun dat deze doen denken aan een eierschaal. Deze stijl verschilt van het veel latere zogenaamde ‘eggshell porcelain’, zowel wat de samenstelling van het materiaal betreft als de dunheid van de wanden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

zeer dun en fijn porselein

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine weegschalen die werden gebruikt om eieren te wegen en zo de marktgrootte vast te stellen, meestal één voor één.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zwartfigurige kylikes voorzien van bandachtige versieringen, qua vorm gelijk aan sianaschalen, maar met een ander formaat en ander lipprofiel; meestal uit het begin of midden van de 6e eeuw v.C.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schalen die vooral bedoeld zijn voor het opdienen van groenten. Meestal ondiep en soms met een of meer verdeelvakken. Vaak met met twee handvatten een deksel en staand op een voet.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dienbladen van glas of keramiek, waarop consumptie-ijs wordt geserveerd; soms gemaakt in sets met bijpassende ondiepe schaaltjes.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Huishoudelijke voorwerpen, meestal draagbaar, waar mensen op kunnen gaan staan om hun gewicht vast te stellen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Weeginstrumenten voor keuringen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zwartfigurige kylikes die worden gekenmerkt door miniatuurdecoratie. Gewoonlijk daterend uit de 7de en het begin van de 6de eeuw v. Chr. Ook kenmerkend is een enigszins naar buiten stekende rand, een vrij diepe kom, en een zeer lange steel en voet. De kleinmeisterschaal was tot circa 540 v. Chr. een van de meest voorkomende zwartfigurige vormen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Weegschalen die zijn bedoeld voor gebruik in marktstallen of op marktpleinen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Weegschalen, vooral in gebruik tussen de 13e en de 18e eeuw, voor het wegen van munten om de verspreiding te voorkomen van stukken die te licht waren of die waren verkleind.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een type kylix dat zich kenmerkt door een diepe kom, een lip die niet uitsteekt en een voet met korte steel. Deze vorm overheerste de zwartfigurige vaasschildering na circa 540 v. Chr. maar bleef ook roodfigurig bestaan. De gewone kylix type A is een ogenschaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Houders met nauwsluitend deksel om eieren in te pocheren; vaak met holtes om er eieren in te leggen. Ook benaming voor standaarden, met dezelfde soort holtes en een lange verticale steel, die in een andere houder (met water) worden gezet om eieren te pocheren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kylikes met een lip die iets naar buiten krult en duidelijk van de buik naar boven is gemodelleerd. Kenmerkend zijn ook de platte schaal en zwarte handvatten, steel en voet. De lip was vaak beschilderd met figuren en/of een inscriptie was aangebracht in het gedeelte tussen de handvatten, vaak de handtekening van de pottenbakker.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ronde ovenschotels met lage, gladde of geribbelde zijkanten, die vanaf de bodem schuin omhoog lopen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schaaltjes voornamelijk bedoeld voor een individuele portie gestoofd fruit of vergelijkbaar eten dat met een saus is bereid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor de bakjes van een weegschaal waarin gewichten of te wegen voorwerpen of stoffen kunnen worden geplaatst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Type boot, vliegtuig of andere constructie waarvan de buitenwand de meeste druk opvangt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor gewelfde, omhullende constructies, bijna altijd van beton en zeer dun in verhouding tot hun breedte, die voor structurele stabiliteit afhankelijk zijn van krachten die berekend kunnen worden met behulp van de membraantheorie.

Wordt gebruikt voor bouwwerken waarin zowel het dunne buitenoppervlak als het geraamte gewicht dragen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Onderstam waartoe krabben behoren, kreeften, garnalen, rankpootkreeften en een groot aantal verwante dieren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lieren met een natuurlijke of kunstmatige schaal als klankbodem en een onderblad van perkament.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Maatstokken met geproportioneerde schaalverdeling voor het meten of maken van tekeningen op schaal. De term verwijst naar een strook metaal of hout met schaalverdeling die wordt gebruikt voor lengtemetingen en voor het tekenen of anderszins aanbrengen van een maataanduiding op een bouwtekening, kaart of ander werk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schaal die wordt weergeven door een rechte lijn voorzien van aanduidingen die een bepaalde afstand aangeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Met een ondiepe concave vorm of omtrek, zoals de vorm van een ondiepe schaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Relatief lange en smalle schalen met lage verticale kanten, bedoeld om selderiestengels in te serveren. Gebruik 'selderieglazen' voor vaatwerk dat wordt gebruikt om selderie rechtop in te serveren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zwartfigurige kylikes waarvan kom en lip meestal gescheiden zijn, vaak door middel van een geschilderde lijn waardoor twee horizontale delen ontstaan. Ze zijn voorzien van twee afzonderlijke typen versiering, maar de versiering kan ook vooral op het onderste gedeelte zijn aangebracht of doorlopen naar het bovenste gedeelte. Sianaschalen danken hun naam aan het dorp op het Griekse eiland Rhodos. De Sianaschaal was een van de dominerende vormen in zwartfigurig aardewerk tot ongeveer 540 v. Chr.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Borden met een voet en een mechanisme om een halve sinaasappel mee vast te houden bij het eten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Houders voor het bereiden en serveren van soufflé, rond, rechtopstaande rand.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De harde buitenkant van een struisvogelei.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Instrumenten voor het vaststellen van het gewicht van voorwerpen of stoffen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dierenriemsymbool van een weegschaal, ruwweg gebaseerd op het sterrenbeeld met dezelfde naam. De dierenriemtekens zijn bewaard gebleven via klassieke Griekse en Romeinse decoratie, waren populair in Noord-Europese Romaanse en Gotische kerken en werden vaak aangetroffen in middeleeuwse psalters en getijdenboeken. Ze symboliseren elke maand waarin de zon het betreffende sterrenbeeld binnengaat. Deze tekens zijn ook gebruikt als decoratie op plafonds, kaarten, uurwerken en astronomische instrumenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een wrijfschaal is een Romeinse aardewerken kom waarin kwartskorrels in de bodem zijn meegebakken. Daardoor kreeg de binnenkant een ruw oppervlak, waarop kruiden konden worden fijngewreven. Een wrijfschaal is te vergelijken met een vijzel echter wrijfschalen hebben ook altijd een schenktuit.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Personen die op grote schaal werk verrichten of voor de bevoorrading zorgen op contractbasis.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Genus van ongeveer 20 soorten laaggroeiende, bloeiende fruitplanten die afkomstig zijn uit de gematigde gebieden op het noordelijk halfrond, maar die tegenwoordig ook op het zuidelijk halfrond op grote schaal worden gekweekt. De planten hebben een vezelig wortelstelsel waaruit boven de grond wortelbladeren groeien. De bladeren zijn samengesteld, met drie harige en gezaagde blaadjes. De bloemen zijn gewoonlijk wit en in uitzonderlijke gevallen roodachtig. Ze vormen kleine trosjes op de dunne stengels die, net als de stengels die over de grond kruipen, uit de oksels van de bladeren komen. De vrucht is geen echte bes, maar een vlezige, eetbare houder van zeer kleine zaadjes.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor gebouwen waar elektriciteit en andere vormen van energie worden opgewekt voor het aandrijven van machines of voertuigen, of om stroom te leveren aan andere gebouwen in een complex; te onderscheiden van 'elektriciteitscentrales' die energie leveren op veel grotere schaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een type Italiaans bord dat is bevestigd op een hoge en dunne standaard, vaak gebruikt als middenstuk of fruitschaal. Soms zijn er meerdere borden boven elkaar geplaatst. De borden zijn meestal gemaakt van glas of aardewerk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Hoge loofboom die vroeger veel voorkwam in de oostelijke helft van Noord-Amerika en voor de jaren dertig van de vorige eeuw op grote schaal werd gebruikt als sierboom en vanwege het hout en de schaduw. Het harde, sterke en grofvezelige hout gebruikte men ook voor het bouwen van schepen, omdat het makkelijk te buigen is en niet splintert. Veel van deze bomen zijn gedood door de iepziekte, een schimmel die wordt verspreid door de iepenspintkever.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ampullenblad of -schaal met twee 'ampullen' als eenheid vormgegeven en versierd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bromelia die inheems is in de tropische en subtropische gebieden in Amerika, maar inmiddels ook elders is geïntroduceerd en op grote schaal wordt gekweekt in broeikassen. De plant heeft 30 tot 40 dicht op elkaar geplaatste en stijve maar sappige bladeren in de vorm van een rozet om een dikke, vlezige stam. De grote vrucht is samengesteld en ontwikkelt zich uit een kegelvormige bloeikolf. Men gebruikt de vrucht vanwege de vezels, als voedsel en om wijn te maken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode en stijl die samenviel met de regeertijd van de opvolgers van Antoninus Pius, van wie de bekendste Marcus Aurelius was, circa 160 v. Chr. De beeldhouwkunst wordt getypeerd door de friezen die zijn gevonden op de sokkel van de zuil van Antoninus Pius, en kenmerkt zich door een hoge mate van reliëf, dramatische uitdrukking en een irrationeel gebruik van ruimte en schaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Klasse van weekdieren die in de diepzee leven en geen schaal hebben, maar bedekt zijn met een massieve of holle sclerieten (stekels) van aragoniet. Kenmerkend is de mond met zeer complexe speekselklieren en een uniek zintuig, het vestibulum. In sommige classificaties worden de onderklassen van deze klasse, Solenogastres en Caudofoveata, beschouwd als aparte klassen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt tegenwoordig [20e eeuw] in de bouw gebruikt voor tekeningen of kopieën daarvan die worden bewaard als document na afronding van een project; hieronder kunnen revisietekeningen vallen, waarop veranderingen tijdens de bouw zijn aangegeven. Wordt in historische context gebruikt voor kopieën van ontwerptekeningen van architecten, vaak op verkleinde schaal, al dan niet uitgevoerd en bewaard als documenten van hun werk. Gebruik 'opmetingstekeningen' voor schaaltekeningen van bestaande bouwwerken in het algemeen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Platte schuinaflopende of driehoekige balkjes, meestal van hout of plastic, met diverse schaalverdelingen zodat men tekeningen op schaal kan tekenen of meten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Standbeelden van de Yoruba die een knielende vrouw voorstellen die een houder boven haar hoofd of voor zich houdt, bijvoorbeeld een kalebas, kom of schaal. Ze worden geassocieerd met de Shango-verering.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de cultuur en stijlen die zich ontwikkelden in Athene of elders in Attica, in het bijzonder naar geschilderde aardewerkstijlen die zich chronologisch ontwikkelden na de geometrische stijlen. Attische stijlen verschillen met opzet van Corinthische stijlen en worden gekenmerkt door de fantasierijke composities die niet noodzakelijkerwijs in overeenstemming zijn met standaards voor schaal of balans, door monumentaliteit en grandeur, en uiteindelijk door een typische zwartfigurige stijl die de norm zou worden voor de rest van de Griekse wereld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar alle vormen van parallelle projectie, voornamelijk wanneer ten minste een van de drie ruimtelijke assen wordt gebogen naar het projectievlak of het beeldoppervlak. De term wordt vaak gebruikt om te verwijzen naar projecties die zijn afgebeeld alsof een plattegrond op schaal is getekend, waarna de plattegrond 45 graden wordt gekanteld om een derde dimensie te verkrijgen, meestal in de hoogte en getekend op dezelfde schaal als de plattegrond. Deze projectiemethode beeldt de plattegrond en het volume gelijktijdig af volgens een consistente schaal, zonder de vervorming die ontstaat door de samenkomende lijnen in een éénpuntsperspectief.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een projectie die doorgaans wordt gebruikt in de cartografie en waarbij het oppervlak van de aarde of een ander hemellichaam zodanig wordt afgebeeld dat een rechte lijn vanaf het middelpunt tot elk willekeurig ander punt de kortste afstand weerspiegelt die op schaal kan worden gemeten. Dit type projectie wordt vaak gebruikt om afstanden en richtingen vanaf een bepaalde stad te laten zien, en de metingen zijn alleen nauwkeurig voor het geselecteerde middelpunt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl en periode die samenvielen met de heerschappij van Bajezid I (ook wel 'bliksemschicht' genoemd vanwege de snelheid waarmee hij zijn troepen verplaatste) van 1389 tot 1402. Hij staat het best bekend om de bouw van de 'Grote moskee' van Bursa, waaraan in 1390 werd begonnen en die in 1395 werd voltooid. Het hele complex omvatte een moskee, baden en een klein paleis, binnen een onregelmatig gevormde muur. De indeling en de schaal van de moskee hebben veel weg van de moskee van Moerad I, maar hier is metselwerk van gehakte steen gecombineerd met een beperkte hoeveelheid marmer. De wanden van de ruimten waarin de derwisj-pelgrims werden ondergebracht, waren versierd met bloemen en destijds polychroom. Het portaal van steen en marmer is het eerst grote Osmaanse portiek. Ook vermeldenswaardig is het Dar al Shifa, het academisch ziekenhuis uit 1400.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Weegschalen met een horizontale balk die draait rond een centraal steunpunt, waardoor er twee armen van gelijke lengte ontstaan; aan de uiteindes van de armen hangen schalen of manden, waarbij in de ene schaal het te wegen voorwerp wordt geplaatst en in de andere standaardgewichten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor de dwarsliggende balkjes van een weegschaal, aan de uiteinden waarvan de schalen of manden worden gehangen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Weegschalen waarbij de balansschaal voor de ladingen een platform is dat bovenop de balansarm of op een reeks hefbomen is bevestigd; hij wordt meestal gebruikt voor zware goederen, vaak onverpakt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stam van ongeveer 350 soorten ongewervelde dieren die zich vrij kunnen bewegen en in de hele wereld voorkomen. Men beschouwt ze als een evolutionaire vorm die inzit tussen de ringwormen en geleedpotigen (zoals insecten en schaaldieren).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Houtbewerkingsmaatstokken met een schaalverdeling in achtsten van een inch langs één kant en zestiendes van een inch langs de andere kant, en meestal gemaakt van esdoorn- of hickoryhout met bronzen uiteinden; kunnen ook een metrische verdeling hebben.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kruisen met brede en platte houten planken waarop de gekruisigde Christus is geschilderd, vaak op ware grootte of monumentale schaal en met aanvullende afbeeldingen of taferelen op de uiteinden van de armen van het kruis en de gedeelten boven en onder de afbeelding van Christus. Beschilderde kruisen kwamen met name veel voor in Byzantijnse en vroeg-Italiaanse kunst. Gewoonlijk hingen ze boven of bij het kerkaltaar.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Microscopen die bestaan uit één microscoop voor elk van beide ogen, zo opgesteld dat het specimen vanuit enigszins verschillende hoeken wordt bekeken, waardoor een driedimensionaal beeld ontstaat. Ze worden op grote schaal toegepast in de chirurgie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Op een kleine schaal getekende kaarten behorend bij een atlas of een serie kaarten waarop wordt aangegeven in welke afzonderlijke kaarten het totale gebied is verdeeld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kaarsenstandaards met een enkele kaarshouder op een platte schotel- of schaalvormige basis. Gebruik 'kandelaars' voor kaarsenstandaards met een enkele kaarshouder op een voetstuk met een verbrede basis of voet.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het kweken van bloemen of bloeiende planten, vooral op commerciële schaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Meetinstrumenten, meestal in de vorm van platte stokken, met verschillende schaalverdelingen voor het berekenen van de Amerikaanse standaardmaten van planken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schaaltjes in verschillende vormen en materialen die worden gebruikt voor het serveren van snoepgoed; ook de exemplaren die onderdeel zijn van bonbonnières. Gebruik 'dessertglazen' voor glazen op voet voor het serveren van snoepgoed.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grote tafelstukken, bestaande uit een hoge standaard, bovenaan eindigend in een kleine houder, met langs de stam meerdere gekromde armen waaraan kleine mandachtige schaaltjes zijn bevestigd voor snoepgoed, voor het eerst vervaardigd in de 19e eeuw. Gebruik 'piramides (tafelstukken)' voor tafelstukken bestaande uit een aantal glazen voor snoepgoed of gelei op een glazen presenteerblad met een hoog glas in het midden, vaak trapsgewijs in drie lagen opgebouwd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Cilindrische of ovale bakjes met deksel, die zijn ontworpen om boter in te koelen aan tafel; vaak met een vergiet waarin de boter zich bevindt terwijl deze wordt gekoeld in ijswater. Is ook toepasbaar op soortgelijke bakjes zonder vergiet maar met perforaties aan de zijkanten en bodem voor ventilatie. Gebruik 'botervloten' voor andere schaaltjes die bedoeld zijn om boter in te bewaren en aan tafel op te dienen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dekschalen voor het bewaren en serveren van boter aan tafel. Gebruik 'boterschaaltjes' voor kleine schalen voor porties boter voor één persoon. Gebruik 'boterkoelers' voor bakjes die ontworpen zijn om gekoelde boter op tafel te serveren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Marqueterie die bestaat uit lagen koper en schildpad die, vooral aan het eind van de 17de en het begin van de 18de eeuw, samen op meubels werden gelijmd. De term komt voort uit de naam van de kunstenaar André-Charles Boulle en zijn zonen, van wie het werk op grote schaal werd geïmiteerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schaalmodellen voor het bestuderen, testen of presenteren van nieuwe ontwerpen voor voorwerpen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor tekeningen in planimetrische projectie waarop een verticaal vlak parallel is aan het projectievlak (tekenvlak), en wijkende vlakken op halve schaal worden getekend van het verticale vlak.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Genus van één soort bloeiende plant, C. sativa, een stevig, rechtopstaand aromatisch kruid dat afkomstig is uit Centraal-Azië en tegenwoordig op grote schaal wordt verbouwd in de noordelijke gematigde zone. Een lange, rietachtige variëteit wordt gekweekt voor de productie van hennepvezel, terwijl de vrouwelijke plant van een korte variëteit met meer takken het meest geschikt is om marihuana van te maken. In sommige classificaties heeft dit genus drie soorten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Materialen die, op welke schaal dan ook, geheel of gedeeltelijk de aarde of andere hemellichamen weergeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine tot middelgrote kastanje die oorspronkelijk inheems was in Japan en Zuid-Korea, maar tegenwoordig op grote schaal wordt gekweekt in Taiwan en het oosten van China. In Japan is het een belangrijke boom vanwege zijn zoete, eetbare kastanjes. Er zijn verschillende cultivars die zijn geselecteerd om grote vruchten te produceren. De soort is resistent tegen kastanjekanker, de schimmel die de Amerikaanse kastanje bijna uitroeide. De Japanse kastanje heeft men gebruikt om kruisingen te kweken die resistent zijn tegen deze boomziekte.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine wormachtige weekdieren die in de diepzee leven en geen schaal of aparte pootjes met spieren hebben, maar wel schubben en kalkhoudende scleriten (stekels). Ze staan verticaal in zachte sedimenten en halen hun voedsel uit organisch bezinksel. In sommige classificaties wordt deze onderklasse net als Solenogastres een klasse genoemd. Hier worden de twee ondergebracht in de klasse Aplacophora.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor tekeningen met scheve projectie waarin het verticale vlak parallel is aan het projectievlak (tekenvlak), en alle drie de ruimtelijke assen op dezelfde schaal worden getekend.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lange, smalle, soepele stroken linnen, staal of velijnstof met een schaalverdeling voor het meten van afstanden, die vaak opgerold worden bewaard in een beschermend omhulsel waarin ze na gebruik weer kunnen worden opgewonden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Glazen om champagne uit te drinken, vaak met ondiepe, schaalvormige kelk op stam met voet, inhoud van 1,2 tot 1,7 centiliter. Gebruik 'fluitglazen' voor hoge, smalle glazen voor champagne.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar kaarten waarop relatief grote gebieden, bijvoorbeeld landen of continenten, op een kleine schaal worden weergegeven. Behalve staatkundige grenzen en belangrijke steden kunnen op chorografische kaarten ook de natuurlijke configuratie en kenmerken van een gebied zijn opgenomen. Het verschil met 'topografische kaarten' is dat hierop een kleiner gebied is weergegeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Genus van 43 soorten eenjarige en meerjarige kruiden inheems in het Midden-Oosten en Azië. De soort is vooral bekend door de op grote schaal gekweekte soort C. arietinum (kekererwt).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Meetinstrumenten voor het meten van verhoudingen; ze bestaan uit twee rechte metalen balkjes met een scharnier aan één eind en met een schaalverdeling voor het meten; worden gebruikt door klokkemakers.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Middelgrote subtropische citrusboom, met langwerpige elliptische bladeren met een fijn getande rand en een kleine bolvormige geelgroene vrucht. De boom is afkomstig uit Zuidoost-Azië en werd geïntroduceerd in het Midden-Oosten, Noord-Afrika, Sicilië en Spanje. Limoenen werden in Europa ingevoerd rond de twaalfde, dertiende eeuw. Columbus nam de citrusvrucht mee naar West-Indië, waar ze al snel op grote schaal werden verspreid, onder meer naar de Florida Keys (in het Engels wordt de vrucht 'key lime' genoemd) en Californië. Voor de handel plukt men de vrucht gewoonlijk als die groen is. De vrucht is iets zoeter dan andere soorten limoenen. Limoenolie wint men doorgaans met behulp van stoomdestillatie. De olie gebruikt men voor parfums en als smaakstof, insecticide en antisepticum. De vrucht gebruikt men als smaakmiddel en als een bron van vitamine C.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een oude Noord-Amerikaanse Indiaanse stijl en cultuur die heeft bestaan van circa 7000 v. Chr. tot het begin van onze jaartelling en die vooral werd aangetroffen in het huidige Arizona en New Mexico. De stijl is genoemd naar artefacten die zijn gevonden bij het oude Cochisemeer, dat nu een droog woestijnbekken is, en kenmerkt zich door de aanpassingen aan het leven in de woestijn, in tegenstelling tot gelijktijdige culturen die op grote schaal leefden van de jacht. Deze cultuur heeft de opeenvolgende culturele ontwikkelingen in het zuidwesten van de Verenigde Staten sterk beïnvloed.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor aardewerken lampen die in de oudheid werden gemaakt door de randen van een ondiepe kom of schaal te vouwen of in te knijpen, zodra ze waren gevormd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Standaard voor collecteschaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Benaming voor architectonische tekeningen uit het beginstadium van het ontwerpproces; zijn vaak niet op schaal en kunnen schetsmatige elementen bevatten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunststijl die zich ontwikkelde aan het grote byzantijnse hof in Constantinopel en die zich in het algemeen kenmerkt door een enorme schaal, bouwkundige vernieuwing, planmatige samenhang, extravagant gebruik van kostbare materialen en grote, slanke, elegante en evenwichtige figuren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een aardewerkstijl die ontstond in de stad en de regio Corinthe op de Peloponnesus in het zuiden van Griekenland en zich op grote schaal uitbreidde naar andere delen van Griekenland, Italië en Egypte, in het bijzonder in de tweede helft van de 7de eeuw en de eerste helft van de 6de eeuw v. Chr. De stijl kenmerkt zich door grote vaten en krachtige decoraties geordend in friezen die het grootste deel van het oppervlak bedekken. De ontwerpen zijn zwartfigurig op een lichte terracotta achtergrond, met rode, witte en ingekerfde toevoegingen. De motieven kunnen geïnspireerd zijn door oosterse stoffen. Kenmerkend zijn de dieren, monsters of menselijke figuren, met ornamenten zoals stippen, blad- of rozetmotieven verspreid op de achtergrond.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Weegschalen die automatisch het gewicht aangeven, waarbij de schaalverdelingen zich op een draaiende, cilindrische kaart bevinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode in Egypte van circa 380 tot 343 v. Chr. Deze kenmerkt zich door het opnieuw op grote schaal bouwen van tempels, en een geïdealiseerde stijl in de beeldhouwkunst, afgeleid van de eerdere Saite-stijl.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een soort servies voor het dessert dat wordt geserveerd als de laatste gang van een maaltijd, meestal bestaand uit dessertbordjes, dessertschaaltjes, dessertvorken, dessertmessen, dessertlepels en soms een opscheplepel en vingerkommetjes.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Constructies die door andere dieren dan mensen worden gemaakt, meestal door verschillende zoogdieren, vogels, insecten en spinachtigen, soms door vissen, reptielen, amfibieën, schaaldieren, weekdieren, wormen, marine filter feeders, en anderen. Bouwmaterialen bestaan uit verzameld of zelf uitgescheiden materiaal. Dieren maken deze constructies voornamelijk als beschermde habitats voor thermo-regulering en bescherming tegen roofdieren, te vangen prooi, en voor weergave tussen leden van dezelfde soort.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Set van voorwerpen die bij de doop worden gebruikt: doopschelp, doopkleed, zoutvat, oliebusje met doopolie, doopschaal, etc.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Sint-jacobsschelp, hetzij een echte, hetzij een van (edel-)metaal óf een schelpvormig schaaltje, waarmee het doopwater boven het doopbekken of doopvont over het hoofd van de dopeling wordt gegoten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de bouwkundestijl die wordt geassocieerd met de eerste van de drie Griekse architectuurordes en de latere vijf traditionele klassieke bouwordes in de architectuur die, met de Ionische, Corinthische, Toscaanse en composiete stijl werd toegepast door de Romeinen en tot in de Renaissance en daarna. De stijl heeft wellicht zijn oorsprong in houtconstructies uit de Bronstijd, terwijl stenen versies van de stijl zich ontwikkelden op het vasteland van Griekenland, waarschijnlijk in het Dorische Corinthe en andere steden zoals Athene, in de 8ste en 7de eeuw v. Chr. In de antieke Griekse architectuur wordt de stijl gekenmerkt door een simpele vorm en een imposante schaal, een sobere abacus en echinus, zuilen zonder basement of sokkel met schachten met twintig ondiepe cannelures, en een entablement met drie onderdelen, een onversierde architraaf, een fries van afwisselend triglieven en metopen, en een krachtig uitstekende kroonlijst. De Romeinse en latere aanpassingen vertonen vaak afwijkingen van de strenge Griekse regels en kunnen enige versiering en een basement voor de zuilen bevatten. De term is te onderscheiden van de term 'Dorische orde', aangezien een bouworde slechts kan verwijzen naar het specifieke samenstel van onderdelen dat moet voldoen aan eenduidige, vastgelegde regels en verhoudingen, afhankelijk van de functie van elk onderdeel in het geheel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor een plattegrond op schaal van een elektrisch systeem; hieronder kan ook een kleine aanverwante kleine tekening van een aanzicht of een schema voor een stijgleiding vallen. Gebruik 'E-tekeningen' voor andere tekeningen van elektriciteitssystemen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor tekeningen van elektrische systemen of delen daarvan. Gebruik 'E-plannen' voor specifiek op schaal gemaakte plattegronden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar perspectief dat wordt afgebeeld met gebruikmaking van een enkel verdwijnpunt. Deze techniek werd gesystematiseerd door de Renaissance-kunstenaar en theoreticus, Leon Battista Alberti, die een visuele piramide beschreef, waarvan de top zich in het oog van de kijker bevindt. De illusie van terugwijking in de ruimte wordt gecreëerd doordat parallelle lijnen samenkomen in één verdwijnpunt, dat zich gewoonlijk in of vlakbij het centrum van de compositie bevond en dat het 'centrale punt' werd genoemd. Alberti beschreef hoe men de juiste intervallen kon bepalen voor horizontale lijnen op steeds diepere posities in de ruimte, en hoe men voorwerpen en figuren op de juiste schaal kon tekenen ten opzichte van hun positie in de ruimte.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boom of struik die inheems is in Europa Noordwest-Afrika en het westen van Azië. Wordt op grote schaal gebruikt voor heggen. De soort draagt witte, rode of roze bloesems. De vrucht is een kleine ronde donkerrode bes.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Shell white pigment dat wordt verkregen uit de schaal van vogeleieren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bijna ronde voortplantingscellen die worden voortgebracht door de vrouwtjes van bepaalde dieren, zoals vogels en de meeste reptielen; ze bestaan uit een ovum en het omhulsel van kiemwit, gelei, vliezen of eierschaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine, meestal halfovale bekertjes, vaak met een voet, gemaakt van uiteenlopende materialen en gebruikt om één gekookt ei in de schaal te serveren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Voorwerpen of voorstellingen van voorwerpen die symbool staan voor andere voorwerpen of ideeën, vooral door duidelijke toepasselijkheid of associatie, zoals een weegschaal als symbool voor gerechtigheid. Gebruik 'emblemata' voor allegorische voorstellingen met een motto en een bijschrift.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het ei dat wordt geproduceerd door het vrouwtje van de emoe, een Australische loopvogel. De emoe is de op één na grootste nog levende vogel op aarde. Een emoe-ei heeft een donkergroene schaal en is gemiddeld 13 centimeter lang.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Platte schuinaflopende of driehoekige richtlinealen, meestal van hout of plastic, onderverdeeld in veelvouden van tien deeltjes per inch waardoor tekeningen op schaal in decimale waarden kunnen worden getekend of gemeten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een projectiesysteem dat algemeen wordt gebruikt in de cartografie en waarbij de afstanden vanaf een bepaald punt of langs een bepaalde meridiaan of parallel in alle richtingen correct op schaal worden weergegeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de fase in de Oebaid-periode in zuidelijk Mesopotamië van circa 5500 tot 5000 v.Chr. Deze fase is genoemd naar het aardewerk dat is gevonden in de vroegste lagen van de opgraving in Eridoe. Het aardewerk is van een fijn monochroom type dat op beperkte schaal verspreid is in het zuiden van Mesopotamië.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor maatstokken met schuivende delen met schaalverdelingen die kunnen worden uitgeschoven voor het nemen van lengtematen en de binnenafmetingen tussen twee voorwerpen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst en expressievorm van het maken van films en bewegende beelden, die worden geproduceerd op film of videoband en waarop een reeks beelden in zo'n snel tempo worden gepresenteerd, dat de visuele illusie van natuurlijke beweging ontstaat. Het kan ook verwijzen naar vergelijkbare kunst die wordt geproduceerd op digitale media. De kunstvorm wordt meestal gekenmerkt door de presentatie van dramatische gebeurtenissen die emoties oproepen, waarbij op grote schaal gebruik wordt gemaakt van andere uitvoerende en visuele kunsten, in combinatie met een groot aantal technische mogelijkheden. Het kwam in de loop van de 20ste eeuw tot grote bloei en wordt qua populariteit en invloed door geen enkele andere kunstvorm geëvenaard. Gebruik 'films (informatiedragers)' voor de feitelijke werken die worden bestudeerd of gecreëerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Investeerders die op grote schaal investeren. Ook personen die voor de overheid of ondernemingen grote fondsen waarborgen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Hoge smalle wijnglazen met een conisch gevormde kelk op een stam; ook gebruikt voor het drinken van champagne. Gebruik 'champagneglazen' voor glazen met een ondiepe, schaalachtige kelk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Algemene aanduiding voor het reproduceren van relatief vlakke originelen, meestal documenten, met behulp van een machine waarmee een lichtgevoelig proces wordt toegepast, en die meestal voor reproducties zorgt op een één-op-één schaal. In het begin en halverwege de twintigste eeuw werd de term nog gebruikt voor een aantal verschillende processen, sinds het midden van de twintigste eeuw wordt de term eigenlijk uitsluitend gebruikt in verband met xerografisch procédés.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Algemene term voor kopieën die zijn geproduceerd door fotokopiëren, dat wil zeggen, in een apparaat dat gebruikt maakt van een lichtgevoelig proces, en meestal op een schaal van één-op-één. Van het begin tot het midden van de 20e eeuw gebruikt voor kopieën die zijn gemaakt door middel van verscheidene specifieke processen. Vanaf het midden van de 20e eeuw meestal verwijzend naar xerographische kopieën.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fotografisch procédé waarbij gebruik wordt gemaakt van monochrome of quadrichrome kooldrukpapieren met een korte toonschaal en een grote houdbaarheid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wijdverspreide den die in verschillende gebieden voorkomt in het westen van Noord-Amerika en die elders op grote schaal wordt gekweekt als sierboom en vanwege het hout.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Eenvoudige banden in schapeleer of kalfsleder, zelden van omslagtitel voorzien, besteld in kleine hoeveelheden door boekhandelaren uit de 15e tot 18e eeuw. Te onderscheiden van gelijkvormige 'uitgaafbanden' die op grote schaal werden geproduceerd (vaak met machinaal gemaakte boekbanden), in grote hoeveelheden aangebracht bij boeken waarvan werd verwacht dat ze snel en veel zouden verkopen, vanaf het midden van de 18e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor planimetrische tekeningen waarop een verticaal vlak parallel is aan het projectievlak, en wijkende vlakken worden getekend op een schaal die ergens ligt tussen dezelfde schaal en half de schaal van dat verticale vlak.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bedreigde regenwoudboom uit Oost-Australië. De boom werd in de 19de en 20ste eeuw op grote schaal gekapt en is daar nog niet van hersteld. De snel groeiende boom groeit op vulkanische en alluviale bodems.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Slaginstrumenten in de vorm van een zeer ondiepe, ronde metalen schaal, in verschillende afmetingen en meestal met een omgebogen rand, ze kunnen bijna plat zijn of een slagknobbel hebben in het midden. Men laat ze klinken door er halverwege tussen het midden en de rand met een (omwonden houten) klepel tegen te slaan of ,indien aanwezig, op de uitstulping; ze vibreren het sterkst in het midden en het zwakst aan de rand.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Instrumenten die worden gebruikt voor het uitzetten of meten van hoeken, vaak ontworpen als bogen met schaalverdelingen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De oplossing van problemen in de statica met behulp van een schaaltekening van de krachten en reacties, ook wel vrijmaken genoemd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt om een type Amerikaans meubilair te omschrijven dat voornamelijk vanaf 1850 tot ca. 1930 op grote schaal werd geproduceerd in Grand Rapids, Michigan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Onderscheiden zich van de 'Cape-Codcatboten' door een gewelfd achtersteven, lager vrijboord en doordat ze smaller zijn; zijn oorspronkelijk ontwikkeld om naar schaaldieren te vissen en later om wedstrijden mee te zeilen in de ondiepe wateren van Great South Bay, in Long Island in de Verenigde Staten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een aardewerkstijl die op grote schaal werd geproduceerd in het oude Rome. De stijl kenmerkt zich door een grijze of bruingrijze kleur en relatief eenvoudige ontwerpen die vaak in kleine ateliers werden vervaardigd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar kaarten van grote gebieden, vaak een oceaan, die op kleine schaal zijn afgebeeld door middel van gnomonische projectie. Ze zijn zo georiënteerd dat berekening van een grote-cirkelroute mogelijk wordt, oftewel de kortste weg tussen twee punten op het oppervlak van de aardbol.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Onderzoeken om vast te stellen of het instellen van een studie, programma of andere voorgestelde activiteit op grotere schaal uitvoerbaar is.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Messen met één tot vier lemmeten die aan een handvat vastzitten en die worden gebruikt voor het fijnhakken en snijden van vlees, groenten en ander voedsel. De lemmeten kunnen recht of gebogen zijn; in het tweede geval wordt het mes gebruikt in een schaal of op een dienblad.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schaalmodellen, van oudsher gemaakt van hout, die de helft voorstellen van een scheepsromp die midscheeps in de lengte is doorgesneden; meestal gebruikt voor decoratieve doeleinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bewust gebruik van eerdere stijlen in nieuwe beeldende kunst, architectuur, literatuur of toneel; op grotere schaal dan in citaten en pastiches, zo groot dat het over het algemeen leidt tot een nieuwe kunststroming.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boom die inheems is op Cuba en Jamaica. Het mooie hout is slijtvast en wordt op grote schaal gebruikt voor kasten en decoratieve objecten als fotolijsten, kommen en houtsnijwerken. De binnenbast van de boom noemt men vaak ���Cubabast', omdat men de bast vroeger gebruikte om bundeltjes havannasigaren vast te binden. Traditioneel gebruikt men het hout om cuatro's te maken, een soort luit.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schaalmodellen die weergeven hoe bijvoorbeeld een gebouw, schip of stad er vroeger uitzag. Gebruik 'reconstructies' voor voorwerpen of bouwconstructies die op ware grootte tonen hoe iets er vroeger heeft uitgezien, gebaseerd op historisch of archeologisch bewijsmateriaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Globale, veelomvattende ontwerpen, vaak grafisch weergegeven op kleine schaal, waarin de details van andere, specifieke ontwerpen worden ingepast. Een masterplan wordt dikwijls aangevuld door geschreven materiaal. Gebruik 'ruimtelijke ordening' voor ontwerpen die betrekking hebben op wetten die bepalen hoe land wordt gebruikt, ruimtelijke ordening en stadsvernieuwing, als beschrijving voor de overkoepelende plannen van steden voor huisvesting, industriële, commerciële en recreatieve faciliteiten en de invloed daarvan op het milieu.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Meetinstrumenten, meestal in de vorm van platte stokken, 1 tot 2 meter lang, met verschillende schaalverdelingen en tabellen om een schatting te maken van hoeveel planken er uit een hoeveelheid ongezaagde boomstammen kunnen worden gehaald.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een arduinsteen die op grote schaal wordt gedolven in de buurt van de rivier de Hudson in New York en die wordt gebruikt als flagstone.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de architectuurstijl die zich na de Eerste Wereldoorlog ontwikkelde in Nederland, Frankrijk en Duitsland, en die zich vervolgens over de wereld verspreidde om tot de jaren 70 van de 20ste eeuw de dominante architectuurstijl te blijven. De stijl kenmerkt zich door de nadruk op volume in plaats van op massa, het gebruik van lichtgewicht, op grote schaal vervaardigde industriële materialen, en de totale verwerping van ornamenten en kleuren. Verder werden repetitieve modulaire vormen en vlakke oppervlakken gebruikt, afgewisseld met vlakken van glas.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schaalvormige gevlochten potdeksels, vervaardigd en gebruikt door de Zoeloes en andere volkeren in zuidelijk Afrika, traditioneel gemaakt van gras of meer recentelijk van gekleurde telefoonkabels. Soms ook gebruikt als schalen waarop kleine dingen of droog voedsel kan worden gelegd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wijnglazen waarop versieringen zijn gegraveerd die steun verraden voor de aanspraak van de jacobieten op de Engelse troon. Voor het eerst geproduceerd in 1688 en in grote aantallen na 1745. Ze werden gebruikt om met heildronken loyaliteit te betuigen aan de jacobitische zaak, wat neerkwam op landverraad. Tot de gegraveerde versiering behoren jacobitische lofzangen en symbolen zoals de roos met twee knoppen (voor de oude en de jonge troonpretendent), lelietjes-van-dalen, narcissen, eikenbladeren en motten. Jacobite-glazen zijn op grote schaal vervalst of later voorzien van hun versiering.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Houten staven met een schaalverdeling en een schuivende dwarsbalk die worden gebruikt voor het meten van de horizonshoogte van hemellichamen; voorlopers van de moderne sextanten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schaalvormige filters die een handvat en een gemaasd net of geperforeerde bodem hebben. Worden met name gebruikt voor het filteren van jus of het helder maken van bouillon.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar grafische of fotogrammetrische voorstellingen van het aardoppervlak of een gedeelte daarvan, inclusief fysieke kenmerken en politieke grenzen, waarbij elk punt overeenkomt met een geografische positie of positie in het heelal volgens een bepaalde schaal of projectie. Kan ook verwijzen naar soortgelijke voorstellingen van andere planeten, zonnen, andere hemellichamen of gebieden in het heelal. Kaarten worden gewoonlijk afgebeeld op een plat medium, zoals papier, een muur of een computerscherm. Gebruik 'globes' voor soortgelijke voorstellingen op een bol.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dekschalen voor het bewaren van kaas, doorgaans een vlakke schaal met een koepelvormig deksel, soms met zilveren rand of dekselknop. Gebruik 'kaasplanken' voor houten dienbladen gebruikt voor het serveren van kaas.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grassoort die inheems is in Noord-Afrika, maar op grote schaal wordt verbouwd vanwege zijn eetbare graan. Men kweekt Sorghum al sinds de oudheid vanwege zijn graan (couscous) en om er stroop van te maken. Men gebruikt de soort ook voor alcoholische dranken en biobrandstoffen. De lange stijve stengels vol merg gebruikt men voor bezems, manden en constructies. Uit de bladeren en stengels kan men een roodpaarse kleurstof winnen (���guineense'), die men gebruikt om geitenleer uit Niger te verven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een van de twee levende soorten uit het genus der kamelen (de andere is de dromedaris). Het dier heeft twee bulten en is inheems in de steppen van Centraal-Azië. de kameel wordt op grote schaal gebruikt als lastdier. Men denkt dat hij al enige tijd voor 2500 v.Chr. is gedomesticeerd in het gebied van het huidige Iran. In sommige classificaties gebruikt men de naam Camelus ferus voor de wilde kameel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een aparte stijl die zich ontwikkelde in Vlaanderen en Noord-Frankrijk vanaf de late 10de eeuw tot in de 12de eeuw. De stijl is zichtbaar in verluchtingen van manuscripten, muurschilderingen en andere kunstvormen, en is gevormd door het samengaan van stijlen van het Europese vasteland met Angelsaksische stijlen van de overzijde van het Kanaal. De stijl kenmerkt zich door een dynamische evolutie en verschilt van omringende regionale stijlen door de intiemere schaal, lineaire vitaliteit, gebogen lijnen in vloeiende patronen, opgewekt dansende figuren en illusionisme.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dolken met een schaal voor het omzetten van het gewicht van de lading naar het kaliber gegraveerd in de kling; verstrekt aan artilleristen in de 17e en 18e eeuw voor gebruik als wapen of gereedschap en als symbool van rang.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een van de belangrijkste scholen van de Tibetaanse schilderkunst, die in de 16de en 17de eeuw een bloei doormaakte, hoofdzakelijk in Oost-Tibet; de school is ontwikkeld door de Karmapa-tak van de Kagyu-orde en zou zijn geïnspireerd op het werk van de kunstenaar Karmapa Mikyo Dorje (1507-1554). De stijl is beïnvloed door de Chinese landschapstraditie en wordt vaak omschreven als beeldend, verfijnd en lyrisch. Kenmerkend voor de Karma Gardri-school is het subtiele, ingetogen gebruik van groen, blauw en rood. De open ruimten met daarin groepjes kleine figuren zijn een ander kenmerk; ook de landschapselementen zijn in schaal verkleind en vaak gestileerd weergegeven. Veelal ligt de nadruk op de harmonie en rust van de natuur. Karma Gardri-schilderijen zijn vaak opgebouwd uit meerdere kleine vignetten binnen een landschap.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Genus van ongeveer 50 soorten struiken die inheems zijn in de meeste subtropische gebieden van de wereld en al heel lang worden verbouwd vanwege hun vezels en olie. Veel variëteiten katoenplanten zijn ontstaan door veredeling en kruising van diverse soorten. Al in 5000 v.Chr. maakte men in India doeken van katoen. In 3000 v.Chr. weefde men katoenen stoffen in Egypte, China en Peru. In Europa begon men in de Middeleeuwen op grote schaal katoen te verbouwen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Soort eenjarige plant die op grote schaal wordt gekweekt om zijn voedzame zaden, die wereldwijd voor verschillende doeleinden worden gebruikt. Het vroegste bewijs dat er mensen waren die kekererwten aten, dateert uit 7000 v. Chr. Voor zover bekend was het een van de eerste planten die werden gekweekt in het neolithische Jericho. In het verleden werd gedacht dat de plant de hoeveelheid sperma en melk verhoogde en werd hij gebruikt als medicijn om menstruatie op te roepen en nierstenen te behandelen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zessnarige schaallieren uit Ethiopië, met een ronde of rechthoekige klankkast, een onderblad van vel, houten armen en een dwarsbalk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Funeraire beelden, soortgelijk aan de met stof omwikkelde funeraire beelden van de Bwende die bekend zijn als ‘niombo’, maar kleiner en op minder grote schaal gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vijfsnarige schaallieren uit Egypte en Soedan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grote Europese linde die 20 tot 40 meter hoog kan worden en een stam kan hebben van 1 tot 2 meter dik. Men plant ze op grote schaal in rijen langs straten. Een bekend voorbeeld is Unter den Linden in Berlijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Slaginstrumenten bestaande uit twee of meer stokken, plaatjes, kommen of schaaltjes van hout, been, ivoor, schelp of een ander hard klinkend materiaal, die men laat klinken door ze tegen elkaar te slaan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een oud Chinees kalligrafisch schrift dat ontstond tijdens de Han-dynastie (206 v.Chr. tot 200 n.Chr.) en op grote schaal werd ingevoerd voor officiële en onderwijsdoeleinden. Het kwam voort uit het zegelschrift (zhuanshu), ontstaan in het penseelgeschriften van de latere Zhou- en Qin-dynastieën. Het verscheen voor het eerst tijdens de Qin-dynastie (221-226 v.Chr.) en kwam tot wasdom tijdens de Oostelijke Han-dynastie (late 3de eeuw v.Chr.). Hoewel enigszins vierkant en hoekig, met sterke nadruk op de horizontale halen, is het lishu is een echt kalligrafische schriftsoort, waarbij volledig gebruik wordt gemaakt van de buigzame penseel om de dikte van de lijn te moduleren. Er zijn veel voorbeelden uit de Han-periode overgeleverd, die met een penseel op bamboestroken zijn geschreven of in steen zijn gegraveerd. De karakters waren ongeveer van gelijke grootte en werden met gelijke tussenruimtes in een compositie geplaatst, maar de constructie van de karakters en de afzonderlijke halen varieerde sterk. De voornaamste kenmerken van het klerkenschrift zijn de hoekige halen, die de geronde lijnen van het zegelschrift vervingen, en de vereenvoudigde karakterstructuren, die ingingen tegen de zes beginselen van Chinese karakters. Het klerkenschrift heeft het fundament gelegd voor de ontwikkeling van latere schriften, waaronder het standaard- of reguliere schrift, het lopende of semicursieve schrift en het cursieve schrift. Dit schrift zou zijn gemaakt door een gevangene, Cheng Miao, en de nieuwe schrijfstijl werd onder gevangenismedewerkers populair voor officiële documenten en transcripties. Aan het eind van de Han-dynastie ontwikkelde het lishu zich tot het soepeler en vloeiender geschreven kaishu.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Instrumenten die kleuren meten door een gegeven kleur te vergelijken met een standaardkleur, een kleurenschaal of bepaalde combinaties van primaire kleuren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vluchtig oplosmiddel dat wordt verkregen door het distilleren van koolteer. Industriële soorten worden op grote schaal gebruikt als oplosmiddel voor rubber en veel harshoudende materialen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Naam van de dieren die een onderorde van de tienpotige schaaldieren vormen, gekenmerkt door breed kopborststuk, betrekkelijjk klein achterlijf en smalle korte staart en o.a. bekend door hun zijwaartse gang.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Maatstokken met schaalverdeling waarbij de verdeling iets groter is dan de standaard meeteenheden zodat patroontekenaars hun patronen iets te groot kunnen maken om te compenseren voor krimpen tijdens de houtbewerking of het gieten van metalen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de pre-Angkor-stijl van het midden van de 9de eeuw, waarvan het tempelcomplex van Sambor Prei Kuk een goed voorbeeld is. Tempels in deze stijl volgen de Indiase Gupta- en post-Gupta-bouwplannen en worden vooral gekenmerkt door een bakstenen constructie, centrale sanctuaria, gegoten basementen, muren die door pilasters zijn verdeeld in verticale panelen en die zijn versierd met blinde deuropeningen, nissen, reliëfpanelen en piramideachtige torens die op kleinere schaal het ontwerp van de grote tempelfaçade imiteren. De stijl wordt vaak gekenmerkt door beeldgesneden lateien die worden ondersteund door cirkelvormige colonnetten en gewelfde banden met bloempatronen die verspreid zijn aangebracht tussen cirkelvormige medaillons met een afbeelding van een god of heilig dier. De beeldhouwkundige stijl toont tevens sterke vroege hindoeïstische invloeden met veelarmige goden rondom, een sterk gevoel van gewichtverschuiving in grote beeldhouwwerken, het zelden voorkomen van beeldhouwwerken in hoogreliëf, subtiel gestileerd realisme, sobere kleding en lichaamsversieringen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een methode voor het overbrengen van een tekening op een ander oppervlak op een andere schaal, met name op een groter oppervlak dat moet worden beschilderd, bijvoorbeeld een doek of een muur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Instrumenten voor het meten van horizonshoogten, die meestal bestaan uit een boog van 90 graden met een schaalverdeling, een vizier en een loodje.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor rechte stokken met een schaalverdeling in numerieke en geometrische tekens, die rechtop worden gehouden en worden gebruikt met transietinstrumenten of andere landmeetkundige instrumenten die zijn uitgerust met horizontale kruisharen voor het meten van horizontale afstanden. Gebruik 'niveaulatten' voor soortgelijke palen met een numerieke onderverdelingen voor het meten van hoogtes en verhogingen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de culturen in de laatste fase van de Bronstijd, die verschillen van de culturen in de Vroege en de Midden-Bronstijd door afwijkende samenstellingen van metalen voorwerpen en afwijkende begrafenisrituelen. Kenmerkend zijn de uiterst geavanceerde en verfijnde metaalbewerkingstechnieken en ontwerpen van gereedschappen en wapens. Dit geldt tevens voor de ontwikkeling van op grote schaal geproduceerde objecten, holle voorwerpen, wapenrustingen en grote voorwerpen, zoals ketels en schilden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Soort geurige groenblijvende boom, inheems in het Middellandse Zeegebied, die ook elders op grote schaal wordt geteeld. De soort wordt 6-18 meter hoog en heeft stugge, alternerende ovale bladeren die dof en leerachtig zijn, met een lengte van ongeveer 8 centimeter. De bladranden zijn glad en vaak golvend, en worden als keukenkruid gebruikt. In het oude Griekenland was de erekrans die op de hoofden van helden en winnaars van sportwedstrijden werd geplaatst gemaakt van de bladeren en takken van deze soort. De kleine en onopvallende bloemen zijn geelachtig of groenachtig wit. De vrucht is een groene, paarse of zwartachtige bes met één zaadje, die een geurige olie produceert als men erin knijpt. Het hout is sterk en elastisch, en wordt gebruikt voor snijwerk en marqueterie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een reeks paarsachtige of blauwachtige kleuren die lijken op de kleur van de lavendelbloem. Dit is een mediterrane muntplant die op grote schaal wordt verbouwd voor de smalle, geurige bladeren en puntvormige bloemen die worden gedroogd voor gebruik in reukzakjes.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schaallieren uit Kenia en Oeganda, met zeven snaren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar aardewerk dat werd gedecoreerd met metaalglazuur met behulp van technieken die dateren uit de 9de eeuw of eerder. Eén techniek is van Midden-Oosterse origine en het best bekend van Spaans-Moors aardewerk in Spanje en Italiaans en Spaans majolica; hierbij werd gewerkt met een proces van meerdere fasen waarbij het aardewerk werd gebrandschilderd. Een andere techniek was goedkoper en minder gecompliceerd, met pigmenten die zouten van goud en platina bevatten. Het was geïnspireerd op de Spaanse majolica-schalen uit het einde van de 18de eeuw, maar het was een Engelse vinding en werd op grote schaal gebruikt om aardewerk te maken gedurende de hele 19de eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schaallieren, klankbodem van het schild van een schildpad, ook een houten imitatie hiervan, onderblad van huid, 2 armen met houtsnijwerk die uit de schaal steken en bovenaan met elkaar verbonden door een dwarsbalk, wisselend aantal darmsnaren van gelijke lengte; Griekenland, 2de eeuw v.Chr.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Cilindrische of kegelvormige glazen die zijn voorzien van een schaalverdeling in mililiters voor het meten van het volume van vloeistoffen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Houders met schaalverdeling voor het afmeten van vloeistoffen, bekervormig.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Houders voor het afmeten van hoeveelheden ingrediënten, bekervormig, met schaalverdeling.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grote groenblijvende boom die meer dan 25 meter hoog kan worden en inheems is in het zuidoosten van de Verenigde Staten, in het gebied dat zich uitstrekt van de kust van Virginia tot Midden-Florida in het zuiden en het oosten van Texas en Oklahoma in het westen. Deze soort wordt op grote schaal gekweekt en er zijn wereldwijd meer dan 100 variëteiten. De boom waardeert men om zijn grote donkergroene bladeren en grote geurige witte bloemen. Het hout van de boom gebruikt men voor meubels, fineerhout en andere producten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar geïllustreerde landkaarten op schaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Weergaven of kopieën van een object die groter of kleiner zijn dan de feitelijke grootte van het weer te geven object, en waar bij de vervaardiging de exacte onderlinge verhoudingen zijn gehandhaafd. Een schaalmodel is meestal kleiner dan het origineel en wordt gebruikt ter illustratie van het object, als speelgoed of verzamelobject, of als hulpmiddel bij het construeren van het object op volledige grootte. Schaalmodellen kunnen één- of tweedimensionaal zijn. Schaalmodellen worden meestal vervaardigd op basis van een standaardschaal voor het betreffende product. Zo bestaat voor modeltreinen de populaire H0-schaal (schaal 1:87), voor scheepsmodellen is een schaal van 1:500 gangbaar en bij meubilair voor een poppenhuis een schaal van 1:12.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Uitstekende en meestal versierde randen van een bord of schaal, die reiken van de bodem tot de bovenrand en die vaak bijna parallel lopen aan de bodem.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Rechte randen stroken of cilinders van gemiddelde grootte, meestal van hout, metaal, plastic of ivoor en met een schaalverdeling er op aangebracht. Werd gebruikt voor het meten en voor het geleiden van een pen, potlood of andere markerings-instrument bij het vormen van rechte lijnen op papier of ander materiaal. Ze worden gebruikt in de geometrie, het opstellen, tekenen, timmerwerk, bouw, interieur ontwerp, de ambachten en andere disciplines. Gebruik 'richtlinialen' voor zeer lange stokken of stroken hout of metaal met rechte en zuivere randen die worden gebruikt voor een verscheidenheid aan toepassingen, met inbegrip van snijden of bepalen van de vlakheid van oppervlakken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Geperforeerde schaalvormige filters of speciaal ontworpen emmers die worden gebruikt voor het filteren van melk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een projectiesysteem dat doorgaans wordt gebruikt in de cartografie en is genoemd naar Gerardus Mercator, die deze projectie voor het eerst gebruikte voor een kaart uit 1569. Mercatorprojectie wordt doorgaans aangemerkt als een cilinderprojectie, hoewel het in feite om een wiskundige afleiding gaat. Zij wordt gekenmerkt door rechte, horizontale parallellen en rechte, verticale meridianen in rechte hoeken op de evenaar. Het systeem wordt vaak gebruikt voor navigatiekaarten, omdat elke rechte lijn in de juiste richting loopt aan de hand waarvan navigatoren een rechte koers kunnen uitzetten; voor wereldkaarten wordt het als onpraktisch gezien omdat de schaal vervormd is en gebieden die zich op grotere afstand van de evenaar bevinden buitenproportioneel groot worden weergegeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Barometers die niet afhankelijk zijn van een hydrostatisch evenwicht of van de wetmatigheden van gassen, maar die in plaats daarvan gebruik maken van metingen van de kracht die door de atmosfeer wordt uitgeoefend op een onderdeel van het mechanische systeem; vaak met een schaalverdeling om te worden gebruikt als hoogtemeters.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Chemische analyse op zeer kleine schaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Morfologie op uiterst kleine schaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het maken van radiografieën op een zeer kleine of microscopische schaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De structuur van een materiaal op zeer kleine schaal, zoals die bijvoorbeeld te zien is door een microscoop.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl die volgde op de iconoclastische crisis, van het midden van de 9de tot het begin van de 13de eeuw. De stijl komt voornamelijk voor in het Oost-Romeinse rijk, en verspreidde zich samen met het Orthodoxe geloof naar de Balkan en Rusland na het verlies van Klein-Azië aan de Seljuk-Turken in 1071. De stijl kenmerkt zich door het voortborduren op en verder ontwikkelen van vroegere Byzantijnse kunst, bijvoorbeeld door een kleinere schaal van kerken en kloosters, het regelmatige gebruik van de Griekse kruisplattegrond, interieurs bedekt met weelderig marmer, mozaïeken, schilderingen en ivoorsnijwerk. Het betrof meestal eenvoudiger, meer lineaire en abstracte composities in een strak iconografisch systeem.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor het beschrijven van voorwerpen of creaties in een verkleinde schaal in vergelijking met het gemiddelde of normale formaat voor het type.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor driedimensionale weergaven van theatergebouwen of van theaterruimtes als podia en proscaenia, al of niet op schaal gebouwd, bedoeld als decor om liefhebbervoorstellingen te spelen of alleen als model.Gebruik ‘poppenkasten’ voor draagbare constructies waarin uitvoeringen met poppenkastpoppen worden gegeven.Gebruik ‘papiertheaters’ voor speelgoed bestaande uit tweedimensionale voorstellingen van karakters alsmede decorstukken, rekwisieten of een podium of proscaenium, die moeten worden uitgeknipt en op een harde ondergrond moeten worden geplaatst zodat kinderen er voorstellingen mee kunnen spelen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zaken die belangrijk kleiner zijn dan de gebruikelijke of standaardgrootte, in het bijzonder voorwerpen die nauwkeurige schaalmodellen zijn van een origineel en bedoeld zijn als speelgoed of verzamelobject. Miniatuurversies worden vaak gemaakt op een standaardschaal. Zo worden poppenhuismeubels vaak op schaal 1:12 en modeltreinen op schaal 1:160 (N), 1:87 (HO) of 1:48 (O) gebouwd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het maken van representaties op schaal van objecten of structuren, meestal driedimensionaal en gemaakt van hard, onkneedbaar materiaal zoals hout of steen. Zie 'boetseren' voor het gebruik van kneedbaar materiaal zoals was of klei om een driedimensionale vorm te creëren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Voorstellingen op schaal, meestal driedimensionaal, van voorwerpen of bouwconstructies.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zij die doorgaans van harde, niet-plooibare materialen zoals hout of steen modellen bouwen, bijvoorbeeld werkende modellen of showmodellen op schaal, van driedimensionale objecten, of modellen waarmee mallen voor gegoten producten worden geproduceerd. Zie 'modelleurs' voor mensen die modellen maken van klei, was of andere pletbare materialen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In de Japanse architectuur een decoratief lessenaarsdak onder het echte dak van een gebouw, bijvoorbeeld een tempel of een ���tahōtō'. Gewoonlijk omgeven ze het hoofdgedeelte van het gebouw. Men gebruikte ze om diepte te creëren. Dit element werd op grote schaal gebruikt in de zenboeddhistische architectuur van de late twaalfde eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst in algemene zin naar de stijl van kunst, architectuur en materiële cultuur die is vervaardigd door islamitische Noord-Afrikanen, met inbegrip van de kolonisten van het Iberisch Schiereiland en hun afstammelingen van Noord-Afrikaanse en gemengd Noord-Afrikaanse en Iberische afkomst. De stijl kende een bloeiperiode van ongeveer van de 8ste tot de 15de eeuw in Spanje en de Noord-Afrikaanse regio Mauritanië (het tegenwoordige Marokko en een deel van Algerije). Ook daarna wist de stijl zich op kleinere schaal te handhaven, en nog altijd worden er elementen uit toegepast. Zie 'Maure' voor de stijl die is ontwikkeld en wordt gebruikt door de bevolking van de tegenwoordige Islamitische Republiek Mauritanië, een land in West-Afrika.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fabrikantenterm gebruikt in de 19e eeuw om een kleine kom van willekeurig welke vorm te omschrijven. Sommige nappy's hebben een deksel, terwijl andere lijken op een compôteschaaltje. Geen Nederlands equivalent.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een soort Japanse lakdecoratie die letterlijk 'perenschil' betekent en die wellicht is ontstaan in de Heian-periode (794-1185). De term verwijst naar twee verschillende stijlen die tijdens de Kamakura-periode (1185-1333) op grote schaal werden gebruikt. In de ene wordt een fijn metaalpoeder aangebracht op een gelakt oppervlak, waarna er een transparante laklaag op wordt aangebracht. In de andere worden gouden of zilveren schilfers verspreid over een gelakt oppervlak, waarna er de oranje lak van het type 'nashiji urushi' op wordt aangebracht. Deze techniek werd vaak gebruikt om grote, minder belangrijke delen van lakwerk te bedekken, zoals de onderkant van een kist.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De hiërarchie Nederzettingen en landschappen bevat descriptoren voor de grootste elementen van een cultuurlandschap, ongeacht of ze van betrekkelijk geconcentreerde aard zijn (bijvoorbeeld 'retirement communities') of een groot gebied omvatten (bijvoorbeeld 'hoofdsteden'). Nederzettingen worden gedefinieerd als alle plaatsen of gebieden, ongeacht de grootte, die bewoond worden of aangepast zijn door groepen mensen, en die voldoende sociale voorzieningen hebben om betrekkelijk onafhankelijk te zijn. Verder bevat deze hiërarchie descriptoren voor hoofdtypen van natuur- en cultuurlandschappen en hun componenten die de breedste omgevingscontext voor bouwwerken bieden. De natuurlandschappen zijn in deze hiërarchie ondergebracht omdat de AAT geen nadruk wilde leggen op de verschillen tussen natuurlijke omgeving en cultuurlandschap. Het aanbrengen van een dergelijk onderscheid stuit vaak op problemen omdat (a) er geen continuïteit bestaat tussen deze twee, (b) de natuurlijke omgeving grotendeels door mensenhand is beïnvloed en daardoor de eigenschappen van een cultureel artefact heeft gekregen, en (c) het cultuurlandschap vaak op allerlei schaalniveaus als ecologisch systeem fungeert. Relatie met andere hiërarchieën: overheidsinstanties (bijvoorbeeld 'landen' en 'provincies') zijn ondergebracht in de hiërarchie Organisaties. Bijvoeglijke bepalingen bij of samenstellingen met sommige nederzettingen (bijvoorbeeld 'radiaalkaart') maken deel uit van de hiërarchie Abstracte Begrippen. Descriptoren die verwijzen naar afzonderlijke planten en bomen zijn ondergebracht in de hiërarchie Materialen (bijvoorbeeld 'bamboe' of 'grenenhout'), terwijl descriptoren voor algemene vegetatie (zoals 'oerwouden' of 'struiken') hier te vinden zijn. Descriptoren voor infrastructurele voorzieningen, netwerken van gebouwen, andere structuren en uitrustingen die fysiek geordende entiteiten binnen nederzettingen en landschappen vormen (bijvoorbeeld 'busvervoersystemen') zijn ondergebracht in de hiërarchie Objectgroepen en systemen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een perspectiefsysteem dat is bedoeld om het effect dat objecten op grotere afstand kleiner lijken dan dichterbij gelegen objecten, te neutraliseren. Het maakt gebruik van zichtlijnen om de proporties, vaak van grootschalige letters en versieringen, aan te passen, met als gevolg dat alle letters of versieringen vanuit de kijker gezien op dezelfde schaal lijken afgebeeld. Het systeem werd in de oudheid al door Plato en anderen beschreven, en werd besproken door Dürer en andere kunstenaars uit de renaissance.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor rechte palen met een numerieke schaalverdeling, die rechtop worden gehouden en gebruikt als nivelleerwerktuigen om hoogtes en verhogingen te meten, vooral tijdens landmeten. Gebruik 'landmeetstokken' voor soortgelijke palen met numerieke en geometrische tekens, voor het meten van horizontale afstanden in combinatie met andere landmeetkundige instrumenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor kleine, bewegende schaalverdelingen die parallel lopen aan de vaste schaalverdelingen van precisie-instrumenten zoals sextanten of transietinstrumenten en die zijn ontworpen om fracties te meten van de kleinste verdelingen van de vaste schaalverdeling.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese dynastieke stijl en periode tussen 960 en 1127 n. Chr. Gedurende de Noordelijke Song-periode ontstond er hernieuwde belangstelling voor de oudheid en werd de basis gelegd voor de Chinese archeologie. De boekdrukkunst werd nu algemener toegepast, waardoor ook naslagwerken op grotere schaal uitgegeven konden worden. Het keizerlijk mecenaat speelde in deze periode een aanzienlijke en invloedrijke rol. Zo bezat keizer Taizong (heerste van 976-997) een indrukwekkende verzameling schilderijen en kalligrafie, terwijl Huizong (heerste van 1101-1125) zijn enorme collectie liet catalogiseren. Daarnaast stichtte Huizong een schilderschool, als onderdeel van de Schilderacademie van Hanlin. Het belang van landschappen nam toe dankzij belangrijke kunstenaars als Fan Kuan, Juran, Guo Xi, Dong Yuan en Li Cheng. Het onderscheid tussen hofschilderen en de kunst van de taoïstische literati werd allengs groter. De keramiek van de Noordelijke Song wordt gekenmerkt door eenvoudige vormen, zuivere kleuren, verfijnde decoraties en technische perfectie. Ding, Ru, Jun en de noordelijke celadons die in Linru en Yaozhou werden vervaardigd, zijn voorbeelden van Noordelijke Song-aardewerk dat bij het hof in trek was. Het beeldhouwwerk kreeg een minder symbolisch karakter en de figuren werden levensechter. De dynastie werd evenwel verzwakt door de hoge uitgaven die de militaire verdediging en de buitensporigheden van het keizerlijk hof met zich meebrachten; na invallen door de Jin trok de opvolger van Huizong weg naar het gebied ten zuiden van de Huai en vestigde daar de Zuidelijke Song-dynastie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schaallieren met een diepe, resonerende schaal en 8 snaren; bespeeld door te tokkelen; Oost-Afrika.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ondiepe schalen met een reeks schelpachtige uithollingen, bedoeld voor het serveren van oesters en dergelijke schaaldieren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Instrumenten die worden gebruikt om elektrische weerstand te meten en die een schaalverdeling hebben in ohms of megohms.

Toegevoegd op: 16-8-2017

20e-eeuwse kunstwerken, meestal in de open lucht en op grote schaal, die de toeschouwer omringen of erbij betrekken, en vooral de natuurlijke kenmerken van de locatie benutten. Voor soortgelijke werken die het land zelf gebruiken wordt 'earthworks' gebruikt. Voor inrichtingen binnenshuis waar de toeschouwer naar binnen kan gaan wordt 'environments' gebruikt. Voor beeldhouwwerken die zijn ontworpen om buiten te worden geplaatst maar niet locatie-gebonden zijn, gebruik 'openluchtsculpturen'. Voor kunstwerken die natuurlijke fysische krachten, biologische organismen en processen benutten en het medium performance om ecologische en milieu-kwesties te illustreren, ter discussie te stellen en uit te leggen, gebruik 'ecologische kunst'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar 20ste-eeuwse kunstenaars die zijn gespecialiseerd in werken die gewoonlijk in de buitenlucht en op grote schaal worden gemaakt, meestal met kenmerken van het terrein zelf.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een homogeen mengsel van twee of meer gelijkmatig verdeelde substanties waarin de deeltjes op moleculaire schaal aanwezig zijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor tekeningen van een bestaand voorwerp, bouwwerk of terrein, getekend op schaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een techniek voor het tweedimensionaal voorstellen van driedimensionale voorwerpen door gebruik van parallelle projectielijnen die loodrecht op het projectievlak of het beeldoppervlak staan. De belangrijkste oppervlakken lopen parallel aan het beeldvlak. Er is geen sprake van verkorting, veranderingen van schaal of proportie of andere vervormingen die worden veroorzaakt door het gebruik van lineair perspectief. Het wordt vaak gebruikt voor technische en architectonische tekeningen, zoals plattegronden, doorsneden en aanzichten. Het wordt ook gebruikt voor het creëren van azimutale projecties van de aarde of een ander hemellichaam, zoals dat vanuit de ruimte wordt gezien.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schaal waarop de geconsacreerde hosties liggen bij het uitdelen van de communie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Tekengerei waarmee rechte, evenwijdige lijnen kunnen worden getekend. Bestaan meestal uit repen hout, metaal of plastic zonder schaalverdeling, die op tekenborden worden gebruikt en evenwijdig worden gehouden door draden of snoeren die door het einde van de linialen lopen. Kunnen wel of niet op wieltjes rollen. Gebruik 'parallellinialen' voor een paar linialen die aan elkaar vastzitten door een draaipen en worden vaak gebruikt als navigatiehulpstukken om evenwijdige lijnen te verplaatsen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Apparaten met een schaalverdeling voor het meten van de stroming van vloeistoffen in open leidingen, door te letten op de verschillen in de golfkoppen aan beide zijdes van een gedeeltelijke versperring.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gebeeldhouwd werk bestaande uit een aantal figuren ��� met een vergelijkbare schaal en grootte als kerststallen ��� waarin de kruisiging van Christus en andere gebeurtenissen tijdens de Goede Week worden uitgebeeld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Aanduiding voor substituutgeld met een beperkt circulatiegebied en gewoonlijk niet op grote schaal in omloop. Het kan worden ingeruild tegen bepaalde goederen of diensten en is gemaakt van harde materialen waarvan de intrinsieke waarde altijd lager is dan de aangegeven waarde.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Inlegwerk waarbij men harde en gepolijste steentjes in marmer of een ander hard materiaal heeft gezet. Een Florentijnse specialiteit, vaak gebruikt voor decoratieve tafelbladen en kleine wandpanelen. Het enkelvoud ���pietra dura' verwijst in Italië naar inlegwerk met één enkele steensoort, maar buiten Italië gebruikt men de term ook wanneer er sprake is van meerdere steensoorten. Dit soort inlegwerk maakte men al in het klassieke Rome, en de gebruikte technieken voor het snijden van de harde steensoorten werden in de zestiende eeuw opnieuw toegepast in Florence. Daar creëerde men onder de bescherming van groothertog Cosimo I de' Medici een werkplaats waar decoratieve panelen werden gemaakt. In 1588 kreeg dit atelier de naam Opificio delle Pietre Dure. De harde stenen die men gebruikte waren halfedelstenen als agaat, chalcedon, jaspis en lazuursteen. Men gebruikte geen marmer of edelstenen. Over het algemeen hebben de stenen een hardheid tussen 6 en 10 op de hardheidsschaal van Mohs, dat wil zeggen: een hardheid tussen die van orthoklaas en diamant in (lazuursteen is een uitzondering).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Tafelstukken, bestaande uit een aantal glazen voor snoepgoed of gelei op een glazen presenteerblad met een hoog glas in het midden, vaak trapsgewijs in drie lagen opgebouwd. Gebruik 'bonbonnières' voor samengestelde stukken, bestaande uit een hoge standaard met meerdere armen waaraan kleine mandachtige schaaltjes voor snoepgoed zijn bevestigd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Keukengerei, vaak keramisch, dat wordt gebruikt voor het warmhouden van de inhoud van een schaal, theepot of mok die op een holle standaard met een warmtebron staat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schaalmodellen (door een raderwerk in beweging gebracht) van het zonnestelsel die de beweging van enkele of alle planeten rond de zon uitbeelden, en soms ook de beweging van manen rond hun planeten. Gebruik 'planetaria (gebouwen)' voor gebouwen waarin een projectietoestel is geplaatst dat de bewegingen van de hemellichamen in het zonnestelsel uitbeeldt door middel van projectie tegen de witte binnenwand van een koepel of voor die projectietoestellen zelf.

Wordt gebruikt voor plattegronden op schaal met de indeling van aan- en afvoerbuizen; hieronder kan ook een aanverwante kleine tekening van een aanzicht of een stijgpijpschema vallen. Gebruik '1. W-tekeningen (aanvoer) 2. rioleringstekeningen (afvoer)' voor andere tekeningen van aan- en afvoersystemen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar kaarten met de afbeelding van een betrekkelijk klein district of gebied, bijvoorbeeld een stad, op een grote schaal en vrij gedetailleerd. Gebruik 'topografische kaarten’ voor plattegronden van grotere gebieden. Gebruik 'chorographische kaarten' voor afbeeldingen van kleinere stukken land, met name met betrekking tot architectuur. Gebruik 'plattegronden (tekeningen)' voor weergaven van gebouwen of objecten op een horizontaal vlak.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor huizen of kamers op miniatuurschaal, die zijn ontworpen om miniatuur- meubilair en interieuraccessoires te bevatten of te tonen en die meestal worden gebruikt in combinatie met poppen in dezelfde verhoudingen; ze zijn bekend sinds de 16e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verschillend omschreven kalksteensoorten die voorkomen in Egypte en de Peloponnesus en op grote schaal werden gebruikt als bouwmateriaal door de oude Grieken. Blijkbaar werden er verschillende materialen onder verstaan zoals tuf, travertijn, fossielhoudende kalksteen en onyxmarmer.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Apparaten die worden gebruikt om de kracht van buskruit te testen door een afgewogen hoeveelheid aan te steken waarna een wijzer langs een genummerde schaalverdeling beweegt die de relatieve kracht van het poeder aangeeft.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schaaltjes voor het proeven (keuren) van wijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Zuid-Chinese neolithische cultuur uit de periode tussen circa 3100 en 2600 v. Chr. met als het centrum de hoogvlakte van Yangtze-Hanshui. De naam is ontleend aan een locatie in de buurt van het dorp Qujialing in Jingshan, in de provincie Hubei. De Qujialing-cultuur kwam na de Daxi-cultuur en werd op zijn beurt opgevolgd door de Longshan-cultuur. Deze cultuur is vermaard om zijn mooie zwarte en grijze aardewerk, en om de opvallend beschilderde eierschaalkeramiek uit de tweede helft van de periode. De meeste keramiek is niet gedecoreerd, maar soms is ze gedecoreerd met gedrukte of beschilderde motieven. In navolging van de Daxi-keramiek overheersen vormen de ringvoet- en postamentvormen in de Qujialing-periode. De vele beschilderde spilwieltjes van klei duiden wellicht op een intensieve textielproductie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een in de jaren 30 van de 20ste eeuw in Jamaica opgerichte religieuze en politieke beweging, die de voormalige Ethiopische keizer Haile Selassie beschouwt als de Messias en Afrikanen als het uitverkoren volk uit de Bijbel. Rastafari, of rasta's, zijn gebonden aan gedragscodes en kledingvoorschriften, zoals het dragen van dreadlocks, het roken van cannabis als een sacrament en een voedingspatroon zonder varkensvlees en schaaldieren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Steekpassers met twee armen die puntig zijn aan beide uiteinden en die in het midden worden verbonden met een draaipunt dat langs een schaalverdeling kan worden bijgesteld voor het meten van verhoudingen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Draagkoffer met identiek gestileerd avondmaalsgerei, zoals avondmaalsschaal, avondmaalskan, avondmaalsbekers of -bekertjes. De koffer kan bijvoorbeeld worden meegenomen naar de zieken in het ziekenhuis.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Voor sanctuaria bestemde schermen bestaande uit meerdere panelen zoals die in oosters-orthodoxe kerken voorkomen, maar dan op kleinere schaal uitgevoerd. Gebruikt voor privédevotie in familiekapellen, woonhuizen of op reis. De heiligen werden op dezelfde wijze afgebeeld als op iconostasen in kerken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor handbediende rekenmachines die in het algemeen bestaan uit een liniaal met in het midden een schuif. Zowel liniaal als schuif hebben meestal een logaritmische schaalverdeling.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Genus van ongeveer 60 soorten kruiden en struiken die inheems zijn in Europa, Noord-Afrika en delen van Azië, maar ook elders op grote schaal zijn geïntroduceerd. Verschillende soorten zijn tegenwoordig populair als tuinbloemen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt tegenwoordig in de bouw gebruikt voor tekeningen waarop wijzigingen van het werk zoals voorgesteld op de werktekeningen zijn aangegeven, gemaakt tijdens de bouw. Gebruik 'archieftekeningen' voor deze en andere tekeningen of kopieën van daarvan die worden bewaard als document van een afgerond project. Gebruik 'opmetingstekeningen' voor schaaltekeningen van bestaande bouwwerken in het algemeen, en 'topografische aanzichten' voor tekeningen waarop globaal bepaalde locaties zijn afgebeeld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Instrumenten voor het meten van de hoogte van getijden; kunnen bestaan uit een staaf met een schaalverdeling voor visuele observatie of uit ingewikkelde elektronische apparaten die gedurende een periode informatie vastleggen op een doorlopende grafiek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boomsoort, inheems in de Appalachen in de Verenigde Staten, die ook op grote schaal als sier- en schaduwboom wordt geteeld in Europa, Azië, Noord-Afrika en Nieuw-Zeeland. De soort wordt 24 meter hoog en draagt ������lange, samengestelde bladeren met 6 tot 20 langwerpige blaadjes. De geurige witte bloemen hangen in losse trossen. Er zijn veel variëteiten, waarvan sommige geen doorns hebben. De soort wordt al lange tijd gebruikt om erosie tegen te gaan en als productieboom.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fabrieken waar zout wordt geproduceerd op commerciële schaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ontwerptekeningen die vroeg in het ontwerpproces van een architectonisch project zijn gemaakt, meestal op schaal getekend en het volledige project weergevend.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Platte, metalen, L-vormige voorwerpen die een nauwkeurige rechte hoek vormen, met schaalstreepjes en tekens die bruikbaar zijn voor een timmerman om raamlijsten te ontwerpen en in elkaar te zetten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor meetinstrumenten die een combinatie zijn van een lineaal en een krompasser, en die bestaan uit een dwarsstukje dat is vast gezet op of een deel is van een recht balkje met een schaalverdeling, waarop het andere dwarsstukje kan schuiven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Passers met een noniusschaalverdeling en een stelschroef of een schuivende maat voor zeer nauwkeurig meten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lepels die voornamelijk worden gebruikt om voedsel uit een schaal, van een bord of iets dergelijks op te dienen. Gaan soms samen met een serveervork.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Mondorgels met een gelakte houten schaal als windkamer, een kort mondstuk en zeventien bamboe pijpen die symmetrisch in een cirkel zijn gerangschikt, waarvan er twee geluidloos zijn, zonder riet of vingergat; voortgekomen uit de Chinese 'cheng', vervaardigd en bespeeld in Japan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grote schalen voornamelijk bestemd voor het serveren van salade. Ook kleine schaaltjes voor porties salades voor één persoon.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schaalmodellen van menselijke of dierlijke figuren met afgestroopte huid aan de hand waarvan kunstenaars het spierstelsel kunnen bestuderen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kandelaars die bestaan uit een spiraal, gewonden van een smeedijzeren strip of staaf, die de stam van de kandelaar vormt en op een houten voetstuk is gezet. Tussen iedere winding van de spiraal is zoveel ruimte gelaten dat het kommetje of schaaltje met de kaarsenhouder omhoog en omlaag kan worden gezet door een zijstuk om de spiraal te draaien.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Flessen waarbij in de hals een vernauwing is aangebracht die lijkt op een sluitring. Deze vernauwing beperkt de uitstroom van de inhoud tot druppels voor het schenken van producten die spaarzaam moeten worden toegediend. De zorg die aan de versiering van sprenkelflessen is besteed wekt de indruk dat de inhoud bestond uit luxeartikelen zoals dure parfums. Ze werden gemaakt en op grote schaal gebruikt in de midden- en laat-Romeinse keizertijd, vooral in Syrië, oostelijk Palestina en Mesopotamië. De vroegste bewaard gebleven sprenkelflessen zijn die uit Dura Europos in het noorden van Syrië, daterend van voor 256. De meest voorkomende decoratiepatronen zijn ribben met arcering en een honingraatpatroon. Vele zijn iriserend. Sprenkelflessen werden vrijwel zonder uitzondering geblazen in een mal, in twee delen die werden samengevoegd bij de hals.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van het faience dat werd geproduceerd in de Straatsburgse aardewerk- en porseleinfabriek in de 18de eeuw. Deze werd op grote schaal gekopieerd in heel Europa en vertoont naturalistische bloemmotieven, weergegeven in helder gekleurd glazuur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Rijk versierde, staande koppen, meestal van zilver of goud, met een cuppa gemaakt van de schaal van een struisvogelei; soms met deksel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Mierenegels zijn samen met vogelbekdieren de enige zoogdieren die eieren leggen. Het vrouwtje legt één leerachtig ei met een zachte schaal, dat ze direct in haar buidel stopt. In de buidels zitten geen tepels. Nadat ze zijn uitgekomen, drinken de jonge mierenegels melk uit de poriën van de twee melkvelden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Op een grote schaal getekende kaarten die worden gebruikt voor tactische en administratieve doeleinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese dynastie die heeft bestaan van 618 tot 907 n. Chr., een periode welke tot de hoogtijdagen van de Chinese geschiedenis wordt gerekend. China bloeide als een stabiel en tot een eenheid gesmeed rijk, en de welvaart en het actieve mecenaat welke daaruit voortvloeiden, leidden tot een Gouden Eeuw op het gebied van Chinese schilderkunst, metaalwerk, keramiek, muziek en poëzie. Chang'an, een briljant stedelijk ontwerp, bleef de hoofdstad van de Tang en was de metropool van zijn tijd. Belangrijke Tang-heersers en opdrachtgevers waren Taizong (heerste van 626-649) en Xuanzong (heerste van 712-756). Het boeddhisme bleef invloedrijk, maar de Tang-dynastie kende ook perioden van vervolging. Grotschilderingen in Dunhuang en stenen pagodes zoals de Grote Wilde Gans-pagode (circa 652) en de Kleine Wilde Gans-pagode (circa 707) in Chang'an zijn bewaard gebleven. Monumentale stenen beeldhouwwerken in de noordelijke provincies geven blijk van een nieuwe ontwikkeling in de richting van volumineuzere, sensuelere figuren. Deze ontwikkeling is eveneens te herkennen in de wereldlijke Tang-beeldhouwwerken, zowel in steen als in keramiek. Een voorbeeld van synthese tussen Indiase en Chinese beeldhouwstijlen is te vinden in de grot van de berg Tianlong, in een reeks werken die tot stand kwam onder het mecenaat van keizerin Wu Zetian (heerste van 690-705). De schilderkunst beleefde een bloeiperiode tijdens de Tang-periode en werd gedomineerd door de wereldlijke landschapstraditie. Li Sixum en Li Zhaodao, vader en zoon, en Wang Wei zijn de namen van drie schilders die ons zijn overgeleverd, en er zijn vermoedelijk ook exemplaren van hun werk bewaard gebleven. Het werk van Wang Wei, dat latere kunstenaars heeft beïnvloed, had een intieme, melancholische uitstraling, terwijl het werk van Li Sixum en Li Zhaodao wordt gekenmerkt door de heldere tinten groen en blauw die wij kennen van de talrijke Tang-landschappen. De Chinese portretschilderkunst, welke zijn oorsprong heeft in de Han-dynastie, bereikte tijdens de Tang-periode een hogere graad van verfijning dankzij kunstenaars als Wu Daozi. De Tang-keramiek omvatte beeldjes en vaten van sancai-aardewerk, meestal als grafgift bedoeld, wit porselein, zoals het bekende Xing-aardewerk uit de provincie Henan, en de jadeachtige Yue-celadons uit de provincie Zhejiang. Het gebruik van metaaloxiden voor ondergeglazuurde decoraties werd ontwikkeld in de provincie Hunan en Sechuan, terwijl het porselein - dat overigens pas later op grote schaal werd toegepast - zijn oorsprong heeft in de Tang-periode. De decoratieve kunsten tijdens de Tang-dynastie stonden onder invloed van het Midden-Oosten en andere verre streken, hetgeen leidde tot nieuwe stijlen op het gebied van keramiek en metaalwerk. Zo werden er kleurige geglazuurde objecten van aardewerk vervaardigd, bijvoorbeeld kannen en rytons, als bewuste imitaties van Perzisch zilverwerk, terwijl Perzische inslagpatronen hun intrede deden in de Chinese textielindustrie. China voerde op zijn beurt aardewerk, zijde en druk- en papiertechnieken uit. De Tang-dynastie werd opgevolgd door de Late Liang-dynastie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor de omvangrijke categorie tekeningen voor bouwkundige, mechanische of karteringsdoeleinden, die worden ontwikkeld aan de hand van nauwkeurig omschreven conventies van schaal en projectie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor de compenserende of tegenwicht biedende gewichten op een weegschaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor tekeningen van aan- en afvoersystemen of delen daarvan. Gebruik '1. W-plannen (aanvoer) 2. rioleringsplannen (afvoer)' voor specifiek op schaal gemaakte plattegronden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De mate van warmte zoals deze wordt gemeten op een relatieve schaalverdeling.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Landmeetkundige precisie-instrumenten voor het meten van horizontale en soms verticale hoeken, die bestaan uit een richttelescoop die zo is opgesteld dat het apparaat horizontaal en verticaal volkomen vrij kan ronddraaien, met bijbehorende schaalverdeling om de draaihoek te meten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Thermometers zonder schaalverdeling.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kaarsen met een schaalverdeling om het tijdsverloop weer te geven gedurende het branden van de kaars.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Op een kleine schaal getekende kaarten waarop voor alle landen van de wereld de officiële tijdsaanduidingen staan aangegeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Maatstokken met schaalverdelingen en verschillende omrekentabellen voor het meten en berekenen van maten die timmermannen nodig hebben; vanaf ongeveer 1800 meestal maatstokken van een halve meter lang, met 2 of vier vouwpunten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar kaarten die een regio weergeven op een schaal die ligt tussen die van een plattegrond (die een klein gebied weergeeft) en een chorografische kaart (een grote regionale kaart). Topografische kaarten bevatten nauwkeurige weergaven van de locatie en vorm van zowel natuurlijke als door mensen aangebrachte kenmerken. De term verwijst naar kaarten die in verschillende landen verschillende schalen kunnen hebben, en is in de Verenigde Staten meestal beperkt tot kaarten met een schaal van 1:500.000 of groter, maar in Rusland kan de schaal wel 1:1.000.000 of groter zijn. Vaak wordt de term ten onrechte gebruikt voor kaarten die alleen natuurlijke reliëfkenmerken weergeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Balansen waarbij de weegoppervlakken kleine platte platformpjes of ondiepe schaaltjes zijn, die weinig uitslag hebben en op de balk zijn geplaatst; wordt gebruikt met conventionele gewichten of een waagbalk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Landmeetkundige instrumenten die vooral zijn ontworpen om horizontale en verticale hoeken te meten en die meestal bestaan uit een telescoop, luchtbelwaterpas, plaatjes met schaalverdelingen, diverse waterpasstelschroeven en vaak een kompas.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kruidachtige plant die inheems is in het Middellandse Zeegebied en al 2000 jaar wordt gehouden. De plant wordt op grote schaal gekweekt vanwege zijn heldere roze-paarse en vaak geurige bloemen met rafelige bloemblaadjes. Er zijn diverse cultivars met verschillende kleuren: roze, geel, groen en wit.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Mixers met een soort stilstaand mengapparaat met een lang handvat. Het mengapparaat wordt op de bodem van een schaal of glas met ingrediënten geplaatst en het handvat wordt tussen de handpalmen rondgedraaid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gelijkvormige banden die op grote schaal en in grote hoeveelheden worden geproduceerd (vaak met machinaal gemaakte boekbanden), aangebracht op boeken waarvan wordt verwacht snel en veel te verkopen. Gebruikt vanaf het midden van de 18e eeuw. Te onderscheiden van 'genaaide bindingen', wat eenvoudige banden zijn van schapeleer of kalfsleder besteld door boekhandelaren van de 15e tot de 18e eeuw, en in kleinere hoeveelheden werden uitgegeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een soort elektronenbuis in een vacuüm glazen bol die men in elektrische circuits gebruikt om de elektrische stroom te controleren bij bijvoorbeeld stroomversterking of gelijkrichting. Tot de komst van de transistor op grote schaal toegepast in gangbare elektrische apparaten. In bijvoorbeeld audioversterkers gebruikt men ze nog steeds, en onder audiofielen hebben ze een cultstatus.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schaal- of kegelvormige gereedschappen om voedsel te laten uitdruipen of afgieten; met geperforeerde wand, op voetstuk of poten. Gebruik 'filters (keukengerei)' voor keukengerei om voedsel te filteren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar kaarten waarop het reliëf van fysieke kenmerken daadwerkelijk driedimensionaal is verhoogd. Deze kaarten werden voor het eerst op grote schaal geproduceerd tijdens de Eerste Wereldoorlog, middels een procedé waarbij een aluminium plaat met daarop een getekende kaart werd bewerkt met een repoussé-techniek: de fysieke kenmerken aan de voorzijde werden in reliëf aangebracht door de achterzijde te bekloppen. De metalen plaat werd vervolgens gebruikt als mal voor kaarten die op kunststof vellen waren gedrukt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kaarten waarop stukken van een land op een aantal bladen volgens een bepaalde schaal zijn weergegeven; wordt onder andere gebruikt voor kaarten die door de United States Geological Survey worden uitgegeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Soort grote bladverliezende heester of kleine loofboom, inheems in Zuidwest-Azië en het Middellandse Zeegebied, die op grote schaal wordt gekweekt voor zijn eetbare vrucht. Het was een van de eerste planten die werd gekweekt door de mens, zoals blijkt uit bewijsmateriaal dat dateert uit de periode 9400-9200 v.Chr., dus nog vóór de domesticatie van tarwe, gerst en peulvruchten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De klasse van gewervelde dieren die gewoonlijk tweevoetig en warmbloedig zijn, eieren leggen met een harde schaal en een grote dooier, en vaak in bomen leven. Doorgaans hebben ze veren, holle botten, voorste ledematen die geschikt zijn om mee te vliegen (hoewel sommige vogelsoorten hun vermogen om te vliegen zijn kwijtgeraakt), achterste ledematen waarmee ze kunnen lopen en op takken kunnen zitten, een hart met vier kamers, scherpe ogen, een hoornen snavel zonder tanden en een grote gespierde maag. Vogels zijn geëvolueerd uit theropoden, een orde van vleesetende dinosauriërs.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Klei met een hoog absorberend vermogen. Het wordt op grote schaal gebruikt als een absorptiemiddel in de zuivering en ontkleuring van olie en vet.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Instrumenten met een schaalverdeling voor het meten van verschillen in elektrisch vermogen; ze zijn meestal verdeeld in volts.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor diverse rekenapparaten die bestaan uit losse schijven, met andere cirkels, voorzien van een schaalverdeling of nummering, daar bovenop of daaraan bevestigd, die worden gebruikt voor het berekenen van onder andere de maanstanden, de tijden van de zonsopgang en zonsondergang of de tijden van eb en vloed. Deze voorwerpen werden meestal gemaakt van papier, karton of velijn en werden vaak voorgedrukt in of bevestigd aan manuscripten of boeken van de 13e tot de 16e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor smalle, rechthoekige, houten staven die in lengte variëren van rond de 42 tot 61cm, met een klein koperen uitsteekseltje om de staaf mee in het spongat van een vat te plaatsen, bedoeld om het tekort van gedeeltelijk gevulde vaten te meten; meestal voorzien van schaalverdelingen voor vaten met verschillende capaciteiten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor grondtekeningen op schaal van een W-systeem; hieronder kunnen ook aanverwante kleine aanzichtschetsen vallen. Gebruik 'W-tekeningen' voor andere tekeningen van W-systemen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar tekeningen van W-systemen, systemen voor verwarming, ventilatie en airconditioning. Gebruik 'W-plannen' of een specifiekere term, zoals 'plattegronden van aan- en afvoersystemen', voor op schaal gemaakte plattegronden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Meubilair dat een combinatie vormt van een tafel en een kast en wordt gebruikt om attributen voor het wassen van de handen en het gezicht in te bewaren, zoals een kan, schaal en handdoek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Instrumenten uit de oudheid voor het meten van de tijd, die gebruik maakten van water dat met een regelmatige snelheid vaten met een schaalverdeling in of uit stroomde.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Instrumenten met een schaalverdeling voor het meten van elektrische stroom in watts.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Audiobestandsindeling die een audiobitstream kan combineren met andere gegevens. Op grote schaal gebruikt voor het delen van audio en voor telefonie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor weegschalen met een vast draaipunt en een verschuifbaar tegenwicht waarvan de afstand langs een horizontale balk met een schaalverdeling kan worden veranderd, om een voorwerp in evenwicht te houden dat aan een punt uit het midden is opgehangen, meestal op een schaal of aan een haak; gebruik 'desemers' voor weegschalen met een vergelijkbare vorm maar met een vast tegenwicht en een verschuifbaar draaipunt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stam van diverse dieren zoals oesters, mosselen, sint-jakobsschelpen en kokkelschelpen, maar ook naaktslakken, huisjesslakken, nautilussen, inktvissen, pijlinktvissen en octopussen. Weekdieren zitten soms geheel of gedeeltelijk in een schaal van calciumcarbonaat, dat wordt afgescheiden door een zachte laag op het lichaam. Weekdieren vindt men in zout water, zoet water en op het land.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Middelgrote boom met een brede, afgeronde kroon, inheems in het gebied dat zich uitstrekt van Spanje en Marokko tot Midden-Europa en Centraal-Azië. De boom is op grote schaal geplant in de Verenigde Staten en andere gebieden. Witte abelen werden in 1748 geïntroduceerd in Noord-Amerika en komen nu voor in 43 aangrenzende Amerikaanse staten. In sommige gebieden beschouwt men ze als een onkruid of een invasieve soort.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Snel groeiende schaduwboom die inheems is in het oosten van Noord-Amerika en elders op grote schaal wordt gekweekt. De boom kan 18 meter hoog worden. Het hout is zacht, maar wordt wel gebruikt voor kisten en goedkope meubels. De boom produceert siroop, maar in kleine hoeveelheden. De takken vallen af en er ontstaan een groot aantal spruiten, waardoor het een lastige sierboom is, hoewel er diverse bruikbare variëteiten zijn gekweekt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stokken van een yard lang met schaalverdeling, gebruikt om te meten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese dynastieke stijl en periode tussen 1279 en 1368. De dynastie werd gesticht door de Mogol Kublai Khan (heerste van 1260-1294), die heel China verenigde tot een rijk dat zich naar het westen toe uitstrekte tot de gebieden van het huidige Polen en Hongarije. Hoewel er geen sprake was van een belangrijk kunstmecenaat, leidden de hereniging van China, de uitbreiding van de handel en het ontbreken van stilistische beperkingen tot een samengaan en vrijelijk toepassen van allerlei tradities en invloeden. Met name in de toegepaste kunst - porselein en lakwerk - deden tal van vernieuwingen hun intrede. Gedurende deze periode werd de Zijderoute weer geopend en ontkiemde de Europese belangstelling voor China. Als reactie op de buitenlandse overheersing vluchtten de geschoolde Chinezen in de oude tradities, terwijl veel geleerden weigerden in overheidsdienst te treden. De school van literati-schilderen ging een dominante rol spelen in de schilderkunst, en kunstenaars legden nu de nadruk op de individuele en kalligrafische expressie; ze zetten zich daarmee af tegen het decoratieve karakter van de officiële schilderkunst. De belangrijkste meesters van de Yuan-stijl waren Huang Gongwang, Wu Zhen, Ni Zan en Wang Meng, allen literati die zich verzetten tegen de Mongoolse overheersing. Een belangrijke uitzondering werd gevormd door de voornaamste Yuan-kalligraaf Zhao Mengu, die voor de Mongolen werkten en aan het hoofd stond van de Hanlin-academie. Op keramisch gebied leidden invloeden uit het Midden-Oosten tot overdadige, in blauw en wit uitgevoerde decoraties; kooplieden uit het Midden-Oosten gaven daarnaast opdrachten voor enorme Longquan-celadons. De Yuan-periode bracht ook tal van opdrachten voor boeddhistische beeldhouwwerken: tantrische figuren met meerdere armen en benen, een bewijs van de Mongoolse voorkeur voor de lamakunst van Nepal en Tibet. Ook de ciseleertechniek in zilverwerk, die wordt geassocieerd met de zilversmid Zhu Bishan, komt in deze periode tot ontwikkeling; ten slotte werd er beeldgesneden Yuan-lakwerk geproduceerd. Voorbeelden van Mongoolse bijdragen aan de architectuur zijn de omvangrijke gebouwen die op grote schaal verrezen in Beijing, de hoofdstad van de Mongolen; het stedelijk ontwerp werd later aangepast tijdens de Ming- en Qing-dynastie. Na de dood van Kublai Khan raakte de Yuan-dynastie in verval.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gebruiksvoorwerpen of apparaten die worden gebruikt voor het vast- of tegenhouden van vaste stoffen of deeltjes terwijl een vloeistof erlangs loopt. Gebruik 'vergieten' voor schaal- of kegelvormige pannen met geperforeerde of doorboorde kanten die worden gebruikt voor het uitdruipen of afgieten van voedsel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Hout van de boom behorende tot de soort Acer saccharinum, die op grote schaal voorkomt in het midden van de Verenigde Staten. Het is zacht hout, dat wordt gebruikt voor verpakking en goedkope meubels.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Navigatie-instrumenten die gebruik maken van de schaduw van een naald en bijbehorende schaalverdeling om het mogelijk te maken de zon te gebruiken bij het vaststellen van een richting.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor instrumenten die overdag bij benadering de tijd aangeven, door middel van een schaduw die bij zonlicht op een oppervlak met een schaalverdeling wordt geworpen door een gnomon.