Grieks religieus staatsfestival ter ere van Athena. Uiteindelijk werd het elke vier jaar met veel pracht en praal gevierd, waarschijnlijk om de concurrentie aan te gaan met de Olympische Spelen. Het festival bestond uitsluitend uit offers en rituelen die pasten bij het seizoen (half augustus) in de cultus van Athena, de beschermgodin van de stad. Tijdens de Grote Panathenaeïsche spelen brachten vertegenwoordigers van alle van Athene afhankelijke gebiedsdelen offerdieren. Na het aanbieden aan Athena van een nieuw geborduurd kleed werden verschillende dieren aan haar geofferd. De grote processie met deelname van de helden van Marathon is het onderwerp van de fries van het Parthenon. Van oudsher werden er tijdens het festival muzikale wedstrijden gehouden en delen van epische gedichten voorgedragen. De wedstrijden vonden plaats in het Odeum, door Pericles zelf voor dit doel gebouwd.

Te gebruiken voor vormen van wedijverend spel, waarbij meestal een element van strategie een rol speelt, vooral om het spel van de tegenstander te beïnvloeden, al of niet gepaard met lichamelijke vaardigheid.

Body art waarbij theatrale, op rituelen gelijkende elementen een belangrijke rol spelen, meestal voor een publiek uitgevoerd. Vaak wordt getracht de grenzen tussen kunst en het leven te doorbreken. Vooral in Duitsland en Oostenrijk.

Te gebruiken voor personen die de altviool of de viool bespelen.

De ballen die worden gebruikt bij het spelen van American football, in de vorm van met lucht gevulde, uitgerekte en afgeplatte bollen, meestal bedekt met leer en met een geveterde naad waar de randen van de overtrek bij elkaar komen; gewoonlijk met een omtrek van ongeveer 52 bij 70 cm en een gewicht van ongeveer 425 gram.

Beschermende bedekkingen voor de pols bij het boogschieten, schermen en diverse balspelen; vooral zoals ze door boogschutters worden gedragen om de boogarm, om bescherming te bieden tegen de terugvering van de boogpees. Hebben over het algemeen de vorm van een band, een armband of plaat.

Citerachtige chordofonen met ondiepe klankbodem, met een aantal met knoppen bedienbare akkoordbalkjes die dwars over de snaren liggen en de snaren dempen die niet worden gebruikt voor het spelen van een bepaald akkoord.

Wordt gebruikt voor speelterreinen waar kinderen, onder toezicht, met door hen zelf van losse, op het terrein aanwezige speelmaterialen, zoals houten kratten, rubber banden en touwen, gemaakte toestellen kunnen spelen.

Literaire werken waarin actie, fysiek gevaar en spanning een sleutelrol spelen.

Te gebruiken voor groepen muzikanten die of dezelfde soort instrumenten bespelen, bijvoorbeeld allemaal koperen instrumenten, of die een speciale rol vervullen zoals spelen bij repetities, dansfeesten of optochten.

Zij die de banjo bespelen.

Grote dwarsfluiten voor het spelen van Hindoestaanse of Noord-Indiase klassieke muziek.

Grote cilindrische trommen, meestal met twee vellen, met een vrij ondiepe klankkast waarvan de doorsnede altijd groter is dan de lengte; zijwaarts gericht bij het bespelen en aan de rand aangeslagen met een gewatteerde klopper.

Kleine kaarttafels om basset op te spelen, een kaartspel dat populair was in Italië en Frankrijk aan het eind van de 17e eeuw en in Engeland in het begin van de 18e eeuw.

Met name te gebruiken voor personen die de contrabas bespelen. Kan in het algemeen ook worden gebruikt voor iemand die een basinstrument bespeelt.

Te gebruiken voor diverse voorwerpen met korte stelen en brede, geronde koppen, meestal hoofdzakelijk van hout en ontworpen voor verschillende balspelen. Gebruik 'rackets (sportuitrusting)' voor grotere voorwerpen met een soortgelijke vorm maar met koppen met een netwerk.

Meestal schijven waarop beeld en geluid worden opgenomen door middel van een laser. De schijven zijn af te spelen op een videomonitor. Gebruik 'dvd's' (digital versatile disc) voor schijven van dit specifieke type.

Braziliaanse muziekbogen van Afrikaanse oorsprong, met een enkele metalen snaar en soms een klankbodem van kokosnoot of kalebas, die tijdens het spelen tegen de borst worden gehouden. De boog wordt met één hand vastgehouden; met dezelfde hand verandert men de toonhoogte door een metalen munt tegen de snaar te houden. De andere hand, meestal voorzien van een ratel, slaat met een stok tegen de snaar.

'Double pieces' ter versteviging van het vizier, bestaande uit een plaat die is gevormd naar het onderste gedeelte van het vizier en de kin. Ze worden met een riem rond de nek aan de helm bevestigd en vastgegespt aan de achterkant. Ontworpen voor armetten en dichte helmen en gebruikt in steekspelen en toernooien.

Te gebruiken voor kort gemaaide, vlakke terreinen die speciaal voor het spelen van lawn-bowls zijn aangelegd.

Zij die de hoorn bespelen, waaronder de personen in het leger die dit instrument gebruiken om taptoe's te blazen.

De bovenste oppervlaktes van klankbodems van snaarinstrumenten waarover de snaren zijn gespannen, en die een belangrijke rol spelen in het overbrengen van de trillingen van de snaren naar de omringende atmosfeer.

Aanduiding voor velden met muren aan drie kanten, bestemd voor het spelen van pelote.

Te gebruiken voor de feestelijke periode van bals, maskerades, optochten en algehele prtetmakerij,gehouden vóór de Vasten, gedurende de periode tussenKerstmis en Vastenavond tot de laatste paar dagen voor de Vasten, dat per stad en land verschilt. Gebruik 'kermissen' voor reizende of seizoensgebonden amusement met attracties, kansspelen, ritjesin een reuzenrad en ander soortgelijk vermaak.

Wordt gebruikt voor openbare gelegenheden voor kansspelen, maar waar men kan dansen en algemeen verpozen, vaak met voorzieningen voor eten en drinken en muziek; gebruik 'gokhuizen' voor soortgelijke gebouwen van minder allure.

Apparaten die zijn ontworpen voor het afspelen van compact discs.

Zij die de cello bespelen.

Zwaarden die een rol spelen in openbare staatsaangelegenheden of officiële ceremonies of rituelen en die afwisselend op het lichaam of in de hand worden gedragen, of worden overhandigd als symbolen van eer of macht.

Joods religieus feest ter herdenking van de herinwijding in 164 v. Chr. van de tweede tempel in Jeruzalem nadat deze drie jaar eerder was ontheiligd op bevel van Antiochus IV Epiphanes; zo werd de Syrische koning gefrustreerd in zijn poging om het joodse geloof uit te roeien. Hoewel in het hedendaagse Israël meer de nadruk wordt gelegd op de militaire overwinning van Judas Maccabeus, roept de kenmerkende rite met het ontsteken van de menora ook het verhaal uit de Talmoed in herinnering over de kleine hoeveelheid niet-ontheiligde olie – genoeg voor één dag – die op wonderbaarlijke wijze acht hele dagen in de tempel brandde totdat nieuwe olie beschikbaar was. Chanoeka begint op 25 kislev (in december) en duurt acht dagen. In die periode worden, naast het ontsteken van de ceremoniële kaarsen, geschenken uitgewisseld en spelen kinderen vakantiespelletjes.

Verwijst naar een van de meest voorkomende vormen van oinochoai. Dit type, meestal in roodfigurige stijl, heeft een klaverbladmond (met drie schenktuiten) en een bolvormige buik met een doorlopende kromming van hals tot voet. De chous was een standaardmaat, het equivalent van circa 3,28 liter. De choes waren vooral verbonden met de Anthesteria, een Atheens festival ter ere van de wijn, de wijngod Dionysos en de doden. De tweede dag van het festival droeg de naam Chous. Het was de gewoonte om tijdens het festival wijn te drinken en plengoffers op graftomben te schenken uit choes. Roodfigurige miniatuurchoes, versierd met taferelen van spelende kinderen, werden waarschijnlijk als feestgeschenken aan kinderen gegeven of geofferd op kindergraven.

Snaarinstrumenten in de vorm van een vleugelpiano met een toetsenbord waarmee een tokkelmechanisme bedient wordt om de snaren te bespelen, met snaren die evenwijdig aan de toetsen lopen.

Fagotten met een lagere toonhoogte dan de normale fagot en meestal met een buis die meerdere malen op zichzelf terug is gevouwen om de totale lengte van het instrument te verminderen en de kleppen zodanig te plaatsen dat ze gemakkelijk te bespelen zijn.

Lage, stenen zitplaatsen in de open lucht die zijn geïntegreerd in tuinen of parken, en waar men kan discussiëren, toneelspelen, dansen of andere sociale activiteiten kan bedrijven.

Borden, meestal lange, smalle rechthoeken van hout, voor het bijhouden van de score tijdens het spelen van cribbage, met gaatjes in de bovenkant waar pennetjes in kunnen worden gestoken om de score en de vooruitgang van spelers aan te geven.

Wordt gebruikt voor de sets van ballen, houten hamers en poortjes die nodig zijn voor het spelen van croquet.

Speciaal ontworpen bezems waarmee het ijs wordt geveegd bij het spelen van curling.

Te gebruiken voor grote, zware ovale stenen of ijzeren schijven met meestal een ruwe kant en een gladde kant en met een gat in het midden van elke kant waar een kort gebogen handvat in kan worden gedraaid waarmee de schijven worden losgelaten over het ijs bij het spelen van curling.

Een systeem waarmee men digitaal geluid kan opnemen, bewerken, mixen, opslaan en afspelen of als elektrisch signaal kan uitvoeren. Gewoonlijk bestaat het systeem uit drie onderdelen: een computer, software en een hardware-interface voor de aansluiting van microfoons of muziekinstrumenten.

Personen die opgenomen muziek selecteren en afspelen ten behoeve van een publiek of bij een evenement. Van oorsprong verwees de term in specifieke zin naar radio- en tv-medewerkers die platen afspeelden, selecteerden en aankondigden. Sinds de laatste jaren van de 20ste eeuw houden DJ's zich ook bezig met het live manipuleren van opnamen met behulp van allerlei technieken, zoals 'mixen' en 'scratchen'. Inmiddels omvat het werk van een DJ ook het manipuleren van geluid, waardoor het DJ-en is uitgegroeid tot een geaccepteerde kunstvorm.

Kleine Engelse basviolen die halverwege de 17e eeuw werden ontwikkeld en die voornamelijk werden gebruikt voor het spelen van vrije ornamentatie in de vorm van variaties op gegeven melodieën.

Chinese dwarsfluiten van bamboe die, naast de normale klankgaten, een extra gat hebben naast het mondstuk. Dit is bedekt met een membraan dat trilt tijdens het bespelen en een typische zoemende klankkleur veroorzaakt.

Kleine veelvlakkige objecten, meestal kubussen, waarbij op elk vlak stippen, symbolen of getallen zijn aangebracht. Veel dobbelstenen dragen op elke zijde een verschillend aantal stippen, van één tot zes, zodanig dat het opgetelde aantal stippen van tegenoverliggende vlakken zeven is. De term kan ook worden gebruikt voor soortgelijke blokken waarop andere getallen of symbolen zijn aangebracht, en die speciaal zijn gemaakt voor gokspelen of bepaalde andere spelletjes.

Zij die de doedelzak bespelen.

Rechtopstaande piano's zonder toetsenbord die worden bediend door cilinders met pinnetjes die met een slinger op gang worden gebracht. Vaak hebben ze wielen zodat ze op straat kunnen spelen.

Zij die drums bespelen.

Lange rechte metalen op trompetten gelijkende instrumenten met conische boring, bestaande uit verschillende gedeelten die in elkaar geschoven kunnen worden wanneer het instrument niet gebruikt wordt; aangeblazen aan het uiteinde en met de grote klankbeker rustend op de grond of een andere ondersteuning bij het spelen; oorspronkelijk ontwikkeld in Tibet en in paren bespeeld tijdens boeddhistische rituelen.

Apparaten die zijn ontworpen voor het afspelen van digital versatile discs (dvd’s). In het algemeen kunnen dvd-spelers ook cd’s afspelen, maar cd-spelers kunnen geen dvd’s afspelen.

Fluit met twee vingergaten en een duimgat. Gewoonlijk werd een trommel gespeeld in de andere hand. Het was door overblazen mogelijk een volledige diatonische toonladder te spelen. Heel wat volkse wijsjes en dansen lagen daardoor binnen het speelbereik.

Dubbele snavelfluiten die aan het begin van de 19de eeuw zijn ontworpen door William Bainbridge uit Londen met zes of soms zeven toongaten aan elke kant, en één of geen duimgaten. De speler kon hierdoor tweestemmig spelen met één hand op elke fluit.

Bouwwerken, vaak met daken en podia met rijen, waar toeschouwers op kunnen zitten of staan terwijl ze kijken naar sportevenementen of andere schouwspelen of voorstellingen.

Een praktijk die de rol van culturele productie aan de orde stelt, of een praktijk in de definitie van fysieke ruimte of haar voorstelling. Bij de experimentele geografie kunnen factoren van sociale of economische menselijke relaties een rol spelen, die grafisch, fysiek of virtueel worden weergegeven. Producten die eruit voortkomen, kunnen kunstvoorwerpen of producten van discursieve wetenschapsbeoefening zijn en zijn hier vaak een combinatie van.

Het facet Activiteiten omvat diverse vormen van bezigheden, zowel fysieke als geestelijke, maar ook afzonderlijke gebeurtenissen, stelselmatige reeksen handelingen, methoden die worden gebruikt om een bepaald doel te bereiken en processen met betrekking tot materialen of objecten. De hier beschreven activiteiten variëren van leerdisciplines en vakgebieden tot specifieke levensgebeurtenissen, van intellectuele taken tot processen die op of met materialen en objecten worden uitgevoerd, van afzonderlijke fysieke handelingen tot complexe spelen.

Zij die fluit spelen.

Beschilderde houten vogels die gebruikt worden bij het spelen van de ‘staande wip’, een discipline van het handboogschieten. De mikvogel wordt bovenaan een hoge paal geplaatst en wordt vervolgens verticaal beschoten. Het wipschieten werd een populaire Vlaamse volkssport vanaf de 15de eeuw.

Steekspelen die in Duitsland zijn ontstaan waarbij wordt gevochten met lansen die van een stompe, gevorkte punt zijn voorzien.

Zij die de gitaar bespelen.

Grote, versterkende delen van een wapenrusting voor steekspelen, meestal gemaakt van een enkele zware plaat die de linkerschouder en bovenarm, de linkerkant van het vizier en de borst beschermt. Deze werden gebruikt van de 15e tot en met de 17e eeuw.

Vedels uit het voormalige Joegoslavië, met een bovenblad van dierenhuid met één, soms twee snaren van getwijnd paardenhaar die door de bespeler vanaf de zijkant met de vingers worden verkort. Ze worden tijdens het bespelen tussen de knieën of op schoot gehouden en aangestreken met een kromme strijkstok.

Met lucht gevulde, harde rubber ballen, meestal zwart, met een gewicht van 65 gram en ongeveer 4,5 cm in diameter, die worden gebruikt tijdens het spelen van handbal.

Harpen uitgerust met een dubbelvoudig werkend pedaalmechanisme waarmee men tijdens het spelen de toonhoogte van de snaren met een halve of hele toon kan verhogen.

Harpen uitgerust met een enkelvoudig werkend pedaalmechanisme waarmee men tijdens het spelen de toonhoogte van de snaren met een halve toon kan verhogen.

Zij die de harp bespelen.

Verwijst naar de periode van circa 1650 v. Chr., toen Hettitische heersers voor het eerst een belangrijke rol gingen spelen in Centraal-Anatolië, tot circa 700 v. Chr., toen de Assyriërs de overgebleven Hettitische stadstaten in het zuidoosten van Anatolië en het noorden van Syrië verwoestten.

Schilderingen met verhalende voorstellingen, waarin meerdere personen een rol spelen; vooral die in academische stijl en met onderwerpen die van een hoge moraal getuigen; veel vervaardigd van de 17e tot de 19e eeuw.

Zij die de hobo bespelen.

Sportvelden die zijn aangelegd en worden gebruikt voor het spelen van honkbal.

Wordt gebruikt voor ijsbanen die speciaal zijn bestemd en uitgerust voor het spelen van ijshockey.

Verwijst naar de periode en cultuur die behoren tot de derde tijd in het drieperiodensysteem dat in 1836 werd ontwikkeld door Christian Jürgensen Thomsen. De cultuur van de IJzertijd ontstond meestal wanneer in de Bronstijd het punt werd bereikt waarop de kwaliteit van het ijzer vooral door carboneren, een rol ging spelen bij de vervaardiging van gereedschappen, wapens en werktuigen. De ijzertijd kwam op verschillende tijdstippen in verschillende delen van de wereld tot ontwikkeling, eerst in het Midden-Oosten en Zuidoost-Europa rond 1200 v. Chr. en rond 600 v. Chr. in China. Op de Amerikaanse continenten ontstond de ijzertijd niet vanuit de Bronstijd maar werd door Europese ontdekkingsreizigers geïntroduceerd bij culturen die zich in het stenen tijdperk bevonden.

Personen die eigenaar zijn of in het bestuur zitten van een industrieel bedrijf, of die hierin een belangrijke rol spelen.

Zij die instrumenten bespelen of concerten geven.

Beschrijft werken die voor een volledige expressie afhankelijk zijn van de interactie met de toeschouwer. Deze term verwijst meestal naar werken waarin computers of andere technologieën een rol spelen. Gebruik 'copy art' voor werken die elementen van ruimte en tijd kunnen bevatten, maar waarvoor de medewerking van de toeschouwer niet is vereist.

Kistjes, meestal van hout, die zijn ontworpen om een of meer pakken speelkaarten te bevatten en soms ook accessoires voor kaartspelen, zoals fiches.

Wordt gebruikt voor kamers die zijn bestemd voor het kaartspelen.

Tafels met een glad, onversierd blad die meestal worden gebruikt om kaart op te spelen. Ze hebben veelal een inklapbaar blad en kunnen ingezette zakken hebben waarin munten of fiches kunnen worden opgeborgen. Te onderscheiden van 'speeltafels' waarbij op de tafelbladen speelborden voor schaken, backgammon of andere spelletjes zijn aangebracht.

Spiesvedels uit het Nabije Oosten, oorspronkelijk uit Iran, met een bolvormige klankkast, een rond bovenblad van dieren- of vissenhuid waarop de kam rust, en één tot vier snaren, voorheen van zijde, maar tegenwoordig meestal van metaal. De instrumenten worden verticaal gehouden en gedraaid om de snaren tijdens het spelen tegen de strijkstok aan te brengen. Spiesvedels uit Iran, Armenië, Azerbeidzjan en Georgië.

Spelen waarin de uitkomst sterk wordt beïnvloed door een methode die de willekeur bevordert en waarop deelnemers regelmatig geld inzetten. Bij kansspelen kan ook vaardigheid een rol spelen.

Te gebruiken voor reizende of seizoensgebonden amusementsgezelschappen met attracties, kansspelen, ritjes in een reuzenrad en soortgelijk vermaak. Gebruik 'carnaval' voor de feestelijke periode van bals, maskerades, optochten en een algehele pretmakerij vóór de periode van vasten.

Zij die pauken bespelen.

Helmen met een lage helmkap, die aan de bovenkant naar boven en naar voren krullen en een platte punt vormen die langs het gezichtsveld loopt, waardoor er een smalle ruimte wordt gecreëerd tussen de helmkap en het kinstuk die als oogspleet fungeert. Ze werden vanaf het eind van de 14e eeuw tot in de 16e eeuw gebruikt bij steekspelen.

Wordt gebruikt voor kleine huisachtige bouwwerkjes die zijn bedoeld voor kinderen om in te spelen.

Zij die de klarinet bespelen.

Zij die de klavecimbel bespelen.

Te gebruiken voor raamwerken van horizontale en verticale stangen of balken, die speciaal zijn ontworpen voor kinderen om op te klimmen en te spelen; voor het eerst bedacht in de jaren dertig van de twintigste eeuw.

Klokken die tonen of melodietjes spelen op vaste tijden of op verzoek.

De kleding van een acteur of actrice die een personage speelt in een toneelstuk of een film. Men gebruikt de term ook in het algemeen voor de kleding van personen die een rol of een personage spelen, zoals tijdens carnaval of Sinterklaas.

Kleine zandlopertrommen met betrekkelijk losse vetering die met de linkerhand over de rechterschouder worden gehouden tijdens het spelen.

Korrelpatroon van kruisende lijnen dat wordt gemaakt door het leer in twee verschillende richtingen te krispelen.

Verwijst naar een van de twee takken van de moderne islamitische beweging der Ahmadiyya. Deze tak beschouwt de stichter van de Ahmadiyya, Ghulam Ahmad, eerder als een hervormer dan als een profeet en blijft zodoende dichter bij de hoofdstroming van de islam. De Lahori staan net als de Qadiyani bekend om hun preken, hoewel ze zich meer richten op het bekeren tot de islam in het algemeen dan op het bekeren tot hun specifieke geloof. Zij spelen ook een rol in de liberalisering van de islam en het uitgeven van Engels- en Urdutalige publicaties. De Lahori werden geleid door Mawlana Muhammad Ali vanaf de oprichting in 1914 tot zijn dood in 1951. De geloofsgemeenschap, die een grote verspreiding kent, heeft een Brits centrum in de moskee van Woking; haar hoofdkwartier staat in Lahore (Pakistan).

Gebruik deze term voor kunstwerken, soms tijdelijk van aard, vanaf het midden van de jaren zestig van de 20ste eeuw, die in en met de natuur tot stand zijn gekomen; soms met directe ingrepen, soms met meer immateriële ingrepen (bijvoorbeeld wandelingen) waarbij tijd en/of groeiprocessen een rol spelen. Veelal grote projecten die, als ze tijdelijk of immaterieel zijn, d.m.v. fotografie of film worden gedocumenteerd. Gebruik voor algemenere kunstwerken waarbij de omgeving wordt gebruikt 'omgevingskunst'.

Verwijst doorgaans naar de voorgeschreven riten voor formele en openbare verering, waarbij woorden, muziek, symbolische hulpmiddelen en rituele handelingen meestal een rol spelen. De verschillende liturgievormen geven uitdrukking aan de behoeften en opvattingen van de diverse religieuze gemeenschappen. De term kan ook specifieker verwijzen naar de christelijke rite van de eucharistie.

Gokspelen waarbij prijzen worden uitgereikt aan de winnaars onder hen die hebben betaald om kans op een prijs te maken.

Zij die de luit bespelen.

Wordt gebruikt voor legenheden voor kansspelen, soms ook gokapparaten die vaak ook restaurantvoorzieningen bieden; gebruik 'casino's' voor soortgelijke gebouwen met meer allure.

De verdeling in kasten, klassen, voorrechten of status in een maatschappij. De maatschappelijke laag waartoe iemand behoort, kan bij de geboorte zijn bepaald of tijdens het leven worden bereikt. Factoren die een rol spelen bij het behoren tot een maatschappelijke laag, zijn onder meer geslacht, leeftijd, rijkdom, familierelaties, opleiding, beroep, echtelijke staat en taal.

Verwijst naar de stijl en periode die in verband worden gebracht met het koninkrijk Malayu op Sumatra rond de 14de eeuw. De stijl wordt gekenmerkt door beeldhouwkunst waarin Bhairava en andere godheden een rol spelen.

Pantserstukken van plaatjes voor de linkerhand en -arm die de hand en onderarm beschermen tot aan de elleboog of net daarboven. Ze werden gebruikt van de 15e tot in de 17e eeuw, vooral bij steekspelen.

Verwijst naar een regionale school van Pahara-miniatuurschilderkunst die wordt geassocieerd met de staat Ramkot, de kleinste staat in het heuvelgebied van Punjab. Halverwege de 17de eeuw werd de van de Mogols afkomstige portretkunst geïntroduceerd in Mankot, onder keizer Shah Jahan, en de portretkunst zou een belangrijke rol blijven spelen voor de Mankot-schilders. Vroegere schilderijen hadden een overwegend decoratief karakter, maar vanaf het begin van de 18de eeuw kwam de nadruk te liggen op het dramatische aspect van het afgebeelde. In Mankot-schilderijen valt soms iets van de vervorming uit de Basohli-schilderkunst te herkennen. Ook invloeden uit Nurpur, Jammu en Chamba werden geïntegreerd door de Mankot-schilders, met name bij de weergave van gezichten. In de 19de eeuw verloren Mankot en andere vorstendommen hun zelfstandigheid en raakte de stijl in verval.

Wordt gebruikt voor pijpen die een samenstellend deel zijn van andere blaasinstrumenten, voorzien van vingergaatjes, die gebruikt worden voor het spelen van de melodie.

School van miniatuurschilderkunst die in verband wordt gebracht met de staat Mewar in Rajasthan, een belangrijk centrum van de Rajput-cultuur. De bevolking in deze regio beleed een strenge vorm van het hindoeïsme, en Mewar was het laatste Rajput-machtscentrum dat ten prooi viel aan de Mogols. Sinds de 17de eeuw of nog eerder vormt Mewar een van de belangrijkste en productiefste scholen van Rajasthani-schilderkunst. De stijl wordt gekenmerkt door krachtige contouren, een zeer helder coloriet en enigszins archaïsche conventies, bijvoorbeeld het (narratief) tonen van opeenvolgende episoden binnen één afbeelding. Het traditionele aspect van de Mewarkunst wist lang stand te houden, in weerwil van invloeden van de Mogols, Deccan en Europeanen, hetgeen toe te schrijven is aan het behoudende karakter van dit Rajputhof en de traditionele structuur van de kunstenaarsfamilies. De kunstenaars verwerkten de typische Mewar-details op consequente wijze in hun werk, zoals lokale architectuur en flora en fauna. In de 17de eeuw maakte de inheemse traditie van mythologische en poëtische manuscriptillustraties hier een ware wedergeboorte door. In de 18de eeuw gingen de door de Mogols geïnspireerde hofportretten en beeldvertellingen een prominentere rol spelen. Na 1947, het jaar waarin de vorstendommen werden ontbonden en er een eind kwam aan het koninklijk mecenaat, verdween de stijl naar de achtergrond.

Digitaal videoformaat voor het opnemen en afspelen van digitale video met een zeer hoge resolutie.

Te gebruiken voor driedimensionale weergaven van theatergebouwen of van theaterruimtes als podia en proscaenia, al of niet op schaal gebouwd, bedoeld als decor om liefhebbervoorstellingen te spelen of alleen als model.Gebruik ‘poppenkasten’ voor draagbare constructies waarin uitvoeringen met poppenkastpoppen worden gegeven.Gebruik ‘papiertheaters’ voor speelgoed bestaande uit tweedimensionale voorstellingen van karakters alsmede decorstukken, rekwisieten of een podium of proscaenium, die moeten worden uitgeknipt en op een harde ondergrond moeten worden geplaatst zodat kinderen er voorstellingen mee kunnen spelen.

Muziekbogen die tijdens het spelen in of bij de mond van de speler worden gehouden, zodat de mond als klankbodem dient.

Een protestantse denominatie met een evangelische overtuiging die de nadruk legt op de centrale rol van Christus en die geweldloosheid bepleit. De Moravische broeders vertrouwen sterk op missiewerk en drukten in 1501 het eerste protestantse gezangboek, omdat hymnen een belangrijke rol spelen bij de Moravische aanbidding. De groep ontstond in 1457, toen Boheemse broeders zich verenigden. De groep werd in 1722 uit Bohemen verdreven, waarna ze zich in Saksen herenigden als Moravische broeders. De beweging verspreidde zich over Europa, waar zij werd beïnvloed door het piëtisme. Later, in 1732, kwam de beweging in Noord-Amerika terecht, waar tegenwoordig de meeste leden wonen.

Krukken die meestal een draaibare of verstelbare zitting hebben. Ze worden bij het pianospelen of het spelen van andere instrumenten gebruikt. Geef de voorkeur aan 'muziekstoelen' voor gelijksoortig zitmeubilair met verstelbare rugleuning en eventueel met verstelbare of draaibare zitting.

Benaming die meestal van toepassing is op verschillende soorten stoelen met een verstelbare rugleuning en soms ook een verstelbare of roterende zitting die tijdens het spelen op een muziekinstrument wordt gebruikt. Gebruik 'muziekkruk' voor soortgelijke stoelen met roterende of verstelbare zitting zonder rugleuning die zijn bedoeld voor gebruik tijdens het spelen van de piano of andere muziekinstrumenten.

Bowlingkegels die lijken op gewone kegels maar worden gebruikt bij het spelen van ninepins.

Chromatische hoorns met beugelvormige buizen van verschillende lengte, met zuigers, glijdende sluiters en ventielen om met iedere gewenste buislengte te kunnen spelen; sinds de 19de eeuw.

Zij die het orgel bespelen, met name personen die zijn ingehuurd om het orgel te bespelen tijdens kerkdiensten.

Verwijst naar amforen, gevuld met olijfolie van de heilige bomen van Athene, die op de Panatheense spelen als prijzen werden uitgereikt. Dit waren halsamforen met een grote, brede romp, scherp toelopend naar beneden en met een naar verhouding dunne hals. De versiering bestond doorgaans uit afbeeldingen van Athene op de ene kant en de wedstrijd waarbij de prijs werd gewonnen op de andere kant, uitgevoerd in de zwartfigurige techniek.

Skiver, meestal van schapenhuid, bewerkt met een dunne plak- of lijmlaag die na opdrogen het leer doet krimpen en stabiliseren. Zo ontstaat een kunstmatig korrelpatroon dat vervolgens wordt verrijkt door het te 'krispelen'.

Zij die de pauken bespelen in een Westers orkest.

Zij die percussie-instrumenten bespelen.

Zij die de piano bespelen.

Banken die bij het pianospelen worden gebruikt. Ze hebben meestal een scharnierende zitting waaronder een bergruimte zit voor bladmuziek, boeken en ander soortgelijk materiaal. Ze worden vaak bijpassend bij een piano gemaakt en verkocht.

Piano's met een mechanisme om automatisch te spelen; meestal een mechanisme waarmee geponste papieren rollen kunnen worden afgespeeld.

De plattebol is een vrij groot massief houten spelstuk met een afgeplatte bolvorm . Het wordt gebruikt bij een aantal traditionele volksspelen in de Nederlanden.

Wordt gebruikt voor zomercursussen voor kinderen met voorzieningen en georganiseerde programma-activiteiten die zijn gewijd aan spelen; opgericht als noodmaatregel in de Eerste Wereldoorlog; werden gebruikt als opvangplaatsen voor kinderen van werkende ouders, en als plaatsen waar ouders en docenten het speelgedrag van kinderen konden bestuderen.

Onderwijsinstellingen voor kinderen met voorzieningen en georganiseerde programma-activiteiten die zijn gewijd aan spelen; opgericht als noodmaatregel in de Eerste Wereldoorlog; werden gebruikt als opvangplaatsen voor kinderen van werkende ouders en als plaatsen waar ouders en docenten het speelgedrag van kinderen konden bestuderen.

De kunst van het poppenkast spelen of optreden met behulp van poppen.

Zwarte schijven van gevulcaniseerd rubber met lichtelijk schuin aflopende zijkanten, 2,5 cm dik, 7,5 cm in doorsnee en met een gewicht van ongeveer 170 gram; ze worden gebruikt bij het spelen van ijshockey.

Genre van dramavormen waarin onderwerpen als religie, spiritualiteit, geloof en moreel decorum een rol spelen.

Vertellingen in proza of versvorm, zich vaak afspelend in de middeleeuwen, waarin grootse, fantastische of bovennatuurlijke gebeurtenissen worden beschreven.

Wordt specifiek gebruikt voor schilden, concaaf aan het lichaam, die zijn voorzien van twee riemen aan de binnenkant, waarbij de onderarm door de één grijpt en de hand de andere vasthoudt. Ze werden overal gebruikt door infanteristen van de 13e tot de 16e eeuw. De term was ook algemeen van toepassing op verschillende soorten schilden in diverse vormen die werden gebruikt in steekspelen vanaf de 15e eeuw.

Te gebruiken voor draaiende schijfachtige toestellen die soepel draaien rond een centrale as en die aan de binnenkant zijn voorzien van vakjes, allemaal even groot, waarin een tollend balletje kan worden opgevangen tijdens het spelen van roulette.

Stevige tafels, soms uitgerust met onderzetters of buidels, meestal met een plank onder het tafelblad om glazen en stenen bierkroezen in te zetten zodat het blad vrij kon blijven voor het kaartspelen.

Elektronisch hardware- of software-instrument dat men gebruikt om digitale representaties van geluidsgolven te creëren, deze te bewerken en ze af te spelen in een muzikale context.

Steekspelen die in Duitsland zijn ontstaan waarbij wordt gevochten met scherpe, gepunte lansen.

Cypergrassoort die voorkomt in zoetwatermoerassen in heel Noord-Amerika. De plant heeft dikke ronde groene stengels die 3 meter hoog worden, en lange grasachtige bladeren. De planten spelen een belangrijke ecologische rol in kustgebieden, waar ze bescherming bieden tegen de kracht van de wind en het water, zodat ook andere planten er kunnen groeien en erosie wordt tegengegaan.

Verwijst naar een type fictie dat in de 20ste eeuw als zodanig bekend werd, hoewel er ook in de 19de eeuw al enkele voorlopers waren, als reactie op de toenemende controverse ten aanzien van de invloed van de wetenschap op de maatschappij en het individu. In het algemeen heeft de term betrekking op fictie met fantasie als basis, maar ook met plausibele elementen, en waarin toekomstbeelden van de maatschappij een rol spelen die tot stand zijn gekomen door het extrapoleren van wetenschappelijke principes. Belangrijke voorbeelden in dit genre uit de 19de eeuw zijn 'Frankenstein' van Mary Shelley (1818) en 'Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde' (1886) van Robert Louis Stevenson; voorbeelden uit de 20ste eeuw zijn werken van Jules Verne, H.G. Wells, Hugo Gernsback en Isaac Asimov. Later in de 20ste eeuw komen sciencefictionelementen voor in werken van Kurt Vonnegut, C.S. Lewis en Ray Bradbury, met toekomstscenario's voor de menselijke maatschappij en de mogelijke gevolgen van ruimtereizen en buitenaards leven.

Filmgenre dat wordt beschouwd als een subgenre van horror- of fantasyfilms, omdat ook deze films gaan over onwaarschijnlijke wezens in onwaarschijnlijke werelden. Sciencefictionfilms gebruiken vaak sciencefictionliteratuur als bronmateriaal of schetsen de mogelijke ontwikkeling van een speculatieve toekomst, waarin bijvoorbeeld overbevolking en geweld een belangrijke rol spelen. Voorbeelden hiervan zijn de films 'Soylent Green' (1973) en 'Blade Runner' (1982). Sciencefiction en horror kunnen ook worden gecombineerd tot hybride films, zoals 'The Terminator' (1984).

Begrip uit de beeldende kunst, toneel en literatuur uit de vroege twintigste eeuw dat betrekking heeft op de uitdrukking van meervoudig bewustzijn van dingen die zich op verschillende plaatsen maar op hetzelfde moment of gedurende een uitgestrekte periode afspelen; met dit begrip wordt het traditionele idee van de eenheid van tijd, plaats en handeling tegengesproken.

Verwijst naar een type Europees en met name Frans ornament waarbij apen in mensenkleding worden afgebeeld terwijl ze bijvoorbeeld drinken, dansen, jagen of een muziekinstrument bespelen. De apen worden vaak gesitueerd in een setting van lofwerk of vlechtbandmotieven. Apen werden reeds sinds de Middeleeuwen als decoratie gebruikt voor het parodiëren en bespotten van vulgaire menselijke activiteiten, maar pas aan het eind van de 17de eeuw, met het werk van Jean Bérain I en Claude Audran III, raakte een elegantere vorm van singerie in zwang. Dankzij de associatie met chinoiserie beleefde de singerie-decoratie zijn hoogtepunt in de 18de eeuw (in het werk van Christophe Huet), maar na de opkomst van het neoclassicisme verdween zij langzaam van het toneel. Singerie werd in de 19de eeuw opnieuw populair dankzij de op de 18de eeuw geënte neostijlen. Het ornament ontwikkelde zich als parodievorm op de buitenmatige voorliefde onder de adel en rijke burgerij voor neo-Chinese vormen, die door sommige kunstenaars als pretentieus werd beschouwd. Singerie wordt aangetroffen op porselein, faience en marqueterie, maar ook op geborduurd en bedrukt textiel, en op wandschilderingen.

Verzamelnaam voor hamers en stokken die gebruikt worden om slaginstrumenten mee te bespelen.

Een cinematografisch optisch effect waarbij levende wezens veel langzamer lijken te bewegen dan normaal; het wordt bereikt door de film of videoband tijdens het opnemen sneller dan normaal te laten draaien en op normale snelheid af te spelen.

Activiteit die op het world wide web wordt uitgevoerd door middel van websites waar leden profielen met persoonlijke gegevens kunnen aanmaken, lijsten met contactpersonen kunnen onderhouden en berichten kunnen sturen naar andere leden. Het belangrijkste doel is het leggen van contacten om met elkaar te spelen, voor zakelijke interacties of voor interactie met anderen met dezelfde interesses.

De ballen die worden gebruikt bij het spelen van softbal, meestal bolvormig, groter en zachter dan honkballen, opgebouwd uit een kern van gewonden touw waar kapok omheen is gewikkeld en overtrokken met leer met gladde naden.

Spellen die op tafel worden gespeeld, ofwel algemene tafels, of tafels die speciaal zijn ontworpen om een bepaald spel te spelen.

Wordt gebruikt voor kamers die zijn bestemd voor kinderen om in te spelen.

Series vaste hangende klokken, meestal voor gebruik buiten in een open torenkamer of in een hoog raamwerk, die handmatig via een speelklavier kunnen worden bespeeld, dan wel automatisch door een uurwerk of elektronisch door middel van een pneumatisch mechanisme. Ze zijn uitgebreider dan klokkenspelen, met een bereik van twee octaven of meer, waarbij alle tonen behalve de laagsten een volkomen chromatische toonladder vormen.

Te gebruiken voor personen die spelletjes of wedstrijden spelen of muziekinstrumenten bespelen. Gebruik 'acteurs' voor personen die een rol spelen in toneelstukken.

Oude Romeinse bouwwerken voor balspelen, kaatsbanen.

Roman waarin een spion als hoofdpersoon verwikkeld is in spionnageactiviteiten, die zich dikwijls afspelen in een erotische context en waarbij geavanceerde techonologie wordt toegepast om een buitenlandse vijand te weerstaan of uit te schakelen.

Te gebruiken voor spelen waarbij een redelijk hoeveelheid individuele vaardigheid en lichamelijke bekwaamheid zijn gemoeid.

Verhalen die zich afspelen in een ver verleden en waarin gebeurtenissen worden beschreven die in de echte wereld onmogelijk zouden kunnen plaatsvinden. Hoewel het vaak magische verhalen zijn waarin allerlei fantasiefiguren voorkomen, worden de hoofdrollen door mensen vertolkt.

Harnassen gebruikt in steekspelen, bestaande uit een strijdharnas met extra versteviging aan de linkerzijde van het lichaam dat het mikpunt was; Europa, 16e-begin 17e eeuw.

Verwijst naar ruimten die zijn bedoeld voor kunstenaars om in te werken. De term wordt in algemene zin gebruikt voor werkruimten voor kunstenaars vanaf de 16de eeuw tot heden. De kenmerken van een atelier komen vaak voort uit praktische vereisten zoals voldoende licht en voldoende ruimte om het kunstwerk te maken en materialen op te slaan. Het atelier kan ook dienstdoen als locatie voor het tentoonstellen van afgeronde kunstwerken of het geven van trainingen. Bij het tot stand brengen van een kunstwerk kunnen meerdere artistieke processen een rol spelen; het atelier kan dan ook zijn onderverdeeld voor verschillende activiteiten. De term 'werkplaatsen' verwijst in het algemeen naar ruimten die werden gebruikt door ambachtslieden, kunstenaars die vóór de 16de eeuw actief waren en door fabrieksmedewerkers.

Een- of tweedelige kledingstukken bedoeld om een zo groot mogelijk deel van het lichaam aan de zon bloot te stellen; door vrouwen en kinderen gedragen bij het zonnebaden of spelen. Geen Nederlands equivalent. Zie 'badkleding'.

Wordt gebruikt voor recreatiekamers die volledig gewijd zijn aan tafelspelen.

Apparaten die worden gebruikt om magneetbanden af te spelen, soms met inbegrip van opnameapparatuur, maar zonder luidsprekers. Kan ook verwijzen naar componenten van audio- of videosystemen.

Snaarinstrumenten met lange hals en 2 sleutelkasten: één voor de snaren die over de toets lopen en tijdens het spelen met de vingers worden verkort, de andere, die hoger en opzij van de eerste is geplaatst, voor de lange vrijzwevende snaren die niet worden verkort; bespeeld door te tokkelen.

Harnasdelen die in de 15e en 16e eeuw werden gebruikt in steekspelen, bestaande uit grote metalen platen, ofwel in de vorm van een schild of in de vorm van het dijbeen; ze hingen aan beide kanten van het zadel of waren vastgeriemd aan de beide dijbenen van de strijder, ter bescherming van de dijbenen en knieën.

Het eigene of karakteristieke in de klank van een instrument of een stem. Het timbre vormt de belangrijkste grondslag voor de klankverschillen tussen de diverse muziekinstrumenten wanneer zij dezelfde muzieknoot spelen.

Franse speeltafels met een triktrakbord (backgammon-speelbord) dat meestal is verzonken onder een afneembaar tafelblad dat aan een zijde is uitgerust met een gevernist schaakbord en aan de andere zijde met laken of leer is bekleed om kaart op te spelen.

Snaarinstrumenten met een slanke, driekantige, spitstoelopende klankkast van dunne plankjes, kam waarvan één van de voeten een fractie boven het bovenblad hangt, waardoor de kam daartegenaan roffelt tijdens het bespelen, 1 snaar; 15de eeuw tot midden 18de eeuw.

Zij die de trompet bespelen, ook personen die dit instrument gebruiken om signalen te blazen.

Apparaten die toegepast zijn op aërofonen en hoofdzakelijk op koperen instrumenten, om de lengte van de buis met een vastgestelde hoeveelheid te veranderen tijdens het spelen.

Met de hand geschreven manuscripten die zijn gedecoreerd met goud, zilver, felle kleuren, ontwerpen of miniaturen. Verluchte manuscripten komen nog algemeen voor in islamitische en Aziatische gemeenschappen, maar kenden vooral een lange traditie in het Europa van de middeleeuwen (vanaf de 6de tot de 16de eeuw), waarna deze kunst werd verdrongen door gedrukte illustraties. Doorgaans waren de manuscripten 'gehistorieerd' of gedecoreerd met toepasselijk schilderwerk, en verlucht oftewel 'geïllumineerd' in de oorspronkelijke betekenis: gedecoreerd met gekalligrafeerde beginkapitalen (initialen), waarbij ook bladgoud werd gebruikt. In de loop der tijd ging de term 'verlucht' of 'geïllumineerd' verwijzen naar iedere illustratie of decoratie in een manuscript. Geïllumineerde manuscripten spelen een belangrijke rol in de kunstontwikkeling, deels vanwege het feit dat manuscripten konden worden meegenomen naar een ander gebied en zo bijdroegen tot de verspreiding van kunstzinnige ontwikkelingen.

Instellingen die zijn opgericht door ondernemingen die vergelijkbare activiteiten uitvoeren, zodat ze in staat zijn om transacties met elkaar te verrekenen. Daardoor kunnen betalingsregelingen worden beperkt tot nettosaldi. Verrekenkantoren spelen een belangrijke rol bij de afwikkeling van transacties bij banken, spoorwegen, voorraad- en handelsbeurzen en internationale betalingen. Het eerste moderne verrekenkantoor werd in 1773 opgericht in Londen, hoewel het principe van een verrekenkantoor al vele eeuwen eerder werd toegepast op verschillende handelsvormen in steden als Tokio, Florence en Lyon. Het eerste verrekenkantoor in de Verenigde Staten werd in 1853 opgericht in New York.

Apparaten die (televisie)beelden opnemen op en afspelen van videocassettes. Prototypen van videocassetterecorders werden ontworpen in de late jaren 60 van de 20ste eeuw. In de jaren 70 waren ze goedkoop genoeg geworden voor thuisgebruik door consumenten.

Zij die de viool spelen.

Harnassen bestaande uit een strijdharnas, aangevuld met dubbele onderdelen om de stellen te kunnen vormen voor steekspelen, toernooien en voetgevechten, ook met volledig paardenharnas

Met lucht gevulde ballen, overgetrokken met leer zonder veters, meestal met een omtrek van 65 tot 67,5 cm; worden gebruikt bij het spelen van volleybal.

Verwijst naar een stijl die wordt geassocieerd met Wajang-poppenspelen, met als kenmerkende elementen het gebruik van een theaterruimte, symboliek, iconografie en episodes uit Javaanse en Arabische legenden, en uit hindoe- en moslimteksten, toegepast in reliëfbeeldhouwwerk en in kunstnijverheid.

Verwijst naar een Chinese dynastieke stijl en periode tussen 1279 en 1368. De dynastie werd gesticht door de Mogol Kublai Khan (heerste van 1260-1294), die heel China verenigde tot een rijk dat zich naar het westen toe uitstrekte tot de gebieden van het huidige Polen en Hongarije. Hoewel er geen sprake was van een belangrijk kunstmecenaat, leidden de hereniging van China, de uitbreiding van de handel en het ontbreken van stilistische beperkingen tot een samengaan en vrijelijk toepassen van allerlei tradities en invloeden. Met name in de toegepaste kunst - porselein en lakwerk - deden tal van vernieuwingen hun intrede. Gedurende deze periode werd de Zijderoute weer geopend en ontkiemde de Europese belangstelling voor China. Als reactie op de buitenlandse overheersing vluchtten de geschoolde Chinezen in de oude tradities, terwijl veel geleerden weigerden in overheidsdienst te treden. De school van literati-schilderen ging een dominante rol spelen in de schilderkunst, en kunstenaars legden nu de nadruk op de individuele en kalligrafische expressie; ze zetten zich daarmee af tegen het decoratieve karakter van de officiële schilderkunst. De belangrijkste meesters van de Yuan-stijl waren Huang Gongwang, Wu Zhen, Ni Zan en Wang Meng, allen literati die zich verzetten tegen de Mongoolse overheersing. Een belangrijke uitzondering werd gevormd door de voornaamste Yuan-kalligraaf Zhao Mengu, die voor de Mongolen werkten en aan het hoofd stond van de Hanlin-academie. Op keramisch gebied leidden invloeden uit het Midden-Oosten tot overdadige, in blauw en wit uitgevoerde decoraties; kooplieden uit het Midden-Oosten gaven daarnaast opdrachten voor enorme Longquan-celadons. De Yuan-periode bracht ook tal van opdrachten voor boeddhistische beeldhouwwerken: tantrische figuren met meerdere armen en benen, een bewijs van de Mongoolse voorkeur voor de lamakunst van Nepal en Tibet. Ook de ciseleertechniek in zilverwerk, die wordt geassocieerd met de zilversmid Zhu Bishan, komt in deze periode tot ontwikkeling; ten slotte werd er beeldgesneden Yuan-lakwerk geproduceerd. Voorbeelden van Mongoolse bijdragen aan de architectuur zijn de omvangrijke gebouwen die op grote schaal verrezen in Beijing, de hoofdstad van de Mongolen; het stedelijk ontwerp werd later aangepast tijdens de Ming- en Qing-dynastie. Na de dood van Kublai Khan raakte de Yuan-dynastie in verval.

Bakken met zand die meestal groot genoeg zijn voor kinderen om in te spelen.

Literair middel waarvan de naam afkomstig is van het Latijnse woord 'allusio', dat een 'woordspel' betekent. Het wordt gebruikt om te zinspelen op of indirect te verwijzen naar een persoon, gebeurtenis, ding of deel van een andere tekst. Allusies onderscheiden zich van middelen als letterlijke citaten of imitaties en zijn gebaseerd op de veronderstelling dat de auteur en lezer een kennisgebied en culturele begrippen delen.