Associaties voor was

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een geleidelijke toename of vergroting door aanwas van nieuw materiaal aan de buitenkant van een object; bijvoorbeeld de toename in omvang van een anorganische massa doordat nieuwe deeltjes aan de oppervlakte ervan worden toegevoegd, of de toename van land door het aanslibben van sedimenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Historische term voor behang met een wasbaar oppervlak dat aan het einde van de 19e en het begin van de 20e eeuw werd gemaakt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ruimten naast keukens die worden gebruikt voor het afwassen en opbergen van serviesgoed en voor het wassen van etenswaren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een natuurlijke was die als nevenproduct wordt gemaakt door bijen bij de productie van honing; wordt voornamelijk gebruikt in poetsmiddelen, kaarsen, wasschilderingen, leerbereiding, hechtmiddelen en cosmetica, als een beschermingslaag bij het etsen en om verf te verzachten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een bruine plantaardige was verkregen uit een inheems onkruid uit Texas en Mexico. Het verleent hardheid aan mengsels met was en andere samenstellingen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De hardste plantaardige was, verkregen uit de bladeren van de Braziliaanse palm; wordt gebruikt in samenstellingen van was en ander materiaal voor hardheid en houdbaarheid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Palmboomsoort die inheems is in het noordoosten van Brazilië.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een vrij harde, gelig-witte was gemaakt door insecten die door mensen worden gekweekt; wordt gebruikt voor algemene doeleinden en als een vervanger voor bijenwas.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het aanbrengen van witkalk of koud-waterverf die met pigmentkleurstoffen is getint.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor alternatieven op verzorgingstehuizen die overdag voorzieningen bieden als een activiteitenprogramma, maaltijden en medische en psychologische zorg voor oude en invalide leden, mits hun behoeften passend zijn; de leden brengen de avonden door in hun eigen huizen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grote, meestal ronde kunstenaarskwasten van eekhoorn- of dassenhaar, die worden gebruikt om grote hoeveelheden waterverf aan te brengen en om wassingen te mengen en verzachten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lussen van leer, lint of koord waarbij de twee uiteinden worden verbonden door een knoop, een kwastje of een met vilt bedekte versiering. Ze worden vastgemaakt aan het gevest van het zwaard en om de pols van de gebruiker gedaan zodat het een beveiligende werking heeft wanneer het zwaard valt of uit de hand wordt gestoten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fictie die is geschreven voor adolescenten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine platte kwastjes die worden gebruikt voor het bedekken van gebak met een laagje boter, eieren of soortgelijke producten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Techniek waarbij met behulp van een tamelijk droge kwast verf of inkt op een onregelmatige manier wordt aangebracht, zodat een oneffen of gevlekt patroon ontstaat; hierbij is het mogelijk dat het papier of de laag verf die onder het met de droge kwast aangebrachte patroon zit, op sommige plaatsen zichtbaar blijft.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Reinigen met water of een andere vloeistof.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor het wassen van textielvoorwerpen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Levende structuren die deel uitmaken van het plantenrijk; doorgaans zijn ze niet in staat tot voortbeweging en bezitten ze geen specifiek gevoels- of denkorgaan of spijsverteringskanaal, en kunnen ze zich volledig in leven houden op anorganische stoffen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Transparante lagen of laagjes die op een tekening worden aangebracht, met inkt of aquarelverf, om een atmosferisch effect te creëren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Tekeningen die met een pen zijn gemaakt en vervolgens zijn verfraaid met transparante inkt of aquarelverf in de wasverftechniek, teneinde een atmosferisch effect te creëren.

Zoogdiersoort die inheems is in het noorden van Canada, in de gehele Verenigde Staten en zuidwaarts tot in Zuid-Amerika. Het dier is ook in Europa en Azië geïntroduceerd. Het is herkenbaar aan het opvallende zwarte maskerachtige kleurpatroon rond de ogen en aan de vijf à 10 zwarte ringen op de staart. Wasberen zijn intelligente en nieuwsgierige dieren. Ze zijn meestal 's nachts actief en leven vaak in bomen. Met hun haarloze voorpoten, die aan slanke mensenhanden doen denken, zijn ze zeer behendig. De achterpoten zijn dikker en langer. De wasbeer wordt weliswaar als vleeseter geclassificeerd, maar is in feite omnivoor: hij eet rivierkreeft, andere geleedpotigen, knaagdieren, kikkers, vruchten en ander plantenmateriaal, met inbegrip van gewassen. De wasbeer dompelt zijn voedsel soms in het water om het voedsel en zijn handkussens zachter te maken, waardoor het geloof is ontstaan dat het dier zijn voedsel wast. Het dier wordt bejaagd vanwege de pels en soms ook als voedsel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Techniek waarbij een verflaag in een effen kleur wordt aangebracht over een gebied dat te groot is om met één penseelsteek te bedekken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Was verkregen van een variëteit van de looiersboom die in Japan voorkomt; wordt gebruikt als een hechtmiddel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Neerhangend garneersel. Voor de 20e eeuw meestal een houten vorm bedekt met strengen zijde of kamgaren. Tegenwoordig vaak slechts een bosje draden, koorden of andere strengen die aan de bovenzijde bijeen worden gehouden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Platte borstels met lange stugge haren die in een houten handvat zijn geplaatst. Worden gebruikt door kunstenaars en tekenaars om stukjes vlakgom weg te vegen van het werk dat wordt gemaakt op een tekenbord.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Delen van airconditioningsystemen waarin de lucht wordt gezuiverd van stof en de gewenste vochtigheidsgraad krijgt door middel van verneveld water.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Harsachtig materiaal met een wasachtige consistentie, dat van de knoppen van bomen wordt gewonnen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Apparaten om kwasten schoon te maken of te voorkomen dat ze uitdrogen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bewerkte of verwerkte bijenwas die werd gebruikt bij oude encaustische schilderijen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In Islamitische architectuur, ramen die uitsteken vanaf een bovenverdieping en, indien ze openen naar een openbare ruimte, afgeschermd zijn voor privacy.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van het in de noordelijke Levant gevonden aardwerk uit de periode van circa 5.500 tot 5.000 v. Chr. De stijl kenmerkt zich door kruiken die zijn bedekt met een rode laklaag, soms versierd met eenvoudige, ingetogen banden met ingedrukte of ingekerfde versieringen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Korte, ronde borstels met lange, zachte haren die worden gebruikt voor inzepen van het gezicht voor het scheren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kwasten die worden gebruikt om verf aan te brengen als deklaag op grote of tamelijk grote oppervlakken. Gebruik 'schilderspenselen' voor kleine kwasten die zijn gemaakt om met precisie verf of inkt aan te brengen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Tak van de tuinbouw die zich bezighoudt met het kweken van sierbomen en -struiken, bloemen en andere planten, vooral om het landschap aantrekkelijker te maken en niet met het oog op het verbouwen van groente enz.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grote, ronde penselen, meestal gemaakt van dassenhaar, waarvan de haren plat uitwaaieren. Worden voornamelijk gebruikt bij het schilderen met olieverf om randen of patronen te verzachten of vermengen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Was uit de schedelholten van potvissen of dolfijnen; werd voorheen gebruikt voor kaarsen maar tegenwoordig hoofdzakelijk als een zuivere was voor zalven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Cursief lettertype met verlengde staartjes en krullen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Filmgenre dat zich kenmerkt door actie en avontuur, gewoonlijk maar niet altijd tegen een min of meer nauwkeurig weergegeven historische achtergrond, met dappere hoofdpersonen die - vaak met zwaarden - strijden voor een nobele zaak.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kruisen met vier gelijke armen die gehoekt zijn tegen de klok in en worden geassocieerd met ongeluk; symbool van de NAZI-partij. Dezelfde soort kruisen maar dan gehoekt met de klok mee staan voor geluk en voorspoed.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ronde, stugge kunstenaarspenselen met stompe punten die worden gebruikt om te stippelen of sjabloneren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kunstenaarspenselen met een vierkant uiteinde en kortere haren dan platte penselen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kwasten met in hun handvat een reservoir voor inkt of verf.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een methode om metaal of glas in een vorm te gieten. De holte hiervan, ook wel het positief van de te maken vorm genoemd, wordt in was gevormd en deze was wordt vervolgens gesmolten of weggebrand en tenslotte vervangen door gesmolten metaal of glas.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Mensen die volgroeid en ontwikkeld zijn, gewoonlijk gerekend vanaf 18 jaar.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Formeel of informeel onderwijs bedoeld voor personen die de onderwijsplichtige leeftijd zijn gepasseerd en waar voornaamste bezigheid niet langer het volgen van onderwijs is; hieronder valt ook basis-, vak- of vervolgonderwijs, onderwijs gelijk aan middelbare schoolniveau en schriftelijke cursussen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Aanduiding voor diverse materialen die, hoewel ze geen chemisch homogene groep vormen, bepaalde fysieke kenmerken gemeen hebben, en meestal vast en doorschijnend zijn en een laag smeltpunt hebben.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in Zuidwest-Ghana.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Meestal machinaal aangedreven apparaten die worden gebruikt om kleding en linnengoed te wassen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor grote, diepe wasbakken die worden gebruikt voor het wassen van de armen en het bovenlichaam en die men vaker tegenkomt in fabrieken en ziekenhuizen dan in woningen. Voor kleinere wasbakken voor het wassen van de handen en het gezicht wordt de term 'wastafels (gootstenen)' gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Diepe, lange wasbakken die worden gebruikt voor het wassen van kleding. Voor diepe, lange wasbakken die in ziekenhuizen en fabrieken worden gebruikt voor het wassen van armen en bovenlichaam wordt de term 'wash sinks' gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Familie van achttien soorten in zes genera, waaronder die van de wasberen, coati's, kinkajoes, slankberen en katfretten. Het zijn omnivoren die in bomen klimmen, slecht ontwikkelde snijpremolaren hebben en nauw verwant zijn aan beren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Mensen die werken creëren die zijn uitgevoerd in was (meestal bijenwas) en die met name voorwerpen of figuren voorstellen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stoffen muurbedekkingen doordrenkt met gesmolten was en olie en vervolgens beschilderd. Ze zijn gemaakt in Duitsland en omliggende streken in de 18e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst onder meer naar kleine beschermkappen die dienen om de rook van kachels, open haarden of laboratoriumovens af te voeren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Egyptische figuren van steen, hout of klei in mummiegedaante die in graven werden geplaatst met het doel de overledene te dienen in het hiernamaals.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De Japanse term voor het met de hand gemaakte papier dat traditioneel in dat land wordt geproduceerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beschrijft de diverse soorten kunstwerken van de Washkuk, oorspronkelijke bewoners van Nieuw-Guinea die leven in de provincie Oost-Sepik in het district Ambunti. De Washkuk zijn vooral bekend om hun opvallende mannenhuizen, met daarin beeldgesneden structuurelementen, ornamenten en meubilair.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bijgebouwtjes waar de was wordt gedaan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Commerciële gelegenheden waar wordt gewassen en gestreken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grote metalen vaten, soms bekleed met porselein, gebruikt om kleren in te koken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ruimten bedoeld voor het wassen, drogen en strijken van wasgoed.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verschillende soorten knijpers voor het bevestigen van gewassen wasgoed aan een was-of waslijn. Bestaat uit twee delen die zijn verbonden met een voorgespannen veer. De pen wordt geopend door de uitstaande uiteinden samen te knijpen.

(Ondiepe) kommen met een ronde verhoging of knop in het midden, waardoor de vloeistof bij de rand wordt gehouden, bijvoorbeeld voor libaties. Soms past er een lampetkan met een holte in de bodem op het uitstekende gedeelte.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De reinigingscapaciteit of -kracht van een stof.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Manden of mandachtige houders die voornamelijk zijn bestemd om wasgoed in te dragen; vaak ovaal of rechthoekig, en meestal met twee hengsels aan de rand.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Techniek voor het maken van kleine, nauwkeurige gietvormen van legeringen die een hoog smeltpunt hebben, waarbij de vorm wordt gemaakt door om een patroon van was of een soortgelijk materiaal dat door het te smelten van het omhulsel kan worden verwijderd, binnen een omhulsel te plaatsen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Techniek waarbij was tot een sculpturaal ontwerp wordt gevormd, om als gietvorm te dienen of als eindproduct.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Papier dat is behandeld met een waslaag.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een aantal nauw verwante varianten van het zoutpapierprocédé waarbij het papier lichtdoorlatend wordt gemaakt door het met was te bestrijken alvorens het lichtgelig te maken. Niet te gebruiken wanneer een papiernegatief met was wordt behandeld na belichting.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Pennen uit riet of bamboe die gebruikt worden om warme was aan te brengen op batik. De was wordt in een koperen reservoir gegoten aan het uiteinde van de pen en vloeit er weer uit langs een dunne naald.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grote kunstenaarspenselen, meestal van haar, met een rond uiteinde dat in een tamelijk platte metalen dop is gezet. Ze worden gebruikt voor het aanbrengen van wassingen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dunne waskaarsen of lange koorden of pitten die met een dun vet- of waslaagje zijn bedekt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Met de fonograaf gemaakte opnamen van was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beschrijft werken die zijn vervaardigd door het gelijknamige Afrikaanse volk, van Fulbe-oorsprong, dat zich heeft aangepast aan de cultuur en taal van de Mande-volkeren, met name de Bamana en Maninka.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schilders die werken met wasverf, een verf die wordt gemaakt door het mengen van droge pigmenten met gesmolten, verfijnde was en hars.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beelden van was (gewoonlijke bijenwas), met name beelden die objecten of personen voorstellen, vaak levensgrote beelden van personen, met hoofd, handen en buste van was, zodanig gekleurd en aangekleed dat ze levensecht zijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Musea die zijn gespecialiseerd in werken die zijn gemaakt van was, vaak realistische replica's van bestaande objecten of gebeeldhouwde portretten van mensen, vooral historische figuren. Menselijke figuren in wassenbeeldenmusea zijn vaak gekleed in echte kleding en hebben een houding alsof ze representatieve activiteiten uitvoeren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Sets die bestaan uit een lampetkan en een wastafel, meestal sets die zijn bedoeld om aan tafel de handen te wassen. Ze zijn gemaakt van fijn porselein of pleetzilver.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Tafels gemaakt om te worden beschreven, meestal gemaakt van hout of been bedekt met was, waarop met een stilet werd geschreven. Vooral gebruikt in het oude Rome en tijdens de middeleeuwen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Meubilair dat een combinatie vormt van een tafel en een kast en wordt gebruikt om attributen voor het wassen van de handen en het gezicht in te bewaren, zoals een kan, schaal en handdoek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gootstenen die gebruikt worden voor het wassen van handen en gezicht. Voor diepe, grotere wastafels om het complete bovenlichaam te reinigen wordt 'wasbakken (gootstenen)' gebruikt. Gebruikvoor de variant om de kleding in te wassen 'wasbakken (sanitair)' .

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine standaarden om op te wassen. Ze hebben vaak een gevormde ring om de wasbak in te hangen, kleine laden onder het fries en een plank aan de onderkant om een kan op te zetten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Mallen die maar één keer kunnen worden gebruikt om afgietsels te maken omdat ze kapotgaan als worden verwijderd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De applicatie van een brede dunne film van sterk verdunde pigment.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Tobbes voor het wassen van kleren, linnengoed en dergelijke.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grotere, meestal ronde wasbakken, zoals in fabrieken, waarin water door middel van een voetpedaal wordt gesprenkeld wordt zodat meerdere arbeiders tegelijkertijd zich kunnen wassen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bouwwerken met de installatie en de voorzieningen voor het wassen, in de was zetten en oppoetsen van motorvoertuigen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vrouwen die beroepshalve kleren en linnengoed wassen en strijken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Meestal lange kwasten die zijn gemaakt van paardenhaar en zijn bevestigd aan een steel. Ze worden gebruikt om water te sprenkelen. Gebruikt in het oude Rome en andere culturen en later in christelijke kerken om onder te dompelen in wijwater voor de besprenkeling van onder meer de gemeente en het altaar.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Harsachtig preparaat van schellak en terpentijn, of van bijenwas en Venetiaanse terpentijn met een kleurende materie. Het is kneedbaar als het is verwarmd en het wordt gebruikt voor het verzegelen van brieven, het aanbrengen van zegels op documenten en het afdichten van batterijen en potten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grammofoonplaten die worden afgespeeld met een snelheid van 78 omwentelingen per minuut, de standaard-afspeelsnelheid van grammofoonplaten tot aan het midden van de 20ste eeuw. De maximale speelduur per kant was 4,5 minuut en meestal hadden de platen een doorsnede of 25 of 30 cm.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kelders die geheel of gedeeltelijk ondergronds liggen, waarin aardappels en andere wortel- en knolgewassen kunnen worden opgeslagen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst en cultuur die zijn verbonden met de islamitische dynastie met deze naam die werd gesticht in 750, toen deze het Umayyad-kalifaat omverwierp. De Abbasids waren een Mexicaanse familie die afstamde van Abbas, de oom van Mohammed. Hun hoofdkwartier bevond zich in Mesopotamië en ze stichtten de stad Bagdad in 762. Perzische ideeën overheersten tijdens deze periode en de Abbasids regeerden in pracht en praal als oriëntaalse monarchen. Ze stimuleerden een intensieve intellectuele en artistieke activiteit. Er werden veel paleizen en moskeeën gebouwd en de productie van luxeartikelen werd een industrie. Er ontwikkelde zich een eenvormige kunststijl die was geïnspireerd op het oude Perzië in plaats van op het christelijke Syrië. De verwoeste stad Samarra, die in de 9de eeuw werd bezet door de Abbasids, is een uitstekend voorbeeld van deze invloed, vooral met betrekking tot de Sassaniaanse constructiemethoden. Samarra staat bekend om zijn ornamentaal stucwerk, vooral om de 'afgeschuinde' manier van decoreren die is afgeleid van Scythisch-Siberisch abstract ontwerp. Hoogwaardig Chinees porselein werd geïmiteerd door pottenbakkers uit deze periode; de resultaten waren echter duidelijk islamitisch, met Arabische inscripties en ontwerpen. Abbasid-weefsels kregen eveneens een herkenbaar islamitisch karakter. Het grote rijk werd onbeheersbaar en toen het centrale bestuur zwakker werd, werden er rivaliserende kalifaten gevestigd. De Abbasids bleven tot 1258 een gedeelte van de islamitische wereld regeren, maar hun dominantie duurde slechts tot het midden van de 10de eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kelk met ongewijde wijn (ablutiewijn), die na de communie werd gegeven om de restanten van de hostie weg te spoelen. De cuppa is in de regel niet verguld aan de binnenzijde. Het is ook de kelk voor de vingerwassing na de communie-uitreiking buiten de mis. Staat op het altaar maar behoort tot de vasa non sacra.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Klein vaatwerk, meestal van glas en zonder voet, voor de vingerwassing met water na de communie-uitreiking buiten de mis. Staat op het altaar maar behoort tot de vasa non sacra.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verstandelijk vermogen dat duidelijk onder het gemiddelde ligt en als belemmering wordt gezien bij aanpassing aan de maatschappij. Wordt meestal duidelijk op jonge leeftijd, voor de volwassenheid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Poppen, typisch meer door jongens dan door meisjes als speelgoed gebruikt of door volwassen mannen als verzamelobject beschouwd, die voorstellingen zijn van stripfiguren, militairen, sportmensen, film- of televisiesterren of andere personen die deelnemen aan heldhaftige of avontuurlijke activiteiten. De figuren zijn meestal mannelijk en incidenteel vrouwelijk. Ze hebben vaak onnatuurlijke, overontwikkelde spierbundels en kunnen zijn voorzien van beweegbare gewrichten waardoor ze wapens kunnen vasthouden of verschillende houdingen kunnen aannemen. De term is bedacht door de firma Hasbro die in 1964 een militaire pop voor jongens, G.I. Joe, in de handel bracht. In de rechtszaak ‘Toy Biz versus de Verenigde Staten’ is bepaald dat door Toy Biz/Marvel Comics geproduceerde actiefiguren voor de douanerechten gelden als speelgoed en niet als poppen omdat ze ‘niet-menselijke wezens’ voorstellen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl die wordt vereenzelvigd met de in Schotland geboren architect Robert Adam (1728-1792), en die gangbaar was in Groot-Brittannië van 1760 tot 1790. Deze stijl, geïnspireerd door de archeologische opgravingen in Herculaneum en Pompeii, kenmerkt zich door strenge maar verfijnde klassieke vormen, symmetrie, detaillering en geometrische precisie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Mensen in de overgangsfase tussen jeugd en volwassenheid, meestal tussen de 13 en 17 jaar.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Overgangsfase tussen kindertijd en volwassenheid in de fysieke en emotionele ontwikkeling van een levend wezen; bij mensen bestrijkt die grotendeels de tienerjaren en houdt wettelijk op zodra de officiele meerderjarigheidsleeftijd is bereikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lange, cilindervormige massa, meestal van kaarsvet of was, met een pit of losjes gedraaide linnen of katoenen draden, die worden aangestoken om licht te geven. Ze worden gegoten of getrokken in een metalen mal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Antieke Romeinse gebouwen, waarin de staatsschatkamer, tevens het staatsarchief gehuisvest was. LNW.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl en beweging in Italië die in de jaren dertig en vroege jaren veertig van de 20ste eeuw werden afgekondigd in de Manifesto dell' Aeropittura (1929) door kunstenaars als Giacomo Balla, Gerardo Dottori en Tato, en die voortkwam uit een tweede golf van het futurisme. Deze beweging, die meer gefascineerd was door de dynamiek van beweging, hield zich bezig met een naturalistische weergave van landschappen bezien vanuit extreme hoeken van perspectief en beweging, abstracte weergaven van cirkels, spiralen en elkaar doorsnijdende vormen die beweging symboliseren, en gemanipuleerde en artistieke vormen om analogieën voor beweging te creëren, bijvoorbeeld in de vorm van roterende cirkelvormen die het draaien van de aarde moeten voorstellen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Genus van planten (uit de familie Amaryllidaceae) met als belangrijkste soort de honderdjarige aloë. Pas wanneer deze plant na tien tot zeventig jaar volwassen is, produceert hij een indrukwekkende bloemstengel van soms wel 12 meter hoog.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Agavesoort die inheems is in Mexico, waar men de plant al in de precolumbiaanse tijd gebruikte als een bron van textielvezels. In de negentiende eeuw introduceerde men deze soort op Cuba, waar de plant in de jaren twintig van de twintigste eeuw het belangrijkste vezelgewas werd. Daarnaast gebruikt men de plant om licor del henequén te maken, een traditionele Mexicaanse alcoholische drank. De plant is een steriele kruising, de vruchtbeginselen produceren geen zaadjes.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een rond of ovalen medaillon van was met het teken van de Agnus Dei: het symbool van Christus in de vorm van een lam dat een kruis draagt en een stralenkrans rond de kop heeft. De afbeelding werd in een klein stukje was gedrukt, waarna de paus het medaillon zegende. De was kan afkomstig zijn van gebruikte paaskaarsen en wordt dan op de donderdag na Pasen gezegend door de paus. Gewoonlijk staan op de achterkant afbeeldingen van heiligen of de naam en de wapens van de paus. Agnus Dei's draagt men aan een ketting rond de nek of worden als heilige objecten bewaard. Door de zegening van de medaillons beschouwt men ze als ���sacramentaliën', zoals wijwater en gezegende palmen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grond geschikt voor landbouw, zowel akkerbouw als veehouderij, waaronder aangeplante en geoogste gewassen als veldgewassen, kastuinbouw, fruit en kleinfruit, kwekerijen boomgaarden, moestuinen, braakliggende gronden, weilanden, en natuurlijk grasland.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Tak van de landbouw die zich bezighoudt met het bewerken van land, onderhoud van grond en de verbetering, productie en het beheer van veldgewassen. Zie 'bodemkunde' voor de wetenschap die zich bezighoudt met alle aspecten van bodemsoorten, inclusief hun oorsprong, spreiding, classificatie, gebruik, natuur- en scheikundige eigenschappen en de rol van organismen in het ontstaan van de bodem en met betrekking tot bodemkenmerken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar landbouwkundigen die onderzoek of werkzaamheden verrichten met betrekking tot het in cultuur brengen van land of bodembeheer, of de verbetering, het beheer en de productie van gewassen. Zie 'bodemkundigen' voor wetenschappers die zijn gespecialiseerd in bepaalde of alle aspecten van de bodem, met inbegrip van oorsprong, verspreiding, classificatie, gebruik, fysieke en chemische eigenschappen, en de rol van organismen bij de het ontstaan van bodemlagen en in de relatie tot de samenstelling van de grond.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een islamitische religieuze beweging die in 1889 in India is gesticht door Mirza Ghulam Ahmad (ca. 1839-1908). Ghulam Ahmad beweerde dat hij de in de Koran voorspelde messias Mahdi, de christelijke Verlosser, een incarnatie van de hindoegod Krishna en een wederverschijning van Mohammed was. In 1914 splitste de geloofsgemeenschap zich in twee heel verschillende takken, de Qadiyani en de Lahori. De Ahmadiyya-beweging wordt door orthodoxe moslims afgewezen omdat de claim van Ghulam Ahmad dat hij een profeet is na Mohammed, niet samengaat met het traditionele geloof dat Mohammed de laatste manifestatie van God was. Andere onorthodoxe overtuigingen zijn dat Jezus zijn dood heeft geveinsd en in werkelijkheid is ontkomen naar India, waar hij overleed op de leeftijd van 120 jaar, en dat het begrip jihad (heilige oorlog) kan worden geherinterpreteerd als een vreedzame in plaats van gewelddadige strijd tegen ongelovigen. Na jarenlange demonstraties tegen de beweging werden haar volgelingen in 1974 tot ketters uitgeroepen en officieel in de ban gedaan door de orthodoxe islamitische gemeenschap. De beweging staat bekend om haar zendingsijver en is actief in Azië, Afrika en Europa.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst en architectuur in de periode van de heerschappij van Ahmed II, die regeerde van 1703 tot 1730. Zijn heerschappij omspant het grootste gedeelte van wat bekend staat als de 'Tulpenperiode'. Ahmed staat vooral bekend om zijn patronaat van de hofschilder Levni, die verantwoordelijk was voor een van de beroemdste latere Ottomaanse historische manuscripten, de 'Sūrnāma' of het 'Festivalboek', uit ca. 1720. Ahmed staat ook bekend om het bouwen van een aantal fonteinen in de hoofdstad met hun karakteristieke decoratie uit de Tulpenperiode, bestaande uit lage marmeren reliëfs met afbeeldingen van vazen met bloemen. Er was ook een langdurige periode van ontwikkeling van paleisarchitectuur tijdens deze periode, vooral met betrekking tot het houten kustpaleis of yali, gebouwd aan de Bosporus.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een heterodoxe geloofsgemeenschap van wereldverzakers, gesticht door Makkhali Gosala, een tijdgenoot en tegenstrever van Boeddha (5de eeuw v. Chr.). Gosala was gedurende zes jaar de reisgezel van de jaïnistenleider Mahavira voordat zij na een verschil van mening uiteengingen. Het jaïnisme en de ajivika verschilden in overtuiging maar kenden soortgelijke praktijken: initiatie geschiedde door het uittrekken van de eigen haren en er werd een leven van uiterste soberheid geëist, waarbij naaktheid, penitentie en beproevingen een rol speelden. Ajivika’s geloofden dat het leven werd beheerst door het noodlot en ontkenden het bestaan van de vrije wil. De beweging geloofde ook dat elke ziel een proces van reïncarnatie onderging dat miljarden jaren duurde en waarbij de ziel alle mogelijke levensvormen ervoer om ten slotte volmaaktheid en bevrijding te bereiken. De ajavika’s waren een belangrijke beweging ten tijde van Boeddha en bleven dat gedurende honderden jaren. Aan het begin van de middeleeuwen was de geloofsgemeenschap echter verdwenen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar miniatuurschilderkunst die werd ontwikkeld in Ajmer in Rajasthan; Ajmer-schilderkunst is een voorbeeld van de uitbreiding van de Mogol-stijl van schilderen naar Rajasthan. De Mogol-keizer Jahangir (regeerde 1605-1627), die zijn hof tijdelijk verplaatste naar Ajmer tussen 1613 en 1616, was een belangrijke kunstbegunstiger. Getinte schilderijen met onvoltooide achtergronden en steenrode lijsten komen veel voor.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar werk dat is gemaakt van linnen of een andere stof, waarop een motief is aangebracht door een draad te trekken door het materiaal, waardoor een maaswerk ontstaat dat vervolgens met steken wordt bewerkt. Het werd vooral ontwikkeld in Italië en was een voorloper van de naaldkant uit de 16de eeuw. Het werd ook daarna nog in veel landen geproduceerd en is vaak te zien als standaard naaldwerk op borduurmerklappen uit de 17de eeuw en later.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het werk van een school van schilders die halverwege de 18de eeuw actief was in Akita in het noorden van Honshu. Satake Shozan (1748-1785) en Odano Naotake (1749-1780) ontwikkelden de stijl, die zich kenmerkt door een mengeling van naturalistische details en westerse illusionistische methoden, waarbij traditionele Japanse pigmenten worden gebruikt op zijde of papier en het oppervlak volledig wordt afgedekt met een laag olie en hars. Voltooide schilderijen waren in het algemeen gebaseerd op tekeningen uit schetsboeken van nauwkeurige observaties van bloemen, bomen en vogels.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grond die wordt gebruikt om gewassen te verbouwen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gouden schijven van het Afrikaanse Akan-volk, vaak verfijnd afgewerkt, doorgaans op de borst gedragen hangers, maar sporadisch ook bevestigd aan kapjes of het haar of de enkel. Ze waren oorspronkelijk bedoeld, met name bij de Asante, om de drager te onderscheiden als de 'akra' of 'zielenreiniger' van een koning, die verantwoordelijk was voor het reinigen van de ziel van de koning tijdens zuiveringsrituelen of ceremonieën ter vernieuwing van de ziel. Later kregen akrafokonmu meerdere functies en werden ze gedragen door koningen, stamhoofden, zwaarddragers, herauten, onderhoofden, krijgsheren, lagere functionarissen en jonge meisjes tijdens puberteitsrituelen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boomsoort, inheems in tropisch Azië en Australië, die ongeveer 24 meter hoog wordt en peulen met een lengte van 23-30 centimeter draagt. Produceert geurende bloemen. De soort wordt gebruikt voor milieubeheer en als schaduwboom, voedergewas, geneesmiddel en timmerhout.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gelooide huiden of vellen, meestal schapen- of lamshuiden, waarvan de nerf is gesplitst of afgeschoren. Bewerkt met een aldehyde (meestal een formaldehyde) waardoor een witte, afwasbare leersoort ontstaat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Compositietechniek waarbij de componist een aanzienlijk deel van de controle over het stuk overlaat aan de musici of omstandigheden, uitgezonderd enkele traditionele manieren om dit te doen, zoals geleide improvisatie en maatloze rusten. In het algemeen worden drie methoden toegepast: (1) gebruik van toevalsprocedures in het maken van composities, (2) de musicus laten kiezen uit diverse mogelijkheden die door de componist worden aangereikt en (3) het gebruik van niet-traditionele of volledig nieuwe schema's of notaties en notatiesymbolen die zorgen voor lossere instructies van de componist en veel ruimte laten voor de interpretatie van de musicus. De techniek is sinds medio 20ste eeuw veelvuldig toegepast en een van de belangrijkste beoefenaars was de Amerikaanse componist John Cage.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zwarte lange onderrok tot op de enkels, gedragen door misdienaars in de Oudkatholieke kerk onder de toga, wanneer deze te kort was geworden voor de drager.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst en cultuur die zijn verbonden met de islamitische Berberdynastie die regeerde in Noord-Afrika en zuidelijk Spanje (1130-1269). Deze periode is opmerkelijk omdat het voor het eerst was dat de hele Maghrib was verenigd onder één dynastie. De Almohads stonden op tegen de Almoravids in 1121 en veroverden Marrakesh in 1147. De dynastie verloor macht toen ze werd verslagen door Alfonso VIII in 1212, waarbij Andalusië verloren ging, en in 1269, toen men Marrakesh kwijtraakte aan de Berberse Marinids. De Almohad-hoven in Marrakesh en Sevilla waren centra van islamitische kunst en islamitisch onderwijs, vooral op het gebied van filosofie. Almohad-architectuur staat bekend om de combinatie van puriteins, eenvoudig ontwerp en overvloedige decoratie. Er werden enorme congregationalistische moskeeën gebouwd in Sevilla, Rabat en Marrakesh. Eenvoudige interieurs worden verlucht door middel van weelderige, gelobde bogen en andere details. Herhaald gebruik van een architecturale eenheid zoals een arcade of nis om gerichte doorkijkjes en een diep gevoel van ruimte te creëren, is een andere kenmerkende eigenschap. Sobere exterieurs contrasteren sterk met de rijk geïllustreerde, gigantische vierkante minaretten (laat 12de eeuw) van de drie moskeeën. Deze minaretten zijn rijkelijk voorzien van venstervormige openingen en elke zijde heeft verschillende rasterontwerpen die zijn uitgevoerd in verhoogd metselwerk. De moskee van Tinmal, met zijn karakteristieke Maghribi T-vorm, wordt beschouwd als een Almohad-meesterwerk. De locatie van de minaret achter de mihrab is een belangrijke vernieuwing van Tinmal. Almohad-moskeeën zijn gewoonlijk vergroot ten koste van hun binnenhoven. Andere kunsten zoals het maken van boeken, metaalwerken en luxe weefsels floreerden eveneens. Verschillende exemplaren van de Koran tonen aan dat papier tijdens deze periode perkament begon te verdringen. Een boekband op een prachtige, meerdelige Koran (1256) is het vroegst gedateerde voorbeeld van goudsierdruk. In textilia is net als in boekbanden een voorkeur te zien voor geometrische patronen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst en cultuur die zijn verbonden met de islamitische Berberdynastie die regeerde in Spanje en Noord-Afrika van 1054 tot 1147, toen deze dynastie werd opgevolgd door de Almohad-dynastie. De Almoravids ontwikkelden zich uit een puriteinse beweging in westelijk Afrika die Noord-Afrikaanse Berbers aansprak. De Almoravid-leider Yusuf b. Tashfin stichtte Marrakesh in 1069. Vanaf 1090 bestuurde de dynastie Andalusië en via deze connectie werd de Umayyad-kunst van Spanje overgebracht naar Noord-Afrika. Er was ook sprake van een Egyptische invloed. De Almoravids stonden bekend om hun puriteins fanatisme en waren vooral begunstigers van religieuze architectuur. Ze bouwden moskeeën in Tilimsen en Algiers die waren geïnspireerd op de moskee van Córdoba; andere opmerkelijke moskeeën werden gebouwd in Fez. Almoravid-architecten stonden bekend om hun vindingrijke manipulatie van driedimensionale ruimte waarbij gebruik werd gemaakt van ornamentele bogen en decoratieve gewelven, architecturale vormen die traditioneel gescheiden werden gehouden. Deze en andere architecturale vormen verlevendigen in plaats van toegepaste decoratie hun gebouwen. Het kenmerk van hun karakteristieke Maghribi-muqarnas is dat het exterieur niets onthult van de interne configuratie. Het muqarnas-gewelf van Fez is gebouwd over een rechthoekige ruimte en fungeert op deze manier visueel eerder als een hangend plafond dan als een traditionele koepel. Een fontein die eens deel uitmaakte van de Grote Moskee van Marrakesh is bekend om zijn gelobde en gekrulde boogvormen die een krachtig ritme in de beeldhouwwerken creëren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een type glas dat werd vervaardigd in de Italiaanse stad Altare, bij Genua. De glasindustrie was daar in de 9de eeuw gevestigd door glasblazers uit Normandië en Vlaanderen. De term verwijst in het bijzonder naar glas uit de 15de eeuw en later dat daar is geproduceerd, of dat elders ontstond op basis van technieken die men van de Altare-glasblazers had geleerd. Tijdens deze periode imiteerden de glasmakers van Altare de uiterst gewilde, geheime technieken van de Venetiaanse glasblazers, en verspreidden ze de geheimen naar andere centra in Europa.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Strips die waren geïnspireerd op de undergroundstrips van de jaren 60 en 70 van de 20ste eeuw, en die vanaf circa 1980 in tijdschriften verschenen. De inhoud is doorgaans bestemd voor een volwassen publiek en de oplage is beperkt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ruiterkostuum voor vrouwen, in zwang sinds de 18e eeuw, met zwart als meest voor de hand liggende kleur. Bestaande uit zware wollen rok, met inzet om de benen ook in amazonezit te bedekken. Was lang meest mannelijke uitdossing in de vrouwelijke garderobe. De bovenkleding voor het bovenlijf zijn overeenkomstig aan formele kleding voor de man: jasje, overhemd en eventueel gilet.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wasachtige, sterk geurende substantie die door de darmen van de potvis wordt geproduceerd en die vaak drijvend op het zeeoppervlak of langs de kust wordt aangetroffen. Vroeger werd amber gebruikt als bestanddeel van parfums om vervluchtiging te voorkomen. Tegenwoordig worden daar synthetische vervangingsmiddelen voor gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Leren riemen die aan de schachten van werpsperen werden vastgemaakt en werden gebruikt bij het werpen, waardoor de speren krachtiger werden geworpen dan met alleen de hand mogelijk was geweest; van Grieks-Etruskische origine en later overgenomen door de Romeinen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beweging binnen de Amerikaanse figuratieve schilderkunst die actief was tussen de jaren twintig en veertig en die streefde naar echte Amerikaanse kunst door het eigentijdse Amerikaanse leven realistisch af te beelden; de toenmalige niet-realistische stijlen die waren geïntroduceerd door de Armory Show, werden door de beweging verworpen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het werk van een school van schilders uit de 15de eeuw, die ontstond in zenkloosters en die de traditie van het schilderen met inkt uit de Muromachi-periode (1333-1568) nieuw leven inblies. De school werd vertegenwoordigd door drie generaties Ami-schilders, die in hoofdzaak conservator waren van Chinese kunstobjecten in de collectie van het Ashikaga-shogunaat. De stijl combineert de rijke wassingen en stippen van de traditionele Chinese schilderkunst van de Zuidelijke Song-dynastie (1127-1279) met sommige elementen van Koreaanse schilderkunst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de conservatieve anabaptistische sekte die werd geleid door Jakob Amman en zich afscheidde van de Mennonieten in Zwitserland rond 1693. Hieruit kwamen diverse liberalere sekten voort nadat een groot aantal Amish naar de Verenigde Staten was gemigreerd, met name in de jaren zeventig van de 18de eeuw. Alleen de zogenoemde Old Order Amish (opgericht tussen 1720 en 1740) houden zich nog aan Ammans strikte kledingregels, gewoonten en de weigering om samen te werken met de staat. Tegenwoordig leven de Amish hoofdzakelijk in Zuidoost-Pennsylvania.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Alkalische oplossing die wordt gemaakt van ammonia en die zeer goed oplosbaar is in water, gewoonlijk met ongeveer 28,5 gewichtsprocent ammonia. Ammoniumhydroxide is een kleurloze, alkalische vloeistof met een doordringende ammoniakgeur. Huishoudelijk ammoniakwater bevat ongeveer 10 gewichtsprocent ammoniak. Ammoniumhydroxideoplossingen worden gebruikt als reinigingsmiddelen en wasmiddelen, afbijtmiddelen, voor het beitsen van hout en om kleur uit gras en korstmos te halen voor het produceren van een groene kleurstof.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Aardewerkstijl die wordt gekenmerkt door aantrekkelijk graffitowerk met dicht ingesneden kalligrafische, figuratieve en geometrische ontwerpen op een crèmekleurige ondergrond met kruisarceringen. Dierontwerpen waren populair. Sommige ontwerpen op Amolwerk zijn mogelijk afgeleid van in metaalwerk uitgevoerde prototypen. De ontwerpen zijn bedekt met transparant kleurloos glazuur en groenoxiden in uiteenlopende hoeveelheden. De stad Amol, in de provincie Mazandaran in West-Perzië, was het productiecentrum voor deze aardewerkstijl, tussen de 11de eeuw en de vroege 13de eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Elk van de bewegingen die hun oorsprong vinden in de radicalere elementen van de 16de-eeuwse Reformatie die stelden dat alleen de doop van volwassen geldig is en dat ware christenen geen regeringsfuncties mogen bekleden, geweld mogen gebruiken of wapens mogen dragen. Aanhangers van deze bewegingen, ook bekend als wederdopers, leggen de nadruk op een strikte kerkelijke discipline, trouw aan de Schrift en de scheiding van kerk en staat. Anabaptisten zijn regelmatig blootgesteld aan vervolging als gevolg van hun kritiek op de overheid; zij worden vaak beschouwd als de voorlopers van de doopsgezinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Optische lenzen die de horizontale en verticale assen van een beeld op een verschillende manier vergroten. In de filmindustrie verwijst de term naar lenzen die de breedte van filmbeelden comprimeren en voor de lenzen in projectoren die ervoor zorgen dat het beeld met normale breedte op het scherm terechtkomt. Beide lenzen vervormen de hoogte van het beeld niet, waardoor er een breed beeld ontstaat. Eerst was de beeldverhouding 2,55:1 en later 2,35:1 om het beeld aan te passen aan de optische soundtrack.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Type Venetiaans glas dat in de 16de en 17de eeuw populair was in Engeland. Dit type glas was uiterst breekbaar, bevatte tal van microscopische luchtbelletjes en had verkleuringen in allerlei schakeringen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode en stijl die samenviel met de regeertijd van de opvolgers van Antoninus Pius, van wie de bekendste Marcus Aurelius was, circa 160 v. Chr. De beeldhouwkunst wordt getypeerd door de friezen die zijn gevonden op de sokkel van de zuil van Antoninus Pius, en kenmerkt zich door een hoge mate van reliëf, dramatische uitdrukking en een irrationeel gebruik van ruimte en schaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van Kutani-porselein dat werd vervaardigd in de 17de eeuw en in subtiele groentinten was beschilderd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de beeldhouwstijl die zich ontwikkelde in het gebied van Aphrodisias, in Caria, Klein-Azië, het huidige Turkije. Het was een belangrijk centrum voor de verering van een oude Anatolische vruchtbaarheidsgodin en later van de godin Aphrodite en wordt daarom in verband gebracht met de artistieke voortbrengselen uit het tweede millennium v. Chr. of eerder. De bloeiperiode als artistiek centrum begon echter pas met de heerschappij van de Julisch-Claudische keizers in de 1ste eeuw v. Chr. en duurde tot de 5de eeuw n. Chr. Het beeldhouwwerk kenmerkt zich door het gebruik van verfijnd marmer dat in de buurt werd gewonnen, een tweekleurig marmerpalet, thematische subtiliteit, creatieve oorspronkelijkheid en een wijde verspreiding over grote delen van het Romeinse Rijk. Sommige geleerden menen dat ook in Rome zelf een werkplaats van deze school heeft bestaan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Leden van een superfamilie bestaande uit meer dan 20.000 levende soorten vliegende insecten in acht families, waaronder primitieve wespachtige bijen, solitaire bijen en bijen die in kolonies leven, waarvan sommige door de mens worden gewaardeerd als bestuivers en voortbrengers van honing en was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Klassen van solitair levende, vrij zwemmende manteldiertjes die in alle wereldoceanen worden aangetroffen. Ze zijn filtervoeders en hebben een vorm die enigszins lijkt op de larven van een kikkervisje. In volwassenheid behouden ze de juveniele romp en staart (pedomorfisme).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kannen waaruit het water gegoten wordt om aan tafel de handen mee te wassen, met name die van aardewerk, uit de Romeinse tijd, en die van metaal, vaak in de vorm van dieren, uit de Middeleeuwen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kwasten die worden gebruikt voor het aquarelleren, meestal gemaakt van fijn dierlijk haar en gewoonlijk met een kort handvat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een verf die wordt verkregen door pigmenten te mengen in een waterig oplosmiddel, meestal in Arabische gom; wordt doorgaans aangebracht met een kwast.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een bruine tot lichtgrijze siliciumhoudende zandsteen uit Aquia Creek in Stafford County, Virginia. Deze steensoort bevat afgeronde, ruwe tot fijne kwartskorrels en kleipellets tot 2,5 cm in doorsnee, en splijt eenvoudig in elke gewenste richting. Aquia Creek-zandsteen was in de beginperiode van Washington D.C. een van de belangrijkste bouwstenen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Griekse beeldhouwschool die was geconcentreerd in Argos in de 5de eeuw v. Chr. en waaruit Polykleitos als belangrijkste kunstenaar naar voren kwam.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de doctrines van de Alexandrijnse priester Arius (ca. 250-ca. 336), die ontkende dat Jezus van dezelfde materie was als God en verklaarde dat hij in plaats daarvan slechts het hoogste van de geschapen wezens was. Als zodanig was de Zoon niet gelijk aan en niet net zo eeuwig bestaand als de Vader. Volgens de arianisten was Jezus geschapen - niet verwekt - door God en bereikte hij zijn goddelijkheid door zijn volmaakte gehoorzaamheid aan God. De doctrine van Arius werd in 321 als ketterij veroordeeld op een synode in Alexandrië en definitief verboden tijdens het Concilie van Nicea in 325. Het arianisme heeft in veel Germaanse landen voet aan de grond gehouden. De controverse rond het arianisme is in verschillende tijden weer opgeleefd en werd uiteindelijk verdrongen door het unitarisme.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Daglichtpapier van gelatinechloride. Het oorspronkelijke aristopapier was eenvoudig papier dat was geprepareerd met een substraat van barium en bedekt met een collodio-chloride- of zilveremulsie. De term werd voor het eerst gebruikt in de jaren 80 van de 19de eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar kant die werd gemaakt in Armenië, Cyprus, Turkije en de Griekse eilanden. Deze kant wordt gekenmerkt door het gebruik van een enkele naald en traditionele technieken en steken. De ontwerpen en steken verschillen per regio, maar in het algemeen wordt Armeense kant gekenmerkt door een extreme verfijndheid en gecompliceerde ontwerpen. Hij werd vaak gemaakt met zijden draad en gouden draden, en versierd met parels en verschillende kostbare edelstenen. Armeense kant was vooral populair in de 17de eeuw en werd gebruikt in kantranden op kleding, als kelkbedekkingen en op ander liturgisch linnengoed. Sommige wetenschappers denken dat Venetiaanse kant voortkomt uit 16de-eeuwse Armeense kant.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar al het porselein dat is gedecoreerd met heraldische motieven, maar in het bijzonder naar 18de eeuws porselein dat voor Europese families in China werd vervaardigd en voorzien was van hun wapenschilden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Personen die muziek omzetten voor stemmen of instrumenten waarvoor het oorspronkelijk niet was geschreven of die het bewerken tot een stijl die past bij een bepaalde groep uitvoerders.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kruidachtige overblijvende plant, waarschijnlijk inheems in Guyana en West-Brazilië. Men verbouwt de plant in West-Indië, Zuidoost-Azië, Australië en Zuid-Afrika. De kruipende wortelstok heeft vlezige knollen die men oogst om hun zetmeel. De stengel heeft vele takken en wordt 1,5 meter hoog. De planten worden geoogst wanneer de knollen vol zitten met zetmeel, vlak voor het ruststadium van de planten. De wortels worden geschild en daarna in water geraspt. Het mengsel dat zo ontstaat wordt gedroogd tot een poeder en gezuiverd door het meerdere malen te wassen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Synthetisch arseendisulfide dat voor het eerst werd gemaakt in de 18e eeuw als tegenhanger van natuurlijk realgar. De synthetische variant was zuiverder en minder duur, maar wordt niet meer gebruikt vanwege de toxiciteit.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl, voornamelijk in de architectuur en beeldende kunst, die wijd verspreid was in Europa en de Verenigde Staten in de jaren 20 en 30 van de 20ste eeuw. De stijl werd populair na de Exposition Internationale des Arts Décoratifs et Industriels Modernes in Parijs in 1925. De stijl kenmerkt zich door een synthese van industriële en kunstzinnige materialen waarmee veel verschillende handgemaakte en industrieel vervaardigde voorwerpen werden gemaakt, vaak met de nadruk op rechtlijnige motieven, opvallende kleuren en elegante, abstracte en vereenvoudigde vormen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een esthetische en sociale beweging in de late 19de eeuw, ontstaan in Engeland en later uitgebreid naar de Verenigde Staten, Duitsland en Noord-Europa. De beweging was een reactie op de industrialisatie en de kwaliteit van de in fabrieken vervaardigde goederen en streefde naar een herleving van het vakmanschap dat werd geassocieerd met de traditionele kunsten. Zij kenmerkte zich door het aanhangen van de filosofie ‘vorm volgt functie’ en een geïdealiseerd beeld van de Middeleeuwse gilden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Oorspronkelijk een pijpje of rietje (vandaar de naam arundo, dat 'riet' betekent) waarmee de voorganger van de mis nipt van de communiewijn, zodat de voorganger en de communiegangers niet met hun mond uit dezelfde beker hoeven te drinken. Het gebruik van de arundo is bekend sinds de Karolingische tijd, toen de arundo van een kostbaar materiaal als goud was gemaakt. Zo wordt er voor de pauselijke hoogmis een gouden arundo gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een hindoeïstische geloofsgemeenschap en hervormingsbeweging die in 1875 in Bombay is gesticht door de brahmaan Dayananda Sarasvati. Zijn volgelingen, die streven naar een terugkeer tot de oorspronkelijke zuiverheid van het hindoeïsme zoals dat te vinden is in de Veda’s, zijn tegen beeldenverering, kinderhuwelijken, polygamie en betekenisloze rituelen. Dayananda's boek Vedabhashya bevat zijn uitleg van de Veda’s, de oudste hindoegeschriften. Arya Samaj draagt een morele visie van vriendelijkheid en goede wil jegens allen uit. Arya Samaj, thans een wereldwijde organisatie, is ook tegenstander van het traditionele hindoeïstische kastenstelsel en zet zich in voor de bestrijding van godsdienstig en sociaal onrecht. Volgelingen van Arya Samaj hebben ook het nieuwe idee geïntroduceerd om mensen met andere geloofsovertuigingen te bekeren tot het hindoeïsme. In 1893 was er een schisma tussen conservatieve en liberale volgelingen die het niet eens werden over de vraag of zij traditionele of moderne vormen van onderwijs moesten propageren en of ze al dan niet vegetarisme moesten bepleiten. De beweging werd later nationalistisch en kwam in botsing met sikhs en moslims, vooral in Punjab rond de scheiding van India en Pakistan in 1947.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het systeem van zonnemonotheïsme in het oude Egypte, in het bijzonder tijdens de regering van farao Akhenaton (Amenophis IV) in de 14de eeuw v. Chr. Aten (of Aton), de Egyptische naam voor de zonneschijf, werd afgebeeld als een zonnecirkel met stralen die eindigden in handen. Aten was oorspronkelijk een aspect van de zonnegod Ra maar begon onder de beide voorgangers van Akhenaton ook zelfstandig vereerd te worden. Akhenaton meende dat Aten de enige god was die aanbidding verdiende en hij vervolgde andere goden zoals de vooraanstaande Amun. Akhenaton werd beschouwd als de enige bemiddelaar tussen Aten en de wereld. In deze tijd bloeide de belangstelling voor kunst en het resulterende schilder- en beeldhouwwerk is meer naturalistisch dan vroegere Egyptische kunst. Aanhangers van het atenisme aanbaden de echte zon als brenger van leven, schoonheid en liefde door middel van zijn licht en warmte. Het atenisme had een ontwrichtende uitwerking op de heersende klasse maar had weinig gevolgen voor de geloofsovertuiging van gewone mensen; kort na de dood van Akhenaton stortte de nieuwe religie ineen en werden de oude goden in ere hersteld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een hoog ontwikkelde midden- en laat-paleolithische gereedschap voortbrengende cultuur die wijdverbreid was in noordelijk Afrika tijdens het late Pleistoceen vanaf circa 30.000 v. Chr. Deze cultuur ontwikkelde zich klaarblijkelijk als een geavanceerde Afrikaanse vorm van de Europese Levalloisien traditie en is genoemd naar de opgravingen bij Bir al-Tir in Tunesië. Deze cultuur kenmerkt zich door het gebruik van pijl en boog, de opkomst van schachten of scherpe uitsteeksels op pijlpunten, speerpunten en schrapers om het bevestigen van handvatten mogelijk te maken, en door een zeer fijne drukbeiteltechniek. Sommige geleerden menen dat er een verband is tussen de Aterian bladvormige lemmeten en Solutréen lemmeten en dat de Aterians het Iberisch schiereiland zijn binnengedrongen tijdens de Solutréen tijd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de gereedschaps- en kunstcultuur van hoog-paleolithisch Europa die volgde op de Moustérien cultuur, gelijktijdig was met het Périgordien en is genoemd naar de opgravingen bij Aurignac in het zuiden van Frankrijk. De typische stijl kan wijzen op een invasie van nieuwe volkeren in West-Europa en onderscheidt zich van gelijktijdige culturen door een overdaad aan bewerkt hakgereedschap in plaats van snijgereedschap, de vervaardiging van lemmeten en burijnen door middel van ponstechniek, en dubbelkonische punten met gespleten basis. Deze cultuur heeft de burijn uitgevonden, die de graveerkunst mogelijk maakte. De kunst kenmerkt zich door gestileerde venusfiguren, kleine snijwerken en graveringen waarin verkort perspectief en schakering is toegepast door middel van kruisarcering, en grotschilderingen van mensenhanden die worden gebruikt als sjablonen en geschilderde meerkleurige dieren, vaak met een opvallend verdraaid perspectief, dat wil zeggen dat de dieren en profil zijn afgebeeld met hun hoorns gedraaid in een frontale weergave.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Uitgestorven soort vroege mensachtige die ten minste gedeeltelijk een tweevoeter was. In Ethiopië en Kenia zijn fossielen van de soort gevonden van 4,2 tot 3,9 miljoen jaar oud. Deze mensachtige had een slank lichaam, een sterk vooruitstekend gezicht en dikker tandglazuur, dat kenmerkend is voor alle latere mensachtigen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Tobbes of kuipen waarin men een bad kan nemen, zich kan wassen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl die populair was in de late jaren 70 en de vroege jaren 80 van de 20ste eeuw, waarin opzettelijk slecht, opzichtig en smakeloos uitziende schilderwerken werden vervaardigd door geschoolde kunstenaars.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het wassen van mensen of dieren. Gebruik 'zwemmen' voor recreatieve onderdompeling in water.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor personen die zichzelf met water wassen of onderdompelen in water. Gebruik 'zwemmers' voor personen die zich actief door het water voortbewegen op natuurlijke wijze.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor kamers waarin zich een badkuip of douche bevindt, en meestal een toilet of wastafel. Voor ruimten met alleen een toilet en wastafel wordt 'toiletten' gebruikt; voor openbare faciliteiten met toiletten en wastafels wordt 'toiletruimten' gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een religie die in de jaren 60 van de 19de eeuw is ontstaan uit de Perzische islamitische Babigemeenschap. Zij werd gesticht door Bahaullah, die zei dat hij de profeet was die door Ali Mohammed Shirazi, grondlegger van het Babigeloof, was voorzien. Het bahaïsme benadrukt niet alleen sociale doelen maar ook spirituele waarheden: de enkelvoudigheid van God, de eenheid van alle geloven, de harmonie van alle mensen, universeel onderwijs, trouw aan het wereldlijk gezag, het belang van een persoonlijk geweten en de onvermijdelijke eenwording van de mensheid. Vanwege dit vertrouwen in de eenheid van geloof en mensheid is elke vorm van vooroordeel onaanvaardbaar en wordt culturele diversiteit verwelkomd. Aanhangers worden aangemoedigd zelf op zoek te gaan naar de religieuze waarheid; daarom worden wetenschappelijke ontdekkingen niet onverenigbaar geacht met het geloof in het bahaïsme. Tot de bahaïstische doelstellingen behoort het streven naar een wereldregering die een einde maakt aan extreme armoede en rijkdom; dit doel zou dichterbij moeten worden gebracht met een universele hulptaal. Bahaullah verklaarde dat God zelf onkenbaar is maar zich heeft gemanifesteerd als Abraham, Mozes, Zoroaster, Boeddha, Jezus Christus, Mohammed en de Bab, met Bahaullah als de ultieme verschijning. Er bestaan geen sacramenten, pastors of initiatierituelen in het bahaïsme. De godsdienstoefening bestaat uit dagelijks gebed en schriftlezing. Op de hele wereld treft men bahaïstische godshuizen aan, vooral in de Derde Wereld, meestal bij een school, ziekenhuis, weeshuis of soortgelijke instelling. Het bestuurslichaam van het bahaïsme, het Universele Huis van Gerechtigheid, komt elke vijf jaar bijeen en heeft zijn hoofdkwartier in Haifa (Israël).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode van de Tagar-fase waarin het grafgedeelte van de koergan erg klein was, met muren van slechts anderhalve tot twee meter hoog, en gemaakt van platte stenen. Elk grafgedeelte bevat slechts één graftombe die op zijn beurt slechts één skelet bevat, meestal met een of twee kruiken die bij het hoofd van de overledene zijn geplaatst, samen met offerandes van vlees en eenvoudige bronzen gebruiksvoorwerpen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de vroege fase (circa 4800-4300 v. Chr.) van de neolithische Yangshao-cultuur. De cultuur is genoemd naar een neolithisch dorp in de omgeving van Xi'an in de provincie Shaanxi. In de Banpo-architectuur herkennen we reeds de traditionele naar het zuiden gerichte ingang en het gebruik van houten draagconstructies voor het dak. Banpo was een belangrijk keramiekcentrum. Zo is er een industriële oven opgegraven. Het vaatwerk werd doorgaans met de hand gevormd, maar soms ook wel uit rollen opgebouwd of in vormen gegoten. Typerende vormen voor deze periode zijn kommen met versmalde voet. Het vaatwerk werd gedecoreerd met gedrukte vormen of met zwarte of grijze engobe, en werden vervolgens gepolijst. Geometrische patronen overheersen, en in zeldzame gevallen is ook een menselijk masker als motief aangetroffen. Een reeks van circa 20 verschillende markeringen die op de randen van het vaatwerk zijn ingesneden, moet wellicht worden gezien als een primitieve wijze om gebeurtenissen vast te leggen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een protestantse gezindte waarbij het geloof centraal staat dat het sacrament van de doop alleen moet worden toegediend aan volwassen leden na een persoonlijke belijdenis van geloof in Jezus Christus. De doop vindt bij deze gezindte doorgaans plaats door volledige onderdompeling. De nadruk ligt op Bijbelse geschriften en preken. Het baptisme is in hoofdzaak ontstaan in de vroege 17de eeuw in Engeland en Wales waar het zich snel verspreidde, hoewel er enige verbanden zijn met de anabaptisten van de 16de eeuw. In de late 19de eeuw nam het aantal baptistische kerken in de Verenigde Staten snel toe.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Aardewerk dat is versierd uit de vrije hand, met opgelegde slipmotieven die zijn aangebracht met een pipet. De techniek werd het eerst gebruikt op Rijnlands aardewerk van vóór de 3de eeuw v. Chr., ter vervanging van decoratieve reliëfvormen. De engobedecoratie werd als bies aangebracht om de randen van vlakke schalen te versieren met kleine bloemen en andere motieven. De techniek werd wederom gebruikt in het midden en aan het einde van de 19de eeuw, maar was niet populair omdat er snel stukjes van de engobe loskwamen door problemen met het bakken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Universitaire hoofddeksels bestaande uit een nauwe band om het hoofd met daarbovenop een breed, plat en uitstekend bovenstuk waar een kwastje aan hangt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar verschillende christelijke kloostergemeenschappen van de Byzantijnse rite die de kloosterregel volgen van Sint Basilius, hun spirituele vader; er zijn vijf hoofdtakken van de Orde van Sint Basilius. De basiliaanse kloostergemeenschap is eeuwenlang zeer invloedrijk geweest in de Byzantijnse gemeenschap, vergelijkbaar met de benedictijnse invloed binnen de westerse kloostergemeenschap. Sint Basilius, theoloog en aartsbisschop van Caesarea in Cappadocië (in het tegenwoordige Turkije), schreef zijn kloosterregel tussen 358 en 364. De eenvoudige, maar strenge kloosterregel van Sint Basilius vereist volgelingen te leven in gemeenschappen en propageert een ascetische levenswijze als een manier om God voorbeeldiger te dienen. Het extreme ascetisme van de woestijnkluizenaars is afwezig. Sint Basilius' regels impliceren beloften van kuisheid en armoede, waarmee ze vooruitlopen op de latere westerse kloostersystemen. Ook hulp aan de armen is verplicht. Aan de kloosters dienden scholen voor kinderen gelieerd te zijn, waarin de leerlingen kunnen worden getest op een mogelijke religieuze roeping. Sint Theodorus uit Studios herzag de regel van Sint Basilius in de 9de eeuw. De basiliaanse orde mag niet worden verward met een congregatie van de Latijnse rite die dezelfde naam heeft en in 1822 werd gesticht in Frankrijk, maar later voornamelijk actief was in Canada; de leden van deze congregatie wijden zich aan het onderwijzen van kinderen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine kaarttafels om basset op te spelen, een kaartspel dat populair was in Italië en Frankrijk aan het eind van de 17e eeuw en in Engeland in het begin van de 18e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een non-woven textiel dat wordt gemaakt door het pletten van de binnenste schors van bepaalde bomen en struiken tot deze fijn en zacht is. Bastdoek kan worden beschilderd, bedrukt, geborduurd of geknipt en genaaid als patchwork. Het is wel vrij kwetsbaar, vooral als het nat is. Ooit werd het in vrijwel geheel Afrika ten zuiden van de Sahara gebruikt. De vroegste vermelding was in het midden van de 16de eeuw in Liberia, tegenwoordig komt het voor in Ghana en Nigeria.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Uitsparingstechniek toegepast op leder, perkament of weefsels, maar niet op draden, waarbij was als beschermlaag wordt gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Duitse school voor kunst, ontwerp en architectuur die actief was in Weimar van 1919 tot 1925, in Dessau van 1925 tot 1932 en in Berlijn van 1932 tot 1933. Er werden studenten opgeleid in beeldende kunsten en ambachten, en er werden objecten en bouwontwerpen gemaakt die bedoeld waren voor massaproductie en waren gebaseerd op eenvoudige geometrische vormen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleurendrukken gemaakt volgens een gecombineerd drukprocedé met een intaglio of soms een lithografische basisplaat waarmee het beeld wordt afgedrukt, waarna kleur over de afdruk wordt aangebracht met behulp van houten blokken. De Engelsman George Baxter verkreeg in 1835 een patent voor dit procedé dat erg populair was tot in de jaren 70 van de 19de eeuw. De term wordt soms gebruikt om uitsluitend te verwijzen naar door Baxter zelf gemaakte afdrukken. Wanneer andere drukkers dit procedé toepasten, werd gesproken van 'Baxter process prints', afdrukken volgens het Baxter-procedé.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleurenafdrukken die worden gemaakt aan de hand van een gecombineerd drukproces met intagliobasisplaten en soms lithografische basisplaten, waarbij op de afgedrukte afbeelding met houtblokken een kleurenlaag wordt aangebracht. Het procedé werd in 1835 gepatenteerd door de Engelsman George Baxter en was tot in de jaren 70 van de 19de eeuw erg populair. Deze term verwijst naar de afdrukken volgens dit procedé die niet door Baxter zelf werden gemaakt. De term 'Baxter-afdrukken' wordt soms gebruikt om speciaal te verwijzen naar afdrukken die door Baxter waren gemaakt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kistje dat gewijde aarde of as van aswoensdag bevat ter uitstrooiing in de doodskist. Door dit ritueel was de overledene in gewijde aarde begraven. Stamt uit de tijd dat katholieken op begraafplaatsen geen kerkelijke ritus mochten uitvoeren. In oud-katholieke parochies is het nog gebruik dat op een kist in het crematorium gewijde as uit een beaardingskistje over de kist wordt gestrooid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor instellingen die langdurige zorg bieden in een woonomgeving voor voornamelijk ouderen die enige mate van persoonlijke hulp behoeven bij alledaagse activiteiten zoals zich aankleden, wassen of verplaatsen; zijn een tussenvorm tussen zelfstandig wonen en een verblijf in een verpleeghuis.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor dagcentra voor oudere ambulante volwassenen, waar cursussen en ongeleide activiteiten en programma's worden aangeboden, maar geen medische diensten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de fase van de Villanova stijl en cultuur die is vernoemd naar kunstvoorwerpen die zijn gevonden ten westen van Bologna, op land dat in het bezit was van de familie Benacci. Er wordt onderscheid gemaakt tussen Benacci I, van circa 1050 tot 900 v. Chr., en Benacci II, van circa 900 tot 700 v. Chr.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Hoge (±50 cm), cilindervormige militaire mutsen van bont, meestal berenvacht, voornamelijk gedragen door Europese en Canadese militairen, in het bijzonder grenadiers en infanteristen, vanaf de 17de eeuw. Eventueel versierd met kleurrijke en contrasterende zak op de top met kwastje. Net als de militaire mijter is de berenmuts ontstaan uit de slaapmuts.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Distinctieve christelijke visuele werken met de hortus conclusus (omheinde tuin) als iconografische thema; vooral bekend vanaf de late middeleeuwen tot de 17e eeuw, vaak in vrouwelijke monastieke instellingen. Ze hebben meestal de vorm van een paneel in bas-reliëf of assemblages, bijvoorbeeld met een centrale sculptuur en uitgebreide wassen bloemen, borduurwerk, etc. Ze portretteerde de Maagd Maria of een andere heilige figuur, omringd door bloemen en planten. Dit speciale werk ontwikkelde in de Zuidelijke Nederlanden, maar werden ook teruggevonden gevonden in het noordwesten van Duitsland en elders.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De Bhagavad-gītā, die wordt beschouwd als de kerntekst van het hindoegeloof, werd circa 200 v. Chr. geschreven en bestaat uit 18 gedeelten en in totaal 700 verzen die deel uitmaken van het heldendicht de Mahābhārata. De verzen beschrijven een dialoog tussen de krijger Arjuna en Heer Krishna, aan de vooravond van de strijd tussen Arjuna en leden van zijn familie. De tekst zou zijn geschreven in een periode dat het brahmaanse geloof versplinterd was geraakt en het boeddhisme en jaïnisme zich hadden afgesplitst. De Bhagavad-gītā leert dat er diverse wegen zijn die naar de verlossing leiden, en het werk kan als een pleidooi voor verzoening worden beschouwd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Pigmentdruk waarbij een bichromaatverbinding wordt gebruikt die, wanneer die aan licht wordt blootgesteld, het colloïde bindmiddel doet verharden. Onverharde delen kunnen worden afgewassen of weggeschuurd. Het pigment kan worden aangebracht vóór de belichting, of tijdens het ontwikkelen. Hoewel men aan de term dichromaat in de scheikunde tegenwoordig de voorkeur geeft, blijft bichromaat in gebruik in de fotografie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Porseleinen wasstel met deksel. Gebruik 'commodestoelen' voor stoelen met een po.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wasstel om er het onderlijf in te reinigen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Nauwsluitende petten, vaak van gaas, die in de 16e en 17e eeuw door jonge kinderen werden gedragen. Ook zachte mutsen die door kinderen en volwassenen werden gedragen bij het slapen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ruimten voor centrale verwarmingsinstallaties, soms ook om te wassen en was te drogen en voor materiaal voor algemeen onderhoud.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Instellingen voor bijscholingsprogramma's, met vervolgonderwijs dat is gericht op het vooruithelpen of ontwikkelen van volwassenen op het gebied van persoonlijke, academische of professionele ontwikkeling.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een regionale school van Pahari-miniatuurschilderkunst die wordt geassocieerd met Bilaspur, in de vallei van de rivier de Sutlej, in het heuvelgebied van Punjab. Vanaf circa 1650 tot 1870 was Bilaspur een belangrijk centrum voor de schilderkunst. De 17de-eeuwse heerser Dip Chand diende de Mogols, en huwelijksbanden hebben hem er mogelijk toe aangezet een schildersatelier op te zetten. In tegenstelling tot het lokale beeldhouwwerk van de 17de eeuw heeft het merendeel van de vroege Bilaspur-schilderkunst geen religieus thema. Het betreft meestal portretten met een naturalistisch karakter, iets waarvoor ze schatplichtig zijn aan de Mogols. In de Bilaspur-schilderkunst van latere datum is het verfijnde karakter van de Mogol-invloeden behouden gebleven, maar de themakeuze is verschoven naar meer algemene traditionele onderwerpen als illustraties van de 'Ragamala' en devotiewerken. Aan het eind van de 18de eeuw werd de schilderkunst van Bilaspur overheerst door buitenlandse invloeden uit Guler en Kangra, en in de eerste decennia van de 19de eeuw was er nog nauwelijks iets van het oorspronkelijke karakter bewaard gebleven, waardoor de stijl in verval raakte.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Warmbruine kleur variërend van licht tot middelmatig. Verwees oorspronkelijk naar de kleur van bister, een roetbruin pigment dat ontstaat door het koken van houtroet en dat voornamelijk wordt gebruikt bij het wassen van pentekeningen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De wetenschap die zich bezighoudt met alle aspecten van bodemsoorten, inclusief hun oorsprong, spreiding, classificatie, gebruik, natuur- en scheikundige eigenschappen en de rol van organismen in het ontstaan van de bodem en met betrekking tot bodemkenmerken. Zie 'akkerbouw' voor de tak van landbouw die zich bezighoudt met het bewerken van land, onderhoud van grond en de verbetering, productie en het beheer van veldgewassen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wetenschappers die zijn gespecialiseerd in bepaalde of alle aspecten van de bodem, met inbegrip van oorsprong, verspreiding, classificatie, gebruik, fysieke en chemische eigenschappen, en de rol van organismen bij het ontstaan van bodemlagen en in relatie tot de aard van de grond. Zie 'akkerbouwkundigen' voor wetenschappers die onderzoek of werkzaamheden verrichten met betrekking tot het in cultuur brengen van land, bodembeheer en de verbetering, het beheer en de productie van gewassen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Voorwerpen die tussen de bladzijden van een boek worden gelegd om aan te geven waar men was. Te onderscheiden van 'registers (boekonderdelen)' die aan boeken vastzitten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een decoratiestijl voor aardewerk die vanaf de 7de eeuw v. Chr. tot de eerste helft van de 6de eeuw v. Chr. voorkwam in Boeotië, een gebied ten noordwesten van Athene. Het Boeotische aardewerk was in sterke mate beïnvloed door de Attische stijlen. Het wordt gekenmerkt door het gebruik van zwierige bloemmotieven en mythologische thema's met weinig detaillering, meestal zwartfigurig of met figuren in reliëf. Boeotische klei heeft vaak een enigszins dofbruine tint. De kantharos was een populaire vaasvorm.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dualistische christelijke geloofsgemeenschap die in Bulgarije bloeide van de 10de tot de 17de eeuw en nog verder in het Byzantijnse Rijk in de 11de en 12de eeuw. De gemeenschap werd in het midden van de 10de eeuw in Bulgarije gesticht door een priester die de naam Bogomiel aannam. Deze gezindte kan worden omschreven als een samenvloeisel van dualistische, neomanicheïstische doctrines die werden geïmporteerd van de paulicianen en een lokale Slavische beweging gericht op hervorming van de kort daarvoor gestichte Bulgaars-orthodoxe kerk. Het centrale geloof was dat de mensheid en de zichtbare, materiële wereld waren geschapen door de duivel. Bogomielen stonden vijandig tegenover de meeste aspecten van de orthodoxe kerk maar ook tegenover het burgerlijk gezag. Zij bepleitten een rigoureus ascetisch leven en keurden seksuele omgang, huwelijk, bezit en het eten van vlees af. De bogomielen zijn van invloed geweest op de latere katharen in Europa.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Leden van een bepaalde superfamilie van de orde der Lepidoptera, bestaande uit circa 3400 soorten, met volwassen dieren die groot tot zeer groot zijn en antennes die bij mannetjes kamvormig zijn. Tot de familie behoren zijdevlinders, nachtpauwogen, pijlstaarten en verwanten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Was gevormd tot een rand rond een drukplaat zodat de plaat kan worden vastgepakt voor onderdompeling; wordt vooral gebruikt voor hele grote platen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Type foto dat populair was in de jaren 70 van de 19de eeuw, met een formaat van circa 21x13 cm.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een soort kloskant die in de 17de en 18de eeuw werd gemaakt in Brussel. Deze kant was heel kostbaar en populair aan het hof. De kloskant kenmerkt zich door een specifiek maaswerk dat bestaat uit zeshoeken, waarbij elke zeshoek bestaat uit vier gedraaide zijden en twee vier keer gevlochten zijden. Ook kunnen delen van het motief zijn verbonden door middel van een spijlenfond. De ontwerpen bestonden meestal uit grote gebogen vormen, krachtige, uitbundige bloem- en bladpatronen, en landschappen en figuren in verhalende scènes. Afzonderlijke motieven of kleine secties van het patroon werden soms apart gemaakt en op het maaswerk bevestigd. De kant dankte zijn faam aan het hoogwaardige garen van Brabants vlas waarvan deze was gemaakt. De term verwijst ook naar de imitaties van Brusselse kant die later en/of elders werden gemaakt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een 19de-eeuwse hindoeïstische hervormingsbeweging die teruggaat tot de hindoe-apologeet en -hervormer Rammohun Roy (1772-1833). Deze was onder de indruk van de prestaties van het westen maar meende dat in India de spiritualiteit groter was. De theïstische beweging, beïnvloed door de islam, het christendom en de moderne natuurwetenschappen, streefde naar een terugkeer tot het zuivere hindoeïstische geloof door afwijzing van beeldenverering, nadruk op monotheïsme en hervorming van hindoeïstische sociale gebruiken. Roy’s belangrijkste hervorming was de Britten ervan te overtuigen dat de sati, de praktijk van de weduweverbranding, geen deel uitmaakte van de oorspronkelijke dharma en verboden moest worden. De beweging bleef met veel verdeeldheid bestaan tot in de 20ste eeuw, maar verloor snel leden en invloed.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stoffen mouwbanden, vaak met tressen of kwastjes, die om de bovenarm worden gedragen door bijvoorbeeld militair personeel om een bepaald onderdeel of regiment aan te duiden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een brecciëmarmer dat grijsachtig violet is met opvallende felrode of goudgele strepen en langwerpige witte, gele of rode fragmenten. Het marmer is afkomstig van het eiland Skyros en is genoemd naar Septimius Bassus, die in de oudheid aan de Via Tusculana in Rome een villa bezat die weelderig was gedecoreerd met deze marmersoort.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een religieuze orde volgens de kloosterregel van de Heilige Augustinus die werd gesticht door de middeleeuwse mystica Sint Brigitta van Zweden (overleden in 1373). Na de dood van haar echtgenoot wijdde Brigitta haar leven aan het gebed en kreeg zij visioenen, in een waarvan zij opdracht kreeg de Orde van de Allerheiligste Verlosser te stichten. Kort na Brigitta’s dood werd haar dochter, Sint Catharina van Zweden, de eerste abdis van het oorspronkelijke klooster in Vadstena (Zweden). Andere kloosters volgden, elk met niet meer dan zestig nonnen. Aan elk klooster was een parallelle gemeenschap van monniken verbonden, die hetzelfde liturgische leven leidden onder het bestuur van de abdis. Tot de bijdragen van de brigittinessen aan de Scandinavische cultuur behoort een van de eerste drukpersen, gebouwd in de abdij van Vadstena. De orde, die de nadruk legde op nederigheid, eenvoud en contemplatie, bloeide tot de Reformatie en werd in Zweden verboden in 1595. Daarna waren er geen brigittenmonniken meer, al zijn er wel vier autonome nonnenkloosters blijven bestaan: één in Engeland, één in Beieren en twee in de Nederlanden. Elisabeth Hesselblad begon in 1911 een nieuwe tak van de oude orde, die zij vervolgens nieuw leven heeft ingeblazen door kloosters te stichten in Zweden, Italië, Engeland, India, Zwitserland en de Verenigde Staten. Hoewel de orde een lange geschiedenis heeft, is zij modern in haar pogingen tot vernieuwing van het kloosterleven en in oecumenische kwesties.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een geborduurd ajourwerk met als belangrijkste ontwerpelement de oogjes, kleine gaatjes die zijn verbonden door satijnen lapjes. Het wordt meestal verwerkt in katoen als de randen van kleding of linnengoed. De gaatjes - of oogjes - zijn gegroepeerd in patronen die verder zijn afgebakend door eenvoudige borduursteken op het omliggende materiaal. Het werk wordt meestal uitgevoerd met witte draad op witte stof. De techniek ontstond in het 16de-eeuwse Europa en was niet beperkt tot Engeland, zoals de naam suggereert. In de 19de eeuw werd het veel gebruikt op nachtkleding en ondergoed. Moderne broderie anglaise wordt meestal machinaal vervaardigd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Belgische kloskant die is bewerkt met fijne draad in grote corsages. Duchesse-kant wordt gekenmerkt door gekloste bloemenmotieven die soms lijken op 'tape-motieven' en zijn verbonden door strepen. Het werd vanaf 1840 in de 19de eeuw gemaakt in Brussel en Brugge. De meeste voorbeelden worden beschouwd als inferieur aan andere kant die in Brussel werd gemaakt, maar deze kant was goedkoop en een commercieel succes.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een productieve Indiase schilderschool die verbonden is met het vorstendom Bundi in het zuidoosten van Rajasthan. Het andere grote centrum van de Bundi-schilderschool was het naburige vorstendom Kotah, waarmee Bundi ook familiebetrekkingen onderhield. Andere idioomvormen van de Bundi-stijl, zoals Indargarh, Khatoli, Toda Rai Singh, Raghugarh, Uniara en Kapren, hebben zich eveneens ontwikkeld uit deze school, die aanvankelijk uitsluitend door de Bundi-heersers werd ondersteund. De Mogolinvloeden lieten zich met name gelden in de Rajasthan-school, die een periode vanaf de 17de eeuw tot het einde van de 19de eeuw omvat. Bundi-schilderijen vertonen ook overeenkomsten met de Deccan-schilderijen uit het zuiden, een regio waarmee de heersers van Bundi en Kotah intensieve contacten onderhielden. De schilderijen werden meestal uitgevoerd als wandschilderingen in het paleis of als miniatuurkunst. Kenmerken van de Bundi-school zijn bewegende figuren, ronde hoofdvormen, symmetrische, waaiervormige platanen, weelderige plantengroei, spectaculaire nachtluchten en een opvallende weergave van water (lichtgekleurde wervelende vormen tegen een donkere achtergrond). Met name de schilderijen die werden geproduceerd onder Rao Bhao Singh (heerste van 1658-81) en Rao Anurad Singh (heerste van 1681-95) hadden een herkenbaar, gerijpt en verfijnd karakter. Bovendien was de repertoirekeuze vergroot. De schilders in Kotah hadden belangrijke opdrachtgevers als Rao Jagan Singh (heerste van 1658-84), Maharao Umed Singh (heerste van 1770-1819), Maharao Ram Singh (heerste van 1827-66) en Maharao Shatru Sal (heerste van 1866-89); vooral populair waren de weelderige schilderijen van jachttaferelen waarin de heerser een rol speelde, uitgevoerd in de vorm van wandschilderingen of als miniaturen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Haar van een bunzing dat donker van kleur is. Wordt vanwege de elasticiteit vaak gebruikt in verfkwasten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar Engelse en andere Europese bureaus met een zeer schuin geplaatst schrijfblad (meestal onder een hoek van 45 graden) met daarboven een boekenkast. Gebruik 'desks and bookcases' voor soortgelijke Amerikaanse voorbeelden. Dit meubeltype heeft zich ontwikkeld uit het bureau. Aan het begin van de 18de eeuw bestond er een type bureau dat bestond uit laden onder een schuin aflopend schrijfblad, geplaatst op cabriolepoten. Op veel bureaus uit deze periode en eerder was een boekenkast geplaatst, vaak met al dan niet beglaasde deuren. Hollandse meubelmakers werkten de vorm verder uit en creëerden zo de 'bureau-boekenkast', die vaak is voorzien van een vernuftige combinatie van laden en vakken. Dit type bureau werd zeer populair en verspreidde zich ook naar andere delen van Europa.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bureaus die twee rijen laden hebben met beenruimte ertussen. Sommige vormen worden als schrijfbureaus gebruikt en andere als toilettafels. Dit type was populair in Frankrijk tijdens de tweede helft van de 17e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een handelsmerk gebruikt voor een soort kunstglas dat werd ontwikkeld door de Mt. Washington Glass Company; de kleuren lopen van roze tot geel met roze bovenaan, dat wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van goud en uranium.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dienstvertrekken tussen keukens en eetkamers, die zijn uitgerust met toonbanken, wasbakken en bergruimte voor porselein en zilver.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de religieuze ideeën van mensen en groepen die sterk zijn beïnvloed door de hervormer Johannes Calvijn (1509-64) en door 17de-eeuwse calvinistische geleerden. Het calvinisme benadrukt de soevereiniteit van God over alle aspecten van het leven en de Bijbel als enige richtsnoer. Rechtvaardiging door alleen het geloof is een ander centraal begrip. Hoewel predestinatie geen vooraanstaand axioma in Calvijns theologie was, werd dat begrip zwaar benadrukt door zijn eerste volgelingen, deels om zich te onderscheiden van de aanhangers van Luther. De Helvetische Confessie (1566) en de Synode van Dordrecht (1618-19) waren belangrijke momenten in de geschiedenis van de calvinistische theologie; laatstgenoemde synode bevestigde in de Dordtse Leerregels de 'vijf punten van het calvinisme': totale verdorvenheid, onvoorwaardelijke verkiezing, beperkte verzoening, onweerstaanbare genade en ten slotte de volharding van de gelovigen. Medio 17de eeuw had het calvinisme zich vanuit Frankrijk en de Nederlanden verspreid naar Engeland en Schotland, waar het werd omarmd door de puriteinen en meegenomen naar Nieuw-Engeland. Hoewel het te lijden heeft gehad van rationalistische aanvallen, heeft het calvinisme veel invloed gehouden op het kerkelijk leven en is er in de moderne tijd sprake geweest van een neocalvinistische opleving onder invloed van de theoloog Karl Barth. Als historische kracht heeft het calvinisme een brede uitwerking gehad op de Europese en Noord-Amerikaanse cultuur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Hondachtige in de Nieuwe Wereld, die leefde tijdens het Pleistoceen (1.600.000 tot 10.000 jaar geleden) en van de hedendaagse wolf verschilt doordat hij groter was en een zwaardere schedel, kleinere hersenen en betrekkelijk lichte ledematen had. De soort was wijdverbreid; er zijn overblijfselen gevonden in Florida, de Mississippivallei, de Vallei van Mexico, de La Brea Tar Pits van Los Angeles en op andere plaatsen. Hoewel de reuzenwolf nauw verwant was met de hedendaagse grijze wolf, was hij niet de directe voorouder van een thans bekende soort. Het typespecimen (een gefossiliseerde onderkaak) van de reuzenwolf werd gevonden in Evansville (Indiana) in de zomer van 1854, toen de waterstand in de rivier de Ohio bijzonder laag was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Type lichtgewicht doordrukpapier dat wordt gebruikt voor het dupliceren van typewerk of tekst die met potlood of pen wordt geschreven. Het papier is aan een kant bedekt met donker pigment en een oplosmiddel, gewoonlijk een mengsel van was en oliën, dat wordt overgebracht op een kopieeroppervlak, zoals papier, door de druk die tijdens het schrijven met de hand of typemachine wordt uitgeoefend. Vlekvrij carbonpapier heeft een extra laag plastic lak.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar kleine foto's, bevestigd op een kartonnen ondergrond, in het bijzonder de fotografische kaarten die de Parijse fotograaf André-Adolphe-Eugène Disdéri in 1854 patenteerde en soortgelijke kaarten gemaakt door Mathew B. Brady en andere fotografen. In de jaren 70 van de 19de eeuw raakten de kaarten, doorgaans portretten, uit de mode. De afbeelding was standaard 8,2 bij 5,7 cm. Vaak werd een camera met meerdere lenzen gebruikt om de foto's te maken, zodat op één negatiefplaat van normale grootte meerdere beelden werden vastgelegd. Door de volledige afdruk van de plaat vervolgens in stukken van 10,2 bij 6,4 cm te snijden en op opzetkarton te bevestigen, ontstonden de kaarten die aanvankelijk als visitekaartjes dienst deden. Later werd het gebruikelijk de foto's uit te wisselen op verjaardagen en tijdens vakanties, en deze visitekaartjes van vrienden, familieleden en beroemdheden te verzamelen in albums.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Benaming die door verzamelaars wordt gebruikt voor Amerikaanse gedraaide leunstoelen uit de 17e eeuw die zijn gevormd naar een stoel van John Carver die gouverneur was van de kolonie van Massachusetts Bay. Zulke stoelen hebben sterk gedraaide poten en decoratieve spijlen. In tegenstelling tot Brewsterstoelen zitten de spijlen alleen aan de achterkant en onder de armleuningen en niet onder de zitting.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Langzaam groeiende en lang levende boom die inheems is in het gebied dat zich uitstrekt van de Canadese provincie Ontario tot de Amerikaanse staten Minnesota en Florida en tot Mexico, maar het meest voorkomt in het lage stroomgebied van de rivier de Ohio en vervolgens naar het zuiden langs de rivier de Mississippi tot in Midden-Arkansas. Men vindt de soort veel in de grote riviermoerassen in Midden-Missouri en het stroomgebied van de rivier de Wabash in Indiana en Ohio. De boom heeft een lange penwortel en is daardoor moeilijk te verplanten. Daarnaast is de soort gevoelig voor schade door insecten. De zoete, eetbare noten zijn de grootste van alle noten die door bomen uit het genus Carya worden geproduceerd. Ze zitten echter in een zeer harde schil. De noten worden geoogst door mensen, maar ook gegeten door dieren, zoals eenden, kwartels, wilde kalkoenen, eekhoorns, aardeekhoorns, herten, vossen, wasberen en witvoetmuizen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grote boom die inheems is in het oosten van de Verenigde Staten en het zuidoosten van Canada. De boom kan 27 meter hoog en 200 jaar oud worden. Volwassen bomen zijn te herkennen aan hun ruwe dakspaanachtige schors. Jonge bomen hebben een gladde schors.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine tot middelgrote kastanje die oorspronkelijk inheems was in Japan en Zuid-Korea, maar tegenwoordig op grote schaal wordt gekweekt in Taiwan en het oosten van China. In Japan is het een belangrijke boom vanwege zijn zoete, eetbare kastanjes. Er zijn verschillende cultivars die zijn geselecteerd om grote vruchten te produceren. De soort is resistent tegen kastanjekanker, de schimmel die de Amerikaanse kastanje bijna uitroeide. De Japanse kastanje heeft men gebruikt om kruisingen te kweken die resistent zijn tegen deze boomziekte.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grote bladverliezende productieboom en in bossen voorkomende boom die inheems is in geheel Noord-Amerika. Een schimmel met de naam kastanjekanker die per ongeluk werd geïntroduceerd in het begin van de twintigste eeuw doodde echter de meeste bomen. Daarvoor was het een van de belangrijkste in bossen voorkomende bomen in zijn verspreidingsgebied. Er zijn nu nog maar enkele volwassen exemplaren binnen het oorspronkelijke verspreidingsgebied, hoewel er nog wel veel kleine spruiten zijn van bomen die zijn doodgegaan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Middeleeuwse rouwgebouwen bestaande uit hoge boogconstructies van hout of metaal met een aantal stijlen of zuilen die een of meer steile daken ondersteunen. Ze werden gebruikt om het stoffelijk overschot van een hooggeplaatst persoon in te plaatsen. De vorm was een voorloper van de katafalk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dressoirs die aan één kant ruimte voor wijnflessen hebben en aan de andere kant een gewone la of een la die met lood is gevoerd, waarin glazen kunnen worden gewassen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Manier van boekversiering die tussen 1550 en 1650 in Engeland populair was, gekenmerkt door ontwerpen die waren geïnspireerd op islamitische kunst en die men gewoonlijk in de band perste, met zowel versiering van de hoeken als het middelste gedeelte. Voorheen noemde men dit de 'Lyonees boekbinden'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een methode om te gieten volgens het verloren-wasgietprocédé, waarbij gebruik wordt gemaakt van een machine waar de gietvorm in ronddraait, zodat diens holte, door de centrifugale beweging en druk, wordt gevuld met gesmolten metaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een middeleeuwse term voor een emulsie van lijmoplossing en gesmolten bijenwas. Het werd in oude recepten gebruikt als bindmiddel voor verf op waterbasis.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een zuiver witte of lichtgele minerale was; een geschikte vervanger voor bijenwas als ingrediënt voor poetsmiddelen en beschermlagen van beeldhouwwerken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Genus van insecten met een zacht schild. Bij veel leden van dit genus zijn de vrouwtjes bedekt met een wasachtige substantie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De kunst van het maken van figuren of voorwerpen van was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Joods religieus feest ter herdenking van de herinwijding in 164 v. Chr. van de tweede tempel in Jeruzalem nadat deze drie jaar eerder was ontheiligd op bevel van Antiochus IV Epiphanes; zo werd de Syrische koning gefrustreerd in zijn poging om het joodse geloof uit te roeien. Hoewel in het hedendaagse Israël meer de nadruk wordt gelegd op de militaire overwinning van Judas Maccabeus, roept de kenmerkende rite met het ontsteken van de menora ook het verhaal uit de Talmoed in herinnering over de kleine hoeveelheid niet-ontheiligde olie – genoeg voor één dag – die op wonderbaarlijke wijze acht hele dagen in de tempel brandde totdat nieuwe olie beschikbaar was. Chanoeka begint op 25 kislev (in december) en duurt acht dagen. In die periode worden, naast het ontsteken van de ceremoniële kaarsen, geschenken uitgewisseld en spelen kinderen vakantiespelletjes.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beenharnas gemaakt van maliën, gedragen van de 11e tot de 14e eeuw, dat bestond uit een strook maliën langs de voorkant van het been die was dichtgeregen aan de achterkant en onder de voet, of uit een kous van maliën die rond het been was geregen en onder de knie was vastgezet.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Zuid-Chinese dynastie uit de periode 557 tot 589 n. Chr., de laatste van de Zes Dynastieën. De dynastie werd gesticht in 557, nadat Chen Baxian de Liang-keizer had afgezet; het door de Chen beheerste gebied was evenwel kleiner dan dat van hun voorgangers in de reeks dynastieën. Jiankang, de hoofdstad van de Zes Dynastieën, was een belangrijk cultureel, politiek en religieus centrum waarheen kooplieden en boeddhistische missionarissen vanuit Zuidoost-Azië en India trokken. De schilderkunst, kalligrafie, muziek en dichtkunst beleefden een bloeiperiode, mede dankzij het mecenaat van de Chen-keizers en de aristocratie. De werken van Yao Zui en Xie He laten duidelijk zien dat ook de literaire kritiek en kunstkritiek zich hadden ontwikkeld. Nadat generaal Yang Jian, hertog van Sui, zijn macht in het noorden had gevestigd, nam hij Jiankang in 589 in en vestigde daarmee de Sui-dynastie; heel China was nu verenigd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het werk van een groep kunstenaars die na 1945 actief was in Chicago en die in 1959 in de Verenigde Staten landelijke erkenning verwierf na een tentoonstelling in New York waar de groep was aangeduid als de 'Monster School'. In de jaren 60 kreeg de groep meer samenhang en exposeerde zij als de 'Hairy Who'. De stijl is sterk gericht op seksuele fantasieën en agressie ten opzichte van gezagsdragers, en omvat vaak afbeeldingen uit stripverhalen en andere gedrukte media.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Soort hominide die voorkomt in tropische bossen en op natte savannen in het westen en midden van Afrika, hoewel hun verspreidingsgebied vroeger veel groter was. Ze hebben een lichaam dat grotendeels is bedekt met donkerbruin haar en duimen en grote tenen die opponeerbaar zijn. De verschillen met de andere bestaande soort uit het genus Pan, de bonobo, zijn de volgende: chimpansees hebben een robuuster lichaam en een gezicht dat verder vooruitsteekt, ze brengen minder tijd door in de bomen en vertonen ander gedrag, bijvoorbeeld de sociale dynamiek in groepen is anders. In oudere classificaties werden de bonobo en de gewone chimpansee als één soort beschouwd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een techniek voor lakdecoratie waarbij patronen worden gesneden in het gelakte oppervlak, waarna nog meer lak wordt aangebracht en goudfolie of goudstof wordt aangebracht in de ingesneden delen, die worden gecementeerd in de ontwerpen wanneer de lak opdroogt. Deze techniek werd tijdens de Muromachi-periode (1392-1573) in Japan ingevoerd vanuit China, waar zij 'ts'ang-chin' werd genoemd. De techniek was vooral populair in de 18e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Griekse aardewerkstijl die zich in de 7de eeuw v. Chr. ontwikkelde op het eiland Chios en ook elders bekend was, onder meer in de Griekse kolonie in Nakratis (Egypte). De stijl kenmerkt zich door een ongewoon witte slip en een schildertechniek die verschilt van de eigentijdse Wild Goat stijl doordat dieren en figuren niet zijn opgevuld met een patroon maar meestal op de achtergrond blijven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zeer giftig materiaal dat wordt gebruikt als een oplosmiddel voor vet, was, olie en plastic.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een van de meest voorkomende vormen van oinochoai. Dit type, meestal in roodfigurige stijl, heeft een klaverbladmond (met drie schenktuiten) en een bolvormige buik met een doorlopende kromming van hals tot voet. De chous was een standaardmaat, het equivalent van circa 3,28 liter. De choes waren vooral verbonden met de Anthesteria, een Atheens festival ter ere van de wijn, de wijngod Dionysos en de doden. De tweede dag van het festival droeg de naam Chous. Het was de gewoonte om tijdens het festival wijn te drinken en plengoffers op graftomben te schenken uit choes. Roodfigurige miniatuurchoes, versierd met taferelen van spelende kinderen, werden waarschijnlijk als feestgeschenken aan kinderen gegeven of geofferd op kindergraven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beschrijft kunstwerken die zijn vervaardigd door de bewoners van het eiland Choiseul. De stijl waarin de figuren op de zuidelijke eilanden zijn uitgevoerd, was doorgaans naturalistischer qua menselijke proporties en detaillering.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een inheemse Koreaanse godsdienst, gesticht door Choe Suun (1824-1864) in een poging een direct beroep te doen op het religieuze bewustzijn van het Koreaanse volk. Chondogyo was een reactie op het christendom en de traditionele godsdiensten van Korea, maar bevat wel elementen van het confucianisme, taoïsme, boeddhisme, sjamanisme en rooms-katholicisme. Nadat Suun door de regering was terechtgesteld, ontwikkelden zijn opvolgers Choe Si-hyong en Son Piyong-hi de beweging totdat deze was uitgegroeid tot een belangrijke Koreaanse godsdienst. De geschriften van het chondogyo zijn opgesteld door de drie oprichters. In deze religie worden mensen als dragers van goddelijkheid beschouwd en daarom moeten mensen elkaar behandelen ‘als God’. Chondogyo benadrukt de universaliteit van God en pleit voor een coöperatief koninkrijk Gods op aarde dat is gebaseerd op geloof, eenvoud, standvastigheid en oprechtheid. Er bestaat geen idee van eeuwige beloning omdat de godsdienst maar één doel heeft: de wereld gerechtigheid en vrede brengen. Er zijn vijf aanbevolen oefeningen: het reciteren van een formule, elke avond om negen uur, het gebruik van water als symbool van zuiverheid, het bijwonen van een zondagse eredienst, het regelmatig geven van rijst aan de kerk en het gebed (op verschillende voorgeschreven wijzen). Chondogyo speelde een belangrijke rol in de modernisering van Korea na 1894. Het verzette zich na 1919 ook tegen het Japanse imperialisme en legde zich niet neer bij het communisme in Noord-Korea na 1945. Aan het eind van de 20ste eeuw waren er ongeveer drie miljoen leden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Prehistorisch stenen werktuig uit het vroege paleolithicum. De steen had slechts één ruwe, onregelmatige snijrand; de andere zijde was stomp zodat men de steen kon vastnemen. Later ontwikkelde deze zich tot de geavanceerdere 'chopping tool'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Prehistorisch stenen werktuig uit het paleolithicum, betere en verfijndere opvolger van de oudere chopper. De steen werd aan twee kanten bewerkt om een scherpe rand te krijgen. De snijrand was niet recht, maar eerder golvend.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een christelijke geloofsgemeenschap die in 1848 in Richmond (Virginia) in de Verenigde Staten is gesticht door John Thomas (1805-71), die voorheen een volgeling was geweest van Thomas en Alexander Campbell. John Thomas wilde terugkeren tot de geloofsovertuiging en de praktijken van de eerste discipelen, vandaar de naam, die 'broeders van Christus' betekent. De naam werd tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog aangenomen ter rechtvaardiging van het pacifisme van de gelovigen. Thomas verwierp de doctrine van de Heilige Drie-eenheid en die van het bestaan van Christus voor zijn geboorte. Christadelphians geloven in de volledige nauwkeurigheid van de Bijbel. Centraal in het geloof van de Christadelphians staat het chiliasme. In het bijzonder geloven zij dat Christus zal wederkomen om een theocratie te vestigen vanuit Jeruzalem. Christadelphians zijn het niet eens over de vraag of alle mensen zullen herrijzen, maar over het algemeen wordt aangenomen dat ieder ander dan de ware gelovige in vergetelheid zal raken. Volwassen volgelingen moeten worden gedoopt door onderdompeling. Er zijn geen gewijde voorgangers en lokale gemeenten worden 'ecclesia’s' genoemd. Christadelphians vervullen geen militaire dienst, gaan niet in de politiek en doen niet mee aan verkiezingen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een christelijke gezindte en beweging die is gesticht door Mary Baker Eddy (1821-1910) en die streeft naar herbevestiging van de christelijke boodschap van verlossing van al het kwaad, met inbegrip van ziekte en zonde. Eddy, die half invalide was en geïnteresseerd in genezing zonder medicijnen, beweerde dat zij in 1866 zonder medische hulp was hersteld van zwaar letsel. Daarna wijdde zij zich aan het herstel van de nadruk op gebedsgenezing die het vroege christendom had gekenmerkt. In 1875 voltooide zij de eerste editie van haar boek 'Science and Health with Key to the Scriptures'. Dit werk en de Bijbel zijn de voornaamste geschriften van de beweging, die veel belang hecht aan de inrichting van leesruimten waar deze boeken een eigen beroep op de lezers kunnen doen. Ook de 'Christian Science Monitor' wordt door het kerkgenootschap uitgegeven. Volgens de leer van Christian Science is onwetendheid de wortel van het menselijk ongemak, de menselijke ziekte. In plaats van medische behandeling te zoeken moet men gebedsgenezers van Christian Science raadplegen voor spirituele genezing. Gezondheid, geluk en heiligheid kunnen worden hersteld door alle aspecten van de levenspraktijk en -houding aan te spreken in overeenstemming met het beginsel van goddelijke harmonie. De eerste Church of Christ, Scientist werd in 1879 in Boston gesticht en het hoofdkwartier van de beweging is daar nog altijd gevestigd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kooldruk die op glas met een collodiumlaag is ontwikkeld, waarna de afdruk na het drogen werd verwijderd. Deze techniek, waarvan de naam is bedacht door Claude Léon en T. S. Lambert, was in de Verenigde Staten in gebruik vanaf 1876 tot in de jaren 80 van de 19de eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een belangrijke school of sekte binnen het religieuze taoïsme, in 1163 gesticht door Wang Chuan-yang (1112-1170) nadat hij een kluizenaar had ontmoet die zei een incarnatie van twee van de onsterfelijken te zijn en van wie hij geheim onderricht ontving. Chuan-yang baseerde zich op klassieke taoïstische bronnen en op bronnen buiten de taoïstische traditie, in het bijzonder uit het zenboeddhisme. Elke volgeling van deze school heeft als doel het bereiken van de tao-ervaring door inzicht in zijn eigen geest en aard in relatie tot de tao. De beweging had de voorkeur van de Mongolen, en de tweede patriarch, Chiu Chang-chun, werd uitgenodigd om naar Midden-Azië te komen en te preken voor Dzjengis Khan. De school was immens populair en de gemeenschappen van celibataire monniken bleven actief tot in de 20ste eeuw met het befaamde Klooster van de Witte Wolken in Peking als hoofdkwartier. Dit klooster behoort tot de school van Lung-men (Drakenpoort), een van de belangrijkste van verscheidene bewegingen die zijn voorgekomen uit Chuan-chen tao.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Breedbeeldprocedé dat werd ontwikkeld door Fred Waller en sinds 1952 commercieel wordt gebruikt. Het systeem gebruikt een groot gebogen scherm met drie overlappende 35mm-projectoren, elk in een aparte cabine. De camera rechts projecteert op het linker derde deel van het scherm, de camera in het midden is recht vooruit gericht en de camera links projecteert op het rechter derde deel van het scherm. De meeste producties waren reisfilms; 'How the West Was Won' (1962) was een van de weinige fictiefilms die werden gefilmd in Cinerama.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Familie van coniferen die circa 30 genera (waarvan 17 monotypisch) en 140 soorten omvat, met wereldwijde verspreiding. Het betreft eenhuizige, semi-tweehuizige of soms tweehuizige bomen en heesters met een hoogte van 1-116 m. De schors van volwassen bomen is meestal oranjebruin tot roodbruin, met een vezelige structuur, die vaak afbladdert in verticale stroken. Bij sommige soorten is de schors evenwel glad, geschubd en met vierkante barsten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een rooms-katholieke orde die in 1098 in Citeaux, Frankrijk werd opgericht door de heilige Robert van Molesme. De cisterciënzers houden zich strikt aan de Regula Benedicti en hechten belang aan afzondering, armoede, uniformiteit en vooral lichamelijke arbeid. In de middeleeuwen was het een vooraanstaande orde, vooral onder het leiderschap van de heilige Bernardus van Clairvaux (1090-1153). In de 13de eeuw waren er meer dan 500 huizen in Europa, maar daarna raakte de orde in verval. Door de nadruk op lichamelijke arbeid, voornamelijk landbouw, speelden de cisterciënzers een belangrijke rol in de economische vooruitgang van de 12de eeuw en in de ontwikkeling van landbouw- en handelstechnieken. Na de hervormingsbewegingen van de 16de en 17de eeuw werd de orde uiteindelijk opgesplitst in de Orde van de Strikte Observantie (in de volksmond vaak de trappistenorde genoemd) en de Orde van de Commune Observantie. Tegenwoordig is er sprake van een grote verscheidenheid binnen de kloosters van beide orden en is het literaire werk van beide orden opgeleefd. Strikte Observantie is actief in Frankrijk, Engeland en Polen, terwijl Commune Observantie actief is in de Verenigde Staten en delen van West-Europa.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gespecialiseerd type @'mitten gauntlets' waarbij het laatste vingerharnasplaatje was verlengd waardoor het, als de hand gesloten was, vastgemaakt kon worden aan de manchet zodat de hand rond een wapen was geklemd; ze waren populair in de 16e eeuw als @'double pieces' voor harnassen voor gevechten te voet.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een christelijke kloosterorde die voortkwam uit de hervormingen binnen de benedictijnse orde in de 10de en 11de eeuw. De orde is vernoemd naar de stad Cluny in Bourgondië, de locatie van de beroemde abdij met dezelfde naam die in 910 werd gesticht door hertog Willem de Vrome van Aquitanië. De nieuwe orde herstelde de strenge naleving van de kloosterregel van de heilige Benedictus (Regula Benedicti), in een tijd dat kloosterorden over het algemeen minder strikt waren. De hervormingen van de cluniacenzer beweging werden overgenomen door andere kloosters en de opeenvolgende abten bouwden langzaam maar zeker in heel West-Europa aan een indrukwekkend netwerk van kloosters die de strikte cluniacenzer gewoonten volgden. De cluniacenzer orde werd niet feodaal geleid en was ook tegen feodale oorlogvoering. De orde hing de Treuga Dei en de Pax Dei aan, die respectievelijk geweld op bepaalde dagen of perioden en geweld tegen bepaalde personen verbood. Verder wordt de maatschappelijke integratie van monniken toegeschreven aan de cluniacenzer beweging. De belangrijkste cluniacenzer abten waren de heilige Odo van Cluny (879-942) en de heilige Hugo van Cluny (Hugues de Semur, 1049-1109). De heilige Odo verwierf voor alle cluniacenzer huizen (priorijen genaamd) immuniteit voor alle gezag behalve voor die van de paus, een centralisatie die voorheen ongekend was in benedictijnse orde. Onder de heilige Hugo bereikte het middeleeuwse kloosterwezen zijn hoogtepunt en stond Cluny bekend als het spirituele centrum van het westerse christendom. Met Hugo als abt werden er bijna 2000 nieuwe kloosters gesticht in Italië, Engeland en Spanje. In 1055 stichtte hij het eerste cluniacenzer nonnenklooster.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de cultuur van Salish-sprekende indianen van het noordwestelijke kustgebied van de Grote Oceaan in Noord-Amerika, die gevestigd waren rond de Straat van Georgia, Puget Sound, zuidelijk Vancouver Island, een groot deel van het Olympisch Schiereiland en het grootste gedeelte van het westen van de staat Washington.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Familie van schildinsecten waarvan de vrouwelijke leden een plat, langwerpig ovaal lijf en een glad, soms met was bedekt omhulsel hebben. Sommige genera bezitten poten, andere niet, en de voelsprieten zijn soms verkort of ontbreken geheel. De mannetjes kunnen gevleugeld of ongevleugeld zijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schildinsect waaruit het helderrode pigment karmijn wordt gewonnen. Deze overwegend sessiele parasiet, die van nature voorkomt in de tropische en subtropische delen van Zuid-Amerika en Mexico, heeft een voorkeur voor cactussen van het genus Opuntia. Het insect produceert karmijnzuur, wat potentiële belagers afschrikt. Deze stof wordt gewonnen uit het lijf van gedroogde vrouwtjes en eitjes. De kleurstof werd doorgaans als rode oplossing gebruikt of neergeslagen voor de vervaardiging van karmijn, een pigment met aluminium of aluminium en tin. De luizenkolonies geven een kleverige afscheiding van webachtige wasvezels af, zichtbaar als wollig-witte vlokken op de cactus.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een fijnkorrelig, magnesiumrijk, wit marmer uit Cockeysville, Maryland. Het bevat spaarzame bleke strepen of stroken die een vaalgrijs effect creëren. Het is een van de meest populaire marmersoorten die in de 19de eeuw werden gebruikt in gebouwen in Washington D.C., onder andere in het bovenste tweederde deel van het Washington Monument, en in de monolithische zuilen van de aangebouwde delen van het Capitool.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor een wereldlijke versie van de gotische stijl, afgeleid van de universiteitsgebouwen in Oxford en Cambridge, die in Noord-Amerika van circa 1880 tot in de jaren 20 van de 20ste eeuw populair was voor universiteitsgebouwen en andere institutionele bouwconstructies.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kraters met handvatten die op zuilen lijken en die vanaf de schouders naar de rand lopen. De voeten hebben de vorm van een echinus. Dit type vat was met name populair in zwartfigurige uitvoering.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de architectuur- en binnenhuisarchitectuurstroming die in de late 19de eeuw en de vroege 20ste eeuw gangbaar was in voormalige koloniën van Groot-Brittannië. De stijl, die voornamelijk werd toegepast in de woonhuisarchitectuur en werd gepropageerd als pittoreske 'nationale' stijl, is rechtstreeks ontleend aan bouwstijlen uit de vroege koloniale perioden en de Neo-Georgian periode. Aan de westkust van de Verenigde Staten werd de stroming gekenmerkt door een heropleving van Spaanse koloniale stijlen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor feestelijke gelegenheden waarbij met name adolescenten of jonge volwassenen officieel worden voorgesteld in het sociale circuit. Geen Nederlands equivalent.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de bouwkundestijl die wordt geassocieerd met de vijfde van de vijf traditionele klassieke bouwordes in de architectuur waartoe ook de Dorische, Ionische, Corinthische en Toscaanse stijl behoren. Deze stijl kenmerkt zich door het samengaan van Ionische en Corinthische stijlelementen, in het bijzonder in het kapiteel waar de Ionische voluut en de Corinthische acanthusbladeren gecombineerd worden om een meer overdadig geheel te creëren. De schacht van de zuil kan gecanneleerd of vlak zijn. De stijl stamt waarschijnlijk uit de Augustijnse periode, kwam tot volle wasdom in het Romeinse Colosseum (circa 80 n. Chr.) en is toegepast tot na de Renaissance. De term is te onderscheiden van de term 'composiete orde', aangezien een bouworde slechts kan verwijzen naar het specifieke samenstel van onderdelen dat moet voldoen aan eenduidige, vastgelegde regels en verhoudingen, afhankelijk van de functie van elk onderdeel in het geheel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de artistieke en architecturale beweging die werd beïnvloed door het kubisme en futurisme en zijn centrum had in Rusland rond 1913. De beweging werd aangekondigd in de publicatie van het Realistisch Manifest in 1920, en de naam was afkomstig uit een van de proclamaties van de beweging, namelijk om kunst te 'construeren'. De stijl wordt gekenmerkt door eenvoudige, exacte abstracte composities, gewoonlijk vervaardigd met behulp van moderne materialen zoals staal, glas en ijzer.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fotografische afdruktechniek waarbij een negatief in contact wordt gebracht met papier met een lichtgevoelige laag en dit vervolgens wordt belicht, zodat de afdruk hetzelfde formaat krijgt als het negatief. Bij veel 19e-eeuwse afdrukprocédés werd gebruik gemaakt van contactdrukken, omdat daarvoor belichting met sterk licht nodig was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van Oudgriekse vaasschilderkunst die de overgang vormde tussen de stijl met de zwarte en de stijl met de rode figuren. Een van de kenmerken is dat sommige figuren werden geschilderd in de stijl van de zwarte figuren en andere, vaak de vrouwelijke, geen gegraveerde contouren hadden maar waren omlijnd met een kwast. Rond 530 v. Chr. banden enkele schilders de stijl van de zwarte figuren volledig uit en omlijnden alle figuren. Maar vervolgens schilderden zij de achtergrond zwart, waardoor de overgang naar de stijl van de rode figuren werd bewerkstelligd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een populair genre spirituele autobiografie dat populair was in de laatste twee derden van de achttiende eeuw binnen de context van de evangelische revival in Engeland.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een neolithische stijl en cultuur die in Noord- en Centraal-Europa verscheen na 3000 v. Chr. De stijl is genoemd naar een typische decoratieve techniek waarbij gedraaid koord wordt aangebracht op het oppervlak van aardewerk, vooral drinkbekers, gewoonlijk in evenwijdige banen. De stijl kenmerkt zich ook door individuele begrafenissen van volwassen mannen vergezeld van stenen strijdbijlen onder ronde aardhopen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De hoorn des overvloeds is een symbool afkomstig uit de oud-Griekse mythologie. Oorspronkelijk was het een kromme geitenhoorn, in het bezit van Amalthea. De eigenaar kon uit de hoorn laten komen wat hij maar wilde. Vaak afgebeeld als een hoorn of kegel gevuld met fruit of graan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boetseerder van wassen of terracotta figuren in het Oude Griekenland.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een christelijk feest(dag) ter herdenking van de oorsprong van de eucharistie en ter ere van de aanwezigheid van het lichaam van Jezus Christus. De Latijnse term betekent 'lichaam van Christus'. In de westerse kerk wordt dit feest doorgaans gevierd op de donderdag na Drievuldigheidsdag. Het stamt uit de middeleeuwen, in een tijd van toenemende devotie aan het heilige sacrament, met name na het Vierde Lateraans Concilie van 1215. In 1246 was Robert de Torote, de bisschop van Luik, degene die het feest als eerste vierde in zijn bisdom, op aandringen van de heilige Juliana, priorin van Mont Cornillon (bij Luik) van 1222 tot 1258, die hierover een visioen had. Het feest verbreidde zich pas toen Jacques Pantaléon, voormalig aartsdiaken van Luik, paus Urbanus IV werd; met een bul uit 1264 werd het feest ingesteld. Het won geleidelijk aan populariteit en groeide in de 15e eeuw zelfs uit tot het belangrijkste feest van de Kerk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Borden of doeken met een blokpatroon, bedoeld om geld te tellen of fiches die rekeningen vertegenwoordigden. Men gebruikte ze in boekhoudkantoren, die aan een winkel of het huis van een koopman vastzaten. Het telbord was draagbaar en als men het ging gebruiken, plaatste men het op een tafel of kist.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het christelijke feest waarmee op 25 december de geboorte van Jezus Christus wordt gevierd. Het kerstfeest is voor het eerst gedocumenteerd in 336 in Rome. Het gebruik om het feest op 25 december te vieren ontstond in de 4de eeuw in de westerse kerk als christelijke opvolger van het heidense midwinterfeest, waarmee de geboorte van de onoverwonnen zon werd gevierd. In het oosten werd aanvankelijk 6 januari als geboortedatum van Christus aangehouden, maar in de 5de eeuw was 25 december algemeen aanvaard; de Armeense kerk viert echter nog altijd Kerstmis op 6 januari. Kerstmis heeft het feestelijke element (versieringen, geschenken) overgenomen van de Romeinse Saturnalia en andere heidense feesten in dezelfde tijd van het jaar. Kerstmis is in de loop van de eeuwen tradities blijven opnemen; veel tegenwoordige kerstgewoonten zijn van niet-christelijke oorsprong. Altijdgroene bomen zijn bijvoorbeeld symbolen van overleven en worden al met Kerstmis geassocieerd sinds de Europese middeleeuwen. Kerstmis wordt vanouds beschouwd als een familie- en kinderfeest. In veel landen worden geschenken uitgewisseld uit naam of in de geest van de patroonheilige van het kerstfeest, Sint Nicolaas, oftewel de Kerstman.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Variaties in de kleur of teelt van gewassen of andere vegetatie op het oppervlak van de grond, meestal patronen van herkenbare vormen als ingegraven muren, greppels of andere overblijfselen. Wordt onder meer gebruikt om oude locaties op luchtfoto's aan te geven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een naam voor een soort opaline glas dat met zuur is afgewerkt en waarbij verscheidene sierlijke figuurtjes in het glas zijn ingelegd, in de kleuren bruin en beige. Een soort kunstglas dat werd ontwikkeld door de Mt. Washington Glass Company.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst in specifieke zin naar foto's die zijn gemaakt op basis van een met de hand gekleurd positief beeldprocedé, zoals dat vanaf de jaren 80 van de 19de eeuw tot en met 1920 in gebruik was. Het bedoelde effect is dat van een schilderij op glas. Een albuminedruk wordt gehecht aan een gebogen stuk glas en het papier aan de achterzijde wordt tot aan de emulsielaag weggeschuurd. Dan wordt er een laagje olie aangebracht om het geheel doorschijnend te maken, waarna op de achterzijde de kleuren in detail worden aangebracht. Na het drogen wordt een tweede laag gebogen glas toegevoegd en met kleuren in brede banen beschilderd. Daarachter wordt een laag wit materiaal bevestigd, waarna het geheel aan elkaar wordt gelijmd. Het glas, de oplossingen en de kleefmiddelen waren tot aan de Eerste Wereldoorlog vrij in de handel verkrijgbaar. Het procedé was gebaseerd op 18de-eeuwse met de hand gekleurde gravures, de zogeheten mezzotintschilderijen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een legering van koper, nikkel, ijzer en mangaan waarvan koper het grootste deel uitmaakt. Het was een geliefd metaal voor de productie van munten aan het eind van de 20e eeuw en wordt ook gebruikt voor het maken van condensatorplaatjes en warmtewisselaars.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl die zich op Cyprus ontwikkelde gedurende de 9de eeuw v. Chr., toen de Feniciërs er een kolonie stichtten bij de stad Kition. De stijl wordt gekenmerkt door sterke Fenicische invloeden die vooral te zien zijn op metalen kommen met gebosseleerde taferelen aan de binnenzijde. Deze stijl was een belangrijke bron van iconografie in de Cypriotische kunst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Familie van twee genera schildinsecten die op cactussen voorkomen. Het achterlijf is aan de achterzijde niet versmald. Op de rug bevinden zich wasklieropeningen. Een anale ring ontbreekt. De wasklierkanaaltjes zijn zeer klein en ontspringen uit het midden van een groepje sessiele poriën. De setae zijn stevig en afgesneden aan het uiteinde. Moleculaire gegevens duiden erop dat schildluisschilden feitelijk gespecialiseerde eriococcidae zijn (Gullan & Cook 2001). Deze insecten zijn naar alle delen van de wereld getransporteerd als potentiële bron van rode kleurstoffen, maar lijken inheems te zijn in de Nieuwe Wereld. Ze komen daar overwegend voor in de woestijngebieden van het zuidwesten van de Verenigde Staten, in Mexico en in Midden- en Zuid-Amerika. De cochenilleluis D. coccus wordt al enkele eeuwen gebruikt als bron voor rode kleurstoffen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Europese artistieke en literaire beweging die zich heftig verzette tegen de pretenties van de Westerse beschaving. De beweging ontstond in Zürich in 1916 in reactie op de Eerste Wereldoorlog. De beweging bepleitte het gebruik van ironie, nihilisme, iconoclasme en het absurde, en benadrukte het belang van het toeval bij het maken van gedichten, voorstellingen en kunstwerken, meestal alledaagse voorwerpen in een artistieke omgeving. Dada was een toevallig uit het woordenboek gekozen naam.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fotopapier gecoat met zilverchloride emulsies, doorgaans gemaakt van gelatine maar soms van collodium. Het werd ontworpen om een fotografische afdruk van een negatief te maken, niet door chemicaliën te gebruiken, maar alleen door licht te laten vallen op lichtgevoelig materiaal. Het was zeer in trek, vooral voor portretfotografie, vanaf de jaren 80 van de 19de eeuw tot de late jaren 20 van de 20ste eeuw toen ontwikkelpapier aan populariteit won. Omdat het papier in contact moest staan met het negatief totdat de afbeelding volledig zichtbaar was, kon pas met een tweede afdruk worden begonnen als de eerst was voltooid. Op daglichtpapier gemaakte foto's kunnen glanzend of mat zijn, en zijn doorgaans warm van toon.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode van de achtste en negende eeuw die is genoemd naar de hoofdstad van de Chinese provincie Dai-Lai. De stijl van deze periode wordt bepaald door de bloei van het boeddhisme, die van invloed was op de ontwikkeling van beeldhouwkunst en architectuur en door de inbreng van Chinese stijl en Cham-stijl. In de beeldhouwkunst wordt deze periode gekenmerkt door afbeeldingen van het boeddhistische godendom en van boeddhistische monniken, geconstrueerd in hout of steen, stenen pilaren, mythische kinnarafiguren, beschermende lokapala-figuren beïnvloed door Indiase en Chinese decoraties, en beeldsnijwerken in bas-reliëf van planten en figuren die doen denken aan grotsculpturen van Yungang en Longmen in China. In de architectuur wordt deze periode gekenmerkt door terracotta lijstwerk op tempels, stoepa's gebouwd van baksteen en motieven op constructies met gestileerde draken, wolken en planten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beeldhouwtechniek die 'hol en droog lakwerk' wordt genoemd, waarbij lagen in lak gedrenkte stof worden aangebracht op een mal van klei. Zodra de lak opdroogt, wordt de mal verwijderd en wordt soms een houten armatuur ingebracht om kromtrekken te voorkomen. Deze techniek was populair tijdens de Hakuhou-periode (645-710) en de Nara-periode (710-749) en werd tegen het einde van de Nara-periode grotendeels vervangen door de droge houtkern-laktechniek ('mokushin kanshitsu').

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijlen en culturen die zich hebben ontwikkeld in het gebied langs de rivier de Donau, in het bijzonder de prehistorische neolithische cultuur en de middeleeuwse vorstendommen. De neolithische cultuur is onder moderne geleerden beter bekend als ‘Linienbandkeramik’ (LBK) of ‘bandkeramiek’. In het verleden was Danubian de meest gebruikte term.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Recentelijk uitgestorven vingerdier dat verwant was aan het vingerdieren. Er zijn alleen subfossielen bekend (gedeeltelijk gefossiliseerde resten). De dieren waren twee keer zo groot als de aye-ayes die op Madagaskar voorkomen en leken daar morfologisch gezien sterk op.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese neolithische periode en cultuur die deels samenvalt met Qinglian'gang. De naam is ontleend aan een vindplaats in Taian in de provincie Shandong. Dawenkou kende een bloeitijd tussen circa 4300 en circa 2400 v. Chr. en was gesitueerd in de gehele provincie Shandong, het westen van de provincie Henan, het noorden van de provincie Anhui en de gehele provincie Jiangsu. In de centrale regio van Shandong ontwikkelde Dawenkou zich uit de Beixin-cultuur. De cultuur werd opgevolgd door de Longshan-cultuur, en sommige kenmerken van het latere Longshan-aardewerk zijn reeds te herkennen in het Dawenkou-keramiek: rijk gedetailleerde ritueel vaatwerk, gepolijst zwart- en witgoed, en toepassing van het pottenbakkerswiel. Gedurende de late Dawenkou-periode (ca. 2900-ca. 2400 v. Chr.) maakte geschilderde decoratie plaats voor oppervlaktebehandelingen in de vorm van touw- of manddecoratietechnieken. Andere kenmerkende artefacten uit die periode zijn ivoren kammen en gesneden ivoren kokers. Op Dawenkou-grafplaatsen zijn de graven van rijke personen aangetroffen; sommige graven bevatten meer dan 100 waardevolle voorwerpen zoals bijlen en kralen van jade.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Feestjes die worden gehouden om jonge vrouwen, meestal van de hogere stand, in het volwassen sociale leven van hun stand te introduceren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar aardewerk met tinglazuur dat voor het eerst aan het begin van de 17de eeuw in Delft werd vervaardigd. Dit type tinglazuur werd later door de Hollanders in Engeland geïntroduceerd. In het moderne taalgebruik is de term van toepassing op al het aardewerk dat in Nederland of Engeland wordt geproduceerd, ter onderscheiding van de 'faience' uit Frankrijk, Duitsland, Spanje en Scandinavië, en het Italiaanse 'majolica'. Delfts aardewerk kwam tot ontwikkeling nadat de productie van Chinees porselein halverwege de 17de eeuw ernstig te lijden had gekregen van de oorlog tussen de heersende Ming-dynastie en de binnenvallende Qing, waarbij belangrijke Chinese industriële ovens verloren gingen. Zo kwam er een einde aan de voorheen omvangrijke invoer van Chinees porselein in de Nederlanden; de Delftse aardewerkfabrieken De Porceleynen Schotel, De Porceleynen Lampetkan en andere fabrieken begonnen nu met de grootschalige productie van faience gedecoreerd met schilderwerk in Chinese stijl. In 1665 telde Delft circa 20 faiencefabrieken. Ze hielden zich hoofdzakelijk bezig met de massaproductie van imitatieporselein dat als kopie van het Chinees Kraakporselein was bedoeld. Rond 1680 gingen de makers van het Delftse aardewerk met verschillende kleuren experimenteren om hun aanbod te verbreden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode van circa 2112 tot 2.000 v. Chr. waarin Mesopotamië werd geregeerd door een dynastie die werd gesticht door Ur-Nammu en was gevestigd in de stad Ur in het zuiden van Mesopotamië.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van muurschilderingen die voor het eerst werd ontwikkeld in Rome tijdens de heerschappij van Augustus en later ook in Pompeii. In de vroege fase kenmerkt deze stijl zich door fantasievolle, elegante, ranke ornamenten, partiële perspectieven en wisselende vlakken, gescheiden door effen zwarte, rode of gele vlakken. In de 1ste eeuw na Chr. toonde de volwassen Derde stijl zich in overdadige architectonische en mythologische scènes.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode in Egypte van circa 1075 tot 664 v. Chr. van de Eenentwintigste tot en met de Vijfentwintigste Dynastie. Sommige bronnen laten deze eindigen bij de Vierentwintigste Dynastie, rond 715 v. Chr. Het is een periode van politieke onrust, waardoor er tijdens sommige dynastieën weinig activiteit was op het gebied van kunst en architectuur. Kenmerkend voor deze periode zijn het toenemende belang van metaalbewerking, een tendens om de beeldhouwkunst te archaïseren, en een hoge artistieke kwaliteit.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Eigenschappen met betrekking tot, of gelijkend op diëlektrische eigenschappen, stoffen zoals lucht, keramiek of was, die als elektrische isolator fungeren en een elektrisch veld kunnen vasthouden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het werk van een groep Oostenrijkse kunstenaars die actief was in de jaren 60 van de 20ste eeuw. De stijl van de groep wordt gekenmerkt door gewelddadige en verontrustende uitdrukkingsvormen zoals acties en happenings, meestal gepaard gaand met naaktheid, bloed en de destructie van dierenlijken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Films die zich direct bezighouden met feiten en werkelijkheid van een bepaalde situatie en geen fictieve versie van de werkelijkheid geven. In deze films zijn echte mensen, plaatsen en gebeurtenissen te zien en geen acteurs of sets. De term verwijst naar het Franse woord 'documentaire', dat reisverslag betekent, en werd bedacht door de Franse filmmaker John Grierson. Een van de eerste bekende documentaires was 'Nanook of the North' (1922) over het leven van de Inuit. De twee belangrijkste ontwikkelingen in de documentaire waren cinéma verité in Frankrijk en direct cinema in de VS. De meeste van deze documentaires werden beïnvloed door tv-journaals en de lichtgewicht draagbare camera's waarmee filmmakers dichter bij hun onderwerp konden komen. In de jaren 70 en 80 van de 20ste eeuw werkte Errol Morris het genre van de documentaire verder uit door er fragmenten van tekenfilms in te gebruiken en door het gebruik van camera's met meerdere lenzen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vorm van alledaags ontwerp of ambacht die - om geld te besparen en ter ontspanning - voor het eerst werd gebruikt bij woningaanpassingen, schilderwerk, verbouwingen en herinrichtingen, en in de late jaren 50 en de jaren 60 van de 20ste eeuw op zijn hoogtepunt was. Meer recentelijk is de term gebruikt voor het beschrijven van een uitgebreider scala aan disciplines en genres, zoals de muziekstromingen alternative, punk en indie, radio en podcasts, en andere vormen van media voor zover niet gebruikt door professionals.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een schilderstijl die gedurende de renaissance en Reformatie in het Duitse Regensburg en op andere plaatsen langs de Donau tot ontwikkeling kwam. De stijl wordt gekenmerkt door een hernieuwde belangstelling voor de middeleeuwse vroomheid, een expressief gebruik van de natuur, de relatie tussen de mens of gebeurtenissen en de natuur, en de introductie van het landschap als centraal thema in de kunst. De term is bedacht door Theodor von Frimmel (1853-1928), die van mening was dat de schilderstijlen in de Donauregio rond Regensburg, Passau en Linz gemeenschappelijke kenmerken bezat. Hoewel de voornaamste kunstenaars uit deze regio niet in formele zin tot een school behoorden - het werk kwam niet uit één bepaald atelier of één kunstcentrum - lijkt er niettemin sprake te zijn van een stijl. De belangrijkste vertegenwoordigers van deze stijl zijn Lucas Cranach de Oudere en Albrecht Altdorfer.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode Champa die wordt geassocieerd met het koninklijke kloostercomplex Dong-Duong dat werd gesticht door koning Indravarman II (875-889 n. Chr.) en dat in het gebied floreerde van de 9de tot de vroege 10de eeuw. Bouwkundige kenmerken uit deze periode zijn gebaseerd op het Dong-Duong-complex en bestaan onder andere uit in baksteen opgetrokken heiligdommen die zijn gegroepeerd binnen interne omheiningen, zalen met pilaren, interne en externe penanten ter ondersteuning van de stupa, stenen kalan met meerdere verdiepingen, zuilconstructies die bekend zijn als stambah's en die qua vorm vergelijkbaar zijn met boeddhistische torenstupa's, een lange zaal die de vih'ra wordt genoemd en die beelden van Boeddha bevat, en altaren die tegen muren zijn geplaatst. In de beeldhouwkunst manifesteert deze periode zich in de religieuze trend van het Mahayana-boeddhisme, gekenmerkt door Boeddha-figuren die op Chinese wijze zijn gekleed, dv'rap'las-figuren met krachtige uitdrukkingen, dikke lippen, gestileerde oren en kortgeknipte bakkebaarden, bronzen beelden van Boeddha die zijn gegoten met behulp van het verlorenwasgietprocédé, bas-reliëfs die timpanen en altaren decoreren, en die verschillende koninklijke personages tonen in gestileerde handelingen, beelden van olifanten met gebogen achterpoten en met hun kop naar voren of met hun lichaam opgericht. Shaivitische koppen en vrouwelijke afbeeldingen van Tara uit deze periode worden gekenmerkt door een sterke frontaliteit en overdreven gelaatstrekken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de prehistorische periode (4de tot 1ste eeuw v. Chr.) en cultuur van de regio Indochina in Zuidoost-Azië. Met de stijlontwikkelingen in deze periode, die later onder Indiase en Chinese invloed zou komen, is de grondslag gelegd voor de beschaving in deze regio, zo wordt algemeen gedacht. De periode wordt vooral gekenmerkt door de ontwikkeling van grote stenen monumenten die als religieuze heiligdommen fungeren. In deze periode maakte het bronswerk een grote bloei door: rituele keteltrommen, huishoudelijk gerei en maskers vervaardigd met de verlorenwasmethode, ceremoniële bijlen die als machtssymbool fungeerden, en rijk bewerkte trommels van uiteenlopende grootte. De bronzen producten werden vaak gesierd met menselijke en dierlijke reliëfpatronen die waren afgeleid van geweven ontwerpen in textiel. De spiraalvorm was een populair motief in deze periode en verscheen als decoratief element op textiel en bronswerk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De kleine, pluizige veren die dicht tegen het lichaam van een volwassen vogel aangroeien, duidelijk ontwikkeld zijn en een fijne textuur hebben. Ze komen voor bij eenden, ganzen en andere watervogels.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grote metalen schotel met religieuze afbeeldingen in maat variërend van ca. 20 cm. tot ca. 65 cm, meestal gemaakt uit koperlegeringen zoals messing. Werd vervaardigd in de zestiende tot de achttiende eeuw. De schotel werd gebruikt tijdens het wassen en later als versiering aan de muur gehangen maar kon ook in de kerk worden gebruikt bij de doop en als offerschotel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Altaren, van relatief kleine omvang en draagbaar die vaak passen in een container samen met andere voorwerpen voor de eredienst of diensten. In de christelijke context, zijn voorbeelden gewijde altaa stenen die in een houder of op andere wijze aangebracht. Werden gebruikt door priesters die van locatie naar locatie reisden om de mis te houden waar een permanent gewijd altaar niet beschikbaar was. Specificaties zijn dat het een massief stuk natuursteen van een type en formaat moest zijn dat bestand tegen breuken was, ingewijd door een bisschop, groot genoeg om de hosties en de kelk te houden, en zo ontworpen dat het kan worden gebruikt in of op een tafel voor de dienst. Voor verplaatsbare versies van christelijke geschilderde of gesneden beeld-dragende objecten van het type weergegeven werd op of boven een altaar, gebruik "draagbare altaarstukken."

Toegevoegd op: 16-8-2017

Brede, meestal lage ladekasten of kastmeubilair op poten, met kastruimte. De kasten worden langs de muur van een eetkamer geplaatst en gebruikt als bewaarplaats en voor het opdienen van voedsel, alsmede voor het uitstallen van borden en ander kostbaar tafelgerei. Vroege exemplaren bestonden vaak slechts uit een plank die bij de eettafel werd geplaatst, en kwamen uitsluitend voor in ruimten waar werd gegeten. Gedurende de middeleeuwen vervulde de kast dezelfde functie. Vroege Europese dressoirs waren vaak etagegewijs opgebouwd, met schappen waarop koppen en schotels konden worden uitgestald. In de 17de eeuw werden de dressoirs ontworpen met een kast of een aantal laden onder een vlak tafelblad. De bovenzijde was hoger dan bij een gewone tafel, waardoor de borden beter zichtbaar waren en het voedsel eenvoudiger bereikbaar was voor een staand persoon. Soms gebruikte men ook dressoirtafels of zijtafels waarop al het voedsel werd uitgestald, en dienden de kostbaarder uitgevoerde dressoirs uitsluitend voor het uitstallen van servieswaar. 'Keukenkasten (wandkasten)' kunnen ongeveer dezelfde vorm en functie hebben, maar kwamen meestal in keukens voor en niet in eetkamers. Gebruik 'dressoirtafels' voor wandtafels die langs de wand van eetkamers worden gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar lineair perspectief waarbij sprake is van drie verdwijnpunten, over het algemeen in de context van rechthoekige vormen die zodanig zijn afgebeeld dat geen van hun zijden parallel is aan het afbeeldingsvlak, maar dat elk van drie groepen van parallelle lijnen samenkomt in een eigen verdwijnpunt. Deze techniek werd populair in 17de-eeuws Europees toneelontwerp. Deze term kan ook verwijzen naar afbeeldingen waarin sprake is van drie gezichtspunten, zoals ook vaak het geval was bij Chinese hangende rolschilderijen, waarbij de kijker de voorgrond van boven ziet, het middenplan op oogniveau en de hoogste objecten van onderen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kandelaar voor drie kaarsen. Op een pin in het midden staat een waskaars, in de twee houders ter weerszijden staan vetkaarsen. Wordt gebruikt op het feest van Driekoningen (6 januari).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Historische benaming die in de 18e eeuw werd gebruikt voor rekken waarop nat wasgoed werd gehangen om te drogen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Houten keukengootstenen, met name uit de 19e eeuw, die niet met een externe wateraanvoer zijn verbonden. Ze hebben boven een ondiepe zinken of tinnen bak waarin een afwasteil kan worden geplaatst en eronder meestal een kastje.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Prehistorische bijl met schachtgat met een symmetrisch snijblad aan elke kant daarvan. Zowel in steen, koper of brons teruggevonden. In de Minoïsche beschaving was het een veelvoorkomend religieus symbool en werd het ook als votief object gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Filmstroming die gangbaar was in Duitsland voor de Tweede Wereldoorlog en die haar hoogtepunt bereikte in de jaren 20 van de 20ste eeuw. De stroming gebruikte vertekening en overdrijving om de fysieke wereld te transformeren in een weerspiegeling van het innerlijke en de innerlijke mens. Plots en thema's van de films waren vaak somber van aard, met de nadruk op lange, duistere schaduwen, onnatuurlijke ruimten in composities, een gestileerde manier van acteren en droomscènes. Belangrijke films uit deze stroming zijn 'Das Cabinet des Dr. Caligari' en 'Nosferatu, eine Symphonie des Grauens'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de vroegste fasen van de Free Style, vanaf circa 475 v. Chr. Deze onderscheidt zich van de latere Free Style-vaasschilderingen door een algeheel gevoel van experimenteerzucht en het ontbreken van de grandeur die later gewoon was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Onderwijs, meestal na middelbaar onderwijs en op part-time basis of voor een korte termijn, soms zonder erkenning, bedoeld als voorzetting op of bijscholing van volwassenenonderwijs, voor de persoonlijke, academische of beroepsmatige ontwikkeling.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fluit met twee vingergaten en een duimgat. Gewoonlijk werd een trommel gespeeld in de andere hand. Het was door overblazen mogelijk een volledige diatonische toonladder te spelen. Heel wat volkse wijsjes en dansen lagen daardoor binnen het speelbereik.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van muurschilderingen die gangbaar was in de Late Republican periode. Deze stijl wordt gekenmerkt door toepassing van een mengsel van stucwerk en marmergruis op een oppervlak dat vervolgens in rode, groene en geelbruine vlakken werd geschilderd, omsloten door witte randen van geboetseerd stucwerk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het maken van een exact facsimilé van een model. Soms gaat het om een wassen model, maar vaak betreft het ook bestaande artikelen waarvan men reproducties probeert te maken. Het electrovormen vindt plaats door, met behulp van elektrische stroom, een dun laagje metaal, bijvoorbeeld koper of zilver, aan te brengen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In de natuur voorkomende legering van zilver en goud. Het stond ook bekend onder Egyptische naam Asem en er werd gedacht dat het een elementair metaal was, tot de Romeinen het maakten als legering.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode in Egypte van circa 2081 tot 1938 v. Chr., hoewel het land pas in 2008 werd herenigd en het Middel Rijk ontstond. Hoewel het zuidelijke Thebe de hoofdstad van de dynastie was, veroorzaakte de hereniging een terugkeer naar de artistieke tradities die aan het noorden worden toegeschreven, en een algehele eenvormigheid van stijl als gevolg van het centrale gezag over de koninklijke werkplaatsen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Procedé voor het scheiden van fijnere deeltjes in een mengsel van grovere deeltjes door ze te wassen of over te schenken; vaak gebruikt in keramiek om een meer fijnkorrelig stuk klei te maken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Onderscheidende plaatjes, insignes of tekens met een helmteken, wapenbeeld of een ander symbool dat door individuen of groepen werd gedragen of dat men op eigendommen bevestigde, met name de tekens die aangaven dat iemand eigenaar was van een adellijk huis of als dienaar bij dat huis hoorde, ongeacht of hij wapens droeg of niet.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor de schildertechniek met pigmenten die zijn opgelost in gesmolten was. Het wordt warm aangebracht op panelen of muren met een borstel of een spatel en gefixeerd door met een warmtebron over het oppervlak te gaan om de verf permanent te smelten en vast te zetten. Deze oude techniek was vooral populair in het oude Griekenland. De Engelse term is afgeleid van het Grieks en betekent 'ingebrand'. Hoewel de techniek in de 8ste en 9de eeuw in onbruik raakte, zijn er ook tegenwoordig nog exponenten ervan. Gebruik 'versieringen inbranden' voor de techniek van het versieren van klei.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schilderingen vervaardigd met kleuren die zijn opgelost in gesmolten was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een type gitaar dat tussen 1750 en 1810 zeer geliefd was in Engeland. Ze hebben een plat of licht gebold achterblad en zes snarenkoorden van metalen snaren, waarvan de onderste twee enkel- en de bovenste twee dubbelgespannen zijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Slibglazuur dat meestal met een kwast of door dompelen wordt aangebracht op een voorwerp van klei, om een glad oppervlak te verkrijgen waarop ander glazuur of decoraties kunnen worden aangebracht; bevat zowel kleuroxides als klei, veldspaat en silica.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verf die wordt gemaakt door droge pigmenten te vermengen met gesmolten, geraffineerde was en hars. Het wordt warm aangebracht op panelen of muren met een borstel of een spatel en gefixeerd door met een warmtebron over het oppervlak te gaan om de verf permanent te smelten en vast te zetten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar schermen die bestaan uit één paneel, doorgaans gemaakt van hout met lage poten. Het enkelvoudige scherm is in het algemeen de kleinste van de drie typen schermen in Oost-Azië. Enkelvoudige schermen uit China werden in standaards geplaatst en doorgaans gelakt; de panelen bevatten vaak een geschilderd tafereel, jadepaneel of spiegel. In Japan werden dergelijke panelen vaak vast gemonteerd en bij de ingang van een huis gebruikt als statussymbool of om aan te geven dat er een ceremonie aan de gang was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een Frans modeaccessoire, oorspronkelijk een hofsieraad, dat is afgeleid van het pelgrimsteken en dat op een hoed werd gedragen. Het was bedoeld als uitdrukking van de persoonlijke ambities van de drager.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een stijl en cultuur die in delen van Europa werd aangetroffen nadat de Gravettien-cultuur over het algemeen was verdwenen. In de cultuur worden veel kenmerken van de Gravettien-cultuur, met enkele lokale aanpassingen, gehandhaafd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar oude Griekse dij- en kniebeschermers van wolbewerkers. Zij hebben de vorm van een halve cilinder van dik terracotta, aan één uiteinde open en aan het andere gesloten, waarvan het gesloten einde aansluit op de knie. Het precieze gebruik is onzeker, maar op enig moment tijdens de wolmakerij, na het kaarden en wellicht voor het spinnen, werden de vezels langs de bovenkant van een epinetron, ruw gemaakt met een ingesneden patroon, gewreven. Het knie-einde was soms versierd met een geperst vrouwenhoofd, toepasselijk aangezien weven en wolbewerking werden beoefend door vrouwen. Sommige van de met figuren versierde en uitvoeriger beschilderde epinetra werden waarschijnlijk als huwelijksgeschenken aan jonge vrouwen gegeven. Hoewel de term ‘onos’ vaak als synoniem van epinetron wordt gebruikt, was een onos een voetsteun voor wolbewerkers.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst in algemene zin naar afdrukken van een plaat of blok die meestal voorafgaand aan de reguliere uitgave zijn gemaakt, teneinde de voortgang van een werk te corrigeren of te controleren, of er iets aan toe te voegen. Vroeger verwees de term ‘drukproeven’ feitelijk naar proefdrukken die werden gemaakt voordat het werk aan de plaat of het blok was voltooid. Sinds de 18de eeuw zijn algemeen gebruikte begrippen: afdrukken avant la lettre, afdrukken voor de kunstenaar, afdrukken met remarque en drukkerstesten; dit zijn typen proefdrukken die bewust zijn gemaakt om tegen hogere prijzen te worden verkocht; het zijn dan ook geen drukproeven in de zuivere betekenis van het woord. De term wordt soms incorrect gebruikt als synoniem voor 'afdrukken'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de aardewerkstijl die rond 1652 v. Chr. te vinden was in de voorsteden van Zhengzhou, bij Erligang in China. De stijl kenmerkt zich doorgaans door aardewerken vaten met drie holle poten en touwindrukken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar Zoroastrische priesters met lage rang. Ervads hebben de navar ondergaan, de eerste van de twee inwijdingsrites voor priesters. Bij belangrijke ceremonieën fungeren ervads slechts als hulppriester. De verwante historische term 'ehrpats' verwees oorspronkelijk naar geloofsleraren aan wie de zorg voor het vuur was toevertrouwd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Nederzettingsvorm waarbij de bewoning bijna geheel geconcentreerd is in het eigenlijke dorp. Daar omheen liggen de blokken bouwland (essen). In Nederland is een esdorp of brinkdorp een van de dorpsvormen op de zandgronden in Nederland, over het algemeen ontstaan in de Hoge Middeleeuwen. De es was de gemeenschappelijke akker. Vaak ligt deze wat hoger dan het dorp. Die hoge ligging is deels ontstaan door de wijze van bemesting van de essen, en deels doordat de locaties van zichzelf al hoger lagen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een helder grasgroene variëteit van beril, zeer geliefd als edelsteen. De naam is afgeleid van het Griekse woord 'smaragdos', dat verwijst naar een aantal stenen die weinig gemeenschappelijk hebben behalve een groene kleur. De smaragd in de Bijbel was vermoedelijk granaat. In oude beschavingen werd de echte smaragd, die al in 2000 v. Chr. uit noordelijk Egypte werd ingevoerd, echter ook zeer gewaardeerd. Griekse smaragdwinners werkten voor Alexander de Grote en Cleopatra. De fysische eigenschappen van smaragd zijn in principe hetzelfde als van beril, waarbij licht slechts matig wordt gebroken en verstrooid. Dit betekent dat geslepen stenen beperkt schitteren. De edelstenen worden in plaats daarvan gewaardeerd om de prachtige kleur, die waarschijnlijk het resultaat is van kleine hoeveelheden chroom. De steen verliest zijn kleur wanneer deze sterk wordt verhit. In de jaren dertig van de 19de eeuw werd voor het eerst synthetische smaragd vervaardigd. Heden ten dage wordt synthetische kristalaangroei gerealiseerd met een hydrothermale methode of een proces van gesmolten verdunningsmiddel. Synthetische kristallen vertonen een sterke gelijkenis met de kristallen in natuurlijke smaragd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Britse beweging die van invloed was op de kunst en architectuur in de jaren 70 en 80 van de 19de eeuw. Na de filosofie van l'art pour l'art achtte de aesthetische beweging de schoonheid en de autonome waarde van de kunst hoger dan didactische doeleinden, verhalende inhoud of betekenisvolle onderwerpen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Heestersoort die inheems is in Mexico en in het zuidwesten van de Verenigde Staten. De bladloze stengels zijn bedekt met een wasachtige substantie om de plant tegen transpiratie te beschermen. De Latijnse naam verwijst naar de gewoonte om het sap te gebruiken als middel tegen seksueel overdraagbare aandoeningen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Elke laklaag die niet urushi is; dook in de 18e eeuw voor het eerst op in Europa, waar oosters lakwerk toen erg populair was en vaak werd nagemaakt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Filmgenre dat zich concentreert op het in beeld brengen van seksuele, exploiterende en meestal horrorachtige onderwerpen. Grindhouse-films zijn meestal bloederig, low budget en gericht op jonge volwassenen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Europees type aardewerk met tinglazuur dat met name werd vervaardigd in Frankrijk, Spanje, Duitsland en Scandinavië. De eerste faience werd begin 16de eeuw in Frankrijk geproduceerd, onder invloed van de techniek en ontwerpen van het Italiaanse majolica. De naam is afgeleid van de Italiaanse stad Faenza, die beroemd was om zijn majolica. De term dient te worden onderscheiden van 'majolica', het aardewerk met tinglazuur dat in Italië werd vervaardigd, en het 'Delfts aardewerk' uit Nederland en Engeland. Er is geen verband met de oude objecten of materialen die rond 4500 v. Chr. in het Nabije Oosten werden ontwikkeld en eveneens de naam 'faience' droegen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lichten die meestal in de hand worden gedragen. Ze bestaan uit een stuk harshoudend hout of bundels van vezels die met pek, was, hars, talk of een andere brandbare stof worden doordrenkt. De naam wordt ook gebruikt voor lampen op stokken die als fakkels worden gedragen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Orde van 5 families met 309 soorten, waaronder de havik, valk, adelaar, secretarisvogel en condor. Gewoonlijk hebben de vogels uit deze orde een zeer scherpe haaksnavel met een washuid (vlies op de snavel) waarin de neusgaten zitten, lange en tamelijk brede vleugels die geschikt zijn voor thermiekvliegen, sterke poten met grijpklauwen en een opponeerbare achterklauw. De meeste soorten zijn carnivoren. Ze jagen op zicht, overdag of in de schemering, en leven uitzonderlijk lang, maar reproduceren zich langzaam. De eerste soorten ontstonden in het Midden-Eoceen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Familie van geglazuurd Chinees porselein uit de Qing-dynastie en later die wordt gekenmerkt door een heldergroen email, hoewel ook andere kleuren voorkomen, zoals ijzerrood, blauw, geel en paars. De stijl was van invloed op de Europese porseleinindustrie. De term is in de 19de eeuw bedacht door de keramiekhistoricus Albert Jacquemart.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kapmantel, voorzien van borduurwerk of anderszins versierd, die wordt gedragen over de albe. Fanons zijn rond van vorm en hebben een ronde opening in het midden voor het hoofd. De mantel steekt net uit over de schouders en vormt aan de voor- en achterkant een halve cirkel, zoals bij een korte cape. Van de achtste tot en met de twaalfde eeuw werden fanons gedragen door personen van verschillende niveaus in de kerkelijke hiërarchie. In de eeuwen daarna was dat voorbehouden aan de paus. Om pauselijke fanons te onderscheiden van fanons die ook door anderen werden gedragen, gebruikt men ook wel de term ���pauselijke fanon'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gallo-Romeinse tempel die vaak gebouwd werd op een origineel Keltische religieuze site. Het grondplan was beïnvloed door eerdere Keltische heiligdommen. Bestond uit een centrale cella met een (zuilen)galerij met lessenaarsdak, beiden vierkant van vorm.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Visueel effect dat zich voordoet als een film met minder dan 24 frames per seconde wordt opgenomen, zodat de actie bij projectie van de film op normale snelheid versneld lijkt. De meeste stomme films werden opgenomen met ongeveer 16 frames per seconde, zodat bij de vertoning de beweging er sneller uitziet, en met dit soort schokkerige beweging worden deze films soms geassocieerd. Fast motion was een favoriete techniek van regisseur Mack Sennet, die het gebruikte in stomme komedies en is sindsdien ook gebruikt in modernere films, zoals 'Tom Jones' van Tony Richardson (1963).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst en architectuur die is verbonden met de islamitische Berberdynastie met dezelfde naam die regeerde in Ifriqiya (in het tegenwoordige Tunesië) van 909 tot 972 en in Egypte van 969 tot 1171. De afkomst van de Fatimids, die behoorden tot de Shi'a-sekte, ging terug tot Fatima, de dochter van Mohammed. De Fatimids hadden vele rivalen met wie ze de strijd moesten aangaan. Daarnaast hadden ze te maken met de Kruisvaarders. Fatimid-kunst is opmerkelijk vanwege het internationale karakter: deze kunst slaat een brug tussen het oosten en het westen van de islamitische wereld en stond open voor de Hellenistische erfenis van het Mediterrane gebied en voor sommige ideeën van de christelijke machten uit het noorden. Hoewel Fatimid-kunstenaars materialen en technieken bleven gebruiken die werden ontwikkeld door de Tulunids, werd de abstractie waarmee de Tulunids graag werkten, vervangen door belangstellend verkennen van de traditie van figuratieve representatie die was overgenomen vanuit Irak. Schilderkunst, boekillustraties, hout- en ivoorsnijwerk en glas-, keramiek- en textielontwerp zijn voorzien van figuratieve decoratie die ongeëvenaard is in contemporaine islamitische kunst. Belangstelling voor naturalisme is eveneens evident. De iconografie van Fatimid-kunst is vaak schatplichtig aan Abbasid-hofkunst. Tegelijk met de ontwikkeling van figuratieve tradities werden ook ontwerpen ontwikkeld die waren gebaseerd op oneindige systemen van lineaire patronen; deze vorm van ornamentatie werd een van de meest succesvolle vormen van abstracte islamitische kunst. Figuratieve kunst was ongepast voor religieuze gebouwen, die in plaats daarvan werden versierd met een krachtige nieuwe stijl van beeldhouwen die gewoonlijk werd gekenmerkt door elegante inscripties in een karakteristieke vorm van Koefisch schrift, versierd met bladvormige en bloemelementen. Een tritonshoornschelpmotief dat bekend is uit de late oudheid, was populair bij de Fatimids, zoals te zien is op de façade van de moskee van al-Akmar. Er is niets bewaard gebleven van de twee Fatimid-paleizen die in het centrum van Caïro stonden, maar verhalen over deze paleizen getuigen van hun pracht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar beweging in Amerika die floreerde van ongeveer 1785 tot 1820 en die was gebaseerd op de opleving van Romeinse architectuurstijlen bij het ontwerp van regeringsgebouwen. De beweging, die werd gestimuleerd door Thomas Jefferson en Benjamin Latrobe, is gebaseerd op het metaforische concept van de Verenigde Staten als zijnde analoog aan de Romeinse Republiek in zijn grandeur en politieke filosofie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vuurstenen werktuig uit het Jong Paleolithicum in de vorm van een scherpe punt die eigen was aan de Federmessercultuur. Federmesser is Duits voor 'pennenmes'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

IJzerproces meestal gebruikt voor het reproduceren van technische tekeningen; levert een zwart beeld op. Het beeld wordt ontwikkeld met galluszuur en wordt gefixeerd door het in water te wassen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Braziliaanse feesten en ceremonies die worden gehouden op de vijftiende verjaardag van een meisje ter ere van haar officiële introductie in de volwassen wereld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Nauwsluitende, kegelvormige mutsen met een platte bol; meestal van vilt en vaak versierd met een lange kwast; oorspronkelijk afkomstig uit Turkije.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van 15de-eeuwse Italiaanse gravures waarin met behulp van dunne dicht bij elkaar getrokken lijnen en enige kruisarcering toongradaties worden opgewekt die vergelijkbaar zijn met die van een gewassen tekening.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Particuliere scholen, meestal voor meisjes, met voornamelijk opleidingen in huishoudelijke vaardigheden, cultureel gedrag en sociale activiteiten, zodat jonge dames van bepaalde sociale klassen klaar zijn voor de traditionele rol van volwassen vrouwen in beschaafde gemeenschappen. Naast een beperkt onderwijs in algemene kennis worden op finishing schools voornamelijk zaken aangeleerd als goede manieren, houding, handwerken, tekenen, maaltijdplanning, kledingplanning, conversatietechnieken, toezicht op kinderopvang, zang en dans.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fakkels die uit stukken touw of een soortgelijk materiaal bestaan die met was, talk, hars of teer zijn doordrenkt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl die in verband wordt gebracht met de regio Flores in Indonesië. De stijl wordt gekenmerkt door bewerkte schelpen en botten, gedetailleerd kraalwerk en vergulde, met edelstenen bezette sieraden. Bij deze stijl worden ook niet-inheemse materialen zoals glas en koraalkralen toegepast in inheemse ontwerpen. Hoofd- en halssieraden worden vaak gegoten met het verlorenwasgietprocedé, en versierd met motieven van buffelkoppen en -hoorns. Monumentale beeldhouwwerken in deze stijl dragen sterke religieuze invloeden, met offeraltaren en heilige megalietstructuren, menhirs, dolmens en terrasvormige grafheuvels. Na de introductie van het hindoeïsme en het boeddhisme werden in de monumentale beeldhouwkunst ook symbolen van Boeddha en Shiva gebruikt. In de beeldhouwkunst in deze stijl bestaat een sterke houtsnijwerktraditie, waarbij vaak een mythische draak-slang wordt afgebeeld ter versiering en als symbool van bescherming.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Uitgestorven mensensoort die tussen 94.000 en 18.000 jaar geleden leefde, dus ruim binnen de periode van de moderne mens, vermoedelijk op het Indonesische eiland Flores en mogelijk ook elders. In 2004 vond een team van Australische en Indonesische antropologen de skeletresten van een volwassen vrouw en van andere personen in de Liang Bua-grot op Flores. Deze mensen van deze soort werden ongeveer een derde van de grootte van de moderne mens. Ze vervaardigden gereedschappen, jaagde op dwergolifanten en andere dieren en kookten voedsel. De Floresmens stamt mogelijk af van de H. erectus, een veel oudere en grotere mensensoort waarvan wellicht ook de moderne mens afstamt. De geringe lengte van H. floresiensis was mogelijk het gevolg van eilanddwerggroei. Aangezien er geen resten van H. erectus op Flores zijn aangetroffen, is een alternatieve theorie dat deze soort al een gering postuur had toen hij op het eiland kwam, mogelijk als gevolg van een veel vroegere afstamming van een gemeenschappelijke voorouder van H. erectus.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een glazuur dat bestaat uit een transfergedrukt blauw ontwerp op wit porselein of steengoed en dat wordt gekenmerkt door het zachte, luchtige of wazige ontwerp of door de vervaagde randen van het ontwerp, alsof het blauw is uitgelopen op de witte ondergrond. Dit effect werd bereikt door het werk te bakken in een omgeving met vluchtige chloriden, waardoor het blauwe pigment werd verspreid over het glazuur. Het glazuur werd ontwikkeld in de vroege 19e eeuw, oorspronkelijk in Staffordshire; het was populair in de Engelse en Amerikaanse Victoriaanse en Edwardiaanse tijd. Het blauw kan variëren van grijsachtig blauw tot groenachtig blauw, maar de meest gewilde kleur is helder kobaltblauw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vroege fonografisch opnameapparaten van het type dat in 1857 werd uitgevonden door Léon Scott de Martinville, bestaande uit een hoorn of trommel waarmee geluidsgolven op een membraan werden gericht. Aan het membraan zat een stekelhaar van een varken die over een lampzwarte cilinder heen en weer ging. Op die manier werden de geluidsgolven visueel vastgelegd. Het was het eerste apparaat waarmee geluid kon worden geregistreerd, maar men kon er nog geen geluid mee reproduceren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Geluidsdragers uitgevonden door Thomas Edison in 1877. Zij waren de vroegste vorm van fonografische opnames, en werden commercieel op de markt gebracht. Geluid werd gekanaliseerd via een hoorn en tegen een trillend membraan. De resulterende trillingen werden overgebracht naar een naald, die een spiraalvormig pad volgde langs een oppervlak, meestal van was, dat op een een roterende cilinder was aangebracht. De daaruit voortkomende cilinder kan worden gespeeld door een cilinder fonograaf.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Apparaten die geluid reproduceren door middel van een trillende naald die de groef volgt van een draaiende rol, gewoonlijk van was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vroeger was dit een verzameling lettervormen die bestond uit alle letters, cijfers, leestekens en andere tekens die tot één ontwerp en puntgrootte behoorden, waarbij andere reeksen tekens, zoals het vet gedrukte soort van hetzelfde ontwerp, er niet bij werden gerekend. In de fotocompositie en desktop publishing is een font de reeks tekens en andere symbolen van één stijl die als eenheid beschikbaar is, bijvoorbeeld op een strook film of programmamodule.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar stijl en beweging die is verbonden met een groep Poolse schilders en beeldhouwers die werkzaam waren tussen 1917 en 1922 en die van 1917 tot 1919 hoofdzakelijk bekend waren als Poolse Expressionisten. De Formisten stelden voor het eerst werken tentoon in Kraków in 1917, en streefden ernaar een duidelijke nationale stijl te creëren die in overeenstemming was met de ideologieën achter het Poolse modernisme.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar fotomechanische kleurenafdrukken die lithografisch werden geproduceerd van fotografische negatieven. De techniek werd in de jaren 90 van de 19de eeuw ontwikkeld door het Zwitserse Art Institute Orell Füssli, ook bekend als Photoglob Zürich. De techniek werd geïntroduceerd tijdens de Wereldtentoonstelling in Parijs in 1898 en werd gebruikt tot de jaren 30 van de 20ste eeuw. De techniek was een van de meer succesvolle pogingen om kleurenafbeeldingen te produceren voor de komst van de kleurenfotografie. Fotochroomafbeeldingen lijken inderdaad bedrieglijk veel op kleurenfoto's, tenzij ze worden bekeken met een vergrootglas. Een zwart-witfoto diende als basis en een vorm van fotolithografie met maximaal zestien kleuren werd gebruikt voor de uiteindelijke afbeelding. Fotochroomafdrukken onderscheiden zich van chromolithografieën door hun harde, heldere coating. Het gepatenteerde proces werd in licentie gegeven aan bedrijven in Engeland en Amerika. De meeste fotochroomafdrukken zijn vergezichten van het westen van de Verenigde Staten, Europa en het Midden-Oosten. William Henry Jackson en de Detroit Publishing Company produceerden een groot aantal fotochroomafbeeldingen. Voor de onderschriften werden vaak gouden letters gebruikt in het onderste gedeelte van de recto's, met vermelding van de locatie op de afbeelding en soms de maker. Het proces was arbeids- en tijdintensief en er kwamen snellere en eenvoudigere technieken voor in de plaats.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Procedés waarbij via een fotografisch procedé (dat wil zeggen, waarbij gebruik wordt gemaakt van lichtgevoeligheid) een beeld wordt overgebracht, en waarbij vervolgens via een apart procedé een afdruk wordt geproduceerd die zelf nooit lichtgevoelig was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Filmmateriaal dat is ingevoegd in een speelfilm maar dat oorspronkelijk voor een ander doel was gemaakt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De grootste religieuze orde binnen de rooms-katholieke kerk, gesticht door St. Franciscus van Assisi in het begin van de 13de eeuw. De strenge en eenvoudige voorschriften van Franciscus leggen de nadruk op de gelofte van armoede, een voorwaarde die tot veel conflicten heeft geleid. St. Franciscus riep zijn volgelingen op rond te trekken en te preken, maar ook om de armen en zieken te helpen. Het effect van de vroege straatpredikers en met name van hun stichter was enorm, zodat er binnen 10 jaar 5000 Franciscanen waren. St. Bonaventura (1257-1274) bedacht een gematigde interpretatie van de regel van St. Franciscus, waardoor de verschillende stromingen die zich door de jaren heen hadden gevormd werden herenigd. Om deze reden wordt hij soms wel de tweede stichter van de orde genoemd. Onder St. Bonaventura breidde de orde zich uit en werd deze bekend om zijn theologische scholen. Enkele van de vroegere stromingen vinden hun weerklank in de drie onafhankelijke takken van de Eerste Orde der Franciscanen: de observanten, de conventuelen en de kapucijnen. De Tweede Orde is de orde van nonnen, gesticht door St. Clara onder leiding van St. Franciscus, bekend als orde van de arme klaren of clarissen. De Derde Orde bestaat uit religieuzen en leken, zowel mannen als vrouwen, en is verder onderverdeeld in de seculiere derde orde (levend in de wereld, zonder gelofte) en de reguliere derde orde (levend in religieuze gemeenschappen, met gelofte).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Garneersel bestaande uit lange of korte stukken rechte of gedraaide draad, koord of kwast; vaak gegroepeerd of geknoopt in verschillende ontwerpen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Quilts, vaak gedecoreerd met patriottische symbolen of specifieke mannenonderwerpen, vervaardigd door familie of vrienden voor jonge mannen die volwassen worden, hun leertijd hebben voltooid of uit huis gaan. Geen Nederlands equivalent.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dunne ijzeren frames, met scharnieren bevestigd aan het timpaan van een handpers, waarin het te bedrukken vel werd gedaan, waarna men het liet zakken boven de drukvorm, voordat de slede onder de degel werd gerold. Het frisket was bedekt met papier met uitsnijdingen waar het papier in contact moest komen met het type.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In eerste instantie gebruikt om het werk aan te duiden van een groep kunstenaars die actief was in San Francisco in de late jaren 50 van de 20ste eeuw. Later gebruikt als naam voor een tentoonstelling in Californië in 1967. De stijl wordt gekenmerkt door een preoccupatie met ziekelijke, schokkende en seksueel uitdagende beelden, die tot uiting komt in bizarre combinaties van materialen zoals leer, staal, klei, vinyl, bont en keramiek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de literaire en kunstzinnige stroming, met Italië als centrum, die wordt gekenmerkt door snelheid, dynamiek, energie en verwerping van het oude. De aanzet tot het futurisme werd gegeven door een manifest van Filippo Tommaso Marinetti uit 1909. Het futurisme kwam ook in Rusland tot bloei, maar was daar overwegend revolutionair en politiek getint. In de schilderkunst wordt de stijl aanvankelijk gekenmerkt door het gebruik van divisionistische technieken, maar in 1912 deden de simultane weergave en vlakvervorming van het kubisme hun intrede. In de bouwkunst vonden de futuristische ideeën hun uitwerking in tekeningen en stadsontwerpen van utopische gemeenschappen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese neolithische periode van circa 3300 v. Chr. tot aan het begin van de Bronstijd. Het gebied omvatte het westen van de provincie Shaanxi en de provincies Gansu en Qinghai, maar de cultuur heeft haar naam te danken aan het feit dat de fraaiste aardewerken voorwerpen op sites in Gansu zijn opgegraven. De Gansu-cultuur kende drie fasen: Majiayao (circa 3300-circa 2100 v. Chr.), Banshan (circa 2800-circa 2300 v. Chr.) en Machang (ca. 2000-ca. 1800 v. Chr.). Deze fasen werden gevolgd door de fasen Qijia (circa 2000-circa1600 v. Chr.), Xindian en Shajing. De fijnste keramische Gansu-houders zijn licht uitgevoerd en hebben een dunne romp, en zijn voorzien van allerlei soorten krachtig geschilderde decoraties. De klei werd zorgvuldig geselecteerd en geprepareerd, en het geschilderde decor werd uitgevoerd in aardpigmenten die vermoedelijk met een zacht penseel werden opgebracht. Het opvallendste type vaatwerk dat tijdens deze periode werd vervaardigd, was de grafurn met brede schouder en smalle voet.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een regionale school van Pahari-miniatuurschilderkunst die wordt geassocieerd met Garhwal, in het uiterste zuidoosten van het heuvelgebied van Punjab; de Garhwal-school kende een bloeitijd vanaf de tweede helft van de 18de eeuw tot aan het einde van de 19de eeuw, met name in Srinagar, de hoofdstad van dit gebied. De school was weliswaar niet productief maar heeft wel een belangrijke bijdrage geleverd aan de Pahari-schilderkunst. Kenmerkende elementen zijn een krachtige en zorgvuldige lijnvoering, heldere kleuren, expressieve figuren, krachtige composities en weelderige, sfeervolle landschappen. De invloed van de Guler-schilderkunst staat nog volop ter discussie, aangezien er diverse stilistische overeenkomsten bestaan tussen de twee scholen. Vermoedelijk hebben zich schilders uit Guler in Garhwal gevestigd, terwijl kunstenaars uit Garhwal op hun beurt mogelijk in de leer zijn geweest bij andere kunstcentra. Niettemin heeft Garhwal zijn eigen identiteit weten te behouden. De figuren in de Garhwal-schilderijen dragen steevast het halvemaanvormige shiva-teken op het voorhoofd, terwijl dit element doorgaans ontbreekt in andere Pahara-schilderijen. Andere onderscheidende kenmerken zijn tijgers, luipaarden en vogels die in paren worden afgebeeld, lotusvijvers en bloemen met puntige bloemblaadjes. De productie van de schilderschool liep geleidelijk terug in de 19de eeuw, toen Garhwal te lijden had onder invallen door vreemde mogendheden en onder aardbevingen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In algemene zin het gebruik van kneedbaar materiaal zoals was of klei om een driedimensionale vorm te creëren. In de keramische kunst verwijst het specifiek naar de vorming van een origineel keramisch object of het model of de maquette waarvan een mal wordt gemaakt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het doen ronddraaien van huiden, vellen of vellen in een trommel om bijvoorbeeld water of andere vloeistoffen eruit te verwijderen, om bijvoorbeeld verf- of looistoffen eraan toe te voegen of om ze te wassen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het procedé van met een hamer of ander gereedschap op metaal slaan om een vat of ander voorwerp te maken, of om versiering aan te brengen. De oudste techniek hierbij was mogelijk het maken van een dunne schijf van metaal door het metaal in een holte in een blok hout te hameren. Een vat kan langzaam worden gevormd doordat op het buitenste oppervlak wordt geslagen met behulp van een speciaal gevormde hamer en aambeeld. Bij bosseleren of repousséwerk wordt gebruikgemaakt van hameren om een dessin of patroon aan te brengen in een metalen voorwerp, gewoonlijk door op de achterkant van het voorwerp te hameren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De techniek van de harde-afwerkingslak waarbij vele lagen vernis worden aangebracht. Die lagen vernis bestaan uit schellak die in alcohol wordt opgelost, vervolgens wordt gepolijst en daarna wordt versierd. De afbeeldingen zijn meestal oosters qua stijl en thematiek. Oorspronkelijk werd het japanlakken ontwikkeld om de echte oosterse lak, die in de tweede helft van de 17e eeuw erg populair was, te vervangen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het op één na grootste mormoonse kerkgenootschap. Het heeft zijn hoofdkwartier in Independence (Missouri) in de Verenigde Staten en telde aan het eind van de 20ste eeuw meer dan 200.000 leden. De Gemeenschap van Christus is voortgekomen uit een van de facties die zijn ontstaan na de dood van Joseph Smith in 1844. Een groep mormonen die het leiderschap van Brigham Young afwees, stelde dat niet hij maar Smiths zoon de rechtmatige opvolger was; zij volgden Young niet naar Utah. De leiders van het kerkgenootschap waren tot 1996 afstammelingen van de grondlegger. De kerk wijst de aanduiding mormoons af vanwege de associatie met polygamie. De volgelingen vinden dat polygamie niet in overeenstemming is met de oorspronkelijke leerstellingen van de kerk, noch met de leer en godsdienstoefeningen van Smith. Veel doctrines van de Gemeenschap van Christus lijken op die van andere mormoonse kerkgenootschappen, maar de kerk kan in het algemeen worden omschreven als liberaler en oecumenischer. Zo laat de Gemeenschap van Christus de wijding van vrouwen toe en verwerpt zij de praktijk van het 'bloedoffer' waartoe Young opriep. De diensten van de Gemeenschap zijn bovendien openbaar.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kommen van metaal of porselein die gemaakt zijn als paar en in elkaar passen. Eén kom heeft een kleine tuit om water over de handen te gieten en de andere kom dient als waterreservoir. Ze werden gebruikt om de handen te wassen voor het eten of tijdens liturgische ceremonies. Men begon ze in de dertiende eeuw te vervaardigen in Limoges, hoewel het ontwerp ouder is. De naam is afgeleid van ���gemellus', Latijns voor ���tweeling'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor het inwrijven van schilderijen met olie, een procédé dat met name in de 18e en de 19e eeuw populair was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een periode en stijl van Griekse kunst en cultuur die zich eerst ontwikkelde in Attica maar uiteindelijk is aangetroffen in heel Griekenland, in Italië en in de Levant. Over het algemeen wordt de periode gedateerd van circa 900 tot circa 700 v. Chr., hoewel sommige classificatiesystemen de protogeometrische periode weglaten en de geometrische laten aanvangen in 1100 v. Chr. Het aardewerk wordt gekenmerkt door donker-op-lichte decoraties, geordend in regelmatig afgebakende horizontale banden, en verschilt van de protogeometrische stijl doordat de ontwerpen drukker zijn, met banden die vrijwel het gehele vat bedekken. De ontwerpen bestaan uit keperbanden, driehoeken, meanders, swastika’s en kenmerkende gestileerde, hoekige menselijke en dierlijke figuren. Soortgelijke ontwerpen en figuursoorten werden gebruikt in de beeldhouwkunst en andere kunstvormen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Korrelpatroon voor boekbinderslinnen dat van circa 1833 tot 1866 in gebruik was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Amerikaanse tapijten uit het begin van de 19e eeuw die overlangs in wijde strepen met een grove, zelfgesponnen wollen draad werden geweven. De breedte van de tapijten was precies geschikt voor traplopers, of ze werden aan elkaar genaaid om zo een kamerbreed tapijt te maken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de cultuur van de Ghandara-regio in India, het gebied tussen de rivier de Boven-Indus en Kabul, onder de Kushana-dynastie; deze term verwijst met name naar de boeddhistische architectuur en beeldhouwkunst van de 2de tot en met de 6de eeuw n. Chr. De stijl ervan weerspiegelde de kosmopolitische connecties van zijn begunstigers en werd in hoge mate beïnvloed door de 2de-eeuwse Hellenistische kunst van Egypte en Syrië. Op zijn beurt was deze Ghandara-stijl een stimulans voor andere kunststijlen in Centraal-Azië, Wei China en Japan. Gandhara-kloosters en stoepa's waren zeer sierlijk, met westerse decoratieve elementen zoals acanthus-kapitalen, Hellenistische komediemaskers en putti. De stoepavorm zelf veranderde in Gandhara: de koepel werd hoger, de balustrades groter en fijner afgewerkt en de gelaagde paraplu-eenheid werd uitgebreid totdat deze uittorende boven de hele structuur. Gebeeldhouwde figuren waren gewoonlijk zwaar gedrapeerd in toga-achtige kledij en hun musculatuur werd meestal met nadruk weergegeven; beeldhouwwerken werden meestal gepleisterd en levendig beschilderd. Tegelijk met beeldhouwers in Mathura vervaardigden Gandhara-beeldhouwers een boeddha-icoon voor het in opkomst zijnde boeddhistische geloof; ook droegen ze bij aan de ontwikkeling van het beeld van Bodhisattva. Een groot aantal Gandhara-beelden is bewaard gebleven, alle heel homogeen in stijl. Belangrijke locaties bevonden zich in Shahji-ki Dheri, Takht-i-Bahai, de Taxila-regio, Sar Dheri en Sahr-i-Bahlol. Het uiterste noordwestelijke gedeelte van Gandhara strekte zich uit tot wat nu Afghanistan is; Religie en kunst in Gandhara-stijl bleven in die regio floreren tot ten minste de 8ste eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Naam van gestreken instrumenten die in het middeleeuwse Europa voorkomt van het midden van de 12de tot de late 14de eeuw. In 12de-eeuwse Duitse en Latijnse teksten wordt de term genoemd in combinatie met de 'vièle' (vedel), maar niet met de 'rebec', wat doet vermoeden dat de laatstgenoemde term een synoniem is. De term 'giga' begon uit fictieve en historische verslagen te verdwijnen in de 14de eeuw, toen 'rebec' in opkomst was. In verschillende talen worden de 'giga' en de 'vièle' beschreven als samen bespeelde instrumenten op feesten en vieringen, gewoonlijk in verband met minstrelen. Er is echter bewijs dat met de term in de vroege 14de eeuw soms ook werd verwezen naar instrumenten die als vedel zijn te identificeren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schotse variant van art nouveau die ontstond aan de Glasgow School of Art en zijn bloeitijd kende van ca. 1890 tot ca. 1920. Belangrijke aanhangers waren Charles Rennie Mackintosh, Herbert MacNair en de gezusters Frances en Margaret MacDonald. Toen Francis H. Newbery (1853-1946) in 1885 directeur werd van de Glasgow School, stond zijn leer onder de invloed van de Arts and Crafts-beweging. Deze propageerde kunst die doelmatigheid met schoonheid combineerde, waarbij eigenheid van en het experimenteren door de studenten werd gestimuleerd. Het tijdschrift 'The Hobby Horse' (dat voor het eerst verscheen in het voorjaar van 1884) had een voorliefde voor het samengaan van oud en nieuw, en een harmonieuze relatie tussen abstracte lijnen en massa's. De stijl werd verder ontwikkeld door de toenemende populariteit van het Keltische revivalisme, dat tegelijkertijd was ontstaan in Glasgow. Na het begin van de Eerste Wereldoorlog verdween de stijl langzaam maar zeker.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de technologie, oorspronkelijk ontwikkeld door het Amerikaanse ministerie van Defensie, die bestaat uit 24 satellieten welke continu wereldwijd signalen doorgeven. In combinatie met ontvangers op aarde kan het systeem op basis van driehoeksmeting zeer snel de lengte- en breedtegraad en de hoogte van een bepaald punt of boven het aardoppervlak bepalen. Het systeem wordt voor militaire doeleinden gebruikt, maar hoofdzakelijk voor het verzamelen van ruimtelijke gegevens die nodig zijn voor het samenstellen van landkaarten en voor het berekenen van geografische posities voor reizigers met een GPS-ontvanger. De oorspronkelijke naam van het systeem was 'NAVSTAR' (Navigation System with Timing And Ranging).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een taaie, elastische, eiwitachtige substantie die overblijft nadat de bloem van tarwe of ander graan is gewassen om zetmeel te verwijderen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een religieuze ideologie die in de 4de eeuw populariteit genoot in de christelijke wereld, hoewel ook mogelijk is dat het eerdere, niet-christelijke wortels heeft en is ontstaan als gevolg van een breuk met het judaïsme. De aanhangers van het gnosticisme hadden het idee dat alleen zij in aanmerking kwamen voor volledige verlossing, omdat zij beschikten over de leer van Christus met betrekking tot de kosmische oorsprong en de spirituele bestemming van mensen. Het werd beschouwd als een ketterse ideologie omdat gnostici God niet konden zien als Schepper, zij geheime tradities hadden, en geloofden dat Christus eigenlijk niet menselijk was en dat zijn kruisiging alleen een manier was om kwade machten te misleiden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor bassins die zijn verbonden met een afvoer en meestal ook een watertoevoer, waarmee men kan wassen en het water laten wegspoelen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een gepatineerde legering van koper en uiteenlopende hoeveelheden goud en zilver, die in de 2de eeuw voor Christus in Korinthe zou zijn ontwikkeld. Het is hoogwaardig materiaal voor versieringen en beelden. Voorwerpen die uit het metaal waren gehouwen werden verhit en weer afgekoeld, waardoor een glanzende paarszwarte patina ontstond die was bestand tegen glansverlies.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De vruchten van graangewassen, graankorrels

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ontvlambaar, vloeibaar mengsel dat bekend was bij de Byzantijnse Grieken en vooral werd gebruikt om vijandelijke schepen in brand te steken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor een muziek- en kledingstijl die aan het eind van de 20ste eeuw ontstond onder alternatieve hardrockbands in Seattle in de Amerikaanse staat Washington, en die in de jaren 90 van invloed was op nationale modetrends, meestal gebaseerd op het kostuum van stadsjongeren bestaande uit een flanellen hemd, gescheurde spijkerbroek en gevechtslaarzen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beelden in de vorm van een leeuw of een leeuw-hond, gewoonlijk van terracotta, steen of hout, met name dergelijke beelden die in paren zijn opgesteld als bewakers bij de ingang van tombes, paleizen en overheidsgebouwen in China en andere boeddhistische locaties in Azië en elders. Ze representeren ���Fo-honden', een mythisch dier dat half leeuw, half hond was. Dit soort beelden verschenen voor het eerst aan het eind van de derde eeuw v.Chr. in Han-China. Waarschijnlijk waren ze gebaseerd op Indiase afbeeldingen van de leeuw als de beschermer van dharma.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schilderstijl die in het begin van de 15de eeuw floreerde in het westen van Tibet; Guge was de naam van een koninkrijk in deze regio. De kleuren zijn ingetogen en van gedempte tonaliteit, net als in de Nepalese schilderkunst uit dezelfde periode. Figuren hebben doorgaans ronde, gezwollen gezichten en de belangrijkste bodhisattva's zijn ruim voorzien van sjaals en accessoires. Guge-schilderijen kenmerken zich door drukke composities en een dominerende rol van de kleur rood. De algehele stijl is gemaakt elegant. Centraal-Aziatische karakteristieken zijn in deze stijl nauwelijks te vinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een regionale school van Pahari-miniatuurschilderkunst die wordt geassocieerd met het kleine vorstendom Guler in het oosten van het heuvelgebied van Pahari. In de 18de en 19de eeuw leefden er in Guler een aantal kunstenaarsfamilies die tot de begaafdste van de regio behoorden. De destijds heersende dynastie diende het Mogolrijk, iets wat duidelijk terug te zien is in de ontwikkeling van de schilderkunst in Guler, aangezien schilderijen vaak werden uitgewisseld of geschonken. De familie Pandit Seu (begin 18de eeuw) was een vooraanstaande kunstenaarsfamilie die oorspronkelijk uit Guler afkomstig was, evenals de familie Dhumun en Purkhu. Pandi Seu zelf was mogelijk verantwoordelijk voor de versmelting van de intensiteit van de Pahari-kunst met het naturalisme en de atmosferische effecten van de Mogols, later vaste stijlkenmerken van de Guler-schilderkunst. Ook latere kunstenaarsfamilies lieten zich beïnvloeden door Pandit Seu, en zijn mogelijk verre verwanten. Wellicht trokken Guler-kunstenaars naar Chamba en Kangra toen hun families groter werden en er steeds meer opdrachten van buiten Guler kwamen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de cultuur van de Gupta-periode in Noord-Centraal-India vanaf de vroege 4de eeuw tot de late 5de eeuw, een periode die wordt beschouwd als de 'klassieke' periode van Indiase kunst. Tijdens de Gupta-periode was er sprake van een grote activiteit op het gebied van wetenschap, visuele kunsten, muziek en literatuur, en de periode had haar hoogtepunt tijdens de heerschappij van Chandra Gupta II (375-415 n. Chr.). Sommige van India's oudste bewaard gebleven schilderingen werden in deze periode gemaakt in de boeddhistische grotten van Ajanta in de Deccan; de schilderingen worden gekenmerkt door levendige kalligrafische lijnen en levensechte contemporaine details. De beroemde bouwkundige Gupta-stijl ontwikkelde zich mogelijk uit de Kushana-stijl; tegen het eind van de 4de eeuw had zich een duidelijke boeddha-icoon ontwikkeld, die werd gekenmerkt door monumentale eenvoud en een verfijnd realisme. De spanning van vroegere Mathuran-beeldhouwkunst is vervangen door een kalme en rustige atmosfeer die een spirituele andere wereldlijkheid aanduidt die een kenmerk is van de boeddhistische Gupta-stijl. Onder de vele beeldhouwkundige vondsten bij Sarnath is een groep sculpturen die bekend staat als de 'natte boeddha's' met nauwsluitende kleding en vliesachtige vingers als typische Gupta-kenmerken. Gedurende deze periode trad de hindoekunst op de voorgrond; het vroegste en opvallendste voorbeeld van Gupta-hindoekunst is de in rotssteen uitgehouwen schrijn van Udayagiri uit 401. De beeldhouwer van de reliëfs van de verwoeste Dashavatara-tempel bij Deogarh kopieerde de boeddhistische stijl van Sarnath en paste deze toe op een hindoemotief, met opmerkelijk resultaat. Er is echter heel weinig Gupta-kunst overgebleven, aangezien een groot deel van deze kunst, zowel boeddhistische als hindoeïstische kunst, werd vernietigd tijdens de invasies van de Hunnen en de komst van de islam.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lichaamspantser, vergelijkbaar met gambesons; nauwsluitend militair kledingstuk van rond de 14de eeuw die onder lichaamspantsers of maliënkolders werden gedragen. De gypoen die doorgaans wordt beschouwd als de voorloper van het wambuis, viel tot op de knieën en was soms voorzien van een riem. Er is enige verwarring tussen deze term en de term 'gypoenen (blazoenen)', die zijn gedefinieerd als een type overkleding. Ook is de vraag of gypoenen wel of geen mouwen hadden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stam van ongeveer 600 geregistreerde soorten, allemaal parasieten van gewervelde dieren (gewoonlijk vissen), wanneer ze volwassen zijn, en van geleedpotigen, wanneer ze jong zijn. De volksnaam verwijst naar hun snuit, waar haken aan zitten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De vezelachtige uitgroeiïngen op de huid van allerlei dieren, die bestaan uit het eiwit keratine en onder andere worden gebruikt voor het maken van stoffen, als opvulling en voor het maken van kwasten en borstels.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Souvenirs gemaakt van haar, gewoonlijk van mensen, maar soms ook van een geliefd huisdier. Het haar wordt vaak gevlochten in decoratieve patronen, om objecten van ijzerdraad gedraaid, enzovoort. Haar is het belangrijkste materiaal van dit soort objecten, maar men gebruikt soms ook zaadparels, glazen kralen, linten, gedroogde bloemen en andere materialen. Haarwerken zijn vaak aandenkens. Gewoonlijk draagt men ze of stalt men ze uit ter herinnering van degene van wie het haar was. Maar men maakt ze ook van het haar van levende personen, zoals de leden van een gezin of een kerkgemeenschap. Haarwerk was vooral populair in het victoriaanse tijdperk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Orde van diverse soorten insecten met een extreem kort volwassen leven dat van 30 minuten tot een dag duurt. In de zomermaanden komen ze in groten getale tevoorschijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een faiencestijl die in de jaren na 1720 tot ontwikkeling kwam in Haguenau, in het département Bas-Rhin in de Elzas, in het noordoosten van Frankrijk. Grondlegger van de stijl was de familie Hannong, die grote keramiekfabrieken in Straatsburg bezat. Typerend voor de stijl is het karakteristieke blauwwitte aardewerk dat is geïnspireerd op het Chinese porselein, en het aardewerk met lambrekijnranden, als imitatie van aardewerk uit Rouen. Later zouden meer kleurige ontwerpen kenmerkend worden voor deze stijl.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Reliëfproces voor kleuring en stereoscopie, in 1856 gepatenteerd door John Bishop Hall uit New York. Er werden twee vergelijkbare afdrukken gebruikt, waarvan er een transparant werd gemaakt met kunstharsvernis en de andere werd gewassen met gekleurde verf. De transparante afdruk werd boven op de geverfde aangelegd en ze werden samengevoegd met een glas- en een grondplaat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode en de stijl die worden geassocieerd met de Han-dynastie in China (tussen 206 v. Chr. en 200 n. Chr.). Na de val van de Qin-dynastie in 221 v. Chr. woedde er een burgeroorlog tot Liu Bang, die postuum de naam Gaodi kreeg, de eerste Han-keizer werd. De Han-periode was een van de grote bloeiperioden in de Chinese cultuurgeschiedenis en legde de basis voor toekomstige Chinese beschavingen. De belangrijkste kunst uit deze periode omvat geglazuurd aardewerk, bronzen vaatwerk en funeraire objecten, zoals modellen van huizen, beeldjes van mensen en dieren, en beschilderde bakstenen graftekens.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stangen die aan een muur, toonbank of ander oppervlak zijn gemonteerd en waaraan handdoeken en washandjes worden gehangen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kunstenaarskwasten van diverse soorten soepel, dierlijk haar, zoals rood marter- of eekhoornhaar.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode die is genoemd naar de heerschappij van koning Harshavarman III (1066-1080 n. Chr.) in het vroege Angkor-rijk, en die wordt gekenmerkt door een snelle expansie en stadsplanning. Monumenten uit deze periode ontwikkelden zich tot duidelijke functionele of symbolische typen. Het eerste van deze typen was de tempel-berg, een constructie die werd gebouwd op de top van een heuvel of berg in de vorm van een piramide met terrassen met daarin een centraal sanctuarium waarin een afbeelding was geplaatst die de macht van de koning symboliseerde. Het tweede type was een tempel die was gebouwd op vlakke grond en die qua ontwerp was gebaseerd op Indiase en Cambodjaanse tempels. Beide tempeltypen werden over het algemeen gebouwd van baksteen, lateriet of zandsteen, bevatten interne sanctuaria en bogen op kraagstenen. Beeldhouwwerken uit deze periode waren gewoonlijk voorbeelden van de Koh Ker-stijl (tweede kwart van de 10de eeuw) en de Banteay Srei-stijl (tweede helft van de 10de eeuw), die werden gekenmerkt door reliëfsculptuur die een reeks Indiase legendes afbeeldde, en van de stijl van de Khleangs (laat 10de tot vroeg 11de eeuw), die werd gekenmerkt door een reeks bladmotieven op tempeltimpanen en figuren van jeugdige godheden, vaak met kuiltjes in de wangen, gekleed in dunne, nauwsluitende kleding en versierd met sieraden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Procedé vooral gebruikt voor het kopiëren van brieven, uitgevonden in de 19e eeuw, waarbij iets dat met anilinekleurstof was geschreven of getekend wordt overgebracht op een geprepareerd gelatineoppervlak, waarvan dan een aantal kopieën kunnen worden gemaakt; later vervangen door spirit duplicatie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Mengsel van bijenwas en lampzwart dat wordt gebruikt voor het maken wrijfsels en het poetsen van schoenen, met name de randen van de zolen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beplantingen van struiken of houtachtige gewassen in een rij, meestal als hekken, afscheidingen of windbrekers.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Diazoprocédé uitgevonden door J.N. de Nilpce in 1825, waarbij bitumen die in een coating werden aangebracht op glas of metaal zich verharden in relatie tot de belichting. Na wassen met lavendelolie bleef enkel het verharde gedeelte van de plaat over.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een belangrijk christelijk feest dat de tenhemelopneming van Christus gedenkt. Het feest wordt sinds de 4de eeuw veertig dagen (de vijfde donderdag) na Pasen gevierd door zowel oosterse als westerse kerken. Hemelvaartsdag gedenkt het koningschap van Christus, de tenhemelopneming van Christus ter verheerlijking van de menselijke natuur en de voltooiing van de verlossing van hen die in Christus geloven (de Hemelvaart is de laatste verlossende handeling). In de middeleeuwen werd er in het kader van het feest een processie gehouden om de tocht van Christus naar de Olijfberg te gedenken, volgens de traditie de plaats van de Hemelvaart. Een ander oud gebruik was het optillen van een kruisbeeld of een beeld van de verrezen Christus door een opening in het dak van de kerk. Soms ging dit gepaard met een duivelsfiguur die tegelijkertijd afdaalde. Een onderscheidend kenmerk van de westerse liturgie van Hemelvaartsdag is het doven van de paaskaars na de lezing van het evangelie. De paaskaars wordt voor het eerst ontstoken met Pasen en wordt gedoofd als symbool voor het feit dat Christus de aarde verlaat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Volwassen vrouwtjesvogels.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Decoratiemotief in de vorm van een gestileerde iris of lelie, voorzien van drie (soms vijf) gekrulde bloembladen, waarvan er één de centrale as van het symmetrische ontwerp vormt. Het ontwerp is gebaseerd op de iris, die gelijk was gesteld aan de lelie en dezelfde symbolische verwijzingen bezat; vermoedelijk ontwikkeld vanuit het motief van de kamperfoelie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Engelse en Amerikaanse tafels die in de 18e eeuw werden gemaakt om de faciliteiten van een moderne badkamer te bieden, met voorzieningen voor een waskom, kannen, bidet en andere toiletbenodigdheden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De huid van een volwassen vrouwtjeshert, waarvan leer werd gemaakt dat werd gebruikt voor de vroege boekbinderij. Gebruik 'wildleer' voor het zachte suèdeachtige leer dat wordt gemaakt van de vleessplit van huid van schapen of (jonge) geiten. Gebruik 'hertenleer (vrouwtjeshert)' voor leer gemaakt van hertenhuid (vrouwtjeshert).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Militaire leiders van de kozakken; oorspronkelijk was dit de Poolse titel voor opperbevelhebbers.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl in de Shinto-architectuur die zich ontwikkelde tijdens de Heian-periode (794-1185). De stijl wordt gekenmerkt door een tempelsoort waaraan een vast dak was gebouwd aan de voorkant en twee zijden van het hoofdgebouw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl in architectuur en binnenhuisarchitectuur die in de jaren 70 van de 20ste eeuw populair was in Europa en Noord-Amerika. In de binnenhuisarchitectuur wordt de stijl gekenmerkt door het hergebruik van industriële materialen, producten en gereedschappen voor woninginrichting. In de architectuur wordt de stijl gekenmerkt door het gebruik van gestroomlijnde vormen, materialen uit het ruimtevaarttijdperk en geprefabriceerde onderdelen met het doel om de grenzen van de technologie te verkennen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Leunstoelen die zijn bedoeld voor hoeken in kamers, met vier poten en een doorlopende rugleuning aan twee aanliggende zijden. Gewoonlijk heeft de rugleuning een ronde vorm, en de persoon op de stoel kan met het gezicht naar voren of naar een van de twee zijkanten zitten. Dit soort stoelen was in de achttiende eeuw populair in Europa en Noord-Amerika.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De eerste echte Australische munten die werden gemaakt door het overslaan van stukken van achten waaruit het midden was verwijderd. Ze werden tussen 1813 en 1829 uitgegeven en hadden een waarde van vijf shilling.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese neolithische cultuur uit de periode van 4000 tot 3000 v. Chr.; de cultuur omvatte het gebied van de provincie Liaoning, het westelijke deel van Binnen-Mongolië en het noordoosten van de provincie Hebei. De naam Hongshan is afgeleid van de eerste opgravingslocatie in Honghanhou, aan de rivier de Laoha, uit 1908. De vrij complexe samenleving van Hongshan bestond uit dorpen die over een groot gebied verspreid lagen, en er was contact met de Yangshao-cultuur van de Centrale Hoogvlakte. De Hongshan woonden langs rivieren in het weidegebied, en hadden ceremoniële locaties en uitgestrekte begraafplaatsen in de heuvels en bossen. Realistische dierlijke en menselijke figuurtjes zijn gevonden op ceremoniële plaatsen; de vrouwelijke figuurtjes zouden op een matriarchaat kunnen duiden. De huizen zijn groot en op een hoog terras aangelegd; de graven zijn van het cairn-type en bevatten vaak offergaven in de vorm van aardewerk en gesneden jade. Gepolijste stenen werktuigen en grijs aardewerk, soms gedecoreerd met geometrische patronen, werden er vervaardigd. De gesneden en versierde jadeobjecten van Hongshan zijn met name interessant, aangezien bij de meeste neolithische jade de oppervlaktedecoratie ontbreekt. Hongshan-jade is gesneden in allerlei dierlijke vormen, kralen, ringen, hangers en bi-schijven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Victoriaanse stijl, voornamelijk in de architectuur en kunstnijverheid van circa 1850 tot circa 1870. Terwijl de neogotiek nog dominant was, vertoonden de hoog-Victoriaanse architectuur en kunstnijverheid een meer eclectische toepassing van gotische vormen en een grotere belangstelling voor kleur, textuur en plastische effecten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Genus van eenjarige en overblijvende grassen uit de familie Poaceae (Gramineae). Vele daarvan produceren eetbaar graan. Al sinds de prehistorie verbouwt men gerst in Ethiopië en Zuidoost-Azië. Vanaf de Bijbelse tijd tot de Middeleeuwen was het in Europa, het Midden-Oosten, Egypte en sommige delen van Azië de belangrijkste graansoort voor het maken van pap en ongedesemd brood. Het graan gebruikte men ook om moutbier te maken. Van de overblijvende stengels of strohalmen maakte men in Europa en Azië strooien hoeden. Het stro gebruikt men ook als veevoer en als verpakkingsmateriaal, met name voor het vervoeren van glas.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Letterlijk ���smal formaat'. De term verwijst naar Japanse afdrukken met een klein formaat. De standaardmaat was ongeveer 330 x 145 mm. In de achttiende eeuw gebruikte men dit formaat veelvuldig voor blokdrukken, tot het werd vervangen door de ���oban': afdrukken met een groter formaat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar Franse protestanten uit de 16de en 17de eeuw. Nadat de Reformatie in 1517 in Duitsland was begonnen, breidde deze zich uit naar Frankrijk, waar de aanhang vooral groot was in economisch zwakke gebieden, bevolkt door mensen met grieven tegen de overheid. De hugenoten werden vaak streng vervolgd; de eerste martelaar van de hugenoten belandde in 1523 op de brandstapel. Meaux, de eerste gemeenschap van hugenoten op Frans grondgebied, werd gesticht in 1546 naar het model van Straatsburg. In 1559 riep de protestantse kerk de synode bijeen in Parijs en werd een geloofsbelijdenis opgesteld die sterk was beïnvloed door Johannes Calvijn. Na de lange en gewelddadige godsdiensttwisten verkregen de hugenoten uiteindelijk religieuze en politieke vrijheid in 1598 met het Edict van Nantes. De strubbelingen duurden echter voort en het Edict werd in 1685 herroepen. Als gevolg hiervan emigreerden honderdduizenden Franse protestanten. Hoewel sporadisch vervolging bleef plaatsvinden en hun aantallen sterk verminderden, zijn de hugenoten nooit volledig geëlimineerd. Bij het begin van de Franse Revolutie bekrachtigde de Assemblée Nationale in 1789 de vrijheid van godsdienst en verleende protestanten toegang tot alle overheidsfuncties. De gereformeerde kerk van Frankrijk organiseerde zich in 1938, waarbij een aantal gereformeerde groepen fuseerden die tijdens en na de 16de eeuw waren ontstaan in Frankrijk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Naar wordt aangenomen de voorloper van de levende Hymenaea-soorten. Kopal dat afkomstig is van deze uitgestorven bomen is een zeer waardevol bestanddeel van vernis. De soort was wijd verspreid, van het zuiden van Mexico en het noorden van Zuid-Amerika tot het Afrikaanse continent. Onderzoek naar de morfologie en het DNA wijst erop dat H. protera nauwer verwant was aan de enig overgebleven Hymenaea-soort in Oost Afrika dan aan de talrijke Amerikaanse soorten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst en architectuur in de periode van de heerschappij van sultan Ibrahim, die regeerde van 1640 tot 1648. Zijn meest bekende monument is het elegante, vergulde, koepelachtige 'prieeltje' op het terras van het Topkapi-paleis. Ibrahim was een gewelddadig heerser. Hij werd vermoord in 1648.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst en architectuur die is verbonden met de islamitische dynastie met deze naam die heerste in Marokko van 789 tot 985; de Idrisidische dynastie was de eerste islamitische dynastie die een onafhankelijke staat vestigde in Marokko en speelde een belangrijke rol bij de islamisering van Marokko. Islamitische stedelijke cultuur verscheen in Marokko gedurende de Idrisidische periode. Idris I, een afstammeling van Mohammed, stichtte de dynastie en ook de stad Fez. Fez werd de hoofdstad tijdens de heerschappij van zijn zoon, Idris II, en floreerde als een handelscentrum en als een religieus en intellectueel centrum onder het patronaat van Idris II. De Idrisids waren verantwoordelijk voor het ontwerp van het oude stadscentrum en de verdeling van de stad in twee afzonderlijke gebieden (voor de Kairouani's en de Andalusiërs), gescheiden door de rivier Fas. Helaas zijn fysieke overblijfselen uit deze periode beperkt. De Idrisids bouwden in Fez wat nu de Qarawiyyin-moskee is, maar alleen in de kern ervan zijn Idrisid-elementen bewaard gebleven. De tombe van Idris I bij Moulay Idris in de buurt van Volubilis (dat na 788 tot de hoofdstad van Idris I werd gemaakt) en die van Idris II in Fez worden beschouwd als de heiligste graftomben in Marokko; beide tomben werden in de 18de eeuw volledig herbouwd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst en cultuur die is verbonden met de islamitisch-Turkse dynastie met deze naam die Syrië en Egypte regeerde van 935 tot 969. Van 946 tot 968 lag de meeste regeringsmacht bij de vizier en niet bij de zonen van de stichter van de dynastie, Mohammed ibn Tughj. De vizier, Abu al-Misk Kafur, was begunstiger van onderwijs en de kunsten. Hij verbond de eminente dichter al-Mutanabbi gedurende korte tijd aan zijn hof. De Ikhshidid-dynastie was de eerste die de orde in Egypte herstelde na de val van de Tulunids en legde de basis voor de nieuwe artistieke ontwikkelingen die plaatsvonden onder de Fatimids. In 969 stootten de Fatimids de laatste van de Ikhshidid-heersers, een kleinzoon van de stichter, van de troon, terwijl de Hamdanids de Ikhshidid-bestuurders verdreven uit het noorden van Syrië.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het aanbrengen van verf in dikke, ondoorzichtige lagen meestal wordt hiervoor een goed in de verf gedoopte kwast of een paletmes gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gekleurd glazuur, lijmwater of wash die is aangebracht op een witte grondlaag om een eerste kleurtoon aan de ontwerplaag te geven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een dieprood karmijnkleur die wordt gemaakt door lakverfstof geprecipiteerd met aluminiumtrihydraat. Indian lake was ooit een belangrijk kleurmiddel dat al sinds de oudheid werd gebruikt. Het is inmiddels vervangen door synthetische kleuren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een methode voor het behandelen van huiden en vellen die in het algemeen voorafgaand aan het vervoer naar een looierij wordt gebruikt in de grotere slachthuizen. Na het afstropen en grondig wassen en borstelen om haar en vlees te verwijderen, worden de huiden of vellen in putten of grote schoepen gehangen in een zeer sterke natriumchloride-oplossing zodat het zout het materiaal kan binnendringen. Te onderscheiden van 'pekelen', een nathuisbewerking na een behandeling met enzymen, waarbij huiden en vellen worden gedrenkt in een oplossing van 12% zout en 1,2% zwavelzuur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Groenachtig gele Braziliaanse houtsoort die vroeger zeer gewild was voor scheepsbouw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor een gemodificeerde vorm van dentine die voorkomt op de slagtanden van volwassen olifanten; wordt ook algemeen gebruikt voor het materiaal van uitstekende of grote tanden van zoogdieren zoals de walrus of de narwal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zulu-halskettingen gemaakt van houten kralen, zaden, botten, horens, tanden en/of klauwen. Nadat hij zich volgens de koning heeft onderscheiden op het slagveld, mocht een krijger een halsketting maken als teken van moed. De ketting was een unieke creatie van de krijger, die haar zelf ontwierp, de kralen zelf sneed en de ketting zelf reeg.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stillevens waarop bijvoorbeeld: gevogelte, eend, speenvarken, haas, konijn of wildsoorten gerangschikt worden weergegeven. Omdat de plezierjacht voorheen was voorbehouden aan de adel, denken sommige historici dat mensen van lagere komaf deze werken kochten in een poging zich voor te doen als iemand van de betere klasse. Dit type stilleven kwam voor in de tweede helft van de 17de eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een regionale school van Pahari-miniatuurschilderkunst die wordt geassocieerd met de staat Jammu in het heuvelgebied van Rajput, ooit de machtigste groep staten ten westen van de rivier de Ravi, het heuvelgebied van Pahari. In de loop der jaren hebben er verschillende visies bestaan op Jamma als centrum van schilderkunst. Sommige schilderkunst die oorspronkelijk als vroeg Jammu-werk werd beschouwd, wordt tegenwoordig bij de Basohli-school ingedeeld. De schilderkunst in Jammu uit het midden van de 18de eeuw wordt in verband gebracht met Nainsukh, een belangrijk Pahari-schilder. De 'Bahu Shangri Ramayana' (circa 1710) maakt deel uit van de grote reeksen schilderijen die in de Pahari-heuvels werden geproduceerd. Kenmerkend voor dit geïllustreerde epos zijn de heldere kleuren, het zwierige ontwerp en de ingenieuze compositie. De stijl was evenwel een kort leven beschoren, aangezien de naturalistische stijlen overal in het Pahari-heuvelgebied in opmars waren. Na de vestiging van de machtige Dogra-dynastie onder Gulab Singh, halverwege de 19de eeuw, groeide Jammu uit tot een voornaam centrum van schilderkunst dat veel kunstenaars van buiten aantrok. Schilders uit Guler, Kangra en de hoogvlakten van Punjab werkten eveneens voor de Dogra-heersers, maar gebruikten oudere schilderstijlen. Halverwege de 20ste eeuw kwam er een einde aan de traditionele Jammu-schilderkunst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In verband met de antieke Romeinse architectuur verwijst deze term doorgaans naar doorgangen die aan beide uiteinden konden worden afgesloten. Oorspronkelijk fungeerden deze constructies als bruggen of kruisingen van het pomerium. De term werd later gebruikt voor poorten en in de loop der tijd werden stijl-en-kalf-deuren vervangen door bogen. Later werden jani ook overwelfd. Er waren diverse opmerkelijke jani in Rome, waarvan de Janus Geminus de belangrijkste Janus-schrijn van de stad was. Wanneer de poorten van de Janus Geminus gesloten waren, was Rome in oorlog en wanneer ze openstonden, leefde de stad in vrede. Het is niet bekend of alle jani op de een of andere manier heiligdommen waren, maar de term heeft beslist een religieuze bijbetekenis.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor mensen die onder de leeftijd van volwassenheid zitten, in het algemeen personen van 17 jaar en jonger.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Literair of artistiek werk dat de maker heeft vervaardigd in zijn kindertijd of jeugd; wordt meestal gebruikt om deze werken te onderscheiden van later, volwassen werk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een rooms-katholieke orde voor mannen die in 1540 werd gesticht door de heilige Ignatius van Loyola, een Spaanse soldaat die zich tijdens het herstel van een oorlogswond bekeerde tot het geloof. Het is een niet-contemplatieve orde die strikte gehoorzaamheid, naleving van Ignatius' Geestelijke Oefeningen en bijzondere trouw aan de paus vereist. De jezuïeten zwoeren veel middeleeuwse gebruiken af, waaronder de verplichting tot regelmatige penitentie en vastentijden, uniforme kleding en de gezamenlijke voordracht van de liturgische dienst. Andere vernieuwingen waren de zeer gecentraliseerde gezagsvorm met een levenslange ambtstermijn voor het hoofd van de orde, gradatie van leden, een jarenlange proeftijd voorafgaand aan de gelofte en het ontbreken van een vrouwelijke tak. De jezuïeten voeren verschillende soorten missiewerk uit, met de nadruk op scholing. De orde heeft overal ter wereld talrijke onderwijsinstellingen opgericht. De jezuïeten waren de belangrijkste geloofsverdedigers van de rooms-katholieke kerk, vooral ten tijde van de Contrareformatie. Meer recent was de orde van grote invloed op de modernisering van de kerk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Coix zaden van Coix lacrima jobi een grassoort uit Zuid-Oost Azië die traanvormige, glimmende, harde zaden produceert die lijken op parels. Ook bekend als 'Jobs tranen'. Ze varieren in kleur van wit, witgrijs naar allerlei grijstinten inclusief sommige geelgrijstinten.De zaden worden vooral gebruikt om kettingen, rozenkransen en andere sieraden van te maken omdat ze van nature een opening aan de boven- en onderkant hebben, waardoor je makkelijk een naald kunt steken. Het is ook een voedselgewas, een medicijn in delen van Azie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een regionale school van Rajasthan-schilderkunst met als centrum Jodhpur in Marwar. Belangrijke kenmerken van deze laat-18de-eeuwse schilderkunst zijn grote ogen met boogvormige wenkbrauwen, krulhaar in rolletjes en rijen bomen over de gehele breedte van het beeldvlak. Raja Man Singh (1804-1843) uit Jodhpur was een belangrijk opdrachtgever voor de Marwar-schilderkunst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de grootste richting binnen het Japanse boeddhisme. Jodo Shinshu werd gesticht door Shinran (1173-1262) en georganiseerd door Rennyo (1414-1499) en is gebaseerd op een simpele maar wel exclusieve toewijding aan Amida. Shinran, een leerling van Honen, was radicaler dan zijn leermeester en geloofde dat Amida’s genade van belang is voor een goed mens en daarom nog relevanter is voor een zondig mens. Vertrouwen op Amida is alles wat er nodig is voor bevrijding. Slechts één oprechte recitatie van de 'nembutsu' is nodig om te worden wedergeboren in het Zuivere Land van Amida. De nembutsu wordt veeleer beschouwd als een uiting van dankbaarheid dan als een smeekbede om vertrouwen. Dit en andere aspecten van Jodo Shinshu (bijvoorbeeld dat het een lekenbeweging is zonder monniken of kloosters) maakten de beweging uiterst populair. Zij raakte in de 17de eeuw verdeeld in twee facties, de Otani en de Honganji. Beide zijn tegenwoordig nog altijd invloedrijk en populair en hebben hun hoofdtempels in Kyoto.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Moderne Poolse stroming op het gebied van kunst, literatuur en muziek. De naam kan ook verwijzen naar de groep kunstenaars die tussen circa 1890 en 1918 actief was binnen deze stroming.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode en kunststijl die samenviel met de heerschappij van de opvolgers van Caesar Augustus, van 14 tot 68 n.Chr. In de beeldhouwkunst kenmerkt de stijl zich door een terugkeer naar het realisme uit de Republikeinse periode, zichtbaar in portretten van zowel kinderen als volwassenen. In deze periode werden ook bredere straten gemaakt, gebouwen herbouwd en kwam de Vierde Stijl in de muurschilderkunst tot ontwikkeling.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Eéndelige kledingstukken, vergelijkbaar met de 'overall', maar van andere stof. Oorspronkelijk gedragen door vliegeniers in de Eerste Wereldoorlog, later door parachutisten in de Tweede Wereldoorlog. Na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde dit kledingstuk zich tot vrijetijdskleding en was vooral in de jaren '60 en '70 van de 20e eeuw populair. Vanaf die tijd kon een 'jumpsuit' ook een ééndelig kledingstuk zijn bestaande uit een lijfje en een korte broek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine jeneverbessoort die inheems is in het westen van Noord-Amerika, in Brits Colombia en Alberta in Canada, van Washington tot Noord-Dakota in de VS en in Mexico van Sonora tot Coahuila. Er zijn zeer oude exemplaren met een leeftijd van meer dan 1500 jaar aangetroffen. De boom is nauw verwant met Juniperus virginiana en vormt er vaak hybriden mee in delen van de Great Plains waar hun verspreidingsgebieden aan elkaar grenzen. Hij wordt gebruikt als siertuinplant en als kruidengeneesmiddel door de stammen van de plateau-indianen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Borduurtechniek waarbij patronen op geweven, ongebleekte katoen of linnen worden geborduurd met zwaardraads garen, dat lussen maakt op het oppervlak en dan wordt doorgeknipt, wat een kwastachtig effect geeft; wordt vooral gebruikt voor beddenspreien. Deze techniek wordt vooral toegepast in Angelsaksische landen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Standaarden voor de dunne waskaarsen die bekend staan als waspitten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lichtarmaturen met een enkele, scherpe punt of één of meerdere kaarshouders om kaarsen in te zetten. Soms hebben ze een druiprand om was op te vangen, veermechanismen en andere toevoegingen voor het verwijderen van het kaarsstompje of verstelbare onderdelen om de positie van de vlam te regelen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fotografische kaarten, meestal portretten, die F. R. Window in 1867 introduceerde als groter alternatief voor de cartes-de-visite. Het grotere formaat van opzetkarton en foto, ongeveer 11 bij 16,5 cm, was geschikter om uit te stallen en maakte groepsportretten mogelijk. Bovendien kon de afbeelding worden geretoucheerd. Het bleef een populair formaat tot de Eerste Wereldoorlog.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grote, rechtopstaande piano's in 1807 ontworpen door William Southwell uit Dublin en geliefd tot halverwege de 19e eeuw. Ze waren 1,80 tot 1,95 m hoog en hadden een groot, open voorpaneel dat met doek was afgedekt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een school in het Tibetaanse boeddhisme die momenteel de op twee na grootste van Tibet is. De school volgt de leer van Marpa, befaamd 11de-eeuws vertaler van boeddhistische teksten, en de tantrische yogi’s of siddha’s uit India. Esoterische tantrische leerstellingen worden gecombineerd met de kloosterdiscipline van het Kadam-boeddhisme. De nadruk ligt op de strengere praktijken van hatha yoga. Kenmerkend voor het Kagyu-gedachtegoed is een meer positieve ontologie van de uiteindelijke staat der dingen in vergelijking met het denken van de Gelugs, volgens wie alle verschijnselen zijn gespeend van een intrinsiek zijn. Milarepa, die als een groot Tibetaans dichter wordt beschouwd, was Marpa’s voornaamste leerling. Gampopa was op zijn beurt Milarepa’s belangrijkste leerling. Hij was verantwoordelijk voor de organisatie van Kagyu als echte school. Er ontwikkelden zich al snel zes aparte (maar doctrinair soortgelijke) Kagyu-scholen, waaronder de Tshal, Baram, Karma en Druk. Van deze subsekten is de Druk de belangrijkste boeddhistische school in Bhutan geworden, terwijl de Karma van de 15de tot de vroege 17de eeuw de belangrijkste rivaal was van de thans overheersende Gelug-school. Het idee van opvolging door reïncarnerende lama’s komt oorspronkelijk uit de Karma-school en is later overgenomen door andere Tibetaanse boeddhistische scholen waaronder de Gelug.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het werk van een schildersfamilie die zeven generaties lang actief was tot het einde van de Edo-periode (1600-1868). Kaiho Yusho startte de traditie. Zijn stijl was zeer persoonlijk en theatraal. Hij schilderde vooral muurschermen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar vorsten, met name keizers, die over een van de volgende keizerrijken heersten: Het Heilige Roomse Rijk, het Oostenrijks-Hongaarse Keizerrijk (Donaumonarchie) sinds 1804, of Duitsland in de periode 1871-1918. De term wordt soms ook in meer algemene zin gebezigd als verwijzing naar elke Germaanse vorst die vanaf de 13de eeuw aan de macht was. Het woord is afgeleid van een Oud-Duits woord dat op zijn beurt is afgeleid van het Latijnse woord 'Caesar'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stijl van aquarelschilderen die in de 19de eeuw werd toegepast door kunstenaars in de Indiase stad Calcutta; de geproduceerde werken werden tegen lage prijzen verkocht aan pelgrims die de nabijgelegen Kalighat-tempel bezochten. Deze stijl verraadt de Europese invloeden op de Indiase volkskunst; men nam de Engelse techniek van transparant aquarelleren over, maar ook Europese onderwerpen en gebeurtenissen werden soms afgebeeld. Doorgaans worden deze in korte tijd geproduceerde werken gekenmerkt door felle kleuren, een brede penseelvoering, vereenvoudigde vormen en nauwelijks of geen achtergrond. Het vaakst werden de populaire hindoegodheden afgebeeld, maar ook zijn wel scènes uit het dagelijks leven aangetroffen. De stijl was bedoeld om te kunnen wedijveren met de goedkope kleurenlitho's, maar dat bleek al snel een verloren strijd. De Kalighatstijl was weliswaar geen lang leven beschoren, maar heeft niettemin een aantal moderne Indiase schilders beïnvloed.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een caustische, vervloeiende vaste stof met de formule KOH, gebruikt als bleekmiddel en bij de productie van vloeibare zepen en wasmiddelen, oxaalzuur, lucifers en veel kaliumverbindingen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Liefdesinscripties die op sommige Oudgriekse vazen worden aangetroffen en die meestal een uiting van mannelijke homoseksuele liefde betreffen. Een kalosinscriptie heeft als vorm 'die-en-die [is] kalos," waarbij kalos mooi of knap betekent, met een erotische connotatie. De namen zijn in de regel die van aristocratische inwoners van Athene. De kalosinscripties die in verband kunnen worden gebracht met bekende historische figuren hebben een belangrijke rol gespeeld bij het vaststellen van de chronologie van Attische vaasschilderingen; ze werden namelijk vermoedelijk geschreven toen de betreffende persoon nog jong was. Voor vrouwen zijn ook kale-inscripties gevonden, maar de verhouding tussen kalos- en kale-inscripties is ruim 20 op 1; de vrouwen die in deze inscripties werden geprezen, waren waarschijnlijk courtisanes. Het merendeel van de kalosinscripties is tussen 550 en 450 v. Chr. geproduceerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een type hydria waarvan de romp in één vloeiende lijn in de hals overgaat. Deze vorm heeft ook een kleinere opening en een smallere hals dan de schouderhydria. Dit type was het meest voorkomende roodfigurige hydria. Hoewel de kalpis na de uitvinding van de roodfigurige techniek werd geïntroduceerd, bestaan er ook zwartfigurige kalpides. Kalpides zijn vaak niet alleen in terracotta maar ook in brons vervaardigd; in tegenstelling tot de metalen uitvoeringen van andere vormen zijn er vrij veel van bewaard gebleven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fijn lichaamshaar of kameelwol die wordt gebruikt als textielvezel. Gebruik de term 'kameelharen kwast' voor kwasten van kunstschilders die meestal van eekhoornhaar worden gemaakt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kunstenaarskwasten die zijn gemaakt van eekhoornhaar of ander fijn haar.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een kloosterorde die in 1529 door Matteo da Bascio (1495-1552) is gesticht als hervormingsbeweging. De orde is een zelfstandige vertakking van de orde der franciscanen en hanteert een zeer strenge regel met de nadruk op soberheid en armoede. In zijn streven terug te keren naar de grotere eenvoud van de eerste franciscanen en hun letterlijke naleving van de regel van de Heilige Franciscus van Assisi, droeg Matteo de puntkap (capucine) van Franciscus en introduceerde hij aspecten van het solitaire leven van de kluizenaar. Ondanks tegenstand van gevestigde groepen franciscanen en bijna totale onderdrukking nadat hun vicaris-generaal in 1542 protestants was geworden, maakten de geloofsijver en prediking van de kapucijnen hen tot een belangrijke machtsfactor tijdens de Contrareformatie, want zij spraken gewone mensen en de plattelandsbevolking aan. In 1619 werden zij officieel een zelfstandige orde. Matteo en zijn volgelingen wijdden zich van de 16de tot de 18de eeuw aan de zorg voor slachtoffers van de pest; zij staan ook bekend om hun missionair en sociaal werk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een rooms-katholieke kloosterorde die in 1084 in de Chartreuse (ten noorden van Grenoble, Frankrijk) werd gesticht door de heilige Bruno van Keulen. De kartuizers combineren het afgezonderde kluizenaarsbestaan met een gemeenschapsleven in het klooster. De monniken of nonnen wonen in aparte cellen en komen alleen samen op bepaalde momenten van de dag of voor speciale festiviteiten. Ze houden zich aan strikte abstinentie. De kartuizers verspreidden zich langzaam, maar in 1521 telde de orde 195 kloosters in alle katholieke Europese landen. Ze speelden een belangrijke rol bij de kloosterhervormingen in de 11de en 12de eeuw. Zelf was het echter de enige vorm van religieus gemeenschapsleven die niet werd hervormd. De kloosters zijn te vinden in grote delen van Europa, hoewel het aantal leden relatief klein is. In 'La Grande Chartreuse', het moederklooster van de orde, wordt een beroemde likeur gemaakt. De opbrengst gaat naar de liefdadigheid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst oorspronkelijk naar puriteinse en ascetische separatisten die in de 3de eeuw de leer van de Romeinse bisschop Novatianus volgden. In de middeleeuwen ging de term verwijzen naar een goed georganiseerde geloofsgemeenschap die de sacramenten verwierp en geloofde in een neomanicheïstisch dualisme waarin goed en kwaad afzonderlijke sferen waren en de materiële wereld slecht was. Katharen leidden een streng ascetisch en celibatair leven. Volgelingen werden verdeeld in twee groepen: de 'volmaakten' en de 'gelovigen’. De volmaakten werden gescheiden van de rest door een initiatieceremonie die het consolamentum werd genoemd. De beweging werd in de 13de en 14de eeuw als een ernstige bedreiging voor de rooms-katholieke kerk beschouwd, vooral in het zuiden van Frankrijk. Het aantal katharen nam in de 14de eeuw af als gevolg van de onderdrukking door de inquisitie, onenigheid onder de gelovigen ten aanzien van het dualisme en de nieuwe aantrekkingskracht van de vroomheid en devotie van de franciscanen. Hoewel de term soms wordt gebruikt als synoniem van 'albigenzen', zijn de laatstgenoemden eigenlijk een afscheiding van de katharen. De katharen waren verwant met de bogomielen en de paulicianen, andere middeleeuwse gezindten met een soortgelijk geloof in het dualisme.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de richting van het christendom die zich kenmerkt door een uniforme, hoogontwikkelde rituele canon en organisatiestructuur met een doctrine die wortelt in de leer van de apostelen van Jezus Christus in de 1ste eeuw, in de theologie van de Alexandrijnse school en in het augustijner gedachtegoed. In deze godsdienstige richting wordt het geloof beschouwd als een aanvaarding van de openbaring; de openbaring heeft de vorm van een doctrine. In juridische zin verwijst de term naar de richting van het christendom die zich onderscheidt als een verenigd, monolithisch sacramenteel systeem onder het bestuur van het pauselijk gezag. Gedurende het grootste deel van de geschiedenis van dit systeem was de paus gevestigd in Rome en daarom wordt 'rooms-katholicisme' vaak gebruikt om dit begrip te onderscheiden van de orthodoxe katholieke kerk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Soort eenjarige plant die op grote schaal wordt gekweekt om zijn voedzame zaden, die wereldwijd voor verschillende doeleinden worden gebruikt. Het vroegste bewijs dat er mensen waren die kekererwten aten, dateert uit 7000 v. Chr. Voor zover bekend was het een van de eerste planten die werden gekweekt in het neolithische Jericho. In het verleden werd gedacht dat de plant de hoeveelheid sperma en melk verhoogde en werd hij gebruikt als medicijn om menstruatie op te roepen en nierstenen te behandelen.

Verwijst naar het grootste kerkgenootschap en belangrijkste lichaam van de mormoonse godsdienst, dat aan het eind van de 20ste eeuw meer dan 9,7 miljoen leden telde. Het hoofdkwartier bevindt zich in Salt Lake City (Utah) in de Verenigde Staten. Een belangrijk leider van dit kerkgenootschap was Brigham Young (1801-1877), die in 1847 de tocht naar Utah leidde, waar Salt Lake City werd gesticht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar versierde bomen, meestal een groenblijvende den, balsemspar of spar, versierd met kaarsen, lampjes en versieringen in het kader van de kerstviering. Het gebruik is geworteld in de groenblijvende bomen, kransen en festoenen als symbool van het eeuwigdurende leven, zoals gebruikelijk was bij de oude Egyptenaren, Chinezen en Hebreeërs. Het aanbidden van bomen was bovendien normaal bij de heidense Europeanen. De Scandinavische en Duitse gebruiken rond groenblijvende takken en bomen tijdens midwinterse feestdagen bleven bestaan na hun bekering tot het christendom. De moderne kerstboom ontstond in Duitsland, als onderdeel van een populair middeleeuws toneelstuk over Adam en Eva, waarin de 'paradijsboom' een spar was waarin appels waren opgehangen als uitbeelding van de Hof van Eden. De Duitsers zetten op 24 december, de feestdag van Adam en Eva, een paradijsboom op. Het gebruik werd populair in het Victoriaanse Engeland. De symboliek werd uitgebreid met versieringen die directer verwezen naar de geboorte van Christus. De traditie vond navolging in veel Westerse landen. Tegenwoordig heeft de traditie in veel gevallen de oorspronkelijke religieuze betekenis verloren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een dressoir of buffet voor het bereiden van voedsel en het uitstallen van borden, fijn tafelgerei en eet- en drinkgerei. In Engeland was de keukenkast in gebruik sinds de Tudorperiode, waar hij zich ontwikkelde uit een zijtafel met een rij laden. Aan het einde van de 17de eeuw omvatte de keukenkast meestal ook een lage achterplank en smalle schappen of laden, welke soms dienden voor het uitstallen van waardevolle borden. Keukenkasten van dit type waren in de 19de eeuw zeer geliefd. Franse en Engelse keukenkasten waren rijker bewerkt, en bestonden vaak uit een wandkast (met of zonder deuren) met daaronder een pottenkast.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Orde van amfibieën die wordt gekenmerkt door larven zonder echte tanden en uitwendige kieuwen, volwassen dieren zonder staart en met lange achterpoten, speciaal aangepast voor het springen, en een schedel met één frontopariëtaal deel en geen traanbeen. Leefde reeds in de vroege Jura en omvat twee uitgestorven en 28 of meer nog levende families met circa 5400 soorten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Maskerades uitgevoerd door Afrikaanse jongens, als onderdeel van een initiatierite of ter verstrooiing; worden soms beschouwd als oefening voor volwassen maskerades.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Letterlijk 'goud gebrocheerd'. Dit opgeglazuurd geëmailleerde aardewerk - voornamelijk kommen - werd waarschijnlijk in de 16e eeuw in China geproduceerd, voornamelijk voor de export naar Japan. Sommige exemplaren zijn mogelijk in de 19e eeuw in Japan vervaardigd. Ze werden ook in het westen zeer populair. De overheersende kleur was meestal rood of wit, met kleinere hoeveelheden rood, geel en groen. Ze werden versierd met goud, meestal met sierlijke bloemen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Decoratieve techniek waarbij vierkanten, stroken of ruitvormen worden gemaakt van dunne stukken bladgoud en bladzilver, en worden aangebracht op lakwerk, schilderijen en beeldhouwwerken. De techniek werd geïntroduceerd in Japan tijdens de Nara-periode (710 tot 794) en was populair van de Heian-periode (794-1185) tot de Kamakura-periode (1185-1333). De term wordt ook gebruikt voor de gebruikte stukken goud of zilver.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een 18de-eeuwse Indiase schildersschool die is verbonden met de prinselijke staat Kishangarh in centraal Rajasthan. Net als andere Rajput-schilderstijlen is ook deze school enigszins schatplichtig aan contemporaine Mogol-schilderkunst. De school wordt gekenmerkt door zijn religieuze intensiteit en individualistische gelaatsuitdrukking die bestaat uit puntige kinnen en neuzen, diep gekromde ogen en golvende haarlokken. Panoramische landschappen vormen vaak de achtergrond voor de geïllustreerde scène. Een belangrijke begunstiger gedurende de vormende fase was Raja Savant Singh (regeerde 1748-57), die zelf een dichter en devoot lid was van de Vallabhacarya-sekte. Vooral de reeks schilderijen van Radha en Krishna zijn opmerkelijk. Er wordt gespeculeerd dat Savant Singh's minnares mogelijk model heeft gestaan voor het Kishangarh-gelaatstype. Nihal Chand is de meesterkunstenaar aan wie de verdienste wordt toegeschreven dat hij de romantische en religieuze aard van zijn begunstiger heeft omgezet in frisse, visuele beelden. De Kishangarh-school bleef haar activiteiten op een lager prestatieniveau voortzetten tot halverwege de 19de eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een portret van een bepaalde omvang, meestal geschilderd, een afdruk of een ander tweedimensionaal medium. Het is meestal ongeveer 90 x 70 centimeter groot en heeft een opvallende compositie: niet helemaal tot aan de knieën, maar wel met een of beide handen. De Engelse term is afgeleid van de serie portretten die Godfrey Kneller rond 1700-1720 maakte voor de eetzaal van de literaire club Kit-Cat in Londen, waar het plafond te laag was voor portretten tot aan de knieën. Daarom koos Kneller voor dit ongebruikelijke formaat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor periodieken van het type dat eerst verscheen aan het einde van de 19e eeuw, dat was gewijd aan poëzie of avant-gardistische denkbeelden, en meestal beperkt werd verspreid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Draagbare plankjes waarop men rechtstreeks tekent of schrijft, of die men gebruikt als platte, harde onderlegger voor ander materiaal zoals papier. Die waarop rechtstreeks wordt geschreven bevatten meestal een laagje klei, pleister of was waarin de letters of afbeeldingen worden gekerfd met een stift.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een oud Chinees kalligrafisch schrift dat ontstond tijdens de Han-dynastie (206 v.Chr. tot 200 n.Chr.) en op grote schaal werd ingevoerd voor officiële en onderwijsdoeleinden. Het kwam voort uit het zegelschrift (zhuanshu), ontstaan in het penseelgeschriften van de latere Zhou- en Qin-dynastieën. Het verscheen voor het eerst tijdens de Qin-dynastie (221-226 v.Chr.) en kwam tot wasdom tijdens de Oostelijke Han-dynastie (late 3de eeuw v.Chr.). Hoewel enigszins vierkant en hoekig, met sterke nadruk op de horizontale halen, is het lishu is een echt kalligrafische schriftsoort, waarbij volledig gebruik wordt gemaakt van de buigzame penseel om de dikte van de lijn te moduleren. Er zijn veel voorbeelden uit de Han-periode overgeleverd, die met een penseel op bamboestroken zijn geschreven of in steen zijn gegraveerd. De karakters waren ongeveer van gelijke grootte en werden met gelijke tussenruimtes in een compositie geplaatst, maar de constructie van de karakters en de afzonderlijke halen varieerde sterk. De voornaamste kenmerken van het klerkenschrift zijn de hoekige halen, die de geronde lijnen van het zegelschrift vervingen, en de vereenvoudigde karakterstructuren, die ingingen tegen de zes beginselen van Chinese karakters. Het klerkenschrift heeft het fundament gelegd voor de ontwikkeling van latere schriften, waaronder het standaard- of reguliere schrift, het lopende of semicursieve schrift en het cursieve schrift. Dit schrift zou zijn gemaakt door een gevangene, Cheng Miao, en de nieuwe schrijfstijl werd onder gevangenismedewerkers populair voor officiële documenten en transcripties. Aan het eind van de Han-dynastie ontwikkelde het lishu zich tot het soepeler en vloeiender geschreven kaishu.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De hiërarchie onder Kleur bevat descriptoren voor de namen van de kleuren, en voor kleur in de betekenis van eigenschappen die worden waargenomen door het oog, als reactie op de verschillende golflengten van het licht. Daarnaast zijn descriptoren opgenomen voor typen kleuren (bijvoorbeeld koele kleuren) en met kleur verwante verschijnselen (bijvoorbeeld kleurmenging). De descriptoren voor kleurnamen zijn afkomstig van de UCL (Universal Color Language), zoals opgenomen in Kenneth L. Kelly & Deane B. Judd, Color: Universal Language en de Dictionary of Color Names, (Washington, D.C.: U.S. Department of Commerce, National Bureau of Standards, 1976). Varianten op kleurnamen afkomstig uit andere bekende systemen voor kleurenrangschikking en methoden voor het benoemen van kleuren zijn eveneens opgenomen. Voorts zijn opgenomen de centroïde kleurengetallen, welke de gebruiker doorverwijzen naar de overeenkomstige kleurblokken op de kleurennaamkaarten in de Dictionary of Color Names van de Inter-Society Color Council (ISCC) en het National Bureau of Standards. Ook zijn Munsellnotaties opgenomen; een gebruiker die de kleur van een object uiterst nauwkeurig wil beschrijven, kan echter het beste het Munsell Book of Color raadplegen (Baltimore: Munsell Color Company, 1976) en de kleur vergelijken met de opgenomen monsters, om zo de specifieke notatie te kunnen bepalen. Kleurbenamingen die als bijna-synoniem maar niet als werkelijk synoniem worden beschouwd, zijn gekoppeld in de vorm van Associatieve relaties. Relaties met andere hiërarchieën: descriptoren voor inherente fysieke kenmerken die geen kleur zijn maar wel een relatie met kleur hebben (bijvoorbeeld onvergankelijkheid) zijn opgenomen in de hiërarchie Attributen en eigenschappen. Descriptoren voor fysieke verschijnselen die in kleur waarneembaar zijn (bijvoorbeeld abrash, kleurverloop) zijn opgenomen in de hiërarchie Omstandigheden en effecten. Descriptoren voor afzonderlijke en herhalende ontwerpelementen zoals tekens en symbolen, motieven, patronen en decoratiegebieden zijn opgenomen in de hiërarchie Ontwerpelementen (bijvoorbeeld kruisen, tudorrozen, fretten). Descriptoren voor materialen die gebruikt worden om fysieke zaken kleur te geven (bijvoorbeeld kleurstof, pigment) zijn opgenomen in de hiërarchie Materialen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kling waarvan één kant stomp is gemaakt door het verwijderen van kleine schilfers, zodat het makkelijker vast te houden was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een vorm van religieus leven die de perfectie van het individu benadrukt door toetreding tot een gewijde gemeenschap of, minder gangbaar, door een afgezonderd en ascetisch bestaan. Het kloosterleven komt voor in zowel het boeddhisme als het christendom, voornamelijk in de rooms-katholieke en orthodoxe kerken. Hoewel het begon als een christelijke lekenbeweging overheerste de geestelijkheid al snel en werden vrijwillige armoede en een aan aanbidding gewijd leven geïntroduceerd. De Regula Benedicti was de belangrijkste vroege kloosterregel en werd de norm van het westerse christelijke kloosterleven. De bedelorden, die het kloosterleven combineerden met missiewerk en prediking, ontstonden in de 13de eeuw. In sommige middeleeuwse kloostersystemen speelde wetenschap een belangrijke rol, hetgeen leidde tot belangrijke religieuze onderzoeken en manuscripten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van Kutani-porselein dat werd vervaardigd in de 17de eeuw en was beschilderd met kleurrijk email op een rode grondlaag met een patroon.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zwartfigurige bekers, genoemd naar het belangrijkste onderwerp van de versiering die erop is aangebracht, te weten dansers (komasten). Komastbekers hebben een smalle, uitspringende lip, een diepe kom en een korte, uitlopende of kegelvormige voet. De komastbeker was een van de overheersende vormen in de zwartfigurige stijl tot circa 540 v. Chr.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Friemelkettinkjes met kralen die in Griekenland en Turkije worden gebruikt. Ze kenmerken zich door het feit dat ze vaak van barnsteen of koraal zijn gemaakt en dat de ketting een oneven aantal kralen bevat, met knoopjes tussen de kralen. De uiteinden zijn meestal in een lus aan elkaar geknoopt, waarbij de uiteinden van het snoer voorbij de knoop doorlopen en aan het eind met een kwastje zijn gedecoreerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schalen, geplaatst op een hoge stam met voet, soms ook voorzien van een deksel, die gebruikt worden voor het serveren van gewassen fruit of compote. Gebruik 'fruitschalen' voor schalen voor het serveren van nog niet gewassen fruit.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Versierd (geborduurd) schild aan de rugzijde van de koorkap, afhangend vanaf hals en schouders, soms voorzien van een kwast aan de onderzijde. Het koorkapschild stamt af van de kap of kapoets aan de oudste koormantels.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Schilderstijl en -techniek met koraalrode verf die in de 6de en 5de eeuw v. Chr. voor sommige Attische vazen werd gebruikt. Diverse bekende vaasschilders, zoals Onesimos en Psiax, hebben met de techniek geëxperimenteerd. Koraalrode verf werd gemaakt door gele oker toe te voegen aan de zwarte glanslaag, waardoor de glanslaag poreus werd en door heroxidatie bij het bakken een diep oranjerode kleur kreeg. De koraalrode techniek werd meestal aangetroffen op bekers zonder voet en in phialae van na de Perzische Oorlogen. Het rode lichaam van de vaas steekt fraai af tegen het zwart van de lip en handvatten. Het is denkbaar dat ze in Athene zijn vervaardigd, onder invloed van Perzisch metaalwerk, en dat de kleur bedoeld was om de suggestie van goud te wekken. De koraalrode glanslaag hechtte zich echter slecht aan het oppervlak van de vaas, waardoor de techniek nooit algemeen verspreid raakte en uiteindelijk in onbruik raakte.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het werk van een school van schilders die ontstond in de 9de eeuw en heeft bestaan tot in de 15de eeuw. Dit is een van de vroegste en langst bestaande scholen en deze schilders hebben dan ook een centrale rol gespeeld in het transformeren van de stijl die tijdens de 7de en 8ste eeuw uit China was geïmporteerd, in de klassieke stijl van de Hein-periode die bekend is onder de naam 'Yamato-e'. De school was opgericht door Kose No Kanaoka en de stijl ontwikkelde zich van typisch Chinese onderwerpen, zoals Confucius, naar meer wereldlijke Japanse afbeeldingen, zoals dieren en landschappen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Voorwerpen waar waspitten in kunnen staan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Plat vensterglas dat wordt gemaakt door een bol glas te blazen, deze van de blaaspijp over te brengen naar een staaf, open te snijden en vervolgens snel rond te draaien tot er als gevolg van de middelpuntvliedende kracht een platte schijf ontstaat. Het kunnen kleine, afzonderlijke ruiten zijn met een verdikking in het midden of grote schijven die na tempering in stukken worden gesneden. Kroonglas is dun, sprankelend en licht gewelfd met concentrische golvende lijnen. Kroonglas was overal in het oude Romeinse Rijk bekend. Het is te vinden in vensters van middeleeuwse kathedralen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Middelgrote boom die afkomstig is uit Indonesië (men denkt oorspronkelijk van de Molukken), maar tegenwoordig ook wordt gekweekt in Madagaskar, Zanzibar, Pakistan, Sri Lanka, India en Vietnam. De gedroogde knop was in het begin van de specerijenhandel zeer belangrijk. Kruidnagels hebben een sterk aroma en een hete en scherpe smaak. Men gebruikt ze voor het kruiden van een groot aantal voedingsmiddelen, met name vlees en bakkersproducten. In Europa en de Verenigde Staten is deze specerij een kenmerkend ingrediënt van traditionele dranken en gerechten die men in de kerstperiode consumeert, zoals glühwein, pompoentaart, vruchtencake en pasteien.

Kruisen in de vorm van een Maltezer kruis (of soms een ander gelijkarmig kruis) met een groene kleur. Het werd gevoerd door de Orde van Sint-Lazarus van Jeruzalem, die was belast met de verdediging van leprahospitalen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunstzinnige en literaire beweging en stijl welke gebaseerd zijn op een lezing die in 1913 werd gegeven door de kunstcriticus Kornej Tsjoekovski (1882-1969); daarin verwees hij naar de Russische avant-gardedichters van wie het werk was beïnvloed door het Franse kubisme en het Italiaanse futurisme. De beweging omvat Russische kunstwerken tussen 1912 en 1915 waarin door kubistische schilders ontwikkelde technieken werden toegepast, naast futuristische grondbeginselen met betrekking tot beweging, dynamiek en de relatie tussen mens en machine.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor vaten van koperlegering, gegoten volgens het verloren wasmodel en gebruikt door de Akan volkeren in Ghana om kostbaarheden in te bewaren, zoals goudpoeder en kralen, en voor verscheidene rituele doeleinden; in verschillende vormen en stijlen uitgevoerd en vaak voorzien van een scharnierend deksel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een neolithische stijl en cultuur die floreerde in het vierde en derde millennium v. Chr. ten noorden van de Zwarte Zee. Genoemd naar de specifieke Kurgan of grafheuvels. De stijl en cultuur kenmerken zich ook door de nadruk op het paard en op wieltechnieken. Veel onderzoekers geloven dat deze groep verantwoordelijk was voor de verspreiding van Indo-Europeanen over Eurazië.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de cultuurperiode van de Kushana-dynastie in oud-India, vanaf circa de 1ste eeuw v. Chr. tot de 3de eeuw n. Chr. De Kushana-dynastie was zeer welvarend dankzij de controle over handelsroutes naar het Romeinse Midden-Oosten en China; deze periode bereikte haar hoogtepunt onder koning Kanishka van het eind van de 1ste eeuw tot het begin van de 2de eeuw. Kanishka's muntstukken, met hun afbeeldingen van goden die afkomstig waren uit verschillende religies, weerspiegelen zijn wens om in harmonie te leven met de verschillende volken binnen zijn domein en met de volken uit gebieden waarmee hij handelsbetrekkingen onderhield. Er waren twee belangrijke artistieke centra: Gandhara en Mathura. Hoewel de twee centra met elkaar in contact stonden, ontwikkelden ze unieke stijlen. De afbeelding van Boeddha als een god duikt tijdens deze periode voor het eerst op. Men treft deze afbeelding het eerst aan op een muntstuk en spoedig daarna in de vorm van volledige stenen beelden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kegeldragende groenblijvende productieboom uit de cipresfamilie, die voorkomt in de mistgordel van het kustgebied van het zuidwesten van Oregon tot centraal Californië, tot maximaal 1000 meter hoogte boven de zeespiegel. Het zijn de hoogste levende bomen en vaak bereiken ze een hoogte van meer dan 90 m. De stam heeft meestal een doorsnede van 3 à 6 m of meer. Het duurt 400 à 500 jaar voordat de kustsequoia volwassen is en van sommige bomen is bekend dat ze meer dan 1500 jaar oud zijn. De schubachtige bladeren op de hoofdscheuten zijn spiraalvormig gerangschikt en bevinden zich dicht tegen de takken aan. De bladeren van de zijscheuten zijn meer uitgewaaierd, naaldachtig en in twee rijen gerangschikt. Als de boom ouder wordt, vallen de lagere takken af, waarna een strakke, zuilvormige stam resteert. Als een boom wordt gekapt, ontstaan er scheuten uit het spinthout onder het kapoppervlak. Natuurlijke vermenigvuldiging vindt plaats door zaadproductie, hoewel slechts een klein percentage van de zaden ontkiemt, tenzij ze aan vuur worden blootgesteld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een type kylix dat zich kenmerkt door één doorlopende kromming van lip tot voet en een brede, betrekkelijk ondiepe kom. Dit type was de meest voorkomende roodfigurige beker en verdrong rond 500 v. Chr. de ogenschalen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een Belgische variant van art nouveau, vernoemd naar de tentoonstelling met dezelfde naam die in 1893 door de jurist Octave Maus werd georganiseerd. De term wordt vaak gebruikt in combinatie met 'Les Style des Vingt', omdat dit de voorloper van La Libre Esthétique was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de laatste fase van de Grieks Archaïsche periode, van circa 540 tot circa 480 v. Chr. De periode kenmerkt zich met betrekking tot de beschildering van vazen door de introductie van de techniek voor rode figuren, en met betrekking tot zowel de beschildering van vazen als de beeldhouwkunst door de ontwikkeling van meer naturalistische figuren die vloeiender bewegen dan in voorgaande perioden het geval was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de laatste fase van de chalcolithische periode en cultuur, toen er nog steeds stenen gereedschappen werden gebruikt, hoewel er vaker dan in de midden-chalcolithische periode ook gebruik werd gemaakt van koper, in een aantal gevallen in gelegeerde vorm. Stenen gereedschap uit deze periode was soms zo vervaardigd dat het de koperen gereedschappen imiteerde.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de late fase van de Corinthische aardewerkstijl, van circa 575 tot circa 425 v. Chr. Hierna was Corinthe geen belangrijke exporteur van aardewerk meer. De stijl kenmerkt zich door doorlopende grootschalige productie en zich herhalende ontwerpen met weinig detaillering, maar ook door vernieuwend werk dat ogenschijnlijk met veel zorg werd vervaardigd. De beschildering van deze vazen bestaat meestal uit verfijnde versieringen in vaste patronen, een levendige variatie in ontwerpen en verkleind afgebeelde dieren. In de loop van deze periode werden dierentaferelen allengs vervangen door meer taferelen met mensen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een schrift van minuskels dat in gebruik was als alledaags Romeins schrift vanaf het begin van de 3e eeuw en dat in sommige streken stand hield tot de 8e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vaten meestal van glas, metaal, aardewerk of plastic, die een wijde schenktuit met brede rand en meestal één handvat aan een zijde, maar soms ook wel twee oren. Onder 'lampetkannen' vallen ook de kannen gepaard aan een waskom die voor persoonlijke hygiëne werden gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Houders voor water, inhoud ca. 5 liter, om je te wassen; meestal in combinatie met een kan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Groepen van bij elkaar passende houders voor ingrediënten ten behoeve van persoonlijke hygiëne (waskom, lampetkan, zeephouder, po).

Toegevoegd op: 16-8-2017

De wetenschap of kunst van het bewerken van de grond, het oogsten van gewassen en het fokken van vee.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lichte vliegtuigen die speciaal zijn uitgerust voor landbouwtoepassingen, zoals gewasbespuiting.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Uitrusting dat word vervaardigd om te worden gebruikt bij land- of tuinbouw. Waaronder: werktuigen voor het planten, oogsten en opslaan van gewassen, werktuigen voor het verwerken van voedsel voor dieren, niet voor mensen. Niet: uitrusting voor dierenverzorging, bosbouw, textielfabricage. Zie ook bosbouwgereedschap, textielbewerkingsgereedschap, veeteeltuitrusting, voedselverwerkingsuitrusting.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese dynastieke periode van 907 tot 923. De beroemde schilder Guan Tong was werkzaam aan het hof van de Late Liang-dynastie in Nanjing.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor een stroperige, melkachtige vloeistof bestaande uit hars of was in de vorm van zeer kleine druppels in waterige suspensie, die wordt verkregen van rubberbomen; gebruikt voor vele rubbertoepassingen, zoals hechtmiddel. Ook te gebruiken voor een waterige dispersie van synthetisch rubber en van rubberachtig plastic.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een sterk alkalisch schoonmaakmiddel met als belangrijkste ingrediënten natriumcarbonaat en natriumbicarbonaat, dat wordt gebruikt voor textielverwerking en waspoeders. Katoen wordt geel van een dergelijke alkalische zeep.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Genus van drie soorten groenblijvende bomen. Fossielen uit de periode voor de ijstijden in het Pleistoceen duiden erop dat de soorten uit dit genus vroeger, toen het klimaat vochtiger en milder was dan nu, in een groter gebied rond de Middellandse Zee en in Noord-Afrika voorkwamen. Tegenwoordig denkt men dat het opdrogen van het Middellandse Zeebekken tijdens de ijstijden ervoor heeft gezorgd dat Laurus zich terugtrok naar de gebieden met het mildste klimaat, zoals het zuiden van Spanje, Portugal en Macaronesië.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Soort geurige groenblijvende boom, inheems in het Middellandse Zeegebied, die ook elders op grote schaal wordt geteeld. De soort wordt 6-18 meter hoog en heeft stugge, alternerende ovale bladeren die dof en leerachtig zijn, met een lengte van ongeveer 8 centimeter. De bladranden zijn glad en vaak golvend, en worden als keukenkruid gebruikt. In het oude Griekenland was de erekrans die op de hoofden van helden en winnaars van sportwedstrijden werd geplaatst gemaakt van de bladeren en takken van deze soort. De kleine en onopvallende bloemen zijn geelachtig of groenachtig wit. De vrucht is een groene, paarse of zwartachtige bes met één zaadje, die een geurige olie produceert als men erin knijpt. Het hout is sterk en elastisch, en wordt gebruikt voor snijwerk en marqueterie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wasbakken die vaak worden geplaatst in een decoratieve omgeving en die men ook vaak tegenkomt in een ceremoniële context. Ze hebben soms meer dan één kraan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Middeleeuwse waterketels met twee tuiten aan weerszijde van de ketel die meestal opgehangen werden boven een wasbekken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Type wit marmer met middelfijne structuur afkomstig uit Lee, Massachusetts. Het kan soms lichtgrijs van uiterlijk zijn. Een dunne band Lee marmer is gebruikt in het Washington-monument in Washington, D.C. maar het bleek te duur te zijn. Het is echter wel gebruikt in sommige delen van het Capitool, dat werd gebouwd in de jaren 50 van de 19de eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Pannen of andere opvangbakken die onder een pijp, wasbak of ander sanitair worden geplaatst om te voorkomen dat water in geval van lekkage of overstroming vloeren, plafonds of wanden bereikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het vroege gedeelte van de Oosterse Zhou-periode, vanaf 722 tot 481 v. Chr., hoewel sommige onderzoekers de periode dateren van 770 tot 475 v. Chr. De periode is genoemd naar de kroniek voor de staat Lu, de 'Chunqiu.' Houtsnijwerk uit deze periode is verbonden met de zuidelijke staat Chu. Brons ritueel vaatwerk werd in grote aantallen en afmetingen gemaakt en werd gekenmerkt door een fijn afgewerkte decoratie die werd ontwikkeld gedurende de 6de en 5de eeuw v. Chr. Dergelijke vaten waren belangrijker tijdens deze periode dan tijdens de latere periode van Strijdende Staten toen vaatwerk vaak niet werd gedecoreerd. Het vroegste archeologische bewijs voor Chinese zegels komt uit de periode van de Lente en Herfst-annalen, hoewel er letterkundig bewijs is dat er vóór deze annalen al Chinese zegels bestonden. Goudbewerking was tot deze tijd niet wijdverbreid in centraal China.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Steenbewerkingstechniek uit het Paleolithicum waarbij schilfers van een kernsteen werden afgeslagen om vervolgens als werktuig te worden gebruikt. Deze techniek was gesofisticeerder dan eerdere methodes. Genoemd naar een archeologische site dicht bij Parijs.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Genus van vijf soorten harshoudende, groenblijvende sier- en productieconiferen uit de cipresfamilie (Cupressaceae), die voorkomt in Noord-Amerika en het oosten van Azië. Het genus is monofyletisch en verwant met de Thujopsis. Levensbomen zijn bomen of heesters met een doorgaans piramidale bouw en dunne, geschubde buitenschors en vezelige binnenschors, horizontale of omhooglopende takken en kenmerkende afgeplatte waaiervormige takjesstelsels. Ieder takje heeft vier rijen zeer kleine, schubachtige blaadjes. De jonge blaadjes zijn veel langer en naaldachtig, en sommige soorten handhaven zich naast het volwassen gebladerte. De mannelijke en vrouwelijke voortplantingssystemen (kegels) bevinden zich op de punten van de verschillende takjes van dezelfde boom. De mannelijke kegels zijn afgerond en roodachtig of gelig van kleur, terwijl de vrouwelijke kegels zeer klein zijn en een groene of paarsige tint hebben. Ze worden doorgaans aangeduid als levensboom of thuja. Diverse soorten zijn algemeen bekend als ceder (Cedrus) maar zijn dat feitelijk niet.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Noord-Chinese dynastieke periode tussen 907 en 1125; de dynastie werd gesticht door het proto-Mongoolse Khitan-volk. De Liao-periode bestond ten tijde van de Vijf Dynastieën en de Noordelijke Song-dynastie in het zuiden. Er waren vijf hoofdsteden, overeenkomstig het boeddhistische principe van de vijfvoudige structuur van het heelal. De Khitan waren een nomadenvolk dat zelf nauwelijks enige kunstzinnige traditie bezat. De kunstwerken die in deze periode werden geproduceerd, waren beïnvloed door Tang-vormen en -technieken. De Liao-architectuur verraadt Tang-invloeden en trouw aan het boeddhisme. Tot de nog bestaande gebouwen behoren de Bai ta (Witte Pagode) in Balin in Binnenmongolië, de Mu ta (Houten Pagode) in Ying xian, in de provincie Shanxi, tevens de oudste bewaard gebleven houten pagode, en de bibliotheek van de Bhagavad-sūtra's (circa 1038) in de Benedentempel van Huayan, Datong, eveneens in de provincie Shanxi. Dit laatste bouwwerk bevat bovendien 32 originele Lao-beelden en houten geschriftkasten in paviljoenvorm. De Liao-keramiek was eveneens beïnvloed door de keramiek uit de Tang-periode, hoewel uit opgravingen op grafplaatsen blijkt dat er ook Song-aardewerk en ander aardewerk is geïmporteerd. Daarnaast werden er gouden en zilveren voorwerpen vervaardigd op basis van metaalwerk- en verguldtechnieken van de Tang en Song. De Khitan werden uiteindelijk verslagen door binnenvallende Jin, die vervolgens een eind maakten aan het bewind van de Noordelijke Song. Restanten van de Liao-dynastie bleven nog intact in de vorm van de Westelijke Liao, in een gebied rond Tian shan; later werd dit gebied veroverd door Djenghis Khan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Orde van ten minste 5000 levende soorten insecten. De volwassen dieren zijn eenvoudig te herkennen aan hun twee paren smalle, transparante vleugels, gebogen borststuk en lange, meestal slanke lichaam. Het achterlijf is bijna altijd langer dan de vleugels. Het zijn grote insecten die overdag actief zijn en vaak opvallende kleuren hebben.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stenen werktuig met een kling die op zo’n manier bewerkt was dat het de vorm van een naaktslak aannam. ‘Limace’ is Frans voor naakslak.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het perspectiefsysteem waarbij rechthoeken uitlopen in de richting van een of meerdere verdwijnpunten. In de westerse kunst verwijst de term vaak naar het systeem van het éénpuntsperspectief, dat werd ontwikkeld tijdens de Italiaanse renaissance, maar dat gebaseerd was op oude Griekse en Romeinse modellen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Doorzichtige porseleinen platen die van 1830 tot circa 1900 werden geproduceerd, met name in Duitsland ��� door de Koninklijke Porseleinfabriek in Berlijn en door Meissen ��� en in Engeland door Minton en Copeland. Men maakte een afdruk in reliëf van decoratieve motieven, gewoonlijk gebaseerd op schilderijen, in hard porselein wanneer het nog zacht was, dus voor het bakken. De afbeelding werd zichtbaar als men de plaat aan de achterkant verlichtte. Ze werden opgehangen in raamkozijnen of op een standaard geplaatst om als scherm te gebruiken. Ook werden ze verwerkt in lampenkappen. De techniek is uitgevonden door Baron Paul de Bourgoing en in 1827 gepatenteerd in Frankrijk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lithografieën die zijn gemaakt met een verdunde "tusche" (lithografische inkt), waardoor ze op gewassen tekeningen lijken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een vereenvoudigd type bed dat dateert uit de eerste helft van de 17de eeuw, waarbij de zware gesneden frames van oude bedden werden vervangen. Het frame van een lit à housse had een eenvoudige kubusachtige vorm die slechts werd onderbroken door prions met veren op de hoeken van het baldakijn, en was volledig overtrokken met textiel. Dit type bed had een hoge val en vier gordijnen: twee brede gordijnen liepen vanaf het midden van het voeteneinde via de buitenkant van de stijlen aan het voeteneinde naar het midden van beide zijkanten; de smalle gordijnen liepen vanaf het hoofdeinde van het bed naar midden van de zijkanten. Rond het eind van de eeuw werden lits à housse verfijnder afgewerkt en hoger, terwijl het frame volledig met textiel overtrokken bleef. Lits à housse worden zo genoemd omdat ze op vanwege de beschermende overtrekken doen denken aan voorname staatsbedden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zwartfigurige kylikes die worden gekenmerkt door miniatuurdecoratie. Gewoonlijk daterend uit de 7de en het begin van de 6de eeuw v. Chr. Ook kenmerkend is een enigszins naar buiten stekende rand, een vrij diepe kom, en een zeer lange steel en voet. De kleinmeisterschaal was tot circa 540 v. Chr. een van de meest voorkomende zwartfigurige vormen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese dynastieke stijl en periode tussen 420 en 479. De Liu Song, die de Oostelijke Jin-dynastie opvolgde, bracht in cultureel opzicht een voortzetting van de ontwikkeling die tijdens de Jin was begonnen. Lu Tanwei (hoogtijperiode 460-485) was een vermaard hofschilder die diende onder keizer Mingdi (heerste van 465-473); geen enkel werk van zijn hand is bewaard gebleven. De dynastie wist zijn machtspositie slechts korte tijd vast te houden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Instapschoenen met een lage hak van een mocassin-achtig model met een gegroefde gesp die aan het middenstuk van de schacht is gestikt. Ook soortgelijke schoenen versierd met een metalen kettinkje of vastgebonden kwastjes op het middenstuk van de schacht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Algemene benaming voor verschillende planten die niet met elkaar verwant zijn. De bekendste lotussen zijn de volgende. De Egyptische lotus is een witte waterlelie, Nymphaea lotus, of de blauwe lotus, N. caerulea. Bij de oude Egyptenaren waren deze planten een belangrijk motief op kunstvoorwerpen. Ook gebruikte men de planten tijdens ceremonies vanwege de slaapverwerkende en psychotrope eigenschappen. De lotus van de oude Grieken was de soort Ziziphus lotus uit de wegedoornfamilie (Rhamnaceae), een struik die inheems is in Zuid-Europa. De plant heeft grote vruchten met een meelachtige substantie waarmee men brood en gegiste dranken kan maken. In de oudheid waren de vruchten een voedingsmiddel voor arme mensen. Men geloofde dat de wijn die ervan werd gemaakt, zorgde voor een tevreden stemming en vergetelheid, zoals Homerus schreef. Dit is waarschijnlijk ook de lotus die wordt genoemd in het Bijbelboek Job, waarin een grote nijlpaardachtig wezen (Behemoth) wordt beschreven die onder een lotusboom ligt. Homerus beschrijft de lotus ook als een soort klaver of drieblad, een plant die door paarden werd gegeten, misschien Melilotus officinalis of een driebladsoort uit het geslacht Lotus. De heilige lotus van de hindoes was de waterlelie Nelumbo nucifera, een plant met witte, blauwe of roze bloemen. De lotusboom, die bij de Romeinen bekendstond als de Libische lotus, was waarschijnlijk de netelboom uit Zuid-Europa, Celtis australis, een lid van de iepenfamilie (Ulmaceae). Deze boom heeft vruchten die eruitzien als kleine kersen. Ze zijn eerst rood en daarna zwart als ze rijp zijn. De boom wordt genoemd door auteurs uit de oudheid vanwege zijn harde zwarte hout, waaruit men beelden, fluiten en andere objecten sneed.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vaten die vermoedelijk zijn gebruikt voor het vervoeren van water ten behoeve van het baden of wassen, aangezien de naam zou zijn afgeleid van het Griekse woord voor bad. Louterion lijkt ook de oude benaming te zijn van een lavet of een waskom op een voet. Tegenwoordig wordt de naam algemeen, zij het mogelijk niet correct, toegepast op nog twee vormen. De eerste is een grote, brede kom met een tuit en twee verticale handvatten. Het betreft hier in hoofdzaak een vroege en vrij zeldzame zwartfigurige vorm. De tweede vorm is bekend in zowel zwart- als roodfigurige uitvoering, maar ook deze vorm is zeldzaam. De vorm lijkt op die van een lebes gamikos, maar heeft een ander type rand met tuit en hoge, verticale vlakke handvatten met lusvormige toevoegsels. Deze laatste vorm houdt mogelijk verband met funeraire riten; mogelijk bevatte de kom water dat als offer aan de dode was bedoeld, of voor de ceremoniële wassing van het lijk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Smalle strookjes hout, karton of was die aan één uiteinde zijn bekleed met een stof die gemakkelijk ontbrandt door wrijving.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar aardewerk dat werd gedecoreerd met metaalglazuur met behulp van technieken die dateren uit de 9de eeuw of eerder. Eén techniek is van Midden-Oosterse origine en het best bekend van Spaans-Moors aardewerk in Spanje en Italiaans en Spaans majolica; hierbij werd gewerkt met een proces van meerdere fasen waarbij het aardewerk werd gebrandschilderd. Een andere techniek was goedkoper en minder gecompliceerd, met pigmenten die zouten van goud en platina bevatten. Het was geïnspireerd op de Spaanse majolica-schalen uit het einde van de 18de eeuw, maar het was een Engelse vinding en werd op grote schaal gebruikt om aardewerk te maken gedurende de hele 19de eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine plant, gekenmerkt door de vruchtbare sporenhouder op de stokachtige, rechtopstaande stengel en de zeer kleine microfyllen. Een microfyl is een soort blaadje dat onafhankelijk van de bladeren van andere vaatplanten ontstond en evolueerde. Microfyllen hebben maar één enkele onvertakte strook vaatweefsel. Hoewel deze stam tegenwoordig een kleine en onopvallende groep planten vormt, waren sommige soorten die in het Carboon voorkwamen bomen die bossen vormden en meer dan 35 meter hoog werden. Lycophyta is de oudste bestaande groep vaatplanten en 40 miljoen jaar lang was het in grote gebieden de dominante groep.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Mechanische werktuigen die worden gebruikt om te velde staande gewassen af te snijden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Officieren met de hoogste rang in het leger van Groot-Brittannië, Duitsland en enkele andere landen, overeenkomstig met generaals in het leger van de Verenigde Staten. In het tegenwoordige Frankrijk en voor het begin van de 17e eeuw in Groot-Brittannië was dit de op één na hoogste rang na de generaals.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Romaanse school van het illumineren van manuscripten, emailleerwerk en metaalwerk in de Maasvallei die tussen het einde van de 11de eeuw en het begin van de 13de eeuw zijn bloeitijd beleefde. Hoewel de rivier vanuit het noordwesten van Frankrijk naar de Rijndelta in Nederland stroomt, verwijst de term in kunsthistorische zin naar het gedeelte van de rivier dat door België loopt, met name het gebied rond Luik en het Benedictijner klooster van Stavelot. Binnen de Romaanse kunst onderscheidt de Maaslandse school zich door de weliswaar nog geïdealiseerde maar meer naturalistische behandeling van de menselijke figuur. De Maaslandse school onderscheidt zich tevens door zijn rijke karakter en klassieke elementen. Dit laatste hangt samen met het feit dat dit gebied tijdens de Karolingische periode het centrum van de antiquiserende stijl van de school van Reims was. Belangrijke Maaslandse kunstenaars waren Godefroid de Claire, Nicolas van Verdun en Renier van Huy. Met name het Maaslandse metaalwerk was invloedrijk en vermaard.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode en stijl die bloeide tussen het eind van de iconoclastische controverse van 843 en de inname van Constantinopel door de Latijnen in 1204. De stijl ontwikkelde zich ten tijde van de dynastie die ontstond met Basilíus I de Macedoniër (867-886) en hield stand onder verschillende heersers, waaronder Constantijn VII (913-959) en de Comnenos-dynastie (1081-1185). Werd levendig gehouden door de intense culturele activiteit en vernieuwingscampagnes die werden gesteund door deze heersers, en die ertoe leidden dat er een behoefte was aan schilderingen, mozaïeken en ivoorsnijwerk om de verloren werken te vervangen. De stijl kenmerkt zich door een uitzonderlijk sterke hang naar het classicisme.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gecoate stof die is vervaardigd door twee lagen textiel te voorzien van een laagje rubber dat in nafta is opgelost, en de lagen vervolgens op elkaar te drukken. Deze dubbele laag textiel was de eerste gecoate stof die ooit is geproduceerd. De Schot Charles Macintosh ontwikkelde het procedé voor regenkleding.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar ruwe kant of franje die wordt gemaakt door touwen of dikke draden in een geometrisch patroon aan elkaar vast te knopen. De term is afgeleid van het Turkse 'makrama', dat 'doekje' of 'handdoek' betekent. Het was een specialiteit van Genua, waar met geknoopte touwen versierde handdoeken populair waren in de 19de eeuw. De voorloper van macramé was 'punto a groppo', een 16de-eeuwse techniek voor het knopen van kant. In de jaren 60 van de 20ste eeuw werd macramé een populaire ambacht- en kunsttechniek in Amerika en Europa. Het werd gebruikt voor lampenkappen, plantenhangers, hangmatten, raambedekkingen en wandbekleding.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een werk van een bepaald iconografische type, met een afbeelding van de maagd Maria en het Kindje Jezus op een troon, met aanbiddende heiligen en engelen aan beide zijden. Dit type werd in de 13de eeuw in Italië gemaakt en was gebaseerd op eerdere Griekse typen. Werken van dit type zijn meestal tweedimensionaal, onder andere geschilderde panelen (vaak altaarstukken), manuscripten en bas-reliëfversieringen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst en architectuur in de periode van de heerschappij van Mahmoed I, die regeerde van 1730 tot 1754. Tijdens zijn heerschappij bouwde hij verschillende fonteinen, waaronder de grote op India geïnspireerde fontein van Tophane. Onder zijn supervisie viel ook de Nuruosmaniye-moskee, die brak met de Ottomaanse traditie en die was gebouwd op basis van rechthoekige grondplannen in een meer westerse stijl.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van architectuur die samenviel met de heerschappij van Mahmoed II (van 1808 tot 1839). Mahmoed maakte een eind aan de heerschappij van de janitsaren, wier reactionaire standpunten deels de militaire neergang van het Osmaanse rijk hadden veroorzaakt. Op artistiek gebied was hij een belangrijke factor bij het europeaniseren van de Osmaanse kunst en architectuur, door bouwwerken te laten neerzetten in barok- en rococostijl en de stijl van het neoclassicisme van het Frankrijk onder Napoleon. Zijn Nusretiye-moskee (moskee van de overwinning) werd gebouwd in de late barokstijl met golvende muren en grote open binnenplaatsen. Onder Mahmoed II werden hofkunstenaars naar Frankrijk gestuurd om wetenschappelijke teken- en schildermethoden en de principes van lineair perspectief aan te leren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Graangewas dat afkomstig is uit Amerika, maar in de zestiende eeuw werd geïntroduceerd in de rest van de wereld. Het is een hoge eenjarige grassoort met een stevige steel. De vrucht bestaat uit rijen eetbare pitten op langwerpige aren die aan de dikke steel groeien. Er zijn veel verschillende variëteiten met gele, rode, blauwe, roze en zwarte kolven, vaak met spikkels of strepen. Mais gebruikt men als voedsel voor mensen en dieren, als grondstof in de industrie, voor het maken van brandstof, maisolie, maissiroop, maizena, maisbloem en ethanol (whisky, benzine). De stengels gebruikt men als biomassa om brandstof te maken, maar ook voor systeemplafonds. Uit maiskolven sneed men vroeger tabakspijpen. De kolven en het vlies eromheen gebruikte men om poppen te maken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een van de drie hoofdfasen van de Gansu-cultuur, die dateert uit circa 3300 tot circa 2100 v. Chr. De Majiayao-cultuur omvatte het westen van de provincie Gansu en het oosten van de provincie Qinghai; de naam is ontleend aan een vindplaats in het gewest Lintao in Gansu die van 1921 tot 1923 is uitgegraven door de Zweedse archeoloog Johan Gunnar Andersson. Typerend voor aardewerk uit de Majiayao-fase zijn potten en kommen van fijne kleibrij met zwart decor geschilderd in zijdeglans op een gele of rode ondergrond. Kenmerkend voor dit aardewerk zijn de brede, kromlijnige vormen met telkens een centraal geplaatste stip of afgewisseld met golvende lijnen of kruisarceringen. Deze vormen worden met name aangetroffen op potten en urnen. Ook werden vormen toegepast als dikke zigzaglijnen en motieven zoals kikkers, vogels en dansende menselijke figuren. Daarnaast zijn er ornamenten van been, stenen en benen gereedschappen, en speelgoed zoals aardewerken rammelaars opgegraven. Het schaarse bronswerk uit deze periode was niet van economisch belang.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een verzameling decoratieve technieken die betrekking hebben op het aanbrengen van gekleurde poeders op lakwerk. De letterlijke betekenis is 'besprenkelde afbeelding'. Het goud, zilver of gekleurd pigment wordt aangebracht wanneer de lak nog vochtig is. Deze technieken waren zeer populair tijdens de Heian-periode (794-1333), toen dit de meest gebruikte methode was voor het versieren van Japans lakwerk. Ze worden vaak samen met 'kirikane' gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunst en architectuur die is verbonden met de mammelukken, een krijgerskaste die Egypte en Syrië regeerde vanaf ongeveer 1250 tot de vroege 16de eeuw, en die in het Midden-Oosten meer dan 700 jaar invloedrijk en machtig is geweest. Mammeluk-architectuur was in wezen conservatief en niet erg vernieuwend, maar wel rijk en over het algemeen van zeer hoge kwaliteit. Mammeluk-architectuur wordt gekenmerkt door het gebruik van zeer fijn afgewerkte minaretten, enorme façades en portalen, en de tendens om structuren voor verschillende toepassingen te bouwen in een enkel complex. Begunstigers bouwden hun belangrijke monumenten gewoonlijk ook dichtbij elkaar. De mammelukken staan ook bekend om hun technische virtuositeit in stenen constructies; metselaars gebruikten verschillend gekleurde stenen op de oppervlakken van gebouwen. Er zijn bijna 3000 belangrijke mammelukmonumenten bewaard gebleven of bekend gebleven via teksten; de meeste monumenten in de oude wijken van Caïro, Damascus, Tripoli en Aleppo zijn mammeluks, evenals de meeste monumenten op de Haram ash-Sharif in Jeruzalem, buiten de Rotskoepel. Net als architectuur bereikten ook de overige kunsten van de mammelukperiode een hoog niveau van technische perfectie, maar staan ze niet bekend om hun originaliteit; er bestaan wel bezienswaardige voorbeelden van ingelegd metaalwerk, kalligrafie, moskeelampen en houten objecten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Houten plank met een geribbelde onderzijde en een handvat langs de zijkant, gebruikt om kreuken uit het wasgoed te persen tijdens het strijken. Het wasgoed werd om een stok gewikkeld en de mangelplank werd vervolgens over de stok heen en weer gerold. De voorkant werd vaak gedecoreerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Algemene term voor verschillende bomen en struiken die dicht struikgewas vormen in modderige kustmoerassen en estuariën in tropische en subtropische gebieden. Mangroven kunnen goed tegen zout water en hebben opvallende luchtwortels met verschillende vormen. De term ���mangrove' gebruikt men voornamelijk voor soorten uit de genera Rhizophora en Bruguiera (familie Rhizophoraceae), Avicennia (familie Avicenniaceae), Laguncularia (familie Combretaceae) en Sonneratia (familie Lythraceae).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar mannelijke personen vanaf jonge volwassenheid tot gevorderde leeftijd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een koperlegering van rood koper, zink en tin die op zilver of goud lijkt. Mannheimer goud is uitgevonden en hoofdzakelijk geproduceerd in het Duitse Mannheim, en was met name aan het begin van de 18de eeuw populair. Mannheimer goud werd vaak in goedkope sieraden verwerkt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Losse, lange sleep van luxe materialen die men sinds begin 19e eeuw verplicht was te dragen bij belangrijke gelegenheden aan het hof, als toevoeging aan een galajapon. Bevestiging rondom de taille of met kleine bandjes om de schouders.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Familie van insecten met lange dunne voelsprieten, monden met kauwwerktuigen en poten waarmee ze prooien kunnen grijpen en waarop ze kunnen lopen. De volwassen dieren hebben geen vleugels. In sommige classificaties wordt deze familie als een onderorde van Notoptera beschouwd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor lijsten met een doorlopend motief, meestal een terugkerend bladerpatroon, aan de binnenkant van het lijstwerk. Dit type lijst was populair in de 17e en 18e eeuw en is vernoemd naar de Italiaanse schilder Carlo Maratta.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een vroegchristelijke gnostische beweging die in de 2de en 3de eeuw rivaliseerde met het katholieke christendom. De stichter van de beweging, Marcion (overleden circa 160), verkondigde het dualistische geloof dat de God van het Oude Testament niet dezelfde was als de God van het Nieuwe Testament en dat het Oude Testament geen christelijk boek was. Omdat er volgens hem geen verband was tussen het christendom en het jodendom vond hij dat het Nieuwe Testament moest worden gezuiverd van alle joodse elementen. Marcion zette een groot aantal ascetische gemeenschappen op en stelde de eerste bekende canon van geschriften samen. De meeste marcionisten waren tegen het eind van de 3de eeuw opgegaan in het manicheïsme. De term wordt soms meer algemeen gebruikt om te verwijzen naar het opzettelijk of minzaam negeren van het Oude Testament binnen het christendom.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Personen die uitsluitend behang produceren van gemarmerd papier; dit was met name in de 15e eeuw in Frankrijk populair.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een aantal Rajasthan-schilderscholen in de regio Marwar in het westen van Rajasthan, met Jodhpur als hoofdstad. De schilderkunst in dit afgelegen gebied in het uiterste westen werd nauwelijks beïnvloed door de hofstijlen van de Mogols; de composities bleven eenvoudig en hebben een sterk hoekig karakter, waardoor het werk doet denken aan volkskunst. Kenmerkende gezichtskenmerken van Marwar zijn puntige neuzen, amandelvormige ogen, gewelfde voorhoofden en pruillippen; doorgaans is een ingetogen kleurpalet met gelen, groenen en grijzen gebruikt. De invloed van de Mogolkunst was groter op de schilderkunst in het oosten van deze regio. De Marwarschilderijen uit de 19de eeuw zijn formeler en hoofser van karakter, met sterke Mogol-invloeden; kenmerkend voor deze periode is het werk van Dalchand, een begaafd kunstenaar die door de Mogols was opgeleid en in Jodhpur werkzaam was. Werk uit de latere Marwar-periode staat bekend om het krachtige, overdadige kleurgebruik, de zwierige kledij en wervelende wolkenluchten. De schilderkunst van Marwar kende zijn productiefste periode aan het begin van de 19de eeuw, met name onder maharadja Man Singh (heerste van 1803-1843).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de cultuur, met name de beeldhouwkunst, van Mathura, een kosmopolitische stad aan de rivier de Jumna, gedurende de Kushana-periode van oud India; Mathura lijkt een tweede hoofdstad van de Kushana-dynastie te zijn geweest, en het was een van de twee belangrijkste artistieke centra van de dynastie, naast Gandhara. Tot de boeddhistische Mathura-beeldhouwkunst behoren Boeddha-portretten die zijn gebaseerd op yaksha-modellen (mannelijke aardegeest), en enkele van de vroegste voorbeelden van geheel Indiase boeddhafiguren. De vele levendige en openlijk seksuele yakshi-figuren (vrouwelijke aardegeesten) zijn welbekende voorbeelden van Mathuran-beeldhouwkunst. Een van de meest opmerkelijke prestaties uit deze periode was de assimilatie van de staande kolos in Maurya-stijl voor boeddhistische doeleinden. Kenmerken van Mathura-beeldhouwkunst zijn monumentale frontaliteit, de weergave van omgeslagen, transparante stoffen als kleine, ringvormige plooien; en later boeddhafiguren met grote aureolen, versierd met rolwerk voorzien van bladpatronen. Diep reliëf wordt veel toegepast in de 2de eeuw, terwijl een gelijkmatigere en meer lineaire stijl wordt aangetroffen in de 5de eeuw. Veel Mathura-beeldhouwkunst wordt gehakt uit plaatselijke Sikri-zandsteen, dat roze is of gespikkeld rood in combinatie met geelachtig wit. Mathura-iconen werden geëxporteerd naar andere delen van India en werden ook gekopieerd door andere werkplaatsen. De Kushana-dynastie raakte in de 3de eeuw in verval, maar de Kushana-kunststijl van Mathura bleef bestaan en leidde later tot de verdere ontwikkeling van het Boeddha-icoon in de Gupta-periode.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de beeldhouwkunst in steen en overige materialen uit de periode van de heerschappij van de Maurya-keizers, en meer in het bijzonder naar kunst die werd gemaakt tijdens de veertigjarige heerschappij van Ashoka, de derde Maurya-keizer (gestorven 232 v. Chr.), die regeerde over heel India. Eerdere beeldhouwkunst was over het algemeen gemaakt van hout, maar tijdens de Maurya-periode werd steen het meest populaire materiaal. In heel India verrezen gepolijste monolithische edict-pilaren met gedetailleerde, beeldgesneden kapitelen. De kapitelen, die waren gemaakt van een geelbruine zandsteen, Chunar genaamd, vormen de beste bewaard gebleven voorbeelden van keizerlijke kunst uit de Maurya-periode. De unieke glans van hun oppervlak staat bekend als de 'Maurya-glans.' De onderwerpen van de kapitelen betreffen vaak aspecten van het boeddhisme in symbolische termen, evenals de positie van Ashoka als verlicht wereldheerser. De stijl van beeldsnijden is sterk beïnvloed door Perzische, of meer in het bijzonder, Achaemenidische, beeldhouwkunst. De praktijk van het oprichten van monumentale zuilen is mogelijk afkomstig uit India; recent bewijs wijst erop dat de edict-zuilen van Ashokan hun oorsprong vinden in een oude traditie van een cultus van de kosmische zuil, de 'Axis Mundi.' Slechts enkele Mauryaanse figuurbeelden zijn bewaard gebleven: de vroegst bekende twee beelden van Jain Tirthankaras en enkele yakshi- en yaksha-figuren (vrouwelijke en mannelijke aardegeesten). Deze beelden zijn bekend om hun monumentale en weelderige karakter. De oudste bewaard gebleven Indiase architectuur dateert uit de Maurya-periode: deze uit steen gehouwen kamers die door Ashoka voor monniken werden gebouwd, vormden het begin van een lange Indiase traditie die belangrijk werd voor alle religieuze gemeenschappen van India.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl en periode die in verband worden gebracht met de heerschappij van Mehmed II, 'de overwinnaar'. Hij volgde zijn vader Moerad II op en was aan de macht gedurende diens troonsafstand van 1444 tot 1446 en later van 1451 tot 1481. Mehmed breidde het Osmaanse rijk uit in alle richtingen, maakte een eind aan het duizend jaar oude Byzantijnse Rijk door in 1453 Constantinopel te veroveren en in 1461 Morea en Trebizond. Na de inname van Constantinopel werd deze stad de hoofdstad van zijn nieuwe rijk, waarbij de naam werd gewijzigd in Istanboel. Tijdens zijn bewind ondersteunde hij grote bouwprojecten in de stad en legde hij de basis voor het keizerlijk hof dat kenmerkend zou worden voor het Osmaanse rijk in de 16de eeuw. Mehmed richtte het Oude paleis op, dat moest dienen als woonplaats voor de harems van voormalige sultans, en was verantwoordelijk voor het bouwplan van het Nieuwe Paleis, dat Topkapi werd genoemd. Hij beval ook de bouw van de Çinilli Kiosk, een gebouw naar Iraans ontwerp dat van schilderingen werd voorzien door de Venetiaanse schilder Gentili Bellini. Hij liet ook medailles maken door de Italiaanse kunstenaar en verzamelde een grote collectie boeken in Europese en islamitische talen. Tijdens zijn heerschappij werden bovendien diverse kunstnijverheidsgroeperingen opgericht, onder meer voor boekbinders, kalligrafeerders, zijde- en tapijtwevers en metaalwerkers.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van de kunstvoorwerpen op het Egeïsche eiland Melos. Tijdens de bronstijd was Melos een belangrijk eiland, vanwege de obsidiaangroeves. Het eiland is verder bekend door het gebruik van een geometrische stijl voor het aardewerk tussen grofweg 2.300 en 2000 v. Chr. en later vanwege het zwartrode aardewerk. De kunstvoorwerpen na de Cycladische periode tonen invloeden van de Minoïsche en de Myceense cultuur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Oorspronkelijk gebruikt door de Syrische monofysieten en nestorianen, en later door moslims, om oosterse christenen aan te duiden die trouw bleven aan het gezag van het concilie van Chalcedon dat plaatsvond in 451 (waarbij werd aangenomen dat Christus zowel goddelijk als menselijk was) toen de meeste christenen monofysiet werden. De naam had aanvankelijk een negatieve connotatie omdat melkieten op theologisch gebied instemden met de Byzantijnse keizer (melkieten betekent 'royalisten' of 'mannen van de keizer'). Later wordt de term gebruikt om te verwijzen naar die orthodoxe, oostelijke christenen die een Arabische versie van het Griekse ritueel volgen, in het bijzonder die christenen die zijn verenigd in de gemeenschap van de rooms-katholieke kerk en toch hun eigen organisatie behouden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Filmgenre, waarvan de term oorspronkelijk werd gebruikt voor toneelstukken met plots over morele kwesties, waarbij de strijd tussen goed en kwaad het centrale thema was. Later, in de films van D.W. Griffith (zoals 'Way Down East' uit 1920), werden de persoonlijke en sociale problemen van vrouwen op een bijzonder melodramatische manier afgeschilderd en kwam de nadruk vooral op de personages zelf te liggen. In films als 'Stella Dallas' (1937) of 'All That Heaven Allows' van Douglas Sirk werd het happy end vervangen door een einde waarin het vrouwelijke personage alles opoffert voor een hoger doel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De kunstgroepering Memphis werd op 11 december 1980 opgericht door Ettore Sottsass, Barbara Radice, Marco Zanini, Aldo Cibic, Matteo Thun, Michele De Lucchi en Martine Bedin. Andere kunstenaars die de Memphis-stijl overnamen, waren Peter Shire, Shiro Kuramata en Michael Graves. Kenmerkend voor de Memphis-stijl zijn voorwerpen zoals meubels en verlichtingsobjecten in felle kleuren en met uitbundige geometrische vormen, vervaardigd uit kunststoflaminaat of andere industriële materialen. De groepering ontstond als reactie op de overheersing van modernistische ontwerpen, en werkte met vormen die waren ontleend aan de volkscultuur en de kitsch. De stijl die met Memphis in verband werd gebracht, was invloedrijk en vond internationaal veel navolging.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Oud-Egyptische rituele percussie-instrumenten die gebruikt werden door priester om rituelen uit te voeren of goden op te roepen. De menat was een halsketting met vooraan een plaatje waaraan kralen hingen en op de rug een tegengewicht; het werd zoals een rammelaar gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een protestantse gezindte die zijn oorsprong had in de 16de-eeuwse anabaptisten van Nederland en Zwitserland, in het bijzonder de zogenoemde Swiss Brethren. De naam is afgeleid van die van een van hun leiders, Menno Simons, een Nederlandse priester die het werk dat was gestart door de gematigde anabaptisten consolideerde en institutionaliseerde. De doctrine van de mennonieten bestaat onder andere uit het uitvoeren van de doop direct na de geloofsbelijdenis, en trouw aan de Confessie van Dordrecht (1632) en de leer van het Nieuwe Testament. Mennonieten, die pacifisten zijn, hebben als beleid dat ze geen overheidsfuncties vervullen. Hoewel zich overal ter wereld mennonieten bevinden, leven de meeste van hen in de Verenigde Staten en Canada.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een type statige dans voor twee personen in een driedelige maatsoort, vaak met de algemene vorm menuet-trio-menuet. De muzikale vorm werd gebruikt in opera's, klassieke kamermuziek en symfonieën. Het menuet ontstond in Frankrijk en domineerde tussen ca. 1650 en ca. 1750 de aristocratische Europese balzalen, met name in Frankrijk en Engeland. In de loop der tijd werd het steeds complexer en gestileerder. Het zou zijn afgeleid van de Franse volksdans 'branle de Poitou'. Sommige vormen van de dans kregen meer specifieke benamingen, zoals het 'minuet de la cour'. Dit hofmenuet bestond uit kleinere stappen en werd trager, waarbij etiquette en opvallende uiterlijke vormen steeds belangrijker werden. Het was vooral populair aan het hof van Lodewijk XIV van Frankrijk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Term voor het aanduiden van de artistieke activiteiten van de Duitse kunstenaar Kurt Schwitters, die werd beïnvloed door de Dada-theorieën.De term ontstond toevallig bij het uitknippen van het woord "Commerzbank" uit een krant. De stijl kenmerkt zich door de vervaardiging van collages gemaakt van afvalmateriaal zoals kaartjes, stempels en catalogi. Doel was de kunst te bevrijden van de traditionele materialen en technieken, en meer gebruik te maken van de stedelijke omgeving.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Uitgestorven orde van zeereptielen met slanke, langwerpige kaken vol met lange puntige tanden en een platte staart die net zo lang was als het lichaam of langer. Ze hadden goed ontwikkelde ledematen en grote peddelvormige achterpoten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Koffer om messen in te bewaren en te vervoeren. Vaak is de koffer gemaakt van hout, leer, metaal of plastic. Het kan een simpel foedraal voor één mes zijn. De term kan ook verwijzen naar een houder voor meerdere stukken bestek. Vroeger zette men dit soort koffers vaak op een buffet in de eetkamer. Dit soort messenkoffers verschenen voor het eerst in de zeventiende eeuw in Europa en Noord-Amerika. Oorspronkelijk waren ze aan de buitenkant bekleed met leer en verfijnd verguldsel. Vaak was het een doos met een voorkant van serpentijn en een schuin deksel. In de doos zaten vakjes voor de messen. In de late achttiende eeuw maakte men ook messenkoffers in de vorm van urnen die met een houtlaagje waren bedekt (eerst notenhout en later mahonie) en die soms waren versierd met zilveren beslag.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar merktekens in de westerse architectuur die aangeven welke metselaar de steen op zijn werkplank in de bouwloods heeft gesneden. De oorsprong en functie van metselaarstekens verschillen door de eeuwen heen, en een volledig inzicht ontbreekt soms nog. Vroege metselaarstekens werden blijkbaar gebruikt om zekerheid te geven over de verantwoordelijkheid en kwaliteitsbewaking bij grote bouwprojecten waar een aantal minder vaardige metselaars werkzaam was. Vanaf de 13de eeuw gaven metselaarstekens vaak de werkzaamheid aan die met bepaalde stenen was verbonden, zodat de metselaars de juiste vergoeding zouden ontvangen. Metselaarstekens bevinden zich meestal op het werk van minder ervaren metselaars dan vrijmetselaars, die de profielen en figuren sneden. Het metselaarsteken ging uiteindelijk fungeren als aanduiding van de metselaar zelf. Vaak werd het teken ook buiten de context van de bouwplaats gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

School van miniatuurschilderkunst die in verband wordt gebracht met de staat Mewar in Rajasthan, een belangrijk centrum van de Rajput-cultuur. De bevolking in deze regio beleed een strenge vorm van het hindoeïsme, en Mewar was het laatste Rajput-machtscentrum dat ten prooi viel aan de Mogols. Sinds de 17de eeuw of nog eerder vormt Mewar een van de belangrijkste en productiefste scholen van Rajasthani-schilderkunst. De stijl wordt gekenmerkt door krachtige contouren, een zeer helder coloriet en enigszins archaïsche conventies, bijvoorbeeld het (narratief) tonen van opeenvolgende episoden binnen één afbeelding. Het traditionele aspect van de Mewarkunst wist lang stand te houden, in weerwil van invloeden van de Mogols, Deccan en Europeanen, hetgeen toe te schrijven is aan het behoudende karakter van dit Rajputhof en de traditionele structuur van de kunstenaarsfamilies. De kunstenaars verwerkten de typische Mewar-details op consequente wijze in hun werk, zoals lokale architectuur en flora en fauna. In de 17de eeuw maakte de inheemse traditie van mythologische en poëtische manuscriptillustraties hier een ware wedergeboorte door. In de 18de eeuw gingen de door de Mogols geïnspireerde hofportretten en beeldvertellingen een prominentere rol spelen. Na 1947, het jaar waarin de vorstendommen werden ontbonden en er een eind kwam aan het koninklijk mecenaat, verdween de stijl naar de achtergrond.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een in de tweede helft van de zestiende eeuw veel voorkomende frescotechniek waarbij er werd geschilderd op gedeeltelijk droog pleisterwerk met verfsloffen waaraan kalk was toegevoegd om hun aanhechting te versterken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een fase in de Chinese neolithische Miaodigou-cultuur tussen circa 4000 en circa 3300 v. Chr. Het aardewerken vaatwerk was soms beschilderd, meestal zwart, maar soms ook zwart in combinatie met witte en rode engobe. Het decor was meestal geometrisch, maar in enkele gevallen worden ook vogel-, kikker- en plantenmotieven aangetroffen. Ook is er een opvallende tonvormige kan met een deksel in de vorm van een mensenhoofd gevonden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de ontwerpstijl voor architectuur, interieur en producten die in het algemeen de trends beschrijft in het midden van de 20ste eeuw, ongeveer tussen 1933 en 1965. De term werd voor het eerst gebruikt in het boek 'Mid-Century Modern: Furniture of the 1950s' (1983) van Cara Greenberg. In de architectuur wordt de stijl gekenmerkt door de stromingen Internationale Stijl en Bauhaus, het werk van Frank Lloyd Wright en Mies van der Rohe. Voor ontwerpers was de strakke Scandinavische stijl voor meubels en objecten van grote invloed.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De fase tussen volwassen en oud zijn; bij mensen valt dit meestal tussen 45 en 65.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Elamitische periode van circa 1450 tot 1100 v. Chr., toen de staat Elam een militaire en politieke macht was in het zuidwesten van Iran, met name onder de heerschappij van Untash-Napirisha, Shutruk-Nahunte I en Shilhak-Inshushinak.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode en stijlen die behoren tot de Chinese dynastie tussen 1368 en 1644. De periode kenmerkt zich door stabiliteit, voorspoed en een opleving van de Chinese cultuur en een nationaal bewustzijn. De stijlen in deze periode ontwikkelden zich voornamelijk vanuit een systeem waarbij de kunst onder bescherming van het hof stond. Een hoge mate van vakmanschap werd aangemoedigd, maar qua ontwerp en technieken overheerste conservatisme. De belangrijkste kunst die tijdens deze periode werd vervaardigd was cloisonné, email, bronswerk, lakwerk, meubels en klein ornamenteel snijwerk van jade, ivoor, hout en porselein. In de keramiek werden eerdere stijlen, waaronder wit en blauw servies, verfijnd qua techniek en versiering. In de architectuur zijn de vroegere experimenten uit de Sung-periode achtergelaten en verruild voor traditionelere ontwerpen, zoals de bouw van de Verboden Stad in Peking. In de schilderkunst moedigden scholen van professionele academici/kunstenaars en de geletterde intelligentsia de ontwikkeling van onafhankelijke, persoonlijke stijlen aan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Franse term die letterlijk 'in de scène plaatsen' betekent en oorspronkelijk werd gebruikt om de rangschikking van visuele onderdelen op een podium te beschrijven. De term werd later gebruikt in de filmkritiek voor de bespreking van cameraposities, de relaties tussen de onderdelen, mensen en massa's, en wat de gezamenlijke invloed hiervan was op het werk. De resultaten van deze techniek zijn vaak de scènevolgorde, een zorgvuldige montage en een zorgvuldige compositie binnen een individueel filmframe. De term wordt tegenwoordig zelden gebruikt buiten de context van film.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een inheems Amerikaanse cultuur en stijl die hebben bestaan vanaf circa 800 n. Chr. tot halverwege de 18de eeuw, toen de laatste vertegenwoordigers van deze cultuur, de Natchez, in aantal afnamen en verspreid raakten. De cultuur heeft met name een overheersende rol gespeeld in het zuidoosten en het midden van de huidige Verenigde Staten, in de riviervalleien van de gebieden die nu behoren tot de staten Mississippi, Alabama, Georgia, Arkansas, Missouri, Kentucky, Illinois, Indiana, Ohio en delen van Wisconsin, Minnesota en de Great Plains. De cultuur was gebaseerd op de agrarische ontwikkeling van de laaggelegen delen langs de rivier, en het land werd bestuurd vanuit theocratische dorpsstaten. Kenmerkend voor de dorpsarchitectuur zijn nederzettingen rond ovale of piramidevormige aardeheuvels, met een centraal ceremonieel plein. De stijl van gedecoreerde gebruiksvoorwerpen en ceremoniële objecten, uitgevoerd in koper, schelpen, steen, klei en veren, wordt gekenmerkt door complexe ontwerpen met menselijke figuren, diermotieven en geometrische vormen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar aardewerk dat wordt gekenmerkt door veren- en takkendecoraties die lijken op de afdrukken van mosagaat (in het Engels ook wel 'mocha stone' genoemd). Mocha ware is rond 1785 in Engeland ontwikkeld en bleef de gehele 19de eeuw populair. Het wordt met name aangetroffen bij mokken, kruiken en andere vormen van aardewerk die in taveernes werden gebruikt voor het meten of bewaren van droge waren, hoewel het ook bij andere voorwerpen voorkomt. Het ornament werd gemaakt door de romp, bestaande uit groen aardewerk of bedekt met engobe, te bestrijken met een vloeibaar pigment dat zich vervolgens verspreidde op capillaire wijze, of door middel van een blaaspijpje. Het pigment bevatte vaak tabakssap, urine en metaaloxide, en had meestal een groen, bruine, blauwe of roze kleur. Soms werd de romp eerst beschilderd met een horizontaal banddessin in bruine, blauwe of grijze engobe. De romp was doorgaans gemaakt van Engels aardewerk, wit of bamboekleurig aardewerk, of van pearlware.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Weefsel voorzien van opgeschilderde motieven in ijzerhoudende modder. De doek wordt eerst voorbehandeld met plantenextrakten, daarna een- of meermaals beschilderd, gedroogd en gewassen. De modder geeft zwarte motieven op witte, gele of roestbruine grond. Vooral toegepast in Mali en Opper-Volta.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het maken van representaties op schaal van objecten of structuren, meestal driedimensionaal en gemaakt van hard, onkneedbaar materiaal zoals hout of steen. Zie 'boetseren' voor het gebruik van kneedbaar materiaal zoals was of klei om een driedimensionale vorm te creëren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst in algemene zin naar diegenen die driedimensionale modellen maken uit plooibaar materiaal. Verwijst bij het maken van keramieken objecten in het bijzonder naar de ambachtslieden die modellen van klei of was maken, of die vormen maken op basis van tekeningen die door een ontwerper zijn gemaakt en worden gebruikt bij het vormgeven van keramieken objecten. Te onderscheiden van 'modelmakers' die modellen bouwen, meestal van hard, niet plooibaar materiaal zoals hout of steen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zij die doorgaans van harde, niet-plooibare materialen zoals hout of steen modellen bouwen, bijvoorbeeld werkende modellen of showmodellen op schaal, van driedimensionale objecten, of modellen waarmee mallen voor gegoten producten worden geproduceerd. Zie 'modelleurs' voor mensen die modellen maken van klei, was of andere pletbare materialen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl en periode die samenvielen met de heerschappij van Moerad I, zoon van Orhan, van 1362 tot 1389. Gedurende deze periode werd een aantal nieuwe moskeeën gebouwd bij Bursa, waarbij de sultan naar verluidt christelijke arbeiders zou hebben ingezet. In 1366 begon Moerad I aan de bouw van een kulliye, een gebouwencomplex met een moskee, Byzantijnse thermen, een grote soepkeuken en een school. De moskee werd voltooid in 1385 en had een kruisvorm met vier ruimten, met in twee daarvan een grote haard voor het comfort van de bezoekende derwisjen. Onder de centrale koepel bevond zich een fontein voor het wasritueel, vóór het verhoogde moskeegedeelte. Een uniek kenmerk van dit gebouw is de achthoekige koepel boven de mihrab, de nis in de muur van de moskee die de richting van Mekka aangeeft.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl en periode die in verband worden gebracht met de heerschappij van Moerad II, zoon van Mehmed I. Hij was aan de macht van 1421 tot 1444, toen hij afstand deed van de troon. Daarna was hij van 1446 tot 1451 wederom aan de macht. Het belangrijkste architectuurproject tijdens zijn heerschappij was de bouw van de enorme 'moskee met drie balkons' waaraan men in 1438 begon en die zo werd genoemd vanwege de vernieuwende minaret met drie balkons. Het gebouw was uniek met zijn ruitjespatronen, glas-in-loodramen en kronkelende strepen in rood-roze steen, een grote binnenplaats en enorm hoge minaretten. Moerad II was de laatste sultan die werd begraven in de stad Bursa, maar de locatie die hij had gekozen, was meer afgelegen en het resulterende complex van gebouwen en de Koninklijke begraafplaats is lager gelegen en eenvoudiger van aard dan eerdere werken. Ook vermeldenswaardig is de bijbehorende tuin met een grote verscheidenheid aan ceders, platanen, oleanders en rozenstruiken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van kunst en architectuur die samenviel met de heerschappij van Moestafa IV. Hij was kortstondig aan de macht, van 1807 tot 1808.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een cultuur en stijl die bestond in het voornamelijk bergachtige gebied dat nu het zuidoosten van Arizona en het zuidwesten van New Mexico vormt, en waar ook de Mogollon Mountains liggen waarnaar de cultuur is genoemd. Deze ontwikkelde zich vermoedelijk vanuit de eerdere Cochise-cultuur, en bloeide van circa 200 v. Chr. tot circa 1200. Het was een cultuur van jagers en verzamelaars, met sporadische teelt van gewassen. De cultuur is vooral bekend vanwege de eerste productie van aardewerk in het zuidoosten, waarvoor de techniek wellicht werd geïmporteerd uit Mexico. De stijl van het aardewerk kent vier duidelijke fasen, te beginnen met eenvoudig bruin, later gepolijst rood, vervolgens rood-op-bruin, rood-op-wit en ten slotte het beroemde zwart-op-wit aardewerk, dat waarschijnlijk was geïnspireerd op de Anasazi.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Chinese schildermethode of -techniek, waarbij gekleurde gewassen inkten zonder contouren wordt gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beeldhouwtechniek die 'droge houtkern-lakwerk' wordt genoemd, waarbij lagen in lak gedrenkte stof worden aangebracht op een massief houten mal. Deze techniek was populair tijdens de laatste helft van de Nara-periode (710-749) en verving de holle droge laktechniek 'dakkatsu kanshitsu'. Naarmate de techniek zich verder ontwikkelde, werden meer details toegevoegd aan de houtvorm en werden de lagen stof dunner.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Japanse periode en stijl die zich ontwikkelde tijdens de militaire dictatuur van Nobunaga en zijn troonopvolgers, van 1573 tot 1615. De meest opmerkelijke architectonische prestatie in deze tijd was het militaire kasteel waarin het voorheen afzonderlijke fort en paleis werden gecombineerd tot één architectonische eenheid, en dat zich kenmerkte door de zware gemetselde buitenzijden die scherp contrasteerden met de weelderig gedecoreerde interieurs. Het schilderwerk uit deze periode kenmerkt zich door een decoratieve stijl waarbij de nadruk ligt op drukke structuren en golvende lijnen, gouden achtergronden en lege composities.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Houten of stenen burcht bestaande uit een slottoren die op een kunstmatig aangelegde aarden heuvel werd opgetrokken en waarrond zich een binnenhof bevond dat afgesloten was met een palissade en een gracht. Dit type kasteel ontstond in Noord-Europa rond de tiende eeuw en werd gebouwd tot het einde van de dertiende eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Italiaanse kunststroming die in 1948 ontstond en was geënt op de Zwitserse Art Concret. De stroming was echter niet vast omlijnd en kende ook geen manifest. De kunstenaars wezen het sociaalrealisme af, evenals het automatisme en irrationalisme. Ook publiceerden ze maandelijks en jaarlijks een bulletin, dat vermaard werd om de unieke opmaak en typografie.

Italiaanse architectuurbeweging die van 1930-1931 actief was en bestond uit een groep rationalistische architecten. Nadat er interne tweestrijd was ontstaan over de deelname van MIAR-architecten aan overheidsprojecten, viel de groep elkaar.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kunstwerken die zijn ontworpen om te worden geproduceerd zodat er meerdere, in theorie zelfs een onbeperkte hoeveelheid, originelen zijn; vooral het werk dat vanaf het midden van de 20e eeuw was bedoeld om de toegang tot de kunstmarkten te vergroten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Japanse periode en stijl in de kunst die tot ontwikkeling kwam tijdens de opkomst van het Asikaga-shogunaat (1338-1573). Ondanks politieke onrust als gevolg van de Onin-oorlog (1467-1477) werd tijdens de periode de theeceremonie, het bloemschikken, het door China beïnvloedde zwart-wittekenen en de verfijnde lakgravures. In de architectuur kenmerkt de stijl zich door eenvoudige en sobere constructies en het gebruik van grote landschapstuinen waarvan het ontwerp op beroemde schilderijen was gebaseerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Hout van de boom behorende tot het genus Piratinera, diep mahonierood van kleur met onregelmatige donkere tekeningen die lijken op die van bepaalde slangen. Het is een van de zwaarste houtsoorten met een commerciële toepassing. Het was ooit in trek voor het vervaardigen van wandelstokken, parapluhandvatten en fineer.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar werken die worden uitgevoerd met een of meer naalden en draad, garen of koord. De term verwijst in het algemeen naar handwerk. Naaldwerk omvat naaiwerk, borduurwerk, breiwerk, en andere vormen van handwerken. Tot de 20ste eeuw was ‘naaien’ de meest beoefende vorm van naaldwerk in westerse culturen. De meeste meisjes en vrouwen leerden de basisbeginselen van naaien en breien, die zij gebruikten voor het maken van kleding en de afwerking van huishoudtextiel. Sinds de opkomst van het machinaal naaien beperkt het handnaaldwerk zich vaak tot decoratief werk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het werk van een school van schilders die actief was in Nagasaki vanaf de 17de tot en met de 19de eeuw. Nagasaki was de enige haven die toegankelijk was voor buitenlanders tijdens de Edo-periode (1600-1868). Het gevolg was dat kunstenaars uit Nagasaki buitenlandse onderwerpen schilderden, zoals Nederlandse en Chinese bewoners van de stad, waarbij ze vaak Europese en Chinese stilistische innovaties overnamen. De stijl komt duidelijk naar voren in de vier hoofdtypen: houtsneden, officiële portretten geschilderd door overheidskunstenaars, Chinees-geïnspireerde schilderijen van vogels en bloemen, en individualistisch werk waarvoor vaak Westerse technieken voor schakering en perspectief werden gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kegelvormig instrument met een dubbel riet uit Zuid-India, lijkend op shanais. De buis van een nadaswaram bevat zeven gaatjes op gelijke afstand van elkaar. Er is geen gaatje voor de duim. Er bevinden zich ook vijf gaatjes aan de onderkant die men gebruikt om het instrument te stemmen. Deze gaatjes kunnen ook zijn gevuld met was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een stijl in de Japanse schilderkunst die floreerde van het midden van de Edo-periode (1600-1868) tot aan de Taisho-periode (1912-1926). De stijl was geïnspireerd op de Chinese geletterde intelligentsia, de zogenaamde Wen ren, een traditie van de leerlingschilderkunst, en was bedoeld voor een klein, intellectueel publiek. In tegenstelling tot andere stijlen die in grote Japanse ateliers tot ontwikkeling kwamen, maakt de Nanga-stijl gebruik van afwisselende technieken, stijlen en onderwerpen, die eerder met elkaar verbonden zijn door een losse traditie dan door gestandaardiseerde regels. De stijl kenmerkt zich doorgaans door de combinatie van schilderkunst, poëzie en kalligrafie, met een voorkeur voor subtiel penseelwerk, geen of gedempt kleurgebruik en abstractie van natuurlijke vormen om een uiterst persoonlijke kijk op de natuur weer te kunnen geven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode en stijl die zich van 710-794 v. Chr. ontwikkelde toen Nara de eerste vaste Japanse hoofdstad was, en waarin de pogingen om de Chinese cultuur naar de kroon te steken op hun hoogtepunt waren. De periode kenmerkt zich door de vervaardiging van kleine lakbeeldjes met een holle kern en door de bouw van grote tempels in de bergen die bestonden uit zalen en pagodes die in harmonie met de natuurlijke omgeving werden geconstrueerd, hetgeen een afwijking betekende van de strenge ontwerpen uit de Asuka-periode.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zacht, wasachtig, licht, zeer kneedbaar, zilverwit, instabiel metaalhoudend element uit de alkaligroep. Natrium heeft symbool Na in het periodiek systeem, en atoomnummer 11. Natrium is het meest voorkomende alkalimetaal, en is het op vijf na meest voorkomende element op aarde. In de natuur komt natrium uitsluitend in verbindingen met andere stoffen voor. De stof heeft een sterke affiniteit voor zuurstof en andere niet-metaalhoudende elementen. Natrium is sterk reactief, verbrandt met een gele vlam, oxideert bij blootstelling aan lucht en reageert heftig met water. Natrium is het belangrijkste kation (positief ion) van extracellulaire lichaamsvloeistoffen. Natrium is een essentiële voedingsstof voor dieren; het draagt bij tot de instandhouding van het bloedvolume, reguleert de waterbalans in cellen en zorgt ervoor dat zenuwen blijven functioneren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van de beeldhouwers uit de 1ste eeuw v. Chr. tot de 2de eeuw na Chr., die het woord Athenaios aan hun handtekeningen toevoegden. Volgens het classificatiesysteem van de 19de-eeuwse kunsthistoricus Heinrich Brunn. De beelden werden vervaardigd voor rijke opdrachtgevers in Griekenland, Pergamon, Alexandrië en Italië. De stijl kenmerkt zich door het kopiëren van, of aanpassen aan de beroemde vroegere Griekse beelden, en speelde een belangrijke rol bij het overbrengen van de klassieke Griekse stijl op de Romeinen en later de West-Europese cultuur. De stijl onderscheidt zich door het formalisme en de kunstmatigheid, die afwijken van het realisme dat typerend was voor de Romeinse kunst uit deze periode.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunstvorm, voornamelijk in de schilderkunst, die was geïnspireerd op het Duitse expressionisme en die met name populair werd in Italië, Duitsland en de Verenigde Staten aan het eind van de jaren 70 en het begin van de jaren 80 van de 20ste eeuw. De stijl kenmerkt zich door grote figuratieve werken, snel en schetsmatig geschilderd, vaak met objecten die in het oppervlak werden verwerkt, zoals kapotte borden en stro.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een schilderstijl en kunsttheorie die wordt geassocieerd met een groep Franse kunstenaars die tussen 1886 en 1906 werkzaam waren. De term werd voor het eerst vermeld door Félix Fénéon, in een recensie van de achtste en tevens laatste impressionistische tentoonstelling van 1886. Door het gezamenlijk exposeren van hun werk binnen één ruimte benadrukten Camille Pissarro, Lucien Pissarro, Paul Signac en Georges Seurat dat ze dezelfde visie onderschreven. Andere kunstenaars die in deze stijl werkten, waren Charles Angrand, Louis Hayet, Henri Edmond Cross, Léo Gausson, Hippolyte Petitjean, Albert Dubois en Maximilien Luce. Seurat wordt als de belangrijkste exponent van deze stroming beschouwd. Het neo-impressionisme ontwikkelde zich uit het impressionisme, maar zette zich er ook tegen af. Evenals bij het impressionisme stonden licht en kleur centraal. Het impressionisme was echter spontaan en empirisch van aard, terwijl het neo-impressionisme zich nadrukkelijk baseerde op wetenschappelijke grondbeginselen, hetgeen resulteerde in composities met een meer formalistisch karakter. De hiermee geassocieerde techniek wordt pointillisme genoemd, terwijl de bijbehorende theorie als divisionisme wordt aangeduid. De twee termen worden echter vaak door elkaar gebruikt en kunnen beide verwijzen naar zowel de stijl als de stroming zelf. Het neo-impressionisme heeft slechts betrekkelijk kort bestaan, maar had wel een grote invloed op andere kunstenaars en stromingen aan het eind van de 19de eeuw en het begin van de 20ste eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beweging onder de Franse schilders van de jaren 20 en 30 van de 20ste eeuw, als reactie op de destijds moderne stromingen als het surrealisme en kubisme. Feitelijk was het bedoeld als poging om een brug te slaan tussen het modernisme en het academisme, met de nadruk op de normaal waargenomen realiteit. De officieuze leider van de beweging was Dunoyer de Segonzac, en andere kunstenaars die met de beweging in verband worden gebracht waren Robert Lotiron, Raymond-Jean Legueult, Charles Dufresne en Luc-Albert Moreau. Er is geen relatie tussen het Néo-Réalisme en de latere stroming die bekend zou worden als Nouvelle Réalisme.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Britse stijl die tussen de jaren 30 en 50 van de 20ste eeuw van invloed was op zowel beeldende kunst, literatuur, theater en film. De stroming werd beïnvloed door het surrealisme. De stijl kenmerkt zich door emotionaliteit en theatraliteit en werken die de kwetsbaarheid van het menselijke lichaam en persoonlijke, visionaire landschappen verbeelden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een zwart marmer voor sierdoeleinden, waar fragmenten van werden gevonden rond Romeinse ruïnes en waarvan men vermoedt dat het afkomstig was uit Laconië.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het werk van een groep kunstenaars die in 1949 in Duitsland was gevormd. De groep verwierp de artistieke idealen van de nazi's. De stijl kenmerkt zich in het algemeen door eenvoudige, niet-geïdealiseerde portretten en landschappen die de vernietiging in Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog laten zien.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de schilderstijl die in de vroege jaren 60 van de 20ste eeuw populair was in Parijs, Londen en New York. De stijl was een reactie op het Abstract expressionisme, en kenmerkt zich door de terugkeer van figuratieve afbeeldingen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl in de schilder- en beeldhouwkunst in de late jaren 70 van de 20ste eeuw in Europa en de Verenigde Staten. De stijl was een reactie op de Conceptualistische kunst en kenmerkt zich door een mix van het abstracte en het figuratieve, en door de nadruk op het creatieve proces van het manipuleren van afbeeldingen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de laatste van drie grote tijdperken in de Egyptische beschaving, van circa 1540 tot 1075 v. Chr. Het tijdperk loopt van de Achttiende tot de Twintigste Dynastie. De periode kenmerkt zich door een bloeiende kunst, onder andere zichtbaar in de introductie van kolossale standbeelden, hernieuwde belangstelling voor de schilderkunst, een hoge mate van vakmanschap in zowel de koninklijke als de particuliere beeldhouwkunst, en sierlijke decoratieve en luxueuze kunstuitingen. De belangrijkste architectuur omvatte onder andere kapellen, in de rotsen uitgehakte tomben en monumentale stenen tempels voor het aanbidden van de goden, die een bevestiging vormen van de groeiende macht van het priesterdom. Een korte revolutionaire periode, met name in de representatieve kunst, deed zich voor tijdens de heerschappij van Achnaton in Amarna, toen vele bestaande kloosters werden omgevormd en meer vrijheid van meningsuiting was toegestaan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de satirische stroming die zich in de vroege jaren 20 van de 20ste eeuw in de Duitse schilderkunst ontwikkelde en die verdween met de opkomst van het nationaal-socialisme in de jaren 30. De stroming was een reactie op het geweld van de Eerste Wereldoorlog, en de stijl kenmerkt zich door de afwijzing van het expressionisme en de nadruk die werd gelegd op de nauwgezette bestudering van voorwerpen. Voorts door de sociale kritiek, de kille, statische figuren en de soms naïeve stijlen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het werk van een school van schilders die actief was van de Edo-periode (1600-1868) tot de vroege Meiji-periode (1868-1912). De stijl kenmerkt zich door het gebruik van traditionele Japanse materialen en technieken, zoals de zwarte of gekleurde inkt gemaakt van mineralen, schelpen of planten, en het schilderen op papier of zijde.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl en cultuur van de Nisqually, een inheems Amerikaans volk dat ooit het gebied langs de rivier de Snoqualmie in het westen en midden van de staat Washington domineerde.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het naamgevende kenmerk van de nokkenschijfhamer was de met waterkracht aangedreven hamer in een hamersmidse. Het opheffen van de hamer gebeurde door middel van een trommel waarop een nokkenschijf bevestigd was die de hamersteel periodiek ophief en liet vallen. De hamerkop maakte hierbij een beweging over een cirkelboog.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fysieke objecten zonder praktisch doeleinde die bedacht zijn om kinderen of huisdieren te vermaken of om als verzamelobject voor volwassenen te dienen. Speelgoed bestaat doorgaans uit miniatuurversies van werkelijke wezens of objecten die te gebruiken zijn in fantasie- of imitatiespelletjes. Ook artikelen die bij spelletjes worden gebruikt, kunnen speelgoed worden genoemd. Het allereerste speelgoed bestond onder andere uit poppen en ballen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een noordelijke Chinese dynastie uit de periode 550-577 n. Chr. De dynastie ontstond toen Gao Yang, zoon van de stichter van de Oostelijke Wei-dynastie, in 550 aan de macht kwam en de naam van de dynastie wijzigde. Ye bleef de hoofdstad. Het boeddhisme bleef een belangrijk stempel drukken op de kunst, met invloeden uit India, Centraal-Azië en West-Azië. De grottempels van de Noordelijke Qi bevatten beeldhouwwerk dat tot de hoogtepunten van de Chinese boeddhistische beeldhouwkunst wordt gerekend. Dit beeldhouwwerk vormt een bewijs van de productiviteit in deze periode en van de ingrijpende stijlontwikkelingen die zich sinds de Noordelijke Wei hebben voorgedaan. Sommige massieve, sculpturale keramiekvormen dateren eveneens uit de periode van de Noordelijke Qi. Op de keramiek van de Noordelijke Qi werden twee of meer gekleurde glazuurlagen aangebracht, en ook ontwikkelde men aardewerk met een witte romp. Voorbeelden van het kwalitatief hoogstaande werk dat in deze periode tot stand kwam, zijn de wandschilderingen in de graftombe van de aristocraat Lou Rui en Taiyuan. Het bewind van Gao Yang werd gevolgd door een periode van tirannie, waarin bijna twee miljoen mannen werden te werk gesteld bij de bouw van de Grote Muur. Nadat de heersende elite verzwakt was geraakt, wist keizer Wudi van de Noordelijke Zhou in 577 de Noordelijke Qi te veroveren, waardoor noordelijk China feitelijk weer één werd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van de kunst en architectuur die het gevolg was van de verspreiding van de renaissance vanuit Italië naar Noord-Europa aan het eind van de 16de eeuw. Het werd vooral toegepast aan de hoven van de Franse koningen na de invasie van Italië in 1494, in de Nederlanden door Margaretha van Oostenrijk en in Duitsland door Keizer Maximiliaan. Het werd later omarmd door de Hertogen van Beieren en door het Koninklijke Hof van Engeland. De noordelijke renaissance kenmerkt zich door de invloed van klassieke prototypen en Italiaanse renaissance-idealen, door het benadrukken van details, door optische helderheid en het gebruik van olieverf en glansmiddelen om heldere kleuren te creëren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het werk van een school van kunstenaars onder leiding van de traditionalistische schilder prins P'u Ju, die actief was in de vroege 20ste eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese dynastieke stijl en periode tussen 960 en 1127 n. Chr. Gedurende de Noordelijke Song-periode ontstond er hernieuwde belangstelling voor de oudheid en werd de basis gelegd voor de Chinese archeologie. De boekdrukkunst werd nu algemener toegepast, waardoor ook naslagwerken op grotere schaal uitgegeven konden worden. Het keizerlijk mecenaat speelde in deze periode een aanzienlijke en invloedrijke rol. Zo bezat keizer Taizong (heerste van 976-997) een indrukwekkende verzameling schilderijen en kalligrafie, terwijl Huizong (heerste van 1101-1125) zijn enorme collectie liet catalogiseren. Daarnaast stichtte Huizong een schilderschool, als onderdeel van de Schilderacademie van Hanlin. Het belang van landschappen nam toe dankzij belangrijke kunstenaars als Fan Kuan, Juran, Guo Xi, Dong Yuan en Li Cheng. Het onderscheid tussen hofschilderen en de kunst van de taoïstische literati werd allengs groter. De keramiek van de Noordelijke Song wordt gekenmerkt door eenvoudige vormen, zuivere kleuren, verfijnde decoraties en technische perfectie. Ding, Ru, Jun en de noordelijke celadons die in Linru en Yaozhou werden vervaardigd, zijn voorbeelden van Noordelijke Song-aardewerk dat bij het hof in trek was. Het beeldhouwwerk kreeg een minder symbolisch karakter en de figuren werden levensechter. De dynastie werd evenwel verzwakt door de hoge uitgaven die de militaire verdediging en de buitensporigheden van het keizerlijk hof met zich meebrachten; na invallen door de Jin trok de opvolger van Huizong weg naar het gebied ten zuiden van de Huai en vestigde daar de Zuidelijke Song-dynastie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Chinese dynastieperiode en cultuur vanaf 386 tot 534 n. Chr. De hoofdstad bevond zich oorspronkelijk te Pingcheng, maar werd in de periode 493-494 door Keizer Xiaowendi (regeerde 471-499) in zuidelijke richting verplaatst naar Luoyang. Hier werd een nieuwe, prachtige stad gebouwd op de ruïnes van de oude Chinese hoofdstad; in het jaar 534 was de populatie meer dan een half miljoen. Boeddhistische kunst floreerde onder een staats- en een particulier patronaat gedurende het grootste gedeelte van deze periode. In circa 460 werd een begin gemaakt met de bouw van grottempels in Yungang; duizenden handwerkslieden werkten ongeveer 35 jaar aan het maken van de tempels en het versieren ervan met beeldhouwwerken en schilderingen. Op instigatie van Xiaowendi werden later andere grottempels gemaakt bij Longmen. Yungang wordt gekenmerkt door statische iconen in een Gandharan-stijl, terwijl de beeldhouwkunst in Longmen meer lineair is en de in opkomst zijnde Chinese stijl demonstreert. Grafaardewerk van Noordelijk Wei, dat tevens is beïnvloed door het boeddhisme, benadrukt frontaliteit en symmetrie. Het nomadische Touba-volk begon op Chinese instellingen te vertrouwen voor het organiseren en besturen van hun staat en raakte ook bekend met Chinese cultuur en luxeartikelen; onder Xiaowendi werd Chinees de officiële taal en werd het gebruik van Tuoba-taal verboden. Het onderscheid tussen het 'barbaarse' noorden en het 'geciviliseerde' zuiden werd minder duidelijk; niettemin begonnen noordelijke grensbewoners zich verwaarloosd te voelen en in opstand te komen, wat leidde tot de ineenstorting van de Noordelijke Wei-dynastie. Noordelijk China werd in 534 verdeeld in de Oosterse en Westerse Wei-dynastieën.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de cultuur van het oude Scandinavië, in het bijzonder naar de cultuur van de volken die Oudnoors spraken. Dit was tot de 14de eeuw de taal van Noorwegen en de Noorse kolonies.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst in het algemeen naar machinaal geproduceerde kant uit Nottingham, Engeland. Alleen kant die in het Verenigd Koninkrijk is gebreid, gevlochten of geborduurd door een lid van de British Lace Federation (Britse Kantfederatie) mag dit predicaat dragen, waarbij de patronen heel gevarieerd kunnen zijn. De term was oorspronkelijk van toepassing op kant die werd geproduceerd met de Nottingham-kantmachines, een uitvinding waarmee aanvankelijk vrijwel alleen grof kant werd gemaakt door grotere klossen te gebruiken dan op andere kantmachines en te werken met patroondraden die op afzonderlijke deelspoelen waren gewonden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een regionale school van Pahari-miniatuurschilderkunst die wordt geassocieerd met de staat Nurpur in het heuvelgebied van Punjab. De staat lag minder afgelegen dan andere heuvelstaten in Punjab, en begin 17de eeuw was het bestuur in handen van generaals en gouverneurs van het Mogolrijk. De Nurpur-school had weliswaar een eigen stijl, maar was daarnaast schatplichtig aan de Mogol-schilderkunst, met name wat de portretkunst betreft. Bij andere genres werd voor een meer expressieve stijl gekozen. Aan het begin van de 18de eeuw kwam het tot een synthese tussen de twee stijlen: gelaatstrekken werden minder extreem, het kleurgebruik werd meer ingetogen en de landschappen kregen een meer gestileerd karakter. De Nurpur-schilderkunst uit de 18de eeuw stond onder invloed van de schilderstijl van Guler en Jammu, wat leidde tot een naturalistischer en verfijnder resultaat. Een staand formaat geniet de voorkeur en vaak worden rijzige, sierlijke vrouwenfiguren met een klein hoofd afgebeeld. In de tweede helft van de 18de eeuw raakte het hofleven in Nurpur in verval, evenals de schilderkunst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boomsoort die voorkomt in vochtige gebieden in het oosten van de VS, van de staat Maine in het noorden tot de kust van de Mexicaanse golf in het zuiden en de staat Oklahoma in het westen. Het hout is licht en zacht, maar sterk. Deze boom wordt soms als sierboom gekweekt. In de herfst krijgen de bladeren een schitterende scharlakenrode kleur. De kleurstof in de schors heeft een goede kleurvastheid voor wassen en een redelijke kleurvastheid voor blootstelling aan licht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een afwijkende stijl van Griekse vaasschilderkunst die ontstond in de 12de eeuw v. Chr. De stijl ontwikkelde zich vermoedelijk in de Dodecanese en was geïnspireerd op de octopusdessins van de Minoïsche vazen met zeetaferelen. Het werd gevonden op Rhodos, Kos, de Cycladen en in het oosten van Attica. De stijl kenmerkt zich door de donkere dessins op een lichte ondergrond, die meestal een grote, gestileerde octopus verbeelden met tussen de tentakels kleine geschilderde vogels en vissen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een van de twee canonieke feesten van de islam. Dit feest wordt gehouden aan het eind van de pelgrimage naar Mekka, op de tiende dag en de drie dagen daarna van de laatste maand van het jaar, Dhu al-Hijjah. Tijdens dit feest wordt herdacht dat Abraham bereid was zijn zoon te offeren. Volgens de moslims vond Abrahams offer plaats bij Mina, even buiten Mekka. Mohammed begon met dit feest tijdens het tweede jaar van zijn verblijf in Medina, toen de pelgrimage naar Mekka voor de eerste moslims een onmogelijke onderneming was. Id al Adha wordt gekenmerkt door vreugdebetoon, uitbundige maaltijden en door nieuwe kleren te dragen. Iedereen die zich dat kan veroorloven, wordt geacht een voorgeschreven dier te offeren (schapen, geiten, kamelen of vee) en het vlees gelijkelijk onder elkaar, vrienden, buren en de armen te verdelen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een van de meest voorkomende vormen van oinochoai. Deze vorm was zowel zwart- als roodfigurig populair en had een klaverbladmond (met drie schenktuiten), een uitstekende hals en een eivormige buik.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een van de meest voorkomende vormen van oinochoai. Deze vorm was zowel zwart- als roodfigurig populair en had een klaverbladmond (met drie schenktuiten), een uitstekende hals en een bolvormige buik.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine, ronde metalen plaatjes die werden vastgemaakt aan verschillende delen van het harnas als decoratie of, wat meer gebruikelijk was, als extra bescherming voor het dichtmaken van gaten tussen de scharnierpunten, om zwakke plekken te verstevigen, of om riempjes die de harnasdelen verbinden te beschermen. Soms werden ze ook bevestigd aan de handvaten van wapens, zoals dolken en strijdbijlen, om dienst te doen als handschilden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een suspensie van een harsachtig, olieachtig, vettig of wasachtig materiaal in een waterachtig stof.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Papier met een gelatinelaagje wordt lichtgevoelig gemaakt met kaliumdichromaat. Na droging wordt het papier in contact met een negatief belicht. Wanneer men het papier daarna in koud water legt, zwellen de onbelichte delen op; de belichte (gelooide) gedeelten nemen minder of helemaal geen water op. Het vochtige gelatinereliëf neemt daardoor meer vette inkt aan in de gelooide gedeelten, waar het water de inkt afstoot. De olieverf wordt meestal tamponerend met een kwast aangebracht. Bij de oliedruk laat men de inkt indrogen op het gelatinereliëf.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ruimvallende regenjassen; wordt vooral gebruikt voor jassen van wasdoek of van een met een rubberlaag bedekte stof, vaak in felle kleuren vervaardigd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Klasse van circa 1800 soorten overwegend hermafrodiete aard- en zoetwaterwormen met permanente geslachtsorganen, die zich voeden met afvalresten en algen. In het water levende wormen hebben kieuwen en zijn volledig ontwikkeld, wat inhoudt dat de jongen eruitzien als zeer kleine versies van volwassen wormen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De christelijke doctrine dat de maagd Maria vrij was van zonden bij haar geboorte. Dit geloof is in 1854 als rooms-katholiek dogma verspreid door paus Pius IX, maar het is door protestanten altijd afgewezen als niet-Bijbels. Na 1854 heeft ook de orthodoxe kerk deze doctrine afgewezen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Soort terpentijnolie die wordt gebruikt als oplosmiddel voor verf, voor medicinale doeleinden en in parfums. De olie wordt verkregen uit de knoppen van de Canadese balsempopulier. Ook bekend als 'balsem uit Gilead', die oorspronkelijk afkomstig was van de kleine groenblijvende Balsamodendronboom, inheems in het Nabije Oosten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor festivals die worden gehouden om het binnenhalen van het gewas te vieren, gewoonlijk uit dankbaarheid voor een goede oogst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Familie van veertien soorten in zeven genera waartoe zeeleeuwen en pelsrobben behoren. De dieren zijn aangepast aan het leven in het water, waar ze zich voeden en waar ze doorheen trekken, maar ze paren en rusten op het land of op ijs. Ze hebben kleine, maar zichtbare externe oorflappen, grotere voorflippers en borstspieren dan echte zeehonden en kunnen hun achterste ledematen naar voren richten en op alle vier de ledematen lopen. De soorten uit deze familie ontstonden samen met de echte zeehonden en walrussen in het Laat-Mioceen (10 tot 12 miljoen jaar geleden). Ze hebben een gemeenschappelijke voorouder die het nauwst verwant was aan moderne beren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een stijl die populair was in het Europa van de 17de eeuw en waarbij een specifiek type ornament wordt toegepast. Kenmerkend voor de stijl zijn kwabvormig lofwerk, gebosseleerd reliëfwerk en plastische, booglijnige geplooide vormen die aan een menselijk oor doen denken. De kwabstijl is aan het begin van de 17de eeuw in Utrecht ontwikkeld. De stijl kan in verschillende kunstvormen worden aangetroffen, maar vooral in metaalwerk. De kwabstijl is afgeleid van het grafische werk van de maniëristen uit de 16de eeuw, hoewel de stijl vaak ook wordt toegeschreven aan de Hollandse goudsmeden Adam en Paulus van Vianen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Intelligente en sociale hominide, de grootste levende primaat. Ze hebben een grote kop, brede borst, lange armen, een platte neus met grote neusgaten en een zwarte vacht. Volwassen mannetjes hebben een zilverkleurig ���zadel' op de rug. Vergeleken met de westelijke gorilla is de oostelijke gorilla groter en donkerder van kleur, heeft geen overhangende punt op de neus, heeft een robuuster lichaam en leeft minder in bomen en in grotere familiegroepen (van soms wel 40 individuen). In sommige classificaties beschouwt men de oostelijke en westelijke gorilla als één enkele soort.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese dynastie uit de periode 317 tot 420 n. Chr., de tweede van de zogeheten Zes Dynastieën die elkaar opvolgden in zuidelijk China. Na de verwoesting van Luoyang en Chang-an in 317 vluchtten de Chinezen naar het zuiden om daar een nieuwe zuidelijke staat te vestigen. De keizers van de Sima-familie slaagden er niet in het noorden te heroveren, en dat gebied zou onder de heerschappij blijven van allerlei groepen die gezamenlijk bekend stonden als de Zestien Koninkrijken; een uitzondering werd gevormd door het gebied dat tegenwoordig de provincie Sechuan omvat en dat in 347 werd geannexeerd, waardoor een route naar Centraal-Azië werd opengelegd. In politiek opzicht was dit weliswaar een weinig stabiele periode in de Chinese geschiedenis, maar de literatuur en kunsten maakten een ongekende bloeitijd door. De hoofdstad Jiankang was een bloeiend cultureel centrum dat door boeddhistische missionarissen en kooplieden uit Zuidoost-Azië en India werd bezocht. Een van de vroegst bekende boeddhistische verguld-bronzen beelden werd in 338 gegoten, als imitatie van een Gandhara-model. Wang Xizhi, de invloedrijkste kalligraaf uit de Chinese geschiedenis, was werkzaam gedurende deze periode. De keramiekvormen van de Oostelijke Jin waren innovatiever dan die van de Westelijke Jin. Een aantal graftombes uit deze periode is opgegraven bij de berg Gugui in Nanjing, die volgens literaire bronnen fungeerde als begraafplaats voor de keizerlijke families van de Oostelijke Jin.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Chinese dynastieperiode en cultuur vanaf 534 tot 550 n. Chr. die werd gesticht door een voormalige garnizoenscommandant van Noordelijke Wei, Gao Huan (496-547), en zijn zonen. Ze beheersten een gebied ten oosten van Luoyang. De hoofdstad was gevestigd in Ye in de zuidelijke provincie Hebei. Het boeddhisme bleef de belangrijkste inspiratie voor de kunsten. De oudste overgebleven stenen pagodekapel in China, bij Shentong si op de berg Tai, is waarschijnlijk Oostelijke Wei. Beeldhouwkunst uit deze periode wordt gekenmerkt door een grotere rondheid dan beeldhouwkunst van de Noordelijke Wei. De dynastie eindigde in 550 toen Gao Huans zoon Gao Yang keizer werd en de Noordelijke Qi-dynastie stichtte.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor ruimten met w.c.'s en wastafels in gebouwen met een openbaar karakter.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Tastbare en soms zichtbare eigenschap van een oppervlak die het krijgt door de grootte, vorm, ordening en verhoudingen van zijn kleinste onderdelen zoals korreltjes, deeltjes, draadjes of kwaststreken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

In de schilderkunst is dit de techniek met behulp waarvan een speciaal structuureffect wordt gecreëerd dat doet denken aan het patroon dat ontstaat door het licht strijken, het zogenaamde 'trekken', van een kwast over een oppervlak. Dit effect wordt bereikt door een stuk papier of stof op het pas geschilderde, nog natte oppervlak te leggen, er zachtjes over te wrijven en het dan weg te halen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een cultuur, circa 16.000 v. Chr. tijdens de Late IJstijd die gereedschappen vervaardigde en die over het algemeen wordt geplaatst in de kustgebieden en enkele binnenlandse streken van Noord-Afrika. De cultuur volgde op de Aterian-cultuur en bestond waarschijnlijk deels gelijktijdig met de iets latere Capsien-cultuur, die prominent aanwezig was in binnenlandse gebieden. Hoewel aanvankelijk werd aangenomen dat de cultuur was voortgekomen uit de late Magdalénien-cultuur in Spanje, gaat men er tegenwoordig meestal van uit dat de Oraanse cultuur haar oorsprong vindt in de Halfan-cultuur in de Nijlvallei. De cultuur kenmerkt zich door snijwerktuigen met kleine achterkanten en onderscheidt zich vooral van de Capsien-cultuur door het ontbreken van burijnen of graveerstiften. De cultuur behoort waarschijnlijk toe aan een Noord-Afrikaanse tak van het Cro-Magnon-volk, de Mechta-el-Arbi.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl en periode die samenvielen met de heerschappij van Orhan, van 1324 tot 1362. De vroegste koninklijke moskeeën die in deze periode werden gebouwd, zijn onder te verdelen in twee typen. Het eerste type was een ruimte met één koepel met of zonder portiek. Het tweede type bestond uit een vijfdelig portiek dat leidde naar een centrale, overkoepelde ruimte, met door het midden een boog die leidde naar de moskee zelf. Twee aangrenzende ruimtes, waarschijnlijk met een tongewelf, liepen uit in het portiek en de overkoepelde ruimte. In 1339 begon Ohran met de bouw van een soortgelijke moskee in Bursa, met een overkoepelde ruimte vóór de centrale ruimte, en dubbele aangrenzende ruimten die doorliepen in de centrale ruimte. Ook uit deze periode stamt de 'zilveren tombe' van Osman, die zo werd genoemd vanwege de glanzende loden koepel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Oudgriekse stijl en periode die volgde op de Geometrische periode, van circa 725 v. Chr. tot circa 650 v. Chr. De stijl overlapte met het vroege deel van de Archaïsche periode in de Griekse geschiedenis. De stijl werd in Korinthië ontwikkeld en verspreidde zich over heel Griekenland, tot in Etrurië en andere plaatsen die met de Griekse wereld in contact stonden. De stijl kwam voort uit de enorm toegenomen Griekse handel en de invloed van het Nabije Oosten en de Egyptische culturen die hier het gevolg van was. Kenmerk van de stijl is het verdwijnen van de geometrische vormen en de dunne figuren uit de Geometrische periode ten faveure van kromlijnige vormen, gevulde figuren en nieuwe thema’s, waaronder exotische dieren en monsters zoals sfinxen en griffioenen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het werk in de Ukiyo-e-stijl van een school van prentkunstenaars in Osaka tussen het midden van de 18de eeuw en het begin van de 19de eeuw. De stijl is nauw gerelateerd aan het kabukitheater en kenmerkt zich door prenten in groot formaat van hoofden of van acteurs die in de volle lengte worden afgebeeld. De prenten verschenen in de jaren 40 van de 19de eeuw. In de Meiji-periode (1868-1912) werden veel panorama's en historische prenten gepubliceerd, maar de stijl was aangepast aan de conventies van de scholen in Tokyo.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl en periode die in verband worden gebracht met de heerschappij van de islamitische dynastie die aan de macht kwam in Anatolië in 1281 tot de afkondiging van de grondwet van de republiek Turkije in 1924. Met ondersteuning van de Osmaanse sultans ontwikkelde zich een opvallende architectuurstijl waarin de islamitische tradities van Anatolië, Iran en Syrië werden gecombineerd met de tradities van de klassieke wereld en Byzantium. Het resultaat was een rationalistische benadering met een hoofdrol voor ruimtelijke eenheid en helderheid, met als belangrijkste structuur de kulliye, een complex met gebouwen voor religieuze, educatieve en charitatieve doeleinden. Het belangrijkste bouwkundige thema van dit complex was een overkoepelde vierkante ruimte en combinaties van uiteenlopende ruimtelijke en architectonische expressies. De moskee, en in sommige gevallen het moskee-klooster, vormde het hoogtepunt. Na de verovering van Constantinopel en de vestiging van nieuwe administratieve paleizen in het hele rijk, werd de relatie tussen Osmaanse beschermheren en de kunstenaar gecentraliseerd. Een staf van hofarchitecten nam architecten van verschillende rangen en standen in dienst en controleerde alle bouwactivieiten in het rijk. Een gemeenschap van kunstenaars en ambachtslieden werkte voor de centrale ontwerpstudio, waar versierde manuscripten, tegelwerk, houtsnijwerk, beeldhouwwerk, jade en metalen voorwerpen werden vervaardigd, evenals tapijten en stoffen. Met deze werken werden gewoonlijk de belangrijke momenten tijdens de heerschappij van de sultan gememoreerd. In de 18de en 19de eeuw raakte de Osmaanse kunst steeds meer verwesterd, vaak met elementen van de Europese barokstijl.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl en periode die samenvielen met de heerschappij van Osman I, een Turkse vorst die actief was in Noordwest-Anatolië aan het eind van de 13de en het begin van de 14de eeuw. Zijn emiraat volgde op de heerschappij van de Sajuqs van Anatolië en religieuze oorlogsvoering vormde hierbij een centraal element. Onder Osman I breidde de staat zich snel naar het westen uit via Byzantijns gebied in Thracië en de Balkan. Er is maar weinig documentatie over de kunst uit deze periode.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van volksschilderkunst die tot ontwikkeling kwam in Okiwake vanaf het Kan'ei-tijdperk (1624-44). Deze stijl was geliefd bij pelgrims naar de naburige tempel van Midera en andere reizigers, en wordt gekenmerkt door werken in inkt en eenvoudige kleuren, waarin vaak populaire volksverhalen of religieuze taferelen werden uitgebeeld. Gedurende de Meiji-periode (1868-1912) ging de kwaliteit van deze schilderijen achteruit en nam het aantal af.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een stijl die toebehoort aan of lijkt op een stijl of mode uit een eerdere tijd. De term verwijst niet naar een vaststaand tijdperk, maar heeft betrekking op de besproken periode en niet op het heden. Over een stijl die populair was in 1710 kan bijvoorbeeld in 2010 worden gezegd dat deze in 1750 'ouderwets' was. 'Ouderwets' verschilt van 'retro' door de suggestie dat een stijl of voorwerp is verouderd, achterhaald en soms uit de mode is qua vorm of karakter, terwijl 'retro' verwijst naar een eerdere stijl (meestal uit het midden van de 20ste eeuw) die om zijn nostalgische waarde nog steeds wordt gezien als begeerlijk en populair.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Prenten vervaardigd door het blok in een deegachtige massa te drukken, die op papier was uitgesmeerd, waardoor een afbeelding in reliëf werd verkregen. Soms gedrukt met inkt, gekleurd deeg of met bladgoud in het deeg gedrukt. Vooral gemaakt in de 15e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een minerale was die voorkomt in de nabijheid van aardoliereservoirs. Het is een ruwe, donkere was waaruit ceresine wordt geraffineerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Haar van de manen en staart van paarden. Het wordt vooral gebruikt voor kwasten, voor strijkstokken en voor haarkleden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Collodiumfotografie op wasdoek, zwart gemaakt papier of leer

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van de kunstvoorwerpen op het Egeïsche eiland Paros, met name in de periode tussen de 6de en de 4de eeuw v. Chr., toen het eiland een belangrijke marmerleverancier was. Tot de kunstvoorwerpen behoren korai en kouroi, grafstenen en grafreliëfs.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de voornaamste feestdag van de christelijke kerk, waarop de opstanding van Jezus Christus wordt gevierd. In westerse kerken gebeurt dat tussen 22 maart en 25 april, afhankelijk van de datum van de eerste volle maan na het begin van de lente. Orthodoxe kerken gebruiken de juliaanse datum voor het begin van de lente en vieren Pasen daarom meestal op een andere, latere datum. Sommige paastradities (zoals paaseieren en de paashaas) hebben een heidense oorsprong. Pasen is voortgekomen uit het primitieve 2de- en 3de-eeuwse christelijke feest dat de Pasch werd genoemd; het was de christelijke tegenhanger van het joodse Pascha, waarbij zowel de dood als de opstanding van Christus werd gevierd. De paaswake is in liturgische kerken de belangrijkste plechtigheid, die wordt gehouden op de avond voor Pasen; de paaskaars werd geïntroduceerd omstreeks de 4de eeuw. Hoewel Pasen op één bepaalde zondag wordt gevierd, wordt het belang van het paasfeest onderstreept door het lange voorbereidende vasten, door de plechtige diensten van de Goede Week en door de vijftig dagen van Pasen tot Pinksteren, een periode die de paastijd wordt genoemd. Het belang van Pasen blijkt uit het feit dat het hele liturgische jaar rond Pasen is ingericht, net als de kerkelijke kalender van veranderlijke feestdagen. In paasceremonies komen vaak verwijzingen naar de doop voor, die de vroegere gewoonte weerspiegelen om neofieten te dopen tijdens de wake.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fraai garneersel dat wordt gebruikt op bekleding en kostuums, zoals tressen, koord, franje, passementkoord of kwasten, vaak in combinaties.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar glas dat is vervaardigd met een techniek waarbij gemalen glas tot een pasta wordt verwerkt en vervolgens wordt gekneed tot een vat of beeld, waarna het ontwerp door beeldsnijden wordt afgewerkt. Deze glastechniek was reeds in de oudheid bekend, en beleefde eind 19de eeuw en begin 20de eeuw een opleving, met name in het atelier van glas- en sieradenontwerper René Lalique.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Manillapapier met een gewicht van 50 tot 80 pond, dat aan één zijde met was is bestreken. Oorspronkelijk werd het gebruikt voor patronen die aan de voorkant werden geladen, maar nu wordt het alleen nog gebruikt als stijf waterdicht materiaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Birmaanse xylofoons. Ze bestaan gewoonlijk uit 17 tot 23 latten, waarvan de toonhoogte wordt bepaald door was die aan de onderzijde is aangebracht, en die rusten op een trog die als resonator fungeert.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dualistische christelijke geloofsgemeenschap, in de 7de tot 11de eeuw ontstaan in Armenië en het oosten van het Byzantijnse Rijk. De identiteit van Paulus, de naamgever van de paulicianen, is omstreden. De beweging, in het midden van de 7de eeuw gesticht door een Armeniër genaamd Constantijn, lijkt een wijdverbreide politieke en militaire opstand te hebben veroorzaakt. Behalve gedurende een korte periode waarin zij in de gunst was bij de iconoclastische keizers van de 8ste en 9de eeuw, werd de beweging voortdurend vervolgd met als consequentie dat zij een bondgenootschap aanging met de moslims. De beweging is vooral beïnvloed door de dualistische overtuigingen van het marcionisme en het manicheïsme. De fundamentele dualistische doctrine van de paulicianen stelde dat er een slechte God en een goede God bestaat, van wie de eerste de schepper en heerser van deze wereld is en de laatste de schepper en heerser van de wereld die komen gaat. Hieruit leidden zij de ketterse notie af dat Jezus niet werkelijk de zoon van Maria was. Terwijl de paulicianen het evangelie van Lucas en de brieven van Paulus in ere hielden, verwierpen zij het Oude Testament en de brieven van Petrus. Ook de sacramenten, de eredienst en de hiërarchie van de gevestigde kerk werden verworpen. Ondanks de vervolging verspreidden de doctrines van de beweging zich, in het bijzonder onder Macedonische, Bulgaarse en Griekse boeren. De paulicianen hebben invloed gehad op een andere neomanicheïstische gezindte, de bogomielen die in de 10de eeuw opkwamen. In de vroege 19de eeuw werden nog kleine pauliciaanse gemeenschappen aangetroffen in de door Russen bezette delen van Armenië.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grote schilden die meestal rechthoekig zijn en worden gekenmerkt door een centrale verticale groef aan de binnenzijde waarin een stok was bevestigd om het schild rechtop te houden. Ze werden van de 14e tot de 16e eeuw veel gebruikt om boogschutters te voet te beschermen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar kleine plaquettes die verkrijgbaar waren bij belangrijke heiligdommen welke door pelgrims werden bezocht, en die als aandenken of bewijsstuk werden gedragen door de pelgrims die de bedevaart met succes hadden afgelegd. De tekens zijn een eerbetoon aan de heilige of het devotieobject dat in het bedevaartsoord werd vereerd. De opvallendste pelgrimstekens zijn de tekens in de vorm van een jakobsschelp van het heiligdom van St. Jacobus in Santiago de Compostela, welke reeds in de 11de eeuw werden verkocht. De tekens waren meestal uit metaal vervaardigd en werden doorgaans aan een hoed vastgespeld. De tekens boden ook praktisch voordeel, want ze gaven de drager recht op bijvoorbeeld hulp, gastvrijheid of een vrijgeleide; ook waren er bovennatuurlijke voordelen aan verbonden, aangezien het meestal toegestaan was om met de tekens het heiligdom aan te raken, waardoor de tekens op hun beurt de status van secundair reliek verkregen. Pelgrimstekens waren met name populair in het Europa van de middeleeuwen, met als hoogtepunt de 14de en 15de eeuw, maar na de reformatie van de 16de eeuw nam hun populariteit af. Niettemin zijn er ook nu nog enkele heiligdommen waar pelgrimstekens in gebruik zijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Cultuur en de stijl van de inheemse mensen die gebieden in Idaho, Montana en Washington bewoonden toen de Europeanen arriveerden, met name het gebied rond wat nu heet 'Lake Pend Oreille'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gebruik voor plaatsen van verzekerde bewaring beheerd door de staat (of de federale overheid) voor volwassenen die veroordeeld zijn tot straffen (van meer dan een jaar) voor ernstige misdaden. Deze werde sinds de late 18de eeuw ontwikkeld en in het algemeen gekarakteriseerd door cellen en gangenstelsels met scheiding naar misdaad en geslacht. Daarbij werden programma's van rehabilitatie bedacht, als middel voor de heropvoeding van gevangene. Gebruik "huizen van bewaring" voor plaatsen voor overtreders die nog niet veroordeeld zijn maar wel in voorlopige hechtenis zijn gesteld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor schuren die in heuvels zijn ingebouwd en die meestal worden gekenmerkt door stenen eindmuren en een oprit naar een eerste verdieping met gewassen en werktuigen, die uitsteekt aan de kant van het erf, boven een grondverdieping die wordt gebruikt voor vee.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kwasten die voor kunstenaars zijn gemaakt en bestaan uit dierlijk haar of synthetisch materiaal, in verschillende vormen en maten maar in het algemeen klein genoeg om voor precisiewerk te gebruiken. De term 'penseel' werd tot de 19e eeuw gebruikt om kleine, gepunte kwasten van marter- of kameelhaar te beschrijven. Gebruik 'verfkwasten' voor grotere kwasten die worden gebruikt om verf op een groot oppervlak aan te brengen, met name als een beschermlaag.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbanden, voor het eerst rond 1903 gemaakt door Cedric Chivers in Bath (Engeland), waarin een laag doorzichtig perkament over een geschilderd of versierd omslag wordt gelegd, soms met ingelegde schelpen of ander materiaal. Het perkament was soms met goud bewerkt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de laatste fase van de Gotische architectuurstijl in Engeland, zoals in het begin van de 19de eeuw omschreven door de architect en oudheidkundige Thomas Rickman. De term werd oorspronkelijk voornamelijk gebruikt voor de vensterkaders van het eind van de 14de eeuw, maar tegenwoordig algemener, voor de volledige stijl en voor een langere periode, grofweg van 1330 tot de 17de eeuw. De stijl kenmerkt zich door een dicht gebruik van patronen, het waaiergewelf, het vervangen van omvangrijke bolle pijlers door elementen die bestaan uit een netwerk van elegante, rechte lijnen, het gebruik van verticale raamstijlen en regelmatige horizontale verdelingen van de raamstijl. Dezelfde dessins werden in het omliggende metselwerk toegepast. Het algemene effect in de binnenruimte was dat van een verfijnde, kwetsbare kooi die werd omzoomd door stevig metselwerk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar alle grafische technieken waarmee wordt getracht diepte te suggereren, meestal op een tweedimensionaal vlak, door middel van een geometrische projectie waarbij een of meer verdwijnpunten, verkortingen en/of atmosferische effecten worden gebruikt. Onder deze technieken vallen terugwijkende lijnen, kleurgradaties, tint en textuur, en mate van helderheid. In de westerse kunst verwijst de term meestal naar de geometrische techniek van lineair perspectief, die in de vroege renaissance werd uitgevonden en die was gebaseerd op oude Griekse en Romeinse modellen. Hoewel de betekenis enigszins overeenkomt met 'projectie', wordt dit laatste begrip voornamelijk gebruikt voor technische en architectonische tekeningen die de nadruk leggen op de rekenkundige eigenschappen van de afgebeelde voorwerpen. 'Perspectief' wordt gebruikt voor kunstwerken en weergaven met vervormingen van lengte, hoeken, vormen en de rechtheid van lijnen die zich optisch lijken voor te doen als voorwerpen terugwijken in de diepte.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een vluchtige, ontvlambaar petroleumdistillaat dat vaak wordt gebruikt als een extractiemiddel voor zachte harsen, oliën en wassen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beschrijft werken die zijn vervaardigd door het gelijknamige Turkse nomadenvolk in het zuidoosten van Europa. Dit volk, dat zijn oorsprong heeft in het gebied tussen de Oeral en de Wolga, was van de 9de tot de 12de eeuw n. Chr. militair zeer actief in het gebied ten noorden van de Zwarte Zee. Nadat de Petsjeneg in 1091 bij Konstantinopel waren verslagen, verloren ze hun militaire macht grotendeels en vestigden ze zich in het latere Hongarije en Bulgarije.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Soort spar uit het oosten die inheems is in Noord-Amerika, van oostelijk Quebec tot Nova Scotia in Canada en van New England tot North Carolina in de Verenigde Staten. De boom kan 40 meter hoog worden. De soort was bijna verdwenen door overmatige kap, maar werd gered toen de overheid in 1911 grote gebieden aankocht voor nationale bossen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Pij, gewaad of habijt, gedragen door de leden van een religieuze orde. Deze kleding is/was tevens een van de kenmerken van de orde. Tegenwoordig wordt veelal profane kleding gedragen, waarop het ordeteken of een kruisje is gespeld. Daarnaast wordt de 'oude' ordekleding wel op bijzondere gelegenheden gedragen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine, struikachtige pijnboom die in de Amerikaanse staten Florida en Alabama voorkomt en een hoogte van 5-10 m kan bereiken. Hij groeit uitsluitend op onvruchtbare zandgronden met goede afwatering, waar de concurrentie van groter wordende soorten sterk is beperkt door de zware groeiomstandigheden, zoals in de Florida scrub, een met struikgewas bedekte ecoregio in de Amerikaanse staat Florida.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Waterreservoirs in Romeinse huizen, waar men ze gebruikte als zwembad of visvijver, of in openbare baden, waar ze fungeerden als koelbad. In middeleeuwse kloostergemeenschappen gebruikte men piscines als visvijvers, want vis was een belangrijk onderdeel van het dieet. Ze werden ook gebruikt in architectuurstijlen die de klassieke stijl imiteerden, met name in de achttiende eeuw. Zie ���piscines (christelijk toebehoren)' voor bassins met een afvoerkanaal die men in christelijke kerken gebruikte tijdens de liturgie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Poppen met bewegende delen, vergelijkbaar met ‘trekpoppen’, in het bijzonder die voor kinderen in het oude Griekenland. Ze werden meestal gemaakt van hout, been, ivoor, marmer, stof, was, albast of terracotta, met scharnierende armen en benen die apart werden gemaakt en aan de romp van de pop werden bevestigd met koorden, waardoor de ledematen konden bewegen. De vroegste voorbeelden dateren uit circa 800 v. Chr.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Platte kunstenaarspenselen met vierkante hoeken en haren die langer zijn dan die van tipkwastjes.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode van de Tagar-fase toen het grafgedeelte van de koergan erg klein was, met vier hoge stenen op de hoeken en een lage muur. De grafkamer van de tombe zelf bevat slechts één graf en is doorgaans gemaakt van hout in plaats van steen. De grafvoorwerpen waren vaak bronzen wapens en aardewerk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Hondensoort die waarschijnlijk afkomstig is uit Duitsland, maar in Frankrijk zo populair is geworden dat het tegenwoordig de nationale hond van dat land is. De poedel is gefokt als jachthond die geschoten jachtdieren uit het water moest halen. De kenmerkende manier van knippen van de haren was bedoeld om het dier makkelijker in het water te laten bewegen. Er zijn drie variëteiten: standaardpoedel, dwergpoedel en toypoedel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vrolijke joodse feestdag ter herdenking van de bevrijding van de joden in de 5e eeuw v. Chr. door Mordechai en Ester van een samenzwering om hen uit te roeien. Deze samenzwering was het werk van Haman, hoofd van de hofhouding van de Perzische koning Ahasveros. Het verhaal is opgetekend in het oudtestamentische boek Ester. De naam is afgeleid van de loten waarmee werd bepaald in welke maand de massamoord zou plaatsvinden. Het feest wordt gevierd op 14 adar (rond 1 maart). In de 2e eeuw n. Chr. was het feest al wijdverbreid. De dag voor Poerim, Ta'anit Esther (het vasten van Ester), is een vastendag. Op Poerim wordt de boekrol van Esther in de synagoge gelezen. In een feestelijke en carnavaleske atmosfeer worden verkleedpartijen gehouden, geschenken uitgewisseld en donaties aan de armen gedaan. Op deze feestdag worden driehoekige koekjes genaamd harmantaschen ('Hamansoren') gebakken en Poerim-toneelstukken opgevoerd, die in de 17e eeuw in zwang kwamen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Tsjechische avant-gardistische beweging uit de jaren twintig van de 20ste eeuw, aangevoerd door Karel Teige en de groep Devětsil. Poëtisme was een poging om alle kunsten van literatuur tot architectuur met elkaar te verenigen en werd beïnvloed door de andere Europese avant-gardistische beweging uit die tijd, zoals de futuristische, constructivistische, dadaïstische en surrealistische bewegingen. Poëtisme ging uiteindelijk op in de Tsjechische surrealistische beweging in de jaren dertig van de 20ste eeuw. Teige's theorieën omvatten niet alleen de conventionele kunsten literatuur, schilderkunst, theater en architectuur, maar ook epicurisme, jazzmuziek, het circus en amusement zoals vuurwerk. Al deze zaken werden beschouwd als 'poëzie voor de zintuigen'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een aparte soort kloskant, die werd verkocht in en geëxporteerd uit Engeland tijdens een bepaalde periode in de geschiedenis. De term verwijst zowel naar originele Brusselse kant die in de late 17de eeuw in het geheim werd geïmporteerd in Engeland als naar in Engeland geproduceerde kant die qua draadkwaliteit, techniek en ontwerp vergelijkbaar was met verfijnde Brusselse kant. Om de binnenlandse kantindustrie te stimuleren, vaardigden Engeland en Frankrijk in de jaren 60 van de 17de eeuw een wet uit die de import van de zeer populaire Brusselse kant verbood. Om deze wet te omzeilen, smokkelden handelaren vaak Brusselse kant Engeland en Frankrijk binnen, om het daar te verkopen als in Engeland geproduceerde kant. Wetenschappers hebben nog niet kunnen vaststellen of nog bestaande exemplaren zijn gemaakt in Engeland, Brussel of op beide locaties.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar vroege voorbeelden van Venetiaanse kant die worden gekenmerkt door het relatief platte oppervlak. Latere Venetiaanse kant was meer uitgesneden en opgehoogd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl in de Europese en Amerikaanse binnenhuisarchitectuur en decoratieve kunsten die was geïnspireerd op de archeologische vondsten in Pompeji en Herculaneum in het midden van de 18de eeuw. De stijl werd met name beïnvloed door de fresco’s van Pompeji en wordt gekenmerkt door nimfen, wijnranken, kandelabers en grotesken in uitgewerkte kaders en patronen in diepe, heldere kleuren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beeldjes die mensen of dieren voorstellen, inclusief maar niet uitsluitend de figuurtjes die bedoeld zijn als speelgoed voor kinderen, vooral meisjes, of als verzamelobjecten voor volwassenen. Poppen stellen vaak een baby of vrouw voor en hebben soms beweegbare armen en benen. Dikwijls is het mogelijk ze andere kleding aan te trekken. Een pop kan gemaakt zijn van stof (lappenpoppen), hout, klei, porselein, was, papier, plastic, celluloid, maïsvliezen of andere materialen. Poppen kunnen ook figuurtjes zijn die worden gebruikt voor ceremoniële, religieuze of decoratieve doeleinden. Er is archeologisch bewijs dat poppen de eerste speeltjes waren; ze zijn aangetroffen in Babylonische en Egyptische graftomben uit circa 3000 v. Chr. In het oude Griekenland en Rome wijdden meisjes als ze volwassen werden de poppen uit hun kindertijd aan de godinnen. Poppen van stof in de vorm van dieren worden meestal 'pluchen speelgoed' genoemd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Prenten bedoeld voor een groot publiek, goedkoop en in grote hoeveelheden gemaakt, en waarin een makkelijk te begrijpen inhoud belangrijker was dan esthetische waarde.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een purperachtige rood-wit gewolkte steen afkomstig van het eiland Iasus of het eiland Chios. Naar men zegt was het in de oudheid geliefd bij keizer Claudius. Later werd het gebruikt in de deurposten van de Porta Santa van de Sint-Pietersbasiliek in Rome. Hier komt ook de naam vandaan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl en periode van kunst en architectuur die tot ontwikkeling kwam in de jaren zestig van de 20ste eeuw en daarna, toen de overheersende rol van het modernisme werd aangevochten. In het algemeen stond deze stijl een pluralistische benadering van de kunsten voor, waarbij werd gesteld dat het modernisme had gefaald vanwege het ontbreken van een gecodeerde betekenistaal voor de kijker. De term werd voor het eerst gebruikt door de Spaanse dichter Federico de Onis in 1934 en later in 'A Study of History' van Arnold Toynbee in 1938, maar de term werd pas in de jaren zeventig vrij algemeen gebruikt in relatie tot een trend in de architectuur waarbij sprake was van selectief eclecticisme en historicisme. Dit leidde tot structuren waaruit kennis van het modernisme naar voren kwam, maar ook tot speelse, grillige toepassingen van klassieke elementen. In overige kunstvormen, zoals de schilderkunst, was sprake van een terugkeer naar een klassieke benadering van de menselijke gestalte, stijl en compositie, wat vaak resulteerde in werken in de stijl van de Oude meesters, maar dan met eigentijdse beelden, zoals beroemdheden uit die tijd of kunstenaars uit het verleden. In de fotografie en de schilderkunst werd een verhalende benadering ook populair. Aan het begin van de jaren tachtig kwamen veel postmoderne werken in handen van de commerciële kunsthandel, waarbij grote bedragen werden betaald voor het werk van relatief nieuwe kunstenaars. In de jaren negentig leek de populariteit van het postmodernisme enigszins te tanen en kwamen meer traditionele modernistische vormen weer in opkomst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een kaliumcarbonaat in de vorm van een wit alkalisch en korrelig poeder. Het wordt gebruikt bij de productie van glas, zachte zeep en wolwas.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Voetstukken van grote altaarstukken die zijn versierd met beelden welke betrekking hebben op de voornaamste panelen daarboven. Voorheen gebruikt om te verwijzen naar de verhoging waarop de priester stond en waarop een altaar was geplaatst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bolronde hoed voor geestelijken met brede platte rand en een koord rondom de bol die eindigt in een aantal kwasten en kleuren overeenkomstig de rang van de drager.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl in de beeldende kunst die voortkwam uit de Prerafaëlitische broederschap, een groep Engelse kunstenaars die actief was van 1848 tot 1853 en die werd geïnspireerd door de Italiaanse kunstenaars vóór Rafaël. De stijl kenmerkt zich door romantische en Middeleeuwse thema’s met een moraliserende ondertoon, heldere kleuren en verfijnde gedetailleerde composities.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor keizerlijke functionarissen van het oude Romeinse Rijk aan wie, als vertegenwoordigers van de keizer, het beheer van de financiële zaken van een provincie was toevertrouwd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Clade van houtige planten die tussen die van varens en gymnospermen (naaktzadige planten) inzit en het genus Archaeopteris uit het Devoon omvat. Zoals bij de echte gymnospermen was er bij hen gewoonlijk sprake van secundaire groei van hun vaatweefsel (dat wil zeggen, ze produceerden hout) en sommige soorten waren grote bomen. In tegenstelling tot echte gymnospermen produceerden ze evenwel geen zaadjes maar sporen, net als varens. Men erkent twee grote groepen progymnospermen: de Archaeopteridales en Aneurophytales. Een derde groep, de Protopityales, worden soms erkend, maar is slecht bekend, waardoor de relatie met andere planten onduidelijk is.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Type foto dat in 1875 werd geïntroduceerd als variant op de kabinetfoto. Dit formaat (circa 9,5x19 cm) was speciaal bedoeld voor staande portretten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor tuinen met een complex ontwerp waarin bodembedekkers, laag struikgewas of gekleurde aarde zodanig dooreen zijn gevlochten dat knoopachtige patronen ontstaan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode van circa 3100 tot 2800 v. Chr., nadat de Elamieten zich in Fars vestigden en daar een staat stichtten die de voorloper was van het historische Elam.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een periode en stijl in de Griekse kunst en cultuur die zich voordeed van circa 1100 tot circa 900 v. Chr. Deze kenmerkt zich door de import van objecten en stijlen uit de Levant en Egypte, een vernieuwing van binnenlandse Griekse stijlen, en een algeheel herstel van de woelige periode die het gevolg was van de gewelddadige omverwerping van de Minoïsche/Myceense wereld in de 12de eeuw v. Chr. De overgeleverde kunstwerken bestaan uit eenvoudige fibulae, primitieve kleifiguren en aardewerk, meestal versierd met cirkels, bogen, driehoeken en golvende lijnen, vaak met meerdere streken aangebracht en geplaatst in horizontale banden op verschillende delen van de pot.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van architectuur die gangbaar was in Zuid-Chiapas in Mexico, Zuid-Guatemala en Honduras, en westelijk El Salvador. De stijl weerspiegelt de klassieke Midden-Amerikaanse grootsheid en de Teotichuacaanse details in keramiek en maakt gebruik van decoratief Midden-Amerikaans groen vulkanisch glas. De stijl onderscheidt zich van de meer gedetailleerde laagland-Maya-stijlen door het ontbreken van stèle-altaren en zuilenrijen, het terughoudende gebruik van bogen op kraagstenen voor ondergrondse tomben, het zeldzame voorkomen van polychroom keramiek, imposante tempelontwerpen met pseudogewelven en structuren die overeenkomen met de cycli van hemellichamen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar boeken of andere documentvormen die het Boek der Psalmen bevatten, dat is samengesteld uit 150 psalmen uit het Oude Testament. Een psalter is meestal onderverdeeld in delen die dagelijks bij de metten en op zondag bij de vespers worden gereciteerd, en wordt gebruikt als liturgisch boek door de clerus bij de breviergebeden of getijden, of door leken voor privégebeden. Naast de psalmen bevatten psalters gewoonlijk ook een kerkelijke kalender, gezangen, geloofsbelijdenissen en de litanie van de heiligen. Koning David en zijn hofmuzikanten werden van oudsher beschouwd als auteurs van de psalmen. De onderwerpen van de psalmen zijn meestal hymnen om God te prijzen en smeekbeden om hulp en mededogen. In de christelijke traditie werden de psalmen zo geïnterpreteerd dat de Heer uit het Oude Testament werd gezien als Christus de Verlosser. Diverse passages uit afzonderlijke psalmen werden gezien als christelijke metaforen en vooraankondigingen. Hiëronymus maakte in de 4de eeuw n. Chr. de Hebreeuwse tekst van de psalmen voor westerse lezers toegankelijk door deze in het Latijn te vertalen. Twee vertalingen zijn gemaakt op basis van de Griekse versie (de Septuagint) en één vertaling rechtstreeks uit de originele taal. De drie versies zijn respectievelijk bekend als de Romeinse, gallicaanse en Hebreeuwse psalters. Het psalter was een van de meest geïllustreerde middeleeuwse teksten in het westen. Deze illustraties begonnen rond 725 n. Chr. en floreerden van de 12de tot de 14de eeuw. De tekst werd vaak verfraaid met prachtige ornamenten en afbeeldingen; psalmen leenden zich echter niet goed voor letterlijke illustratie, in tegenstelling tot de meer verhalende Bijbelgedeelten. Als gevolg hiervan waren de illustraties zeer gevarieerd, zowel in stijl als in iconografie. De meeste geïllumineerde psalters bevatten decoratieve gehistoriseerde beginletters bij de belangrijkste onderverdelingen van de tekst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Uitgestorven orde vliegende reptielen uit het Mesozoïcum. Kenmerkend was de zeer lange vierde vinger aan de voorste ledematen waaraan een vleugelmembraan vastzat waarmee de dieren konden vliegen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Dubbele klarinetten bestaande uit twee evenwijdige pijpen, ieder met een enkel opslaand riet en een per streek verschillend aantal vingergaten, bevestigd op een ronde kalebas, die luchtdicht is afgesloten met was en die dienst doet als blaaspijp en windkamer. Meestal dient de rechter pijp als een melodiepijp en de linker als brompijp, waarbij de gaten waar nodig zijn gestopt; vervaardigd en bespeeld in India en Ceylon.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Amforen die zich kenmerken door een puntige of bolvormige voet en waarvoor een standaard is vereist. In onbeschilderde vorm was dit het standaardvat voor handelstransporten van wijn en olie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een aardewerkstijl die voorkwam op Kreta in de laat-neolithische en Vroeg-Minoïsche periode. De stijl kenmerkt zich door een oppervlak dat donkerbruin tot zwart is gebakken, en is gepolijst met een zachte kiezel of een houten polijstborstel om decoratieve lijnen te verkrijgen. In de vroege fase was de decoratie eenvoudig. In de latere fasen werd de decoratie geavanceerder, met horizontaal of verticaal gepolijste lijnen, zigzag- lijnen, kruisarceringen, parallelle lijnen, of aaneengesloten gepolijste vlakken. De stijl werd in verschillende vormen uitgevoerd, maar is vooral bekend vanwege typische kelken op een kenmerkende voet.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een van de twee takken van de moderne islamitische beweging der Ahmadiyya. De tak houdt vast aan het ketterse Ahmadiyya-geloof dat Ghulam Ahmad een profeet was. De gelovigen van deze gezindte wonen voornamelijk in Pakistan, maar er worden ook gemeenschappen aangetroffen in India, West-Afrika en in zekere mate in Europa, met name Groot-Brittannië, en de Verenigde Staten. De Qadiyani zijn sterk georganiseerd, hebben een behoorlijke financiële basis en zijn gedreven missionarissen die Ahmadiyya als de enige ware islam voorstellen. Na de stichting van Pakistan in 1947 verhuisde de geloofsgemeenschap officieel van Qadian, de geboorteplaats van haar oprichter, naar Rabwah in Pakistan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een van de drie hoofdfasen van de Gansu-cultuur, die dateert uit circa 2000 tot circa 1600 v. Chr.; deze fase valt ongeveer samen met de latere fasen van de Longshan-cultuur in het oosten. Qijia werd in 1923 ontdekt door de Zweedse archeoloog Johan Gunnar Andersson, en is genoemd naar de vindplaats in Qijiaping in het gewest Guanghe, in het oosten van de provincie Gansu; de cultuur was verbreid tot in het westen van de provincie Qinghai en de autonome regio's Ningxia en Binnen-Mongolië. Aardewerk uit de Qijia-fase omvat grijs en rood aardewerk dat glad, beschilderd of corded is. De profielen van het vaatwerk zijn hoekiger, en vormen zoals postamentvormige voeten duiden erop dat er vanaf 2000 v. Chr. een kruisbestuiving heeft plaatsgevonden met andere tradities uit alle delen van China. Er zijn ook enige koperen artefacten opgegraven. Bij de begrafenis werden giften meegegeven zoals gereedschap van been of steen, aardewerken vaatwerk, ornamenten en orakelbenen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een christelijke sekte die in het midden van de 17de eeuw ontstond in Engeland en de Amerikaanse koloniën. Ze bepleiten de directe inwaartse vrees voor God, benadrukken de nabijheid van de leer en leiding van Christus en wijzen naar buiten gekeerde rituelen en geestelijke ambten af. Quakers geloven in een spiritueel doopsel en een spirituele communie. De groep heeft een lange traditie van strijd tegen oorlog en een actieve inzet voor vrede. De quakers vertegenwoordigen de extreem linkse vleugel van de 17de-eeuwse puriteinse beweging en werden vaak vervolgd om hun onconventionele christelijke beleving. Scheidingen in de 18de en 19de eeuw werden tijdens en na de Eerste Wereldoorlog hersteld, toen de afname van het onderlinge wantrouwen samenwerking en hereniging mogelijk maakte. George Fox (1624-91), stichter van het genootschap in Engeland, liet optekenen dat in 1650 'rechter Bennet uit Derby ons als eerste quakers noemde, omdat we oproepen te beven voor het woord van God.' Waarschijnlijk werd de naam ook gebruikt omdat ze tijdens hun samenkomsten daadwerkelijk trilden om hun religieuze beleving te tonen. Hoewel de term oorspronkelijk spottend was bedoeld, wordt de term door de quakers zelf gebruikt en kan deze tegenwoordig zonder schaamte worden gebruikt. Het kerkbestuur bij de quakers is gebaseerd op maandelijkse samenkomsten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Waardevolle Noord-Amerikaanse productieboom die voorkomt op de vlaktes aan de Atlantische kust en de kust van de Mexicaanse Golf en op laagliggende stukken land langs de Mississippi. De boom kan 24 tot 36 meter hoog worden en vanuit de zuilvormige stam groeien takken onder een kleine hoek omhoog. De kroon is rond en compact. De schors is zilverwit met een rode tint, en de glanzende, fluweelachtige bladeren zijn heldergroen en witachtig aan de onderkant. Gewoonlijk zijn de bladeren 20 centimeter lang. In de herfst worden ze rood. In het Engels noemt men de boom vaak ���cow oak' (���koeieneik'), omdat de eikels door het vee worden gegeten, of ���basket oak', omdat men lokaal manden maakt van strips van het hout. Voorheen dacht men dat het een variëteit was van Q. prinus, maar Q. michauxii is gewoonlijk massiever dan Q. prinus. Men kan er snel achterkomen tot welke soort een boom behoort door naar de habitat te kijken. Als de boom op een heuvelrug groeit, is het waarschijnlijk Q. prinus. Als de boom op natte, lager gelegen stukken land groeit, is het waarschijnlijk Q. michauxii.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine boom of struik die dicht struikgewas vormt. Het is een nuttige bodembedekker voor droge, rotsachtige tuinbedden. Quercus prinoides lijkt op Q. prinus, maar is nauwer verwant aan Q. muhlenbergii.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de denkrichting die in de jaren zestig en zeventig van de twintigste eeuw navolging vond in Noord-Amerika, die verband hield met de verwerping van de stabiele waarden van de middenklasse en de conservatieve houding ten opzichte van mode, politiek, muziek, opleiding en sociale waarden. De beweging wordt in het algemeen gekenmerkt door radicale politieke overtuigingen, seksuele vrijheid, provocerende kleding en drugsgebruik. In beperktere zin was dit de beweging die de katalysator was voor de burgerrechten- en milieubeweging in de jaren zestig van de twintigste eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Indiase schilderstijl die wordt geassocieerd met de hindoeïstische Rajputvorsten, welke na de val van het Guptarijk aan de macht kwamen. Hun hoven waren vaak hindoeïstische leercentra, en ze begunstigden dichters, geleerden en kunstenaars. De Rajputschilderkunst was een omvangrijke stroming met een sterk Indiase inslag en vormde daardoor in zekere zin een contrast met de kunst van hun tegenstanders, de islamitische Mogols. Niettemin moesten de Rajputheersers zich uiteindelijk aan de Mogolheersers onderwerpen om hun gebied te kunnen behouden; het gevolg was dat de kunstzinnige ontwikkeling van de Mogols aan het eind van de 16de eeuw en het begin van de 17de eeuw invloed ging uitoefenen op de traditionele manuscriptverluchting van de Rajputhoven. De Mogols waren met name belangrijk voor de invoering en verspreiding van het portretschilderen in de kunstcentra van de Rajput. In tegenstelling tot de realistische schilderkunst van de Mogols is de Rajputschilderkunst symbolisch van karakter en al net zo doordrenkt met poëtische metaforen als de Hindiliteratuur waarmee deze kunst sterk verwant is. Zelfs de kleuren hadden vaak een specifieke betekenis; het coloriet is meestal vlak, zonder kleurmenging, waardoor er een soort glas-in-loodeffect ontstaat. De bekende voorbeelden uit de periode eind 16de eeuw tot de 19de eeuw vallen uiteen in twee hoofdgroepen, Rajasthan en Pahari.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kruidachtige overblijvende plant die inheems is in Oost-Azië, maar ook elders wordt gekweekt. Ramie is een van de oudste vezelgewassen. Men gebruikt de plant al circa 6000 jaar om stoffen en andere producten te maken. De vezels zijn teruggevonden in de doeken van mummies in China en Egypte. De soort heeft diverse variëteiten, met vezels variërend in kleur van wit tot groen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kylikes met een lip die iets naar buiten krult en duidelijk van de buik naar boven is gemodelleerd. Kenmerkend zijn ook de platte schaal en zwarte handvatten, steel en voet. De lip was vaak beschilderd met figuren en/of een inscriptie was aangebracht in het gedeelte tussen de handvatten, vaak de handtekening van de pottenbakker.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Processen en bijbehorende technologieën voor het construeren van fysieke modellen op basis van driedimensionale ontwerpgegevens. Rapid prototyping is een additief proces waarbij telkens laagjes papier, was of kunststof worden toegevoegd totdat een vast driedimensionaal object resulteert. Rapid prototyping-processen worden meestal toegepast door industriële ontwerpers die prototypen van hun ontwerpen willen vervaardigen om ze te vervolgens te kunnen tonen of testen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fotopapier met een basismateriaal van vezels, tweezijdig gecoat met een plastic hars. De plastic hars voorkomt dat het basismateriaal waswater en oplossingen absorbeert die tijdens de verwerking worden gebruikt. De coating aan de emulsiezijde bevat meestal wit pigment om een achtergrond te creëren voor de afbeelding en de coating aan de andere kant is doorgaans transparant. De voordelen van RC-papier zijn een korte wastijd, een lager waterverbruik en een korte droogtijd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Romeinse aardewerkstijl met een fijne gloed en rode zegellakkleur, verkregen door het gebruik van een zeer fijne engobe en een baktechniek waarbij oxidatie plaatsvond. De stijl was geïnspireerd op aardewerk uit Griekenland en het Nabije Oosten, en kenmerkt zich doordat deze meestal niet is versierd, of met een eierlijst afgietsel of reliëf is versierd. De term wordt soms ook meer in het algemeen gebruikt voor al het oude aardewerk dat effen rood is, een satijnen glans heeft, en dat uit Rome, het Nabije Oosten of Griekenland afkomstig is.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beschrijft werken die zijn vervaardigd door bewoners van de Polynesische eilanden. De Polynesiërs staan bekend om hun traditionele houtsnijwerk, schorsdoek, matten, tatoeages en andere vormen van lichaamskunst. De Polynesische kunst was ooit hoog ontwikkeld, maar er is weinig uit het verleden bewaard gebleven, als gevolg van het vergankelijke karakter van de gebruikte materialen: schorsdoek, gevlochten manden en verenwerk. Hoewel de architectuur overal in Polynesië tot grote bloei kwam, vormen nog slechts de resten van stenen structuren op de Oost-Polynesische eilanden het bewijs van de uitzonderlijke architecturale vaardigheden van de Polynesiërs.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Intarsiatechniek dat onder meer het snijden van reliëfs inhoudt zoals dat is ontwikkeld in de Bohemen, met name in Eger, en van midden 17e eeuw tot midden 18e eeuw in heel Europa populair was. De techniek werd met name gebruikt voor altaarpanelen, meubelen en deksels voor speeldozen en -kisten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Engelse stijl in de architectuur en decoratieve kunst van de Restauratie van Charles II in 1660 tot de komst van William en Mary in 1688. Deze stijl kenmerkt zich door weelderige barokke vormen en motieven, en was beïnvloed door artistieke trends in de Nederlanden en Frankrijk en door het verschijnen van exotische import, zoals lakwerk uit Japan en sits uit India. Architectonische elementen zijn onder meer spiraalvormige zuilen, schilddaken, frontons en gebeeldhouwde figuren. De belangrijkste ontwikkeling in de decoratieve kunst bestond uit de voorkeur voor gefineerd notenhouten meubilair.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een zeer dunne oplossing van damar of een andere harssoort die niet vergeelt; wordt door de kunstenaar op een droog, onvoltooid olieverfschilderij aangebracht met een verstuiver of een kwast, voordat hij met nieuwe kleuren verder gaat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Leden van een berensoort die leeft in de bamboebossen in de bergen van Centraal-China, en zich onderscheidt door een opvallende zwart-witte vacht, dikke romp, rond gezicht en speciaal dieet. Een ongebruikelijk anatomisch kenmerk is het vergrote handwortelbeen dat als een soort duim fungeert, waardoor panda's hun eten met grote behendigheid kunnen hanteren. Hoewel dit dier voorheen werd gerekend tot de wasberen en hun verwanten, is men het er tegenwoordig over eens dat het een beer is. De soort wordt met uitsterven bedreigd door verlies van habitat.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Versiering die bestaat uit parallel, bol lijstwerk dat vooral populair was aan het einde van de 18e en begin van de 19e eeuw voor meubilair en zilverwerk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst hoofdzakelijk naar de periode van decoratieve kunst die zich rond 1700 in Frankrijk ontwikkelde aan het hof van Lodewijk XV, en die in heel Europa bepalend was totdat aan het einde van de 18de eeuw het neoklassiek opkwam. De stijl kenmerkt zich door opulentie, asymmetrie, sierlijkheid, vrolijkheid en een palet met lichte kleuren, in tegenstelling tot de zwaardere vormen en donkerder kleuren van de barok.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Middelgrote boomsoort (ruim tien meter hoog) met een gladde grijze schors, die te vinden is van het zuiden van Mexico en Midden-Amerika tot Peru, Bolivia en Brazilië. De soort is ook geïntroduceerd in het Caribisch gebied, de Antillen, Florida en Afrika. De boom is waardevol om zijn fraaie bontgekleurde hout en de schors, die wordt gebruikt als verdovend middel, laxeermiddel en insecticide. Vanwege de grote spreiding heeft de boom veel verschillende namen en meerdere toepassingen. Aanvankelijk werd aangenomen dat de rode kabbes een soort 'partridge pea' was. Daardoor werd 'bois perdrix', de Caribisch-Franse benaming voor 'partridge pea', verkeerd geïnterpreteerd als patrijshout.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Knijper gebruikt door vrouwen om hun rokken op te houden. De knijper was vastgemaakt aan een koord dat aan het middel werd gehangen. De klem werd vervolgens aan de zoom van de rok bevestigd en werd gemanipuleerd door aan het koord te trekken. In gebruik in het laatste kwart van de 19de eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een grote losse steenmassa, overgebleven na de erosie van wat eens een doorlopend bed of laag was; De Engelse benaming is ook: één van de grote blokken zandsteen verspreid over de Engelse Krijtrotsen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Europese stroming die zich voordeed van het midden van de 18de eeuw tot aan het midden van de 19de eeuw, en die van invloed was op de beeldende kunst, literatuur, muziek en, in mindere mate, de architectuur. De stijl wordt gezien als een reactie op het formele karakter van de neoklassiek, en legde de nadruk op emotie en het recht op individuele expressie. De werken omvatten diverse stijlen, maar zijn over het algemeen schilderachtig, dynamisch en reflecteren een grotere interesse in kleur dan in lijnvoering.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt specifiek gebruikt voor schilden, concaaf aan het lichaam, die zijn voorzien van twee riemen aan de binnenkant, waarbij de onderarm door de één grijpt en de hand de andere vasthoudt. Ze werden overal gebruikt door infanteristen van de 13e tot de 16e eeuw. De term was ook algemeen van toepassing op verschillende soorten schilden in diverse vormen die werden gebruikt in steekspelen vanaf de 15e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de gasachtige uitwaseming van brandende materialen, vooral van organische oorsprong, die zichtbaar is gemaakt door de aanwezige koolstofhoudende materiaaldeeltjes.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verhogingen voor het houden van publieke toespraken. In het oude Rome was een rostrum een verhoogd platform in het Romeinse forum, gedecoreerd met de boegen (rostra) van buitgemaakte schepen, waarop redevoeringen of pleidooien ten overstaan van het Romeinse volk werden gehouden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Franse kunsttheorie die actueel was vanaf de tweede helft van de 17e eeuw tot de vroege 18e eeuw, die de voorrang van kleur over belijning bepleit.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vooral het volwassen dier van het bekende holhoornige, herkauwende zoogdier uit het geslacht Bos dat om zijn vlees en melk en ook wel als trekdier gehouden wordt (het mannetje heet stier, het vrouwtje koe en het jong kalf)

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een voornamelijk in kunstnijverheid en interieurontwerp gehanteerde algemene stijl die wordt gekenmerkt door het gebruik van landelijke motieven en thema's, voornamelijk door het gebruik van houten en metalen meubels waarvan de belangrijkste componenten zo zijn uitgesneden en versierd dat ze lijken op de takken van bomen. De stijl ontstond halverwege de 18e eeuw en viel samen met de idealisering van de natuur en een eenvoudige levensstijl. De stijl was vooral populair in Zwitserland, Duitsland, Oostenrijk, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Simpele vierkante of rechthoekige mantel gemaakt van ruwe wol. Werd gedragen door Romeinse soldaten, over de wapenuitrusting en vastgemaakt aan de rechterschouder. Werd ook beschouwd als een symbool voor oorlog, zoals de toga een symbool voor vrede was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van Kutani-porselein dat werd vervaardigd in de 19de eeuw en gewoonlijk was beschilderd in rood en goud.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Aardewerkstijl die zijn naam ontleent aan aardewerk dat is gevonden in Samarra, de tijdelijke residentie van de Abbasidische kaliefen in de 9de eeuw. Samarrawerk werd pas bekend nadat er in 1911 en 1913 opgravingen waren gedaan. Het in Samarra gevonden aardewerk was echter vermoedelijk afkomstig uit Bagdad, dat daar niet ver vandaan ligt; er zijn andere voorbeelden van deze stijl gevonden in Perzië, Spanje, Egypte en Syrië, plaatsen waarheen de stijl zich later heeft verspreid. Samarra wordt gekenmerkt door een dunne romp van uiterst fijn gemalen zwavelgele klei en een zorgvuldig aangebracht zacht tinglazuur. Een opvallend staaltje van technisch kunnen was het heldere goudglazuur dat bewust werd gecombineerd met andere metaaltonen, op zowel tegels als vaatwerk. Het decor bestaat meestal uit één dier of grotere ontwerpen op de binnenzijde van het vaatwerk, terwijl de buitenzijde vrijwel altijd is gedecoreerd met rondlopende rijen streepjes. Vroege voorbeelden uit de 8ste eeuw lijken bedrieglijk veel op gouden schalen, hetgeen erop duidt dat ze de vroegste voorbeelden zijn van imitaties van tafelgerei uit edelmetaal, waarvan het gebruik verboden was. Samarra imiteerde vaak het Chinese keramiek dat in het gebied werd geïmporteerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een soort Romeins aardewerk dat een variant is van het Terra sigillata. De term wordt gebruikt voor aardewerk dat ofwel vervaardigd werd op Samos, een eiland in de Egeïsche Zee, of werd gemaakt van klei die van dit eiland afkomstig was. Moderne wetenschappers gebruiken de term doorgaans als een synoniem voor ‘Terra Sigillata', omdat zij ervan uitgaan dat het eerdere gebruik van de term was gebaseerd op een verkeerde interpretatie van de oude toepassing,die waarschijnlijk slechts verwees naar een bij Terra sigillata gebruikte laktechniek en niet naar Samos. Soms wordt de term gebruikt als verwijzing naar Grieks geometrisch en oriëntaal ogend aardewerk dat werd gemaakt of opgegraven op Samos.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van porselein dat werd gemaakt in China ten tijde van de T'ang-dynastie (618-906 v. Chr.), en wordt gekenmerkt door lijnen en stippen in drie kleuren, gewoonlijk donkerblauw, turkoois en aubergine. De term verwijst ook naar keramiek dat werd gemaakt ten tijde van de Ming- en Ching-dynastieën (1368-1912) en dat was geschilderd in dezelfde drie kleuren, van elkaar gescheiden door kleirandjes die het patroon aangeven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gebouwen met toiletten en wasgelegenheid voor openbaar gebruik.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar kleine houten of ivoren beeldsnijwerken van heiligen en andere vereerde figuren, die werden gemaakt voor rooms-katholieken in Spaanse kolonies in Amerika, het Caribisch gebied en elders. De term kan ook verwijzen naar latere imitaties van deze vroege beeldsnijwerken. Ze kenmerken zich in het algemeen door een stijl die doet denken aan de 17de-eeuwse Spaanse barokstijl maar met een minder verfijnde techniek en primitieve voorstellingen van gelaatstrekken en anatomie. Ze werden waarschijnlijk oorspronkelijk gesneden door priesters die geïmporteerde beeldhouwwerken imiteerden en zijn uiteindelijk beïnvloed door inheemse stijlen. Ze werden uiterst populair in de Spaanse kolonies, konden worden aangetroffen in elk typisch christelijk huis en werden in kerken geplaatst, waar sommige de bestemming van bedevaarten werden. Het was gebruikelijk de santo’s te hullen in kleding van stof die vaak versierd was met complex borduurwerk. De term kan ook verwijzen naar tweedimensionale voorstellingen van heiligen die in Mexico en het zuidwesten van de Verenigde Staten ‘retablo’s’ worden genoemd. Driedimensionale beelden van heiligen worden vaak ‘bulto’s’ genoemd in Mexico en het zuidwesten van de Verenigde Staten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verpoederde schors van de zeepboom, die schuimig en zeepachtig wordt wanneer het met water wordt gemengd; wordt voornamelijk gebruikt als een mild wasmiddel bij het schoonmaken van schilderijen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Lange halskettingen die losjes over de schouders worden gedragen en meestal tot onder de taille reiken. Kunnen onderaan een hanger of kwastje hebben hangen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de aardewerkstijl die ontstond doordat er grote hoeveelheden keramiek voor de export moesten worden geproduceerd tijdens de Ayutthaya-periode. De exportproducten bestonden onder andere uit grote schalen, kommen, vazen, olielampen, miniatuurolifanten, katrollen, loodgewichten en dakpannen. De keramiek van deze stijl kan worden verdeeld in vijf typen: celadon, op hoge temperatuur gebakken steengoed bedekt met een natuurlijk veldspaathoudend asglazuur, onderglazuur zwart, bruin en parelgrijs, bruin en wit. De kleuren van deze keramiek variëren van lichtgroen tot olijfgroen of blauwgroen, en van bruin tot licht-honingkleurig of gebroken wit. Aardewerk en keramiek in deze stijl was doorgaans eenvoudig en praktisch, maar sommige producten vertoonden gekamde of ingegrifte patronen onder het glazuur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Klein, eenzijdig snijdend houwzwaard gebruikt door de Germaanse volkeren, vooral de Saxen, in de vroege Middeleeuwen. Er was veel variatie in vorm en constructie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar muur- of meubeloppervlakken die zijn gemaakt van een fijn mengsel van gips met aluin, lijm, water en pigment, zodanig dat een effect ontstaat waarbij marmer of pietra-dura wordt geïmiteerd. Het werd toegepast als verf op een natte kalkonderlaag, verhit om uit te harden en vervolgens gepolijst, of gevormd in kleurrijke stukjes en ingelegd als een mozaïek. De techniek was bekend in het oude Rome en maakte een opleving door in het 16de-eeuwse Italië, waarna het zich uitbreidde naar andere plaatsen in Europa. Scagliola is goedkoper dan marmer of andere stenen oppervlakken, maar wel erg kwetsbaar. Nog slechts enkele voorbeelden zijn intact. Te onderscheiden van 'faux marbre' waarmee een marmereffect wordt gecreëerd door het schilderen van een oppervlak, bijvoorbeeld een muur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een term die meestal brede planken (zo'n 30 tot 40 cm breed) van lichtgewicht kwastvrij hout aanduidt, zoals cederhout, roodhout of wit grenenhout.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Mokken met vaak een verdeling aan de binnenkant zodat er een scheerkwast in kan worden gezet; voornamelijk gebruikt voor bij het scheren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Laatmiddeleeuwse dolken met een lange, dunne kling die toeloopt in een zeer scherp naaldpunt en een houten of ivoren cilindervormige handgreep met twee schijfvormige handbeschermers. Het lemmet was eerst vlak, met één of twee snijkanten; later ontstonden ook driehoekige of ruitvormige lemmeten. De rondeldolk was ideaal om mee te steken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Techniek voor het produceren van een schilderij door het invullen van contouren en afgebakende schaduwgebieden met een aangeduide verfkleur, meestal verkrijgbaar in een pakket. De techniek werd in de jaren vijftig van de 20ste eeuw commercieel ontwikkeld in de Verenigde Staten en was bestemd voor amateurs. Hij was echter gebaseerd op een techniek die al zou zijn gebruikt in de Renaissance en eerder nog eerder voor het aanleren van schilderen en om assistenten van een meester te helpen bij het schilderen van grote fresco's. Moderne technieken voor schilderen op nummer maken meestal gebruik van kleine potjes met verschillende kleuren verf die apart zijn genummerd, en gebieden en patronen op een bord of doek die zijn gemarkeerd met de corresponderende nummers van deze kleuren. De schilder voltooit het schilderij door de gebieden op te vullen met de aangeduide kleuren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Landbouwwerktuig met een dun, plat blad dat gewoonlijk dwars aan het uiteinde van een lange steel is bevestigd. Wordt gebruikt voor het in stukken breken of losmaken van het grondoppervlak, het schoffelen van onkruid en het bedekken van gewassen met aarde.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Informele groep schilders met als centrum het dorp Barbizon, aan de rand van het bos van Fontainebleau. De Barbizon-schilders waren beïnvloed door John Constable en door de Hollandse landschapsschilders van de 17de eeuw, en hielden zich vooral bezig met het afbeelden van natuurscènes en het boerenleven. Theodore Rousseau, officieus leider van de School, streek in 1841 neer in de omgeving van Fontainebleau en verzamelde daar een groep discipelen om zich heen. Een van hen was Jean-Francois Millet, die later het beroemdste lid van de School van Barbizon zou worden, en in wiens werk het socialistische gedachtegoed het sterkst doorklonk. Hun onconventionele benadering van de onderwerpen had tot gevolg dat het werk van de afzonderlijke leden van de School pas in de jaren 50 van de 19de eeuw genade zou vinden in de ogen van de critici. Het werk van Rousseau werd zelfs zo vaak door de Salons geweigerd dat het hem de bijnaam 'le grand refusé' bezorgde. De beweging was een aantal decennia lang succesvol, maar na de dood van Millet in 1875 taande de populariteit. De School van Barbizon wordt vaak beschouwd als een overgangsstroming tussen de academische landschapsschilderkunst en het impressionisme, maar het belang is vooral gelegen in het feit dat ze in de open lucht schilderden en hun onderwerpen op eenvoudige, pretentieloze wijze benaderden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Drukprocédé voor het maken van reliëfgravures op metaal, schrootbladen genoemd, waarbij stippen worden gezet met gatenmakers van divers formaat, en soms ook burijnlijnen. Deze techniek was met name in de tweede helft van de 15e eeuw in zwang. Gebruik 'stippelgraveren' voor diepdrukprocédés van latere datum, waarbij gebruik wordt gemaakt van rechtstreeks gegraveerde krasjes of stippen om bepaalde delen uit te laten komen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Voorwerpen waarbij de waspit op een spoel of haspel is gedraaid en door middel van handvatten naar behoefte kan worden afgewikkeld en omhoog gebracht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Chemische toevoeging die een gas loslaat om het materiaal te laten uitzetten door het vormen van gesloten bellen; wordt ook gebruikt om schuim te maken, zoals bij een wasmiddel of blusschuim.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stijl van woningbouw waarbij vier horizontale houten balken (Schwellen) verticale vierkante palen ondersteunen. Deze stijl resulteerde in een zeer stabiel frame, waardoor meerdere verdiepingen op elkaar konden worden gezet. Het was de voorloper van vakwerkbouw en andere constructies met houten skelet. De stijl is aangetroffen in Duitse gebouwen die zijn gebouwd vanaf de late 12e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar kunstwerken die worden gemaakt door een ontwerp te krassen of te graveren in karton of een ander oppervlak dat is geprepareerd door het te bedekken met inkt, zodat de kleur van het karton zichtbaar wordt in het ontwerp. Er kan gekleurde was of verf worden gebruikt om een ontwerp te maken op willekeurig karton of er wordt commercieel gemaakt ‘schaafkarton’ gebruikt. De was of verf wordt vaak bedekt met Oost-Indische inkt. Het krassen of schaven van het ontwerp gebeurt in het algemeen met een naald of een ander scherp instrument.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar schrijfmeubels die in het algemeen zijn voorzien van een rolluik. Een scrutoire kan ook bestaan uit een groep kastjes op een tafel die wordt gebruikt om op te schrijven. De scrutoire was begin 18de eeuw populair in Frankrijk, Engeland en de Verenigde Staten, maar werd ook later wel gebruikt. Tegenwoordig wordt een scrutoire doorgaans onderscheiden van een 'escritoire' of een 'secretaire' door de aanwezigheid van karakteristieke vakjes en laatjes boven het schrijfblad; de drie termen worden soms echter door elkaar gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar schrijftafels, meestal met laden onder en een boekenkast boven, en vaak met een klep die als schrijfblad fungeert. De term verwees oorspronkelijk naar een kleine, draagbare schrijftafel, vaak voorzien van laden, die boven op een tafel was geplaatst of zelf op dunne poten stond. In het moderne taalgebruik worden deze kleine draagbare schrijftafels meestal aangeduid als 'escritoires', terwijl de term 'secretaires' verwijst naar grotere meubelstukken die bedoeld zijn om tegen een muur te worden geplaatst.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine Arabische kleedjes van ongeveer 90 bij 150 cm waarvan het patroon vaak een voorstelling van een mihrab bevat. Oorspronkelijke was het kleed bedoeld voor Islamitische gebed, maar andere motieven en inscripties duiden aan dat ze niet allemaal voor gebed waren bedoeld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van architectuur die samenviel met de heerschappij van Selim III, van 1789 tot 1807. Deze periode werd gekenmerkt door een mengeling van islamitische en rococostijlen. De salon van Selim II in Topkapi was voorzien van rijkelijk verguld hout, tegelpanelen en spiegels.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een fijnkorrelige, rode, roodachtig-bruine en grijze zandsteen uit Seneca Creek, Maryland. Dit materiaal bevat ruw- tot fijnkorrelig hoekig kwarts, en enkele fragmenten van veldspaat en mica. Deze zandsteen is tamelijk eenvoudig te bewerken, maar wordt donker en hard als hij wordt blootgesteld aan lucht, waardoor het een van de meest duurzame bouwstenen is. Seneca-zandsteen was zeer populair in Washington D.C. tijdens het 'tijdperk van de bruinrode zandsteen' van circa 1840 tot 1880; het oorspronkelijke gebouw van de Smithsonian Institution is bijvoorbeeld gemaakt van Seneca-zandsteen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Inkt die door kunstenaars wordt gebruikt, gemaakt van het bruine pigment dat wordt gewonnen uit de inkt van inktvissen, een weekdier dat is gerelateerd aan de octopus en de pijlinktvis. De inktvis gebruikt de natuurlijke inkt om zich te verdedigen. Om de inkt voor kunstenaars te maken wordt de inktzak uit het dier verwijderd, gedroogd en vervolgens opgelost in verdunde alkali en verder verwerkt. Het resulterende pigment is chemisch inactief en vrij permanent. Het wordt voornamelijk gebruikt als tekeninkt en om dunne lagen aan te brengen. Sepia-inkt wordt zeker al sinds de Romeinse tijd gebruikt. Vanaf de Renaissance was het vooral erg populair als tekenmateriaal. In de late 18de en 19de eeuw verving het bister als middel om gewassen tekeningen te maken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst in algemene zin naar de stijl van geglazuurd keramiek die vanaf de 12de tot het einde van de 15de eeuw werd geproduceerd. In de vroege fase werden producten vervaardigd als flessen met asglazuur, kommen, borden en potten met vier kleine handvatten, vergelijkbaar met de producten uit Sanage. In de 13de en 14de eeuw ging men nieuwe industriële ovens bouwen waarmee nieuwe vormen, patronen, aardewerk met ijzerglazuur en gereedschappen voor boeddhistische rituelen konden worden vervaardigd. Het in de 15de en 16de eeuw geproduceerde Seto-aardewerk was voornamelijk bestemd voor huishoudelijk gebruik, meestal theeceremonieën.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de eerste Chinese dynastie waarover we een zekere kennis bezitten, zowel op archeologisch als op historisch gebied. De Shang-dynastie heerste van circa 1600 v. Chr. tot circa 1050 v. Chr. Het centrum van hun cultuur bevond zich op de hoogvlakte van de Gele Rivier, hoewel hun macht zich in bepaalde perioden uitstrekte tot het noorden van de huidige provincie Henan en tot delen van de huidige provincies Shandong, Shanxi en Shaanxi. Deze periode staat bekend om de vooruitgang op het gebied van de bronsbewerking en andere technieken, die de beschaving op een hoger peil brachten. De Shang-dynastie beschikte over omvangrijke legers met een grote verscheidenheid aan wapens en wapenrusting. Brons werd ook gebruikt voor rituele voorwerpen, zoals klokken en standaarden. De bronzen voorwerpen uit de Shang-dynastie werden voorzien van een uiterst schetsmatige decoratie, waarin het 'taotie'-dierenmasker een veelvoorkomend motief was. De godsdienst en voorouderverering in de Shang-periode kende het gebruik van zogeheten orakelbenen (jiagu), dierenbeenderen en schildpadschilden met inscripties. Er zijn bijna 100.000 orakelbenen gevonden sinds onderzoekers de betekenis van dit verschijnsel hebben ingezien. Orakelbenen zijn de oudste vorm van Chinese geschiedschrijving. Uit de inscripties is een lijst met koningen afgeleid die overeenstemt met latere schriftelijke historische bronnen. De Shang-dynastie kende een redelijk verfijnd schrift; sommige karakters worden nog steeds gebruikt. Het aardewerk van de Shang-dynastie was veelkleurig en werd vervaardigd met een draaischijf of opgebouwd uit rollen. Het aardewerk werd vaak voorzien van opgedrukte patronen. De oudst bekende Chinese glazuren werden gemaakt in de Shang-periode. Er zijn marmeren en kalkstenen beeldhouwwerken van bestaande en mythische dieren gevonden. De stedelijke nederzettingen uit de Shang-periode tonen aan dat de basisvormen van de Chinese architectuur al werden gebruikt; belangrijke nederzettingen zijn Erlitou, Zhengzhou en Yin (nabij het huidige Anyang), die allemaal op verschillende momenten als hoofdstad hebben gefungeerd. De latere Shang-vorsten waren hedonisten die weelderige paleizen lieten bouwen. De Shang-dynastie werd opgevolgd door de Zhou-dynastie, die oorlogszuchtiger was en effectief gebruik maakte van de strijdwagen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een groep schilders die hoofdzakelijk in Shanghai werkzaam was, vanaf het midden van de 19de eeuw tot aan het begin van de 20ste eeuw. Hoewel het hier geen school in de westerse betekenis betreft, hebben de hiermee geassocieerde schilders wel als gemeenschappelijke kenmerk dat ze dezelfde thematiek, stijlen en technieken gebruikten, en in opdracht van kooplieden uit Shanghai werkten. Na de vernietigende opstand van Taiping (1850-1864) vestigden vier beroepsschilders met de achternaam Ren zich in Shanghai: Ren Xiong (1820-1857), zijn broer Ren Xun (1835-1893) en zijn zoon Ren Yu (1853-1901) uit Xiaoshan, en Ren Yi (1840-1896), geen familie, uit Hangzhou, plaatsen die beide in de provincie Zhejiang liggen. De vier Rens, van wie Ren Yi het invloedrijkst en succesvolst was, vormden de kern van de nieuwe school. Het werk van de Shanghai-school was vooral bedoeld om de opdrachtgevers te behagen. De werken, die doorgaans waren bestemd voor het kantoor of de woning van de kooplieden, waren meestal van decoratieve aard; veelal waren het symbolische voorstellingen waarin werd verwezen naar thema's als een lang leven, geluk en voorspoed. Met name de hangende rol was een populair formaat, evenals de vouwwaaier. De werken worden gekenmerkt door felle kleuren en herkenbare, alledaagse motieven, zoals figuren, vogels en planten. Het landschap speelde meestal een ondergeschikte rol in de Shanghai-schilderkunst. De bloemschilderkunst van Shanghai werd populair dankzij Zhao Zhiqian (1829-1884), die bekend is om zijn grote, decoratieve rollen met bloemen, welke hij in brede verfstreken en rijke, opake kleuren schilderde. Een hoogtepunt bereikte de Shanghai-school aan het begin van de 20ste eeuw met Wu Changshi, die wel als de grootste van de Shanghai-schilders wordt beschouwd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de cultuur van Vroege Nomaden die zich ontwikkelde in het Altai-gebergte vanaf de 2de tot de 1ste eeuw v. Chr. De belangrijkste ontwikkeling tijdens deze fase was de overgang van brons naar ijzer bij het vervaardigen van gereedschappen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese neolithische cultuur die dateert uit circa 2600 tot circa 2000 v. Chr. De cultuur was gesitueerd in de vallei bij de middenloop van de Yangtze.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zwartfigurige kylikes waarvan kom en lip meestal gescheiden zijn, vaak door middel van een geschilderde lijn waardoor twee horizontale delen ontstaan. Ze zijn voorzien van twee afzonderlijke typen versiering, maar de versiering kan ook vooral op het onderste gedeelte zijn aangebracht of doorlopen naar het bovenste gedeelte. Sianaschalen danken hun naam aan het dorp op het Griekse eiland Rhodos. De Sianaschaal was een van de dominerende vormen in zwartfigurig aardewerk tot ongeveer 540 v. Chr.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Cultuur en stijl van de inwoners van het Italiaanse eiland Sicilië - het grootste eiland in de Middellandse Zee - dat van het zuidwestelijke puntje van Italië wordt gescheiden door de smalle Straat van Messina. Sicilië is strategisch gelegen tussen Afrika en Europa en was lange tijd een knooppunt van handelsroutes tussen oost en west, en een ontmoetingspunt voor rassen, volkeren en culturen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Marmer met een gele en geelbruine kleur dat wordt gedolven in de omgeving van Siena in Italië; het marmer is van oudsher gewild als materiaal voor binnenhuisarchitectuur; dit type marmer is compact en vaak gefragmenteerd (precies), met een wasachtige glans.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Amerikaans papiergeld dat tussen 1878 en 1963 in verschillende coupures werd uitgegeven, variërend van $1 tot $1000. Het was gelijk aan zilver en hiervoor inwisselbaar tegen de officieel vastgestelde koers. Het werd daarna vervangen door de Federal Reserve notes.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Textiel, meestal katoen of linnen, geverfd en meestal geglansd; tegenwoordig machinaal vervaardigd, effen of gedessineerd en voornamelijk toegepast als interieurtextiel en kledingstof; in de 17e eeuw bontgedecoreerde handbeschilderde of bedrukte stof uit India, die zeer populair was in Europa.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een joodse feestdag op 6 sivan (in mei of juni) om te herdenken hoe God op de berg Sinaï de wetten aan Mozes heeft gegeven. Het is het tweede van de drie joodse pelgrimfeesten en valt vijftig dagen na de eerste dag van het joodse paasfeest. Oorspronkelijk markeerde dit feest het einde van de gerstoogst en het begin van de tarweoogst. Dit traditionele agrarische aspect is te herkennen aan de traditie om synagogen te versieren met bloemen, groene planten en fruit. In de middeleeuwen was dit de dag dat de kinderen voor het eerst naar de Hebreeuwse school gingen; tegenwoordig wordt op Sjavoeot een confirmatieritueel verricht. Naar gebruik worden het Bijbelboek Ruth en de tien geboden gelezen. Ook worden op Sjavoeot zuivelproducten genuttigd, omdat de Thora in het Hooglied wordt vergeleken met melk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een type drinkvaten in de vorm van een diepe beker, meestal met twee horizontale handvatten aan de lip en een kleine geïntegreerde voet. In geheel zwart of mat onbeschilderd aardewerk was de skyphos het meest voorkomende bekertype.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Crescent-shaped knives with a handle set transversely, used by leatherworkers and for other purposes. This type of knife was known in ancient Egypt and other early civilizations.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beschadiging of achteruitgang die zich geleidelijk manifesteert als gevolg van voortdurend gebruik of blootstelling; meestal een geleidelijke aantasting als gevolg van wrijven, schuren of wassen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Relatief kleine olielamp, die veel werd gebruikt in keukens, met een ronde metalen bak of een bak in de vorm van een spade waarin men dierlijk vet deed. Men plaatste een pit van touw of doekjes ��� die ���sluts' (���slonzen') werden genoemd, omdat ze er slonzig en vies uitzagen ��� in een of twee tuiten aan de zijkant. De lamp was vaak bevestigd op een grote schotel om overstromend of druipend vet op te vangen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gepoederd glas dat door de oxidatie van kobalt diepblauw van kleur is. Na afkoeling wordt het glas verpulverd voor gebruik als een pigment of voor het heldere wit in wasmiddelen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Diverse kleuren die variëren van bleekblauw of grijsachtig blauw tot diepblauw, genoemd naar de kleur van smalt in poedervorm dat vroeger als blauwsel werd gebruikt bij het wassen van kleding en voor het kleuren van porselein. Smaltpoeder is diepblauw en in water opgeloste smalt is bleekblauw van kleur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Snijgereedschap bestaande uit een zwaar lemmet met haakvormig uiteinde en een handvat dat wordt gebruikt om te snoeien, dicht struikgewas te verwijderen en heggen te onderhouden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Politieke ideologie die een geleidelijke overgang naar een socialistische samenleving bepleit via het democratische proces. De beweging, oorspronkelijk een vorm van marxisme, begon in 1869 met de oprichting van de Duitse Sociaal-Democratische Arbeiderspartij, die uiteindelijk heeft geleid tot de Sociaal-Democratische Partij van Duitsland. De bijbehorende filosofie evolueerde en verwierp uiteindelijk militarisme, totalitarisme en revolutie als methoden van politieke verandering. Een belangrijk pleitbezorger van de sociaaldemocratie was de theoreticus Eduard Bernstein, die zich afkeerde van Marx en Engels en in tegenstelling tot hen stelde dat de democratie moest worden omarmd teneinde socialistische veranderingen door te voeren. Na de Tweede Wereldoorlog kwamen in verscheidene landen sociaaldemocratische regeringen aan de macht, onder meer in West-Duitsland en Zweden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een historische term voor een soort lepel met een lang handvat en een ronde schep. Dit was een gepatenteerd artikel aan het eind van de 19e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het joodse dankfeest dat in september of oktober (15-21 tisjri) wordt gevierd. Het Loofhuttenfeest is een van de drie joodse pelgrimsfeesten. In bijbelse tijden was het feest verbonden met het landbouwseizoen. Volgens de door Leviticus (23:42) gevestigde traditie worden in huizen, tuinen en synagogen 'stalletjes' of tijdelijke schuilhutten gebouwd ter herinnering aan de hutten die de Israëlieten bewoonden na hun vertrek uit Egypte.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Daglichtpapier van gelatine-emulsiechloride dat in 1892 door Eastman Kodak Co. werd ontwikkeld voor gebruik door amateurs. Dit papier werd gaandeweg verbeterd en was het meest succesvolle papier in zijn soort. Het was op sommige plekken verkrijgen tot laat in de jaren 60 van de twintigste eeuw, ten minste twee decennia nadat men was gestopt met het fabriceren van alle overige vergelijkbare papiersoorten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stevige stoelen met een hoge rugleuning en solide armleuningen die in Romeinse huizen en publieke ruimtes werden gebruikt of stoelen met dezelfde vorm. De zitting was verhoogd, waardoor een voetenbank nodig was. Soliums stonden in het atrium en werden gebruikt door de heer des huizes wanneer hij gasten of klanten ontving. Goden en koningen worden in de kunst vaak zittend in dergelijke stoelen afgebeeld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de laatgotische Duitse architectuur en kunst van het midden van de 14de eeuw tot aan het midden van de 16de eeuw. De term betekent ‘bijzondere gotiek’ en wordt weinig gebruikt door moderne onderzoekers, hoewel het voorheen een populaire term was. De term werd voor het eerst gebruikt door Duitse kunsthistorici aan het begin van de 20ste eeuw, teneinde het in hun ogen ‘irrationele’ karakter van de Duitse gotiek te beschrijven. De stijl verschilt van de Franse gotiek door het uitgebreide gebruik van de hallenkerk in plaats van de basiliek en door de eenheid in het interieur, in tegenstelling tot duidelijk afgebakende ruimtelijke eenheden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese dynastieke stijl en periode tussen 960 en 1279 n. Chr. Het was een overgangsperiode met tal van maatschappelijke, economische en kunstzinnige vernieuwingen; met name in allerlei kunstvormen werd een onovertroffen graad van verfijning bereikt. Er was een maatschappelijke ontwikkeling gaande waarbij de aristocraten geleidelijk hun macht verloren aan de gegoede burgerij, hetgeen ertoe leidde dat de heersende klasse zijn machtspositie probeerde te versterken. Zo bevorderden de keizers het verbeelden van thema's die de legitieme status en stabiliteit van de dynastie moesten uitdrukken. De Song-keizers behoorden tot de meest verlichte heersers van China, en vaak waren ze zelf verdienstelijk kunstenaar. Aangezien de Song-keizers minder macht bezaten dan hun voorgangers uit de Han- en Tang-dynastie en zij bovendien een wankele vrede met vijandige buurlanden in stand moesten houden, is de kunst uit deze periode introspectief van aard. De Song-periode is vooral bekend om de landschapsschilderingen, hoewel ook de keramiek, beeldhouwkunst en architectuur een bloeiperiode beleefden. In de beeldhouwkunst werd steen vaak vervangen door klei en hout, materialen die zachtere, levensechtere figuren mogelijk maakten. Een opvallend kenmerk van de Song-architectuur is de langwerpige, slanke vormentaal, met gebogen daken en een duidelijk herkenbare Song-spits. Tijdens deze periode werden de pagodes aanvankelijk opgetrokken uit metselwerk. De stijl en periode kunnen worden onderverdeeld in Noordelijke Song, van 960 tot 1127, en Zuidelijke Song, van 1127 tot 1279.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Japanse drukkunstbeweging uit de 20ste eeuw die was gebaseerd op de persoonlijke betrokkenheid van kunstenaars bij alle stadia van de drukproductie. Dit in tegenstelling tot het teamwerk bij de traditionele 'ukiyo-e'-druk. De term betekent letterlijk 'creatief drukwerk'.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het werk van een school van schilders die omstreeks 1600 werd gestart door Sōtatsu en zijn tijdgenoot Hon'Ami Koetsu. Korin reformeerde de school in de 18de eeuw en Saki Hoitsu deed dit nogmaals in de 19de eeuw. De alternatieve naam voor de school, Rimpa, is afgeleid van de laatste lettergreep van Korins naam (rin) en het woord voor school (ha). De stijl kenmerkt zich door trouw aan het klassiek Japanse gevoel van decorativiteit, delicate kleurvoering en scherpe observatie van de natuurlijke wereld. Edele metalen, zoals goud en zilver, werden samen met kleuren gebruikt op kamerschermen, waaiers en andere objecten. De onderwerpen waren afkomstig uit middeleeuwse literatuur en ook uit de natuur. Hoewel de stijl na de Edo-periode (1600-1868) niet meer voorkwam, was deze van invloed op de Japanse schilderkunst van de 20ste eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl in de Spaanse architectuur, schilderkunst en decoratie die wordt geassocieerd met de regering van Isabella I aan het eind van de 15de eeuw en die geconcentreerd was in Centraal-Spanje. De stijl vertoont een combinatie van de decoratieve mudejarstijl en de meer realistische vormen uit de Nederlanden, is nauw verwant met de Emanuelstijl in Portugal en valt grotendeels samen met de met de Isabella-stijl.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Techniek voor het creëren van een tint in een lithografie door lithografische inkt op de steen of plaat te spetteren met behulp van een harde kwast en een raster of een zeef.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Vorm van ontspanning die ten minste enige lichamelijke inspanning of praktische activiteit behelst, vooral bij kinderen en jonge dieren tijdens het aanleren van volwassen gedrag en het ontdekken van hun omgeving.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine tot middelgrote figuren bestaande uit een gesneden of gegoten buste of half-figuur, die op een kooiconstructie is bevestigd. Deze kooi kan een hoepelrok lijken of eenvoudiger worden uitgevoerd. De kooi is meestal gemaakt van hout of metaal. De figuren zijn ontworpen om kleding te dragen, met lange rokken die de kooi. Veel staakbeelden zijn religieuze beelden, die de Maagd Maria, engelen, of heiligen, met inbegrip van maar niet beperkt tot dergelijke figurenin de Latijns-Amerikaanse traditie van "santos." Een ander gebruik van staakbeelden was als 'mannequins, om jurken in miniatuur weer te geven, zodat de klant een model uit kon kiezen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Chinees schrift dat een vereenvoudigde, gestileerde vorm van het klerkenschrift is; het klerkenschrift werd getransformeerd tot een vloeiender, eenvoudiger te schrijven schrift. Het script, gekenmerkt door scherpe hoeken en rechte halen van uiteenlopende dikte, ontstond aan het eind van de Han-dynastie en werd populair tijdens de Wei-, Jin-, Zuidelijke en Noordelijke perioden. Het beleefde zijn meest vitale ontwikkeling en was de belangrijkste schriftsoort tijdens de Tang-dynastie (618-907), toen een succesvolle loopbaan in het ambtenarenapparaat gedeeltelijk afhankelijk was van kalligrafische vaardigheden. Het is nog altijd als standaardschrift in gebruik en dient als model voor publieke functies en gedrukt schrift.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Harnassen gebruikt in steekspelen, bestaande uit een strijdharnas met extra versteviging aan de linkerzijde van het lichaam dat het mikpunt was; Europa, 16e-begin 17e eeuw.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar symbolen of andere tekens die door steenhouwers zijn gemaakt en meestal in de steen zijn gekerfd. De steenhouwer wilde daarmee aangeven dat hij verantwoordelijk was voor het betreffende gebouw of voor bepaalde delen daarvan. Vaak waren het complexe tekens, soms ook in combinatie met een handtekening. De term kan eveneens verwijzen naar tekens die in stenen zijn gekerfd om aan te geven in welk deel van het gebouw ze thuishoorden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ingedrukte, opgedrukte, geperforeerde of in reliëf gemaakte merktekens, aangebracht met een hard voorwerp, in het bijzonder een stans, blok of ander gereedschap, op een zachter materiaal zoals papier of was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een methode voor het produceren van meerdere afdrukken van documenten vanaf een speciaal geprepareerd, wassen origineel. Een bepaalde inktsoort wordt door de uitsnijdingen in de stencilplaat geduwd, waardoor de inkt op het papier wordt overgebracht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stevig, dik papier behandeld met was of olie en gebruikt voor het maken van stencils.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een tweetal afbeeldingen van hetzelfde onderwerp die, bekeken door een stereoscoop, de illusie van driedimensionaliteit geven. De Engelse natuurkundige Charles Wheatstone was in 1832 de eerste die op dit idee kwam. Hij beschreef stereofotografie als een unieke fotografische kunstvorm. Het is voor een tekenaar immers niet mogelijk twee onderwerpen in het juiste perspectief te tekenen vanaf gezichtspunten die ongeveer 65 mm van elkaar zijn verwijderd, de gemiddelde afstand tussen de ogen van een mens die nodig is om het driedimensionale effect te bereiken. De spiegelstereoscoop van Wheatstone was niet erg geschikt voor foto's. De uitvinding werd pas populair in de jaren 50 van de 19de eeuw, toen Sir David Brewster, een Schotse wetenschapper, een eenvoudiger kijkinstrument ontwierp. De introductie van het collodiumprocedé maakte het belichten en afdrukken van foto's technisch eenvoudiger, waardoor driedimensionale foto's een ware rage werden. Stereofoto's kunnen daguerreotypieën, negatieven of andere fotovormen zijn. Gebruik de specifiekere term 'stereokaarten' voor fotografische afdrukken die op kartonnen kaarten zijn bevestigd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar technieken gericht op het suggereren van driedimensionaliteit in foto's door het gebruik van twee beelden die vanuit enigszins verschillende standpunten zijn gemaakt, waarna ze naast elkaar worden gemonteerd en door een stereoscoop of een ander hulpmiddel bekeken moeten worden. Deze vorm van fotografie was uitermate populair tijdens de Victoriaanse periode. Het proces werd al in 1832 beschreven, maar de technieken werden pas na 1856 geperfectioneerd toen een camera met dubbele lens werd ontwikkeld om tegelijkertijd twee foto's te maken van hetzelfde tafereel. De perspectieven van de foto's waren 6,5 centimeter van elkaar verwijderd, ongeveer de normale afstand tussen de ogen van een mens.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Imitatie-marmerpapier, gemaakt door met een kwast diverse kleurvlekjes op papier aan te brengen. Vaak gebruikt als bekleding van dozen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Glazen stolpen die meestal decoratief zijn gevuld met bloemen gemaakt van papier, was, zijde, schelpen, maar ook echte gedroogde bloemen. Beeldjes en andere decoratieve objecten en materialen worden ook gebruikt. Voor glazen koepels voor het beschermen van planten gebruik 'stolpen (hoveniers uitrusting).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Film of fotopapier waarmee de beelddragende emulsie in zijn geheel kan worden verwijderd van het basismateriaal, meestal om deze over te brengen op een andere, steviger of transparanter drager. Eastman American Film, die in 1885 op de markt kwam, was de eerste aftrekfilm met gelatine-emulsie van betekenis.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gedroogde stengels van graangewassen of andere grassen, die worden gebruikt bij het vlechten en weven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Benaming die aan het eind van de 19e eeuw werd gebruikt voor een soort gestoffeerde leunstoel die bedoeld was om als leesstoel in slaapzalen te gebruiken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een periode van Griekse stijl die chronologisch volgde op de Geometrische stijl, vele elementen uit de Geometrische stijl behield, en die ofwel een tussenvorm, ofwel archaïsch was, afhankelijk van de geografische locatie. In sommige gevallen, verscheen de stijl na de bloei van de Geometrische periode, maar nog voordat de Oriëntaliserende periode volledig was gevestigd, en vormde daardoor een overgangsfase tussen de ene stijl en de andere. In andere gevallen ontstond de stijl nadat de Oriëntaliserende periode was gevestigd, en was derhalve een bewuste poging om de vroegere Geometrische stijl nieuw leven in te blazen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese dynastie uit de periode 589 tot 618 n. Chr. Gedurende deze periode werden het noorden en zuiden van China na jaren van scheiding herenigd. De Sui-dynastie heeft betrekkelijk kort bestaan, maar deze periode werd wel gekenmerkt door belangrijke vernieuwingen in de economie, de politiek en het onderwijs. Tijdens de Sui-periode kwam er een bloeiende handel met Centraal-Azië en het westen op gang. Ook op het gebied van techniek en architectuur was het een periode van vernieuwing, zoals blijkt uit het werk van Li Chun, een ingenieur, en de architect Kai Yuwen, die beiden dienden onder keizer Wendi (heerste van 581-604). Li Chun was verantwoordelijk voor 's werelds eerste open boogbrug van steen, de Anji-brug, terwijl Kai Yuwen het ontwerp leverde voor Daxing, dat zou uitgroeien tot de grootste stad met het hoogste bevolkingsaantal van zijn tijd. De Sui waren diepgelovige boeddhisten; veel van hun stenen beeldhouwwerken zijn bewaard gebleven, in tegenstelling tot hun in brons, hout en lakwerk uitgevoerde kunstwerken; ook hebben ze tal van oudere boeddhistische afbeeldingen gerestaureerd. Het Sui-beeldhouwwerk wordt als technisch hoogstaand beschouwd, maar blijft qua sierlijkheid achter bij het fraaiste beeldhouwwerk van de Noordelijke Qi. Sui-keramiek is zorgvuldig gemodelleerd maar overigens vrij sober. In zowel het noorden als het zuiden van China zijn Sui-celadons opgegraven, waarvan sommige zijn gedecoreerd met ingestempelde patronen. In steengoed of aardewerk uitgevoerde beeldjes van krijgers, ambtenaren en beschermende wezens werden in groten getale vervaardigd, met name als grafobject. Modellen van alledaagse voorwerpen zoals kachels en schoenen werden eveneens aan de overledene meegegeven voor gebruik in het hiernamaals. Kostbare militaire missers, natuurrampen en een autocratisch en spilziek bewind leidden tot het verval van de Sui-dynastie, die werd opgevolgd door de Tang-dynastie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Noord-Amerikaanse soort sier- en productieboom, meestal zo'n 18 meter hoog. Op minder vruchtbare bodems kan de soort kleiner en struikachtig zijn. De gladde, glanzende, niet-afbladderende buitenste schors is roodbruin op jongere stammen en bijna zwart op oudere stammen en diep gegroefd in onregelmatige lagen. De takjes en de binnenste schors hebben de geur en smaak van wintergroene planten. Het harde hout met de dichte nerfstructuur is vergelijkbaar met dat van de gele berk, maar is massiever en dieper van kleur. De suikerberk is een bron van berkenolie en was vroeger een vervanger van wintergroenolie. Van het sap wordt berkenbier gemaakt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode die is genoemd naar het Sukhothai-koninkrijk, dat floreerde in de regio van Thailand vanaf de late 13de eeuw tot het midden van de 15de eeuw. Deze periode wordt beschouwd als de gouden eeuw van de Thaise beschaving, en is van grote invloed geweest op alle latere perioden. In de beeldhouwkunst manifesteerde deze periode zich in religieuze orthodoxie en wordt ze gekenmerkt door verfijnde boeddhistische en hindoeïstische beelden in brons en stucwerk. Een vaak terugkerend iconografisch thema in de beeldhouwkunst was Boeddha's Voetafdruk, vaak uitgehakt in stucwerk of steen, versierd met inscripties van het Wiel van de Wet en met figuren van godheden en boeddha's, en alom aangetroffen in wat-tempels in het hele gebied. Boeddhabeelden in deze stijl hebben meestal een vlamachtige stralenkrans, haar dat wordt weergegeven in kleine, puntige krullen en een hoekige neus en mond. Sukhothai-beeldhouwers waren de eersten die Boeddha afbeeldden in alle vier de fysieke manifestaties: zittend, liggend, staand en lopend. Producties in bas-reliëf beelden indrukwekkende religieuze gebeurtenissen uit en zijn gewoonlijk geconstrueerd in stucwerk. Architectuur uit deze periode wordt gekenmerkt door constructies in baksteen en lateriet, houten daken die zijn bedekt met geglazuurde terracotta tegels, de unieke stoepa's in de vorm van knoppen van de lotusbloem, conventionele structuren zoals de prang, mondop en wihan, stenen pilaren met beeldgesneden kapitelen, nissen met Boeddhabeelden, torens in Khmer-stijl en makara-beeldhouwwerken in de frontons van nissen, en een stilistische neiging naar stroomlijning in bouwkundige constructies.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar type glas dat populair was in het Europa van de 18de en 19de eeuw. Het glas wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van een medaillon, camee of andere afbeelding die in het witte, porseleinachtige, hittebestendige materiaal was gesneden; de afbeelding werd vervolgens ingesloten in transparant glas; meestal werd deze techniek gebruikt voor vaatwerk, presse-papiers of andere objecten. Er is geen relatie met 'cadmiumsulfideglas', glas met een kenmerkende gele of rode kleur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het werk van een school van schilders die actief was in de 17de tot 19de eeuw, en die was voortgekomen uit de Tosa-school. De school werd opgericht door Sumiyoshi Jokei, die was aangesteld als hoofd van de schildersafdeling van het Sumiyoshi-heiligdom in Osaka. De stijl kenmerkt zich door de voortzetting van de miniaturistische traditie van de Tosa-school, met als onderwerp doorgaans albums en rolschilderijen op klein formaat en de mens in de natuur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de cultuur die ontstond tijdens de Sunga-dynastie van de 2de en 1ste eeuw v. Chr. in India. De Sunga's wierpen het Maurya-keizerrijk omver in 185 v. Chr. Het Sunga-keizerrijk was niet zo uitgebreid als dat van de Maurya's. Hoewel van kunstwerken die gedurende deze periode zijn gemaakt kan worden gezegd dat ze behoren tot de Sunga-periode, impliceert deze term niet altijd dat er sprake was van een patronaat of dat Sunga de controle had over een bepaald gebied. Met de Sunga-periode brak een onafgebroken continuüm van Indiase kunst en architectuur aan. De vroegste overgebleven stoepa-balustrade, samen met een gedeelte van een poort, werd gevonden in Bharhut in oostelijk Madhya Pradesh en dateert van deze periode. Evenals het geval was met andere vroege stoepa-balustrades, werden figuren en reliëfs gedoneerd door personen van wie de namen erop werden gegraveerd. Vaak worden de afgebeelde scènes aangeduid met labels, aangezien boeddhistische iconografie nog in de kinderschoenen stond. In het algemeen werd de nadruk in Sunga-kunst gelegd op het overbrengen van een religieuze boodschap, ten koste van naturalisme; dit wordt ook een dominant kenmerk van latere Indiase kunst. Vaak worden gebeeldhouwde yakshi- en yaksha-figuren aangetroffen, en andere pre-boeddhistische heiligen die een plaats kregen binnen het boeddhisme. Een belangrijk verschil tussen deze en vroegere figuren is dat vele ervan een meer ontspannen linkerbeen hebben. De figuren zijn nog steeds stijf en zwaar zoals Maurya-figuren, maar de dikke kleding en hoge polijstingsgraad zijn verdwenen. Andere belangrijke sites zijn de in rotssteen uitgehouwen grotten in de westerse Ghats, met name die van Bhaja en Pitalkhora. Deze boeddhistische grotnederzettingen bestonden uit een caitya-zaal en verblijven voor de monniken (vihara's). De façades werden gewoonlijk gedecoreerd met hoefijzervormige bogen, terwijl de gebeeldhouwde versiering aan de binnenkant over het algemeen eenvoudig was; schilderingen en houten toevoegingen maakten waarschijnlijk ooit deel uit van de iconografische en decoratieve ontwerpen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de internationale intellectuele stroming die zich eerst voordeed in de literatuur aan het einde van de 19de eeuw en zich vervolgens verspreidde naar de schilderkunst en het theater. De stroming was van invloed op de Europese en Amerikaanse literatuur van de 20ste eeuw. De stroming beïnvloedde ook latere bewegingen zoals het surrealisme, en kenmerkt zich door een complexe synthese van psychologie, mystiek, occultisme en linguïstiek die wordt gebruikt om de traditionele relatie tussen weergave en betekenis op de proef te stellen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Uitgestorven onderklasse van zoogdierachtige reptielen. Kenmerkend was het laterale slaapvenster.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Uitgestorven onderklasse van reptielen. Kenmerkend was dat ze één enkel slaapvenster hadden bij de wang.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine dameswerktafels in de klassieke uitvoering, met randen rondom het tafelblad en rondom de plank die de poten verbindt, zodat hier ondiepe 'bakjes' ontstonden waar chiffons (reepjes lint en stof) en ander naaiwerk kon worden bewaard. Ze waren vierkant of rond en hadden meestal drie laden, waarvan de bovenste soms met schrijfgerei was uitgerust.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stroming en de stijl die waren gebaseerd op Filippo Tommaso Marinetti's Manifesto del tattilismo uit 1921, waarin 'voelbare harmonieën' en een spirituele en tastbare band tussen de kunstenaar en het publiek centraal stonden. De stroming was van invloed op de dans, de beeldende kunsten, het toneel, de fotografie en de cinematografie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Klokvormige 'drinkuit', met aan het uiteinde van de stam een belletje in plaats van een voet. Kan enkel leeg en omgekeerd op de tafel staan. De tafelbel werd geluid wanneer het glas leeggedronken was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Beschrijft werken die zijn vervaardigd door de bevolking van Tahiti. In de verschillende kunstwerken gaf het Tahitiaanse volk blijk van een voorkeur voor sierlijke, eenvoudige lijnen. Het was gebruikelijk dat alle Tahitianen zich lieten tatoeëren met onderscheidende ontwerpen, om zo de leeftijd en maatschappelijke status zichtbaar te tonen. De tatoeageontwerpen waren eenvoudig en bevatten krachtige geometrische vormen. De tatoeages werden meestal in de bilstreek aangebracht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Houtachtige uitspruitsel uit de stam of stengel of uit een andere tak van een boom of ander gewas.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Negatiefprocédés waarbij een stuk papier lichtgevoelig gemaakt wordt met zilverjodide of zilvernitraat en tussen de 10 en 60 seconden wordt belicht. Na afwerking werd het verkregen negatief met was behandeld om het transparant te maken. Door belichting (in contact) van een op dezelfde wijze lichtgevoelig gemaakt papier met dit negatief verkreeg men een positief. Te onderscheiden van 'photogenic drawings', waarbij de afbeelding niet wordt afgedrukt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Negatieven op papier vervaardigd door dit papier lichtgevoelig te maken met zilverjodide of zilvernitraat en tussen de 10 en 60 seconden te belichten. Na afwerking werd het verkregen negatief met was behandeld om het transparant te maken.Te onderscheiden van 'photogenic drawings' waarbij het beeld bij daglicht wordt ontwikkeld. Gebruik 'zoutdrukken' voor de meeste afdrukken die gemaakt zijn van deze negatieven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese dynastie die heeft bestaan van 618 tot 907 n. Chr., een periode welke tot de hoogtijdagen van de Chinese geschiedenis wordt gerekend. China bloeide als een stabiel en tot een eenheid gesmeed rijk, en de welvaart en het actieve mecenaat welke daaruit voortvloeiden, leidden tot een Gouden Eeuw op het gebied van Chinese schilderkunst, metaalwerk, keramiek, muziek en poëzie. Chang'an, een briljant stedelijk ontwerp, bleef de hoofdstad van de Tang en was de metropool van zijn tijd. Belangrijke Tang-heersers en opdrachtgevers waren Taizong (heerste van 626-649) en Xuanzong (heerste van 712-756). Het boeddhisme bleef invloedrijk, maar de Tang-dynastie kende ook perioden van vervolging. Grotschilderingen in Dunhuang en stenen pagodes zoals de Grote Wilde Gans-pagode (circa 652) en de Kleine Wilde Gans-pagode (circa 707) in Chang'an zijn bewaard gebleven. Monumentale stenen beeldhouwwerken in de noordelijke provincies geven blijk van een nieuwe ontwikkeling in de richting van volumineuzere, sensuelere figuren. Deze ontwikkeling is eveneens te herkennen in de wereldlijke Tang-beeldhouwwerken, zowel in steen als in keramiek. Een voorbeeld van synthese tussen Indiase en Chinese beeldhouwstijlen is te vinden in de grot van de berg Tianlong, in een reeks werken die tot stand kwam onder het mecenaat van keizerin Wu Zetian (heerste van 690-705). De schilderkunst beleefde een bloeiperiode tijdens de Tang-periode en werd gedomineerd door de wereldlijke landschapstraditie. Li Sixum en Li Zhaodao, vader en zoon, en Wang Wei zijn de namen van drie schilders die ons zijn overgeleverd, en er zijn vermoedelijk ook exemplaren van hun werk bewaard gebleven. Het werk van Wang Wei, dat latere kunstenaars heeft beïnvloed, had een intieme, melancholische uitstraling, terwijl het werk van Li Sixum en Li Zhaodao wordt gekenmerkt door de heldere tinten groen en blauw die wij kennen van de talrijke Tang-landschappen. De Chinese portretschilderkunst, welke zijn oorsprong heeft in de Han-dynastie, bereikte tijdens de Tang-periode een hogere graad van verfijning dankzij kunstenaars als Wu Daozi. De Tang-keramiek omvatte beeldjes en vaten van sancai-aardewerk, meestal als grafgift bedoeld, wit porselein, zoals het bekende Xing-aardewerk uit de provincie Henan, en de jadeachtige Yue-celadons uit de provincie Zhejiang. Het gebruik van metaaloxiden voor ondergeglazuurde decoraties werd ontwikkeld in de provincie Hunan en Sechuan, terwijl het porselein - dat overigens pas later op grote schaal werd toegepast - zijn oorsprong heeft in de Tang-periode. De decoratieve kunsten tijdens de Tang-dynastie stonden onder invloed van het Midden-Oosten en andere verre streken, hetgeen leidde tot nieuwe stijlen op het gebied van keramiek en metaalwerk. Zo werden er kleurige geglazuurde objecten van aardewerk vervaardigd, bijvoorbeeld kannen en rytons, als bewuste imitaties van Perzisch zilverwerk, terwijl Perzische inslagpatronen hun intrede deden in de Chinese textielindustrie. China voerde op zijn beurt aardewerk, zijde en druk- en papiertechnieken uit. De Tang-dynastie werd opgevolgd door de Late Liang-dynastie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Koperen of smeedijzeren spiezen die horizontaal worden ondersteund door een driepotig, schijfvormig of vierpotig voetstuk. De waspit is rond de verticale schacht gewikkeld.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een techniek waarbij kleurstoffen worden gecombineerd om karakteristieke vervagingseffecten te bereiken. Met een natte kwast wordt een kleur aangebracht en vervolgens wordt een tweede kleur aangebracht voordat de eerste is opgedroogd. De techniek wordt meestal aangetroffen in de Japanse rimpa-school.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Predynastische periode in boven-Egypte rond 4.500 v. Chr. die zich kenmerkt door aardewerk in een primitieve vorm, waardoor sommige onderzoekers haar vóór de Badara-periode dateren, Anderen denken dat deze periode samenviel met de Badara periode, of er slechts een vroege fase van was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Apparaten of systemen waarmee men informatie in de vorm van gecodeerde signalen over een afstand kan verzenden. In de loop der eeuwen zijn er veel verschillende telegraafsystemen gebruikt, maar de term verwijst meestal naar de elektrische telegraaf, die in het midden van de negentiende eeuw is ontwikkeld en meer dan een eeuw lang het meest toegepaste systeem was om informatie via een kabel of radiogolven te verzenden. Een telegraaf bestond uit een zender en een ontvanger die men met elkaar verbond met een geleidende draad of een ander communicatiekanaal.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verf bestaand uit een emulsie van vettige en waterige bestanddelen. De standaardemulsie bestaat gewoonlijk uit eigeel en water; er worden ook varianten gebruikt met een heel ei, lijnzaadolie, caseïnelijm, gom of was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een Japanse school van het boeddhisme, genoemd naar de berg Tj'ien-T'ai in China en de Tj'ien-T'ai-school in het Chinese boeddhisme dat hier ontstond. In 805 werd Tendai in Japan geïntroduceerd door Saicho in zijn Enryakuji-tempel op de berg Hiei bij Kyoto. Saicho's leer was gebaseerd op de 'Lotus Sutra' en ging uit van zijn overtuiging dat alle levensvormen op dezelfde manier het boeddhaschap kunnen bereiken. Tendai bevat elementen van Sjingon en Shinto. Binnen Tendai ontstonden talloze populaire aftakkingen van het boeddhisme, waardoor het begrip erg breed werd. Het Reine Land-boeddhisme, het zenboeddhisme en het Nichiren-boeddhisme zijn allemaal ontstaan uit Tendai. Hoewel Tendai in Japan nog steeds bestaat als boeddhistische school, is het minder belangrijk dan de drie bovengenoemde scholen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine bladverliezende boomsoort of grote heester die tot 7 m hoog kan worden en inheems is in het Middellandse Zeegebied. Hij zou al in Myceense teksten zijn vermeld en komt voor in Bijbelse teksten en was bekend in het oude Griekenland. Het sap wordt gebruikt als geneesmiddel en voor de vervaardiging van een terpentijnolie. De vrucht wordt gebruikt bij het broodbakken. De schors en de gallen worden gebruikt bij het looien van leer en voor het bereiden van een drank.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een stijl van verfijnd aardewerk die voorkwam in Italië, Frankrijk, Duitsland, en het gehele Romeinse Rijk van de 1ste eeuw v. Chr. tot de 3de eeuw na Chr. De stijl is schatplichtig aan Oud-Griekse traditiesin het gebruik van calcietrijke klei met een hoog ijzergehalte, om een glimmend oppervlak te creëren, maar verschilt van Grieks aardewerk doordat het maar een keer is gebakken, in een open oven. Kenmerkend zijn de rode kleur, de zorgvuldige afwerking, en soms de decoraties van gestempelde figuren en patronen. De term werd bedacht in de 19de eeuw, en sindsdien bestaat er onenigheid over de vraag op welk soort aardewerk deze van toepassing is, omdat de term verschillend vertaald wordt, ofwel als ‘gestempelde aarde’,hetgeen verwijst naar de gestempelde motieven, of als ‘verzegelde aarde’, hetgeen verwijst naar een harde, vettige medicinale grondsoort genoemd‘terra sigillata’ die voorkomt op het eiland Lemnos, en waarvan werd verondersteld dat het de klei was waarmee het aardewerk werd vervaardigd. Voor meer verwarring zorgde de relatie tussen deze term en ‘Samisch aardewerk’ of ‘Samisch’.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een periode en cultuur in de Bronstijd die zich ontwikkelde rond 1500 v. Chr. in Emilia in Noord-Italië en die duurde tot aan de vroege IJzertijd. De term is ontstaan uit ‘Terra marna’ wat ‘rijk land’ betekent in het Emiliaanse dialect en dat verwijst naar de enorme hoeveelheid archeologische overblijfselen die in verband kunnen worden gebracht met de vindplaatsen. De periode wordt gekarakteriseerd door kenmerkende versieringen op wapens en aardewerk, crematie van de doden, en aanpassingen aan een vlak terrein dat onderhevig was aan seizoengebonden overstromingen, zoals paalwoningen beschermd door wallen of bolwerken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een wit marmer met een ruwe structuur, dat bijna geheel uit calciumcarbonaat bestaat. Het werd gebruikt om de eerste 46 meter te bouwen van het Washington Monument in Washington D.C. Dit marmer wordt gedolven in Texas, Maryland, niet in de staat Texas.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Ronde metalen houder met glas aan de voorzijde. Aan de achterzijde verzegeld met een was- of lakzegel en veelal voorzien van een attestnummer en datum. Het kan in een speciaal daarvoor uitgeruste reliekhouder worden gestoken. Zo kunnen verschillende theca's elkaar in de houder afwisselen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een specifieke vorm van het boeddhisme die sterk is geënt op het Mahayana-boeddhisme, dat in de zevende eeuw in Tibet werd geïntroduceerd. Het Tibetaans boeddhisme bevat veel van de esoterische tantra-traditie van het Vajrayana-boeddhisme, alsmede elementen van het oeroude Bon-sjamanisme. Ook de kloosterdisciplines van het vroege Theravada-boeddhisme vormen een belangrijk bestanddeel van het Tibetaans boeddhisme. Deze religie wordt zelfs vaak beschouwd als de meest intellectuele vorm van boeddhisme. Avalokiteshvara, de Bodhisattva van Groot Mededogen, wordt met name vereerd in het Tibetaans boeddhisme. De Dalai Lama, de geestelijke en wereldlijke leider van Tibet, zou diens reïncarnatie zijn. Een opmerkelijk aspect van het Tibetaans boeddhisme is het opvallend hoge percentage van de bevolking dat actief deelneemt aan het geloofsleven: tot aan de Chinese machtsovername in de jaren 50 van de 20ste eeuw was ongeveer een kwart van alle Tibetanen lid van een geloofsorde. Typerend voor deze religie is ook het grote aantal heilige wezens. Bij de eredienst worden mantra's en gebeden uitgesproken en gezangen ten gehore gebracht, met begeleiding van trommels en hoorns. De canon van Tibetaanse geschriften omvat de 'Kangur' en de 'Tenjur;' het Tibetaans Dodenboek (Bardo Thödröl) beschrijft de bewustzijnsstaat tussen dood en wedergeboorte. Het Tibetaans boeddhisme verspreidde zich in de tweede helft van de 20ste eeuw naar het westen, met name door mensen die Tibet waren ontvlucht nadat het land door Communistisch China was bezet; onder deze vluchtelingen waren ook 'tulkus' of gereïncarneerde lama's, die in hoog aanzien stonden en bijdroegen tot de groei van de populariteit van het Tibetaans boeddhisme in de westerse wereld. Er zijn vier hoofdstromingen: Nyingma, Sakya, Kagyu en Geluk. In het westen wordt de Tibetaanse religie soms aangeduid met de onjuiste term lamaïsme, maar deze term wordt niet door de boeddhisten zelf gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode in Egypte van circa 2080 tot 1970 v. Chr. Deze kenmerkt zich door de continuering van de macht van de Negende Dynastie die was gevestigd in Heracleopolis, alsmede door het gebrek aan informatie over kunst en architectuur uit deze periode.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zuid-Australische uitgehakte beeldhouwwerken, die zijn gemaakt van hout, gips en oker en dienen als richtingaangevers. Deze beeldhouwwerken werden in de grond geplaatst om aan te geven welke stam de betreffende locatie in bezit had of in welke richting deze was te vinden. Volgens de Aboriginals waren de innovatieve wegwijzers tussen 1903 en 1906 bij de Lutheraanse missiepost van Killalpaninna gemaakt door Diyari. Toa's zijn geen traditionele beeldhouwwerken. Men denkt dat de productie van toa's volgde op een verzoek van Europeanen, die interesse hadden in de cultuur van de Aboriginals. Toa's werden alleen geproduceerd in de staat Zuid-Australië.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor kamers waarin zich een wastafel en een w.c. bevinden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een tondeldoos werd gebruikt voor het ontsteken van vuur. Het bevatte een licht ontvlambaar materiaal, zoals katoen of de hoed van een zwamsoort, de tonderzwam. Hierbij was nog een vuursteen en een metalen ring nodig.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor fakkels van vlasdraden of katoenen lonten die met hars zijn doordrenkt en met een waslaagje zijn bedekt. Er werden vaak vier lonten samengebonden en opnieuw met een waslaagje bedekt om de fakkel groter te maken. De benaming wordt ook gebruikt voor de fakkels die bij een vuurwerkshow worden gedragen, zoals in een optocht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een aluminiumsilicaat dat fluor bevat dat is gevormd door fluorhoudende dampen die zijn afgegeven tijdens de laatste fasen van het kristalliseren van stollingsgesteente. De topaas, die als edelsteen zeer geliefd is, komt voor in prismatische kristallen die transparant en glanzend zijn en een witte (kleurloze), gele, bruine, lichtblauwe, roze, rode of lichtgroene kleur hebben. Onder meer aangetroffen in Brazilië, Mexico, Saksen, Schotland, Japan en de Oeral. Kleurloos topaas kan worden aangezien voor diamant wanneer het is geslepen. Gekleurd topaas kan onstabiel zijn en verbleken door zonlicht. Men meent dat het mineraal dat moderne mineralogen met 'topaas' aanduiden, niet bekend was in het oude Griekenland en Rome en bij de schrijvers van het Oude Testament; de steen die door deze oude beschavingen 'topazos' werd genoemd, was waarschijnlijk het mineraal chrysoliet, ofwel peridot of gele saffier.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar het werk van een school van schilders die zich specialiseerden in de oorspronkelijke Yamoto-e-stijl vanaf de vroege 15de tot de latere 19de eeuw. Schilders van de Tosa-school werkten voornamelijk voor het keizerlijke hof en waren gespecialiseerd in hoofse thema's en scènes uit de klassieke literatuur. De stijl kenmerkt zich door fijne delicate lijnen, aandacht voor details, uitbundige kleuren en platte decoratieve composities. De Tosa-stijl was van grote invloed op andere scholen van schilderkunst, vooral tijdens de Edo-periode (1600-1868).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Japanse boomsoort die wordt gekweekt om zijn wasachtige bessen en stengelsappen die een natuurlijke lak produceren.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Algemene benaming voor diverse soorten kortsprietige sprinkhanen die in gunstige omstandigheden groepen vormen, migreren en sterk in aantal toenemen. Zo ontstaan vernietigende zwermen die grote afstanden kunnen afleggen en daarbij in zeer korte tijd gewassen aantasten en akkers kaalvreten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Franse term die letterlijk 'het oog bedriegen' betekent en verwijst naar afbeeldingen die zo realistisch zijn dat de beschouwer zou kunnen denken dat de weergegeven objecten, taferelen, structuren of gezichtspunten echt zijn, en dus niet slechts een afbeelding. De term verwijst doorgaans naar westerse kunstwerken, meestal tweedimensionaal of in bas-reliëf uitgevoerd. Trompe-l'oeil werd reeds toegepast bij de oude Grieken en werd later verfijnd door de Romeinen. De techniek was geliefd tijdens de renaissance in Europa, en later breidde de populariteit zich ook uit naar Amerika. Er werd gebruik gemaakt van effecten zoals geschilderde hout- of marmerstructuren op muren of zuilen, illusionistische doorkijkjes omlijst door antiquiserende vensters, geschilderde lijsten rondom een stilleven of portret dat de ruimte van de beschouwer lijkt binnen te treden, en afbeeldingen van schappen of kasten met diverse objecten, gezien door een half openstaande deur. Aan het einde van de 20ste eeuw werd soms zelfs de volledige buitenzijde van gebouwen in trompe-l'oeil geschilderd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Architectuurstijl die na de Eerste Wereldoorlog in Praag tot ontwikkeling kwam en beïnvloed was door het kubisme. De term wordt sinds de jaren 60 van de 20ste eeuw gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stroming van het tantrisch boeddhisme in China. De naam is afgeleid van het woord 'mantra' in het Indiase Sanskriet, dat 'mystieke wereld' betekent. Tsjen-Jen kwam via het werk van Shubhakarasimha in China terecht in 716 n. Chr. en werd vervolgens verder verspreid door onder meer Amoghavajra (705-774). De stroming was een tijdlang in zwang aan het keizerlijke hof, maar werd nooit bijzonder populair in China. De stroming maakte wel een bloeiperiode door in Japan nadat Kukai een aantal Tsjen-Jen-rituelen en -teksten meenam van een reis naar China in 804; Kukai richtte de Sjingon-stroming van Tsjen-Jen op in zijn vaderland Japan. Tsjen-Jen maakte een opleving door in Tibet gedurende de Yuan-dynastie (1279-1368), maar de stroming die vandaag de dag nog actief is, is net zozeer Tibetaans als Chinees en de intrinsieke kwaliteit van Tsjen-Jen is afgenomen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Japanse schildertechniek, populair tijdens de Heian-periode (794-1185) en de Kamakura-periode (1185-1333), waarbij lagen dekkende kleuren werden aangebracht op een ondertekening. Vervolgens werden de inktlijnen zorgvuldig opnieuw aangebracht en werden gelaatstrekken toegevoegd. Deze techniek wordt geassocieerd met 'yamato-e' en was de techniek die werd gebruikt voor de creatie van de rolschilderijen met het verhaal Genji Monogatari.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verfijnde decoratieve kalligrafische imperiale monogrammen van de Ottomaanse sultans (die in de periode 1281-1924 regeerden) met de betreffende naam en titel en de woorden ���eeuwig zegevierend'. Men gebruikte ze om documenten te bekrachtigen omdat sultans hun decreten niet ondertekenden. Tughra's werden gemaakt door speciaal daarvoor aangewezen functionarissen met de rang van pasja, die controleerden of het document correct was. Tughra's worden gekenmerkt door drie hoge verticale lijnen en één lange elliptische lijn naar links om een kleinere lijn met dezelfde vorm heen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het intensief en extensief verbouwen van tuinplanten, waaronder vruchten, groenten, bloementeelt en landschaps- en kwekerijgewassen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de islamitische kunst en architectuur van de Tuluniden-dynastie, die in 868 werd gesticht door Ahmad ibn Tulun, een gouverneur van Egypte die ook Syrië onder zijn gezag bracht. Hij was tevens de eerste bewindvoerder die Egypte onafhankelijk maakte van de Abbasidische kaliefen. De dynastie was welvarend, maar bestond slechts korte tijd en werd in 905 omvergeworpen door Abbasidische strijdkrachten. Buiten de hoofdstad, in Fustat, bouwde Ahmad een moskee die bekend staat als de 'Moskee van Ibn Tulun' en die wordt beschouwd als een van de meesterwerken van de middeleeuwse islamitische architectuur; de materialen en het ontwerp van de moskee weerspiegelen de toenmalige architectuur van het Abbasidische hof in Samarra. De kunst van de Tuluniden-dynastie staat ook bekend om het beeldsnijwerk in hout, rotskristal en pleister, dat duidelijk was geënt op de afgeschuinde stijl van Samarra, maar daarnaast ook afbeeldingen van vogels tussen de abstracte motieven toonde. De productie van keramiek en textiel kende ook een bloeitijd onder het mecenaat van de Tuluniden, hoewel van deze objecten, net als van het Tulunidische beeldsnijwerk, slechts fragmenten bewaard zijn gebleven.

Toegevoegd op: 16-8-2017

De vettige vloeistof die met een pen of kwast wordt aangebracht; gebruikt in de lithografie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van architectonische en decoratieve kunst in Frankrijk tussen 1852 en 1870 tijdens eerst het presidentschap en later het keizerrijk van Napoleon lll, maar die ook van invloed was in de rest van Europa en de Verenigde Staten.De periode is bekend om zijn eclecticisme, weelderigheid, en praalzucht, en geeft blijk van een wederopbloei van verscheidene historische stijlen, waaronder Louis XVI, gotiek, renaissance, en barok. In de architectuur wordt de stijl in het bijzonder geassocieerd met openbare gebouwen of woonhuizen voorzien van mansardedaken, heraldische motieven, dakkapellen met frontons, en details uit de Franse renaissance.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Bedden die 135 cm breed zijn en voor twee volwassenen zijn bestemd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een funeraire aardewerkstijl uit de regio Akan in Zuid-Ghana, gekenmerkt door terracotta hoofden en ritueel aardewerk, gevonden in graven uit de 17de eeuw en later. De naam Hemang verwijst naar de plaats in de regio Akan in het zuiden van Ghana, waar dit aardewerk werd gevonden. Voorafgaand aan de kolonisatie was hier de staat Twifo gevestigd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een vroeg procedé voor de reproductie van foto's op basis van een negatief, dat rond de jaren negentig van de 19e eeuw in Frankrijk werd ontwikkeld. Het raakte in onbruik toen eenvoudigere technieken met autotypierasters beschikbaar kwamen. Voor de typogravure werd de drukplaat gegoten uit een lichtgevoelig gelatinereliëf, gevormd door het bloot te stellen aan zonlicht door een negatief en vervolgens uitgewassen. Het afgietsel bevatte veel verhoogde pieken van verschillende grootten, waarvan de gelatine werd weggespoeld in verhouding tot de mate van belichting. Deze pieken konden als bij de boekdruk worden gerold met inkt, waardoor een reeks punten ontstonden die zorgden voor de illusie van tintverloop.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Diepe wasbakken, meestal laag geplaatst, die voornamelijk worden gebruikt voor het weggooien van afvalwater.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Hoge en snel groeiende Europese iep die voornamelijk in Engeland en Wales voorkomt. Voor de komst van de iepziekte was het een van de meest voorkomende loofbomen in Europa. De soort is waarschijnlijk afkomstig uit Italië of Turkije. Uit genetisch onderzoek in Spanje, Italië en Groot-Brittannië is gebleken dat alle exemplaren van deze soort genetisch identieke klonen zijn van één enkele boom, waarschijnlijk door de Romeinen naar de Britse eilanden meegenomen om wijnstokken te ondersteunen en te leiden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de kunststroming en -stijl die was geënt op de Spaanse literaire stroming in de vroege jaren 20 van de 20ste eeuw waarvan schrijvers als Jorge Luis Borges en Pablo Neruda vertegenwoordigers waren. De stijl kenmerkt zich door het gebruik van intense beeldspraak en symbolisme waarop geen objectieve analyses kunnen worden toegepast.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Stripboekjes die bedoeld zijn voor volwassen lezers en waarin controversiële maatschappelijke thema's ter sprake komen, zoals seks, geweld, drugs en politiek afwijkende meningen. Dergelijke strips ontstonden halverwege de jaren 60 van de 20ste eeuw in de Verenigde Staten en Groot-Brittannië. Ze werden goedkoop geproduceerd, vaak door de kunstenaars zelf, en werden doorgaans niet via traditionele kanalen verspreid.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het proces en de techniek voor het maken tweedimensionale decoratie op aardewerk met verf die is gemaakt van metaaloxiden of andere pigmenten, die in engobe of een ander middel in suspensie worden gehouden. De pigmenten worden meestal met een kwast of een ander gereedschap aangebracht, onder of op een glazuur, en worden gewoonlijk aangebracht op een gebakken object, behalve bij hard porselein. Het geschilderde object wordt meestal opnieuw gebakken om het pigment te laten samensmelten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar stillevens waarin de afgebeelde objecten overduidelijk refereren aan de sterfelijkheid, de vergankelijkheid van het menselijke leven en de uiteindelijke nutteloosheid van aardse bezittingen. Afgebeeld zijn bijvoorbeeld zandlopers, weegschalen, spiegels en doodshoofden, en symbolen van rijkdom, kennisverwerving en macht, zoals juwelen, boeken en wapens. Dergelijke stillevens zijn, in tegenstelling tot de meeste andere, religieus getint. Deze soort stillevens, die in Leiden ontstond, was vooral populair in de 17de-eeuwse Nederlandse schilderkunst. De naam is afkomstig uit een passage in het Bijbelboek Prediker.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kunstenaarskwasten van varkenshaar.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor twee- of driewielige, eenvoudig gebouwde, lichte voertuigen die door de berijder, die schrijlings op de middenstang zit, werden aangedreven door middel van pedalen, trappers, hendels of met de voeten direct op de grond; al of niet bestuurbaar en met een voorwiel dat vaak groter was dan het achterwiel (of wielen); meestal beperkt tot die voertuigen die werden gebouwd vanaf eind 18e eeuw tot rond 1870. Gebruik 'fietsen' voor soortgelijke lichte voertuigen met twee wielen achter elkaar en comfort- en snelheid vergrotende kenmerken, die na ongeveer 1870 werden gemaakt en 'driewielers (fietsen)' voor versies met drie wielen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor procédés of methoden waarbij gebruik wordt gemaakt van verouderen, wassen, drogen, verhitten, roken, of een andere bewerkingsmethode om een product te conserveren, te vervolmaken of voor gebruik gereed te maken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Platte, dunne kwasten van kameel- of eekhoornhaar, die worden gebruikt om bladmetaal op te nemen en dat als verguldsel aan te brengen op een oppervlak.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boeken die een of meer verhalen bevatten die uitsluitend door middel van afbeeldingen, dus zonder tekst, worden verteld. Het kan zowel om kinderboeken gaan als om fictie voor volwassenen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Na de Tweede Wereldoorlog introduceerde Eastman Kodak de Verifax-kopieermachine, die was bedoeld als reprografisch hulpmiddel op kantoor. Het procedé resulteerde in reproducties van slechte kwaliteit, die gevoelig waren voor vervaging en die speciaal papier vereisten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Wordt gebruikt voor een techniek om klei te versieren, waarbij de kleimassa wordt ingelegd met klei van een andere kleur. Gebruik 'encaustiek' voor de techniek van het beschilderen van muren en panelen met was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl die is vernoemd naar de hoofdstad van Laos en werd gesticht door koning Setthathirath (1548-1571 n. Chr.). Deze stijl wordt gekenmerkt door culturele invloeden uit Chao Phraya, Mon Dvaravati, Thailand en Angkor. In de beeldhouwkunst in deze stijl zijn de thema's en iconen ontleend aan het boeddhisme. Monumenten zoals stèles bij ziekenhuizen weerspiegelen duidelijk de Angkor-stijl die dominant was tijdens de heerschappij van koning Jayavarman. Verder kwam het Phra Bang-Boeddhabeeld veel voor. In de architectuur laat de stijl zich typeren door opvallende tempelstructuren zoals het koninklijk paleis, Vat Ho Phra Kaeo en That Luang, een stoepa waar een relikwie van Boeddha wordt bewaard.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een stereoscopisch apparaat met een schijf of rol met dia's waarop twee beelden staan, één voor elk oog, waardoor een driedimensionaal effect ontstaat. In 1938 uitgevonden door William Gruber en door hem bedoeld als een educatief instrument. Sindsdien wordt het onder de merknaam ���View-Master' verkocht als speelgoed voor kinderen. Gebruik ���stereoscopen' voor het apparaat waarmee afzonderlijke stereokaarten kunnen worden bekeken, en dat in de negentiende eeuw populair was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode in de Chinese geschiedenis tussen de val van de Tang-dynastie (907 n. Chr.) en de stichting van de Sung-dynastie (960 n. Chr.), toen vijf dynastieën elkaar in betrekkelijk korte tijd opvolgden in Noord-China. Al deze dynastieën hadden Kaifeng in de provincie Henan als hoofdstad. De zuidelijke regio's kenden meer welvaart en langere perioden van vrede dan het noorden, waardoor de literatuur, de schilderkunst, de productie van metaalwerk en reliëfsculpturen en de textiel- en keramiekindustrie tot grote bloei konden komen. De keramiekindustrie in het noorden was wel belangrijk als overgangsfase, en de industriële Ding-ovens in Hebei brachten veel welvaart.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Soort grote bladverliezende heester of kleine loofboom, inheems in Zuidwest-Azië en het Middellandse Zeegebied, die op grote schaal wordt gekweekt voor zijn eetbare vrucht. Het was een van de eerste planten die werd gekweekt door de mens, zoals blijkt uit bewijsmateriaal dat dateert uit de periode 9400-9200 v.Chr., dus nog vóór de domesticatie van tarwe, gerst en peulvruchten.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kleine kommetjes, van glas, zilver of ander materiaal, die water bevatten waarmee aan tafel de vingers kunnen worden gewassen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fotografische afdrukken gemaakt door de fotograaf zelf, kort nadat het negatief was gemaakt, uit dezelfde periode als het origineel. Gebruik 'late drukken' voor afdrukken die van hetzelfde negatief veel later, door de fotograaf zelf of door een ander zijn afgedrukt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar oud-Griekse schotels met een voet, versierd met realistische afbeeldingen van zeedieren. Deze populaire borden werden gebruikt om vis op tafel te serveren en zijn gemaakt van de vroege 4de eeuw v. Chr. tot ver in de hellenistische periode, niet alleen in Attica maar ook in de Griekse kolonies in het zuiden van Italië. Atheense schilders richtten de buik van de vissen altijd naar de rand van het bord terwijl Zuid-Italiaanse schilders ze juist met hun buik naar het midden afbeeldden. Sommige visborden bevatten afbeeldingen van zeevoedsel die zijn gerangschikt rond een centraal sausbakje. Androkydes van Kyzikos was een van de weinige visbordschilders die hun werk signeerden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de cultuur van de zuidelijke Nederlanden, het gebied dat globaal samenvalt met het huidige België, Luxemburg en een deel van Frankrijk, vooral tijdens de historische periode waarin Vlaanderen een onafhankelijk prinsdom was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Procedé in de vlas- of hennepbewerking. Nadat het vlas geroot (een aantal weken in het water liggen rotten) was, moeten de zachte losse delen uit de stengel verwijderd worden, zodat de lange fijne vlasdraden(de basis van linnen) overblijven. Dit gebeurt door de (inmiddels weer gedroogde) stengels te kneuzen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor kommen of andere reservoirs, die zijn gevuld met water en meestal in tuinen of op gazonnen worden geplaatst, zodat vogels er kunnen drinken of wassen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Volkstuinen in Duitse stedelijke gebieden, bestemd voor privépersonen voor het verbouwen van gewassen en recreatie. De Duitse 'Schrebergarten' is ontstaan in 1860 in Leipzig en genoemd naar de onderwijshervormer Daniel Gottlob Moritz Schreber (1808-1861).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Instellingen die zijn gewijd aan het onderrichten van volwassenen. Er zijn verschillende soorten volksuniversiteiten, zoals de specifiek literaire instellingen die aan het begin van de 19e eeuw werden opgericht en instellingen die later werden opgericht voor algemene lezingen over literaire en wetenschappelijke onderwerpen, openbare discussies, concerten en andere activiteiten ter bevordering van algemeen onderwijs.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Metalen platen op bepaalde salades en gesloten helmen, die over de schedel heen buigen tot aan de rand van de wenkbrauwen en die dienen als extra bescherming van het voorhoofd. De eerste typen uit de eerste helft van de 15e eeuw bestonden uit één zware, gebogen, gepunte plaat, die was vastgeklonken aan de schedel van de helm. Tegen het einde van de 15e eeuw werd een afneembare vorm, gemaakt van twee platen, ingevoerd die tot halverwege de 16e eeuw in gebruik bleef op Duitse toernooihelmen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een bepaald soort voyeuse die speciaal voor vrouwen was gemaakt om op te knielen, aangezien schrijlings zitten voor hen niet elegant werd gevonden.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Boekbanden in een stijl die vanaf het midden van de 18de eeuw tot het begin van de 19de eeuw in zwang was, en waarbij vrijmetselaarssymbolen in goud als decoratie werden gebruikt.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een schrift met aan elkaar geschreven hoofdletters dat tot in de 3e eeuw in gebruik was als alledaags Romeins handschrift.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de oude cultuur van de Andhra-regio van centraal India, met name vanaf de 1ste eeuw v. Chr. tot de vroege 3de eeuw n. Chr. Aan het eind van de 1ste eeuw v. Chr. realiseerden de Andhra's indrukwekkende stenen renovaties en toevoegingen aan de stoepa van Sanchi, met name de vier beeldgesneden poorten (torana's), als gevolg waarvan de stoepa het grootste boeddhistische monument in India werd. De Andhra's bouwden nog andere boeddhistische complexen, waaronder de Grote Stoepa van Amaravati in de 2de eeuw. Amaravati was de belangrijkste stad van de Satavahana's, die uitstekende bouwers waren; de boeddhistische monumenten van deze stad luidden een nieuwe architectuurstijl in. De Grote Stoepa van Amaravati bood bijvoorbeeld een bovenste niveau voor een omgang, rijkelijk bewerkte leuningen en zuilen in plaats van torana's. Vroege Andhra-beeldhouwkunst, met name de weelderige architecturale reliëfs, staan bekend om hun decoratieve narratieve en encyclopedische kwaliteit; verfijnde bloemontwerpen, naturalistische afbeeldingen van dieren, en sensuele en weelderige menselijke figuren worden hoog gewaardeerd. Net zoals in vroege boeddhistische kunst wordt Boeddha gewoonlijk symbolisch weergegeven. Rond 200 n. Chr. wordt Boeddha echter ook weergegeven als een menselijke figuur; soms worden deze twee methoden van afbeelden aangetroffen op een en hetzelfde monument.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de vroege stadia van de Byzantijnse periode, die begon toen keizer Constantijn de stad Byzantium uitriep tot de nieuwe hoofdstad van het Romeinse keizerrijk in 330 n. Chr. De stijl wordt soms gerangschikt onder de vroegchristelijke kunst, omdat er toentertijd geen sprake was van een officiële opdeling in een oostelijk en een westelijk Romeins rijk.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zachte, platte, waaiervormige kwasten van marter- of varkenshaar in een metalen dop, die vaak worden gebruikt om te mengen en om een kringelend effect te verkrijgen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de cultuur die in verband wordt gebracht met de Noord-Chinese dynastie die van 386 tot 556 n. Chr. dateert en die werd gesticht door het Tuoba-volk. De Wei-dynastie kwam na de Zestien Koninkrijken (310-439) die Noord-China beheersten na de val van de Westelijke Jin-dynastie, die eenheid nastreefde. De Noordelijke Wei-dynastie heerste van 386 tot 534 en slaagde erin opnieuw het noorden te verenigen. In 534 kwamen grensstreken in opstand, en de Noordelijke Wei-dynastie werd opgevolgd door de twee overlappende staten Oostelijke Wei (534-550) en Westelijke Wei (535-556). China was destijds geografisch sterk verdeeld, maar wist wel te profiteren van buitenlandse invloeden. Onder Wei ingevoerde instellingen zoals landhervorming, belastingheffing en militiestelsels werden verder ontwikkeld door latere Chinese dynastieën. Tijdens de Wei-periode vond het boeddhisme algemeen ingang en zou deze godsdienst uitgroeien tot de belangrijkste inspiratiebron voor figuratieve kunst. De Wei-heersers vormden een krachtig mecenaat voor de boeddhistische kunst, en gaven opdrachten voor de bouw van enorme uit de rotsen uitgehouwen tempels met beeldhouwwerk en schilderingen in Longmen, op de berg Maiji en in Dunhuang. Talloze bronzen beeldhouwwerken werden vervaardigd, waarvan de meeste inmiddels zijn omgesmolten. De landschapsschilderkunst werd belangrijker, zoals blijkt uit de gesneden stenen sarcofagen en uit de wandschilderingen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grote bladverliezende, kegeldragende larix die een hoogte van 30-60 m kan bereiken en inheems is in de bergen van het westen van Noord-Amerika, van Brits Colombia en Alberta in Canada tot Washington, Oregon, Idaho en Montana in de VS.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode en de stijl die worden geassocieerd met de heerschappij van de Han-keizers in Chang'an in China tussen 206 v. Chr. en 9 n. Chr. Onder het bewind van Gaodi van 206 tot 195 v. Chr. werden de wetten en instituten uit de Qin-dynastie verder ontwikkeld, waardoor een krachtig, verenigd keizerrijk ontstond. Modellen in graftomben en teksten wijzen erop dat Goadi en de latere keizers verschillende paleizen lieten bouwen, die waren voorzien van een groot aantal objecten, zoals aardewerk, en waarvan de kamers waren gedecoreerd met opgedrukte motieven en beschilderde bakstenen. De bronzen objecten uit deze periode waren voornamelijk gebruiksvoorwerpen, zoals huishoudelijk vaatwerk, dat licht van structuur was en dat meestal niet of uitsluitend met eenvoudige ingesneden patronen werd gedecoreerd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese dynastie uit de periode 265 tot 316 n. Chr., de eerste dynastie van de zogeheten Zes Dynastieën die elkaar in Zuid-China opvolgden. De Westelijke Jin-hoofdstad was Luoyang, in de provincie Henan. Grondlegger van de dynastie was Sima Yan, die later bekend zou worden als keizer Wudi (heerste van 265-289 n. Chr.). Sima Yan zette de laatste Wei-keizer af en onderwierp de staat Wu, waarmee hij China gedurende korte tijd wist te verenigen. De Westelijke Jin-periode is bekend om het bij hoog vuur gebakken steengoed met groen glazuur, bedoeld als imitatie van bronswerk. Dergelijk keramiek is aangetroffen in Westelijke Jin-graven, evenals grafmodellen en bronzen spiegels. Twisten tussen machtige families maakten de vorming van een krachtdadige regering onmogelijk en mondden uit in een burgeroorlog; De situatie werd nog verergerd door droogte en hongersnood. In 311 volgde een inval door de Xiongnu, een noordelijk nomadenvolk, die een einde maakte aan de Westelijke Jin-dynastie. Tot aan de Sui-dynastie zou China verdeeld blijven in noordelijke en zuidelijke dynastieën.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de Chinese dynastieperiode en cultuur vanaf 535 tot 556 n. Chr. die werd gesticht door Yuwen Tai (regeerde 535-551). De hoofdstad van de dynastie was in Chang'an in de provincie Shaanxi en regeerde het land ten westen van Luoyang; het gebied van de hedendaagse provincie Sichuan werd in 553 geannexeerd. Deze dynastie was kleiner dan de Oostelijke Wei-dynastie maar zeer goed georganiseerd en efficiënt. De Dunhuang-grotten in de provincie Gansu worden gekenmerkt door boeddhistische muurschilderingen en stucwerk uit de Westerse Wei-periode. Funeraire figuren kregen meer gelaatsuitdrukking dan vroegere voorbeelden; de vele etnische typen die in deze figuren werden aangetroffen weerspiegelen de interculturele invloeden van die periode. De zoon van Yuwen Tai vestigde in 557 de Noordelijke Zhou-dynastie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de periode van de Zhou-dynastie van circa 1050 tot 771 v. Chr. Bronzen voorwerpen en voorwerpen van jade uit deze periode lijken op de voorwerpen uit de voorafgaande Shang-dynastie. Toen het systeem van voorouderverering begon af te brokkelen, werden bronzen door de Zhou gebruikt als giften en als trofeeën om volgelingen te belonen. De kwaliteit van keramiek en glazuurwerk verbeterde in deze periode, hoewel vaatwerk vaak grijsgekleurd was. Jadesnijwerk raakte geleidelijk in onbruik. Volgens de overlevering werden in deze periode keizerlijke hoofdsteden gevestigd in Feng en Hao aan de rivier de Feng in de centrale Shaanxi-provincie. De exacte locaties van deze centra zijn onbekend, maar er zijn ruïnes van paleizen opgegraven in Fengxi.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een stijl van Terra sigillata aardewerk die zich ontwikkelde in Italië en elders in het West-Romeinse Rijk, nadat het eerst was vervaardigd in het Hellenistische oosten. De stijl kenmerkt zich door kwalitatief hoogwaardig tafelservies, gebaseerd op typisch Romeinse techniek en vormgeving, gemengd met verschillende lokale elementen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de aardewerkstijl die werd gevonden in de noordelijke Levant, en die wordt gedateerd van circa 6.600 tot 6.000 v. Chr. De stijl kenmerkt zich door kruiken die werden gedraaid van een samenstelling van kalk en zoute as, dat hard en wit werd als het eenmaal was gedroogd en gebakken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de techniek met behulp waarvan, door het meten van de bewegingen van een wichelroede, de aanwezigheid van water, mineralen, schatten, archeologische overblijfselen en zelfs dode lichamen kunnen worden gevonden. Oorspronkelijk was de wichelroede een y-vormige tak, waarvan de twee vertakkingen draaien en kantelen in de hand van de wichelroedeloper, ter indicatie van de aanwezigheid van het gezochte materiaal. Een alternatief is het gebruik van metalen staven, die enkele centimeters van elkaar parallel worden vastgehouden en naar elkaar toe bewegen. Het is onbekend wat voor soort prikkels deze reacties veroorzaken, maar volgens de meeste wichelroedelopers heeft het niets met waarzeggerij te maken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar vrouwelijke personen vanaf jonge volwassenheid tot gevorderde leeftijd.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Instrumenten voor het besprenkelen met wijwater, meestal van metaal dat is bevestigd aan een absorberend materiaal. In de westerse kerk bestaat de wijwaterkwast uit een steel met daarop een geperforeerde bol, spons of borstelachtig uiteinde dat het water bevat. Sommige wijwaterkwasten hebben sponzen of interne reservoirs die wijwater afgeven als ermee wordt geschud, terwijl andere regelmatig moeten worden ondergedompeld in 'wijwatervaten (vaten)'. Het werktuig werd oorspronkelijk gemaakt van takken van hysop-, palm- of bukshout, een bosje stro of de staart van een vos (in het oud-Frans heet een vos een 'goupil'). In de 13de eeuw nam de wijwaterkwast zijn moderne westerse vorm aan van een steel met daarop een met haren bedekte rozenvorm. De stelen van het sprenkelgedeelte werden zeer rijk versierd. In de Grieks-orthodoxe kerk is de wijwaterkwast een rechtopstaand vat met een taps deksel, waarin gaten zijn aangebracht voor de besprenkeling. In de Russisch-orthodoxe Kerk is het een kwast die is gemaakt van stof, haar of takjes basilicum. Het werktuig is gebaseerd op oude bronnen, waarbij takken werden gebruikt om tijdens rituelen water, bloed of een andere vloeistof te sprenkelen. Dergelijke werktuigen werden gebruikt in het oude Rome, in het Midden-Oosten, bij oude Noorse rituelen en elders.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Aanduiding voor ongerepte, ongecultiveerde gebieden waarin de mens niet ingrijpt noch controle op uitoefent; te onderscheiden van 'natuurreservaten' waarin flora en fauna worden beschermd en beheerd en van 'beschermde natuurgebieden', hetgeen gebieden zijn waarin de bescherming van natuurlijke gewassen wettelijk is vastgelegd en waar recreatie en industrie slechts in beperkte mate zijn toegestaan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zacht, soepel leer met een suèdeachtige afwerking, gemaakt van de vleessplit van huid van schapen of (jonge) geiten, voornamelijk gebruikt voor handschoenen. Het verschil met 'hertenhuid (vrouwtjeshert)' is dat dit laatste de huid is van een volwassen vrouwtjeshert, dat wordt gebruikt voor andere leertoepassingen, zoals in de vroege boekbinderij. Gebruik 'hertenleer (vrouwtjeshert)' voor leer gemaakt van hertenhuid (vrouwtjeshert).

Toegevoegd op: 16-8-2017

Soort motief dat in de late 18de eeuw en de 19de eeuw veel voorkwam op keramiek. Het was afgeleid van Chinese bronnen, met afbeeldingen van een wilgenboom, een pagode, een brug met gestalten, twee vliegende vogels en een kleine boot. Meestal met blauwe gestalten tegen een witte achtergrond.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Het behandelen van huiden of vellen met aluin om een materiaal te produceren met de eigenschappen van leer zolang de aluin aanwezig is; wordt onderscheiden van looien omdat het procédé met wassen teniet kan worden gedaan.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Kalk die is gewassen en gemalen voor het gebruik in verf, inkt en stopverf.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Gedurende de Goede Week, de donderdag vóór Pasen waarbij de instelling van de eucharistie door Jezus Christus bij het Laatste Avondmaal wordt herdacht. Tijdens kerkelijke diensten op Witte Donderdag worden meestal de heilige oliën voor het komende jaar gewijd, en vindt er een ceremonie plaats waarbij de voeten van 12 mannen worden gewassen, ter nagedachtenis van de voetwassing door Christus van diens discipelen. In Engeland is het gebruikelijk dat de soevereine vorst jaarlijks aalmoezen uitdeelt onder twaalf geselecteerde armen, telkens in een andere kerk. De term 'Witte Donderdag' verwijst naar de gewoonte om alle kruisbeelden en andere beelden met een wit kleed te bedekken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grote familie van ongeveer 275 genera en ongeveer 7500 soorten bloeiende planten, waaronder kruiden, struiken en bomen en vetplanten die op cactussen lijken. Veel soorten zijn belangrijke voedselbronnen en andere zijn nuttig vanwege hun was en oliën en als grondstof voor medicijnen. Weer andere zijn gevaarlijk door hun giftige vruchten, bladeren of sap, of aantrekkelijk door hun kleurrijke bracteeën (bladachtige structuren net onder de bloementrosjes) en hun ongewone vormen. In de hele wereld, behalve in koude alpine of Arctische gebieden, komen soorten uit deze familie voor, maar men vindt ze voornamelijk in gematigde en tropische streken.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Grote manden met een voet, van het type dat bedoeld was voor het schoonmaken van ruwe wol alvorens het spinnen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een project met kleine gemeenschapshuizen die worden ontworpen en beheerd door de bewoners, waarbij iedere inwonende familie een eigen woning heeft en gebruikt maakt van de gemeenschappelijke voorzieningen, zoals keukens, kinderopvang en wasmachines en iedereen een deel van de bijbehorende taken verricht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de stijl van porselein dat in China werd gemaakt vanaf de Ming-periode (1368-1642), met name tijdens de heerschappij van Wan li (1573-1619). In eerste instantie werd de stijl gekenmerkt door het gebruik van wit porselein dat in vijf kleuren was beschilderd; appelgroen, roestrood, geel, aubergine en paarsblauw, maar uiteindelijk werd deze benaming gebruikt voor alle typen emaildecoratie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Islamitische rituele wassingen die worden vereist vóór de dagelijkse vijf gebeden waarbij het gezicht, de neusgaten, het hoofd, de handen,de onderarmen, de voeten en de enkels met water worden gewassen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een pejoratief voor art nouveau dat is bedacht door schrijver Edmond de Goncourt na het zien van een tentoonstelling van de Belgische kunstenaar Henry van de Velde, omdat hij vond dat de stijl geschikt was voor een plezierjacht.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst in algemene zin naar iedere Japanse variant van de beeldende kunsten waarbij westerse technieken worden gebruikt. De term raakte in zwang gedurende de Meiji-restauratie (1868-1912) en was bedoeld om een onderscheid aan te brengen tussen de westers georiënteerde en de traditionele schilderstijlen van Japan. Reeds in de 16de eeuw kende Japan westers georiënteerde schilderstijlen, maar de belangstelling verdween door de invoering van een politiek van nationaal isolement, de sakoku-rei, ten tijde van het Togukawa-shogunaat (1603-1867). In 1855 riep het shogunaat een onderzoeksbureau voor westerse studies in het leven, en in 1876 werd de Technische School voor de Schone Kunsten gesticht. In de jaren 80 van de 19de eeuw kwam er verzet tegen de westers georiënteerde schilderkunst en bloeide de belangstelling voor de traditionele kunsten weer op.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een type persoonlijke wapenrusting in Japan, voornamelijk bedoeld voor gebruik door boogschutters te paard en hoofdzakelijk gebruikt van de 9e tot de 16e eeuw. De yoroi was licht van gewicht vergeleken met andere wapenrustingen en opgebouwd uit meerdere stukken die bij elkaar werden gehouden door felgekleurde koorden of linten. De yoroi werd gewaardeerd om zijn praktische functie, maar ook om decoratieve en rituele redenen. Na de dood van de eigenaar werd het kledingstuk vaak geschonken aan een Shinto heiligdom.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese dynastieke stijl en periode tussen 1279 en 1368. De dynastie werd gesticht door de Mogol Kublai Khan (heerste van 1260-1294), die heel China verenigde tot een rijk dat zich naar het westen toe uitstrekte tot de gebieden van het huidige Polen en Hongarije. Hoewel er geen sprake was van een belangrijk kunstmecenaat, leidden de hereniging van China, de uitbreiding van de handel en het ontbreken van stilistische beperkingen tot een samengaan en vrijelijk toepassen van allerlei tradities en invloeden. Met name in de toegepaste kunst - porselein en lakwerk - deden tal van vernieuwingen hun intrede. Gedurende deze periode werd de Zijderoute weer geopend en ontkiemde de Europese belangstelling voor China. Als reactie op de buitenlandse overheersing vluchtten de geschoolde Chinezen in de oude tradities, terwijl veel geleerden weigerden in overheidsdienst te treden. De school van literati-schilderen ging een dominante rol spelen in de schilderkunst, en kunstenaars legden nu de nadruk op de individuele en kalligrafische expressie; ze zetten zich daarmee af tegen het decoratieve karakter van de officiële schilderkunst. De belangrijkste meesters van de Yuan-stijl waren Huang Gongwang, Wu Zhen, Ni Zan en Wang Meng, allen literati die zich verzetten tegen de Mongoolse overheersing. Een belangrijke uitzondering werd gevormd door de voornaamste Yuan-kalligraaf Zhao Mengu, die voor de Mongolen werkten en aan het hoofd stond van de Hanlin-academie. Op keramisch gebied leidden invloeden uit het Midden-Oosten tot overdadige, in blauw en wit uitgevoerde decoraties; kooplieden uit het Midden-Oosten gaven daarnaast opdrachten voor enorme Longquan-celadons. De Yuan-periode bracht ook tal van opdrachten voor boeddhistische beeldhouwwerken: tantrische figuren met meerdere armen en benen, een bewijs van de Mongoolse voorkeur voor de lamakunst van Nepal en Tibet. Ook de ciseleertechniek in zilverwerk, die wordt geassocieerd met de zilversmid Zhu Bishan, komt in deze periode tot ontwikkeling; ten slotte werd er beeldgesneden Yuan-lakwerk geproduceerd. Voorbeelden van Mongoolse bijdragen aan de architectuur zijn de omvangrijke gebouwen die op grote schaal verrezen in Beijing, de hoofdstad van de Mongolen; het stedelijk ontwerp werd later aangepast tijdens de Ming- en Qing-dynastie. Na de dood van Kublai Khan raakte de Yuan-dynastie in verval.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar groen geglazuurd steengoed dat is vervaardigd in de industriële ovens van de provincie Zhejiang in het zuiden van China, met als belangrijkste productiecentra Shangyu, Yuyao en Shaoxing. Dit aardewerk, dat tijdens de periode van de Zes Dynastieën tot ontwikkeling kwam, is het oudste herkenbare type Chinees aardewerk. Yüeh-yao was een uiterst duurzaam keramiek dat voor kommen en potten werd gebruikt. Het werd zo populair dat het uiteindelijk zelfs werd uitgevoerd naar verre oorden zoals Egypte en de Filippijnen.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Een reinigend en emulgerend middel dat wordt verkregen door olie, vet, hars of was te koken met een alkali .

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar artefacten voorzien van monogrammen, teksten, getallen, symbolen of ontwerpen in intaglio waarmee een reliëfafdruk wordt gemaakt in klei of was, of een andere zachte, taaie substantie. Zegels kunnen vlak of cilindervormig zijn; in het laatste geval wordt de afdruk gemaakt door het zegel over het oppervlak te rollen. De term verwijst ook naar afdrukken die zijn gemaakt in was, klei of een ander zacht materiaal, door contact met een zegel of een ander hard, gegraveerd oppervlak. Zegels worden meestal gebruikt om de authenticiteit van documenten te bevestigen, of als decoratie.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Personen die zegels of voorwerpen met ingegraveerde monogrammen, geschreven tekst, getallen of dessins maken om een afdruk in reliëf te maken in een zachte, kleverige substantie zoals klei of was.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Overwinningsfeesten in het oude Rome die ter ere van generaals en admiraals werden gehouden of voor keizers of leden van de keizerlijke familie in de keizertijd die een volledige overwinning hadden behaald over een buitenlandse vijand. Kenmerkend voor het feest was een overwinningsoptocht met de geëerde gezagvoerder, zijn leger en oorlogsbuit, executie van de hoofdgevangene, offeringen bij de tempel van Jupiter en een openbaar feest.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Werktuigen die worden gebruikt om gras, graan of andere gewassen te maaien, samengesteld uit een lang gebogen blad dat onder een hoek is bevestigd aan een lange steel.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een periode in de Chinese geschiedenis die vier eeuwen omvat, na de val de Han-dynastie in 220 n. Chr., en voorafgaand aan de Sui-dynastie (circa 589 n. Chr.). Gedurende deze periode probeerden rivaliserende families delen van het Han-rijk in hun macht te krijgen. De Chinese kunst stond onder invloed van nieuwe ideeën, met name ontwikkelingen op religieus gebied. Het boeddhisme, een religie die zich vanuit het naburige India naar China had verspreid, heeft de kunst van de Zes Dynastieën het sterkst beïnvloed; in de 4de eeuw had de Chinese boeddhistische kunst zich inmiddels als categorie gevestigd. In het klooster in Dunhuang, in het westen van China, zijn belangrijke wandschilderingen bewaard gebleven. Monumentale beeldhouwkunst, een traditie die vanuit het noorden naar China was overgebracht, werd populair, zoals blijkt uit de imposante, in steen uitgehouwen beelden van boeddhistische godheden in de bergen van de provincies Shaanxi en Henan. Houten pagodes, afgeleid van zowel de Indiase stoepa's als de torens van de Han-dynastie, vormden een belangrijke architecturale ontwikkeling in deze periode. Ook de inheemse geloofsstelsels van het confucianisme en taoïsme bleken een voedingsbodem voor nieuwe thema's en stijlen. Het confuciaanse ideaal kwam tot expressie in de populaire taferelen die respect voor de ouders uitdrukten, terwijl taoïstische kunstenaars een voorkeur aan de dag legden voor landschappen en volkslegenden. Ook wereldlijke kunsttradities waren aan verandering onderhevig, met name in de schilderkunst. Gu Kaizhi, die als de vader van de Chinese landschapsschilderkunst wordt beschouwd, was eveneens werkzaam in deze periode. In Zuid-China werden ook belangrijke vorderingen gemaakt op keramisch gebied, met name in het steengoed met groen glazuur Yueh-yao of 'Yueh-aardewerk', een duurzaam soort keramiek dat uiteindelijk zou worden uitgevoerd naar verre streken als Egypte en de Filippijnen. Gedurende deze periode zien we voor het eerst gentleman-schilders, kalligrafen en belangrijke privékunstcollecties in China. Ook de literaire kritiek en kunstkritiek kregen in deze periode vorm.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de cultuur van de Zhou-dynastie, een periode die duurde van circa 1050 tot 256 v. Chr. De Zhou-dynastie volgde de Shang-dynastie op. Het gebied waarover de Zhous regeerden, was erg groot, maar hun heerschappij was indirect en werd daarom vaak betwist. De Zhou-periode wordt verdeeld in de Westelijke Zhou (circa 1050-771 v. Chr.) en de Oostelijke Zhou (771-256 v. Chr.). Er was sprake van een grote regionale diversiteit in de Zhou-periode, maar over het algemeen was het een tijd van opmerkelijke, politieke, filosofische, religieuze en sociale veranderingen. Veel elementaire Chinese tradities werden gevestigd en de vroegste Chinese literatuur dateert uit de Zhou-periode, onder andere de geschriften van Confucius. De bevolking nam toe in deze periode en het gebruik van ijzeren gereedschap raakte wijder verbreid, wat leidde tot landbouwkundige vooruitgang. De opkomst van een koopmansklasse en de ontwikkeling van geld creëerde een grotere markt voor artistieke producten, waarvan bronzen voorwerpen het belangrijkst bleven. Deze voorwerpen werden wereldlijker en dienden als symbolen van status, rijkdom en autoriteit. Op Zhou-bronzen worden langere inscripties aangetroffen, die nu waardevolle getuigenissen zijn van vroege Chinese geschiedenis. Het decoreren van bronzen werd abstracter, geometrischer en kleurrijker, en werd gekenmerkt door een toegenomen gebruik van reliëf en kostbaar inlegsel. De vele kleine staten van de Zhou-dynastie werden praktisch onafhankelijk van het centrale gezag en de Qin versloeg uiteindelijk de overige staten en vestigde de eerste verenigde Chinese heerschappij.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar de cultuur die is verbonden met de islamitische dynastie met deze naam die regeerde in gedeelten van Noord-Afrika en Spanje en die tussen 972 en 1152 actief kunst en architectuur begunstigde. Zirid-architectuur stond open voor invloeden van buiten: uit de ruïnes van het paleis van Ziri bij Ashir blijkt dat het paleis was gemodelleerd naar een vroeg Fatimid-paleis en de uitgebreide ruïnes van de paleizen van de Qal 'at bani hammad laten overeenkomsten zien met Fatimid-architectuur in Egypte en Normandische architectuur in Sicilië. Er zijn verschillende Zirid-gebouwen in Granada, waaronder een paleis (1052-6) op de locatie van het Alhambra, dat werd gebouwd door Yusuf ibn Naghrallah, de joodse vizier van de Zirid. De enige overblijfselen van dit prachtige paleis zijn twaalf witmarmeren leeuwen, die in de 14de eeuw zijn hergebruikt voor de centrale fontein in het Paleis van de Leeuwen. Zirid-begunstigers droegen ook bij aan de inrichting van religieuze gebouwen; in 980 gaf de Zirid-heerser Buluggin bijvoorbeeld een houten minbar aan de moskee van de Andalusiërs in Fez. Het belangrijkste voorbeeld van Zirid-houtwerk is de zwaar bewerkte maqsura die werd besteld door al-Mu'izz ibn Badis voor de congregationele moskee van Kairouan; een gebeeldhouwde inscriptie wordt omlijnd door een karakteristieke Zirid-verhoogde kraal. Boekmaken floreerde eveneens tijdens deze dynastie en de heerser zelf was de auteur van een belangrijke verhandeling over de kunst van het boek.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Zeer kleine poppetjes gemaakt van stof, been en hout waarbij restjes stof uit kledingateliers worden gebruikt. Kinderen en volwassenen vertellen hun problemen aan het poppetje, waarna het de problemen zou overnemen zodat de gebruiker rustig kan slapen. Zijn doorgaans uit Guatemala afkomstig, maar hebben hun oorsprong vermoedelijk in de Mayacultuur.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Fotografische afdrukken vervaardigd door met keukenzout bestreken papier door middel van zilvernitraat lichtgevoelig te maken en in contact te belichten onder een negatief tot het beeld gevormd is. Gebruik 'kalotypieën' voor met zilverjodide of zilvernitraat lichtgevoelig gemaakte en daarna met was bewerkte papiernegatieven. Gebruik 'photogenic drawings' voor papiernegatieven vervaardigd door het afdrukken van een zilverafbeelding.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese dynastieke stijl en periode tussen 479 en 502. Deze dynastie, een van de opvolgers van de Jin-dynastie, wist haar machtspositie niet lang vast te houden. Keizer Gaodi (heerste van 479-483) bracht een grote verzameling kunstwerken bijeen. Een belangrijke kunstenaar uit deze periode was Xie He, die als portretschilder aan het hof van Nanjing werkte; hij was de invloedrijke schrijver van de oudste nog bestaande Chinese verhandeling over de theorie van de schilderkunst. In de grotten rond de Qixia-tempel op de berg She, 20 kilometer ten oosten van Nanjing, bevinden zich boeddhistische beeldhouwwerken uit de Zuidelijke Qi-periode.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Verwijst naar een Chinese dynastieke stijl en periode tussen 1127 en 1279. Grondlegger van de dynastie was Gaozong (heerser van 1127-1162), zoon van de laatste keizer van de Noordelijke Song. De hoofdstad van de Zuidelijke Song was Nanjing, later Lin'an, en deze dynastie heerste over het gebied ten zuiden van de rivier de Huai. Buitenlandse invloeden werden gemeden en inspiratie werd veelal geput uit archaïsche tradities. Het landschapsschilderen bleef het belangrijkste schildersgenre, met kunstenaars als Ma Yuan en Xia Gui, die lokale, etherische en lieflijke landschappen afbeeldden, een wereld van verschil met de hoekige, ruige landschappen van de Noordelijke-Songschilders. Deze schilderschool, de zogeheten Ma-Xia-school, kwam voort uit de keizerlijke schildersacademie. De levendige, vlot geschilderde werken van de zenmonniken uit die perioden staan hiermee in scherp contrast. Nu de industriële ovens in het noorden niet meer beschikbaar waren, ontvingen de nieuwe productiecentra van keramiek in het zuiden opdrachten van het keizerlijk hof. In de nabijheid van het paleis werd speciaal (officieel) guan-aardewerk vervaardigd. In Longquan produceerde men celadon geglazuurd steengoed in expliciet archaïsche vormen. Een kleine fabriek in Jingdezhen die Qingbai-aardewerk produceerde, kende een uitbreiding in die periode en zou uiteindelijk uitgroeien tot het belangrijkste productiecentrum van keramiek in China. Jade en metaalwerk werden veelal in archaïsche vormen vervaardigd. De productie van wandtapijten uit fijne zijde, de zogeheten 'kesi', bereikte zijn hoogtepunt in de Zuidelijke Song. Kenmerken van de vergulde en beschilderde houten Boeddhabeelden waren sensuele lichamen, een mysterieuze lach en een levendige uitstraling.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Hout van de boom behorende tot het genus Betula nigra. Het wordt vaak gebruikt voor het maken van kleine gedraaide artikelen, zoals wasknijpers en speelgoed.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Te gebruiken voor personen die zich door het water bewegen door het maken van bepaalde bewegingen. Gebruik 'baders' voor personen die zich met water wassen of ondergedompeld zijn.

Toegevoegd op: 16-8-2017

Langwerpige, houten spaan in beuk, es of notelaar met aangescherpte snijkanten en een handvat. Werd samen met het zwingelbord gebruikt om vlas mee te zwingelen nadat het was gebraakt.