Kaart bedoeld om terug te sturen naar de afzender van de brief waarin de kaart zat en waarop de ontvanger bepaalde gegevens kan invullen, bijvoorbeeld in verband met het nemen van een abonnement, het maken van een afspraak, het accepteren van een uitnodiging, enzovoort.

Geografische woordenboeken met wisselende hoeveelheden beschrijvende, geografische, historische of statistische informatie.

Catalogi waarin werken alfabetisch zijn gerangschikt naar naam van de auteur of van andere personen die verantwoordelijk zijn voor de intellectuele inhoud, zoals redacteurs of vertalers.

Indexen waarin elk hoofdelement van een ingang in een meervoudige woordindex verschijnt als een archiefelement.

Woorden of zinsdelen waarmee de inhoud van een tekst of iets anders worden aangegeven; onderwerpstrefwoorden worden gekenmerkt door terminologische precoördinatie, hetgeen wil zeggen dat ze een aantal unieke begrippen in één reeks combineren ('Middeleeuwse bronzen vaten', bijvoorbeeld, brengt een periode, een materiaal en een type werk onder in één trefwoord).

Boekindexen die beschrijvingen of definities geven van de geïndexeerde woorden en de paginanummers.

Boeken die een of meer verhalen bevatten die uitsluitend door middel van afbeeldingen, dus zonder tekst, worden verteld. Het kan zowel om kinderboeken gaan als om fictie voor volwassenen.

Geschreven of gedrukte karakters of combinaties van karakters, die gesproken woorden weergeven en die normaliter, zoals in een zin of een zinsdeel, voorkomen met tussenliggende ruimten of tussen een ruimte en een leesteken.

Naslagwerken die alfabetisch gerangschikte lijsten woorden omvatten met daarbij informatie over ieder weergegeven woord. Meestal geven ze betekenis, uitspraak en etymologie, en bevatten ook informatie over het gebruik van een woord.

Standaard bedoeld voor een zeer groot woordenboek

Wordt gebruikt voor grafische figuren die in hoofdzaak uit een woord of woorden bestaan die zijn afgeleid van de naam van het product, de firma of de organisatie waar ze voor staan. Ze zijn ontworpen om het betreffende product of de betreffende firma of organisatie snel te kunnen herkennen. Soms fungeert een woordmerk tevens als handelsmerk. Gebruik 'logo's' voor soortgelijke grafische figuren die in hoofdzaak uit een symbool of afbeelding bestaan..

Beschrijft videoband met een beeldbreedte van één inch (25,4 mm). Vroeger een professioneel gebruikt formaat, tegenwoordig nog maar zelden in gebruik.

Genus van ongeveer 20 soorten laaggroeiende, bloeiende fruitplanten die afkomstig zijn uit de gematigde gebieden op het noordelijk halfrond, maar die tegenwoordig ook op het zuidelijk halfrond op grote schaal worden gekweekt. De planten hebben een vezelig wortelstelsel waaruit boven de grond wortelbladeren groeien. De bladeren zijn samengesteld, met drie harige en gezaagde blaadjes. De bloemen zijn gewoonlijk wit en in uitzonderlijke gevallen roodachtig. Ze vormen kleine trosjes op de dunne stengels die, net als de stengels die over de grond kruipen, uit de oksels van de bladeren komen. De vrucht is geen echte bes, maar een vlezige, eetbare houder van zeer kleine zaadjes.

Verwijst naar geestelijken binnen de Anglicaanse Kerk die verantwoordelijk zijn voor het assisteren van de diocesane bisschoppen bij ceremoniële functies en administratieve werkzaamheden. Tot de gebruikelijke taken van de aartsdeken behoren het algemeen beheer van de parochie en aandacht voor zaken die de kerkgebouwen en andere kerkbezittingen betreffen. Aartsdekens hebben de aanspreektitel 'Hoogeerwaarde'. De functie bestond vroeger ook in de rooms-katholieke en Grieks- en Russisch-orthodoxe kerk; in de katholieke kerk is deze functie nu vervangen door die van vicaris-generaal.

Plant die inheems is op de Filippijnen, maar tegenwoordig ook wordt verbouwd in Midden-Amerika. Deze soort wordt tot 5 meter hoog. De vezels van de plant gebruikt men voor het maken van touwen en voor andere doeleinden. De abaca is nauw verwant aan en lijkt op de bananenplant M. sapientum.

Verwijst naar de periode in de Europese prehistorische ontwikkeling van stenen gereedschap tot iets na 700.000 v. Chr. Deze periode dankt zijn naam aan gereedschappen die zijn gevonden in sedimentgesteente in een voorstad van Abbeville (Frankrijk). De cultuur kenmerkt zich door onderscheidende stenen gereedschappen, waaronder de vroegste aan twee zijden afgeschilferde handbijlen, met diepe slijtsporen, gekartelde randen en dikke scherven.De periode wordt gewoonlijk in nauw verband gebracht met de Acheuléen traditie. De vroegste handbijlcultuur in Europa stond vroeger bekend als Chelléen, maar wordt nu Abbevillien genoemd. De werktuigen uit Chelles (Frankrijk), die vroeger model stonden voor deze cultuur, worden tegenwoordig gerangschikt onder Acheuléen.

Wordt gebruikt voor oppervlakken of delen van objecten die tegenover die delen liggen die beschouwd worden als de voorkant of als de belangrijkste of nuttigste oppervlakken. Als bijvoeglijk naamwoord dat de plaats van iets dat aan of bij de achterkant gelegen is aangeeft wordt 'achter' gebruikt. Voor de delen van meubilair die de ruggen van de zittende personen ondersteunen wordt 'rugleuningen (meubelonderdelen)' gebruikt.

Het benoemen van een letter met een woord dat met die letter begint.

Kleine kaarten die sinds de 19e eeuw worden gemaakt, en waarop de naam en het adres van een bedrijf en van één van de vertegenwoordigers staan; meer bedoeld ter informatie dan als reclame. Voor kleine gedrukte vellen papier of kaarten met daarop handelsadvertenties, die werden gebruikt van de 17e tot en met de 19e eeuw, wordt 'handelskaarten' gebruikt. Voor kaarten die later zijn gemaakt en die als advertentie worden verspreid wordt 'reclamekaarten' gebruikt.

Bedrijven die worden gevormd door een of meerdere advocaten voor het uitvoeren van juridische werkzaamheden, wat inhoudt dat ze adviseren en als vertegenwoordiger optreden bij burgerlijke rechtszaken of strafrechtelijke zaken, zakelijke transacties en andere zaken waarvoor juridisch advies nodig is.

Afrikaanse ceremoniële zwaarden van het Asantevolk, met een gebogen stalen kling die breed is aan de punt maar taps toeloopt in de richting van het houten handvat, dat soms in goud is gevat en bestaat uit twee bollen aan weerszijden van een cilinder. Gedragen door Asante koningen en vooraanstaande stamhoofden of hun vertegenwoordigers.

Overheidsambtenaren verantwoordelijk voor het handhaven van de openbare orde en voor bepaalde minder belangrijke werkzaamheden.

Verwijst naar de kunst en architectuur in de periode van de heerschappij van Ahmed II, die regeerde van 1703 tot 1730. Zijn heerschappij omspant het grootste gedeelte van wat bekend staat als de 'Tulpenperiode'. Ahmed staat vooral bekend om zijn patronaat van de hofschilder Levni, die verantwoordelijk was voor een van de beroemdste latere Ottomaanse historische manuscripten, de 'Sūrnāma' of het 'Festivalboek', uit ca. 1720. Ahmed staat ook bekend om het bouwen van een aantal fonteinen in de hoofdstad met hun karakteristieke decoratie uit de Tulpenperiode, bestaande uit lage marmeren reliëfs met afbeeldingen van vazen met bloemen. Er was ook een langdurige periode van ontwikkeling van paleisarchitectuur tijdens deze periode, vooral met betrekking tot het houten kustpaleis of yali, gebouwd aan de Bosporus.

Gouden schijven van het Afrikaanse Akan-volk, vaak verfijnd afgewerkt, doorgaans op de borst gedragen hangers, maar sporadisch ook bevestigd aan kapjes of het haar of de enkel. Ze waren oorspronkelijk bedoeld, met name bij de Asante, om de drager te onderscheiden als de 'akra' of 'zielenreiniger' van een koning, die verantwoordelijk was voor het reinigen van de ziel van de koning tijdens zuiveringsrituelen of ceremonieën ter vernieuwing van de ziel. Later kregen akrafokonmu meerdere functies en werden ze gedragen door koningen, stamhoofden, zwaarddragers, herauten, onderhoofden, krijgsheren, lagere functionarissen en jonge meisjes tijdens puberteitsrituelen.

Verwijst naar de cultuur van Albanië, ofwel het tegenwoordige land op de westelijke Balkan, of de antieke provincie Albanië aan de Kaspische Zee.

Aannemers die op een bouwterrein verantwoordelijk zijn voor het grootste gedeelte van het werk, inclusief het werk dat door onderaannemers wordt gedaan.

Een oranje of rode kristallijne verbinding verkregen uit de meekrapplant, het belangrijkste kleurmiddel van meekrap; wordt tegenwoordig synthetisch gemaakt van antrachinon. Wordt hoofdzakelijk gebruikt om rode verfstoffen en pigmenten te verkrijgen.

Het bovenblad van het altaar. In dit blad bevindt zich het door een steen afgedekte reliekengraf (tegenwoordig niet meer verplicht). In het altaarblad of in de altaarsteen zijn vijf kruisjes gebeiteld, die de plaatsen aangeven waar deze is gewijd.

Een fundamenteel begrip in de religie van de Australische Aboriginals dat verwijst naar een mythologische periode in de tijd voor mensenheugenis toen de wereld werd gevormd en vermenselijkt door het optreden van mythische voorouderlijke wezens. Sommige van deze wezens hebben een menselijke of dierlijke (totem)vorm terwijl andere van vorm veranderen. Zij zijn verantwoordelijk voor de schepping van de verschillende soorten planten en dieren, met inbegrip van de mensen, en voor het vestigen van een lokale sociale orde en wetten om na te leven. In het geloof van de Aboriginals zijn deze voorouders spiritueel nu nog net zo levend als zij vroeger waren. Als geloofssysteem omvat de altjeringa totemisme: de mens wordt beschouwd als een onderdeel van de natuur dat niet fundamenteel verschilt van zijn mythische voorouders of van dieren, die allemaal een gemeenschappelijke levenskracht hebben. Deze verbinding wordt vaak zichtbaar gemaakt door het gebruik van totemfiguren.

Diplomaten met de hoogste rang die door de ene soeverein of staat naar de andere zijn gestuurd of naar een internationale organisatie als zijn/haar de belangrijkste vertegenwoordiger.

Wasachtige, sterk geurende substantie die door de darmen van de potvis wordt geproduceerd en die vaak drijvend op het zeeoppervlak of langs de kust wordt aangetroffen. Vroeger werd amber gebruikt als bestanddeel van parfums om vervluchtiging te voorkomen. Tegenwoordig worden daar synthetische vervangingsmiddelen voor gebruikt.

Hout van de boom behorende tot het genus Castanea dentata, inheems in het zuiden van New England tot 1904, toen een schimmel in de schors grootschalige kap noodzakelijk maakte en de vrijgekomen gebieden werden beplant met andere soorten. De boom is tegenwoordig alleen nog te vinden in het zuiden van Ontario en de zuidelijke Appalachen. Het hout wordt gebruikt voor het maken van schrijfbureaus, kantoorbenodigdheden, doodskisten en palen.

Verwijst naar het werk van een school van schilders uit de 15de eeuw, die ontstond in zenkloosters en die de traditie van het schilderen met inkt uit de Muromachi-periode (1333-1568) nieuw leven inblies. De school werd vertegenwoordigd door drie generaties Ami-schilders, die in hoofdzaak conservator waren van Chinese kunstobjecten in de collectie van het Ashikaga-shogunaat. De stijl combineert de rijke wassingen en stippen van de traditionele Chinese schilderkunst van de Zuidelijke Song-dynastie (1127-1279) met sommige elementen van Koreaanse schilderkunst.

Verwijst naar de conservatieve anabaptistische sekte die werd geleid door Jakob Amman en zich afscheidde van de Mennonieten in Zwitserland rond 1693. Hieruit kwamen diverse liberalere sekten voort nadat een groot aantal Amish naar de Verenigde Staten was gemigreerd, met name in de jaren zeventig van de 18de eeuw. Alleen de zogenoemde Old Order Amish (opgericht tussen 1720 en 1740) houden zich nog aan Ammans strikte kledingregels, gewoonten en de weigering om samen te werken met de staat. Tegenwoordig leven de Amish hoofdzakelijk in Zuidoost-Pennsylvania.

Verwijst naar de cultuur die zich in de oudheid ontwikkelde in het gebied van het tegenwoordige Turkije.

Bovenste dwarsbalk van een anker, oorspronkelijk uit hout gemaakt, later uit metaal. Bedoeld om het anker te richten wanneer het de zeebodem raakt. Tegenwoordig hebben ankers meestal geen stok meer.

Verwijst naar de civilisatie, periode en stijl die werd ontwikkeld vanaf circa 802 n. Chr. tot 1432 n. Chr. in de Khmer-regio die tegenwoordig bekend staat als Cambodja. Artistieke productie die is gebaseerd op Angkor-cultuur markeerde het hoogtepunt van Cambodjaanse creativiteit, met onder andere prominente architecturale structuren zoals de tempels van Angkor Vat en Angkor Thom. Tempels uit deze periode worden over het algemeen gekenmerkt door grootschalige en complexe gestileerde sculptuurrepresentaties van de gezichten en lichamen van heiligen, uitgehakt in buitenmuren.

Verwijst naar de periode en cultuur van de Bronstijd die zich over een groot deel van het Italiaanse schiereiland uitstrekte. Deze kenmerkt zich door schaarste aan metalen voorwerpen, fijn afgewerkt aardewerk met complexe handvatten, en in het algemeen door kleine nederzettingen met enkele grotere als opmerkelijke uitzonderingen. Voorheen meende men dat het voornamelijk een semi-nomadische herderscultuur betrof, maar de meeste geleerden van tegenwoordig geloven dat velen in deze cultuur een vaste woonplaats hadden.

In het algemeen mensen die een boodschap moeten overbrengen, boodschappers dus. In de context van de christelijke iconografie specifiek gebruikt om te verwijzen naar de twaalf getuigen die werden uitgezonden om de woorden van Jezus Christus te prediken.

Wordt tegenwoordig [20e eeuw] in de bouw gebruikt voor tekeningen of kopieën daarvan die worden bewaard als document na afronding van een project; hieronder kunnen revisietekeningen vallen, waarop veranderingen tijdens de bouw zijn aangegeven. Wordt in historische context gebruikt voor kopieën van ontwerptekeningen van architecten, vaak op verkleinde schaal, al dan niet uitgevoerd en bewaard als documenten van hun werk. Gebruik 'opmetingstekeningen' voor schaaltekeningen van bestaande bouwwerken in het algemeen.

Wordt gebruikt voor woordenboek-achtige naslagwerken van heraldische wapenbeelden (alle goedgekeurde deviezen waaronder wapenschilden, insignes en vlaggen) die alfabetisch staan gerangschikt op familienaam.

Beeldende werken waarin gebruik wordt gemaakt van woorden en letters als formele elementen, vaak ongeacht de letterlijke betekenis. Geen goed Nederlands equivalent.

Verwijst naar groepen kunstenaars die in een atelier werken. Tegenwoordig verwijst het meestal naar beeldende kunst, en vaak alleen naar Frankrijk of naar Groot-Brittannië na de 18de eeuw.

Verwijst naar christelijke kloosterorden of gemeenschappen van mannen of vrouwen die zich houden aan de regel van de Heilige Augustinus, bestaande uit voorschriften voor een religieus leven geschreven door de theoloog Augustinus, bisschop van Hippo (354-430). In de augustijner regel ligt de nadruk op de verbondenheid met anderen in een gemeenschappelijke liefde voor God. De eersten die de regel volgden waren de Reguliere Kanunniken, ook wel Augustijner Kanunniken genoemd, en goedgekeurd in 1059-63. De term verwijst vaak in het bijzonder naar een van de twee augustijner hoofdstromen, namelijk de bedelorde die bekendstaat als de Augustijner Heremieten. De orde van de Augustijner Heremieten ontstond in 1256 toen verspreide orden van Italiaanse kluizenaars werden verenigd. Andere bekende kloosterorden die de regel overnamen zijn de premonstratenzers en de hiëronymieten. Augustijners zijn verantwoordelijk voor vele missies, kloosters, scholen en bekende ziekenhuizen overal ter wereld.

Verwijst naar de filosofische en theologische ideeën en doctrines die zijn afgeleid van het werk van de Heilige Augustinus (354-430), bisschop van Hippo, en die worden geassocieerd met de augustijner kloosterorden. De intellectuele traditie van het augustinisme is invloedrijk geweest sinds het in de middeleeuwen tot ontwikkeling kwam. Augustinus bood een optimistische ontologie en een ontsnapping aan het scepticisme. Ook formuleerde hij een kosmische theorie om de veelvormigheid in de wereld te verzoenen met de eenmaligheid van Gods scheppingsdaad. Augustinus beschreef verder het uiteindelijke doel van de mens als een leven van zaligheid gecombineerd met ethisch-politieke verantwoordelijkheid. Het primaat van het geloof, kennis van de ziel, goddelijke verlichting en genade zijn allemaal essentiële aspecten van het augustinisme. Augustinus geloofde dat de waarheid in de menselijke ziel zetelde en dat de mens alleen leerde van die waarheid. Deze waarheid, het grootste bewijs voor het bestaan van God, schenkt vreugde en geluk. Ook Augustinus’ speculaties over de aard van de Drie-eenheid en over predestinatie zijn zeer invloedrijk geweest.

In de godsdienst der oude Romeinen de voortekenen van de goden die waren geschreven in de natuur en bedoeld om te worden ontcijferd. Auspicia werden gezien als bevestigende of ontkennende antwoorden op een voorgestelde handelwijze. Auspicia kwamen vaak uit de lucht in de vorm van donder, bliksem en verschillende soorten vogels, maar er waren ook andere vormen. Openbare auspicia werden door magistraten of augurs geïnterpreteerd in de heilige ruimte van de templum.

Beschrijft de diverse soorten kunstwerken die zijn vervaardigd door de oorspronkelijke bewoners van Australië en hun afstammelingen. In de meeste gebieden van Australië worden tegenwoordig traditionele kunstvormen geproduceerd, maar veel Aboriginalkunstenaars beginnen inmiddels ook met allerlei andere media te werken, onder invloed van de mondialisering.

Verwijst naar de nederdaling op aarde van een hindoegod in zichtbare vorm. Het woord komt uit het Sanskriet en betekent ‘afdaling’. Het begrip is afkomstig uit de traditie rond de god Vishnu die met tussenpozen in menselijke of dierlijke vorm op aarde verscheen teneinde deze te behoeden voor een ernstig gevaar of vernietiging. Vishnu’s beroemdste verschijningen waren als Krishna en Rama. Verwacht wordt dat de god in zijn laatste verschijningsvorm terugkeert om de wereld te verwoesten en vervolgens opnieuw te scheppen wanneer zij volledig verdorven zal zijn. In meer recente tijden is het begrip aangevochten door hervormers, vooral in verband met de verschijningen in de vorm van dieren. Tegelijkertijd hebben anderen het idee geopperd dat mensen, zelfs niet-hindoes zoals Jezus of Mohammed, avatars kunnen worden door goddelijke invulling.

Berkensoort, inheems in de Himalaya, die groeit op hoogten tot 4500 meter. De schors is wit en flinterdun, en werd in de oudheid gebruikt om geschriften in het Sanskriet op te schrijven. Tegenwoordig wordt het beschreven met heilige mantra's. De schors wordt ook gebruikt voor verpakkingen en het hout wordt gebruikt als brandhout. Er zijn vele benoemde variëteiten en cultivars gebruikt in de landschapsinrichting.

De oorspronkelijke naam voor een legering van tin, antimoon en koper die werd gebruikt voor machinelagers; wordt tegenwoordig voor vrijwel alle lagermetalen op tin- of een loodbasis gebruikt.

Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep. Deze vormde van oudsher een autonoom koninkrijk en is tegenwoordig een belangrijke etnische subgroep van het Ovimbunduvolk in Angola.

De oorspronkelijke benaming voor fenolplastic, die tegenwoordig wordt gebruikt voor een aantal verschillende soorten plastic.

Dunne latjes, vroeger gemaakt van been maar tegenwoordig meestal van plastic of metaal, die worden gebruikt om verscheidene delen van een kostuum te verstevigen, zoals korsetten, lijfjes zonder schouderbandjes en kragen van overhemden.

Verwijst naar de periode die is genoemd naar de hoofdstad van Thailand, gesticht door Rama I (1782-1809) in 1782. In de architectuur wordt deze periode het best vertegenwoordigd door de verschillende constructies en latere renovaties in het Grote Paleis (Phra Borom Maha Ratchawang) waarin zich de Amarin Winichai Hall bevindt, met een T-vormige plattegrond, en de Dusit Maha Prasat Throne Hall (1789), met een vloerplan in de vorm van een Latijns Kruis, gelakte en vergulde deuren en vensters en vergulde, negenlaagse spitsen. Tempels in deze periode worden gekenmerkt door centrale heiligdommen die het palladium van het koninkrijk en andere vereerde Boeddhabeelden huisvesten, altaren die het Traiphum of bestaanswerelden afbeelden, friezen of vergulde garua's, ubosots of verlengde wijdingszalen, paarlemoeren ingelegde werken, bronzen leeuwen, wihans of gemeenschapszalen en daken met meerdere lagen. Later in de 19de eeuw weerspiegelden bouwstijlen Europese koloniale esthetica. In beeldhouwkunst en schilderkunst worden op werken uit deze periode taferelen afgebeeld uit de Ramakien en uit hindoeïstische teksten.

Verwijst naar edelen die in het bezit zijn van een baronie: een groot landgoed of een aanzienlijk deel van een groter gebied dat door een soevereine vorst wordt bestuurd, en dat ooit werd toegewezen als beloning voor een militaire of andere bewezen dienst. De term verwijst meestal naar leden van de Europese adel met een rang die tegenwoordig in veel landen direct onder die van burggraaf of graaf is geplaatst. De rang en status van een baron kunnen overigens verschillen, niet alleen per land maar ook afhankelijk van de geschiedkundige periode. De term kan daarnaast verwijzen naar de oorspronkelijke, middeleeuwse betekenis, namelijk iemand die een baronie rechtstreeks van de koning als pachtgoed beheerde, ongeacht zijn rang. De term kan voorts verwijzen naar Japanse edellieden met een lage rang. In meer algemene zin kan de term verwijzen naar een machtig persoon of magnaat. Baronnen zijn altijd mannelijk; vrouwelijke bezitters van een baronie worden 'baronessen' genoemd.

Verwijst naar verschillende christelijke kloostergemeenschappen van de Byzantijnse rite die de kloosterregel volgen van Sint Basilius, hun spirituele vader; er zijn vijf hoofdtakken van de Orde van Sint Basilius. De basiliaanse kloostergemeenschap is eeuwenlang zeer invloedrijk geweest in de Byzantijnse gemeenschap, vergelijkbaar met de benedictijnse invloed binnen de westerse kloostergemeenschap. Sint Basilius, theoloog en aartsbisschop van Caesarea in Cappadocië (in het tegenwoordige Turkije), schreef zijn kloosterregel tussen 358 en 364. De eenvoudige, maar strenge kloosterregel van Sint Basilius vereist volgelingen te leven in gemeenschappen en propageert een ascetische levenswijze als een manier om God voorbeeldiger te dienen. Het extreme ascetisme van de woestijnkluizenaars is afwezig. Sint Basilius' regels impliceren beloften van kuisheid en armoede, waarmee ze vooruitlopen op de latere westerse kloostersystemen. Ook hulp aan de armen is verplicht. Aan de kloosters dienden scholen voor kinderen gelieerd te zijn, waarin de leerlingen kunnen worden getest op een mogelijke religieuze roeping. Sint Theodorus uit Studios herzag de regel van Sint Basilius in de 9de eeuw. De basiliaanse orde mag niet worden verward met een congregatie van de Latijnse rite die dezelfde naam heeft en in 1822 werd gesticht in Frankrijk, maar later voornamelijk actief was in Canada; de leden van deze congregatie wijden zich aan het onderwijzen van kinderen.

Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die tegenwoordig leeft in de kuststreken en delen van de bossen van Liberia.

Een non-woven textiel dat wordt gemaakt door het pletten van de binnenste schors van bepaalde bomen en struiken tot deze fijn en zacht is. Bastdoek kan worden beschilderd, bedrukt, geborduurd of geknipt en genaaid als patchwork. Het is wel vrij kwetsbaar, vooral als het nat is. Ooit werd het in vrijwel geheel Afrika ten zuiden van de Sahara gebruikt. De vroegste vermelding was in het midden van de 16de eeuw in Liberia, tegenwoordig komt het voor in Ghana en Nigeria.

Te gebruiken voor kleine rechthoekige met lint bedekte spelden met onderscheidende kleuren, gedragen op militaire uniformen bij voorgeschreven gelegenheden; zij vertegenwoordigen de medailles of decoraties die op gala-uniformen worden gedragen bij zeer officiële gelegenheden.

Prehistorische artefacten, waarvan de functie onduidelijk is, gemaakt van korte geweitakken van rendieren met aan één uiteinde een gat uitgeboord en vaak versierd. Op basis van een aanname over de functie gebruikte men voor dit soort artefacten eerst de term ���bâton de commandement'. De term ���bâton percé' beschrijft de vorm in plaats van de inhoud en dit is de term die tegenwoordig wordt gebruikt.

In Amerikaans militair woordgebruik: korte op een jas gelijkende bovenkleding, als onderdeel van een militair uniform gedragen door legerpersoneel, hoofdzakelijk tijdens velddienst en corvee, en in verband gebracht met generaal Dwight D. Eisenhower tijdens de Tweede Wereldoorlog. In Brits militair woordgebruik ook getailleerde bovenkleding met een gordel aan de binnenzijde en met knopen vastgemaakt aan de broek, gedragen door land- en luchtsoldaten.

Poëziegenre waarbij woorden worden gebruikt maar waarbij het visuele aspect ook van belang is.

Te gebruiken voor instellingen voor langdurige zorg. Oorspronkelijk voor het oudere deel van de bevolking, maar tegenwoordig voorbehouden aan ouderen van minimaal 80 jaar. Soms wordt er medische zorg verleend, maar dit is geen belangrijk onderdeel van de aangeboden zorg voor de bewoners.

Het vertegenwoordigen en verdedigen van de belangen van een persoon, groep, project of programma.

Schikking (naar uiterlijk) van letters of woorden met specifieke aandacht voor het totaalbeeld en de compositie, zoals op ruggen of kaften van boeken of op borden.

Verwijst naar de cultuur van België, ofwel de tegenwoordige staat die is gesticht in 1830 en bestaat uit de provincies van de Nederlanden die worden bevloeid door de Maas en de Schelde, ofwel het oude land van de stammen der Belgae, dat zich uitstrekte van de Marne en de Seine tot de Rijn.

Culinaire uitrusting met een min of meer platte vorm, zoals vorken en lepels, en zonder snijrand. Te onderscheiden van 'culinaire houders' en 'vaatwerk', zoals drinkglazen en schalen. gebruik de term 'meswerk' bij het verwijzen naar keukengereedschap met snijrand, in het bijzonder diverse soorten messen die bij het eten worden gebruikt. Schepwerk wordt tegenwoordig meestal in sets vervaardigd, met soortgelijke of verwante decoratieve patronen op het handvat. (Engelse term: de term kan ook verwijzen naar min of meer platte of ondiepe voorwerpen van aardewerk, zoals borden en kopjes).

Pigmentdruk waarbij een bichromaatverbinding wordt gebruikt die, wanneer die aan licht wordt blootgesteld, het colloïde bindmiddel doet verharden. Onverharde delen kunnen worden afgewassen of weggeschuurd. Het pigment kan worden aangebracht vóór de belichting, of tijdens het ontwikkelen. Hoewel men aan de term dichromaat in de scheikunde tegenwoordig de voorkeur geeft, blijft bichromaat in gebruik in de fotografie.

Verwijst in algemene zin naar de etnische culturen uit de regio die het tegenwoordige Myanmar omvat, in het westelijk deel van het vasteland van Zuidoost-Azië. Verwijst in specifieke zin naar de stijl en periode van de Britse koloniale bezetting tussen 1885 en 1948. De kunst in deze regio, vaak uitgevoerd in bas-reliëf, wordt gedomineerd door monumentale stenen beeldhouwwerken met boeddhistische iconografie en enige Brits-koloniale invloeden.

Woorden die onderaan een bladzijde zijn geplaatst als aankondiging van het eerste woord op de volgende bladzijde. Ze worden vooral gebruikt aan het einde van een katern om de binder te helpen bij het plaatsen van het de katernen.

Lichte, enigszins getailleerde jasjes, doorgaans met ingesneden revers, opgestikte zakken en soms een embleem op de borstzak. Zo genoemd omdat deze oorspronkelijk in zeer felle kleuren of gestreept waren uitgevoerd om scholen, universiteiten, teams en dergelijke te onderscheiden. Tegenwoordig ook blauwe colberts in nautische context.

Mensen of bedrijven die boeken kopen en verkopen. Wordt in teksten van voor ongeveer 1800 ook gebruikt voor personen die verantwoordelijk waren voor de publicatie van boeken en die later 'uitgevers' werden genoemd.

Stevige stof geweven in uiteenlopende patronen; het werd van de 17e tot de 19e eeuw algemeen gebruikt voor beddengoed en voeringstof voor kleding. Vóór de 17e eeuw werd het gemaakt van kamgaren en daarna van zuivere katoen of van mengsels van katoen en linnen. Tegenwoordig is het meestal een katoenen keper met een korte vleug.

Verwijst naar een inheemse Tibetaanse godsdienst die met het boeddhisme een van de twee voornaamste religies van het land is. Veel aspecten van Bon raakten vermengd met de boeddhistische tradities die in de 8ste eeuw werden ingevoerd uit India en die het Tibetaanse boeddhisme veel van zijn eigenheid hebben verleend. Onenigheid binnen de heersende klasse van Tibet leidde er in de 8ste en 9de eeuw toe dat de adellijke families voor Bon kozen en de heersende dynastie voor het boeddhisme. Bon werd rond de 11de eeuw een georganiseerde godsdienst, vooral dankzij de boeddhistische belangstelling voor geschreven teksten. Bon leeft voort in veel aspecten van het Tibetaanse boeddhisme en is bovendien nog altijd een bloeiende godsdienst in de noordelijke en oostelijke grensgebieden van Tibet. Onduidelijk is hoeveel continuïteit er bestaat tussen het oude en het moderne Bon. De kenmerken van het oude Bon zijn moeilijk vast te stellen omdat alle vroege beschrijvingen boeddhistisch zijn. Alles wat tegenwoordig over Bon bekend is, is zwaar beïnvloed door het Mahayana-boeddhisme. Het oude Bon lijkt elementen van animisme, sjamanisme en de uitoefening van magische riten te hebben bevat. De Bon-goden van lucht, aarde en zee werden als lagere goden in het boeddhistische pantheon opgenomen. Er zijn aanwijzingen voor een cultus van heilig koningschap waarin de koningen worden beschouwd als manifestaties van de luchtgod; dit geloof zou de oorsprong kunnen zijn van de gereïncarneerde lama’s van het boeddhisme. De orakelpriesters van Bon hebben hun tegenhangers in de boeddhistische waarzeggers. Bepaalde aspecten van de Bon-doctrine zijn vrijwel identiek aan die van het Tibetaanse boeddhisme, zoals de leer van het boeddhaschap en het ideaal van bodhisattva. Opvallend zijn de dzogchen-overtuigingen die het Bon deelt met de Nyingma-school van het Tibetaanse boeddhisme; zij houden in dat er een onuitsprekelijke toestand bestaat, voorbij alle boeddha’s en alle verschijningen. Verder is het kloostersysteem van Bon bijna gelijk aan dat van de Gelug-school. Toch bewaken de Bon-gelovigen nauwgezet hun niet-boeddhistische imago. Shenrab wordt beschouwd als de stichter van de godsdienst en de historische Boeddha Shakyamuni zou een manifestatie van hem zijn. Bon-geschriften zijn verdeeld in twee groepen: de Kanjur, met mythen, doctrines en biografieën van Shenrab, en de Katen, die commentaren en rituele en iconografische werken omvat. De naam Tibet komt uit de Bon-religie.

Een term die in de oude architectuur een platte dakpan of tegula aanduidde. Tegenwoordig gebruikt voor een S-vormige dakpan die zo wordt gelegd dat de neerwaartse welving van de ene pan de opwaartse welving van de volgende overlapt.

Wordt gebruikt voor de hoogste of meest verheven delen van objecten. Als bijvoeglijk naamwoord dat de plaats van iets aan of bij de bovenkant beschrijft wordt 'boven' (Kenmerken en Eigenschappen) gebruikt.

Een hindoeïstisch georiënteerde beweging die in de jaren 30 van de 20ste eeuw in Hyderabad is voortgekomen uit de levendige religieuze ervaringen van een koopman genaamd Dada Lekhraj. Onder de nieuwe naam Prajapita Brahma bevorderde Lekhraj de overgang van het leiderschap van de beweging in vrouwelijke handen, waar het is gebleven. In deze duizendjarige beweging zijn de traditionele rollen van man en vrouw omgedraaid. Het hindoeïstische geloof in de mogelijkheid te ontsnappen aan de samsara wordt afgewezen ten gunste van een geloof in een gouden tijdperk dat zal volgen op onze tijd van neergang, die zal eindigen in een atoomramp. Alleen gezuiverde zielen zullen in dit gouden tijdperk blijven bestaan en als goden in een staat van volkomen geluk leven. Aanhangers propageren een vegetarisch, celibatair leven zonder alcohol en sigaretten met een grote nadruk op meditatie en yoga als manieren om geestelijke eenwording met God te bereiken. Hun ideeën worden verspreid in de vorm van boodschappen of 'murli’s' die dagelijks worden afgegeven bij Brahma Kumari-centra over de hele wereld. Volgelingen van de beweging zijn recentelijk actief geworden bij de Verenigde Naties; zij hebben bijvoorbeeld de inspiratie geleverd voor de Global Co-operation Movement. Het hoofdkwartier bevindt zich tegenwoordig in Mount Abu in Rajasthan (India).

Afgekorte woorden of verkorte uitdrukkingen die op zichzelf geen woorden vormen, maar staan voor de woorden of uitdrukkingen waar ze een afkorting van zijn. Behalve door letters weg te laten, worden afkortingen vaak gemaakt door verschillende letters te vervangen door een symbool.

Concept, voor het eerst verwoord in 1969 in een publicatie van de sociaal antropoloog Claude Lévi Strauss, dat een analogisch verband legt tussen de wijze waarop een knutselaar (bricoleur) de hem beschikbare gereedschappen en materialen gebruikt om constructies te maken, en de wijze waarop primitieve mensen, toen ze met nieuwe problemen te maken kregen, geen nieuwe concepten bedachten maar bestaande ideeën herordenden en aanpasten aan de nieuwe omstandigheden. Het concept is overgenomen door denkers en schrijvers in andere disciplines, zoals onderwijs, kunsttheorie, recht en economie, voor de beantwoording van de vraag hoe kunstenaars, leraren en anderen omgaan met nieuwe situaties door bestaande ideeën en materialen aan te passen.

Oorspronkelijk de benaming voor een kist of koffer waarin men objecten bewaarde en ook voor een hok in de vorm van een kist waarin dieren werden opgesloten. Tegenwoordig gebruikt men de term voor een meubel in de eetkamer bestaande uit een blad op een stevige constructie of solide poten en daarop een kast met deuren of open planken.

Verwijst ofwel naar een schrijftafel met laden ofwel naar een soort kastmeubilair, meestal een ladekast, met een scharnierende, naar voren vallende klep die als schrijfblad fungeert. De eerste meubeltypen waarnaar deze term verwijst, kwamen halverwege de 17de eeuw in Frankrijk tot ontwikkeling. De term 'bureau' heeft zijn oorsprong in een middeleeuws Frans woord voor een grof type linnendoek dat op tafel werd gelegd om als schrijfoppervlak te dienen. In het moderne taalgebruik wordt met 'bureau' een schrijftafel bedoeld, meestal voorzien van een scharnierend schrijfblad dat in gesloten stand in een schuine hoek is geplaatst, terwijl na opening een rij vakjes, laatjes en soms ook een klein kastje zichtbaar wordt. In de Verenigde Staten wordt 'bureau' als synoniem gebruikt voor 'ladekast', waarbij het schrijfblad dus is verdwenen.

Verwijst naar functionarissen of leden van een bestuur dat is verdeeld in gescheiden verantwoordelijkheidsgebieden of bureaus. In negatieve zin verwijst de term naar functionarissen die inflexibel werken volgens een vaste routine, zonder gebruik te maken van hun eigen onafhankelijke intelligentie of oordeel.

Verwijst naar de cultuur en stijl van werken uit het bayougebied van zuidelijk Louisiana welke zijn vervaardigd door de afstammelingen van Frans-Canadese immigranten die in de 18de eeuw door de Britten waren verdreven uit de Franse kolonie Acadië (met als centrum het grondgebied dat nu tot Nova Scotia behoort). Een opvallend kenmerk van deze cultuur is het specifieke dialect, een mengelmoes van archaïsche Franse woorden en uitdrukkingen die hun oorsprong hebben in de Engelse, Spaanse, Duitse, indiaanse en zwarte culturen van zuidelijk Louisiana.

Genus van één soort bloeiende plant, C. sativa, een stevig, rechtopstaand aromatisch kruid dat afkomstig is uit Centraal-Azië en tegenwoordig op grote schaal wordt verbouwd in de noordelijke gematigde zone. Een lange, rietachtige variëteit wordt gekweekt voor de productie van hennepvezel, terwijl de vrouwelijke plant van een korte variëteit met meer takken het meest geschikt is om marihuana van te maken. In sommige classificaties heeft dit genus drie soorten.

Burchten in oude Romeinse steden, met name de burcht van Rome; daarvan afgeleid ook de gebouwen van de volksvertegenwoordiging in de verschillende staten van de V.S.

Verwijst naar een marmersoort die wordt gedolven in het gebied rond Carrara in Toscane in Italië. Het kenmerkt zich door een fijne, compacte structuur en varieert in kleur van zuiver wit tot romig wit met soms blauwige nuances. Het is een suikerachtig gesteente waarvan de betere kwaliteiten soms doorschijnend lijken. Vanaf de antieke oudheid tot de tegenwoordige tijd is het een favoriete steen geweest van beeldhouwers, onder wie Michelangelo Buonarotti. In het oude Rome stond deze marmersoort bekend onder de naam Luna marmer.

Kleine tot middelgrote kastanje die oorspronkelijk inheems was in Japan en Zuid-Korea, maar tegenwoordig op grote schaal wordt gekweekt in Taiwan en het oosten van China. In Japan is het een belangrijke boom vanwege zijn zoete, eetbare kastanjes. Er zijn verschillende cultivars die zijn geselecteerd om grote vruchten te produceren. De soort is resistent tegen kastanjekanker, de schimmel die de Amerikaanse kastanje bijna uitroeide. De Japanse kastanje heeft men gebruikt om kruisingen te kweken die resistent zijn tegen deze boomziekte.

Het toewijzen van onderwerpstrefwoorden voor items in een bibliotheek of een andere collectie.

Handboeken of richtsnoeren voor onderwijs aan de hand van een reeks vragen en antwoorden, met name voor religieus onderwijs.

Genus van ongeveer twintig soorten grote bomen die voorkomen in de tropische gebieden van Mexico, Midden-Amerika, Zuid-Amerika, de Bahama's, Belize, het Caraïbische gebied, West-Afrika en Zuidoost-Azië. Voorheen werd dit genus ondergebracht in de nu niet meer gebruikte familie Bombacaceae, maar tegenwoordig deelt men het in bij de familie Malvales, onderfamilie Bombacoideae.

Te gebruiken voor functionarissen in kloosters en andere religieuze gemeenschappen die verantwoordelijk zijn voor de bevoorrading, met name van levensmiddelen, en voor de bedrijfsvoering van de keukens, voor het werk en het gedrag van bedienden en lekenbewoners, voor de inkoop en levering van goederen en voor alle aspecten met betrekking tot het beheer van het gebouw die niet specifiek aan anderen zijn toegewezen.

Verwijst naar een fase in de hoog-paleolithische gereedschapscultuur, waarvan wordt aangenomen dat deze zich heeft ontwikkeld in Azië maar zich later heeft geconcentreerd in de Franse regio Périgord. Deze fase kenmerkt zich door een voorkeur voor messen met een gebogen rug waarvan zowel de snijkant als de rug is geslepen en door andere stenen gereedschappen. Het Châtelperronien werd voorheen beschouwd als een vroeg stadium van de Aurignaciencultuur, maar tegenwoordig heerst de overtuiging dat het overlapt met het laag-Perigordien.

Dunne, lichtgewicht stof in effenbinding, van fijn, strak getwist garen; werd oorspronkelijk van zijde gemaakt maar tegenwoordig van verscheidene synthetische vezels. Wordt bijvoorbeeld gebruikt voor sjaals, jurken, blouses, ondergoed en sluiers.

Iep die inheems is in China, maar tegenwoordig in de hele wereld wordt gebruikt als sierboom. De bladeren zijn klein en glanzend en de schors heeft een interessant vlekkenpatroon.

Verwijst naar predikanten in oosterse kerken met een rang tussen priester en bisschop. In de vroege kerk werd deze functie vervuld door de bisschoppen van een landelijk district, en vielen ze onder het gezag van een diocesane bisschop. Chorepiscopi mochten uitsluitend de lagere kerkfuncties bekleden. De functie van chorepiscopus werd afgeschaft bij het Concilie van Laodicea (tussen 343 en 381), maar dergelijke predikanten hebben nog tot in de 8ste eeuw bestaan. Tegenwoordig is chorepiscopus nog slechts als eretitel bewaard gebleven.

Vormen die lijken op de letter P die wordt doorkruist door de letter X. Dit zijn chi en rho, de eerste twee letters van het Griekse woord voor Christus. Het wordt gebruikt voor het symboliseren van deze naam in de christelijke iconografie.

Zinsdelen, zinnen of inscripties waarin de gezamenlijke numerieke waarde van bepaalde letters, meestal met een afwijkende grootte of ander afwijkend kenmerk ten opzichte van de overige letters, een datum, jaartal of tijdperk vertegenwoordigt.

Een witte marmersoort met groene en grijze strepen vanwege lagen met mica en mica-achtige mineralen. Het is afkomstig van het eiland Euboea in de Egeïsche Zee. Het marmer lijkt op een dwarsdoorsnede van een ui, vandaar de naam, die afgeleid is van het Italiaanse woord voor ui (cipolla). De term wordt tegenwoordig gebruikt voor elke vorm van kristalvormig wit marmer met groenkleurige mica, in het bijzonder de schisteuze soorten.

Een rooms-katholieke orde die in 1098 in Citeaux, Frankrijk werd opgericht door de heilige Robert van Molesme. De cisterciënzers houden zich strikt aan de Regula Benedicti en hechten belang aan afzondering, armoede, uniformiteit en vooral lichamelijke arbeid. In de middeleeuwen was het een vooraanstaande orde, vooral onder het leiderschap van de heilige Bernardus van Clairvaux (1090-1153). In de 13de eeuw waren er meer dan 500 huizen in Europa, maar daarna raakte de orde in verval. Door de nadruk op lichamelijke arbeid, voornamelijk landbouw, speelden de cisterciënzers een belangrijke rol in de economische vooruitgang van de 12de eeuw en in de ontwikkeling van landbouw- en handelstechnieken. Na de hervormingsbewegingen van de 16de en 17de eeuw werd de orde uiteindelijk opgesplitst in de Orde van de Strikte Observantie (in de volksmond vaak de trappistenorde genoemd) en de Orde van de Commune Observantie. Tegenwoordig is er sprake van een grote verscheidenheid binnen de kloosters van beide orden en is het literaire werk van beide orden opgeleefd. Strikte Observantie is actief in Frankrijk, Engeland en Polen, terwijl Commune Observantie actief is in de Verenigde Staten en delen van West-Europa.

Standaardplaatjes ter decoratie of illustratie gebruikt door grafische kunstenaars; vroeger op papier en met een schaar uitgeknipt om in de opmaak te plakken, tegenwoordig ook elektronische afbeeldingen die naar believen in een computerprogramma kunnen worden geplaatst.

Systemen van symbolen, geluiden of gebaren die volgens een strenge regel worden gebruikt bij het vertalen van informatie, zoals een symbool, letter, woord of zin, uit een brontaal naar een doeltaal. Dit wordt gedaan met een bepaald doel, zoals het verbergen van het bericht of het gemakkelijker ontvangen of overbrengen ervan.

Kleine of dunne zuilen. Het woord wordt vooral gebruikt voor dunnere dragende delen in de Romaanse en gotische architectuur. VWB. Voor middeleeuwse zuilen, meestal als elementen van architectonische kenmerken, wordt de term 'schacht (middeleeuwse zuilen)' gebruikt.

Overheidsbeambten die de leiding hebben over een afdeling of bureau van de overheid. De term kan ook verwijzen naar overheidsvertegenwoordigers in een district, provincie of andere eenheid, die vaak zowel administratieve als juridische plichten en bevoegdheden hebben.

Een vorm van sacrament en centraal element van de eredienst bij veel christelijke kerkgenootschappen, met als basis het Laatste Avondmaal, waarop Jezus de wijn die hij ronddeelde en het brood dat hij brak als respectievelijk zijn bloed en lichaam omschreef. Het ritueel bestaat doorgaans uit de wijding van brood en wijn door de predikant of priester en de verdeling onder de gelovigen. De term is afgeleid van het Griekse woord 'eucharistia', dat 'dankzegging' betekent.

Tak van de linguïstiek die zich bezighoudt met het gebruik van computers voor de analyse en synthese van gegevens over taal, zoals bij vertalen, woordfrequentie, spraakherkenning en -synthese.

Omvatten registers waarin de woorden en zinnen van een tekst voorkomen, met aanwijzing van de plaats waar zij staan, en ingangen waarmee het verband tussen verschillende verwijzingen naar hetzelfde trefwoord kan worden gelegd, namelijk door de referenties in twee kolommen naast elkaar te plaatsen.

Twintigste-eeuwse poëzie, vooral van de concrete poëzie-beweging uit de jaren vijftig en zestig, waarin de dichters taalelementen rangschikken zoals ze willen, daarbij de hand lichtend met syntactische regels en met de conventie van een lineaire bladspiegel. De strekking van de gedichten hangt, behalve van de betekenis van de woorden, af van de ruimtelijke, picturale en typografische kenmerken van het werk. Voor niet-twintigste-eeuwse dichtkunst waarin letters, woorden of regels zodanig worden gerangschikt dat er een patroon of beeld wordt gevormd, dat meestal samenhangt met de betekenis van de woorden, gebruik 'pattern poems'.

Visueel poëziegenre, met name de concrete poëziestroming van de jaren vijftig en zestig van de 20e eeuw, waarin taalelementen vrij worden gerangschikt en niet noodzakelijk een lineaire zinsopbouw hoeven te hebben. De betekenis komt zowel uit ruimtelijke, geïllustreerde en typografische kenmerken van het werk als uit de betekenis van de woorden voort. Gebruik 'pattern poetry ' voor het visuele poëziegenre van vóór de 20e eeuw waarin letters, woorden, of regels zodanig op de bladzijde zijn gearrangeerd dat ze een vorm of beeld vormen, meestal gerelateerd aan de betekenis van de woorden.

Een algemene benaming voor fossiele en andere harde harsen die in bijna alle tropische landen voorkomen en die worden gebruikt voor het maken van vernissen, lakken, plakmiddelen en deklagen. Tegenwoordig zijn ze grotendeels vervangen door kunstmatige harsen.

Verwijst naar wetgevenden in de Verenigde Staten die worden gekozen in een van de twee Huizen van het Congres als vertegenwoordigers van een van de staten of van vaste districten binnen een staat.

Personen die een leidinggevende of beherende taak uitvoeren met betrekking tot de collecties, tentoonstellingen, onderzoeksactiviteiten en medewerkers van een museum, kunstgalerie of dierentuin, of een andere tentoonstellingslocatie; verwijst tevens naar personen die hoofdverantwoordelijk zijn voor een collectie of onderzoeksthema binnen een dergelijke instelling.

Tussen twee of meer staten opgestelde overeenkomsten of contracten die door erkende vertegenwoordigers officieel worden ondertekend, en die meestal door de wetgevende organen van de betrokken staten als vredesverdragen, bondgenootschappen of handelsverdragen worden geratificeerd.

Voorwerpen die zijn gevlochten of geweven van graanstengels, traditioneel van de laatste schoof die is geoogst. De corn dolly is bedoeld als een winterverblijf voor de geest van het graanveld en wordt in de lente verbrand of weer in het veld geploegd om de volgende oogst te garanderen. De volkstraditie ontstond in Britannië en Ierland, en werd door emigranten naar Noord-Amerika meegenomen. Ze werden onder meer ontworpen als mensfiguren met een of meerdere samengevoegde lussen of als kegelvormige kooien. Meestal werden ze voorzien van linten en lappen. Tegenwoordig worden ze veel gemaakt in de kunstnijverheid, met de bedoeling om ze te verkopen.

Kleine buisjes van glas, metaal, steen of een ander materiaal bedoeld om cosmetica in te bewaren. Veel gebruikt in het oude Egypte, Griekenland en Rome. De cosmetica werden uit de buisjes gehaald met een cosmeticastokje of een ander instrument. Tegenwoordig zijn ze gemaakt van buigzaam metaal of kunststof, en wordt de cosmetica eruit gehaald door erop te drukken.

Borden of doeken met een blokpatroon, bedoeld om geld te tellen of fiches die rekeningen vertegenwoordigden. Men gebruikte ze in boekhoudkantoren, die aan een winkel of het huis van een koopman vastzaten. Het telbord was draagbaar en als men het ging gebruiken, plaatste men het op een tafel of kist.

Planken of een plat raamwerk waarop de oorspronkelijke bewoners van Amerika traditioneel en ook tegenwoordig nog vaak een kind op binden.

Verwijst naar het christelijke feest waarmee op 25 december de geboorte van Jezus Christus wordt gevierd. Het kerstfeest is voor het eerst gedocumenteerd in 336 in Rome. Het gebruik om het feest op 25 december te vieren ontstond in de 4de eeuw in de westerse kerk als christelijke opvolger van het heidense midwinterfeest, waarmee de geboorte van de onoverwonnen zon werd gevierd. In het oosten werd aanvankelijk 6 januari als geboortedatum van Christus aangehouden, maar in de 5de eeuw was 25 december algemeen aanvaard; de Armeense kerk viert echter nog altijd Kerstmis op 6 januari. Kerstmis heeft het feestelijke element (versieringen, geschenken) overgenomen van de Romeinse Saturnalia en andere heidense feesten in dezelfde tijd van het jaar. Kerstmis is in de loop van de eeuwen tradities blijven opnemen; veel tegenwoordige kerstgewoonten zijn van niet-christelijke oorsprong. Altijdgroene bomen zijn bijvoorbeeld symbolen van overleven en worden al met Kerstmis geassocieerd sinds de Europese middeleeuwen. Kerstmis wordt vanouds beschouwd als een familie- en kinderfeest. In veel landen worden geschenken uitgewisseld uit naam of in de geest van de patroonheilige van het kerstfeest, Sint Nicolaas, oftewel de Kerstman.

Verwijst naar de stijl en cultuur van de Chibchan sprekende Indiaanse bevolking van Centraal-Amerika die voorheen leefde in het huidige Panama en op de naburige San Blaseilanden, en tegenwoordig alleen nog in geïsoleerde gebieden voorkomt.

Verwijst naar de Europese artistieke en literaire beweging die zich heftig verzette tegen de pretenties van de Westerse beschaving. De beweging ontstond in Zürich in 1916 in reactie op de Eerste Wereldoorlog. De beweging bepleitte het gebruik van ironie, nihilisme, iconoclasme en het absurde, en benadrukte het belang van het toeval bij het maken van gedichten, voorstellingen en kunstwerken, meestal alledaagse voorwerpen in een artistieke omgeving. Dada was een toevallig uit het woordenboek gekozen naam.

Verwijst naar de stijl die van oudsher wordt beschouwd als het begin van de gotiek in Engeland, rond 1290, toen koning Edward I een aantal kruisen met kenmerkende versieringen en architectonische elementen oprichtte om de koningin, Eleanora van Castilië, te herdenken. De term werd voor het eerst gebruikt in het begin van de 19de eeuw en verwees toen voornamelijk naar venstermaaswerk. Tegenwoordig wordt de term in een veel bredere betekenis gebruikt. De stijl wortelt in de koninklijke Londense stijl en het Rayonnant van de Franse gotiek, en wordt gekenmerkt door immense geglazuurde oppervlakken, rechtlijnige apsissen, dikke muren in plaats van het continentale systeem met steunberen, en ingewikkelde versieringen van levendige geometrische en organische vormen.

Het bepalen van de betekenis van woorden of uitdrukkingen.

Een regeringsvorm waarbij het volk zichzelf regeert of vertegenwoordigers kiest die zijn belangen behartigt. Democratische verkiezingen moeten regelmatig plaatsvinden, anoniem zijn en er moeten verschillende kandidaten zijn. Het gekozen parlement moet bovendien vrij zijn om wetten uit te vaardigen en het regeringsbeleid te bekritiseren.

Japans woord met de betekenis 'veldvermaak', verwijzend naar de rituele dans- en muziekvormen van de agrarische volksreligie van middeleeuws Japan (ca. 11de-17de eeuw). Dengaku werd uitgevoerd in de rijstvelden, rond de jaarwisseling of tijdens het plantseizoen, in de vroege zomer. De dans en muziek dienden om kami (Shinto-goden) te vermaken en gunstig te stemmen voor een overvloedige oogst, en om de verveling van de landarbeiders te verdrijven. Gedurende de 14de eeuw werden bepaalde vormen van dengaku in de stad geïntroduceerd en aan het hof opgevoerd; door deze vorm van verbreiding liet de dengaku ook zijn invloed gelden op bepaalde klassieke uitvoerende kunsten, zoals het Nō-drama.

Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die tegenwoordig in het zuiden van Ghana leeft en vroeger een beroemd koninkrijk vormde.

Een contractuele overeenkomst waarbij een persoon of organisatie onder één contract de verantwoordelijkheid op zich neemt voor zowel het ontwerp als de bouw van een project.

Leer die ervan uitgaat dat alle wilshandelingen het gevolg zijn van oorzaken die een zo sterk bepalende invloed hebben dat er geen andere handeling mogelijk is, of dat er nog wel sprake is van een vrije wil, in die zin dat men niet onder dwang handelt. Volgens het determinisme zijn alle gedragshandelingen en gebeurtenissen, voordat ze plaatsvinden, beschikt door God of door de wetten van het universum. Het determinisme kent verschillende vormen binnen de diverse religies, maar wezenlijk is de vraag hoe men de almacht van God of de onvermijdelijke effecten van het karma kan rijmen met de vrijheid en verantwoordelijkheid van het individu.

Eenvoudige composities die worden gekenmerkt door enkelvoudige noten en waarbij een aantal woorden of lettergrepen een onbepaald aantal malen kan worden herhaald.

Vorm van logisch redeneren door middel van vraag en antwoord die zijn oorsprong heeft in het oude Griekenland. Tegenwoordig gaat het om het idee dat interne tegenstellingen worden overstegen, waardoor echter nieuwe tegenstellingen ontstaan die op hun beurt dienen te worden opgelost. Als evolutiebegrip is het van toepassing op verschillende vakgebieden, waaronder filosofie, natuur en geschiedenis.

Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die tegenwoordig leeft in het middenzuiden van Ivoorkust.

Namen, symbolen of figuren die worden gebruikt bij het leveren van en het adverteren voor diensten, en die meestal bij een overheidsinstantie geregistreerd staan, zodat exclusiviteit van de tekens wordt gewaarborgd. Gebruik 'handelsmerken' voor geregistreerde symbolen of figuren die worden gebruikt om producten mee te onderscheiden. Gebruik `woordmerken' of `logo's' voor specifieke grafische figuren die van dienstmerken zijn afgeleid.

Geschilderde tekens op Oudgriekse vazen, meestal op de voet van de vaas. De dipinti, die minder vaak zijn aangetroffen dan graffiti, werden meestal in rood oker op de vaas geschilderd na het bakken in de oven. De verhoudingsgewijs minder algemene dipinti in zwarte hoogglans zijn vóór het bakken aangebracht. Net als graffiti bestaan dipinti meestal uit één letter of uit lettercombinaties, numerieke notaties en, minder vaak, woorden, zinsdelen of zinnen. Meestal betreft het vermoedelijk een soort handelsmerk; ze worden vooral aangetroffen op vazen die voor de export bedoeld waren.

Het stelsel van methoden, regels, gebruiken en privileges dat is verbonden met het voeren van onderhandelingen tussen nationale regeringen of hun vertegenwoordigers met de bedoeling wederzijds bevredigende betrekkingen te bereiken.

Een Italiaans woord dat ontwerp of tekening betekent en dat meer in het algemeen en in theoretisch opzicht ook kan verwijzen naar het ontstaan van een kunstwerk, omdat tekenen tijdens de renaissance werd beschouwd als de basis van kunst in Italië, vooral in Toscane. In de maniëristische kunsttheorie verwijst de term naar een kunstwerk met een ideale of platonische vorm die alleen in het hoofd van de kunstenaar vorm kon krijgen.

Films die zich direct bezighouden met feiten en werkelijkheid van een bepaalde situatie en geen fictieve versie van de werkelijkheid geven. In deze films zijn echte mensen, plaatsen en gebeurtenissen te zien en geen acteurs of sets. De term verwijst naar het Franse woord 'documentaire', dat reisverslag betekent, en werd bedacht door de Franse filmmaker John Grierson. Een van de eerste bekende documentaires was 'Nanook of the North' (1922) over het leven van de Inuit. De twee belangrijkste ontwikkelingen in de documentaire waren cinéma verité in Frankrijk en direct cinema in de VS. De meeste van deze documentaires werden beïnvloed door tv-journaals en de lichtgewicht draagbare camera's waarmee filmmakers dichter bij hun onderwerp konden komen. In de jaren 70 en 80 van de 20ste eeuw werkte Errol Morris het genre van de documentaire verder uit door er fragmenten van tekenfilms in te gebruiken en door het gebruik van camera's met meerdere lenzen.

In de protestantse kerk zijn dit de geestelijken die belast zijn met de geestelijke zorg van een parochie. In de Anglicaanse kerk zijn het de geestelijken die verantwoordelijk zijn voor de geestelijke zorg van de pastoriën, met alle rechten en tienden die daarbij horen.

Verwijst naar een schilderstijl die gedurende de renaissance en Reformatie in het Duitse Regensburg en op andere plaatsen langs de Donau tot ontwikkeling kwam. De stijl wordt gekenmerkt door een hernieuwde belangstelling voor de middeleeuwse vroomheid, een expressief gebruik van de natuur, de relatie tussen de mens of gebeurtenissen en de natuur, en de introductie van het landschap als centraal thema in de kunst. De term is bedacht door Theodor von Frimmel (1853-1928), die van mening was dat de schilderstijlen in de Donauregio rond Regensburg, Passau en Linz gemeenschappelijke kenmerken bezat. Hoewel de voornaamste kunstenaars uit deze regio niet in formele zin tot een school behoorden - het werk kwam niet uit één bepaald atelier of één kunstcentrum - lijkt er niettemin sprake te zijn van een stijl. De belangrijkste vertegenwoordigers van deze stijl zijn Lucas Cranach de Oudere en Albrecht Altdorfer.

Lieren met een verhoogde houten doos die fungeert als klankkast en als houten klankbodem. Ze komen tegenwoordig voornamelijk voor in Ethiopië.

B Verwijst naar het begin van de Gotische architectuurstijl in Engeland. De term werd in het begin van de 19de eeuw voor het eerst gebruikt door architect en oudheidkundige Thomas Rickman. Verwees de term oorspronkelijk voornamelijk naar vensterwerk, tegenwoordig wordt hij over het algemeen breder toegepast. De stijl is vanaf de late 12de eeuw herkenbaar aan het gebruik van spitsbogen, lange smalle ramen zonder middelposten, een rechthoekig grondplan, en een lang, laag silhouet dat slechts wordt onderbroken door talrijke geveltoppen.

Toerisme sector gericht op het verzorgen van verantwoorde reizen naar natuurgebieden, het behoud van het milieu en het steunen van het welzijn van de lokale bevolking.

Verwijst naar de cultuur die in de oudheid is ontstaan in het Nijldal in het tegenwoordige Egypte.

Te gebruiken voor de schildertechniek met pigmenten die zijn opgelost in gesmolten was. Het wordt warm aangebracht op panelen of muren met een borstel of een spatel en gefixeerd door met een warmtebron over het oppervlak te gaan om de verf permanent te smelten en vast te zetten. Deze oude techniek was vooral populair in het oude Griekenland. De Engelse term is afgeleid van het Grieks en betekent 'ingebrand'. Hoewel de techniek in de 8ste en 9de eeuw in onbruik raakte, zijn er ook tegenwoordig nog exponenten ervan. Gebruik 'versieringen inbranden' voor de techniek van het versieren van klei.

Landmeetkundige meetinstrumenten die bestaan uit 2,5cm lange stalen schakels die zijn verbonden in een ketting van 30 meter lang; vervanger van landmeterskettingen maar tegenwoordig achterhaald.

Bouwcontracten waar al het werk wordt uitgevoerd onder de verantwoordelijkheid van één hoofdaannemer.

Verwijst in algemene zin naar afdrukken van een plaat of blok die meestal voorafgaand aan de reguliere uitgave zijn gemaakt, teneinde de voortgang van een werk te corrigeren of te controleren, of er iets aan toe te voegen. Vroeger verwees de term ‘drukproeven’ feitelijk naar proefdrukken die werden gemaakt voordat het werk aan de plaat of het blok was voltooid. Sinds de 18de eeuw zijn algemeen gebruikte begrippen: afdrukken avant la lettre, afdrukken voor de kunstenaar, afdrukken met remarque en drukkerstesten; dit zijn typen proefdrukken die bewust zijn gemaakt om tegen hogere prijzen te worden verkocht; het zijn dan ook geen drukproeven in de zuivere betekenis van het woord. De term wordt soms incorrect gebruikt als synoniem voor 'afdrukken'.

Verwijst naar de periode en de stijlen die worden gerekend tot de Chinese cultuur in de Vroege Bronstijd, van de eerste helft van het 2e millennium v. Chr. Genoemd naar het plaatsje Erlitou, dat ligt in de tegenwoordige provincie Henan, vlak bij de moderne stad Luoyang. De belangrijkste kunst die hier tijdens deze periode werd vervaardigd bestond uit rituele vazen van brons of jade, kleine plakken die waren ingelegd met kleine stukjes turquoise, en een kleine hoeveelheid gereedschap en wapens.

Een helder grasgroene variëteit van beril, zeer geliefd als edelsteen. De naam is afgeleid van het Griekse woord 'smaragdos', dat verwijst naar een aantal stenen die weinig gemeenschappelijk hebben behalve een groene kleur. De smaragd in de Bijbel was vermoedelijk granaat. In oude beschavingen werd de echte smaragd, die al in 2000 v. Chr. uit noordelijk Egypte werd ingevoerd, echter ook zeer gewaardeerd. Griekse smaragdwinners werkten voor Alexander de Grote en Cleopatra. De fysische eigenschappen van smaragd zijn in principe hetzelfde als van beril, waarbij licht slechts matig wordt gebroken en verstrooid. Dit betekent dat geslepen stenen beperkt schitteren. De edelstenen worden in plaats daarvan gewaardeerd om de prachtige kleur, die waarschijnlijk het resultaat is van kleine hoeveelheden chroom. De steen verliest zijn kleur wanneer deze sterk wordt verhit. In de jaren dertig van de 19de eeuw werd voor het eerst synthetische smaragd vervaardigd. Heden ten dage wordt synthetische kristalaangroei gerealiseerd met een hydrothermale methode of een proces van gesmolten verdunningsmiddel. Synthetische kristallen vertonen een sterke gelijkenis met de kristallen in natuurlijke smaragd.

Korte literaire verhandelingen over één onderwerp, waarin de auteur dikwijls een persoonlijk standpunt verwoordt.

Schrijvers van korte literaire verhandelingen over één onderwerp, waarin de auteur dikwijls een persoonlijk standpunt verwoordt.

Verwijst naar de stijl van de artistieke voortbrengselen in Etrurië, het tegenwoordige Toscane en een deel van Umbrië, van de 7de tot de 3de eeuw v. Chr. Tot de kunstwerken van deze cultuur, deels herkenbaar aan de overdadige grafheuvels, behoren bronzen spiegels en stenen grafkisten, muurschilderingen, en beelden in terracotta en brons die zich van de Griekse archaïsche stijl onderscheiden door hun levendige suggestie van beweging en verfijnde versiering. Tot de ontwikkelingen in de architectuur behoren de bouw van leemstenen en houten tempels, gedecoreerd met dakpannen en standbeelden in terracotta. In sommige classificatiesystemen begint de Etruskische cultuur al met de Villanovastijl, die voor het eerst op het Italiaanse schiereiland wordt aangetroffen in de 9de eeuw v. Chr.

Taalkundige die gespecialiseerd is in de geschiedenis en oorsprong van woorden.

Het bestuderen van de geschiedenis van een bepaald woord of onderdeel van een woord of van historische taalkundige veranderingen.

Genus van meer dan 700 soorten groenblijvende bomen die inheems zijn in Australië, Nieuw-Zeeland, Tasmanië en de nabijgelegen eilanden, maar die tegenwoordig worden gehouden in veel subtropische locaties in de hele wereld, onder meer in Californië, Spanje, Zuid-Amerika, India en Zuid-Afrika. Eucalyptushout gebruikt men voor bouwwerken, papier en andere doeleinden. De schors bevat veel tannines en wordt gebruikt voor de productie van leer. Uit droge bladeren van verschillende soorten uit dit genus wint men eucalyptusolie.

Een filosofie die is gebaseerd op de overtuiging dat het menselijk bestaan onverklaarbaar is. Existentialisme hecht vooral belang aan de bijzonderheid en de isolatie van het individu in een vijandige en onverschillige wereld, aan keuzevrijheid en aan verantwoordelijkheid voor eigen handelingen.

Middelen of strategieën om het geheugen te helpen, zoals versjes, rijmwoorden of beelden.

Wordt gebruikt voor precieze reproducties, meestal met dezelfde afmetingen als het origineel, vooral bij boeken, documenten, drukken en tekeningen. Tegenwoordig wordt er vaak fotografisch gereproduceerd; in het verleden gebeurde dit vaak door middel van graveren of andere drukprocessen.

De beukenorde van tweezaadlobbige houtige bloeiende planten, die bijna 1900 soorten in 55 genera omvat. Fagales vertegenwoordigen een aantal van de belangrijkste gematigde bladverliezende of groenblijvende bomen op beide halfronden, zoals eiken, beuken, walnoten, Carya en berken. De orde der Fagales omvat acht families: Betulaceae, Fagaceae, Juglandaceae, Casuarinaceae, Nothofagaceae, Myricaceae, Rhoipteleaceae en Ticodendraceae.

Verwijst naar populair 18de-eeuws gebruiksaardewerk waarbij de inscripties deel uitmaken van de decoratie, vandaar de naam, die 'pratend faience' betekent. Veel van dit aardewerk werd vervaardigd in het Franse Nevers, en het betreft hoofdzakelijk borden, kannen en kommen. Bij de inscripties gaat het onder meer om de namen van de eigenaar, familiewapens, vrijmetselaarssymbolen, verwijzingen naar poëzie, liederen of spreekwoorden, en de data van verjaardagen, jubilea of andere thema's.

Stof in kettingribsbinding, oorspronkelijk van zijde, maar tegenwoordig ook van wol, katoen en synthetische vezels. Het wordt gekenmerkt door lichte platte ribbels in de inslag en gebruikt voor bijvoorbeeld mantelpakken en jurken, hoeden, garneersels en stoffering.

Verwijst naar de stijl van kunstvoorwerpen zoals voortgebracht in Falerii, het tegenwoordige Civita Castellana in Centraal-Italië, dat voornamelijk bekend is als belangrijk centrum van roodfigurig aardewerk in de 4e eeuw v. Chr. Tot de gevonden kunstvoorwerpen behoren roodfigurige vazen die zijn gemaakt door de Schilder van Aurora en de Schilder van Nazzano.

Verwijst naar de opperste heersers van het oude Egypte, die werden beschouwd als koningen en goden. De term is afgeleid van het Egyptische woord 'per-aa', dat 'groot huis' betekent en oorspronkelijk naar het koninklijk paleis verwees. De term werd als synoniem of uiting van eerbied voor de Egyptische koning gebruikt in het Nieuwe Rijk vanaf de Achttiende Dynastie (1539-1292 v. Chr.). In het moderne taalgebruik wordt de term in het algemeen gebruikt om te verwijzen naar alle Oudegyptische koningen, ongeacht wanneer zij heersten.

Verwijst naar de kunst en architectuur die is verbonden met de islamitische Berberdynastie met dezelfde naam die regeerde in Ifriqiya (in het tegenwoordige Tunesië) van 909 tot 972 en in Egypte van 969 tot 1171. De afkomst van de Fatimids, die behoorden tot de Shi'a-sekte, ging terug tot Fatima, de dochter van Mohammed. De Fatimids hadden vele rivalen met wie ze de strijd moesten aangaan. Daarnaast hadden ze te maken met de Kruisvaarders. Fatimid-kunst is opmerkelijk vanwege het internationale karakter: deze kunst slaat een brug tussen het oosten en het westen van de islamitische wereld en stond open voor de Hellenistische erfenis van het Mediterrane gebied en voor sommige ideeën van de christelijke machten uit het noorden. Hoewel Fatimid-kunstenaars materialen en technieken bleven gebruiken die werden ontwikkeld door de Tulunids, werd de abstractie waarmee de Tulunids graag werkten, vervangen door belangstellend verkennen van de traditie van figuratieve representatie die was overgenomen vanuit Irak. Schilderkunst, boekillustraties, hout- en ivoorsnijwerk en glas-, keramiek- en textielontwerp zijn voorzien van figuratieve decoratie die ongeëvenaard is in contemporaine islamitische kunst. Belangstelling voor naturalisme is eveneens evident. De iconografie van Fatimid-kunst is vaak schatplichtig aan Abbasid-hofkunst. Tegelijk met de ontwikkeling van figuratieve tradities werden ook ontwerpen ontwikkeld die waren gebaseerd op oneindige systemen van lineaire patronen; deze vorm van ornamentatie werd een van de meest succesvolle vormen van abstracte islamitische kunst. Figuratieve kunst was ongepast voor religieuze gebouwen, die in plaats daarvan werden versierd met een krachtige nieuwe stijl van beeldhouwen die gewoonlijk werd gekenmerkt door elegante inscripties in een karakteristieke vorm van Koefisch schrift, versierd met bladvormige en bloemelementen. Een tritonshoornschelpmotief dat bekend is uit de late oudheid, was populair bij de Fatimids, zoals te zien is op de façade van de moskee van al-Akmar. Er is niets bewaard gebleven van de twee Fatimid-paleizen die in het centrum van Caïro stonden, maar verhalen over deze paleizen getuigen van hun pracht.

Term die van de 17de tot de 19de eeuw in Engeland werd gebruikt voor volksboeken, meestal bestaande uit acht pagina's en soms voorzien van een met een houtgravure vervaardigde titelpagina, met daarin liederen, gedichten, kinderliedjes en verhalen. De boektitels bevatten vaak het Engelse woord 'garland' ('festoen').

Verwijst naar kant gemaakt op basis van fijn geknoopt gaas met vierkante of ruitvormige mazen; het gaas wordt op een raamwerk gespannen en geborduurd; deze techniek is van oude oorsprong. Het gaas wordt vaak gemaakt door een op een langwerpige schietspoel gewonden draad over een maas- of maatstok, die de grootte van de maas bepaalt, in een tevoren gemaakte ruit of vierkant te leiden; de draad wordt op zijn plaats gehouden met een soort vissersknoop. Voor het borduurwerk op het gaas kunnen verschillende steken worden gebruikt, waaronder vaak stopsteken en inslagen. De term is afgeleid van het Franse woord ‘filet’ (‘netwerk’).

Te gebruiken voor makers van persoonlijke, zelfstandig geproduceerde films, die verantwoordelijk zijn voor het ontwerp, de sponsoring en uitvoering van alle aspecten van de film.

De mensen die de supervisie en controle hebben over alle aspecten van de productie van films. Bij commerciële films is de producent eindverantwoordelijk voor het succes of falen van een film.

Mensen die de eindverantwoordelijkheid hebben voor alle creatieve en technische aspecten van een film.

Verwijst naar de internationale avant-gardestroming in kunst en literatuur die officieel werd opgericht in 1962 en actief bleef gedurende de gehele jaren 60 en 70. De beweging ontleende haar naam aan het Italiaanse woord voor ‘vloeiend’ en wilde de wereld zuiveren van burgerlijke, commerciële en professionele kunst. De stijl wordt gekenmerkt door de creatie van multimediale en intermediale werken die werden gebruikt in straatkunst, gebeurtenissen en concerten.

Blaasinstrumenten met conische boring, wijd uitlopende klankbeker, trechtervormig mondstuk en een slanke buis in een wijde ronde spiraal gebogen; tegenwoordig ook voorzien van ventielen, meestal zo geplaatst dat ze met de linkerhand kunnen worden bespeeld.

Gebieden van verantwoordelijkheid waarin activiteiten worden uitgevoerd om een doel te bereiken.

Bibliografieën met noten die aan de trefwoorden zijn toegevoegd om het onderwerp en de omschrijvingen van de trefwoorden te verhelderen, te evalueren of aan te vullen.

Verwijst naar districten of provincies die worden bestuurd door een onderkoning: een persoon die optreedt als vertegenwoordiger van de soevereine vorst of koning. De gebieden van een onderkoning bevinden zich vaak in grensstreken of in provincies die op grote afstand van de centrale machtszetel zijn gelegen.

Een gecontroleerd vocabulaire is een georganiseerde rangschikking van woorden en zinsdelen bedoeld voor het indexeren van content en/of het ophalen van content middels browsen of zoekopdrachten. Meestal bevat een dergelijk vocabulaire voorkeurstermen en termvarianten, en betreft het een beperkt of specifiek gebied. Gecontroleerd vocabulaire is een breder begrip dan geautoriseerde termenlijst, aangezien een dergelijk vocabulaire zowel geautoriseerde termenlijsten als andere gecontroleerde terminologielijsten omvat.

Een gecontroleerde trefwoordenlijst is een eenvoudige lijst met termen die gebruikt worden voor terminologiebeheer. Een goed opgebouwde gecontroleerde trefwoordenlijst dient aan de volgende eisen te voldoen: iedere term moet uniek zijn; alle termen moeten tot dezelfde klasse behoren; de betekenis van termen mag elkaar niet overlappen; de termen moeten dezelfde mate van granulariteit/specificiteit bezitten; de termen moeten alfabetisch of in een andere logische volgorde zijn gerangschikt.

Schriftelijke of mondelinge composities die worden gekenmerkt door gecomprimeerde formuleringen, door woorden die zowel omwille van hun klank en suggestieve kracht als hun betekenis zijn gekozen, en door het gebruik van literaire technieken zoals gestructureerd metrum, natuurlijke cadansen, rijm of beeldspraak.

Techniek van het decoreren van sieraden waarbij minutieuze korreltjes goud of zilver worden aangebracht op een voorwerp van hetzelfde metaal. Vroeger werd dit gedaan zonder het gebruik van een soldeermiddel, tegenwoordig wordt dit mét een soldeermiddel gedaan.

Verwijst naar de school in het Tibetaanse boeddhisme die in 1409 is begonnen toen Tsongkapa (1357-1419) het klooster Riwo Ganden stichtte. Als laatste van de grote scholen is Gelug ook de grootste geworden. De dalai lama en de panchen lama zijn beiden lid van deze school. De Kadampa, de oudste orde van het Tibetaanse boeddhisme, is erin opgegaan. De Gelug is sinds de 17de eeuw de overheersende school en heeft een enorme politieke macht gehad van de tijd van de vijfde dalai lama, die heerser van Tibet werd, tot de Chinese inval van 1951. De leden hechten waarde aan eruditie en organiseren regelmatig debatten tussen vertegenwoordigers van tegengestelde filosofische standpunten. Dogmatiek en logica worden beschouwd als hulpmiddelen om verlossing te bereiken omdat het continuüm van een persoon wordt gezien als een cognitieve en lumineuze energie die kan worden gezuiverd door meditatie en contemplatie. De school staat bekend om het rigoureuze onderwijssysteem dat bestaat uit een aantal klassen die een monnik moet doorlopen; de meest begaafde leerlingen gaan op voor de graad van Geshe ('professor'), waarvoor zij 24 jaar moeten studeren. De nadruk ligt op kloosterdiscipline (vinaya), celibatair leven, onthouding van bedwelmende middelen en geweldloosheid. Tantristische lessen worden daarom aangepast aan de celibataire leefstijl en zijn alleen beschikbaar voor hen die eerst de theorie onder de knie hebben gekregen. Aanhangers worden vaak ‘geelkappen’ genoemd vanwege de gele kappen die Tsongkapa aan de Gelug-monniken voorschreef om zich te onderscheiden van Nyingma-monniken, die rode kappen dragen. De school heeft met centra in Europa en de Verenigde Staten ook veel weerklank gevonden buiten Tibet. Het hoofdkwartier staat in Dharmasala in het noorden van India, waar met een ambitieus uitgeefproject wordt getracht de Tibetaanse teksten te conserveren en te verspreiden.

Verwijst naar een techniek waarbij touwtjes of dikke garens worden geknoopt tot een grof soort kant of tot decoratieve franje. Het wordt doorgaans uitgevoerd met behulp van een gevuld kussen op een houten lijst waarop de knoopdragende steuntouwen of de zoom van een stuk stof worden vastgezet. Vanaf de zoom of een lijn met knoopdragende touwen worden lange garens of touwen met knopen vastgezet en de lange garens worden vervolgens aan elkaar geknoopt met diverse knopen om zo patronen of ontwerpen te vormen. Tijdens het werken kunnen pennen worden gebruikt om de garens op het kussen vast te zetten. De techniek werd in het 19e-eeuwse Genua (Italië) ontwikkeld, maar de term is afgeleid van het Turkse woord voor 'handdoek' omdat het proces is geïnspireerd op de decoratieve franje op Turkse handdoeken en andere stoffen. het is ook gebaseerd op de technieken van 16de-eeuwse Italiaanse handwerkslieden bij het maken van 'punto a groppo'.

Hal of veranda die men passeert bij het binnengaan van een Japans gebouw, waar men wordt begroet door de gastheer of -vrouw en waar men de schoenen kan uitdoen. Vroeger gebruikte men deze term alleen voor alkoven in zenboeddhistische tempels, maar tegenwoordig wordt de term gebruikt voor alle soorten ontvangstruimtes. Ze zijn meestal versierd met schilderingen.

Het vormen of produceren van letters om ideeën vast te leggen die worden uitgedrukt door karakters of woorden, of door ideeën over te brengen door zichtbare tekenen.

De letters van een woord of regel spatiëren; ze enigszins en gelijkmatig spreiden met het oog op het visuele effect.

Plechtige verklaringen, meestal mondeling afgelegd door een getuige onder ede als antwoord op een ondervraging door een advocaat of een gemachtigde functionaris en teruggebracht tot een geschreven stuk.

Iets, bijvoorbeeld stof of papier, over zichzelf heen buigen. De term wordt ook als meervoudsvorm gebruikt van het zelfstandig naamwoord 'vouwen' waarmee de delen die over elkaar zijn gevouwen worden aangeduid. Gebruik 'plooien' voor de ribbels of rimpels die door het vouwen ontstaan. Gebruik het adjectief 'opvouwbaar' voor voorwerpen die zijn ontworpen om klein te worden opgevouwen.

Plat glas dat wordt gebruikt voor praktische doeleinden. Tegenwoordig worden ook massieve of holle blokken vervaardigd van glas voor het bouwen van muren. Het decoreren van glas vindt plaats met behulp van ets-, zandstraal- of andere technieken.

Korte verklaringen, vertalingen of omschrijvingen tussen de regels of in de marge van een tekst van woorden of uitdrukkingen die als bijzonder moeilijk worden beschouwd.

Alfabetische lijsten van woorden en hun betekenissen, meestal in een gespecialiseerd gebied en vaak deel van een groter geheel; over het algemeen zijn uitspraak en etymologische informatie niet inbegrepen.

Vlaggen die zijn opgehangen aan een dwarsbalk of frame dat op een paal is gezet, vaak met twee of drie wimpels of vaandels of anders vierkant van vorm, die vroeger werden gebruikt als standaarden tijdens gevechten of tijdens processies van militaire leiders, prinsen, steden en republieken. Dit werd vooral gedaan in Italië en door gildes en groepen die aan de kerk waren verbonden. Wordt tegenwoordig ook gebruikt door vakbonden.

Verwijst naar benoemde of gekozen functionarissen in verschillende bestuurslichamen, die het hoogste gezag vertegenwoordigen. In de Verenigde Staten verwijst de term naar het hoofd van de uitvoerende macht in elk van de staten, in het Britse Gemenebest naar de vertegenwoordiger van de kroon in een lidstaat of afhankelijk gebiedsdeel.

Verwijst in de archeologie en kunstgeschiedenis naar vluchtige krabbels of pictogrammen op muren, stenen of andere oppervlakken. In de context van oude Griekse vaasschilderingen verwijst de term naar merktekens, doorgaans handelsmerken, die in de keramiek zijn gekerfd, meestal aan de onderkant van de voet van de vaas. Tegenwoordig is de term van toepassing op humoristische, satirische, obscene of bendegerelateerde geschriften of tekeningen die anoniem op openbare plaatsen worden aangebracht.

Personen die de illustraties en opmaak ontwerpen en creëren, met inbegrip van woorden en afbeeldingen, voor visuele media zoals boeken, tijdschriften, kranten, posters, televisie en verpakkingen.

Het voorbereiden en creëren van woorden en beelden voor commerciële toepassingen zoals de productie van boeken, posters, reclame en verpakkingen.

Verwijst tegenwoordig naar de kunst van het drukken en illustreren. Verwees vroeger in bredere zin naar de meeste tweedimensionale kunsten op papier, panelen of canvas, inclusief de schilderkunst.

Zij die zich bezighouden met het bestuderen of beoefenen van de grammatica, de studie van de regels van een taal die bepalend zijn voor klanken, woorden, zinnen en andere elementen, inclusief hun structuur, combinaties en interpretaties.

Verwijst naar een fase in de hoog-paleolithische vervaardiging van stenen gereedschap, die wordt aangetroffen in Italië, Frankrijk en Rusland. Aanvankelijk werd aangenomen dat het een late fase van de Aurignacien-cultuur betrof, maar tegenwoordig wordt het Gravettien beschouwd als gedeeltelijk samenvallend met het hoog-Perigordien. Het kan in verband worden gebracht met de Cro-Magnonmens en wordt gekenmerkt door de paardenjacht in het westen en de mammoetjacht in het oosten, het gebruik van rode oker als kleurstof en de vervaardiging van Venusfiguren, sierraden en verschillende werktuigen. De Gravettien-nijverheid verschilt van die van het Aurignacien in het gebruik van zogenaamde pijlbladen: werktuigen die zijn vervaardigd met een afwerktechniek waardoor er één botte kant ontstaat. De Gravettien-nijverheid in Rusland wordt vaak aangeduid als Oost-Gravettien.

Verwijst naar een regionale school van Pahari-miniatuurschilderkunst die wordt geassocieerd met het kleine vorstendom Guler in het oosten van het heuvelgebied van Pahari. In de 18de en 19de eeuw leefden er in Guler een aantal kunstenaarsfamilies die tot de begaafdste van de regio behoorden. De destijds heersende dynastie diende het Mogolrijk, iets wat duidelijk terug te zien is in de ontwikkeling van de schilderkunst in Guler, aangezien schilderijen vaak werden uitgewisseld of geschonken. De familie Pandit Seu (begin 18de eeuw) was een vooraanstaande kunstenaarsfamilie die oorspronkelijk uit Guler afkomstig was, evenals de familie Dhumun en Purkhu. Pandi Seu zelf was mogelijk verantwoordelijk voor de versmelting van de intensiteit van de Pahari-kunst met het naturalisme en de atmosferische effecten van de Mogols, later vaste stijlkenmerken van de Guler-schilderkunst. Ook latere kunstenaarsfamilies lieten zich beïnvloeden door Pandit Seu, en zijn mogelijk verre verwanten. Wellicht trokken Guler-kunstenaars naar Chamba en Kangra toen hun families groter werden en er steeds meer opdrachten van buiten Guler kwamen.

Hout van de boom behorende tot het genus Carpinus van de berkenfamilie. Het kent allerlei toepassingen. Oorspronkelijk werd het gebruikt voor gedraaide en machinaal bewerkte onderdelen van windmolens. Tegenwoordig wordt het gebruikt voor het maken van poolkeus, trommelstokken en toetsmechanismen van piano's.

Verwijst naar kunst en architectuur die is verbonden met de islamitische Hafsid-heersers van Tunis die een van vier regionale machten waren die opkwamen in de Maghrib na de ineenstorting van het Almohad-rijk in 1212. De Hafsids regeerden in het oostelijk gebied van Noord-Afrika. Belangrijke centra waren de kuststeden van Tunis, Sousse en Sfax. Hafsid-cultuur is een ontmoeting van oost en west: de vele Spaanse vluchtelingen in de regio brachten hun artistieke tradities met zich mee en de Hasfids onderhielden tevens nauwe banden met de mammelukken van Egypte. De Hafsids waren verantwoordelijk voor het introduceren van de madrasa bij de Maghrib en er werden er vele gebouwd, evenals talrijke moskeeën. De Hafsids, die zichzelf zagen als verdedigers van het islamitische geloof, gaven ook opdracht tot het vervaardigen van veel opmerkelijke religieuze manuscripten.

Verwijst naar de stijl van het steengoed dat vanaf het begin van de 17de eeuw werd gefabriceerd in de provincie Nagato, de tegenwoordige prefectuur Yamaguchi. Tot 1668 werden de producten Matsumoto- of Fukawa-aardewerk genoemd. De stijl kenmerkt zich door compact gevormde kommen, meestal voor thee. De kommen zijn gevlamd van voet tot lip, hebben een soms ingekeepte voetrand en zijn voorzien van semi-transparant veldspaathoudend glazuur.

Kleine bedrukte bladen, en later kaarten, met handelsadvertenties erop, vaak ook met een gegraveerde illustratie. Geproduceerd van de 17e tot en met de 19e eeuw. Voor later gemaakte kaarten met de naam en het adres van een bedrijf en de naam van de vertegenwoordiger erop, die zijn bedoeld ter informatie en niet zozeer als advertentie wordt 'naamkaartjes' gebruikt. Voor later gemaakte kaarten die verspreid worden om te adverteren wordt 'reclamekaarten' gebruikt en voor later geproduceerde kaarten die voornamelijk worden geproduceerd voor verzameldoeleinden, met of zonder reclame, gebruik 'verzamelkaarten'.

Aanduiding voor namen, symbolen, figuren, letters, woorden of andere tekens die door een fabrikant of een handelaar worden gekozen en gebruikt om zijn goederen in de handel te brengen en ze te onderscheiden van die van anderen. Meestal staan ze geregistreerd bij een overheidsinstantie waardoor de exclusiviteit van het teken wordt gewaarborgd en de eigenaar ervan de enige is die het mag voeren. Gebruik 'dienstmerken' voor soortgelijke figuren waarmee diensten in plaats van producten worden onderscheiden. Gebruik 'woordmerken' of 'logo's' voor grafische figuren die zijn afgeleid van handelsmerken.

Het met de hand vormen van letters en woorden.

Boeken die zijn bedoeld zijn om te leren spellen. Vaak wordt hierin gebruik gemaakt van lijsten speciaal gekozen woorden en soms bevatten ze ook oefeningen.

Verwijst naar schilderijen, beeldhouwwerken, grafische kunst en architectuur die in het recente verleden of het heden zijn vervaardigd. Het verschil met moderne kunst is dat de term 'hedendaagse kunst' niet de betekenis van een niet-traditionele stijl in zich draagt, maar uitsluitend verwijst naar de periode waarin een werk is gemaakt. De begrippen 'modern' en 'hedendaags' zijn dan ook impliciet aan verandering onderhevig. Het woord 'hedendaags' wordt soms in specifiekere zin gebruikt om de kunst tussen circa 1960 of 1970 en nu aan te duiden.

Kleine beeldjes gesneden uit groen nefriet die de Maori's van Nieuw-Zeeland dragen als hangers. Het zijn vruchtbaarheidssymbolen met de vorm van een menselijke foetus. Traditioneel worden ze alleen gedragen door vrouwen en gaan ze over van generatie op generatie. Tegenwoordig produceert men ook kunststof hei tiki's in massa als souvenirs of talismans voor toeristen.

Verwijst naar de Japanse stijl en periode die zich ontwikkelde van 794 tot 1185 n. Chr. en samenviel met de verplaatsing van de hoofdstad naar Heian (het tegenwoordige Kyoto) en de opkomst van het tantristisch boeddhisme, afkomstig uit China. De stijl wordt gekenmerkt door de nadruk op mandala’s in beelden en de komst van nieuwe figuurtypen, zoals boeddha’s met een kroon en sieraden, en godheden met meerdere ledematen en woeste gezichtsuitdrukkingen om bovennatuurlijke krachten aan te geven. De architectuur uit deze periode wordt gekenmerkt door grote woonhuizen gebouwd op rechthoekige stukken land. Deze huizen bestaan uit paviljoens en zalen, verbonden met overdekte gangen en omheind met aarden muren.

Snel groeiende kruidachtige eenjarige plant met stengels die tot 5,5 meter hoog worden. Waarschijnlijk inheems in Zuid-Azië, hoewel de exacte oorsprong onbekend is. Tegenwoordig een wijdverspreide plant.

Korte cilindrische rietinstrumenten uit Japan, met een dubbel riet, conische boring, zeven toongaten aan de voorkant, twee duimgaten aan de achterkant en een bamboe ring die het riet beschermt. Ze komen oorspronkelijk uit China en zijn sinds de 8e eeuw bekend in Japan. Voorheen werden ze van hardhout, been of hoorn gemaakt, tegenwoordig meestal van bamboe dat aan de binnenkant is gelakt.

Verwijst naar de reeks uiterst diverse geloven en gebruiken die in het algemeen verwijzen naar de Indiase beschaving en cultuur van de afgelopen tweeduizend jaar. De religie heeft een sterke invloed op de Indiase kunst, literatuur, maatschappij en politiek. Het hindoeïsme omvat diverse religieuze geloven en gebruiken en in plaats van andere goden, andere godsdiensten en andere religieuze concepten als fout of onverenigbaar te zien, worden de hoogste goddelijke machten gezien als elkaar aanvullend. De religieuze waarheid wordt niet gezien in dogmatische termen aangezien wordt geloofd dat de waarheid alle woordelijke definities overstijgt. In plaats van op een reeks doctrines ligt de nadruk op de juiste manier van leven (dharma). Er zijn aanzienlijke verschillen per regio. In de meeste vormen van het hindoeïsme ligt de nadruk op het concept van reïncarnatie of zielsverhuizing; de bevrijding (moksha) van de cyclus van samsara is het uiteindelijke spirituele doel van hindoes. Brahma, Visjnoe en Shiva zijn de belangrijkste hindoeïstische godheden en vormen gezamenlijk een drie-eenheid, de Trimurti. Verder is er een groot aantal lagere goden. Het hindoeïsme heeft geen specifieke oprichter of ontstaansmoment en er is geen centrale autoriteit. De hindoeïstische literatuur is erg rijk en gevarieerd en geen enkele specifieke tekst wordt als gezaghebbend beschouwd. De Veda's, die afkomstig zijn uit de Vedische periode (ca. 1200-500 v. Chr.), zijn de oudste overgebleven geschriften. Religieuze wetboeken en heldendichten zoals de Ramayana en de Mahabharata zijn altijd erg invloedrijk geweest.

Genus van één soort, H. mancinella. Vroeger dacht men dat dit genus verschillende soorten bevatte, maar in de meeste classificaties beschouwt men die tegenwoordig als één veelvormige soort (één enkele soort met meerdere vormen).

De studie van de ontwikkeling of verandering van woorden, spraak en van taal of taalgroepen door de tijd heen.

In vroegere classificaties benaming voor een grote stam zoogdieren die alle hoefdieren omvatte. Tegenwoordig zijn de betreffende soorten verdeeld over de orde Perissodactyla (onevenhoevigen) en Artiodactyla (evenhoevigen).

Wordt gebruikt voor gebieden binnen objecten waar convergerende lijnen of vlakken samenkomen. Als bijvoeglijk naamwoord dat de plaats van iets in of bij de hoek van iets beschrijft wordt 'hoek' (Kenmerken en Eigenschappen) gebruikt.

Kleine meubels waarin men de heilige oliën bewaart en die in een muur zijn ingebouwd of daaraan zijn bevestigd, dicht bij het altaar, in de doopkapel of in de sacristie. Op de deur, die men op slot moet houden, staan soms de woorden ���Olea Sancta'.

Vrouwen die verantwoordelijk zijn voor de huishoudelijke zaken in instituten zoals ziekenhuizen, scholen en gevangenissen.

Blokken hout waarop ontwerpen, woorden, of andere afbeeldingen worden gesneden, om af te drukken. Meestal als reliëf beelden, hetzij op papier, stof, of ander materiaal.

Verwijst doorgaans naar de wettelijke en sociale verbintenis van een man en vrouw als echtgenoten, hoewel de term tegenwoordig ook wordt gebruikt voor de verbintenis van een homoseksueel stel. Gebruik 'bruiloften' voor de huwelijksvoltrekking of -ceremonie. De term wordt soms gebruikt om in algemene zin te verwijzen naar een nauwe of intieme relatie, die niet beperkt is tot mensen.

Term die in 1965 is bedacht door Ted Nelson, als omschrijving van een willekeurige verzameling tekst- of beeldgegevens die niet in een vaste volgorde hoeven te worden bekeken. Tegenwoordig wordt de term specifiek gebruikt met betrekking tot het World Wide Web.

Conventionele afbeeldingen of symbolen die voor idee of een ding staan, en niet het feitelijke object dat is afgebeeld. Vaak correspondeert het niet met een specifiek woord in de geschreven taal.

Verwijst naar de kunst en architectuur die is verbonden met de islamitische dynastie met deze naam die heerste in Marokko van 789 tot 985; de Idrisidische dynastie was de eerste islamitische dynastie die een onafhankelijke staat vestigde in Marokko en speelde een belangrijke rol bij de islamisering van Marokko. Islamitische stedelijke cultuur verscheen in Marokko gedurende de Idrisidische periode. Idris I, een afstammeling van Mohammed, stichtte de dynastie en ook de stad Fez. Fez werd de hoofdstad tijdens de heerschappij van zijn zoon, Idris II, en floreerde als een handelscentrum en als een religieus en intellectueel centrum onder het patronaat van Idris II. De Idrisids waren verantwoordelijk voor het ontwerp van het oude stadscentrum en de verdeling van de stad in twee afzonderlijke gebieden (voor de Kairouani's en de Andalusiërs), gescheiden door de rivier Fas. Helaas zijn fysieke overblijfselen uit deze periode beperkt. De Idrisids bouwden in Fez wat nu de Qarawiyyin-moskee is, maar alleen in de kern ervan zijn Idrisid-elementen bewaard gebleven. De tombe van Idris I bij Moulay Idris in de buurt van Volubilis (dat na 788 tot de hoofdstad van Idris I werd gemaakt) en die van Idris II in Fez worden beschouwd als de heiligste graftomben in Marokko; beide tomben werden in de 18de eeuw volledig herbouwd.

Verwijst naar de cultuur van de tegenwoordige staat India, of in bredere zin naar de culturen die tot ontwikkeling kwamen op het subcontinent India, dat wordt begrensd door de Arabische Zee, de Indische Oceaan, de Baai van Bengalen en het Himalayagebergte. De term kent overigens een nog ruimere betekenis en verwijst dan naar de culturen van India, Oost-Indië en het voormalige Brits-Indische rijk. Voorheen kon de term ook in minder specifieke zin verwijzen naar iedere oosterse of Aziatische cultuur.

Afbeelding van een hand met een gestrekte wijsvinger die men bij teksten in de kantlijn zette om de aandacht te vestigen op opmerkelijke passages, met name van de twaalfde tot de achttiende eeuw in de westerse wereld. Tegenwoordig gebruikt men de index als een typografisch symbool voor hetzelfde doel in teksten of op internet, maar ook als opsommingsteken en in andere contexten.

Geautomatiseerde informatiediensten die rechtstreeks of op grond van verwijzingen uit gegevensbronnen gegevens zoeken, localiseren en opvragen uit elektronisch opgeslagen databanken als antwoord op vragen van gebruikers. Men geeft de voorkeur aan 'on line referentiediensten' voor met name die diensten die zorgen voor directe antwoorden op vragen van gebruikers of die zorgen voor directe toegang tot bronnen die de nodige gegevens bevatten.

De eerste letter van ieder woord van een naam (van een persoon of een organisatie) waarmee naar de drager van die naam wordt verwezen.

Personen die een kunstwerk of literair werk opdragen op een minder formele manier dan door middel van een opdracht. Wordt ook gebruikt voor personen die woorden of symbolen op een oppervlakte tekenen, voornamelijk op een duurzame of opmerkelijke wijze.

Wordt gebruikt voor documenten waarin de stukken van verschillende rechtsgebieden van een overheid zijn vertegenwoordigd.

Musea die in het bezit of beheer zijn van vertegenwoordigers uit meerdere landen of die zijn gespecialiseerd in tentoonstellingen uit meerdere landen.

Genus dat circa 300 soorten bloeiende planten omvat. De naam is afgeleid van het Griekse woord voor regenboog, waarmee wordt verwezen naar de grote kleurenvariëteit van de bloemen binnen deze soort. Irissen zijn inheems in Europa, Noord-Afrika en gematigde delen van Azië en Amerika. De meeste soorten hebben knolachtige (minder vaak bolvormige of vezelige) wortels, zwaardvormige equitante bladeren en opzichtige bloemen.

Middel dat wordt gebruikt in verbale of geschreven vorm, waarbij de echte en werkelijke betekenis of bedoeling verborgen wordt gehouden of wordt tegengesproken door de letterlijke betekenis van de woorden. Wordt ook gebruikt bij het construeren van dramatische situaties, waarbij er iets anders gebeurt dan wordt verwacht.

Grote gevlekte katachtige die tegenwoordig alleen nog maar voorkomt in Afrika ten zuiden van de Sahara en in het noorden van Iran. De vacht is lichtgeel met kleine zwarte stippen. Het dier heeft een lange ruggengraat, lange poten en efficiënte interne organen, waardoor het een snelheid kan bereiken van 110 km/u.

Het Nederlands kent het zelfstandig naamwoord 'jade' om een object van jade aan te duiden niet. Gebruik daarom liever de materiaalbenaming in combinatie met de objectbenaming: 'jade' + 'beeldhouwwerken'.

Verwijst naar een regionale school van Pahari-miniatuurschilderkunst die wordt geassocieerd met de staat Jammu in het heuvelgebied van Rajput, ooit de machtigste groep staten ten westen van de rivier de Ravi, het heuvelgebied van Pahari. In de loop der jaren hebben er verschillende visies bestaan op Jamma als centrum van schilderkunst. Sommige schilderkunst die oorspronkelijk als vroeg Jammu-werk werd beschouwd, wordt tegenwoordig bij de Basohli-school ingedeeld. De schilderkunst in Jammu uit het midden van de 18de eeuw wordt in verband gebracht met Nainsukh, een belangrijk Pahari-schilder. De 'Bahu Shangri Ramayana' (circa 1710) maakt deel uit van de grote reeksen schilderijen die in de Pahari-heuvels werden geproduceerd. Kenmerkend voor dit geïllustreerde epos zijn de heldere kleuren, het zwierige ontwerp en de ingenieuze compositie. De stijl was evenwel een kort leven beschoren, aangezien de naturalistische stijlen overal in het Pahari-heuvelgebied in opmars waren. Na de vestiging van de machtige Dogra-dynastie onder Gulab Singh, halverwege de 19de eeuw, groeide Jammu uit tot een voornaam centrum van schilderkunst dat veel kunstenaars van buiten aantrok. Schilders uit Guler, Kangra en de hoogvlakten van Punjab werkten eveneens voor de Dogra-heersers, maar gebruikten oudere schilderstijlen. Halverwege de 20ste eeuw kwam er een einde aan de traditionele Jammu-schilderkunst.

Verwijst naar de grootste richting binnen het Japanse boeddhisme. Jodo Shinshu werd gesticht door Shinran (1173-1262) en georganiseerd door Rennyo (1414-1499) en is gebaseerd op een simpele maar wel exclusieve toewijding aan Amida. Shinran, een leerling van Honen, was radicaler dan zijn leermeester en geloofde dat Amida’s genade van belang is voor een goed mens en daarom nog relevanter is voor een zondig mens. Vertrouwen op Amida is alles wat er nodig is voor bevrijding. Slechts één oprechte recitatie van de 'nembutsu' is nodig om te worden wedergeboren in het Zuivere Land van Amida. De nembutsu wordt veeleer beschouwd als een uiting van dankbaarheid dan als een smeekbede om vertrouwen. Dit en andere aspecten van Jodo Shinshu (bijvoorbeeld dat het een lekenbeweging is zonder monniken of kloosters) maakten de beweging uiterst populair. Zij raakte in de 17de eeuw verdeeld in twee facties, de Otani en de Honganji. Beide zijn tegenwoordig nog altijd invloedrijk en populair en hebben hun hoofdtempels in Kyoto.

Wordt gebruikt voor kaarten die door verkopers of fabrikanten worden verspreid om reclame te maken voor een product, soms als extraatje bij hun product. Voor kleine bedrukte bladen of kaarten met handelsadvertenties, gebruikt van de 17e tot en met de 19e eeuw, wordt 'handelskaarten' gebruikt. Voor later gemaakte kaarten, met de naam en het adres van een bedrijf en de naam van de vertegenwoordiger erop, die zijn bedoeld ter informatie en niet zozeer als advertentie wordt 'adreskaartjes' gebruikt. Voor latere kaarten die vooral uitgegeven zijn om te worden verzameld, met of zonder advertenties, gebruik 'verzamelkaarten'. Voor kaarten bestemd om te worden opgehangen als openbare advertentie, gebruik 'posters' of de specifiekere termen daarvan.

Familie van 243 genera en ten minste 4225 soorten kruiden, struiken en bomen die veel voorkomen in de tropen, maar die men ook vindt in andere gebieden, behalve de allerkoudste. Katoen (Gossypium) is economisch het belangrijkste genus. Verschillende soorten uit het genus Hibiscus produceren vezels die van minder groot belang zijn. De groene vruchten van de okra (H. esculentus) worden gekookt en gegeten. De gom die sommige soorten afscheiden, gebruikt men in bepaalde zoetigheden en voor andere doeleinden. Al lange tijd dacht men dat de genera die tegenwoordig zijn opgenomen in Malvaceae zeer nauw aan elkaar verwant waren. Ze werden echter in vier verschillende families geplaatst: Malvaceae, Bombacaceae, Tiliaceae en Sterculiaceae. Voor sommige botanisten uit het verleden vormden deze groep families zelfs de gehele orde Malvales. DNA-onderzoek aan het eind van de twintigste eeuw heeft inderdaad uitgewezen dat veel genera uit deze families nauw verwant zijn. Ze zijn daarom in één grote familie opgenomen en kunstmatige onderscheiden zijn losgelaten (onderscheiden waarbij niet is uitgegaan van een gemeenschappelijke voorouder).

Een school in het Tibetaanse boeddhisme die momenteel de op twee na grootste van Tibet is. De school volgt de leer van Marpa, befaamd 11de-eeuws vertaler van boeddhistische teksten, en de tantrische yogi’s of siddha’s uit India. Esoterische tantrische leerstellingen worden gecombineerd met de kloosterdiscipline van het Kadam-boeddhisme. De nadruk ligt op de strengere praktijken van hatha yoga. Kenmerkend voor het Kagyu-gedachtegoed is een meer positieve ontologie van de uiteindelijke staat der dingen in vergelijking met het denken van de Gelugs, volgens wie alle verschijnselen zijn gespeend van een intrinsiek zijn. Milarepa, die als een groot Tibetaans dichter wordt beschouwd, was Marpa’s voornaamste leerling. Gampopa was op zijn beurt Milarepa’s belangrijkste leerling. Hij was verantwoordelijk voor de organisatie van Kagyu als echte school. Er ontwikkelden zich al snel zes aparte (maar doctrinair soortgelijke) Kagyu-scholen, waaronder de Tshal, Baram, Karma en Druk. Van deze subsekten is de Druk de belangrijkste boeddhistische school in Bhutan geworden, terwijl de Karma van de 15de tot de vroege 17de eeuw de belangrijkste rivaal was van de thans overheersende Gelug-school. Het idee van opvolging door reïncarnerende lama’s komt oorspronkelijk uit de Karma-school en is later overgenomen door andere Tibetaanse boeddhistische scholen waaronder de Gelug.

Verwijst naar vorsten, met name keizers, die over een van de volgende keizerrijken heersten: Het Heilige Roomse Rijk, het Oostenrijks-Hongaarse Keizerrijk (Donaumonarchie) sinds 1804, of Duitsland in de periode 1871-1918. De term wordt soms ook in meer algemene zin gebezigd als verwijzing naar elke Germaanse vorst die vanaf de 13de eeuw aan de macht was. Het woord is afgeleid van een Oud-Duits woord dat op zijn beurt is afgeleid van het Latijnse woord 'Caesar'.

Naam die verwijst naar de wereldlijke en religieuze leiders van moslimgemeenschappen die worden beschouwd als opvolger van Mohammed; de naam is afgeleid van het Arabische woord 'khalifa', dat 'opvolger' betekent. De term wordt met name gebruikt binnen een historisch kader om te verwijzen naar de afschaffing van het kalifaat in Turkije, op 23 maart 1924.

Spiesvedels uit het Nabije Oosten, oorspronkelijk uit Iran, met een bolvormige klankkast, een rond bovenblad van dieren- of vissenhuid waarop de kam rust, en één tot vier snaren, voorheen van zijde, maar tegenwoordig meestal van metaal. De instrumenten worden verticaal gehouden en gedraaid om de snaren tijdens het spelen tegen de strijkstok aan te brengen. Spiesvedels uit Iran, Armenië, Azerbeidzjan en Georgië.

Gestileerde bloem- en rankenmotieven, meestal in de vorm van palmet- of kamperfoeliemotieven afgewisseld met lotusbloemen of andere soortgelijke planten met kwab- of bladvormen die stervormig uitlopen vanuit de basis. Komt voor in Griekse en latere antiquiserende stijlen. De term is ontleend aan het Griekse woord voor bloem, en wordt soms ook gebruikt als verwijzing naar één bloem, een kamperfoelie of palmet.

Traditionele Finse, getokkelde psalters met een onregelmatige trapeziumvorm met twee lange zijkanten die elkaar aan de onderkant bijna raken en een diagonale bovenkant waar de stemschroeven in zijn gezet. Oorspronkelijk werden ze voorzien van fijne snaren van paardenhaar, tegenwoordig kunnen ze tot 13 metalen snaren hebben.

Grote tropische boomsoort die inheems is in Amerika en Afrika en naar Azië is vervoerd. Tegenwoordig wordt de boom voornamelijk gekweekt in Afrika, Brazilië, India en Midden-Amerika en op Java. De zachte vezels die de zaden bedekken gebruikt men als vulmateriaal. Uit de zaden kan olie worden gewonnen waarmee men zeep maakt. Het residu gebruikt men als meststof en veevoer. In het hout blijven spijkers en schroeven niet goed vastzitten, maar men gebruikt het voor papier en andere producten. Lokale volkeren gebruiken de stam van de kapokboom al sinds lange tijd voor het uithakken van kano's.

Historische naam voor rentmeesters van (Britse) landgoederen die onder meer verantwoordelijkheid dragen voor het dagelijks toezicht op de pachters, de administratie van huur-, pacht- en andere overeenkomsten, en het onderhoud van de gebouwen.

De term stamt af van het Latijnse woord voor ���stoel' of ���zitting' en wordt gebruikt voor zware Romeinse stoelen die waren afgeleid van klismos-stoelen, die door de oude Grieken waren ontwikkeld en lichter en subtieler waren. Gebruik ���katheders (bisschopstronen)' voor stoelen in christelijke kathedralen die bisschoppen gebruikten.

In de episcopale of anglicaanse kerken zijn dit gekozen functionarissen die de niet-kerkelijke zaken van parochie- of districtskerken regelen, met name zaken die te maken hebben met het gebouw en andere eigendommen. Voorheen fungeerden ze als de enige vertegenwoordigers van de leken van iedere parochie in kerkelijke zaken.

Verwijst naar versierde bomen, meestal een groenblijvende den, balsemspar of spar, versierd met kaarsen, lampjes en versieringen in het kader van de kerstviering. Het gebruik is geworteld in de groenblijvende bomen, kransen en festoenen als symbool van het eeuwigdurende leven, zoals gebruikelijk was bij de oude Egyptenaren, Chinezen en Hebreeërs. Het aanbidden van bomen was bovendien normaal bij de heidense Europeanen. De Scandinavische en Duitse gebruiken rond groenblijvende takken en bomen tijdens midwinterse feestdagen bleven bestaan na hun bekering tot het christendom. De moderne kerstboom ontstond in Duitsland, als onderdeel van een populair middeleeuws toneelstuk over Adam en Eva, waarin de 'paradijsboom' een spar was waarin appels waren opgehangen als uitbeelding van de Hof van Eden. De Duitsers zetten op 24 december, de feestdag van Adam en Eva, een paradijsboom op. Het gebruik werd populair in het Victoriaanse Engeland. De symboliek werd uitgebreid met versieringen die directer verwezen naar de geboorte van Christus. De traditie vond navolging in veel Westerse landen. Tegenwoordig heeft de traditie in veel gevallen de oorspronkelijke religieuze betekenis verloren.

Motief afkomstig uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika in de vorm van een gestileerde handafdruk met een oog in het midden. De khamsa wordt doorgaans in verband gebracht met goede gezondheid en het afweren van het kwaad. De 'hand' is meestal symmetrisch, met twee kleine 'duimen' aan iedere zijde, in plaats van een pink aan de ene kant. Het motief wordt tegenwoordig vooral aangetroffen in joodse en islamitische sieraden en als deurdecoratie, maar is ouder dan de islam of zelfs het jodendom. Het motief heeft zich mogelijk ontwikkeld uit het symbool voor de vagina, als verwijzing naar de Punische godin Tanit, waarna het is beïnvloed door het palmettenmotief en is gecombineerd met het Oudegyptische motief van het Oog van Horus.

Verwijst naar registratiesystemen die werden gebruikt in het Incarijk en oudere culturen in het Andesgebied. De term 'khipu' is een orthografische weergave van het Quechua-woord voor knoop. Een khipu bestaat meestal uit koorden of draden van gekleurd katoen (of alpaca) met numerieke waarden die mogelijk met knopen zijn gecodeerd volgens het tientallig (decimaal) systeem. Khipu's bestaan uit een hoofdkoord waaraan een wisselend aantal hangende touwtjes is bevestigd; het aantal touwtjes kan uiteenlopen van twee tot bijna 1500 snoeren. Aan deze touwtjes kunnen op hun beurt ook weer kleinere touwtjes zijn bevestigd. De meeste khipu's bevatten drie soorten knopen. Het geheim van de khipu is nog niet ontcijferd en er zijn tal van theorieën over de hoeveelheid informatie die ze zouden bevatten. Volgens recente theorieën werden ze gebruikt om eenheden van arbeidsbijdragen bij te houden, met een verwijzing naar het geografische gebied dat de arbeid leverde. Andere onderzoekers zijn van mening dat khipu's niet als schriftvorm waren bedoeld, maar als een systeem van geheugensteuntjes voor Inca-administrateurs, of als een combinatie van deze twee, voor het bijhouden van een administratie. Khipu's werden niet alleen door hoge ambtenaren in de hoofdstad Cuzco gemaakt en bijgehouden, maar ook door regionale hoofden en dorpsoudsten. Na de verovering van het Incarijk begin 16de eeuw door de Spaanse conquistadores werd het gebruik van de khipu verboden en werden de meeste vernietigd. Er zijn nog slechts circa 600 Inca-khipu's bewaard gebleven. In de hooglanden van Peru wordt het gebruik van de khipu nog voortgezet, zij het in een vrij primitieve vorm.

Verwijst naar de cultuur en de periode die floreerde van de 7de tot het midden van de 15de eeuw in de regio die tegenwoordig bekend is als Cambodja en die later migreerde naar andere regio's in Zuidoost-Azië. De stijl van deze periode is complex, ontwikkelde zich in verschillende subfasen en wordt bepaald door animistische geloven, het Theravada-boeddhisme en het Indiase hindoeïsme. Artistieke productie in deze periode is divers en weerspiegelt Indiase en andere regionale invloeden in beeldhouwkunst, architectuur en de decoratieve kunsten. In architectuur wordt deze periode gekenmerkt door hindoeïstische en Mahayana-boeddhistische tempels in constructies van lateriet, zandsteen of baksteen.

Vrijstaande beelden die godheden representeren, meestal uit hout gesneden, en die men vindt in Polynesië, met name op de Hawaïaanse eilanden. Vaak gebruikt men het woord ���tiki' algemeen voor dit soort beelden, maar technisch is dat onjuist. Gebruik ���tiki' voor de kopieën van oorspronkelijk Polynesische beelden die na de Tweede Wereldoorlog in Noord-Amerika populair werden.

Te gebruiken voor schijfachtige, schotelvormige doelwitten van ongeveer 11 cm in diameter en 1,5 cm dik, die de lucht in worden geslingerd door een kleiduivenmachine bij sporten als kleiduivenschieten; ze werden voor het eerst ontwikkeld rond 1860 en gemaakt van gebakken klei, tegenwoordig meestal een mengsel van rivierslib en pijnhars.

Zware staande persen die worden gebruikt om nieuw gebonden boeken samen te persen; de druk wordt aangebracht door het omlaag brengen van een degel door middel van een lange centrale schroef. Tegenwoordig worden deze persen vooral gebruikt voor handgebonden boeken. Een grotere versie (bijna twee keer zo groot) werd vroeger gebruikt om het vocht uit grote bladen nieuw papier te persen. Tegenwoordig wordt het meeste papier geperst met hydraulische persen.

Cirkelvormige voorstellingen op kaarten, met name scheepskaarten, van de verschillende richtingen die het kompas aanwijst. Vaak worden zowel de werkelijke als de magnetische richtingen aangegeven. Overigens hebben kompasrozen tegenwoordig doorgaans een decoratieve functie.

Ruimvallende witte liturgische kledingstukken met lange, wijde mouwen die door priesters worden gedragen buiten de viering van de eucharistie en tegenwoordig algemeen door zowel geestelijken als leken over de soutane heen gedragen.

Verwijst naar de christelijke kerk van Egypte, waar de islam de belangrijkste godsdienst is. Vóór de verovering door de Arabieren in de 7de eeuw duidden de Egyptenaren zichzelf en hun taal aan met de Griekse term Aigyptios (met Kopt als westerse vorm). Later namen de Egyptische moslims afstand van de term Aigyptioi en ging deze fungeren als specifieke aanduiding van de christelijke minderheid in Egypte. Sinds de 5de eeuw zijn deze christenen monofysitisch: ze erkennen slechts één natuur van Christus. Afgezien van de monofysitische kwestie hebben de kopten dezelfde geloofsleer als de oosters-orthodoxe kerken. De erediensten worden vrijwel geheel in het Arabisch gehouden, en de kerkboeken, met liturgieën die zijn toegeschreven aan Marcus, de Heilige Cyrilus van Alexandrië en Gregorius van Nazianzus, zijn geschreven in het Koptisch (het Bohairische dialect van Alexandrië), met daarnaast de Arabische tekst in een tweede kolom. Na de jaren 90 van de 19de eeuw introduceerde de kerk een democratische bestuursvorm met aan het hoofd de patriarch, die in Cairo woont. Buiten Egypte zijn er nog enkele koptisch-orthodoxe kerken te vinden in het Heilige Land, en Khartoem (Sudan) heeft een koptisch bisdom. De Ethiopische, Armeense en Syrische Jacobietenkerken vormen een gemeenschap samen met de koptisch-orthodoxe kerk. Er bestaat een overvloed aan koptische religieuze kunst. Ook is de kerk actief op het gebied van scholing. De ruim drie miljoen kopten vormen weliswaar een minderheid in Egypte, maar zijn niettemin sterk vertegenwoordigd in allerlei beroepsgroepen. Kopten hebben vaak onder vervolging te lijden gehad, ook nog in deze tijd. Gebruik 'Koptisch (periode)' om specifiek te verwijzen naar de vroegmiddeleeuwse periode in Egypte.

erwijst naar de heilige geschriften van de islam, die volgens de moslims het woord van Allah vertegenwoordigen en tussen 610-632 n. Chr. door de aartsengel Gabriël aan de profeet Mohammed zouden zijn onthuld. De teksten zijn soms verfraaid met geometrische decoraties en plantenmotieven, maar het traditionele verbod op het afbeelden van levende wezens wordt bijzonder strikt gehandhaafd bij Koranteksten. Schilderijen met afbeeldingen van verhalen uit de Koran verschijnen nooit in de Koran zelf, maar soms wel in manuscripten met teksten die op thema's uit de Koran zijn geïnspireerd. De definitieve tekst van de Koran zou reeds binnen 30 jaar na de dood van Mohammed zijn vastgelegd, en is sindsdien onveranderd gebleven. De Koran bestaat uit 114 hoofdstukken of soera's, die ongeveer zijn gerangschikt op aflopende volgorde van lengte, en die hoofdzakelijk in de stem van God zijn geschreven. De tekst heeft meer een poëtisch dan een prozaïsch karakter, waardoor het verhalende element een ondergeschikte rol speelt. In het algemeen richten de vroege soera's zich op het oproepen van de gelovigen, met thema's als het aanbidden van slechts één God, sociale rechtvaardigheid en verhalen van ongelovigen. De latere soera's bevatten meer maatschappelijk getinte elementen en voorschriften omtrent het huwelijk, het gezin, ethische kwesties en de moslimgemeenschap. De Koran fungeert als belangrijkste bron voor de islamitische wetgeving met betrekking tot zaken als echtscheiding, gebedstonden, vasten en oorlogsvoering. Er wordt vaak uit voorgedragen en gezongen voor godsdienstige of liturgische doeleinden.

Term uit de 16de eeuw voor personen die zich bezighielden met het beschrijven en in kaart brengen van de globale kenmerken van het heelal, zowel de hemelen als de aarde. Tegenwoordig valt deze term uiteen in astronomen, geografen en geologen.

Term uit de 16e eeuw voor de algemene wetenschap die de globale kenmerken van het heelal, zowel de hemelen als de aarde, omschrijft en in kaart brengt en die in zich verenigt wat tegenwoordig onder astronomie, geografie en geologie valt.

Een erg sterke papiersoort, gewoonlijk lichtbruin van kleur, dat oorspronkelijk van touw werd gemaakt; tegenwoordig wordt het van ongebleekte sulfaathoutpulp gemaakt.

Verwijst naar de cultuur van het huidige Kroatië, of in het algemeen naar de culturen in Centraal-Europa waar tegenwoordig Kroatië ligt. In een ruimer verband kan de term verwijzen naar de cultuur van de Slavische Kroatische volkeren die uit de Oekraïne kwamen in de 7de eeuw n. Chr.

Verwijst naar bepaalde geschilderde muurpanelen, meestal uit het Italië van de 15de en 16de eeuw. Ze werden meestal in een fries boven de houten kroonlijstlatten aangebracht, waardoor ze een apart register vormden tussen de houten lambrisering en de kale muur direct onder het plafond. Tegenwoordig zijn ze vaak verwijderd van hun oorspronkelijke locatie en worden ze gekenmerkt door hun lange, smalle proporties. Te onderscheiden van 'spalliere (schilderingen)', die lager op de muur werden aangebracht, net boven kisten of banken. Omdat de oorspronkelijke context niet meer duidelijk is nadat het paneel is verwijderd, wordt de term 'spalliere' vaak voor beide vormen gebruikt.

Middelgrote boom die afkomstig is uit Indonesië (men denkt oorspronkelijk van de Molukken), maar tegenwoordig ook wordt gekweekt in Madagaskar, Zanzibar, Pakistan, Sri Lanka, India en Vietnam. De gedroogde knop was in het begin van de specerijenhandel zeer belangrijk. Kruidnagels hebben een sterk aroma en een hete en scherpe smaak. Men gebruikt ze voor het kruiden van een groot aantal voedingsmiddelen, met name vlees en bakkersproducten. In Europa en de Verenigde Staten is deze specerij een kenmerkend ingrediënt van traditionele dranken en gerechten die men in de kerstperiode consumeert, zoals glühwein, pompoentaart, vruchtencake en pasteien.

Verwijst naar voorwerpen, omgevingen en ervaringen (zoals in uitvoerende kunsten) die visueel van aard zijn, met vaardigheid en verbeeldingskracht zijn gemaakt en een esthetische waarde vertegenwoordigen. Ze hebben kwaliteit en zijn zodanig dat kunstmusea en particuliere verzamelaars ze willen verzamelen. Het kan verwijzen naar de studie of uitoefening van de schone kunsten of van de combinatie van schone kunsten en kunstnijverheid. Gebruik 'kunsten' om te verwijzen naar de combinatie van beeldende en uitvoerende kunsten. De betekenis kan deels overeenkomen met 'kunstwerken' of 'kunstvoorwerpen'.

Een Duits woord dat 'kunstwens' betekent en dat wordt gebruikt om te verwijzen naar een artistieke bedoeling.

Verwijst naar een neolithische stijl en cultuur die floreerde in het vierde en derde millennium v. Chr. ten noorden van de Zwarte Zee. Genoemd naar de specifieke Kurgan of grafheuvels. De stijl en cultuur kenmerken zich ook door de nadruk op het paard en op wieltechnieken. Veel onderzoekers geloven dat deze groep verantwoordelijk was voor de verspreiding van Indo-Europeanen over Eurazië.

Indexen waarin ieder hoofdwoord in het artikel naar voren wordt gehaald, op alfabetische volgorde, gevolgd door de resterende woorden die erna komen, en daarna gevolgd door dat deel van de originele titel dat voor het hoofdwoord kwam.

Te gebruiken als een bijvoeglijk naamwoord om de vorm aan te duiden van een kwartcirkel of een boog van 90 graden.

Neerhangend garneersel. Voor de 20e eeuw meestal een houten vorm bedekt met strengen zijde of kamgaren. Tegenwoordig vaak slechts een bosje draden, koorden of andere strengen die aan de bovenzijde bijeen worden gehouden.

Grassoort die inheems is in Europa, maar tegenwoordig ook daarbuiten voorkomt en vaak een invasief onkruid is geworden. De plant verspreidt zich via de lange witte wortelstokken. De bladeren worden gegeten door grazende zoogdieren en rupsen. De zaadjes worden gegeten door vinken, gorsen en andere graslandvogels. Al sinds de klassieke oudheid gebruikt men de plant in de kruidengeneeskunde. Het volksgeloof wil dat zieke honden de wortels opgraven en opeten. De plant heeft antiseptische eigenschappen. Middeleeuwse kruidendokters gebruikten de plant voor de behandeling van patiënten die vocht vasthielden of met aandoeningen van het urinekanaal. Men gebruikte de gedroogde wortelstokken van de plant soms als wierook.

Indexen waarin ieder hoofdwoord in de ingang op een vaste plaats binnen de ingang verschijnt, en samen met andere ingangen op alfabetische volgorde wordt geplaatst.

Indexen waarin alle hoofdwoorden in een ingang worden gescheiden van de ingang, en op aparte eigen regels worden geplaatst met de oorspronkelijke, volledige ingang eronder.

Geweven textiel meestal met een lancé-inslag van metaaldraden, vroeger meestal van verguld zilver, zilver of verzilverd koper, soms van goud; tegenwoordig vaak van lurex of ander synthetisch materiaal.

Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die tegenwoordig leeft in Sierra Leone.

Genus van drie soorten groenblijvende bomen. Fossielen uit de periode voor de ijstijden in het Pleistoceen duiden erop dat de soorten uit dit genus vroeger, toen het klimaat vochtiger en milder was dan nu, in een groter gebied rond de Middellandse Zee en in Noord-Afrika voorkwamen. Tegenwoordig denkt men dat het opdrogen van het Middellandse Zeebekken tijdens de ijstijden ervoor heeft gezorgd dat Laurus zich terugtrok naar de gebieden met het mildste klimaat, zoals het zuiden van Spanje, Portugal en Macaronesië.

Fijndradig weefsel in effenbinding oorspronkelijk van linnen, maar tegenwoordig ook van fijn gekamd katoenen garen, met stijfsel of appret; het wordt veel gebruikt voor zakdoeken, schorten, boerinnenmutsen en gordijnen.

Halfgeleidende diodes die zichtbaar of infrarood licht uitstralen als er gelijkstroom doorheen loopt. Men gebruikt ze vaak als indicatielampjes op elektronische apparaten of in auto's. Tegenwoordig gebruikt men ze ook voor wegbebakening en verlichting.

Lijsten met woorden, namen of zinnen ter verklaring of beoordeling van de regels of de symbolen die worden gebruikt op een kaart of op een ander grafisch document.

Personen die een hoge positie met bestuurlijke of leidinggevende verantwoordelijkheden bekleden in een particuliere onderneming.

Type diep geëtst kristallijnglas dat in de jaren 70 van de 20ste eeuw werd ontwikkeld door Bernard O. Gruenke en diens zoon Bernard E. Gruenke Jr. Ze hadden zich laten inspireren door een expositie van Tsjechisch geëtst glas op de Wereldtentoonstelling van Osaka in 1970; om hun inspiratiebron te eren noemden ze het glas 'leptat', naar het Tsjechische woord dat 'etsen' betekent. De etstechniek is later gepatenteerd.

Woorden of zinnen die worden gevormd door de letters van andere woorden of zinnen om te zetten.

Personen die wetenschappelijk onderzoek doen naar gegevens over woorden die taal maken en definities schrijven en herzien voor opname in een woordenboek.

Woordenboeken, met name twee- of meertalige.

Boeken of boekjes waarin de tekst of de woorden van een opera of een vergelijkbaar, uitgewerkt muziekstuk staan.

Verwijst naar leden van het laagste Huis van het Amerikaanse Congres, het Huis van Afgevaardigden. Zij dienen in termijnen van vier jaar als vertegenwoordigers van vaste districten binnen de staten.

Wordt gebruikt voor onbezette, open waterplaatsen die zich bevinden tussen aangrenzende pieren of die loodrecht ten opzichte van de aanlegplaatsen liggen, vooral die ruimten die plaats kunnen bieden aan slechts een vaartuig tegelijkertijd. Gebruik het woord 'ankerplaatsen (waterkant ruimten)' wanneer zulke ruimten langs land liggen. Gebruik 'kaden' voor open waterplaatsen wanneer deze bezet worden door vaartuigen die vast worden gemaakt aan de aanlegplaatsen.

Genus van ongeveer 30 soorten die inheems zijn op het noordelijk halfrond. Enkele soorten gebruikt men als sierbomen of schaduwbomen. Behoort tot de elegantste loofbomen, met hartvormige en grofgetande bladeren, geurige crèmekleurige bloemen en kleine bolvormige vruchten die aan smalle bracteeën hangen. Dit genus bracht men vroeger onder in de familie Tiliaceae, maar genetisch onderzoek heeft ertoe geleid dat het tegenwoordig wordt beschouwd als een genus van Malvaceae.

Beeldgesneden houten staven van het Afrikaanse Akan-volk. Ze zijn bekroond met beeldgesneden fioelen van diverse figuren en zijn vaak met bladgoud bedekt; ze vertegenwoordigen ten minste één spreekwoord of gezegde. Tijdens publieke gebeurtenissen worden ze gedragen en getoond door de belangrijkste adviseurs van belangrijke stamhoofden, waarbij de staven fungeren als functieaanduiding van deze adviseurs; het spreekwoord of gezegde verwijst naar de continuïteit en politieke soevereiniteit van het stamhoofd en de staat, de verantwoordelijkheden van het stamhoofd, en het juist en verstandig handelen van diens onderdanen.

Familie van bloeiende planten, de meeste soorten zijn eenjarige of overblijvende kruiden. Vroeger dacht men dat ze nauw verwant waren aan Verbenaceae, maar fylogenetisch onderzoek aan het eind van de twintigste eeuw heeft uitgewezen dat sommige soorten van de houtachtige genera die voorheen in Verbenaceae werden ondergebracht, bij Lamiaceae horen. Tegenwoordig omvat Lamiaceae daardoor 236 genera en meer dan 7000 soorten. Het belangrijkste verspreidingsgebied van de lipbloemenfamilie is de Oude Wereld, van de Canarische Eilanden tot de Himalaya. Er zijn minder belangrijke verspreidingsgebieden in Ethiopië, Madagaskar, de zuidelijke gebieden van Afrika en India, Sri Lanka en de oceanische regio's meer naar het oosten. In de Nieuwe Wereld komen ze voor in het gebied dat zich uitstrekt van de bergen in Midden-Mexico tot in Argentinië en Chili, met minder belangrijke verspreidingsgebieden meer in het noorden en het oosten.

Liturgische gebeden bestaande uit frasen die door een voorganger worden uitgesproken, afgewisseld door korte antwoorden van een koor of gemeente.

Verwijst doorgaans naar de voorgeschreven riten voor formele en openbare verering, waarbij woorden, muziek, symbolische hulpmiddelen en rituele handelingen meestal een rol spelen. De verschillende liturgievormen geven uitdrukking aan de behoeften en opvattingen van de diverse religieuze gemeenschappen. De term kan ook specifieker verwijzen naar de christelijke rite van de eucharistie.

Geleerden of samenstellers van de voorgeschreven rites voor formele en openbare verering, waarin doorgaans woorden, muziek, symbolische hulpmiddelen en rituele handelingen zijn opgenomen.

Grafische figuren die in hoofdzaak uit een symbool of een afbeelding bestaan en die zijn ontworpen om een product, firma of organisatie snel te kunnen herkennen. Soms fungeren logo's ook als handelsmerk. Gebruik 'woordmerken' voor soortgelijke grafische ontwerpen die in hoofdzaak uit een woord of woorden bestaan. Gebruik 'insignes' voor alle soorten middelen die aangeven dat een persoon of object tot een groep of organisatie behoort, en die soms ook een rang of functie aangeven.

Geschreven of geschilderd symbolen die een heel woord voorstellen. Schriftsystemen die gebruik maken van logogrammen zijn onder meer het Chinees, Egyptische hiërogliefen en vroege spijkerschriften. Er is geen schriftsysteem bekend dat volledig logografisch is: alle logografische systemen bestaan zowel uit logogrammen als symbolen die bepaalde geluiden of lettergrepen representeren. In stenografie is een logogram een letter of een enkel streepje waarmee men op een korte manier een woord representeert.

Verwijst naar de periode die alle Khmer-kunst of op Khmer geïnspireerde kunst markeert die wordt geassocieerd met het gebied dat tegenwoordig bekend is als Thailand. Artistieke productie uit deze periode wordt in het algemeen gekenmerkt door Khmer-ontwerpen en artistieke en intellectuele bewegingen met enkele lokale aanpassingen en variaties.

Kleine, vierwielige spoorrijtuigen die worden gebruikt bij spoorinspecties of herstellingswerkzaamheden om arbeiders en hun gereedschap te vervoeren; van oorsprong open platforms met handmatig bediende aandrijvingsmechanismen maar tegenwoordig meestal aangedreven met benzine of elektriciteit.

Vaten die vermoedelijk zijn gebruikt voor het vervoeren van water ten behoeve van het baden of wassen, aangezien de naam zou zijn afgeleid van het Griekse woord voor bad. Louterion lijkt ook de oude benaming te zijn van een lavet of een waskom op een voet. Tegenwoordig wordt de naam algemeen, zij het mogelijk niet correct, toegepast op nog twee vormen. De eerste is een grote, brede kom met een tuit en twee verticale handvatten. Het betreft hier in hoofdzaak een vroege en vrij zeldzame zwartfigurige vorm. De tweede vorm is bekend in zowel zwart- als roodfigurige uitvoering, maar ook deze vorm is zeldzaam. De vorm lijkt op die van een lebes gamikos, maar heeft een ander type rand met tuit en hoge, verticale vlakke handvatten met lusvormige toevoegsels. Deze laatste vorm houdt mogelijk verband met funeraire riten; mogelijk bevatte de kom water dat als offer aan de dode was bedoeld, of voor de ceremoniële wassing van het lijk.

Hoge, slanke vaten met een lange hals en een wijd uitlopende opening, meestal in de vorm van een amfoor met twee handvatten, maar soms in de vorm van een hydria met drie handvatten. Deze vaten werden vaak als geschenk gegeven bij een huwelijk, omdat het water in deze vaten diende voor het rituele bad van de bruid voorafgaand aan de huwelijksvoltrekking. De term is het Griekse woord voor 'brenger van het bad'. Omdat het vaak voorkwam dat meisjes overleden voordat ze konden trouwen, symboliseerde de loutrophoros het gemiste huwelijk en werd deze doorgaans op een graf geplaatst. De vorm komt veel voor bij zwartfigurig aardewerk uit de tweede helft van de 6de eeuw v. Chr.

Vierkante, langwerpige of driehoekige doeken, meestal met spelden vastgemaakt, gedragen door zuigelingen; tegenwoordig meestal vervangen door wegwerp-exemplaren.

Babykledingstukken die men over de luier aantrekt, meestal driehoekige doeken van flanel, gekookte wol of dicht gebreide wol, gebruikt in westerse landen tot de jaren negentig van de negentiende eeuw, toen er materiaal beschikbaar kwam dat vocht beter tegenhield, zoals met rubber beklede stof. Tegenwoordig wordt de term soms gebruikt voor kleurrijke broekjes gevoerd met plastic of een ander waterdicht materiaal.

Slappe hoeden die meestal onder de kin worden vastgestrikt, een luifel aan de voorkant hebben en die in de 19e eeuw door vrouwen werden gedragen. Tegenwoordig als muts door kinderen gedragen.

Een groep van soorten schelpmarmer waarvan de naam is afgeleid van 'lumaca', het Italiaanse woord voor slak. Er zijn zowel oude als moderne varianten. De bekendste moderne lumachella komt uit Tirol en is donkergrijs-bruin, terwijl de schelpen hun parelachtige tekening behouden.

Kleine plant, gekenmerkt door de vruchtbare sporenhouder op de stokachtige, rechtopstaande stengel en de zeer kleine microfyllen. Een microfyl is een soort blaadje dat onafhankelijk van de bladeren van andere vaatplanten ontstond en evolueerde. Microfyllen hebben maar één enkele onvertakte strook vaatweefsel. Hoewel deze stam tegenwoordig een kleine en onopvallende groep planten vormt, waren sommige soorten die in het Carboon voorkwamen bomen die bossen vormden en meer dan 35 meter hoog werden. Lycophyta is de oudste bestaande groep vaatplanten en 40 miljoen jaar lang was het in grote gebieden de dominante groep.

Een compressiealgoritme zonder kwaliteitsverlies voor digitale gegevens dat tegenwoordig vooral wordt geassocieerd met de compressie van digitale afbeeldingen. Genoemd naar de ontwikkelaars Abraham Lempel, Jacob Ziv en Terry Welch.

Officieren met de hoogste rang in het leger van Groot-Brittannië, Duitsland en enkele andere landen, overeenkomstig met generaals in het leger van de Verenigde Staten. In het tegenwoordige Frankrijk en voor het begin van de 17e eeuw in Groot-Brittannië was dit de op één na hoogste rang na de generaals.

Te gebruiken voor partners in of eigenaren van beroepspraktijken die wettelijk verantwoordelijk zijn voor de activiteiten van hun bedrijven, vooral gebruikt bij architecten-, reclame- en ontwerpbureaus.

Wettelijke stukken die iemand het recht geven om op te treden als de gevolmachtigde of de vertegenwoordiger van een persoon die de volmacht verleent, hetzij voor het beheer van een bepaalde onderneming in het algemeen, hetzij voor het uitvoeren van een bepaalde bijzondere transactie.

Verwijst naar een 17de-eeuwse Indiase school van Rajasthan-miniatuurschilders, met als voornaamste centra Malwa en Bundelkhand (in de tegenwoordige staat Madhya Pradesh). Vanwege de geografische verspreiding wordt de stijl soms omschreven als Centraal-Indiase schilderkunst. De Malwa-schilderkunst wordt meestal als vrij behoudend en sober beschouwd: vlakke composities, vaak met een donkere achtergrond, een in registers ingedeelde ruimte en figuren die tegen massieve kleurvlakken zijn geschilderd, met een helder geschilderde architectuur. De stijl wordt vaak als archaïsch beschouwd, maar vormde wel een stevig gewortelde traditie. Geleerden onderscheiden twee stijltypen, stijl A en stijl B, waarbij de latere stijl Mogolinvloeden verraadt. Vanaf 1690 raakte de Malwa-school in verval, maar wel beïnvloedde de stijl de schilderscholen in naburige regio's.

Verwijst naar een oude religie uit het Midden-Oosten die nog voorkomt in Irak en Khuzistan (een provincie in het zuidwesten van Iran). Zij wordt meestal beschouwd als een gnostische sekte en is als zodanig de enige overgebleven vertegenwoordiger van het gnosticisme. Er zijn ongeveer 15.000 tot 20.000 mandeeërs. Het mandeïsme benadrukt, net als andere dualistische geloofssystemen, de verlossing van de ziel door esoterische kennis (gnosis). De spirituele ziel zal worden bevrijd van de materiële wereld door hun verlosser, Manda d'Hayye, maar de slechte archonten verhinderen de opstijging van de ziel. In het mandeïsme wordt Jezus beschouwd als een valse messias maar wordt Johannes de Doper vereerd omdat hij wonderbaarlijke genezingen heeft bewerkstelligd door middel van de doop. De mandeeërs ontwikkelden een uitgebreid cultusritueel, vooral voor de doop, die voor zover bekend bij geen enkele andere gnostische sekte voorkomt. De doop zuivert een mens van de zonde en kan vaak worden herhaald. De oorsprong van de religie is duister en blijft omstreden. Op basis van Babylonische elementen in mandeïsche magische teksten, het gebruik van de Iraanse kalender en de overname van verscheidene Iraanse woorden in de mandeïsche taal, menen sommige geleerden dat het mandeïsme in de pre- of vroegchristelijke tijd is ontstaan in het zuidwesten van Mesopotamië. Anderen denken aan een Syrisch-Palestijnse oorsprong op basis van de Haran Gawaita, een quasihistorisch mandeïstisch document dat verhaalt over de exodus van de nazareeërs (de mandeïstische priesterkaste die zich onderscheidde van de mandeeërs of leken) van Palestina naar Mesopotamië in de 1ste eeuw n. Chr. Ook zekere opmerkelijke overeenkomsten met het jodendom verdienen de aandacht: bekendheid met het Oude Testament, parallellen met de joodse zedenleer, vooral de grote waarde die wordt gehecht aan het huwelijk, het gebruik van de Hebreeuwse engelenleer en het belang van een zuivere cultus. Ook zijn er overeenkomsten met het manicheïsme. De mandeeërs zijn misschien de in de Koran genoemde Sabanen. De mandeïsche literatuur, geschreven in een Aramees dialect en in een apart schrift, is tamelijk uitgebreid. Belangrijke bewaard gebleven werken zijn de Ginza (het Boek van Adam); het Boek van Johannes; het Boek van de Zodiak en de Doop van Hibil Ziwa. Mandeeërs zijn van oudsher bekwame zilversmeden.

Een stevig inpakpapier oorspronkelijk gemaakt van Manillahennep; tegenwoordig wordt de naam gebruikt voor elke stevige chemische houtpap of gemengd papier van een enigszins bruinachtige, of Manila kleur.

Beschrijft de diverse soorten kunstwerken die zijn vervaardigd door de Maori-gemeenschap, de oorspronkelijke bewoners van het tegenwoordige Nieuw-Zeeland. Tot de meer gespecialiseerde kunstvormen van de Maori behoren architecturale ornamenten, tatoeages, bewerking van hondenhuid, het weven met veren en het ontwerpen van wapens. Sinds de kolonisatie van de eilanden is de Maori-kunst ingrijpend veranderd.

Verwijst naar een christelijk feest dat meestal wordt gevierd op 2 februari, of 40 dagen na Kerstmis. Op deze dag wordt herdacht dat Maria de Tempel in Jeruzalem bezocht, 40 dagen na de geboorte van Jezus (Lucas 2: 22-39). Overeenkomstig de joodse wetten werd Maria gereinigd en bood ze haar zoon als eerstgeborene aan God aan. In de rooms-katholieke kerk heeft dit feest tegenwoordig 'Opdracht van de Heer in de tempel', in de anglicaanse kerk 'Opdracht van Christus in de tempel'. Hypapante, zoals dit feest in de Griekse kerk wordt genoemd, betekent 'ontmoeting' en verwijst naar de ontmoeting van Jezus met Simeon en Anna in de Tempel. De vroegste verwijzing naar het feest stamt uit het einde van de 4de eeuw, uit Jeruzalem. De viering verspreidde zich al snel naar de steden van het Midden-Oosten, maar in het westen ging het minder snel. Justinianus I verordende in 542 dat het feest op 2 februari moest worden gevierd. In Rome werd Maria-Lichtmis vermoedelijk al vóór het pontificaat van paus Sergius I (687-701) ingesteld, en de processie lijkt daar haar oorsprong te hebben, wellicht zelfs voor het feest zelf ingang had gevonden. In de westerse kerk stond de verering van Maria centraal (tot aan de kalenderhervorming van 1969), terwijl het in de oosterse kerk op die dag vooral om de Christusverering ging. De naam Maria-Lichtmis verwijst naar de traditie die in de 5de eeuw ontstond en waarbij kaarsen worden aangestoken tijdens het feest. In het westen symboliseert de processie met de kaarsen Christus als zijnde het licht van de wereld, en zijn presentatie in de Tempel.

Met name te gebruiken voor kunstenaars of handwerkslieden die zijn bevoegd om leerlingen te onderrichten en hun vak onafhankelijk te beoefenen. Kan in de ruimste zin van het woord worden gebruikt voor personen die deskundig zijn op een bepaald gebied.

Verwijst naar de stijl en periode die in verband worden gebracht met de heerschappij van Mehmed II, 'de overwinnaar'. Hij volgde zijn vader Moerad II op en was aan de macht gedurende diens troonsafstand van 1444 tot 1446 en later van 1451 tot 1481. Mehmed breidde het Osmaanse rijk uit in alle richtingen, maakte een eind aan het duizend jaar oude Byzantijnse Rijk door in 1453 Constantinopel te veroveren en in 1461 Morea en Trebizond. Na de inname van Constantinopel werd deze stad de hoofdstad van zijn nieuwe rijk, waarbij de naam werd gewijzigd in Istanboel. Tijdens zijn bewind ondersteunde hij grote bouwprojecten in de stad en legde hij de basis voor het keizerlijk hof dat kenmerkend zou worden voor het Osmaanse rijk in de 16de eeuw. Mehmed richtte het Oude paleis op, dat moest dienen als woonplaats voor de harems van voormalige sultans, en was verantwoordelijk voor het bouwplan van het Nieuwe Paleis, dat Topkapi werd genoemd. Hij beval ook de bouw van de Çinilli Kiosk, een gebouw naar Iraans ontwerp dat van schilderingen werd voorzien door de Venetiaanse schilder Gentili Bellini. Hij liet ook medailles maken door de Italiaanse kunstenaar en verzamelde een grote collectie boeken in Europese en islamitische talen. Tijdens zijn heerschappij werden bovendien diverse kunstnijverheidsgroeperingen opgericht, onder meer voor boekbinders, kalligrafeerders, zijde- en tapijtwevers en metaalwerkers.

Genus van twee levende vogelsoorten die in Noord-Amerika voorkomen. Het zijn grote vogels met opvallende vlezige lellen boven op en onder aan de snavel. In het wild geven ze de voorkeur aan bosrijke gebieden met water in de buurt. Ze eten zaden, insecten en soms een kikker of hagedis. Wanneer de vogels schrikken, kunnen ze hard wegrennen om zich in veiligheid te brengen, maar goed vliegen kunnen ze alleen over korte afstanden. Kalkoenen werden voor het eerst gedomesticeerd in precolumbiaans Mexico en daar gehouden vanwege hun veren en vlees. Men heeft ze geïntroduceerd in Europa en tegenwoordig wordt het dier in vele landen gewaardeerd vanwege zijn vlees.

Wordt gebruikt voor gestandaardiseerde symbolen, afbeeldingen of andere onderscheidingstekens op voorwerpen waaruit een aantal gegevens, zoals de afkomst of de maker van het voorwerp, de echtheid ervan, of een verandering in de officiële status, kan worden afgeleid. Gebruik `inscripties' voor merktekens aangebracht op een voorwerp voor documentatie of ter herinnering die in hoofdzaak uit een woord of woorden bestaan.

Term voor het aanduiden van de artistieke activiteiten van de Duitse kunstenaar Kurt Schwitters, die werd beïnvloed door de Dada-theorieën.De term ontstond toevallig bij het uitknippen van het woord "Commerzbank" uit een krant. De stijl kenmerkt zich door de vervaardiging van collages gemaakt van afvalmateriaal zoals kaartjes, stempels en catalogi. Doel was de kunst te bevrijden van de traditionele materialen en technieken, en meer gebruik te maken van de stedelijke omgeving.

Verwijst naar de stijlen van het precolumbiaanse gebied dat het tegenwoordige midden en centrale zuiden van Mexico omvat, alsmede het schiereiland Yucatán, Guatemala, Belize en El Salvador, en delen van Honduras, Nicaragua en Costa Rica. In culturele zin verwijst de term naar een reeks gemeenschappelijke kenmerken op technisch, maatschappelijk, economisch, religieus en politiek gebied van een groep culturen, onder andere de Azteken, Huazteck, Maya's, Olmeken, Tarasken, Teotihuacán, Tolteken, Totonaken, West-Mexicanen en Zapoteken.

Korte gedichten of stukjes proza waarvan de middelste lettergrepen van iedere regel, van boven naar onderen gelezen, een woord, spreuk of motto vormen.

Een stijlfiguur waarin een woord of zinsnede betrekking heeft op iets waarvan het niet letterlijk geschikt is om er een vergelijking mee suggereren.

Coniferengenus met één levende representant, Metasequoia glyptostroboides, afkomstig uit centraal China. Fossiele vertegenwoordigers, bijvoorbeeld M. occidentalis, zijn circa 90 miljoen jaar oud en dateren uit de Late Krijtperiode. Ze zijn overal op de middelste en hoogste breedtegraden van het noordelijk halfrond aangetroffen. Doordat het klimaat circa 65,5 miljoen jaar geleden kouder en droger werd, tot in het Cenozoïsche Tijdperk, kromp het geografische bereik van de watercipres tot de huidige fossiele verspreiding. De bladeren zijn paarsgewijs gerangschikt op bladverliezende takjes, en dit bladverlies vormt vermoedelijk ook de verklaring voor de overvloedige fossiele vondsten van deze boom. De Metasequoia is nauw verwant met de genera Sequoia en Sequoiadendron.

Verwijst naar merktekens in de westerse architectuur die aangeven welke metselaar de steen op zijn werkplank in de bouwloods heeft gesneden. De oorsprong en functie van metselaarstekens verschillen door de eeuwen heen, en een volledig inzicht ontbreekt soms nog. Vroege metselaarstekens werden blijkbaar gebruikt om zekerheid te geven over de verantwoordelijkheid en kwaliteitsbewaking bij grote bouwprojecten waar een aantal minder vaardige metselaars werkzaam was. Vanaf de 13de eeuw gaven metselaarstekens vaak de werkzaamheid aan die met bepaalde stenen was verbonden, zodat de metselaars de juiste vergoeding zouden ontvangen. Metselaarstekens bevinden zich meestal op het werk van minder ervaren metselaars dan vrijmetselaars, die de profielen en figuren sneden. Het metselaarsteken ging uiteindelijk fungeren als aanduiding van de metselaar zelf. Vaak werd het teken ook buiten de context van de bouwplaats gebruikt.

Beschrijft de diverse soorten kunstwerken die zijn vervaardigd door de bewoners van de eilanden in de Stille Zuidzee. De traditionele Micronesische kunst bestond uit lichaamsbeschildering en -ornamentatie, zingen, dansen en het vertellen van mythen en gedichten. Micronesiërs staan bekend om hun gemeenschapsarchitectuur en kanobouw. Ter bevordering van de toeristenindustrie zijn in de tegenwoordige Micronesische kunstvormen allerlei nieuwe materialen, technieken en thema's geïntegreerd.

Verwijst naar de stijl van de kunstvoorwerpen op de Cycladische archipel tussen grofweg 2000 en 1600 v. Chr., die voornamelijk wordt vertegenwoordigd door aardewerk in de donker gepolijste, Cycladisch witte en zwart-rode stijl.

Te gebruiken voor ontwerpoplossingen die rekening houden met de ozonafbrekende en vervuilende effecten van bouwmaterialen en bouwprocessen. Daarbij bevorderen ze het behoud van energiebronnen, natuurlijke rijkdommen en het recyclen en zijn over het algemeen ecologisch verantwoord.

Wordt tegenwoordig doorgaans gebruikt voor permanente militaire bases; gebruik 'kampementen' voor tijdelijke posten.

Mensen die de dramatische entertainmentvorm mime uitvoeren, waarbij acties en emoties zonder woorden worden uitgebeeld met behulp van gebaren en lichaamsbewegingen.

Zilveren of tinnen bekers, traditioneel gebruikt voor mint julep, een populaire cocktail in het zuiden van de VS. Deze bevat munt, bourbon, suiker en water. Het is een beker zonder oor die men aan de onderkant en de bovenrand vasthoudt. Aan de buitenkant kan zich een ijslaagje vormen wanneer de beker is gevuld met het ijskoude drankje. Mint julep serveert men tegenwoordig ook vaak in andere soorten glazen.

Franse term die letterlijk 'in de scène plaatsen' betekent en oorspronkelijk werd gebruikt om de rangschikking van visuele onderdelen op een podium te beschrijven. De term werd later gebruikt in de filmkritiek voor de bespreking van cameraposities, de relaties tussen de onderdelen, mensen en massa's, en wat de gezamenlijke invloed hiervan was op het werk. De resultaten van deze techniek zijn vaak de scènevolgorde, een zorgvuldige montage en een zorgvuldige compositie binnen een individueel filmframe. De term wordt tegenwoordig zelden gebruikt buiten de context van film.

Poppen met traditionele kleren die mensen met verschillende maatschappelijke functies vertegenwoordigen. Ze werden in christelijke zendingsposten gemaakt door de inwoners van het betreffende land. Men gebruikt de term met name voor houten poppen die in de jaren twintig van de twintigste eeuw werden gemaakt door Chinese vrouwen en kinderen in Britse zendingsposten in China.

Verwijst naar een inheems Amerikaanse cultuur en stijl die hebben bestaan vanaf circa 800 n. Chr. tot halverwege de 18de eeuw, toen de laatste vertegenwoordigers van deze cultuur, de Natchez, in aantal afnamen en verspreid raakten. De cultuur heeft met name een overheersende rol gespeeld in het zuidoosten en het midden van de huidige Verenigde Staten, in de riviervalleien van de gebieden die nu behoren tot de staten Mississippi, Alabama, Georgia, Arkansas, Missouri, Kentucky, Illinois, Indiana, Ohio en delen van Wisconsin, Minnesota en de Great Plains. De cultuur was gebaseerd op de agrarische ontwikkeling van de laaggelegen delen langs de rivier, en het land werd bestuurd vanuit theocratische dorpsstaten. Kenmerkend voor de dorpsarchitectuur zijn nederzettingen rond ovale of piramidevormige aardeheuvels, met een centraal ceremonieel plein. De stijl van gedecoreerde gebruiksvoorwerpen en ceremoniële objecten, uitgevoerd in koper, schelpen, steen, klei en veren, wordt gekenmerkt door complexe ontwerpen met menselijke figuren, diermotieven en geometrische vormen.

Verwijst naar mensen, meestal vrouwen, die accessoires voor dameskleding maken, in het bijzonder hoeden of andere hoofdbedekkingen. In ouder woordgebruik kan de term verwijzen naar verkopers van accessoires en luxeartikelen, zoals hoeden, linten, handschoenen en couverts.

Visueel verschijnsel, afgeleid van het Franse woord voor 'waterachtig', dat ontstaat wanneer een set rechte of gebogen lijnen met gelijke afstand in een bepaalde hoek bovenop een andere set wordt geplaatst, resulterend in een specifiek geometrisch patroon. Wordt gebruikt voor de weergave en aanduiding van vloeistofstromen, golfbewegingen en patronen en stromen van optische en magnetische velden.

Een lange voordracht van één acteur in een film. toneelstuk of hoorspel. Tegenwoordig gebruikt men de term ook voor een stuk dat in zijn geheel door één persoon wordt uitgevoerd.

Verwijst in algemene zin naar de stijl van kunst, architectuur en materiële cultuur die is vervaardigd door islamitische Noord-Afrikanen, met inbegrip van de kolonisten van het Iberisch Schiereiland en hun afstammelingen van Noord-Afrikaanse en gemengd Noord-Afrikaanse en Iberische afkomst. De stijl kende een bloeiperiode van ongeveer van de 8ste tot de 15de eeuw in Spanje en de Noord-Afrikaanse regio Mauritanië (het tegenwoordige Marokko en een deel van Algerije). Ook daarna wist de stijl zich op kleinere schaal te handhaven, en nog altijd worden er elementen uit toegepast. Zie 'Maure' voor de stijl die is ontwikkeld en wordt gebruikt door de bevolking van de tegenwoordige Islamitische Republiek Mauritanië, een land in West-Afrika.

Zij die een ethisch verantwoorde levenswijze hebben of uitdragen.

Een protestantse denominatie met een evangelische overtuiging die de nadruk legt op de centrale rol van Christus en die geweldloosheid bepleit. De Moravische broeders vertrouwen sterk op missiewerk en drukten in 1501 het eerste protestantse gezangboek, omdat hymnen een belangrijke rol spelen bij de Moravische aanbidding. De groep ontstond in 1457, toen Boheemse broeders zich verenigden. De groep werd in 1722 uit Bohemen verdreven, waarna ze zich in Saksen herenigden als Moravische broeders. De beweging verspreidde zich over Europa, waar zij werd beïnvloed door het piëtisme. Later, in 1732, kwam de beweging in Noord-Amerika terecht, waar tegenwoordig de meeste leden wonen.

Verwijst naar de stijl in de architectuur en decoratieve kunsten die zich in Spanje en Portugal ontwikkelde in de periode dat de Moren geleidelijk de macht over het Iberische schiereiland verloren, grofweg tussen de 12de tot de 15de eeuw. De term is ontleend aan het Arabische woord voor vazal en werd oorspronkelijk gebruikt voor het werk dat door moslim-ambachtslieden werd uitgevoerd voor christelijke meesters in baksteen, pleister, hout en tegelwerk. Tegenwoordig wordt de term gebruikt voor alle laat-Middeleeuwse Spaanse werken in de islamitische traditie, waaronder boekbindkunst, textiel, keramiek, ivoorkunst, meubelen en ingelegd hout en metaal. De stijl kenmerkt zich door de moslimvormen en –motieven zoals arabesken, Koefische inscripties, stalactitisch werk, azulejo-werk en hoefijzerbogen.

Ambtenaren die leiding hebben over en verantwoordelijk zijn voor de productie en het gehalte van munten.

Muziekwerken die ontstaan door het opnemen van natuurlijke geluiden, waarna deze worden bewerkt en herschikt tot een compositie. Het woord 'concrète' verwijst naar het rechtstreeks werken met geluid in plaats van met een systeem van abstracte muzieknotatie. Deze werken zijn oorspronkelijk op grammofoonplaten opgenomen, maar later, met de komst van de bandrecorder, op magneetband. Deze stijl is circa 1948 ontwikkeld door de Franse componist Pierre Schaeffer en zijn collega's, onder wie Pierre Henry, in de Club d'Essai en Groupe de Recherches Musicales van de Office de Radio-diffusion et Télévision Française. De term 'musique concrète' is voorbehouden aan werken die uitsluitend met natuurlijk voorkomende geluiden zijn gemaakt en op grammofoonplaat of magneetband zijn opgenomen. Gebruik 'elektronische muziek' voor werken die zijn gemaakt op basis van geluiden die in hoofdzaak door middel van elektronische synthese of door het combineren van natuurlijke en synthetische klanken tot stand zijn gekomen.

Korte gedichten of stukjes proza waarvan de eerste letters van de opeenvolgende regels samen een woord, een zinsnede of een motto vormen.

Architectuurstijl die verwijst naar de tempeltypen van Noord-India welke vanaf de 6de eeuw tot ontwikkeling kwamen; de letterlijke betekenis van het woord is 'behorend bij de stad', hetgeen mogelijk verwijst naar de oorsprong van de vorm. Kenmerkend voor een vroege versie van deze stijl waren de hoekprojecties (bhadra) die als hoofdnis van de kubusvormige cella uitkraagden; de nissen bevatten doorgaans afbeeldingen van de in het heiligdom vereerde godheid. De projecties liepen langs de kromlijnige toren omhoog tot aan het hoogste altaar (uttaravedi), dat werd bekroond met een amalaka; tijdens de wijding werd een fioel, gesneden in de vorm van lustervaas, soms met bladerwerk, boven op de amalaka geplaatst. Nissen met wakende godheden (dikpala's) werden op de hoeken geplaatst en extra hoekprojecties werden toegevoegd. Uit deze basisstijl hebben zich diverse regionale vormen ontwikkeld, de zogeheten latina, zo genoemd vanwege de verticale 'klimplanten' of latas. Vanaf de 11de eeuw groeide de populariteit van vormen met meerdere spitsen.

Meestal gebruikt om te verwijzen naar de belangrijkste inwendige ruimte van een Griekse tempel, met daarin het beeld van een godheid, hoewel het woord soms ook als synoniem van 'cella' wordt gebruikt.

Verwijst naar de cultuur van de Narragansett, een Algonkin-sprekende indianenstam die vrijwel het gehele gebied bewoonde dat tegenwoordig behoort tot Rhode Island, ten westen van de Narragansett Baai.

Musea die in het bezit of beheer zijn van vertegenwoordigers uit een land of die zijn gespecialiseerd in tentoonstellingen uit het betreffende land.

Van oorsprong de systematische bestudering van alle natuurlijke objecten en wezens, met inbegrip van moderne wetenschappen als zoölogie, botanie en mineralogie; tegenwoordig beperkt tot het bestuderen van deze disciplines vanuit een populair of amateuristisch, in plaats van strict wetenschappelijk, perspectief.

In zee levende koppotigen met een uitwendig schild met een groot aantal kamers en enkelvoudige septa. Wordt vertegenwoordigd door een gering aantal nog levende soorten, maar in het vroege Paleozoïcum leefden er wel 2500 soorten.

Een zeer zware serpentijnsoort in de vorm van een afgeplatte bol. De naam is afgeleid van het Griekse woord voor nier. De stenen werden door de oude Romeinen gebruikt als standaardgewichten en werden waarschijnlijk ook om de nek van veroordeelde Christenen gebonden voordat deze de verdrinkingsdood stierven. Hierdoor wordt de steen soms ook martelaarsteen genoemd. Nefrietsteen is meestal gitzwart met kleine grijze spikkels en een metaaltextuur.

Verwijst naar de stijl van de beeldhouwers uit de 1ste eeuw v. Chr. tot de 2de eeuw na Chr., die het woord Athenaios aan hun handtekeningen toevoegden. Volgens het classificatiesysteem van de 19de-eeuwse kunsthistoricus Heinrich Brunn. De beelden werden vervaardigd voor rijke opdrachtgevers in Griekenland, Pergamon, Alexandrië en Italië. De stijl kenmerkt zich door het kopiëren van, of aanpassen aan de beroemde vroegere Griekse beelden, en speelde een belangrijke rol bij het overbrengen van de klassieke Griekse stijl op de Romeinen en later de West-Europese cultuur. De stijl onderscheidt zich door het formalisme en de kunstmatigheid, die afwijken van het realisme dat typerend was voor de Romeinse kunst uit deze periode.

Hoofdzakelijk gebruikt om te verwijzen naar een bouwstijl die zich vanaf het einde van de 19de eeuw tot 1917 manifesteerde en zich liet inspireren door oude Russische decoraties en ruimtelijke constructies. De stijl valt te herkennen in tal van Oudgelovigen-kerken die tussen 1906 en 1917 zijn gebouwd. De Neorussische stijl is ouder dan de Moderne Stijl, de Russische reactie op de Art Nouveau, en bleef ook daarna nog in zwang. De stijl wordt als een afzonderlijke stroming beschouwd. Belangrijke vertegenwoordigers zijn Ivan Fomin en Ivan Zjoltovski.

Een tak van het Japanse boeddhisme, gesticht door de militante boeddhistische hervormer Nichiren (1222-82). Nichiren, die andere vormen van boeddhisme aanviel, geloofde dat de 'lotussoetra' de ultieme waarheid bevatte en vroeg het Japanse volk zich te bekeren tot het ware boeddhisme. Tegenwoordig zijn er bijna veertig subsekten, waarvan Nichiren Shoshu de grootste en belangrijkste is.

In de schilderkunst, beeldhouwkunst, en verschillende artistieke voorstellingen, representaties van stralend licht of helderheid afkomstig van godheden, heilige personen, en andere goddelijke wezens of objecten, zoals de christelijke Lam van God of het woord "God". Soms door in de omtrek te verwijzen naar de gehele ensemble van licht en wezens of objecten.

Familie met één bestaand genus van 35 soorten bomen en struiken die inheems zijn op het zuidelijk halfrond. Voorheen beschouwde men ze als leden van de familie Fagaceae, maar genetisch onderzoek heeft uitgewezen dat ze van de soorten uit die familie verschillen. Daarom zijn ze tegenwoordig ondergebracht in de familie der Nothofagaceae.

Waterlelie die voorkomt in Oost-Afrika en Zuidoost-Azië met plompenbladeren die op het water drijven en witte bloesems die boven het water uitsteken. De oude Egyptenaren kweekten deze soort in vijvers. De planten waren een symbool van macht en kracht. Men gebruikte ze in rouwkransen, offerandes en versieringen voor vrouwen. Tegenwoordig is het een populaire aquariumplant.

Ongebruikelijk boekformaat met 18 vellen en 36 pagina's. Werd gebruikt voor boeken tussen 1770 en 1840, maar wordt tegenwoordig nog zelden toegepast. De gebruikelijkste methode voor het maken van een octodecimo is door een vel papier als een accordeon te vouwen, gevolgd door een enveloppevouw en overdwars vouwen.

Bus, soms ook afsluitbare kruik, voor een van de heilige oliën, waaruit de bisschop, deken of aartspriester deze uitdeelt aan de vertegenwoordigers van de parochies.

Geautomatiseerde referentiediensten die zorgen voor directe antwoorden op vragen van gebruikers, of voor directe toegang tot elektronisch opgeslagen databases die de nodige gegevens bevatten. Gebruik 'informatiediensten' voor geautomatiseerde informatiediensten die de gegevens rechtstreeks of in de vorm van verwijzingen naar gegevensbronnen verstrekken.

Te gebruiken om dingen te beschrijven die zich aan of bij het laagste of diepste deel van een object bevinden. Gebruik 'onderkanten' uit de hiërarchie Onderdelen voor het zelfstandig naamwoord dat dit deel van objecten beschrijft.

Wordt gebruikt voor de laagste of diepste delen van objecten. Als bijvoeglijk naamwoord dat de plaats op of bij de onderkant van iets aanduidt wordt 'onder' gebruikt.

Verwijst naar heersers van een land of provincie die optreden als vertegenwoordiger van hun soeverein of koning, en die zijn gemachtigd te handelen uit naam van de soeverein. Zij heersen vaak over grensgebieden of in provincies die ver van de machtszetel van de staat zijn verwijderd.

Een term uit de oude Griekse architectuur voor de platte dakpan of Hollandse pan met een decoratieve neus, gebruikt voor de overhangende dakranden (met antefixen) als vervanger van de neuslijsten (terracotta of marmeren dakgoot van een gebouw). In de tegenwoordige bouwkunst is de onderpan een dakpan die doorgaans korter of eenvoudiger is dan andere dakpannen, en wordt gebruikt in de eerste rij pannen langs de dakranden van een gebouw.

Zij die verantwoordelijk zijn voor de opleiding van andere mensen.

Duurzame, dichtgeweven stof in effenbinding, oorspronkelijk gemaakt van linnen maar tegenwoordig meestal van katoen. Het komt voor in verschillende gewichten en lijkt erg op canvas maar dan fijner en lichter. Het wordt veel gebruikt voor tenten, riemen en kleding. Geen Nederlands equivalent. Zie 'zeildoek'.

Verwijst naar de gezamenlijke stijlen die vertegenwoordigd waren op een tentoonstelling in München in 1937 en die door de Duitse Nationaal-Socialistische Arbeiderspartij werden veroordeeld als moreel en maatschappelijk verdorven.

Te gebruiken voor de evaluatie van voorstellen voor de ontwikkeling of aanpassing van bouwconstructies of ruimten, meestal door een commissie die optreedt als vertegenwoordiger van de gemeenschap waar de activiteit moet plaatsvinden.

Verwijst naar een Chinese dynastie uit de periode 317 tot 420 n. Chr., de tweede van de zogeheten Zes Dynastieën die elkaar opvolgden in zuidelijk China. Na de verwoesting van Luoyang en Chang-an in 317 vluchtten de Chinezen naar het zuiden om daar een nieuwe zuidelijke staat te vestigen. De keizers van de Sima-familie slaagden er niet in het noorden te heroveren, en dat gebied zou onder de heerschappij blijven van allerlei groepen die gezamenlijk bekend stonden als de Zestien Koninkrijken; een uitzondering werd gevormd door het gebied dat tegenwoordig de provincie Sechuan omvat en dat in 347 werd geannexeerd, waardoor een route naar Centraal-Azië werd opengelegd. In politiek opzicht was dit weliswaar een weinig stabiele periode in de Chinese geschiedenis, maar de literatuur en kunsten maakten een ongekende bloeitijd door. De hoofdstad Jiankang was een bloeiend cultureel centrum dat door boeddhistische missionarissen en kooplieden uit Zuidoost-Azië en India werd bezocht. Een van de vroegst bekende boeddhistische verguld-bronzen beelden werd in 338 gegoten, als imitatie van een Gandhara-model. Wang Xizhi, de invloedrijkste kalligraaf uit de Chinese geschiedenis, was werkzaam gedurende deze periode. De keramiekvormen van de Oostelijke Jin waren innovatiever dan die van de Westelijke Jin. Een aantal graftombes uit deze periode is opgegraven bij de berg Gugui in Nanjing, die volgens literaire bronnen fungeerde als begraafplaats voor de keizerlijke families van de Oostelijke Jin.

Verwijst naar de cultuur van het tegenwoordige Oostenrijk, of naar de cultuur in Centraal Europa in het gebied dat het huidige Oostenrijk beslaat.

Bewoordingen waarin een auteur, voorafgaand aan de eigenlijke tekst, een werk opdraagt aan vrienden of personen die tot steun zijn geweest, als blijk van waardering, affectie of dankbaarheid, of als verzoeken om (financiële) steun en bescherming.

Zij die hun bezit of invloed gebruiken ten bate van individuen, instellingen of goede doelen, met name zij die het werk van kunstenaars of schrijvers steunen, inclusief zij die opdracht geven voor afzonderlijke werken en ervoor betalen. Gebruik 'sponsors' voor mensen die de hoofdverantwoordelijkheid op zich nemen voor projecten of activiteiten. Gebruik 'vrienden' voor personen die vrijwilligerswerk verrichten of geld of publieke steunbetuigingen geven als lid van een genootschap of vereniging.

Instrumenten waarin met behulp van een foto-elektrische cel een tekst wordt gescand en omgezet in elektrische signalen die vervolgens worden weergegeven als geluid. Het apparaat wordt tegenwoordig voornamelijk gebruikt om blinden in staat te stellen te lezen, maar het had in de jaren 20 van de 20ste eeuw zijn oorsprong in de uitvindingen van de Oostenrijkse kunstenaar en dadaïst Raoul Hausmann, die zich bezighield met het verenigen van de zintuigen en het veranderen van licht in geluid. De optofoon werd in 1935 geoctrooieerd als rekenmachine.

Verwijst naar een cultuur, circa 16.000 v. Chr. tijdens de Late IJstijd die gereedschappen vervaardigde en die over het algemeen wordt geplaatst in de kustgebieden en enkele binnenlandse streken van Noord-Afrika. De cultuur volgde op de Aterian-cultuur en bestond waarschijnlijk deels gelijktijdig met de iets latere Capsien-cultuur, die prominent aanwezig was in binnenlandse gebieden. Hoewel aanvankelijk werd aangenomen dat de cultuur was voortgekomen uit de late Magdalénien-cultuur in Spanje, gaat men er tegenwoordig meestal van uit dat de Oraanse cultuur haar oorsprong vindt in de Halfan-cultuur in de Nijlvallei. De cultuur kenmerkt zich door snijwerktuigen met kleine achterkanten en onderscheidt zich vooral van de Capsien-cultuur door het ontbreken van burijnen of graveerstiften. De cultuur behoort waarschijnlijk toe aan een Noord-Afrikaanse tak van het Cro-Magnon-volk, de Mechta-el-Arbi.

Schrift in de oudste tot nu toe ontdekte Chinese geschriften; de karakters zijn gegraveerd op schildpadschilden of dierlijke beenderen als verslagen van profetieën die werden gedaan door koningen in de tweede helft van de Shang-dynastie (14de tot 11de eeuw v.Chr.). De overgrote meerderheid van de orakelbeenderen is opgegraven in het tegenwoordige dorp Xiaotun bij de stad Anyang in de provincie Henan (of in de resten van Yinxu, de laatste hoofdstad van de Shang-dynastie).

Groepen mensen die zijn georganiseerd met een doel, meestal gekenmerkt door een min of meer constant aantal leden, een lichaam van functionarissen of vertegenwoordigers en een reglement dat hun activiteiten en gedrag voorschrijft.

De hiërarchie Organisaties bevat descriptoren voor groepen mensen die zijn georganiseerd met een doel, gewoonlijk gekenmerkt door een min of meer constant aantal leden, een lichaam van functionarissen of vertegenwoordigers en een reglement dat hun activiteiten en gedrag voorschrijft. Opgenomen zijn publieke organisaties, zoals sociale diensten, particuliere organisaties, zoals firma's, alsmede organisaties die beide kunnen zijn, zoals liefdadigheidsinstellingen. Tot deze hiërarchie behoren ook bestuurlijke en politieke organisaties, zoals staten en koninkrijken, die zowel een geografisch gebied en een bevolking als een bestuursstelsel omvatten. Relatie met andere hiërarchieën. Descriptoren voor groepen mensen die geen organisaties vormen (bijvoorbeeld sociale klassen) zijn te vinden in de hiërarchie Personen. Descriptoren voor verzamelingen objecten die worden samengebracht en beheerd door een organisatie of persoon (bijvoorbeeld bedrijfscollecties) zijn te vinden in de hiërarchie Objectgroepen en systemen. Descriptoren voor nederzettingen (bijvoorbeeld steden) en districten (bijvoorbeeld schooldistricten) die een organisatie omvatten maar waarin het begrip fysieke ruimte de overhand heeft, zijn te vinden in respectievelijk de hiërarchie Nederzettingen en landschappen en de hiërarchie Gebouwde complexen en gebieden. Descriptoren die gelijk zijn voor een gebouw en de daarin gehuisveste organisatie (bijvoorbeeld kerken en ziekenhuizen) zijn te vinden in de hiërarchie Bouwwerken.

Grafische voorstellingen van de administratieve en hiërarchische structuur van een organisatie waarbij de gezagsverhoudingen tussen de verschillende personeelsleden worden weergegeven door middel van lijnen waaruit blijkt wie voor wat verantwoordelijk is alsmede welke taken aan wie zijn op- of overgedragen.

De term verwijst specifiek naar Perzische vorsten. Het woord is afgeleid van een Perzische titel die 'Grote Koning' of 'Keizer' betekent. Met deze term wordt doorgaans de sjah van Iran bedoeld, maar hij kan ook verwijzen naar de sultan van Turkije of de grootmogol van India. Vóór 1948 werd er in India bovendien mee verwezen naar de heersende vorst van Groot-Brittannië. In Azië wordt de term soms in meer algemene zin gebruikt als aanduiding van Europese monarchen.

Term die wordt gebruikt in verschillende delen van Europa en sommige Europese kolonies in Amerika in verschillende tijden, van het Romeinse Rijk tot het begin van de het moderne tijdperk, voor hooggeplaatste officieren of edelen die hun koning zelf dienden of vertegenwoordigden op bepaalde gebieden zoals het leger, de rechterlijke macht of het koninklijke huishouden of die de koninklijke macht in een district of provincie van het rijk uitoefenden.

Reuzengrassoort die pollen vormt en inheems is in Patagonië en de pampa's van Zuid-Amerika, maar die tegenwoordig ook worden gekweekt in Europa, Noord-Amerika, Australië en elders als een sierplant voor grasperken en voor droogboeketten. De soort wordt 3 meter hoog. Vrouwelijke planten dragen zilverkleurige trosjes bloemen die op pluimen lijken en 30 tot 90 centimeter lang worden.

Grieks religieus staatsfestival ter ere van Athena. Uiteindelijk werd het elke vier jaar met veel pracht en praal gevierd, waarschijnlijk om de concurrentie aan te gaan met de Olympische Spelen. Het festival bestond uitsluitend uit offers en rituelen die pasten bij het seizoen (half augustus) in de cultus van Athena, de beschermgodin van de stad. Tijdens de Grote Panathenaeïsche spelen brachten vertegenwoordigers van alle van Athene afhankelijke gebiedsdelen offerdieren. Na het aanbieden aan Athena van een nieuw geborduurd kleed werden verschillende dieren aan haar geofferd. De grote processie met deelname van de helden van Marathon is het onderwerp van de fries van het Parthenon. Van oudsher werden er tijdens het festival muzikale wedstrijden gehouden en delen van epische gedichten voorgedragen. De wedstrijden vonden plaats in het Odeum, door Pericles zelf voor dit doel gebouwd.

Speelgoed dat bestaat uit tweedimensionale voorstellingen van karakters uit populaire toneelstukken en uiteenlopende combinaties van decorstukken, rekwisieten, toneel en voortoneel, gedrukt op vellen papier die zijn bedoeld om te worden uitgeknipt en op een stevige ondergrond zoals karton of hout te worden bevestigd, en te worden gebruikt voor optredens in een miniatuurtheater. De papiertheaters, die hun oorsprong vinden in Londen in het begin van de 19de eeuw, werden voornamelijk gemaakt in Engeland en Duitsland. Ook tegenwoordig worden ze nog in kleine aantallen gemaakt. Gebruik ‘poppentheaters’ voor draagbare constructies voor de uitvoerende kunsten, ontworpen voor de presentatie van poppenspellen. Gebruik ‘miniatuurtheaters’ voor driedimensionale voorstellingen van theaters of theaterruimtes zoals het toneel of het voortoneel, gebruikt voor optredens of uitsluitend als model.

Zich uitstrekkend in dezelfde richting en overal met gelijke afstand, meestal met betrekking tot lijnen of lineaire objecten en structuren. Gebruik 'parallellisme' voor het bijbehorend zelfstandig naamwoord.

De toestand of eigenschap van het zich uitstrekken in dezelfde richting en overal met gelijke afstand, meestal met betrekking tot lijnen of lineaire objecten en structuren. Gebruik ‘parallel’ voor het bijbehorende bijvoeglijk naamwoord.

Grote hardhoutboom die in Brazilië voorkomt en 40 meter hoog kan worden. Vroeger werd het hout van de boom in Brazilië gebruikt om huizen te bouwen, maar de soort wordt tegenwoordig met uitsterven bedreigd.

Wetgevers die zijn gekozen als vertegenwoordiger van kiesdistricten in provincies of grotere delen van hun land in het hoogste overheidsorgaan.

Gewijde professionele christelijke geestelijken die voorgaan in een dienst, de sacramenten toedienen, preken en de verantwoordelijkheid nemen voor de geestelijke zorg van de gemeente.

Poëzie van voor de twintigste eeuw waarin letters, woorden of regels zodanig op de pagina worden gerangschikt dat er een patroon of beeld wordt gevormd, dat meestal samenhangt met de betekenis van de woorden. Gebruik 'concrete poëzie (informatiedragers)' voor twintigste-eeuwse dichtwerken, met name de werken die behoren tot de concrete poëzie-beweging van de jaren 1950 en 1960, waarin taalelementen naar believen werden gerangschikt en de hand werd gelicht met syntactische regels en met de conventie van een lineaire bladspiegel, en de strekking van de gedichten hangt, behalve van de betekenis van de woorden, af van de ruimtelijke, picturale en typografische kenmerken van het werk.

Poëziegenre van voor de 20e eeuw waarin letters, woorden, of regels zodanig op de bladzijde zijn gearrangeerd dat ze een vorm of beeld aannemen dat meestal betrekking op de betekenis van de woorden heeft. Gebruik 'concrete poëzie' voor het poëziegenre van de 20e eeuw, dat voornamelijk uit de concrete poëtische beweging in de jaren vijftig en zestig is ontstaan, waarin taalelementen vrij worden gerangschikt en niet noodzakelijk een lineaire zinsopbouw hoeven te hebben en waarin de betekenis zowel uit ruimtelijke, beeldende en typografische kenmerken van het werk wordt afgeleid als uit de betekenis van de woorden.

Een witte of bleekgele marmersoort, purperachtig geaderd, naar verluidt de favoriet van keizer Hadrianus. Het woord pavonazzo betekent pauwblauw, violet of paars in het Italiaans. Het oude marmer is ook bekend als Frygisch marmer, omdat men denkt dat het afkomstig is uit Frygië in Klein-Azië.