De hoogte of diepte van een muzikale toon of ander geluid, afhankelijk van de relatieve snelheid van de trillingen die het geluid voortbrengen.

Beschrijft muziekinstrumenten, in het bijzonder blaasinstrumenten, met de op een na hoogste toonhoogte in hun familie. Altinstrumenten hebben gewoonlijk een bereik dat ongeveer een vijfde lager is dan dat van de hoogste leden van de familie. Met betrekking tot menselijke stemmen beschrijft deze term een zanger wiens stem hoger is dan een tenor, maar lager dan een sopraan.

Lange dubbele klarinetten met één melodiepijp met zes vingergaten, één bourdon en meerdere losse verlengstukken voor verschillende toonhoogtes; oorspronkelijk ontwikkeld en bespeeld in het Nabije Oosten.

Grote dubbelkonische trommen, rechtopstaand met een buisvormig open voetstuk, meestal in paren, waarbij elke trom een eigen toonhoogte heeft; vaak met een stel rinkelbellen over het trommelvel van een van de twee; oorspronkelijk ontwikkeld en bespeeld in West-Afrika, als sprekende trommen bij ceremonies en bij rituele zang en dans.

Beschrijft menselijke stemmen en soms muziekinstrumenten met een toonhoogte lager dan tenor, maar hoger dan bas. Voor sommige instrumenten, zoals de hobo, verwijst de term naar het laagste register van de instrumentenfamilie.

Beschrijft menselijke stemmen en muziekinstrumenten met een toonhoogte lager dan bariton.

Braziliaanse muziekbogen van Afrikaanse oorsprong, met een enkele metalen snaar en soms een klankbodem van kokosnoot of kalebas, die tijdens het spelen tegen de borst worden gehouden. De boog wordt met één hand vastgehouden; met dezelfde hand verandert men de toonhoogte door een metalen munt tegen de snaar te houden. De andere hand, meestal voorzien van een ratel, slaat met een stok tegen de snaar.

Gebogen Romeinse koperen aërofonen met een conische boring waarmee slechts een paar toonhoogtes op de natuurlijke toonladder kunnen worden gespeeld en hoofdzakelijk een waarschuwingsfunctie vervullen.

Beschrijft muziekinstrumenten met een lagere toonhoogte dan bas. Bestaat niet voor alle instrumentenfamilies.

Fagotten met een lagere toonhoogte dan de normale fagot en meestal met een buis die meerdere malen op zichzelf terug is gevouwen om de totale lengte van het instrument te verminderen en de kleppen zodanig te plaatsen dat ze gemakkelijk te bespelen zijn.

Idiofonen die zijn samengesteld uit twee klepelloze holle cilinders, gewoonlijk van metaal maar soms ook van hout, die verschillende toonhoogten hebben en die aan de bovenzijde door een handvat met elkaar zijn verbonden. Zij worden bespeeld door er aan de buitenkant met een stok op te slaan, meestal als onderdeel van een ceremonie.

Indonesische xylofoons bestaande uit 16 tot 21 houten of bamboe plaatjes die trapsgewijs, in volgorde van toonhoogte, op een kleed worden gelegd over een bewerkte houten trog en op hun plaats worden gehouden door metalen pennen. Ze worden bespeeld met twee omwoelde hamertjes.

De hiërarchie Geluidsmiddelen bevat descriptoren voor apparaten die gebruikt worden voor het voortbrengen van muzikaal of niet-muzikaal geluid. Hieronder vallen instrumenten die tijdens muziekuitvoeringen worden bespeeld, instrumenten die binnen het kader van religieuze of andere ceremoniële gebeurtenissen worden bespeeld, geluidsproducerende instrumenten die niet in eerste instantie als muziekinstrument fungeren maar voor sein- of communicatiedoeleinden zijn bestemd, en benodigdheden die in combinatie met instrumenten worden gebruikt om geluid voort te brengen. Relatie met andere hiërarchieën: descriptoren voor toonhoogte-aanduidingen (bijvoorbeeld 'sopraan' of 'bas') zijn opgenomen in de hiërarchie Ontwerpattributen. Descriptoren voor apparaten die geluid voortbrengen maar tot integrale systemen behoren (bijvoorbeeld 'inbraakalarmsystemen', 'intercomsystemen') zijn ondergebracht in de hiërarchie Bouwwerkonderdelen. Descriptoren voor delen van geluidsmiddelen (bijvoorbeeld 'resonatoren', 'mondstukken') en voor benodigdheden die gebruikt worden voor het activeren van een geluidsproducerend mechanisme (bijvoorbeeld 'plectra') vindt u in de hiërarchie Objectonderdelen.

Piano’s waarvan afzonderlijke noten zijn veranderd qua timbre, toonhoogte en dynamiek door verschillende voorwerpen, zoals vlakgommen, schroeven, bouten en stokjes op bepaalde punten tussen of op de snaren te plaatsen. Het idee is afkomstig van de Amerikaanse componist Henry Cowell, maar de eerste geprepareerde piano werd rond 1940 gemaakt door de Amerikaanse minimalistische componist John Cage.

Muziekinstrumenten op de juiste of de gewenste toonhoogte brengen. Gebruik 'afstemmen' voor het op de gewenste frequentie afstellen van geluidsapparatuur.

Algemeen te gebruiken voor de gongseries die het voornaamste instrument vormen in Zuidoost-Aziatische orkesten, bestaande uit gongs die zijn opgehangen in een verticaal houten raam of met de halfbolvormige welving naar boven op een onderstel staan, in volgorde van toonhoogte.

Diatonische lijstharpen waarbij een reeks haken in de hals is geplaatst waarmee de bespeler de toonhoogte van elke snaar met een halve toon kan verhogen.

Harpen uitgerust met een dubbelvoudig werkend pedaalmechanisme waarmee men tijdens het spelen de toonhoogte van de snaren met een halve of hele toon kan verhogen.

Harpen uitgerust met een enkelvoudig werkend pedaalmechanisme waarmee men tijdens het spelen de toonhoogte van de snaren met een halve toon kan verhogen.

Houten hobo's met een rechte buis die uitloopt in een bolvormige klankbeker. Ze hebben een conische boring die aanzienlijk wijder is dan die van gewone baritonhobo's waar ze wat betreft toonhoogte en klank veel mee gemeen hebben.

Blaasinstrumenten waarbij het geluid wordt geproduceerd met de lippen als trillingsbron en die zijn uitgerust met gebogen inzetstukken die ook wel inventies worden genoemd. Deze inventies worden van tevoren in het midden van de klankkast tussen de ronde delen van de buis geplaatst om de toonhoogte te wijzigen zonder de lengte van de buis te veranderen.

Kleine metalen bekkens die in paren op een scharnierende vork of gevorkte stokken zijn bevestigd en tot een bepaalde toonhoogte kunnen worden gestemd. Ze waren bekend in het oude Egypte, Griekenland en Rome en zijn in Birma nog steeds in gebruik.

Keien die tonen voortbrengen als erop wordt geslagen, waarbij ze soms op verschillende plaatsen op hun oppervlak verschillende toonhoogtes geven.

Mechanieken waardoor de snaren of pijpen van een toetseninstrument geluid voortbrengen wanneer een toets wordt ingedrukt of, zoals bij harpen, die de toonhoogte van snaren veranderen wanneer een pedaal wordt ingedrukt.

Keteltrommen van koper, messing, hout of aardewerk met trommelvellen van leer meestal bespeeld in paren op verschillende toonhoogtes, afkomstig uit de Islamitische wereld, Kaukasus, Centraal-Azië.

In algemene zin, zijn oorsprong hebben binnen de normale samenstelling en werking van zaken zoals die in de natuur worden aangetroffen, en die nauwelijks of geen enkele menselijke bewerking hebben ondergaan. Verwijst in specifieke zin naar blaasinstrumenten zonder kleppen, toetsen of andere mechanische voorzieningen voor het veranderen van de toonhoogte welke door het instrument wordt voortgebracht.

Birmaanse xylofoons. Ze bestaan gewoonlijk uit 17 tot 23 latten, waarvan de toonhoogte wordt bepaald door was die aan de onderzijde is aangebracht, en die rusten op een trog die als resonator fungeert.

Harpen met een pedaalmechanisme om de toonhoogte te veranderen.

Verwijst naar muziekinstrumenten die de kleinste van hun familie zijn met de hoogste toonhoogte.

U-vormige delen van een cilindrische buizen van koperen instrumenten, gemonteerd aan twee rechte delen van de buizen, zodanig dat het in en uitglijden wordt vergemakkelijkt. Hierdoor verandert de effectieve lengte van het instrument, en daarmee de basistoonhoogte.

Beschrijft muziekinstrumenten met de hoogste toonhoogte, of, als er piccoloversies bestaan, de op een na hoogste toonhoogte in hun familie. Met betrekking tot menselijke stemmen beschrijft deze term de stem met de hoogste toonhoogte.

Fluiten om een toonhoogte aan te geven, meestal voor zangers, hout; ook modellen met een geijkte zuiger die verder naar binnen of naar buiten kan worden getrokken om verschillende toonhoogtes aan te geven.

Een stemschroef is onderdeel van een mechanisme om snaren te spannen. Je vindt ze op onder andere een viool, altviool en cellocontrabas. Elke snaar zit aan de ene kant vast aan de brug en aan de andere kant aan de stemschroef. Met de schroef wordt de snaar op de juiste toonhoogte gestemd.

Vorken gebruikt als maatstaf bij het stemmen of voor het uitvoeren van geluidsexperimenten: een steel waaraan 2 uitsteeksels die, wanneer ze worden aangeslagen, een toon voortbrengen met een vaste, constante toonhoogte; staal.

Kleine rechtopstaande metalen plaatjes of pinnen, waarvan er een geplaatst is aan de binnenkant van elke toets in een clavichord; deze beroeren de snaren om de toon te produceren en regelen de toonhoogte door de snaren te dempen.

Beschrijft menselijke stemmen en muziekinstrumenten met een toonhoogte lager dan alt, maar hoger dan bariton.

Instrumenten voor het meten van de frequenties van tonen of de precieze toonhoogte, bijvoorbeeld een reeks gekalibreerde stemvorken.

Trommen, zandlopervormig met 2 trommelvellen van huid, gespannen over ijzeren ringen die een eindje buiten de klankkast uitsteken en over de klankkast heen aan elkaar zijn geregen met touwen; de toonhoogte is te variëren door touwen meer of minder te spannen; Japan.

Blaasinstrumenten waarbij het geluid wordt geproduceerd door metalen of rieten tongen die binnen een nauwsluitende lijst trillen en aan één uiteinde vrij kunnen bewegen terwijl ze aan het andere worden vastgehouden. De toonhoogte wordt bepaald door de lengte en de massa van de tongen.