Geribde gewelven verdeeld in acht gewelfscellen.

De binnenste krommingen of vlakken van bogen of gewelven, die de holle onderkant vormen.

Leisteen die speculite en grafiet bevat, waardoor het een blauwzwarte kleur krijgt.

Wordt gebruikt voor bogen met een duidelijk gemarkeerd buitengewelf dat min of meer parallel aan het binnengewelf loopt.

Borduurtechniek waarbij met borduurwol meestal bloem- en krulmotieven in eenvoudige steken op effen stof worden aangebracht.

Verwijst naar borduurwerk dat wordt uitgevoerd met kenmerkende tweedraads, los getwijnde wollen garens die bekendstaan als ‘borduurwol’. Crewelborduurwerk is traditioneel gebaseerd op keperweefsel, met linnen schering en katoenen inslag; er kan echter ook zuiver linnen of katoen of een andere stof worden gebruikt. Het kan bedoeld zijn om te worden ingelijst of te worden verwerkt tot kledingstukken, bedbehangsels, meubelbekleding of andere zaken. Het kenmerkt zich door een lossere stijl dan andere typen boorduurwerk. Het maken van crewelborduurwerk bloeide in het bijzonder in het 16de- tot 18de-eeuwse Europa en zijn Amerikaanse kolonies, met ontwerpen die waren geïnspireerd door textiel uit India en het Midden-Oosten.

Benaming die door verzamelaars wordt gebruikt voor rechthoekige stoelen met een lage rugleuning en vaak zonder armleuning. Ze hebben gedraaide poten en dwarsbalken. Dit type is bedekt met leer of marokijn en stamt uit een periode van ver voor Cromwell, maar werd zeer populair in Engeland in het midden van de 16e eeuw.

Gewelven verdeeld in drie gewelfscellen.

Gewelven met gladde intrados zonder ribben of kruisbogen.

Het gebruiken van fysieke kracht om te doden, verwonden, schade aan te brengen of te mishandelen.

Boogstructuren, meestal van metselwerk, die een plafond of dak vormen.

Aanduiding voor plafonds die een grote, holle boog maken bij de overgang van muur naar plafond, in plaats van elkaar met een scherpe hoek te kruisen.

Friezen met een convex oppervlak.

Wordt gebruikt voor de delen tussen de graten of ribben van een gewelf.

Wordt gebruikt voor de kapitelen van penanten of schachten die gewelven of ribben van gewelven lijken te ondersteunen.

Plafonds in de vorm van een halve cilinder.

Houten of stenen deksel ter afdekking van de opening binnen de houten of stenen afsluitingring van het gewelf. Kan beschilderd of gebeeldhouwd zijn.

Consoles die fungeren als de sluitsteen van een boog.

Horizontale metsellagen opgebouwd uit de schoren of aanzetstenen van een gewelf. Meestal gemaakt van stenen die vooruitspringend of overwerkt gezet zijn, met horizontale bedden.

Gedeelten van een gewelf begrensd door twee transverse ribben.

Samengestelde gewelven waarin tongewelven elkaar kruisen en zo richels vormen die graatribben genoemd worden.

Wordt gebruikt voor de tegel-tamboerijngewelven opgericht door de familie Gustaviano tussen ongeveer 1800 en 1950, met name in de Verenigde Staten sinds 1881.

Gewelven met een profiel van ongeveer een kwart cirkel, bijvoorbeeld zoals gebruikt wordt om een gangpad in een kerk te overdekken.

Wordt gebruikt voor gewelven waarin de lagen stenen zo gelegd worden dat ze een lichte helling maken en tegen de voorgaande laag leunen, waardoor bekisting niet noodzakelijk is.

Verwijst doorgaans naar de wettelijke en sociale verbintenis van een man en vrouw als echtgenoten, hoewel de term tegenwoordig ook wordt gebruikt voor de verbintenis van een homoseksueel stel. Gebruik 'bruiloften' voor de huwelijksvoltrekking of -ceremonie. De term wordt soms gebruikt om in algemene zin te verwijzen naar een nauwe of intieme relatie, die niet beperkt is tot mensen.

In het algemeen, aankondigingen van huwelijksceremonies die verschillende vormen kunnen aannemen, zoals een officiële aankondiging op papier die per post wordt verzonden, een aankondiging in een krant of een historische variant.

Certificaten die dienen als huwelijksbewijs en die worden bekrachtigd door de personen die het huwelijk voltrekken.

Term gebruikt voor verschillende soorten drinkgerei, meestal gemaakt van hout, tin of zilver, waarvan de inhoud voor een inzet werd geledigd. Vooral in de vorm van een staande vrouw in een lange rok met opgeheven armen die de handvaten aan de zijkant van een schommelend kopje vasthouden. Als het stuk werd omgekeerd werden zowel de rok als het kopje gevuld met wijn. De drinker moest de inhoud van beide ledigen zonder wijn te knoeien.

Permanente huwelijksregistraties die door een ambtenaar van een staat of stad worden bewaard, waarin de namen van de echtelieden, de meisjesnaam van de vrouw, hun adressen en de huwelijksdatum zijn opgenomen.

Kaars met de namen van de gehuwden en de datum van de huwelijksvoltrekking. Wordt gezegend en ontstoken tijdens de huwelijksplechtigheid en dient in het huwelijksleven als licht bij vreugde en verdriet.

Kisten die voor een bruiloft zijn gemaakt of ter nagedachtenis hiervan. Meestal werden er namen en data in de decoraties verwerkt.

Penning geslagen ter gelegenheid van een huwelijk of een huwelijksjubileum, met erop de namen van de huwelijkspartners.

Gelegenheidsprent ter ere van een huwelijkssluiting.

Toestemmingen, door een overheidsinstantie verleend aan personen die van plan zijn te trouwen. Meestal geadresseerd aan de bevoegde persoon die de ceremonie zal uitvoeren en meestal een wettelijk vereiste voor het huwelijk.

Beschrijft werk dat is vervaardigd door het gelijknamige Afrikaanse volk, dat in Ghana en Ivoorkust leeft.

Beschrijft werk dat is vervaardigd door het gelijknamige Toeareg-volk, dat in het oosten van Mali en het westen van Libië leeft.

Edelstenen, halfedelstenen of andere materialen zoals barnsteen of paarlemoer, die zijn geslepen, gepolijst of anderszins bewerkt en als versiering worden gebruikt in juwelen, zegels of amuletten; te onderscheiden van 'ruwe (half)edelstenen', die nog niet zijn bewerkt.

Ornamenten zoals armbanden, halskettingen en ringen van edele of halfedele materialen die voor de sier op het lichaam worden gedragen; ook soortgelijke artikelen die worden gedragen voor godsdienstige doeleinden of rouwbetuiging.

Gewelven die aan de ene zijde groter zijn dan aan de andere.

Tongewelven die hun twee aanzetten op verschillende niveaus hebben.

Een gewelf dat bestaat uit vier gebogen vlakken, die uit de zijden van een vierkant naar boven naar elkaar toe lopen. VWB.

Wordt gebruikt voor gewelven waarbij de kroon van het gewelf hoger ligt dan de kroon van de transversbogen, zodat de noklijn gekromd er bovenuit steekt; vaak vormt de transvers een halve cirkel.

Wordt gebruikt voor expanderende gewelven waarbij de kleine basis halfrond is en de grote half-elliptisch.

Gewelven voorzien van ribben, als ondersteunend of als decoratief element.

Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in Gabon en de Republiek Congo.

Bedekte putten met een binnenwerk met open voegen, waardoor het afvalwater uit de septische tank in de omringende grond sijpelt of lekt.

Stijlen die zich op de overlopen van trappen bevinden en die trapleuningen ondersteunen.

Gewelven waarin liernen gebruikt worden.

Pleistertroffels waarvan de randen omhoog staan. Worden gebruikt om pleister in hoeken af te werken.

Beschrijft werk dat is vervaardigd door het gelijknamige Afrikaanse volk, dat in Angola leeft.

Wordt gebruikt voor geribde tongewelven bedekt met vierkanten die op de diagonaal aangebracht zijn zodat de diagonale ribben aangrenzende erkers kruisen; door het resulterende netwerk van ribben gaat de autonomie van de individuele erkers verloren.

Schijfje gebakken ongezuurd tarwemeel dat wordt gewijd of geheiligd tijdens de viering van Eucharistie of Heilige mis. Er bestaan grote hosties bestemd voor de priester en kleine hosties bestemd voor de gelovigen. De ongewijde hosties worden bewaard in een hostiedoos. Na de wijding wordt de hostie bewaard in een pyxis of ciborie die, bedekt met een velum of dekkleedje, in het tabernakel wordt geplaatst.

Dunne, zelfklevende schijfjes van gedroogd deeg, gelatine, plakpapier, vislijm of een soortgelijk materiaal, waaraan kleurmiddel is toegevoegd en die meestal zijn voorzien van een identificatiemerk, gebruikt voor het verzegelen van brieven of andere documenten en voor het bevestigen aan papieren.

Prenten vervaardigd door het blok in een deegachtige massa te drukken, die op papier was uitgesmeerd, waardoor een afbeelding in reliëf werd verkregen. Soms gedrukt met inkt, gekleurd deeg of met bladgoud in het deeg gedrukt. Vooral gemaakt in de 15e eeuw.

Schaal waarop de geconsacreerde hosties liggen bij het uitdelen van de communie.

Wordt gebruikt voor openingen onder bogen.

Gewelven die bestaan uit massieve halve kegels met concave zijden die bijna of helemaal samenkomen aan de top van het gewelf; de ruimten tussen de kegels zijn plat en het geheel wordt uitvoerig gedecoreerd met ribben die uitwaaieren vanuit de voet van het gewelf.

Gewelven waarbij de oppervlakte tussen de verhoogde muurrib en de diagonale rib scheluw is als een ploegschaar.

Wordt gebruikt voor gewelven die opgebouwd zijn door opeenvolgende lagen steeds iets verder naar binnen toe te ondersteunen met karbelen of cantilevers, tot zij samenkomen en afgedekt worden op het middenpunt van het gewelf.

Wordt gebruikt voor tongewelven die een ruimte overspannen waarvan het verticale vlak gevormd wordt door de ruimte tussen twee concentrische cirkels, of voor een deel van zo'n ruimte.

Wordt gebruikt voor gewelven die worden gevormd door het samenkomen van twee of meer simpele gewelven.

Stijl van woningbouw waarbij vier horizontale houten balken (Schwellen) verticale vierkante palen ondersteunen. Deze stijl resulteerde in een zeer stabiel frame, waardoor meerdere verdiepingen op elkaar konden worden gezet. Het was de voorloper van vakwerkbouw en andere constructies met houten skelet. De stijl is aangetroffen in Duitse gebouwen die zijn gebouwd vanaf de late 12e eeuw.

Ringvormige gewelven met een spiralende as die gebruikt worden ter ondersteuning van bijvoorbeeld de treden van een wenteltrap.

Graatribbige gewelven die worden gevormd door de penetratie van twee gewelven van ongelijk formaat die op hetzelfde niveau beginnen.

Gewelven waarvan de ribpatronen een ster suggereren.

Dunne gewelven van een of meer lagen terracotta tegels die zij aan zij plat worden neergelegd en hun onbuigzaamheid ontlenen aan cohesie en kromming in plaats van aan massiviteit of samendrukking; kunnen worden opgericht zonder te centreren.

Gewelven met een eenvoudig, halfrond dwarsprofiel ondersteund door evenwijdige muren of arcades.

Plat handgereedschap met een breed stalen blad. Worden gebruikt om pleister of metselspecie aan te brengen, uit te spreiden of te bewerken, of om het oppervlak van ongevormd beton glad te maken.

Samengestelde gewelven waarin tongewelven van verschillende breedten elkaar kruisen en de richels even hoog zijn maar de aanzetlijnen van verschillende hoogten, waardoor een graatribbenlijn ontstaat met een dubbele welving.

Te gebruiken om voorwerpen te beschrijven die zijn versierd met edelstenen of halfedelstenen.

Gewelven verdeeld in vier gewelfscellen.

Verwijst naar het geslacht dat normaal gesproken eieren of vrouwelijke geslachtscellen produceert.

Bogen gevormd met twee centra, met als resultaat een spitsboog.

De meestal halfronde, overhangende randen van aantreden.

Organisaties of instellingen die zich bezig houden met gratis hulpverlening aan de armen, hulpbehoevenden of mensen in nood.

Oölitische kalksteen die wordt gewonnen in de omgeving van Weldon in het Engelse Northhamptonshire. Voornamelijk gebruikt als bouwsteen.

Strips die bevestigd zijn aan de dorpel van een buitendeur of raam om het binnensijpelen van water tegen te gaan.

Platte goederenwagons met een groot dieper deel in het midden die vooral zijn ontworpen voor intermodale containers; in gebruik sinds halverwege de 20e eeuw. Gebruik 'depressed center flatcars' voor platte goederenwagons met kleinere diepere delen in het midden voor zeer grote vrachten, die in gebruik zijn sinds het begin van de 20e eeuw.

Schotels met een holte aan één kant om jus in te doen. Geen Nederlands equivalent.

Verticale schachten in gebouwen en schepen of uitgegraven in de grond om toegang te verschaffen tot lagere gedeelten.

Verwijst naar de cultuur van het huidige vorstendom Wales, of in het algemeen naar de culturen die zich vestigden op het schiereiland in het westen van Groot-Brittannië. De term verwees vroeger in het bijzonder naar de oorspronkelijke Keltische bevolking van Engeland in tegenstelling tot de Angelsaksen.

Horlepiepen, enkele of dubbele cilindrische pijp met opslaand, door een mondstuk van koeien hoorn beschermd riet, eindigend in een klankbeker van koeien hoorn; Wales, Middeleeuwen.

Rijkdom of succes.

Materiële hulp die door een speciale (gemeentelijke) instantie wordt verleend aan financieel behoeftige individuen of gezinnen.

Gewelven verdeeld in zes gewelfscellen.

De zwelkast is het gedeelte van een orgelkast waarin een bepaald onderdeel van het orgel een onderkomen vond, met de bedoeling de dynamiek ervan te variren.

Mechanismen die in een aantal toetsinstrumenten zijn ingebouwd, zoals orgels en klavecimbels, om het volume van een toon te variëren.

Proefdrukken aangewezen door de kunstenaar om als maatstaf te dienen, zowel esthetisch als technisch, voor het drukken van de oplage. Soms zijn deze identiek aan de drukproeven van de drukker.

Beschrijft speelfilm met een beeldbreedte van 8 millimeter (smalfilm), de smalste beeldbreedte die voor dergelijke films beschikbaar is. Het formaat werd in 1932 geïntroduceerd voor gebruik door amateurfilmers en voor thuisgebruik, en werd eveneens omarmd door avant-garde- en undergroundfilmers, vanwege de betrekkelijk lage kosten van het filmmateriaal en van het ontwikkelen ervan. Sinds het midden van de jaren 60 is standaard 8-millimeterfilm vrijwel overal verdrongen door Super 8-film.

Wordt gebruikt voor gebouwen, van oudsher verbonden met kloosters, grote abdijen, rechterlijke macht, edelen of welvarende steden, waar vanuit aalmoezen werden uitgedeeld; kan ook de woonplaats zijn van aalmoezeniers. Gebruik 'armenhuizen' voor gebouwen waar bejaarden, armen of hulpelozen worden verzorgd en te werk gesteld op kosten van de overheid.

Wordt gebruikt voor schuren die zijn verbonden met het hoofdgebouw, ook wel met nog tussenliggende bijgebouwen.

Overzichten van de toevoegingen aan een collectie, zowel van zaken die zijn overgedragen op grond van een juridische procedure, als van zaken die in bewaring zijn gegeven, die zijn aangekocht, die zijn geschonken of die zijn nagelaten.

De onderste boogstenen, of voetstenen van een boog of gewelf van waaruit de kromming van de boog of het gewelf begint.

Abecedariums die dikwijls bestaan uit slechts een vel perkamentpapier of uit een laagje papier dat op een dun houten bord is geplakt. Vroeger werden zulke plankjes soms beschermd door een doorzichtige plaat van hoorn en werden er, behalve de letters van het alfabet, ook wel andere zaken op afgedrukt, zoals de getallen 0 tot en met 9 of het Onze Vader.

Stijl en cultuur van de historische groep die vanaf de 11e eeuw in de Hoorn van Afrika woonde. Het waren voornamelijk christelijke en Semitisch sprekende volkeren in een gebied dat Eritrea, Tigray, Gonder en delen van Gojam, Shewa en Welo omvatte, op het grondgebied van het huidige Ethiopië.

Verwijst naar kunststijlen die ontstonden als reactie op de traditionele Europese opvatting volgens welke de kunst wordt geacht de natuur te imiteren. In zijn meest strikte vorm verwijst de term naar 20ste-eeuwse westerse schilderkunst, beeldhouwkunst of grafische kunst waarvan de vormentaal in geen enkel opzicht verwijst naar objecten uit de zichtbare wereld. De term wordt ook wel toegepast op kunst waarin natuurlijke vormen op vereenvoudigde of veranderde wijze worden weergegeven, maar waarin deze vormen niet volledig zijn uitgebannen. Gebruik 'abstractie' voor het proces waarbij algemene begrippen worden geformuleerd door middel van abstrahering van gemeenschappelijke kenmerken van zaken.

De hiërarchie Abstracte Begrippen bestaat uit beschrijvingen van concepten en fenomenen die verband houden met een breed spectrum aan onderwerpen, waarvan sommige zich niet binnen het hoofdbestek van de AAT bevinden, zoals filosofische concepten, maar die wel van invloed zijn op onderwerpen binnen dat bestek. Relatie tot andere hiërarchieën: descriptoren van onderzoeksgebieden en specialisaties, evenals beroepen en professionele specialisaties (bijvoorbeeld geschiedenis) zijn terug te vinden in de hiërarchie Vakgebieden, terwijl concepten die verband houden met deze vakgebieden (bijvoorbeeld positivisme) hier zijn terug te vinden. Descriptoren voor stijlen en voor kunst- en architectuurbewegingen (bijvoorbeeld neoclassisistisch, impressionistisch) zijn terug te vinden in de hiërarchie Stijlen en Perioden, terwijl expressievormen (bijvoorbeeld abstract) en brede kunst- en architectuurgenres die niet specifiek zijn voor bepaalde mensen of een bepaalde periode (bijvoorbeeld organische architectuur, straatkunst), hier zijn terug te vinden.

Verwijst naar een concept of idee dat geen verband houdt met een specifiek gegeven, en naar het proces waarbij algemene begrippen worden geformuleerd op basis van abstrahering van gemeenschappelijke kenmerken van het gegevene. Daaronder valt de beschouwing van een zaak welke zich los van bijbehorende associaties voltrekt, of van een stof die buiten de context van zijn kenmerken is geplaatst, of van een eigenschap of kwaliteit die buiten de context van de bijbehorende stof is geplaatst. Een abstractie is de idee van iets wat in zelfstandige vorm niet bestaat, een zaak die uitsluitend in de vorm van een idee bestaat. Gebruik 'Abstract' voor de moderne kunststromingen en de daaruit voortgekomen producten.

Series aardewerken eetgerei, ontworpen om verticaal in elkaar te passen in de vorm van een vaas of urn, gemaakt als geschenk voor vrouwen die zijn bevallen van een kind; ze bestaan gewoonlijk uit een soepkom op een voet, een deksel in de vorm van een bord, een mok of een kop, een zoutvaatje en een gewelfd, van gaten voorzien deksel. Ze werden gemaakt in Italië tijdens de Renaissance en vervolgens in andere delen van Europa, en waren vaak uitbundig gedecoreerd.

Kleuren bestaande uit kleurschakeringen die zijn gedempt door toevoeging van wit, waardoor pastelkleuren zoals crème en roze ontstaan; of door toevoeging van zwart, resulterend in aardtinten als mosterdgroen en mosgroen, of door toevoeging van zowel wit als zwart, waardoor neutrale kleurschakeringen of grijzen met een kleurzweem ontstaan, zoals beigegrijs en antracietgrijs.

Verlichting van achteren en vaak van boven een voorwerp; een techniek die zowel kan worden toegepast om de randen te voorzien van highlights als om een object te kunnen scheiden van diens achtergrond.

Poppen, typisch meer door jongens dan door meisjes als speelgoed gebruikt of door volwassen mannen als verzamelobject beschouwd, die voorstellingen zijn van stripfiguren, militairen, sportmensen, film- of televisiesterren of andere personen die deelnemen aan heldhaftige of avontuurlijke activiteiten. De figuren zijn meestal mannelijk en incidenteel vrouwelijk. Ze hebben vaak onnatuurlijke, overontwikkelde spierbundels en kunnen zijn voorzien van beweegbare gewrichten waardoor ze wapens kunnen vasthouden of verschillende houdingen kunnen aannemen. De term is bedacht door de firma Hasbro die in 1964 een militaire pop voor jongens, G.I. Joe, in de handel bracht. In de rechtszaak ‘Toy Biz versus de Verenigde Staten’ is bepaald dat door Toy Biz/Marvel Comics geproduceerde actiefiguren voor de douanerechten gelden als speelgoed en niet als poppen omdat ze ‘niet-menselijke wezens’ voorstellen.

Wordt gebruikt voor zonverwarmingssystemen die mechanische apparatuur en bouwelementen bevatten om warmte op te vangen en te transporteren. Gebruik 'passieve zonverwarming' voor zonverwarmingssystemen zonder mechanische hulpmiddelen.

Organismen die alleen kunnen leven en zich voortplanten in aanwezigheid van zuurstof. Ze hebben een op zuurstof gebaseerde stofwisseling, waarbij ze door cellulaire ademhaling zuurstof gebruiken om substraten (bijvoorbeeld suikers en vetten) te oxideren en zo energie te verkrijgen. Obligaat of strikt aerobe organismen kunnen alleen leven in de aanwezigheid van zuurstof; facultatief aerobe organismen kunnen zowel met als zonder zuurstof leven. Vooral gebruikt met betrekking tot micro-organismen.

Wordt gebruikt voor bogen met een binnengewelf dat aan één kant van de boog een grotere straal heeft dan aan de andere kant.

Het verzamelen, verwerken, hergebruiken en afvoeren van afgedankte of overtollige apparatuur, producten of materialen in welke vorm ook maar, inclusief vaste stoffen, olie, chemicaliën, vloeistoffen en gassen.

Genus van planten (uit de familie Amaryllidaceae) met als belangrijkste soort de honderdjarige aloë. Pas wanneer deze plant na tien tot zeventig jaar volwassen is, produceert hij een indrukwekkende bloemstengel van soms wel 12 meter hoog.

Documenten, vaak in de vorm van lijsten, waarin is vastgelegd wat er moet worden gedaan, zoals overzichten van de zakelijke aangelegenheden die tijdens een vergadering besproken dienen te worden. De term wordt ook gebruikt voor programma's waarin uiteen wordt gezet volgens welk plan de besproken zaken zullen worden aangepakt.

Leer die het mogelijke bestaan van God bevestigt, maar ontkent dat er voldoende redenen zijn om dit wel of niet te kunnen bewijzen.

Grond geschikt voor landbouw, zowel akkerbouw als veehouderij, waaronder aangeplante en geoogste gewassen als veldgewassen, kastuinbouw, fruit en kleinfruit, kwekerijen boomgaarden, moestuinen, braakliggende gronden, weilanden, en natuurlijk grasland.

Verwijst naar het beginsel van eerbied voor al het leven en geweldloosheid tegenover alle levende wezens, dat wordt aangetroffen in het boeddhisme, bepaalde hindoegemeenschappen en vooral het jaïnisme. Ahimsa is gebaseerd op de overtuiging dat alle levende wezens heilig zijn en dat geweld negatieve gevolgen heeft voor hen die het plegen; zo kan het toebrengen van schade aan iets levends resulteren in een ongunstige reïncarnatie. De term komt uit het Sanskriet en betekent 'niet kwaad doend'.

Verwijst naar een islamitische religieuze beweging die in 1889 in India is gesticht door Mirza Ghulam Ahmad (ca. 1839-1908). Ghulam Ahmad beweerde dat hij de in de Koran voorspelde messias Mahdi, de christelijke Verlosser, een incarnatie van de hindoegod Krishna en een wederverschijning van Mohammed was. In 1914 splitste de geloofsgemeenschap zich in twee heel verschillende takken, de Qadiyani en de Lahori. De Ahmadiyya-beweging wordt door orthodoxe moslims afgewezen omdat de claim van Ghulam Ahmad dat hij een profeet is na Mohammed, niet samengaat met het traditionele geloof dat Mohammed de laatste manifestatie van God was. Andere onorthodoxe overtuigingen zijn dat Jezus zijn dood heeft geveinsd en in werkelijkheid is ontkomen naar India, waar hij overleed op de leeftijd van 120 jaar, en dat het begrip jihad (heilige oorlog) kan worden geherinterpreteerd als een vreedzame in plaats van gewelddadige strijd tegen ongelovigen. Na jarenlange demonstraties tegen de beweging werden haar volgelingen in 1974 tot ketters uitgeroepen en officieel in de ban gedaan door de orthodoxe islamitische gemeenschap. De beweging staat bekend om haar zendingsijver en is actief in Azië, Afrika en Europa.

Rechtopstaande pluimen van de veren van een aigrette of reiger, die zijn samengeschikt als een haarversierig. Ook soortgelijke, met juwelen bezette sieraden in de vorm van veren, vooral als die op het hoofd worden gedragen. Militair: duidt op rang boven luitenant-kolonel.

Verlichte beelden of lantaarns gemaakt op de traditionele Japanse ambachtelijke manier. De term is bedacht door Isamu Noguchi voor de objecten die hij ontwierp en die in Gifu (Japan) worden vervaardigd met papier dat is gemaakt van de schors van de moerbeiboom. Het zijn zowel beeldhouwwerken als functionele objecten.

Te gebruiken voor, gewoonlijk vrouwelijke, vruchtbaarheidsfiguren, abstract van vorm, met een schijfvormig hoofd, een hoog ovaal voorhoofd en meestal horizontale armen, een cilindervormige romp, borsten en navel; garanderen naar de overtuiging van de Asante in West-Afrika de bevruchting en een voorspoedige geboorte.

Kleine Oudgriekse of Romeinse vaten voor het bewaren van oliën, zalven of parfums; meestal langwerpig van vorm, bijna cilindrisch, en rond aflopend aan de onderkant. Ze hebben ofwel geen handvat ofwel één klein handvat aan de zijkant. Alabastra zijn zo klein dat ze in één hand konden worden gehouden en ook konden worden gedragen aan een touwtje dat ofwel door de smalle hals heen liep, ofwel door kleine lussen op de schouder werd gehaald. De vorm is oorspronkelijk afkomstig uit Egypte, waar de alabastra waren uitgevoerd in glas, faience of albast (de naam is van deze steen afgeleid).

Verwijst naar de cultuur van Albanië, ofwel het tegenwoordige land op de westelijke Balkan, of de antieke provincie Albanië aan de Kaspische Zee.

Verwijst naar opvallende medicijnpotten die tussen de 15de en 18de eeuw werden geproduceerd, hoofdzakelijk in het Midden-Oosten en in Spanje en Italië. Ze waren bedoeld als houder voor zalven en geneesmiddelen in droge poedervorm, of voor verfpigmenten. Ze zijn meestal 18 à 20 centimeter hoog, vaak van majolica of faience, en cilindrisch van vorm, met holle of verdiepte zijkanten om het vastpakken te vergemakkelijken; veelal zijn ze voorzien van een brede opening om de inhoud gemakkelijker bereikbaar te maken. Soms hebben ze dicht bij elkaar geplaatste handvatten. Ze zijn evenwel niet bedoeld voor het bewaren van vloeistof en zijn daarom niet voorzien van een tuit of rand en meestal niet van handvatten, en hebben evenmin een bolle vorm. Doorgaans hebben ze geen deksel, en werd een stukje papier of perkament rond de rand gebonden om de pot af te dekken.

Het welzijn of de voorspoed van het volk als geheel.

Wordt gebruikt als algemene aanduiding voor tekeningen die de structuur of indeling van een schip aangeven, zowel in bovenaanzichten, zijaanzichten of doorsneden. Dit kunnen constructietekeningen zijn, gebruikt voor de bouw van een schip, of revisietekeningen gemaakt naar een bestaand schip.

Lid van de reeks verzadigde koolwaterstoffen met de algemene chemische formule CnH2n+2, waarbij 'n' een geheel getal is. Hoewel alkanen doorgaans niet reactief zijn, komen ze al snel tot verbranding; veel belangrijke brandstoffen zijn een alkaan, bijvoorbeeld methaan en butaan, of benzine en andere alkaanmengsels.

Verwijst naar de kunst en cultuur die zijn verbonden met de islamitische Berberdynastie die regeerde in Spanje en Noord-Afrika van 1054 tot 1147, toen deze dynastie werd opgevolgd door de Almohad-dynastie. De Almoravids ontwikkelden zich uit een puriteinse beweging in westelijk Afrika die Noord-Afrikaanse Berbers aansprak. De Almoravid-leider Yusuf b. Tashfin stichtte Marrakesh in 1069. Vanaf 1090 bestuurde de dynastie Andalusië en via deze connectie werd de Umayyad-kunst van Spanje overgebracht naar Noord-Afrika. Er was ook sprake van een Egyptische invloed. De Almoravids stonden bekend om hun puriteins fanatisme en waren vooral begunstigers van religieuze architectuur. Ze bouwden moskeeën in Tilimsen en Algiers die waren geïnspireerd op de moskee van Córdoba; andere opmerkelijke moskeeën werden gebouwd in Fez. Almoravid-architecten stonden bekend om hun vindingrijke manipulatie van driedimensionale ruimte waarbij gebruik werd gemaakt van ornamentele bogen en decoratieve gewelven, architecturale vormen die traditioneel gescheiden werden gehouden. Deze en andere architecturale vormen verlevendigen in plaats van toegepaste decoratie hun gebouwen. Het kenmerk van hun karakteristieke Maghribi-muqarnas is dat het exterieur niets onthult van de interne configuratie. Het muqarnas-gewelf van Fez is gebouwd over een rechthoekige ruimte en fungeert op deze manier visueel eerder als een hangend plafond dan als een traditionele koepel. Een fontein die eens deel uitmaakte van de Grote Moskee van Marrakesh is bekend om zijn gelobde en gekrulde boogvormen die een krachtig ritme in de beeldhouwwerken creëren.

Handgeweven kleden met luspolen, gemaakt in Spanje in het district Aljuparras ten zuiden van Granada en elders in Andalusië en Castilië. De basis is van linnen en de ruwe wol van de polen loopt langs het inweefsel, waarbij iedere kleur volgens het patroon in lussen boven het oppervlak wordt getrokken. Er gaan ongeveer 3 lussen in 1 vierkante centimeter. Deze techniek wordt mogelijk al lange tijd in het gebied toegepast, maar de nog bestaande exemplaren dateren vermoedelijk niet van vóór de 18de eeuw. De patronen kunnen worden omschreven als volkskunst en de kleuren, meestal twee maar soms wel tien, zijn krachtig. De alpujarras-kleden zijn waarschijnlijk van Moorse oorsprong. De constructie van de kleden maakt ze vooral geschikt als beddensprei.

Wordt gebruikt voor constructies waarop religieuze offerandes worden gedaan. Omvat zowel kleine, tafelachtige bouwsels als grotere, vrijstaande constructies die zich buiten bevinden. Voor het oppervlak waaraan communie wordt gevierd in protestantse kerken wordt 'Avondmaalstafels' gebruikt.

Verwijst naar geschilderde of beeldgesneden beelddragende objecten in christelijke kerken. Kenmerkend voor altaarstukken is dat deze meestal zijn ingelijst, en dat ze óf aan de achterkant van het altaar zijn opgesteld, aansluitend op de achterkant van het altaarblok, óf op de muur achter het altaar zijn gehangen. Altaarstukken kunnen op zowel het centrale hoogaltaar als op de zijaltaren zijn geplaatst. Op de afbeelding zijn doorgaans religieuze figuren te zien die dikwijls deel uitmaken van een verhalende of didactische scène. Ook een beschermheilige van de kerk wordt vaak op een altaarstuk afgebeeld.

Een kleurloze of lichtgele, vrijwel geurloze, niet-drogende vette olie zonder veel smaak die wordt gebruikt als zachtmakend middel.

Ruiterkostuum voor vrouwen, in zwang sinds de 18e eeuw, met zwart als meest voor de hand liggende kleur. Bestaande uit zware wollen rok, met inzet om de benen ook in amazonezit te bedekken. Was lang meest mannelijke uitdossing in de vrouwelijke garderobe. De bovenkleding voor het bovenlijf zijn overeenkomstig aan formele kleding voor de man: jasje, overhemd en eventueel gilet.

Hout van de boom behorende tot de soort Salix nigra, inheems in de Verenigde Staten en Canada, met een kleur die varieert van vrijwel wit tot bruinachtig geel; het hout is belangrijk voor de vervaardiging van kunstledematen. Van de jonge, lange, buigzame scheuten worden gevlochten manden en meubels gemaakt.

Elk van de bewegingen die hun oorsprong vinden in de radicalere elementen van de 16de-eeuwse Reformatie die stelden dat alleen de doop van volwassen geldig is en dat ware christenen geen regeringsfuncties mogen bekleden, geweld mogen gebruiken of wapens mogen dragen. Aanhangers van deze bewegingen, ook bekend als wederdopers, leggen de nadruk op een strikte kerkelijke discipline, trouw aan de Schrift en de scheiding van kerk en staat. Anabaptisten zijn regelmatig blootgesteld aan vervolging als gevolg van hun kritiek op de overheid; zij worden vaak beschouwd als de voorlopers van de doopsgezinden.

Analyse die wordt uitgevoerd om vast te stellen hoe een stuk gereedschap werd gebruikt en welke materialen ermee werden bewerkt, en die erin bestaat de tekenen van slijtage te onderzoeken.

Verwijst naar een perspectiefsysteem dat is gebaseerd op het orthodox lineair perspectief, maar gebruikmaakt van de extreme vertekening van vormen op het afbeeldingsvlak bij zeer brede zichthoeken. Het maakt gebruik van de optische trucage van anamorfose, waarbij een op een afbeeldingsvlak weergegeven vorm lateraal zo extreem wordt uitgerekt dat het van voren gezien onherkenbaar is, maar vanuit een zeer schuine hoek wel te onderscheiden valt.

Onderklasse van reptielen die geen slaapvensters in de schedel hebben. Er zijn geen levende soorten met tanden (hoewel sommige uitgestorven soorten die wel hadden). De dieren leggen eieren en hun lichaam zit in een benig omhulsel. Deze onderklasse is ontstaan in het Pennsylvanien.

Verwijst naar de cultuur van de Andhra-regio van centraal India. De Andhra’s waren een Dravidiaanse stam die zeer machtig werd in de Deccan-regio, en die haar hoogtepunt bereikte in de 2de eeuw n. Chr. en de meeste handelsroutes en zeehavens van India controleerde. De term verwijst over het algemeen naar de oude cultuur van de Andhra’s, met name naar de cultuur van de Satavahana’s (of Satakarni), een van de meest bekende van de Andhra-dynastieën, die aan de macht kwam in de 1ste eeuw n. Chr. en onder welke het boeddhisme floreerde. Men bleef stoepa's en in rots uitgehouwen grotten bouwen, maar deze waren in deze periode groter en fijner afgewerkt. De term kan ook worden gebruikt om te verwijzen naar de cultuur van deze regio in latere eeuwen, niet noodzakelijkerwijs van Andhra-stammen of -dynastieën, met name uit de 10de eeuw, toen kunstactiviteit wijder verbreid werd en de stijl duidelijke Andhra-kenmerken ging vertonen.

Verwijst naar de periode en stijl die wordt geassocieerd met de verovering van het grootste deel van de Britse eilanden door Germaanse Saksen en Angelen uit Sleeswijk en het Oostzeegebied, vanaf de opeenvolgende invasies in de 5de en 6de eeuw n. Chr. tot na hun bekering tot het christendom. De stijl kenmerkt zich door de vermenging van de cultuur van de immigranten met de bestaande Keltische tradities en is later nog vermengd met klassieke invloeden van het Europese vasteland. De elementen die zijn afgeleid van het traditionele metaalwerk van de Angelen en de Saksen en vaak ook werden toegepast op andere middelen, zijn onder meer symmetrische, dooreengevlochten, abstracte patronen, gestileerde verstrengelde dieren, invatting van granaten, juwelen en filigraan. Deze worden gecombineerd met Keltische schaakbordpatronen van millefiore email en andere motieven zoals die zijn ontwikkeld in Keltische kloosters.

Verwijst naar een typische stijl in de architectuur die zich onder de heerschappij van het Engelse koningshuis Plantagenet ontwikkelde in de Loirevallei in het midden van de 13de eeuw. Opvallend is dat de stijl buiten de belangrijkste Franse stilistische ontwikkelingen bleef. De stijl kenmerkt zich door een gedeeltelijk vasthouden aan het vroegere lokale romaanse idioom, zoals in de kerkelijke bouwkunst tot uiting komt in extreem gebogen koepelvormige kruisgewelven, vele ronde bogen, robuuste maar slanke pijlers en het gebruik van drie schepen van ongeveer dezelfde hoogte en breedte.

Verwijst naar de stijl die is vernoemd naar het majestueuze tempelbergcomplex dat koning Suryavarman II (1113-1150 n. Chr.) in de 12de eeuw liet bouwen als graftempel voor zichzelf. Deze stijl wordt gezien als de laatste door het hindoeïsme beïnvloede stijl in Angkor vóór de opkomst van het Mahayana-boeddhisme. De tempel belichaamt de kenmerkende stijl van de kunst in het midden van de Angkor-periode (1080-1181 n. Chr.). Het tempelcomplex is gebouwd in lateriet en zandsteen en wordt gekenmerkt door gewelfde plafonds, houten dakspanten en het gebruik van blokken in plaats van duiveltjes voor het koppelen van kinderbalken en zuilen. Bij deze stijl deed het kruisvormige voorplein zijn intrede, ondersteund door overdekte galerijen met zuilen en onderling verbonden galerijen en paviljoenen, die door het daglicht werden verlicht dankzij een innovatief gewelfsysteem. Kenmerkend voor beeldhouwkunst in deze stijl zijn verhalende bas-reliëfs in plaats van vrijstaande beeldhouwwerken. Op reliëfpanelen worden taferelen uitgebeeld uit de Mahabharata en de Ramayana, evenals tableaus van Suryavarman II die koninklijke zaken afhandelt. Figuren van godheden en andere belangrijke personages in de friezen worden getypeerd door felle kleuren en goudbladaccenten. De tempel bevat talrijke standbeelden van apsarafiguren, die zijn afgebeeld met geplooide gewaden, versierd met bloempatronen. Acht andere tempelcomplexen in de koninklijke hoofdstad zijn volgens deze stijl gebouwd.

Te gebruiken om te verwijzen naar de anglicaanse kerk (Church of England); gebruik 'episcopaal' om te verwijzen naar de episcopale kerk in Amerika. De term verwijst naar een christelijke geloofsrichting met zowel protestantse als katholieke elementen die ontstond na de breuk tussen de Engelse koning Hendrik VIII en de rooms-katholieke kerk (circa 1532-34). Het anglicanisme is de officiële Britse staatsgodsdienst, en de Britse soevereine vorst is nog altijd het officiële hoofd van de anglicaanse kerk. Aanvankelijk droeg de kerk nog een overwegend katholiek karakter, maar onder Edward IV en Elizabeth I werden er hervormingen doorgevoerd en werd een meer protestants georiënteerde geloofsleer geïntroduceerd, met een nieuwe versie van het Book of Common Prayer en de Negenendertig Artikelen. Hoewel de huidige anglicaanse kerk in het algemeen wordt gekenmerkt door een tolerante houding, zijn de spanningen tussen protestants en katholiek gezinde stromingen binnen de kerk nooit verdwenen en heerst er weerstand tegen nieuwe vrijzinnige en evangelische invloeden. Het anglicanisme berust op episcopaal gezag en op een structuur van parochies, welke van fundamenteel belang is voor de kerkelijke organisatie.

Type decoratieve kunst voor woninginrichting met als wegbereider de ontwerper en architect Thomas Jeckyll (1827-1881); kenmerkend voor deze stijl zijn de op Japanse motieven geënte ornamenten (zowel geometrische motieven als bloemmotieven).

Verwijst naar de stijl van architectuur en schilderkunst die is ontwikkeld in India tijdens de Britse koloniale overheersing. In de architectuur wordt deze stijl gekenmerkt door een mengeling van lokale elementen zoals polychrome koepeldaken, bolvormige koepels en overwelfde lanen, met klassieke en gotische stijlen. In de schilderkunst wordt deze stijl gekenmerkt door de weergave van beelden tegen een witte achtergrond en zeer veel aandacht voor details.

Verwijst naar de periode en stijl die wordt geassocieerd met de verovering van Groot-Brittannië door de Normandiërs in 1066 en de verspreiding van het Oudfranse Anglo-Normandische dialect en Normandische voorkeuren via de Engelse, Welse en Ierse aristocratie. De periode bracht een grote hoeveelheid Anglo-Normandische literatuur voort en een artistieke stijl die in beeldhouwwerk, schilderkunst, illustraties en textilia vooral tot uiting kwam door elegantie en verfijning. In de architectuur wordt de stijl gekenmerkt door enorme kruisgewelven die grote ruimten overspannen door een dubbele X-constructie, en door robuustheid, spectaculaire lichtinval en ornamenten als chevrons, ruitpatronen en rollijsten.

De studie van scheikundige reacties en eigenschappen van alle elementen en hun verbindingen, met uitzondering van koolwaterstoffen; omvat gewoonlijk echter wel koolstofmetalen, kooloxiden, metaalcarbonaten, koolstof-zwavelverbindingen en koolstof-stikstofverbindingen.

Kruisvormige markering in de kerk (meestal op de muren of op zuilen) van de plek waar de bisschop de kerk met chrisma wijdde. Behoort tot een serie van twaalf wijdingskruisen, die de twaalf apostelen symboliseren, daarom ook wel apostelkruisen werden genoemd.

Zilveren lepels waarop boven aan de steel een beeldje van een apostel is aangebracht. Apostellepels waren bedoeld voor persoonlijk gebruik aan tafel en waren ca. 1490-1675 zeer populair in Engeland; ze werden ook op het Europese vasteland vervaardigd, vooral in Duitsland. Soms werden apostellepels gemaakt in sets van dertien, twaalf met de apostelen en de dertiende voorzien van een beeltenis van Jezus, de zogenaamde meesterlepel. Ook lepels met beeldjes van heiligen zijn wel apostellepels genoemd. In de 16de en 17de eeuw schijnen apostellepels geliefd te zijn geweest als doopgeschenk. In de 20ste eeuw werden pleetzilveren versies gemaakt voor gebruik als koffielepels.

Appartementen met kamers op drie verdiepingen. Voor gebouwen bestaand uit drie wooneenheden wordt of 'drie-onder-één-kap' of 'three-deckers (dwellings)' gebruikt.

Genus van 30 tot 50 soorten kleine bladverliezende bomen of struiken, waarvan vele soorten (vlezige) pitvruchten voortbrengen waarin het gerijpte vruchtbeginsel en het omringende weefsel zowel vlezig als eetbaar worden. Appelbomen zijn inheems in de regio's rond de Kaspische Zee en de Zwarte Zee. Ze werden door de eerste kolonisten naar Amerika gebracht. Appelbomen worden voornamelijk commercieel gekweekt voor hun vruchten, maar ook het hout wordt gebruikt.

Verwijst naar textielwerken die worden gemaakt door vormen of patronen in één materiaal toe te passen op een ander materiaal. De werken worden gewoonlijk verder versierd met borduurwerk dat dient om het ontwerp te fixeren en te verluchtigen. De term kan ook verwijzen naar één uitgeknipte versiering die bedoeld is om bevestigd te worden op het grotere stuk materiaal. Werken kunnen bedoeld zijn om te worden ingelijst of om te worden omgezet in kleding, voorhangen, bedtextiel of andere huishoudelijke zaken. Appliqué behoort met borduurwerk tot de oudste en meest universele soorten versierde textielwerken. Versiering van textiel of leer, bestemd om te worden vastgezet ofwel geappliqueerd op een kledingstuk of accessoire.

Verwijst naar de aardewerkstijl die zich in de 5de en 4de eeuw v. Chr. ontwikkelde in Apulië. De stijl manifesteerde zich zowel in een sobere als een rijk versierde versie. De sobere versie wordt gewoonlijk aangetroffen bij kleinere vazen met eenvoudige decoratieve composities, waarop minder figuren zijn afgebeeld, en met dionysische thema’s, of genretaferelen of eenvoudige vrouwenhoofden. Bij de rijk versierde versie zijn de vazen meestal groter en kleurrijker en de ontwerpen meer overladen, met plantenmotieven en geometrische patronen maar ook mythologische en funeraire onderwerpen.

Collecties van historische gegevens en primaire bronnen die in de loop van het bestaan van een persoon of organisatie zijn samengesteld, met als doel de functie of geschiedenis van de persoon of organisatie te laten zien. Het kunnen zowel tastbare als digitale documenten zijn.

Documenten waarin richtlijnen worden gegeven voor het beheer van de administratie van een organisatie. Hierin wordt onder meer aangegeven wanneer een stuk waardevol genoeg is om in het archief te worden opgenomen. Tevens wordt hierin echter omschreven na welke perioden, handelingen en gebeurtenissen de overige documenten mogen worden vernietigd.

Leden van een taxon van reptielen die worden gekenmerkt door twee openingen in de schedel achter elk oog (diapsida). De achterpoten zijn langer dan de voorpoten. Sommige oude soorten liepen op twee poten. Een aantal soorten leven zowel op land als in het water en hebben poten met vliezen. De dieren leggen eieren en hebben tanden in holtes en een enkelvoudige penis. Omvat ook de uitgestorven groep dinosauriërs ��� zoals de pterosauriërs, plesiosauriërs, ichthyosauriërs en thecodontia ���, maar tevens de moderne vogels en krokodilachtigen.

Te gebruiken voor boogvormige of gewelfde nissen of andere uitsparingen in Romeinse catacomben. Meestal bestemd voor het plaatsen van sarcofagen.

Wordt gebruikt voor zowel gebouwen met centrale podia, ringen of andere ruimten voor sporten en andere evenementen, als voor de centrale open ruimten in klassieke amfitheaters.

Lampen voorzien van een brander met een cilindrische pit welke zit vastgeklemd tussen twee metalen buisjes die een luchtstroom naar de binnenzijde van de vlam toevoeren, alsmede een schoorsteentje dat de vlam omhult en de lucht naar buiten toe afvoert; met name te gebruiken voor lampen van dit type met een afzonderlijk brandstofreservoir van waaruit de brandstof wordt toegevoerd naar het bekken en de brander, overeenkomstig het principe van de tuinfontein. Argandlampen zijn circa 1782 uitgevonden door Aimé Argand uit Genève. Ze werden in Engeland gefabriceerd door Boulton, in de Verenigde Staten door Cornelius & Co. en in Frankrijk door Quinquet, en worden daar soms ook aangeduid als ‘Quinquet-lampen’.

Weergaven van het hemelgewelf in de vorm van een geraamte, waarbij de aarde doorgaans in het midden ligt, en die bestaan uit een samenstel van ringen die de posities aangeven die de hemelequator, de ecliptica, de zodiak en de planeten ten opzichte van elkaar innemen; zijn ontwikkeld door de oude Grieken en werden voornamelijk in de 14e tot en met de 16e eeuw in de scheepvaart als hulpmiddel gebruikt.

Zwaarden die door ridders te paard aan de riem worden gedragen en voor zowel houwen als stoten worden gebruikt. Geen Nederlands equivalent. Zie 'zwaarden'.

Het beschikken over een geringe mate van welvaart of materiële bezittingen.

Verwijst naar de periode in de Villanova stijl en cultuur die wordt bepaald door kunstvoorwerpen die zijn gevonden in de buurt van Bologna, op het land van de familie Arnoaldi. Deze stijl bestond tussen circa 700 en circa 450 v. Chr. en overlapte de Etruskische cultuur, hoewel de meeste geleerden van mening zijn dat hij daarvan te onderscheiden is.

Fijne draad van wol of chenille die bij borduurwerk werd gebruikt, met name in de 19de eeuw. De borduurdraad wordt op dezelfde wijze in stof verwerkt als crewelborduurwerk.

Verwijst naar een verfijnde Romeinse aardewerkstijl, een soort terra sigillata die voornamelijk werd vervaardigd tijdens de Augustijnse periode. Strikt genomen is de term alleen van toepassing op dit type aardewerk dat werd gemaakt in Arezzo (Italië) maar hij wordt ook gebruikt om te verwijzen naar ander in Italië gevonden Romeins aardewerk dat de stijl van Arezzo imiteert. De stijl kenmerkt zich door een relatief vroege datering, verfijnde kwaliteit en kenmerkende patronen en figuurcomposities in navolging van zilverwerk, die ofwel afzonderlijk werden geslagen aan de hand van ontwerpen of werden gegoten uit mallen.

Wordt gebruikt voor de beweging in Engeland en de Verenigde Staten die, van circa 1890 tot aan het begin van de twintigste eeuw, verschillende esthetische benaderingen bevorderde. Is ook wel gebruikt om alle fotografie met een esthetische doel aan te duiden, om een duidelijk onderscheid te maken met wetenschappelijke, commerciële of journalistieke fotografie; gebruik hiervoor de term 'fotografie'. Gebruik voor uiteenzettingen over fotografie als beeldende kunst 'fotografie' plus 'kunsttheorie'.

Verwijst naar een hindoeïstische geloofsgemeenschap en hervormingsbeweging die in 1875 in Bombay is gesticht door de brahmaan Dayananda Sarasvati. Zijn volgelingen, die streven naar een terugkeer tot de oorspronkelijke zuiverheid van het hindoeïsme zoals dat te vinden is in de Veda’s, zijn tegen beeldenverering, kinderhuwelijken, polygamie en betekenisloze rituelen. Dayananda's boek Vedabhashya bevat zijn uitleg van de Veda’s, de oudste hindoegeschriften. Arya Samaj draagt een morele visie van vriendelijkheid en goede wil jegens allen uit. Arya Samaj, thans een wereldwijde organisatie, is ook tegenstander van het traditionele hindoeïstische kastenstelsel en zet zich in voor de bestrijding van godsdienstig en sociaal onrecht. Volgelingen van Arya Samaj hebben ook het nieuwe idee geïntroduceerd om mensen met andere geloofsovertuigingen te bekeren tot het hindoeïsme. In 1893 was er een schisma tussen conservatieve en liberale volgelingen die het niet eens werden over de vraag of zij traditionele of moderne vormen van onderwijs moesten propageren en of ze al dan niet vegetarisme moesten bepleiten. De beweging werd later nationalistisch en kwam in botsing met sikhs en moslims, vooral in Punjab rond de scheiding van India en Pakistan in 1947.

Wordt gebruikt voor zowel bronzen munten ten tijde van de Romeinse Republiek als koperen munten uit het Romeinse Keizerrijk vanaf de 1e eeuw v.C. tot en met de 3e eeuw n.C.

Genus van diverse soorten schimmels die voorkomen als aseksuele vorm (of anamorf) en die bij mensen pathogeen (ziekteverwekkend) zijn. Aspergillussoorten zijn sterk aeroob en komen voor in vrijwel alle zuurstofrijke omgevingen.

Grote ruimten voor vergaderingen, ook wel gebruikt voor sociale bijeenkomsten, zoals bals en ontvangsten, voornamelijk 18e-eeuws. Geen Nederlands equivalent. Gebruik 'balzalen' of 'vergaderzalen'.

Moderne term voor een type borduurwerk dat sedert de 16de eeuw in Italië en op andere plaatsen wordt gemaakt. Het patroon van Assisi-werk wordt uitgespaard in gewoon linnen, terwijl de rest van de ondergrond wordt bedekt met een gevlochten kruissteek in rood of andere kleuren. Dit type borduurwerk zou het eerst zijn vervaardigd in nonnenkloosters in Assisi, hoewel dit niet waarschijnlijk lijkt; vermoedelijk is de term ontstaan doordat dit borduurwerk meer recent in Assisi wordt geproduceerd.

Te gebruiken voor kunst of architectuur die niet specifiek Assyrisch of Babylonisch is, maar wel kenmerken van beide bezit.

Kaarten die worden gebruikt voor navigatie buiten de aardse atmosfeer, zowel voor interplanetair als voor interstellair verkeer.

Verwijst naar kaarten van het oppervlak van andere planeten dan de aarde, of van het oppervlak van manen, sterren of andere hemellichamen. Moderne kaarten van dit type zijn gebaseerd op coördinatensystemen die vergelijkbaar zijn met het lengte- en breedtesysteem dat voor de aarde wordt gebruikt. Meestal worden dergelijke moderne kaarten samengesteld op basis van fotografische waarnemingen met op de aarde gestationeerde apparatuur of met instrumenten aan boord van een ruimtevaartuig. De term kan ook verwijzen naar kaarten van sterren en het uitspansel, waarbij dan wel overlapping optreedt met 'sterrenkaarten'; meestal wordt de term 'astronomische kaarten' echter algemeen gebruikt voor alle afbeeldingen die met behulp van moderne technologie zijn vervaardigd.

Verwijst naar de stijl en cultuur van de regio Asturië in het noorden van Spanje (het huidige Oviedo), in het bijzonder naar de culturen van de mesolithische periode en het middeleeuwse koninkrijk. De mesolithische Asturische cultuur volgde op de Aziliencultuur en ging vooraf aan de neolithische culturen in de regio. De middeleeuwse cultuur bloeide in het 8ste- en 9de-eeuwse koninkrijk Asturië en kenmerkt zich door het behoud en de ontwikkeling van klassieke Romeinse vormen en bouwkundige technieken, daarmee twee eeuwen vooruitlopend op de romaanse stijl in Europa. Deze stijl verschilt van de gelijktijdige Karolingische stijl door zijn typische bouwkundige iconografie, vaak met muren van ‘petit appareil’, verhoogde bakstenen bogen, gehouwen hoekstenen en houten daken met kleine tongewelven over de apsissen.

Verwijst naar de stijl en cultuur van de regio Asturië in het noorden van Spanje (het huidige Oviedo), met name de culturen van het middeleeuwse koninkrijk Asturië uit de 8e en 9e eeuw. De stijl wordt gekenmerkt door het behoud en de ontwikkeling van de klassieke Romeinse vormen en architectonische technieken, vooruitlopend op de romaanse stijl in Europa die twee eeuwen later opkwam. Deze stijl verschilt van de gelijktijdige Karolingische stijl door de onderscheidende architectonische iconografie, vaak met muren van 'petit appareil', verhoogde bakstenen bogen, natuurlijke hoekstenen en houten daken met kleine tongewelven boven de apsis.

Verwijst naar een taalgroep van Noord-Amerikaanse indianen die tal van linguïstische subgroepen en culturele groepen omvat. Deze willekeurige benaming, afgeleid van het Athabaska-meer, werd in 1836 bedacht door Albert Gallatin als verwijzing naar een cultuur die volgens hem zijn centrum in dit gebied had. Mensen die behoren tot de Athabaskan-taalgroep bevolken grote delen van het subarctisch gebied, alsmede delen van New Mexico en Arizona. De term kent nogal wat spellingsvarianten, die soms zelfs binnen één bron worden gebruikt. De term 'Athapaskan' wordt sinds 1930 algemeen gebruikt. De leden van de groep duiden zichzelf aan als 'Dene' of 'Na-Dené'. Deze term wordt soms als synoniem voor Athapaskan gebruikt, hoewel er soms ook mee wordt verwezen naar een bredere categorie die tevens de Tlingit- en Haida-taalgroepen omvat.

De kleinste deeltjes waarin de elementen met zichzelf of met elkaar worden gecombineerd, oftewel de kleinste hoeveelheid van een bepaald element waarvan bekend is dat die nog de eigenschappen van dat element bezit.

Kleine cadeautjes die worden gegeven als blijk van waardering of welwillendheid; ook vermakelijke of decoratieve voorwerpen die worden gegeven aan de deelnemers aan een viering of feest.

Delen van gebouwen, die zich, bezien vanaf de buitenzijde, boven de bovenste kroonlijst bevinden; zowel met als zonder vensters.

Verwijst naar de stijl van tapijten en tapisserieën zoals gemaakt in de fabriek van Aubusson in Frankrijk, die vooral wordt geassocieerd met producten die zijn vervaardigd in de eerste helft van de 18de eeuw. De stijl kenmerkt zich door gladde weefvormen, zachte vrouwelijke kleuren, symmetrische ontwerpen en pastorale thema’s.

Verwijst naar christelijke kloosterorden of gemeenschappen van mannen of vrouwen die zich houden aan de regel van de Heilige Augustinus, bestaande uit voorschriften voor een religieus leven geschreven door de theoloog Augustinus, bisschop van Hippo (354-430). In de augustijner regel ligt de nadruk op de verbondenheid met anderen in een gemeenschappelijke liefde voor God. De eersten die de regel volgden waren de Reguliere Kanunniken, ook wel Augustijner Kanunniken genoemd, en goedgekeurd in 1059-63. De term verwijst vaak in het bijzonder naar een van de twee augustijner hoofdstromen, namelijk de bedelorde die bekendstaat als de Augustijner Heremieten. De orde van de Augustijner Heremieten ontstond in 1256 toen verspreide orden van Italiaanse kluizenaars werden verenigd. Andere bekende kloosterorden die de regel overnamen zijn de premonstratenzers en de hiëronymieten. Augustijners zijn verantwoordelijk voor vele missies, kloosters, scholen en bekende ziekenhuizen overal ter wereld.

Randen met bijzonder rijk borduurwerk of met gouddraad of gekleurd zijde geweven patronen, vaak verfraaid met juwelen of kralen. Gebruikt als ornamentele banden op kleren, zoals koninklijke of religieuze gewaden. De term verwijst naar de Frygiërs, die bekendstonden om hun grote vaardigheden in het borduren met goud.

Beschrijft de diverse soorten kunstwerken die zijn vervaardigd door de Australische Aboriginals en de huidige inwoners, zoals rotskunst, beeldhouwwerken in hout, klei en zand, lichaamsdecoratie en bastschilderwerk, zowel voor als na de kolonisatie door de Europeanen.

Genus van diverse uitgestorven soorten vroege mensachtigen die nauw verwant waren aan de moderne mens of daar een voorouder van zijn. Van deze soorten zijn een aantal fossielen gevonden op diverse locaties in het oosten, midden en zuiden van Afrika. Ze leefden tijdens het Plioceen, de periode die duurde van 5,3 tot 1,8 miljoen jaar geleden. De fossielen duiden erop dat ze zowel menselijke als aapachtige kenmerken hadden.

Schrift dat werktuiglijk wordt geproduceerd op momenten dat de persoon zijn aandacht ergens anders op heeft gericht, zowel in een waaktoestand als onder hypnose. Aan het eind van de 19de eeuw werd automatisch schrijven vaak toegeschreven aan bovennatuurlijke krachten. In de 20de eeuw werd het beschouwd als een intern fenomeen, in het bijzonder in relatie tot persoonlijkheidstheorieën. De surrealisten namen deze techniek over in de hoop daarmee toegang te krijgen tot het onderbewuste.

Radiografie waarmee wordt vastgesteld waar en in welke mate radioactieve stoffen of stoffen die radioactief zijn gemaakt om te kunnen worden opgespoord, zich in een bepaald object bevinden, wanneer de straling die door deze stoffen wordt uitgezonden, inwerkt op een fotografische emulsie die in nauw contact staat met het object. Wanneer autoradiografie op een schilderij wordt toegepast, kan op grond van de halveringstijden de plaatsing van bepaalde pigmenten worden vastgesteld.

Te gebruiken voor kleine, lichte, open autootjes die worden voortbewogen door motorfietsmotors en meestal vier wielen hebben, hoewel drie ook voorkomt; gebruik 'driewielers (auto's)' voor gesloten auto's met drie wielen en meestal zwaardere motors.

Omvat zowel zelfstandige ruimten waar auto's worden getoond als ruimten die onderdeel uitmaken van garages.

Wordt gebruikt voor snelwegen, al dan niet tolvrij, met meerdere rijstroken en een minimum aan verkeersborden. Hoewel de belangrijkste kruispunten ongelijkvloers zijn, kunnen er ook gelijkvloerse kruisingen voorkomen.

Een soort kwartskristal uit het Oeralgebergte en India; wordt kunstmatig vervaardigd voor namaakjuwelen onder de naam goudsteen.

Verwijst naar de periode rondom de oude stad Ayutthaya die duurde van het midden van de 14de eeuw tot de 18de eeuw. In de beeldhouwkunst wordt deze periode vooral gekenmerkt door afbeeldingen van Boeddha die zijn gegoten in brons, of die zijn gemaakt van steen of stucwerk. In de vroege 14de eeuw culmineerde een verfijning van beeldhouwkundige stijlen in de eThong-stijl die werd gekarakteriseerd door verschillende subtypen van Boeddhabeelden. Eén type wordt gekenmerkt door de Boeddhafiguur met een prominent voorhoofd, amandelvormige ogen, rechte, bijna gesloten oogleden en conische krullen op het hoofd. Een tweede type toont sterkere Khmer-invloeden die zichtbaar zijn in het vierkante gezicht en de strenge gelaatsuitdrukking. Het derde type Boeddha-beeldhouwstijl wordt gekenmerkt door een uitgerekt lichaam en een glimlachende gelaatsuitdrukking. In de architectuur wordt deze periode gekenmerkt door tempel-sancturariumcomplexen die bekend zijn onder de naam ‘wat’. De belangrijkste zijn: Wat Thanmikarat, welke een trap bevat die is versierd met leeuwen van stucwerk en een bai sema of grenssteen gemaakt van leisteen; Wat Phutthaisawan, met door de Khmer-stijl beïnvloede galerijen, stoepa's met redans en muurschilderingen; Wat Yai Chaimongkhol, met complexe stoepa's en wihans en rechthoekige galerijen; en Wat Phra Ram, met een vierkant grondplan, een constructie van baksteen en kunstmatige bassins. Keramiekstijlen komen in deze periode ook tot volledige ontwikkeling en worden gekenmerkt door heldere kleuren: jadegroen, licht grasgroen, blauwgroen, bruin, honingbruin en wit.

Aardewerken tegel van Spaanse of Portugese makelij, geverfd en geglazuurd in bonte kleuren. Gewoonlijk groot, en gebruikt ter decoratie van de buitenmuren van gebouwen. De term is waarschijnlijk van Arabische oorsprong, hoewel dat niet voor iedereen vaststaat.

Goedkope films, gewoonlijk gemaakt als voor- of nafilm bij een hoofdfilm in een dubbelprogramma. In de jaren 30 van de 20ste eeuw werd met de ‘B’ een film aangeduid die in een Amerikaanse bioscoop als tweede helft van een dubbelprogramma werd vertoond. Typische B-films hebben een lagere productiewaarde en minder bekende of zelfs onbekende acteurs in vergelijking met hoofdfilms. De term is nog altijd in gebruik, hoewel de gewoonte om twee films voor één entreeprijs te vertonen voor nieuwe films niet meer bestaat.

Orde van meer dan 7000 soorten straalvinnige graatvissen, die de grootste orde van gewervelde dieren is en veertig procent van alle graatvissen omvat. Perciformes betekent baarsachtigen. Ze hebben zeer uiteenlopende vormen en afmetingen en worden in vrijwel alle watermilieus aangetroffen.

De oorspronkelijke naam voor een legering van tin, antimoon en koper die werd gebruikt voor machinelagers; wordt tegenwoordig voor vrijwel alle lagermetalen op tin- of een loodbasis gebruikt.

Een religie die in de jaren 60 van de 19de eeuw is ontstaan uit de Perzische islamitische Babigemeenschap. Zij werd gesticht door Bahaullah, die zei dat hij de profeet was die door Ali Mohammed Shirazi, grondlegger van het Babigeloof, was voorzien. Het bahaïsme benadrukt niet alleen sociale doelen maar ook spirituele waarheden: de enkelvoudigheid van God, de eenheid van alle geloven, de harmonie van alle mensen, universeel onderwijs, trouw aan het wereldlijk gezag, het belang van een persoonlijk geweten en de onvermijdelijke eenwording van de mensheid. Vanwege dit vertrouwen in de eenheid van geloof en mensheid is elke vorm van vooroordeel onaanvaardbaar en wordt culturele diversiteit verwelkomd. Aanhangers worden aangemoedigd zelf op zoek te gaan naar de religieuze waarheid; daarom worden wetenschappelijke ontdekkingen niet onverenigbaar geacht met het geloof in het bahaïsme. Tot de bahaïstische doelstellingen behoort het streven naar een wereldregering die een einde maakt aan extreme armoede en rijkdom; dit doel zou dichterbij moeten worden gebracht met een universele hulptaal. Bahaullah verklaarde dat God zelf onkenbaar is maar zich heeft gemanifesteerd als Abraham, Mozes, Zoroaster, Boeddha, Jezus Christus, Mohammed en de Bab, met Bahaullah als de ultieme verschijning. Er bestaan geen sacramenten, pastors of initiatierituelen in het bahaïsme. De godsdienstoefening bestaat uit dagelijks gebed en schriftlezing. Op de hele wereld treft men bahaïstische godshuizen aan, vooral in de Derde Wereld, meestal bij een school, ziekenhuis, weeshuis of soortgelijke instelling. Het bestuurslichaam van het bahaïsme, het Universele Huis van Gerechtigheid, komt elke vijf jaar bijeen en heeft zijn hoofdkwartier in Haifa (Israël).

Middeleeuwse Franse benaming voor draagbare koffers of kisten die voor persoonlijke bagage worden gebruikt. Ze zijn met leer bedekt en met spijkers beslagen en hebben meestal een afgeronde bovenkant. Uiteindelijk namen ze de vorm aan van een kist op poten die werd gebruikt om goederen in op te slaan. De huidige Franse vorm bestaat uit een decoratieve hoge kist of kast met een gewelfde ofgebogen bovenkant.

Beschrijft de diverse soorten kunstwerken die zijn vervaardigd door de bewoners van het eiland New Britain. Het Baining-volk is bekend om hun maskers en hoofdtooien, welke in veel delen van de New Britain-eilanden nog altijd in gebruik zijn. De kegelvormige maskers zijn vervaardigd uit bamboe, staken en schorsdoek, met witte, zwarte en rode ontwerpen. De mannen gebruiken ze bij geheimzinnige riten.

Verwijst naar de stijl en periode die samenvielen met de heerschappij van Bajezid I (ook wel 'bliksemschicht' genoemd vanwege de snelheid waarmee hij zijn troepen verplaatste) van 1389 tot 1402. Hij staat het best bekend om de bouw van de 'Grote moskee' van Bursa, waaraan in 1390 werd begonnen en die in 1395 werd voltooid. Het hele complex omvatte een moskee, baden en een klein paleis, binnen een onregelmatig gevormde muur. De indeling en de schaal van de moskee hebben veel weg van de moskee van Moerad I, maar hier is metselwerk van gehakte steen gecombineerd met een beperkte hoeveelheid marmer. De wanden van de ruimten waarin de derwisj-pelgrims werden ondergebracht, waren versierd met bloemen en destijds polychroom. Het portaal van steen en marmer is het eerst grote Osmaanse portiek. Ook vermeldenswaardig is het Dar al Shifa, het academisch ziekenhuis uit 1400.

Russische, luitachtige getokkelde chordofonen bestaande uit een driehoekige klankkast met een plat achterblad en een licht welvend bovenblad, een lange hals met frets en drie snaren; ze worden in zes verschillende groottes gemaakt.

Verwijst naar de periode en de stijl rondom de cultuur van het eiland Bali. De stijl vormt een afspiegeling van de rijke religieuze en politieke geschiedenis en is beïnvloed door het hindoeïstische saivisme, het boeddhisme, de islam, voorouderverering, tantrische riten en het animisme. In de stijl staan het geloof in reïncarnatie en de thematische idee van de nietigheid van de mens ten opzichte van de natuur centraal. In de schilder- en tekenkunst manifesteerde de stijl zich in afbeeldingen op rotswanden en later, toen Europese invloeden zich deden gelden, in naturalistische en romantische schilderijen in krijt, olieverf of gouache waarop gestileerde dierlijke en menselijke figuren werden afgebeeld met twee of drie horizons op de achtergrond. Beeldhouwwerken kenmerken zich door stenen constructies die Balinese vorsten als goden voorstellen, dierlijke en demonische figuren, en hindoeïstische en boeddhistische standbeelden. Voor beeldsnijwerken werd ook gebruik gemaakt van been en schildpad. In de keramiek werd deze stijl gebruikt voor aardewerken gebruiksvoorwerpen en abstracte beeldjes van zowel menselijke als mythische figuren. Sieraden als armbanden, halskettingen, zegelringen, krissen, hoofdtooien en haarspelden werden vervaardigd met robijnen, barokparels, ivoor en bloedkoraal, waarbij technieken als drijven en repoussé werden toegepast. De hofsieraden in deze stijl zijn voorzien van complexe iconografie.

Houten skeletten waarin alle verticale bouwelementen, posten en stijlen van de buitenste draagmuren en scheidingswanden de volledige hoogte van het frame hebben, van onderdorpel tot dakplaat.

Verwijst naar een Midden-Europese neolithische cultuur en aardewerkstijl die waarschijnlijk voortkwam uit de instroom van neolithische volkeren in mesolithische culturen, en die zich snel verspreidde van de Hongaarse hoogvlakte naar Slowakije, Tsjechië, Oostenrijk, Duitsland, Polen, de Lage Landen en het oosten van Frankrijk tussen circa 5400 en 4900 v. Chr. De cultuur kenmerkt zich door de introductie van landbouw, veeteelt, grote longhouses, gebeitelde stenen gereedschappen en typisch beeldhouwwerk versierd met ingekerfde lijnen, strepen en inkepingen. In plaats van de term ‘bandkeramiek’ wordt wel de term ‘Linienbandkeramik’ gebruikt, maar volgens de traditionele classificatie is laatstgenoemde stijl een variant van de eerste. Ook de term ‘Danubian’ werd vroeger veel gebruikt om naar deze cultuur te verwijzen, maar moderne onderzoekers gebruiken vooral ‘bandkeramiek’.

Grote vierkante concertina’s, in de jaren 40 van de 19de eeuw ontwikkeld door de Duitser Heinrich Band. Ze hebben een toetsenklavier en een een- of tweezijdig toonmechaniek, hoewel eenzijdig het meest gebruikelijk is. Vroege modellen hebben 88 of meer toetsen, maar het gemiddelde moderne instrument heeft er 71. Ze zijn het meest bekend door hun gebruik in tango-orkesten in Brazilië, Argentinië en Uruguay, al komen ze ook voor in West-Afrika en de Verenigde Staten.

Luitachtige tokkelinstrumenten met een basregister, met een klankkast met een geschulpt silhouet, een platte of licht gewelfde rug, een plat klankbord met een rond, versierd klankgat en een lange hals met een kop met gewoonlijk zijdelings geplaatste stelschroeven. Bandora’s zijn bespannen met zes of zeven dubbele metalen snaren, waarvan de laagste zijn gemaakt van twee of meer ineengedraaide draden. De kam is gelijmd en voorzien van een fretachtige koperen strip en een rij bevestigingspinnen langs de onderste rand; een luitachtig systeem van ribben is bevestigd onder het klankbord. Ze zouden voor het eerst gemaakt zijn in 1562 door John Rose in Londen en waren tot in de zeventiende eeuw populair als continuo-instrumenten in ensembles van snaarinstrumenten.

Winkels waar men banket tentoonstelt en verkoopt. Meestal bakt men de producten in de zaak zelf, maar dan wel uit het zicht van de klanten.

Beschrijft een Afrikaans volk in het zuiden van Ethiopië. Te onderscheiden van de Hamar, maar wonen wel bij hen in de buurt.

Verwijst naar de vroege fase (circa 4800-4300 v. Chr.) van de neolithische Yangshao-cultuur. De cultuur is genoemd naar een neolithisch dorp in de omgeving van Xi'an in de provincie Shaanxi. In de Banpo-architectuur herkennen we reeds de traditionele naar het zuiden gerichte ingang en het gebruik van houten draagconstructies voor het dak. Banpo was een belangrijk keramiekcentrum. Zo is er een industriële oven opgegraven. Het vaatwerk werd doorgaans met de hand gevormd, maar soms ook wel uit rollen opgebouwd of in vormen gegoten. Typerende vormen voor deze periode zijn kommen met versmalde voet. Het vaatwerk werd gedecoreerd met gedrukte vormen of met zwarte of grijze engobe, en werden vervolgens gepolijst. Geometrische patronen overheersen, en in zeldzame gevallen is ook een menselijk masker als motief aangetroffen. Een reeks van circa 20 verschillende markeringen die op de randen van het vaatwerk zijn ingesneden, moet wellicht worden gezien als een primitieve wijze om gebeurtenissen vast te leggen.

Verwijst naar een van de drie hoofdfasen van de Gansu-cultuur, die dateert uit circa 2800 tot circa 2300 v. Chr. Banshan omvat een viertal vindplaatsen: Waguanzui, Banshan zelf, Bianjiagou en Wangjiagou. De Banshan-cultuur besloeg een gebied dat deels samenviel met het oostelijke deel van de Majiayao-regio, en strekte zich naar het noorden en westen uit; de naam is ontleend aan een vindplaats in dit gebied bij de middenloop van de rivier de Tao en de bovenloop van de rivier de Wei, waar in de jaren 30 van de 20ste eeuw tal van grafurnen werden ontdekt. De aankoop van deze urnen door Amerikaanse en Europese musea had tot gevolg dat de Banshan-urnen, met hun smalle hals, brede schouder en smalle voet, van al het Chinese neolithische aardewerk het hoogst werd gewaardeerd. De ontwerpen bestaan vaak uit vier grote medaillons en zijn meestal beschilderd met purperzwarte en donkerrode pigmenten, hoewel gele en bruine kleurschakeringen ook worden gezien. Kommen werden in kleinere aantallen geproduceerd dan urnen, en zijn soms gedecoreerd met menselijke figuren.

Verwijst naar de stijl die zich in de late 10de tot de 11de eeuw ontwikkelde in Angkor. De stijl wordt gekenmerkt door bladmotieven, het spaarzaam voorkomen van vrijstaande beeldhouwkunst, en jeugdig uitziende gebeeldhouwde figuren met dunne, nauwsluitende kleding zonder diadeem en met fijn gegraveerde plooien en versierd met scherp uitgesneden juwelen. De stijl is zichtbaar in monumentale beeldhouwwerken zoals de Khleangs, de Phimeanaka's en Ta Keo, en in reliëfwerk op lateien en timpanen. Timpanen in deze stijl zijn voorzien van rechthoekige reliëfpanelen met daarop taferelen uit het leven van Rama en Krishna, waarbij meer aandacht is besteed aan de levendige weergave van bewegingen dan aan anatomische details. De door het hindoeïsme beïnvloede boeddhistische beeldhouwwerken kwamen ook tot bloei onder deze stijl, waarbij het haar werd afgebeeld in fijne vlechten in plaats van krullen. Bronzen werken in deze stijl worden gekenmerkt door figuren met ingelegde ogen en wenkbrauwen en een gevarieerde onderwerpkeuze, uiteenlopend van decoratief tot religieus.

Verwijst naar een protestantse gezindte waarbij het geloof centraal staat dat het sacrament van de doop alleen moet worden toegediend aan volwassen leden na een persoonlijke belijdenis van geloof in Jezus Christus. De doop vindt bij deze gezindte doorgaans plaats door volledige onderdompeling. De nadruk ligt op Bijbelse geschriften en preken. Het baptisme is in hoofdzaak ontstaan in de vroege 17de eeuw in Engeland en Wales waar het zich snel verspreidde, hoewel er enige verbanden zijn met de anabaptisten van de 16de eeuw. In de late 19de eeuw nam het aantal baptistische kerken in de Verenigde Staten snel toe.

Verwijst naar edelen die in het bezit zijn van een baronie: een groot landgoed of een aanzienlijk deel van een groter gebied dat door een soevereine vorst wordt bestuurd, en dat ooit werd toegewezen als beloning voor een militaire of andere bewezen dienst. De term verwijst meestal naar leden van de Europese adel met een rang die tegenwoordig in veel landen direct onder die van burggraaf of graaf is geplaatst. De rang en status van een baron kunnen overigens verschillen, niet alleen per land maar ook afhankelijk van de geschiedkundige periode. De term kan daarnaast verwijzen naar de oorspronkelijke, middeleeuwse betekenis, namelijk iemand die een baronie rechtstreeks van de koning als pachtgoed beheerde, ongeacht zijn rang. De term kan voorts verwijzen naar Japanse edellieden met een lage rang. In meer algemene zin kan de term verwijzen naar een machtig persoon of magnaat. Baronnen zijn altijd mannelijk; vrouwelijke bezitters van een baronie worden 'baronessen' genoemd.

Verwijst naar een regionale school van Pahari-miniatuurschilderkunst die aan het eind van de 17de en de gehele 18de eeuw een bloeiperiode beleefde in de Indiase heuvelstaten. Schilderijen in de Basohli-stijl behoren tot het vroegst bekende Pahari-werk. Hoewel de naam van de school is ontleend aan de kleine onafhankelijke staat Basohli, als belangrijkste centrum van de stijl, zijn er overal in deze regio voorbeelden van te vinden. Kenmerkende elementen zijn: krachtige lijnvoering en felle kleuren, een langwerpig formaat, rode randen, monochrome achtergronden en een willekeurig maar bijzonder gebruik van architecturale en decoratieve elementen. De gezichten zijn doorgaans overdreven en gestileerd weergegeven, vaak en profil, met grote ogen met een doordringende blik. Een herkenbare techniek is het gebruik van dikke, pasteuze druppels witte verf voor de weergave van sieraden, terwijl delen van kevervleugeltjes smaragden moeten suggereren.

Overzichtskaarten waarop de voornaamste kenmerken van een gebied, zowel de natuurlijke kenmerken als de door de mens aangebrachte elementen, worden aangegeven. Aan deze kaarten kan voor uiteenlopende doeleinden specifieke informatie worden toegevoegd.

Wordt gebruikt voor het glazuurproces dat is ontwikkeld in Mughal in India, waarbij zowel doorschijnend als ondoorschijnend glazuur wordt aangebracht op goud en zilver, waarna het wordt gegraveerd in een bas-reliëf.

Een non-woven textiel dat wordt gemaakt door het pletten van de binnenste schors van bepaalde bomen en struiken tot deze fijn en zacht is. Bastdoek kan worden beschilderd, bedrukt, geborduurd of geknipt en genaaid als patchwork. Het is wel vrij kwetsbaar, vooral als het nat is. Ooit werd het in vrijwel geheel Afrika ten zuiden van de Sahara gebruikt. De vroegste vermelding was in het midden van de 16de eeuw in Liberia, tegenwoordig komt het voor in Ghana en Nigeria.

Gebruik voor gedeeltelijk versterkte huizen die vaak een gewelfde begane grond hebben, meestal voor vee, en met de leefruimtes op de bovenste verdiepingen. Bastle houses zijn meestal te vinden langs de Engels-Schotse grens.

Het gedeelte 'Bebouwde omgeving' betreft elementen met bouwwerken die een continuüm vormen van het grootste gecultiveerde en natuurlijke landschapselement tot de kleinste afzonderlijke bouwwerken. De samenstellende delen van een bouwwerk, zoals deuren en muren, die het continuüm aan de onderkant voortzetten, bevinden zich in de hiërarchie bij 'Onderdelen'. Descriptoren worden niet herhaald; in gevallen waar dus verwacht mag worden dat een descriptor op meer dan één niveau van het continuüm voorkomt ('kapellen' bijvoorbeeld kunnen zowel een zelfstandig bouwwerk als componenten van een bouwwerk zijn), worden deze binnen de hiërarchie met de kleinschaligere elementen onderbracht, tenzij factoren als gebruikelijke toepassing, bedoeld gebruik of historisch precedent aanleiding geven tot een andere keuze.

Historische term die verwijst naar zowel bedovertrekken als bedbehangsels. Geen Nederlands equivalent.

Kaarten waarop staat aangegeven waar welke bedrading in een bepaald gebied is aangelegd.

De hiërarchie Beeldmateriaal bevat descriptoren voor objecten die oorspronkelijk zijn vervaardigd met als doel de betekenis hoofdzakelijk op visuele, non-verbale wijze over te dragen, met name waar het de uitdrukking van een symbolische of expressieve betekenis of esthetische ervaring betreft. Hieronder vallen voorstellingen en gebeeldhouwde werken, alsmede periodeafhankelijke werken, bijvoorbeeld performancekunst, die zich binnen de beeldende kunst hebben ontwikkeld en daarmee in verband worden gebracht. Sommige descriptoren in deze hiërarchie kunnen naar een object of beeld verwijzen; bijvoorbeeld, in het geval van een object dat is vervaardigd uit linnen, spanramen en een lijst die specifiek zijn bedoeld als drager van een geschilderde afbeelding kunnen de afbeelding en het object samen worden aangeduid als schilderij; een afbeelding op een meubelstuk daarentegen kan wel als schilderij worden aangeduid, maar de drager is in dat geval bijvoorbeeld een ladekast of haardscherm. Relatie met andere hiërarchieën: de hiërarchie Informatievormen bevat descriptoren voor objecten die wel op visuele, non-verbale wijze communiceren, maar die hoofdzakelijk een informatieve functie hebben (bijvoorbeeld 'kaarten'), met inbegrip van bepaalde afdrukken die worden geassocieerd met het reproduceren van documenten en technische tekeningen (bijvoorbeeld 'blauwdrukken'). Descriptoren voor decoratieve elementen zijn opgenomen in de hiërarchie Ontwerpelementen (bijvoorbeeld 'rolwerk') en de hiërarchie Componenten (bijvoorbeeld 'acroteriën'), terwijl architecturale vormen die in hoofdzaak structureel en in tweede instantie sculpturaal van aard zijn (bijvoorbeeld 'kariatiden') eveneens bij Componenten zijn ondergebracht. De meeste descriptoren voor de materialen die in een werk worden gebruikt, maken deel uit van de hiërarchie Materialen (bijvoorbeeld 'canvas'); indien echter found objects of bouwmaterialen zijn gebruikt (bijvoorbeeld 'platte borden', 'l-balken') verschijnen deze descriptoren op locaties die aansluiten bij de oorspronkelijke functie van het object. Descriptoren voor de methoden die gebruikt worden bij het vervaardigen van een werk (bijvoorbeeld 'natte collodiumprocedés', 'beeldsnijden') zijn opgenomen in de hiërarchie Procedés en Technieken. Met betrekking tot algemene thematische klassen verschijnen andere descriptoren binnen diverse hiërarchieën, met inbegrip van Gebeurtenissen (bijvoorbeeld 'oorlog') en Abstracte Begrippen (bijvoorbeeld 'mythologie').

Een bekerschroef bestaat uit een voet en steel waarop een glas stevig kan worden geklemd. Ze werden gemaakt als prestigeobjecten om de tafel op te sieren. In de 15e eeuw werden bekerschroeven vaak in opdracht van stadsbesturen en aristocraten gemaakt. Tegen de 17e eeuw, hadden welgestelde burgers ook een smaak verworven voor deze objecten, maar ze waren minder in de mode na 1650. De meeste bekerschroeven zijn gemaakt van brons, zilver of verguld zilver. Ze waren altijd rijkelijk versierd. De klemmen vormden vaak een menselijke figuur, een zeepaard of een dierenkop. In Nederland vooral in de eerste helft van de 17de eeuw veel gebruikt; vaak afgebeeld op schuttersstukken.

Een eclectische islamitische bedelorde met haar oorsprong in de 12de eeuw bij een Anatolische derwisj genaamd Hadjdji Bektash, over wie weinig bekend is. De orde werd in de 16de eeuw in Anatolië (Turkije) definitief vormgegeven door Balim Sultan. Hoewel oorspronkelijk een soefi-orde binnen de orthodoxe soennitische islam, werd de orde in deze periode meer syncretisch en nam zij leden van de sjiietische geloofsgemeenschap aan. Ook aspecten van het christendom, zoals biecht-, absolutie- en initiatiepraktijken, werden opgenomen als gevolg van contact met christenen. De Bektashi zijn sjiietisch in die zin dat zij de twaalf imams (geestelijk leiders) erkennen en Ali vereren. Zij wijken echter af van de meeste moslimorden omdat zij traditionele islamitische rituelen als hypocrisie beschouwen en, zoals veel soefi-orden, niet streng toezien op de naleving van alledaagse moslimregels. De Bektashi staan vrouwen toe ongesluierd deel te nemen aan rituelen. Mystieke geschriften van de Bektashi leveren een belangrijke bijdrage aan de soefipoëzie. Door hun betrekkingen met de Janitsaren, een Ottomaans militair elitekorps dat werd gerekruteerd uit christelijke gebieden, behielden de Bektashi hun politieke belang van de 15de eeuw tot kort na 1826, toen de Janitsaren werden ontbonden. De orde der Bektashi werd in Turkije in 1925 net als alle overige soefi-orden opgeheven maar bleef in Albanië bestaan totdat godsdienst daar in 1967 werd verboden. Bektashi worden nog aangetroffen in sommige gemeenschappen in Turkije, Albanese delen van de Balkan en de Verenigde Staten. Aanhangers dragen witte mutsen met vier of twaalf vouwen, waarbij de vier de vier poorten van de islam en de twaalf de twaalf imams symboliseren.

Verwijst naar de cultuur van België, ofwel de tegenwoordige staat die is gesticht in 1830 en bestaat uit de provincies van de Nederlanden die worden bevloeid door de Maas en de Schelde, ofwel het oude land van de stammen der Belgae, dat zich uitstrekte van de Marne en de Seine tot de Rijn.

Tussenkomst bij een geschil, voornamelijk tussen arbeiders en het management, door een neutrale partij die onderhandelingen belegt, de argumenten van beide partijen beoordeelt en een - overigens niet bindende - oplossing voorstelt. Te onderscheiden van 'arbitreren', waarbij de neutrale partij wel een bindende beslissing mag nemen.

Een christelijke religieuze orde volgens de Regula Benedicti, de kloosterregel van de heilige Benedictus van Nursia (ca. 480-547). De Regula Benedicti is een gedetailleerde richtlijn voor het bestuur en het spirituele en materiële welzijn van een klooster. Vanaf de 7de eeuw gold de kloosterregel ook voor vrouwen en in de vroege 9de eeuw had de regel vrijwel alle andere kloosterregels in Noord- en West-Europa verdrongen. Benedictijnen houden zich aan een afgewogen dagelijks ritme van gebed, lichamelijke arbeid en studie, zoals voorgeschreven door de heilige Benedictus. Stabiliteit, groepsgebed en gehoorzaamheid aan de abt zijn erg belangrijk. De orde, die bestaat uit autonome kloosters, heeft een lange traditie van wetenschap en onderwijs.

Zachte, plastische en lichtgekleurde klei gevormd door chemische veranderingen in vulkanische as. Wanneer het in water wordt geplaatst kan het tot een aantal maal de originele grootte opzwellen.

Opleiding of bijscholing bedoeld om personen voor te bereiden op betaald werk in bestaande of nieuwe, opkomende beroepen, hen te helpen bij het maken van beroepskeuzes en om hen die al binnen een bepaald vakgebied werken, een hogere scholing of bijscholing te geven. Het omvat zowel middelbare als hogere opleidingen, openbaar of particulier, en houdt meestal zowel klassikaal werk als veldwerk in.

Distinctieve christelijke visuele werken met de hortus conclusus (omheinde tuin) als iconografische thema; vooral bekend vanaf de late middeleeuwen tot de 17e eeuw, vaak in vrouwelijke monastieke instellingen. Ze hebben meestal de vorm van een paneel in bas-reliëf of assemblages, bijvoorbeeld met een centrale sculptuur en uitgebreide wassen bloemen, borduurwerk, etc. Ze portretteerde de Maagd Maria of een andere heilige figuur, omringd door bloemen en planten. Dit speciale werk ontwikkelde in de Zuidelijke Nederlanden, maar werden ook teruggevonden gevonden in het noordwesten van Duitsland en elders.

Organisaties die bestuurlijke macht uitoefenen. Zie voor termen die zowel een bestuurslichaam als het onder dat bestuur vallende gebied aanduiden de gidsterm "overheidsinstanties".

Gewelfde bovenhandse handvatten die vast zitten of draaien.

Timmerhout dat zowel is geschaafd als gestolpt, gerabat of gemodelleerd.

Alle rechten of belangen in land die de waarde van het eigendom verminderen maar de eigendomsoverdracht niet verhinderen. Bezwaringen zoals belastingen, hypotheken en vonnissen worden ook wel pandrechten genoemd; beperkingen, reservatierechten en erfdienstbaarheden zijn wel bezwaringen, maar geen pandrechten.

Wit marmer uit Cappadocië, Turkije, lichtgeel geaderd met daaroverheen haarlijntjes in een donkerder tint geel. Het marmer kan zo fijn gepolijst worden dat het op een spiegel lijkt; om die reden zou keizer Domitianus dit marmer langs een hele gang hebben laten aanbrengen. Er is vrijwel niets van uit de oudheid bewaard gebleven.

Familiedocumenten met gegevens over geboorte, doop, huwelijk en sterfgevallen, geschreven op blanco of gedrukte formulierachtige bladzijden van bijbels.

Pigmentdruk waarbij een bichromaatverbinding wordt gebruikt die, wanneer die aan licht wordt blootgesteld, het colloïde bindmiddel doet verharden. Onverharde delen kunnen worden afgewassen of weggeschuurd. Het pigment kan worden aangebracht vóór de belichting, of tijdens het ontwikkelen. Hoewel men aan de term dichromaat in de scheikunde tegenwoordig de voorkeur geeft, blijft bichromaat in gebruik in de fotografie.

Verwijst naar boeken, perkamentrollen, schriftrollen of andere documentvormen die de heilige geschriften van het jodendom of het christendom bevatten. Bijbels kunnen daarnaast verluchtingen bevatten in de vorm van geschilderde scènes of decoraties. De Bijbel bestaat uit twee delen: de Hebreeuwse geschriften oftewel het Oude Testament, oorspronkelijk geschreven in het Hebreeuws (met enkele delen in het Aramees) inclusief de geschriften van het joodse volk, en het Nieuwe Testament, in het Grieks geschreven, waarin het verhaal van Jezus en de oorsprong van het christendom zijn opgetekend. De rooms-katholieke en oosters-orthodoxe versies van het Oude Testament zijn uitgebreider dan die van de protestantse bijbel, aangezien zij bepaalde boeken en delen van boeken accepteren die door de protestanten als apocrief worden beschouwd. De joodse Bijbel omvat alleen de boeken die de christenen kennen als het Oude Testament. De indeling van het joodse en christelijke canon toont grote verschillen. Van oudsher hebben de joden hun geschriften (het Oude Testament) in drie delen verdeeld: de Thora (de 'Wet') of Pentateuch; de Nevi'im (de 'Profeten'); en de Ketuvim (de 'Geschriften') of Hagiographa. De verhalen, de zedenleer en de theologische doctrines in de Bijbel leverden stof voor een immense hoeveelheid kunstwerken die zowel christelijke als joodse thema's verbeelden. Voor de christenen werd de canon van Bijbelboeken in de vroegchristelijke periode vastgelegd; ook nog lang daarna bleven er echter diverse apocriefe geschriften circuleren. Vanaf de late middeleeuwen genoten poëtische en dramatische interpretaties van Bijbelverhalen grote populariteit, wat aanleiding gaf tot een overvloed aan buitencanonieke literatuur die bijdroeg tot belangrijke thema's in de christelijke kunst.

Te gebruiken voor alle boten die aan boord van andere schepen worden vervoerd, vooral die ten dienste van het schip zijn; waren voor de uitvinding van de motor meestal getuigd om zowel geroeid als gezeild te worden.

Wordt gebruikt voor koepels in de vorm van een kegel met gewelfde zijkanten.

Gebouwen bij een hoofdgebouw, met een zelfstandige functie en vaak met een aparte ingang; aangebouwd dan wel vrijstaand en deel uitmakend van de architectonische opzet van het hoofdgebouw. Gebruik 'bijgebouwen (vrijstaand)' als algemene term voor bouwconstructies die geen onderdeel zijn van de architectonische opzet van het hoofdgebouw, en bovendien kleiner van omvang en praktischer van aard zijn, zoals 'privaathuisjes'.

Bouwconstructies, relatief klein van omvang en eenvoudig van aard, die praktische functies hebben voor hoofdgebouwen en geen onderdeel zijn van de architectonische hoofdopzet. Gebruik 'bijgebouwen (delen van gebouwen)' voor gebouwen waarin dergelijke functies zijn ondergebracht en die duidelijk wel passen bij de architectonische opzet van het hoofdgebouw, vrijstaand dan wel aangebouwd.

Kleine doosjes voor het bewaren van juwelen, waardevolle zaken of kleine voorwerpen; meestal van hout of metaal en vaak versierd.

Verwijst naar een regionale school van Pahari-miniatuurschilderkunst die wordt geassocieerd met Bilaspur, in de vallei van de rivier de Sutlej, in het heuvelgebied van Punjab. Vanaf circa 1650 tot 1870 was Bilaspur een belangrijk centrum voor de schilderkunst. De 17de-eeuwse heerser Dip Chand diende de Mogols, en huwelijksbanden hebben hem er mogelijk toe aangezet een schildersatelier op te zetten. In tegenstelling tot het lokale beeldhouwwerk van de 17de eeuw heeft het merendeel van de vroege Bilaspur-schilderkunst geen religieus thema. Het betreft meestal portretten met een naturalistisch karakter, iets waarvoor ze schatplichtig zijn aan de Mogols. In de Bilaspur-schilderkunst van latere datum is het verfijnde karakter van de Mogol-invloeden behouden gebleven, maar de themakeuze is verschoven naar meer algemene traditionele onderwerpen als illustraties van de 'Ragamala' en devotiewerken. Aan het eind van de 18de eeuw werd de schilderkunst van Bilaspur overheerst door buitenlandse invloeden uit Guler en Kangra, en in de eerste decennia van de 19de eeuw was er nog nauwelijks iets van het oorspronkelijke karakter bewaard gebleven, waardoor de stijl in verval raakte.

Verwijst naar de periode die begon met het stabiliteit brengende bewind van Harivarman IV (1074-1081 n. Chr.) en Jaya Indravarman II (1113-1145 n. Chr.) en die een bloeitijd kende van de 11de eeuw tot halverwege de 12de eeuw. In de architectuur wordt deze periode gekenmerkt door opvallende kalangroepen, de zogeheten Zilveren, Gouden, Ivoren en Koperen Torens, die langs heuvelterrassen zijn aangelegd volgens zaagtandvormige grondplannen en met contouren die doen denken aan de prasat van de Khmer. Andere architecturale kenmerken in deze periode zijn lancetbogen, vaak in drievoudige vorm, boven deuren of blinde deuren, sobere pilasters, profielen, kolonetten die verticaal tegen rijen ornamentatie in de vorm van bladwerk zijn geplaatst, en friezen welke in beeldgesneden steen zijn gedecoreerd met het motief van de 'vrouwenborst'. Later in deze periode leidt versobering van deze stijl tot een helderdere structuur van de kalan en bouwvolumes. In het beeldhouwwerk wordt deze periode gekenmerkt door beelden van mythologische dieren, bijvoorbeeld makara als hoekstukken, maar ook serpenten, olifanten en garua's en leeuwenfiguren als atlantiden met tanden.

Aanduiding voor vaartuigen die worden gebruikt op afgesloten en relatief afgeschermde wateren, zoals rivieren, meren en kanalen. Gewoonlijk gebruikt voor het vervoer van personen of zaken, visvangst, sleep- en baggerwerken. Binnenvaartschepen kunnen zowel als zeilschip of als sleepschip gebouwd zijn.

Gebieden met vrijwel stilstaand water die verbonden zijn met een stroom, maar zo goed als niet door de stroming daarvan worden beïnvloed.

Dossiers met welke informatie dan ook over een individu.

De met een edelsteen versierde vingerringen van bisschoppen, teken van hun huwelijk met de kerk.

Samentrekking van 'binary digit'. Bits zijn informatie-eenheden die de waarde nul of één oftewel de toestand aan of uit kunnen representeren. Ze vormen de kleinste elementen die een computer kan verwerken.

Wordt gebruikt voor de laterale platte delen aan beide kanten van een scharnierverbinding, zoals aan tweeluiken, deurscharnieren, vouwdeuren en tafelbladen. Ruimer genomen kan het ook gebruikt worden bij tafels, voor vergelijkbare maar afneembare componenten, zowel oorspronkelijk gescharnierd als los. Voor de laterale componenten van vooral veelluiken wordt de voorkeur gegeven aan 'panelen (hout)' of 'paneel (hout)'.

Op een kleine schaal getekende kaarten behorend bij een atlas of een serie kaarten waarop wordt aangegeven in welke afzonderlijke kaarten het totale gebied is verdeeld.

Zwellingen aan een oppervlak, vaak in de vorm van een blaasje, meestal veroorzaakt doordat een aangebrachte stof loslaat of niet hecht.

Voorvoegsel voor de beschrijving van een kleur met een lichte intensiteit en een lichte waarde. De betekenis kan overeenkomen met die van de variabele 'licht-', hoewel 'bleek-' meestal minder intensiteit suggereert dan 'licht-'.

Het uitzetten van kleiproducten tijdens het bakken doordat gassen vrijkomen bij de verglazing; soms wordt het veroorzaakt door oververhitting en het komt zowel in het algemeen of in kleine delen voor; algemeen beschouwd als een defect in aardewerk, maar soms wenselijk bij niet-dragende bakstenen voor de bouw.

Te gebruiken voor scherpe puntige voorwerpen, in pre-Columbiaanse Midden-Amerikaanse culturen gebruikt om in de huid te prikken en bloed te doen vloeien als zelfopoffering aan de goden; zowel door de mens gemaakte objecten die lijken op dolken of scherpe pinnen met handvatten als natuurlijke objecten zoals doornen en de stekels van pijlstaartroggen.

Aanduiding voor zowel reproducerende spruiten van zaaddragende planten als complete bloemdragende planten. Dat na het uitbotten, veelal onderscheidt door schoonheid van vorm en kleur der (gespecialiseerde) bladen of door een kenmerkende (vaak aangename) geur.

Houders voornamenlijk om planten in te kweken; zowel voor praktisch gebruik als voor decoratieve doeleinden.

De basiseenheid van vele quiltbovenkanten, die aan elkaar of aan verstevigende blokken of sjerpen genaaid, het ontwerp creëren. De blokken worden gemaakt van een of meerdere lapjes, ofwel aan elkaar gezet ofwel appliqué. De blokken zijn gewoonlijk vierkant maar kunnen ook andere geometrische vormen hebben zoals achthoekig of rond.

Wordt gebruikt voor het drukken met houten blokken, bijvoorbeeld voor blokboeken voor letterzetting, of met houten of soms metalen blokken op textiel. Wordt ook wel gebruikt in verband met reliëfdrukprocédés. Gebruik in dat geval echter liever 'reliëfdruk'.

Te gebruiken voor beeldjes van mannelijke geest-echtgenoten, gemaakt door het Baule volk in West-Afrika. Gebruik ‘blolo bla’ voor beeldjes van vrouwelijke geest-echtgenoten.

Te gebruiken voor beeldjes van vrouwelijke geest-echtgenoten, gemaakt door het Baule volk in West-Afrika. Gebruik ‘blolo bian’ voor beeldjes van mannelijke geest-echtgenoten.

De afwezigheid van kleding, waarbij wordt geïmpliceerd dat de weggenomen kleding een gevoel van schaamte tot gevolg heeft, of waarbij het afbeelden van het bloot is bedoeld om gevoelens van schaamte of wellust op te roepen bij de toeschouwer.

Voorstel om tegen een vastgestelde prijs een bepaalde taak of een bepaald stuk handwerk te verrichten dan wel materialen of goederen te leveren.

Voornamelijk Spaanse afbeeldingen met voornamelijk stillevens, hoewel ze vaak een deel van de keuken of en een eettafereel uitbeelden. De term werd tot ongeveer 1650 vooral in Spanje gebruikt. Deze genrestukken waren soms gesitueerd in de ruwe openbare eetgelegenheden waarnaar ze zijn genoemd. Door deze associatie werd de term echter ook gebruikt voor een grote verscheidenheid aan genrestukken met afbeeldingen van personages van lage komaf, vaak met eten en drinken. Al in de jaren 90 van de 16de eeuw werden Vlaamse en Italiaanse keuken- en markttaferelen in Spaanse boedelbeschrijvingen 'bodegónes' genoemd. Deze schilderijen werden nagemaakt door Spaanse kunstenaars. Bodegónes, zoals die van Diego Velázquez, werden destijds gezien als onbelangrijk en zelfs onfatsoenlijk. Ze waren meestal monochromatisch om reliëf en volume te benadrukken. Als gevolg van de stillevenelementen van bodegónes werd de term later meer en meer gebruikt voor stillevens in het algemeen. Tot het midden van de 17de eeuw werden Spaanse stillevens, net als de Nederlandse tegenhangers, genoemd naar de specifieke afbeelding.

(Land)kaarten waarop wordt aangegeven welke bodemstrukturen binnen een bepaald gebied voorkomen; vaak wordt ook aangegeven hoe een bepaalde bodem wordt gebruikt.

Verwijst naar de filosofie en religie die zijn gebaseerd op de verlichting en leer van Boeddha Gautama in de vroege 6de eeuw v. Chr. in het Noord-Oosten van het moderne India. Deze religie, die een dominante rol speelt in de kunst en cultuur van Zuidoost-Azië en Oost-Azië, is gebaseerd op het overstijgen van menselijk lijden en pijn door het accepteren van de grenzen van de individualiteit, het opgeven van wereldse verlangens en wensen die voor teleurstellingen en verdriet zorgen en het loslaten van het niet-permanente van het leven en het afzonderlijke ego met de bijbehorende welvaart, sociale positie of familierelaties, allemaal door het proces van de verlichting (nirvana). Bij deze religie staat ook 'anatman' centraal, het idee dat 'het zelf' altijd in ontwikkeling is of deel uitmaakt van een reeks veranderende verschijningsvormen in plaats van een vaste, metafysische substantie. De structuur van de religie is gebaseerd op de Triratna ('drie juwelen' van boeddha), een drieledige structuur voor het leven gebaseerd op drie elementen: boeddha (de leraar), dharma (de leer) en sangha (de gemeenschap).

Personen die boeken vervaardigen, met inbegrip van boekbinders, drukkers en andere verwante beroepen. Doorgaans omvat de term niet de schrijvers die de intellectuele inhoud van het boek verzorgen, maar soms wel kunstenaars die boeken met de hand maken en tevens zelf zorg dragen voor de getekende of geschreven inhoud. Niet te verwarren met bookmakers, personen bij wie geldbedragen voor weddenschappen kunnen worden ingezet.

Dualistische christelijke geloofsgemeenschap die in Bulgarije bloeide van de 10de tot de 17de eeuw en nog verder in het Byzantijnse Rijk in de 11de en 12de eeuw. De gemeenschap werd in het midden van de 10de eeuw in Bulgarije gesticht door een priester die de naam Bogomiel aannam. Deze gezindte kan worden omschreven als een samenvloeisel van dualistische, neomanicheïstische doctrines die werden geïmporteerd van de paulicianen en een lokale Slavische beweging gericht op hervorming van de kort daarvoor gestichte Bulgaars-orthodoxe kerk. Het centrale geloof was dat de mensheid en de zichtbare, materiële wereld waren geschapen door de duivel. Bogomielen stonden vijandig tegenover de meeste aspecten van de orthodoxe kerk maar ook tegenover het burgerlijk gezag. Zij bepleitten een rigoureus ascetisch leven en keurden seksuele omgang, huwelijk, bezit en het eten van vlees af. De bogomielen zijn van invloed geweest op de latere katharen in Europa.

Fluiten die een bolle vorm hebben; gemaakt van klei, porselein, hout of bolvormige naturalia zoals een kalebas of kokosnoot, waarin de luchtstroom tegen de scherpe rand van een rond blaasgat wordt geleid. Uitzondering is de ocarina welke in tegenstelling tot andere bolvormige fluiten wèl een aanblaasbuis (duct) heeft.

Afwerpmunitie of statische munitie die zowel een ontploffingsmechanisme als een schadelijk middel bevat (zoals een explosief, gifgas, biologisch gif of een licht ontvlambare substantie) en door middel van een ontstekingsbuis of tijdmechanisme tot ontploffing worden gebracht.

Verwijst naar een inheemse Tibetaanse godsdienst die met het boeddhisme een van de twee voornaamste religies van het land is. Veel aspecten van Bon raakten vermengd met de boeddhistische tradities die in de 8ste eeuw werden ingevoerd uit India en die het Tibetaanse boeddhisme veel van zijn eigenheid hebben verleend. Onenigheid binnen de heersende klasse van Tibet leidde er in de 8ste en 9de eeuw toe dat de adellijke families voor Bon kozen en de heersende dynastie voor het boeddhisme. Bon werd rond de 11de eeuw een georganiseerde godsdienst, vooral dankzij de boeddhistische belangstelling voor geschreven teksten. Bon leeft voort in veel aspecten van het Tibetaanse boeddhisme en is bovendien nog altijd een bloeiende godsdienst in de noordelijke en oostelijke grensgebieden van Tibet. Onduidelijk is hoeveel continuïteit er bestaat tussen het oude en het moderne Bon. De kenmerken van het oude Bon zijn moeilijk vast te stellen omdat alle vroege beschrijvingen boeddhistisch zijn. Alles wat tegenwoordig over Bon bekend is, is zwaar beïnvloed door het Mahayana-boeddhisme. Het oude Bon lijkt elementen van animisme, sjamanisme en de uitoefening van magische riten te hebben bevat. De Bon-goden van lucht, aarde en zee werden als lagere goden in het boeddhistische pantheon opgenomen. Er zijn aanwijzingen voor een cultus van heilig koningschap waarin de koningen worden beschouwd als manifestaties van de luchtgod; dit geloof zou de oorsprong kunnen zijn van de gereïncarneerde lama’s van het boeddhisme. De orakelpriesters van Bon hebben hun tegenhangers in de boeddhistische waarzeggers. Bepaalde aspecten van de Bon-doctrine zijn vrijwel identiek aan die van het Tibetaanse boeddhisme, zoals de leer van het boeddhaschap en het ideaal van bodhisattva. Opvallend zijn de dzogchen-overtuigingen die het Bon deelt met de Nyingma-school van het Tibetaanse boeddhisme; zij houden in dat er een onuitsprekelijke toestand bestaat, voorbij alle boeddha’s en alle verschijningen. Verder is het kloostersysteem van Bon bijna gelijk aan dat van de Gelug-school. Toch bewaken de Bon-gelovigen nauwgezet hun niet-boeddhistische imago. Shenrab wordt beschouwd als de stichter van de godsdienst en de historische Boeddha Shakyamuni zou een manifestatie van hem zijn. Bon-geschriften zijn verdeeld in twee groepen: de Kanjur, met mythen, doctrines en biografieën van Shenrab, en de Katen, die commentaren en rituele en iconografische werken omvat. De naam Tibet komt uit de Bon-religie.

Personen die een verbond zijn aangegaan met anderen, zowel individuen als organisaties zoals soevereine staten.

Afro-Cubaanse hardhouten cilindertrommels, soms kegelvormig, wel of niet stembaar en met de hand bespeeld; meestal in paren, horizontaal aan elkaar vastgemaakt, waarbij de ene trom een grotere doorsnede heeft dan de andere.

Bouwelementen, over het algemeen gebogen, die een opening overbruggen en verticale belastingen overdragen naar weerskanten van die opening, als ook bouwelementen of vrijstaande constructies die op bogen lijken of bouwkundig zo worden behandeld.

Ongeveer driehoekige of wigvormige segmenten van objecten, zoals bijvoorbeeld in gewelven, bollen, paraplu's of rokken.

Gemetselde eenheden die een boog of een gewelf vormen.

Eenvoudige handweefgetouwen die bestaan uit een buigzame tak welke in een halve cirkel is gebogen, tussen twee armen waarbij de langere draden zijn opgespannen.

Een term die in de oude architectuur een platte dakpan of tegula aanduidde. Tegenwoordig gebruikt voor een S-vormige dakpan die zo wordt gelegd dat de neerwaartse welving van de ene pan de opwaartse welving van de volgende overlapt.

Steden die zeer snel zijn gegroeid als gevolg van plotselinge welvaart.

Metalen fluitjes, die hogere of lagere tonen geven bij het openen dan wel sluiten van de hand tijdens het blazen; bij de marine gebruikt om bevelen door te geven of om de komst aan boord van officieren van hoge rang aan te kondigen.

Fijn, los getwijnd, meestal tweedraads kamgaren gebruikt voor borduurwerk. N.B. De term `borduurwol' is iets algemener dan de Amerikaanse term `crewel wool'.

Delen van de wapenrusting die de voorzijde van de torso beschermen en die bestaan uit ofwel een enkele gevormde plaat, of twee of meerdere platen of harnasplaten die elkaar overlappen.

Sieraden die op de borst worden gedragen; zowel die sieraden die op kleding zijn genaaid of gespeld als die welke aan koorden, kralenkettingen en dergelijke om de hals hangen.

Boomrijke gebieden die dikwijls een grens of een barrière vormen, maar voor het overige nauwelijks worden gebruikt. Meestal kleiner en minder wild dan 'wouden'. Voor landschappen die gedomineerd worden door bomen en die voor meerdere doeleinden gebruikt worden, gebruik liever 'bosgebieden'.

Landschappen met een speciale vegetatie, voornamelijk bomen, die vaak worden gebruikt voor grazen of jagen, maar niet om te kappen of te bebouwen; gebruik 'bossen' voor land waar bomen dikwijls een grens of barrière vormen, maar verder nauwelijks worden gebruikt; gebruik 'wouden' voor dichte wildernis en die veelal gebruikt worden voor houtproductie.

Wordt gebruikt voor boomrijke gebieden, meestal begroeid met bomen van hetzelfde soort die daar van nature groeien of zijn aangeplant, en meestal vrijwel zonder kreupelhout; minder uitgestrekt dan 'wouden'.

Amerikaanse schommelstoelen uit de 19e eeuw die afgeleid zijn van Windsorstoelen. Ze hebben een houten zitting die omhoog buigt naar de spijlen van de opmerkelijk hoge gewelfde rugleuning met omgekrulde bovenregel. Ze zijn meestal gedetailleerd beschilderd of bewerkt.

Te gebruiken voor alle arbeiders die in de bouw werken, zowel de geschoolde als de ongeschoolde arbeiders.

De hiërarchie Bouwwerken bevat descriptoren voor vrijstaande gebouwen en andere structuren die meestal worden beschouwd als afzonderlijke bouwwerken of architectuurtypen (bijvoorbeeld 'musea', 'basilica's', 'paleizen'). Descriptoren voor bouwwerken omvatten een groep elementen uiteenlopend van complexe gebouwen tot basale hulpstructuren. Waar mogelijk worden gebouwen onderscheiden van andere structuren. Gebouwen worden gedefinieerd als ommuurde of overdekte constructies die fungeren als bewoning of schuilplaats of daarvoor bestemd zijn (bijvoorbeeld 'flatgebouwen' of 'restaurants') en die meestal omvangrijker zijn dan andere structuren die alleen een beperkte vorm van onderdak of beschutting bieden (bijvoorbeeld 'tenten' of 'schutstallen'). Onder 'Overige structuren' worden die constructies verstaan die deels of virtueel zijn omsloten of overdekt (bijvoorbeeld 'cromlechs' of 'priëlen') of vrijstaande constructies die geen beschutting of onderdak bieden (bijvoorbeeld 'aardhopen' of 'seintorens'). Sommige structuren kunnen betrekkelijk klein zijn en als toegevoegde structuur bij andere bouwwerken fungeren (bijvoorbeeld 'fonteinen' of 'graftomben'). Relatie met andere hiërarchieën: sommige descriptoren in de hiërarchie Bouwwerken (bijvoorbeeld 'scholen' of 'bibliotheken (gebouwen)') kunnen verwijzen naar de bouwwerken, de organisaties of de instellingen. Descriptoren voor de structurele geraamten en afzonderlijke bouwelementen (bijvoorbeeld 'balloon frames' of 'garagedeuren') die samen één bouwwerk vormen, zijn ondergebracht in de hiërarchie Componenten. Kamers, ruimten en andere grote samenstellende delen van gebouwen (bijvoorbeeld 'keukens' of 'ells') zijn eveneens in de hiërarchie Componenten te vinden.

Hoger gelegen tonelen in Elizabethaanse en hedendaagse Europese theaters, omvattende chamber en tarrase in Elizabethaanse theaters, hoewel er enige controverse is over hoeveel deze voorkwamen.

De Bradshaw-stijl wordt tot de oudste gedocumenteerde rotskunststijlen gerekend. Deze monochromatische rotskunst wordt aangetroffen op afgelegen locaties in de Australische Kimberleys. Schilderingen in de Bradshaw-stijl beelden geanimeerde menselijke figuren in zwart, wit en rood oker af; de figuren zijn getekend alsof ze midden in een beweging zijn verstijfd. Er kunnen twee fasen worden geïdentificeerd bij de Bradshaw-kunst, welke worden gekenmerkt door verschillen in haartooi, artefacten en houding. Bradshaw-kunst van recentere datum uit de Kimberleys lijkt sterk op rotskunst uit de Lewis Stick-periode in het westelijke deel van Arnhem Land. Afbraak van het pigment bemoeilijkt de datering van deze kunst, maar bij recent onderzoek is vastgesteld dat de schilderingen circa 17.000 jaar oud zijn.

Een hindoeïstisch georiënteerde beweging die in de jaren 30 van de 20ste eeuw in Hyderabad is voortgekomen uit de levendige religieuze ervaringen van een koopman genaamd Dada Lekhraj. Onder de nieuwe naam Prajapita Brahma bevorderde Lekhraj de overgang van het leiderschap van de beweging in vrouwelijke handen, waar het is gebleven. In deze duizendjarige beweging zijn de traditionele rollen van man en vrouw omgedraaid. Het hindoeïstische geloof in de mogelijkheid te ontsnappen aan de samsara wordt afgewezen ten gunste van een geloof in een gouden tijdperk dat zal volgen op onze tijd van neergang, die zal eindigen in een atoomramp. Alleen gezuiverde zielen zullen in dit gouden tijdperk blijven bestaan en als goden in een staat van volkomen geluk leven. Aanhangers propageren een vegetarisch, celibatair leven zonder alcohol en sigaretten met een grote nadruk op meditatie en yoga als manieren om geestelijke eenwording met God te bereiken. Hun ideeën worden verspreid in de vorm van boodschappen of 'murli’s' die dagelijks worden afgegeven bij Brahma Kumari-centra over de hele wereld. Volgelingen van de beweging zijn recentelijk actief geworden bij de Verenigde Naties; zij hebben bijvoorbeeld de inspiratie geleverd voor de Global Co-operation Movement. Het hoofdkwartier bevindt zich tegenwoordig in Mount Abu in Rajasthan (India).

Wordt gebruikt voor gebeurtenissen waarbij iets geheel of gedeeltelijk door brand wordt verwoest, zowel toevallig als opzettelijk. Gebruik 'verbranden' voor het proces van iets veranderen, verwonden of verwoesten door brand of hitte.

Korte spies, ongeveer 1,5 m lang, met een blad van een of drie lange dunne punten die men kon intrekken in de holle opening van de schacht. Wanneer men het wapen snel naar voren stootte, schoten de punten naar buiten. Ze werden tussen de zestiende en de negentiende eeuw gebruikt door zowel infanteristen als burgers.

Houders voor het veilig opbergen van artikelen. Wordt vooral gebruikt voor doosvormige containers, meestal gemaakt van staal of ijzer, die een of meer mogelijkheden ter beveiliging hebben, die vrijstaand kunnen zijn of ingebouwd in een muur of gewelf en die gebruikt worden om geld en andere kostbaarheden te beschermen tegen brand of diefstal. Gebruik `provisiekast' voor geventileerde kasten waarin voedsel wordt bewaard. Gebruik `geldkisten' voor afsluitbare kisten die vaak kleiner zijn en gemakkelijker te dragen.

Familie van ongeveer 45 genera kruiden, struiken, kleine bomen en klimplanten die voornamelijk voorkomen in tropische gebieden. De familie is typisch voor de orde Urticales. Veel soorten, met name brandnetels (Urtica) en Australische netelbomen (Laportea), hebben prikkende haren op de stengels en de bladeren. De bladeren verschillen en het sap is gewoonlijk waterig. De kleine groenachtige bloemen vormen vaak trosjes in de bladoksels. Een plant kan zowel mannelijke als vrouwelijke bloemen dragen.

Helmen die worden gedragen door brandweermannen, met een hoge gewelfde bol en een rand die aan de achterkant uitsteekt om als nekbescherming te dienen.

Ruimten in ziekenhuizen of ook wel afzonderlijke gebouwen voor de verpleging van brandwondenpatiënten.

Een soort bardiglio dat herkenbaar is aan de vele kalkwitte splinters die afsteken tegen de korrels op het marmer en die lijken op natte verf. De naam verwijst wellicht naar de gelijkenis met de vruchten van het Canadese krentenboompje, maar kan ook zijn afgeleid van 'Semo Sancus', een Sabijnse godheid voor wie beelden in dit materiaal werden uitgesneden.

Een synthetisch geproduceerd azuurblauw pigment dat wordt gemaakt van koperhydroxide en kopercarbonaat, als vervanger van natuurlijk azuriet. Het heeft deeltjes die ronder en regelmatiger van grootte zijn dan natuurlijk azuriet. Bremer blauw werd waarschijnlijk voor het eerst geproduceerd in de 18e eeuw en werd in de 19e eeuw gebruikt voor zowel het schilderen met tempera als voor op olie gebaseerde verf voor het interieur van huizen.

Wordt gebruikt voor zowel openbare als privé-bussen voor het ophalen en afleveren van post. Gebruik 'postbussen' voor gehuurde compartimenten in officieel daarvoor bestemde postkantoren.

Een religieuze orde volgens de kloosterregel van de Heilige Augustinus die werd gesticht door de middeleeuwse mystica Sint Brigitta van Zweden (overleden in 1373). Na de dood van haar echtgenoot wijdde Brigitta haar leven aan het gebed en kreeg zij visioenen, in een waarvan zij opdracht kreeg de Orde van de Allerheiligste Verlosser te stichten. Kort na Brigitta’s dood werd haar dochter, Sint Catharina van Zweden, de eerste abdis van het oorspronkelijke klooster in Vadstena (Zweden). Andere kloosters volgden, elk met niet meer dan zestig nonnen. Aan elk klooster was een parallelle gemeenschap van monniken verbonden, die hetzelfde liturgische leven leidden onder het bestuur van de abdis. Tot de bijdragen van de brigittinessen aan de Scandinavische cultuur behoort een van de eerste drukpersen, gebouwd in de abdij van Vadstena. De orde, die de nadruk legde op nederigheid, eenvoud en contemplatie, bloeide tot de Reformatie en werd in Zweden verboden in 1595. Daarna waren er geen brigittenmonniken meer, al zijn er wel vier autonome nonnenkloosters blijven bestaan: één in Engeland, één in Beieren en twee in de Nederlanden. Elisabeth Hesselblad begon in 1911 een nieuwe tak van de oude orde, die zij vervolgens nieuw leven heeft ingeblazen door kloosters te stichten in Zweden, Italië, Engeland, India, Zwitserland en de Verenigde Staten. Hoewel de orde een lange geschiedenis heeft, is zij modern in haar pogingen tot vernieuwing van het kloosterleven en in oecumenische kwesties.

Te gebruiken voor plezierrijtuigen met vier wielen die door één of twee paarden worden getrokken en die worden gekenmerkt door twee banken in de lengte die tegenover elkaar zijn geplaatst achter de koetsier, ongeveer zoals bij omnibussen; ontworpen in Engeland halverwege de 19e eeuw en later in diezelfde eeuw zowel daar als in Noord-Amerika populair.

Verwijst naar de stijl van kunstzinnige producten uit de Britse koloniën die wordt gekenmerkt door een mengeling van Britse en lokale kenmerken. Meestal wordt 'American Colonial' gebruikt voor werken die zijn geproduceerd in de Britse koloniën in de gebieden welke nu tot de Verenigde Staten behoren.

Zuid-Amerikaanse productieboomsoort. Het hout noemt men ���letterhout', omdat de tekening ervan wel iets weg heeft van letterschrift.

Vrouwen op het moment van hun huwelijk, of vlak voor of direct na het huwelijk.

Mannen op het moment van hun huwelijk, of vlak voor of direct na het huwelijk.

Eigendom dat door echtgenotes of families bij het huwelijk aan hun echtgenoten wordt geschonken.

Een vorm van houtrot die wordt veroorzaakt door een schimmel die zowel de cellulose als de aanverwante pentosanen aantast, maar de lignine min of meer onaangetast laat; de massa die hierdoor ontstaat is poederig en komt voor in verschillende tinten bruin.

Te gebruiken voor lichte rijtuigen met vier wielen en een eenvoudige kast die is geplaatst op lange veerkrachtige planken - in plaats van springveren - die aan de assen zijn bevestigd, en met zitplaatsen die bij het midden direct op de vloerplanken zijn gezet; ontwikkeld in de Verenigde Staten aan het begin van de 19e eeuw; latere, aangepaste varianten hebben wel springveren.

Spaanse naam voor kleine schrijftafels met verborgen ruimten voor juwelen en andere kostbaarheden.

Elke substantie die zowel de zuren als de basen in een oplossing kan neutraliseren en daardoor de oorspronkelijke zuurheid of basiciteit van de oplossing handhaaft.

De buitenvlakken van gewelven of bogen.

Beschrijft werken die zijn vervaardigd door de bewoners van het eiland Buka. Veranderingen in de Bukakunst aan het eind van de 20ste eeuw zijn toe te schrijven aan de kennismaking van de eilandbewoners in de Stille Zuidzee met de buitenwereld. In de 19de eeuw ontdekten walvisvaarders dat de Bukapeddels perfect geschikt waren voor hun werk en gingen ze de productie van peddels door de Buka stimuleren. Tot aan het einde van de 20ste eeuw waren er stijlvarianten te herkennen in het Lapita-aardewerk en de bijbehorende materialen. De bevolking van Buka staat bekend om haar naturalistische afbeeldingen van menselijke en dierlijke vormen; de menselijke hoofden vertonen evenwel hondachtige trekken, met een sterk naar voren stekende kaak. Het oppervlak is vaak zwart gevlekt en verfraaid met ingelegde patronen van rode en witte pigmenten.

Verwijst naar Venetiaanse kant die vanaf de 19de eeuw werd gemaakt op het eiland Burano. Hoewel het vrij verfijnde kant is, wordt het gekenmerkt door patronen die minder verfijnd zijn dan vroegere Venetiaanse kant en door een achtergrond zonder strepen.

Verwijst ofwel naar een schrijftafel met laden ofwel naar een soort kastmeubilair, meestal een ladekast, met een scharnierende, naar voren vallende klep die als schrijfblad fungeert. De eerste meubeltypen waarnaar deze term verwijst, kwamen halverwege de 17de eeuw in Frankrijk tot ontwikkeling. De term 'bureau' heeft zijn oorsprong in een middeleeuws Frans woord voor een grof type linnendoek dat op tafel werd gelegd om als schrijfoppervlak te dienen. In het moderne taalgebruik wordt met 'bureau' een schrijftafel bedoeld, meestal voorzien van een scharnierend schrijfblad dat in gesloten stand in een schuine hoek is geplaatst, terwijl na opening een rij vakjes, laatjes en soms ook een klein kastje zichtbaar wordt. In de Verenigde Staten wordt 'bureau' als synoniem gebruikt voor 'ladekast', waarbij het schrijfblad dus is verdwenen.

Bureaustoelen met een diep gewelfde rugleuning en meestal een uitstekende poot middenvoor. Ze kunnen vier of vijf poten hebben en zijn vaak met houtsnijwerk versierd.

Ornamentale perkamentrollen die naar één kant kronkelen, dus zonder van richting te veranderen, zoals S-rollen wel doen.

Wordt gebruikt voor openbare restauratie-gelegenheden waar de nadruk meer ligt op drinken, meestal van alcoholische dranken, dan op het eten of amusement wat, als het al wordt aangeboden, plaatsvindt in aparte, meestal achtergelegen kamers. Slaapplaatsen zijn er niet te krijgen. Gebruik 'saloons' voor soortgelijke plaatsen waar echter wel amusement wordt gebracht in de belangrijkste ruimte; gebruik 'taveernen' voor gelegenheden die zowel onderdak bieden als eten en drinken, maar geen amusement.

Verwijst naar de cultuur en stijl van werken uit het bayougebied van zuidelijk Louisiana welke zijn vervaardigd door de afstammelingen van Frans-Canadese immigranten die in de 18de eeuw door de Britten waren verdreven uit de Franse kolonie Acadië (met als centrum het grondgebied dat nu tot Nova Scotia behoort). Een opvallend kenmerk van deze cultuur is het specifieke dialect, een mengelmoes van archaïsche Franse woorden en uitdrukkingen die hun oorsprong hebben in de Engelse, Spaanse, Duitse, indiaanse en zwarte culturen van zuidelijk Louisiana.

Hard grofkorrelig hout van de boomsoort Platanus racemosa. Het is moeilijk te splijten en te bewerken, maar wordt wel gebruikt voor slagersblokken en voor ander ruw werk.

Verwijst naar de religieuze ideeën van mensen en groepen die sterk zijn beïnvloed door de hervormer Johannes Calvijn (1509-64) en door 17de-eeuwse calvinistische geleerden. Het calvinisme benadrukt de soevereiniteit van God over alle aspecten van het leven en de Bijbel als enige richtsnoer. Rechtvaardiging door alleen het geloof is een ander centraal begrip. Hoewel predestinatie geen vooraanstaand axioma in Calvijns theologie was, werd dat begrip zwaar benadrukt door zijn eerste volgelingen, deels om zich te onderscheiden van de aanhangers van Luther. De Helvetische Confessie (1566) en de Synode van Dordrecht (1618-19) waren belangrijke momenten in de geschiedenis van de calvinistische theologie; laatstgenoemde synode bevestigde in de Dordtse Leerregels de 'vijf punten van het calvinisme': totale verdorvenheid, onvoorwaardelijke verkiezing, beperkte verzoening, onweerstaanbare genade en ten slotte de volharding van de gelovigen. Medio 17de eeuw had het calvinisme zich vanuit Frankrijk en de Nederlanden verspreid naar Engeland en Schotland, waar het werd omarmd door de puriteinen en meegenomen naar Nieuw-Engeland. Hoewel het te lijden heeft gehad van rationalistische aanvallen, heeft het calvinisme veel invloed gehouden op het kerkelijk leven en is er in de moderne tijd sprake geweest van een neocalvinistische opleving onder invloed van de theoloog Karl Barth. Als historische kracht heeft het calvinisme een brede uitwerking gehad op de Europese en Noord-Amerikaanse cultuur.

Een christelijke kloosterorde, rond 1012 gesticht door de Heilige Romualdus van Ravenna (ca. 920-1027) in Camaldoli bij Arezzo (Italië). Als zelfstandige tak van de benedictijnen begon de orde in het kader van de 11de- en 12de-eeuwse kloosterhervormingsbeweging. De orderegel schrijft een combinatie voor van het solitaire leven van de kluizenaar en een sobere versie van het gewone monnikenleven. Hoewel zij deel uitmaken van de federatie van benedictijnen beschouwen de camadulenzen zich als afstammelingen van de woestijnvaders en -moeders, die aan zowel Benedictus als Romualdus voorafgingen. Nieuwelingen wonen in het klooster en de meer gevorderde monniken leven als kluizenaar in de hermitage; samen vormen zij één eenheid. Dit ideale verbond werd niet altijd aangehouden en er zijn ook onafhankelijke kloosters en hermitages gesticht. In 1935 werden de beide takken herenigd. De Congregatie van Monte Corona, in 1523 gesticht door een groep hervormingsgezinde camaldulenzen, bestaat nog steeds met een klein aantal leden.

Banden waar in het midden van de platten een reliëf gestempeld is, als imitatie van antieke juwelen of medailles.

Verwijst naar de aardewerkstijl die voornamelijk werd gemaakt in Capua en Cumae in de regio Campania (Italië) vanaf het tweede kwart van de 4de eeuw v. Chr. In het algemeen kenmerkt de stijl zich door kleine vazen van verschillende vormen, waaronder een typische beugelamfoor; de decoratie is in de roodfigurige stijl, waarbij de vrouwelijke huidskleur meestal in wit werd uitgevoerd. De thema’s zijn meestal grafscènes of mythologische afbeeldingen, waarbij vrouwelijke hoofden werden toegevoegd als aanvullende decoratie onder de handvatten van hydria’s en op de hals van amforen. Sommige details zijn uniek voor deze stijl, waaronder het gebruik van bepaalde helmen en een bijzonder soort kuras.

Ronde opening, rond venster of boog in een hal met tongewelf of toegang van een grotheiligdom.

Hondachtige in de Nieuwe Wereld, die leefde tijdens het Pleistoceen (1.600.000 tot 10.000 jaar geleden) en van de hedendaagse wolf verschilt doordat hij groter was en een zwaardere schedel, kleinere hersenen en betrekkelijk lichte ledematen had. De soort was wijdverbreid; er zijn overblijfselen gevonden in Florida, de Mississippivallei, de Vallei van Mexico, de La Brea Tar Pits van Los Angeles en op andere plaatsen. Hoewel de reuzenwolf nauw verwant was met de hedendaagse grijze wolf, was hij niet de directe voorouder van een thans bekende soort. Het typespecimen (een gefossiliseerde onderkaak) van de reuzenwolf werd gevonden in Evansville (Indiana) in de zomer van 1854, toen de waterstand in de rivier de Ohio bijzonder laag was.

Genus van één soort bloeiende plant, C. sativa, een stevig, rechtopstaand aromatisch kruid dat afkomstig is uit Centraal-Azië en tegenwoordig op grote schaal wordt verbouwd in de noordelijke gematigde zone. Een lange, rietachtige variëteit wordt gekweekt voor de productie van hennepvezel, terwijl de vrouwelijke plant van een korte variëteit met meer takken het meest geschikt is om marihuana van te maken. In sommige classificaties heeft dit genus drie soorten.

Afgekante lijstwerken, ofwel met een schuine achterkant om ze in een hoek te kunnen nagelen, ofwel met een hellend oppervlak in voorzijde of profiel]

Capuchonmantels, doorgaans zonder mouwen en gedragen door christelijke monniken. De term verwees oorspronkelijk naar overkleding die in Europa door zowel mannen als vrouwen werden gedragen, maar rond 530 werd de overkleding door Sint Benedictus voorgeschreven voor de monniken van zijn orde, vandaar dat ze vooral worden geassocieerd met monniken. De term wordt soms alleen voor de capuchon gebruikt.

Een bouwmateriaal bestaande uit overlappende gevelbeplating die van verschillende soorten loofverliezende bomen is gesplitst en direct tegen de stijlen van de dakdragende muren wordt gespijkerd; wellicht alleen toegepast in Kameroen.

Algemene term voor dieren of planten die dieren eten, in tegenstelling tot herbivoren, die alleen planten eten, en omnivoren, die zowel planten als dieren eten. Gebruik ���Carnivora' of de alternatieve beschrijvende term ���carnivoren (orde)' voor de leden van de zoogdierenorde Carnivora.

Een zeer helder schrift dat zowel in boeken als in documenten werd gebruikt, en dat kenmerken van cursief en half-unciaalschrift combineerde. Het werd laat in de 8e eeuw in Karolingische centra ontwikkeld en kreeg de overhand in Europa tot de 13e eeuw.

Materialen die, op welke schaal dan ook, geheel of gedeeltelijk de aarde of andere hemellichamen weergeven.

Surrogaat materiaal, gemaakt van lompen en andere vezelachtige stoffen vermengd met lijm; in toegepaste vorm vor de binnenversiering van huizen nauwelijks van papier-mach'e stucwerk te onderscheiden. LIT.

Boom uit het genus Carya die inheems is in de Verenigde Staten. De meest voorkomende soort uit dit genus. De boom leeft zeer lang en wordt soms wel 500 jaar oud. Men gebruikt de boom vanwege zijn harde, slijtvaste hout. Uit de schors wint men een kleurvaste kleurstof die met behulp van een bijtmiddel met aluin katoen donkergeel maakt en wol een goudkleur geeft. Met een bijtmiddel met chroom worden zowel wol als katoen koperkleurig.

Wordt gebruikt voor door mensenhanden gemaakte trapsgewijze watervallen, ofwel naturalistisch ofwel architectonisch van vorm.

Houtachtige struik die inheems is in Zuid-Amerika. De struik verbouwt men vanwege zijn eetbare knoldragende wortel. Het is de op twee na belangrijkste bron van eetbare koolhydraten in de wereld, hoewel de meeste variëteiten giftig zijn als men ze niet op de juiste manier bereid. Men gebruikt de wortels voor het maken van meel, brood, stijfsel en een alcoholische drank. Cassave werd waarschijnlijk voor het eerst verbouwd door de Maya's, op het schiereiland Yucatán.

Terugspringende panelen, meestal vierkant of achthoekig, die in plafonds, gewelven of soffieten gezet zijn.

Grote bladverliezende productieboom en in bossen voorkomende boom die inheems is in geheel Noord-Amerika. Een schimmel met de naam kastanjekanker die per ongeluk werd geïntroduceerd in het begin van de twintigste eeuw doodde echter de meeste bomen. Daarvoor was het een van de belangrijkste in bossen voorkomende bomen in zijn verspreidingsgebied. Er zijn nu nog maar enkele volwassen exemplaren binnen het oorspronkelijke verspreidingsgebied, hoewel er nog wel veel kleine spruiten zijn van bomen die zijn doodgegaan.

Beddenspreien vervaardigd uit effen vierkante stukken stof die om kleinere vierkantjes van gekleurd of bedrukt textiel worden gevouwen zodat het geheel wel wat op glas-in-lood ramen lijkt. Geen Nederlands equivalent.

Kleine wormachtige weekdieren die in de diepzee leven en geen schaal of aparte pootjes met spieren hebben, maar wel schubben en kalkhoudende scleriten (stekels). Ze staan verticaal in zachte sedimenten en halen hun voedsel uit organisch bezinksel. In sommige classificaties wordt deze onderklasse net als Solenogastres een klasse genoemd. Hier worden de twee ondergebracht in de klasse Aplacophora.

Verwijst naar celanimaties die speciaal zijn gemaakt voor verzamelaars, niet voor de productie van een animatiefilm, hoewel ze meestal een imitatie of kopie zijn van daadwerkelijk gebruikte celanimaties.

Te gebruiken om materialen te beschrijven die zijn opgebouwd uit cellen, ofwel biologische cellen zoals in hout, of open holten die op een andere manier zijn gemaakt, zoals in sommige baksteensoorten.

Het veranderen, weglaten of volledig uitsluiten van een bericht, document, kunstwerk of welk item dan ook dat informatie, een boodschap of een beeld draagt dat de censurerende instantie wil onderdrukken.

Manier van boekversiering die tussen 1550 en 1650 in Engeland populair was, gekenmerkt door ontwerpen die waren geïnspireerd op islamitische kunst en die men gewoonlijk in de band perste, met zowel versiering van de hoeken als het middelste gedeelte. Voorheen noemde men dit de 'Lyonees boekbinden'.

Tijdelijk bouwwerk, gewoonlijk van hout gemaakt, dat wordt gebruikt voor het vormen en ondersteunen van bogen en gewelven totdat die zelf overeind blijven.

Formeel optreden of meerdere optredens, met name die welke uitgebreid en plechtig en volgens de voorgeschreven procedures in een protocol of ritueel van religie, staat, gerecht, maatschappij of stam worden uitgevoerd. Gebruik 'herdenkingen' voor gebeurtenissen die dienen om iets of iemand te herdenken.

Lithografisch drukprocedé dat wordt gemaakt door met lithografische kalk, ook wel krijt genoemd, te tekenen op een korrelige steen die is opgeruwd door fijn zand. De aangebrachte inkt hecht zich aan het oppervlak met krijt en wordt vervolgens overgebracht naar papier voor de uiteindelijke afdruk.

Verwijst naar de stijl die ontstond in het voormalige koninkrijk Champa en later opging in stijlen van de Vietnamese regio en andere delen van Zuidoost-Azië. De Cham-invloed in de Vietnamese regio groeit door de verspreiding van animistische geloven, Javaanse modellen en motieven, en stijlen en geloven met Indiase invloeden. Brahmaanse tempels versierd met vrouwelijke afbeeldingen, ceremoniële rites uitgevoerd ter ere van tot goden verheven helden, en uit het shivaïsme, visjnoeïsme en mahayana-boeddhisme overgenomen religieuze thema's nemen een belangrijke plaats in.

Joods religieus feest ter herdenking van de herinwijding in 164 v. Chr. van de tweede tempel in Jeruzalem nadat deze drie jaar eerder was ontheiligd op bevel van Antiochus IV Epiphanes; zo werd de Syrische koning gefrustreerd in zijn poging om het joodse geloof uit te roeien. Hoewel in het hedendaagse Israël meer de nadruk wordt gelegd op de militaire overwinning van Judas Maccabeus, roept de kenmerkende rite met het ontsteken van de menora ook het verhaal uit de Talmoed in herinnering over de kleine hoeveelheid niet-ontheiligde olie – genoeg voor één dag – die op wonderbaarlijke wijze acht hele dagen in de tempel brandde totdat nieuwe olie beschikbaar was. Chanoeka begint op 25 kislev (in december) en duurt acht dagen. In die periode worden, naast het ontsteken van de ceremoniële kaarsen, geschenken uitgewisseld en spelen kinderen vakantiespelletjes.

Verwijst naar een fase in de hoog-paleolithische gereedschapscultuur, waarvan wordt aangenomen dat deze zich heeft ontwikkeld in Azië maar zich later heeft geconcentreerd in de Franse regio Périgord. Deze fase kenmerkt zich door een voorkeur voor messen met een gebogen rug waarvan zowel de snijkant als de rug is geslepen en door andere stenen gereedschappen. Het Châtelperronien werd voorheen beschouwd als een vroeg stadium van de Aurignaciencultuur, maar tegenwoordig heerst de overtuiging dat het overlapt met het laag-Perigordien.

Wordt gebruikt voor fabrieken waar chemicaliën worden gemaakt of bewerkt, zowel natuurlijk als synthetisch.

Verwijst naar een Zuid-Chinese dynastie uit de periode 557 tot 589 n. Chr., de laatste van de Zes Dynastieën. De dynastie werd gesticht in 557, nadat Chen Baxian de Liang-keizer had afgezet; het door de Chen beheerste gebied was evenwel kleiner dan dat van hun voorgangers in de reeks dynastieën. Jiankang, de hoofdstad van de Zes Dynastieën, was een belangrijk cultureel, politiek en religieus centrum waarheen kooplieden en boeddhistische missionarissen vanuit Zuidoost-Azië en India trokken. De schilderkunst, kalligrafie, muziek en dichtkunst beleefden een bloeiperiode, mede dankzij het mecenaat van de Chen-keizers en de aristocratie. De werken van Yao Zui en Xie He laten duidelijk zien dat ook de literaire kritiek en kunstkritiek zich hadden ontwikkeld. Nadat generaal Yang Jian, hertog van Sui, zijn macht in het noorden had gevestigd, nam hij Jiankang in 589 in en vestigde daarmee de Sui-dynastie; heel China was nu verenigd.

Overjassen, single- of doublebreasted, in geval van single-breasted soms met blinde knoopsluiting, meestal van effen, donkere wollen stof en vaak met een fluwelen kraag. Een type dat oorspronkelijk door mannen werd gedragen in de 18e eeuw en werd aangepast voor vrouwen in de 20e eeuw.

Uit hout gesneden Bamana hoofdtooien die antilopes of aardvarkens voorstellen. Ze worden gedragen door mannen die een maskerade opvoeren in paren, waarbij de ene danser een mannelijk dier voorstelt en de ander een vrouwelijk.

Soort hominide die voorkomt in tropische bossen en op natte savannen in het westen en midden van Afrika, hoewel hun verspreidingsgebied vroeger veel groter was. Ze hebben een lichaam dat grotendeels is bedekt met donkerbruin haar en duimen en grote tenen die opponeerbaar zijn. De verschillen met de andere bestaande soort uit het genus Pan, de bonobo, zijn de volgende: chimpansees hebben een robuuster lichaam en een gezicht dat verder vooruitsteekt, ze brengen minder tijd door in de bomen en vertonen ander gedrag, bijvoorbeeld de sociale dynamiek in groepen is anders. In oudere classificaties werden de bonobo en de gewone chimpansee als één soort beschouwd.

Strategisch bordspel dat sinds ongeveer 700 wordt gespeeld in China. Net als westers schaken is Chinees schaken waarschijnlijk afgeleid van het Indiase bordspel chaturanga. Het doel van Chinees schaken is het veroveren van de koning of generaal van de tegenstander. Hoewel de speelborden op het eerste gezicht op elkaar lijken, bevat het westerse schaakbord 8x8 rijen velden van afwisselend lichte en donkere kleuren en het Chinese bord 8x8 rijen velden van dezelfde kleur met een extra horizontale lege rij (de 'rivier') tussen de twee helften. Over sommige velden zijn diagonale lijnen getrokken. In tegenstelling tot westers schaken - dat wordt gespeeld op velden met twee verschillende kleuren - wordt Chinees schaken gespeeld op de snijpunten van de lijnen (de 'punten') die samen de velden vormen. Chinese schaakstukken hebben meestal de vorm van platte schijven, vaak zwart en rood van kleur, met Chinese karakters die de rang aanduiden. Onder de stukken bevinden zich een koning (generaal), mandarijnen, torens (strijdwagens), paarden, olifanten (bisschoppen of ministers), katapulten en pionnen (soldaten).

Verwijst naar een type Chinese kamerschermen die doorgaans een zeer forse omvang hadden, tot wel drie meter hoog en zes meter breed, met twaalf panelen van gelakt en verguld hout. Coromandel-schermen bevatten ingesneden en gelakte decoraties en hebben vaak een brede rand om het hoofdonderwerp. De naam is afkomstig van een deel van de kust van Zuidoost-India bij Madras, waar goederen uit het Verre Oosten werden overgeslagen om verder door de Engelse East India Company naar Europa te worden vervoerd. Coromandel-schermen werden voornamelijk in de 17de en 18de eeuw in China gemaakt voor de Europese markt.

Gitaren uit het zuiden van Italië, bekend uit 17e en 18e eeuw, met een diepe klankkast, een licht gewelfd onderblad, afgeronde zijkanten en een klankgat in het midden gevuld met een ornamentele rozet. De metalen snaren, meestal gerangschikt in vijf dubbele of driedubbele snarenkoren liepen over de kam naar pennen aan de onderkant van de klankkast en werden met een plectrum bespeeld.

Een inheemse Koreaanse godsdienst, gesticht door Choe Suun (1824-1864) in een poging een direct beroep te doen op het religieuze bewustzijn van het Koreaanse volk. Chondogyo was een reactie op het christendom en de traditionele godsdiensten van Korea, maar bevat wel elementen van het confucianisme, taoïsme, boeddhisme, sjamanisme en rooms-katholicisme. Nadat Suun door de regering was terechtgesteld, ontwikkelden zijn opvolgers Choe Si-hyong en Son Piyong-hi de beweging totdat deze was uitgegroeid tot een belangrijke Koreaanse godsdienst. De geschriften van het chondogyo zijn opgesteld door de drie oprichters. In deze religie worden mensen als dragers van goddelijkheid beschouwd en daarom moeten mensen elkaar behandelen ‘als God’. Chondogyo benadrukt de universaliteit van God en pleit voor een coöperatief koninkrijk Gods op aarde dat is gebaseerd op geloof, eenvoud, standvastigheid en oprechtheid. Er bestaat geen idee van eeuwige beloning omdat de godsdienst maar één doel heeft: de wereld gerechtigheid en vrede brengen. Er zijn vijf aanbevolen oefeningen: het reciteren van een formule, elke avond om negen uur, het gebruik van water als symbool van zuiverheid, het bijwonen van een zondagse eredienst, het regelmatig geven van rijst aan de kerk en het gebed (op verschillende voorgeschreven wijzen). Chondogyo speelde een belangrijke rol in de modernisering van Korea na 1894. Het verzette zich na 1919 ook tegen het Japanse imperialisme en legde zich niet neer bij het communisme in Noord-Korea na 1945. Aan het eind van de 20ste eeuw waren er ongeveer drie miljoen leden.

Klasse van ambachts- of kooplieden die leefden in stedelijke gebieden en worden geassocieerd met de productie van een groot gedeelte van de kunst, muziek, literatuur en drama in Japan tijdens de Edo-periode (1615-1868). Deze klasse omvat zowel rijke financiers en groothandelaars als arme ambachtslieden, venters en dagloners. De term wordt vaak vertaald als 'stadsmensen' of 'stedelingen'.

Mengsel van olie (meestal olijfolie) en balsem, dat wordt gewijd als zalf bij de toediening van bepaalde sacramenten (doop, vormsel en priesterwijding) en bij de uitvoering van bepaalde liturgische handelingen in de katholieke, orthodoxe en anglicaanse kerk. In het westen wordt het chrisma op Witte Donderdag gewijd door de bisschoppen, en in het oosten door de kerkpatriarchen. In de orthodoxe kerken kan het mengsel ook andere bestanddelen bevatten, zoals wijn, noten en gom. De zalving met chrisma wordt soms ook wel chrismatie genoemd, met name na een doop.

Fotografische procédés waarin subtractieve verfstoffen worden gevormd door het oxidatieproduct van de ontwikkelagens (als resultaat van de ontwikkeling van het latente beeld) te laten reageren met een koppelmiddel, dat ofwel in de film, ofwel in de ontwikkelvloeistof aanwezig is.

Vakgebied dat de tijd ordent in perioden of afdelingen en men gebeurtenissen plaatst in de volgorde waarin ze plaats hebben gevonden, ofwel op een bepaald tijdstip of binnen een bepaalde periode, ofwel met betrekking tot een vastgestelde tijdsvolgorde.

Wordt ofwel gebruikt voor stevig gebouwde precisie-uurwerken die speciaal zijn ontworpen voor gebruik op schepen of voor zeer nauwkeurige pols- of zakhorloges.

Culinair gerei met één driehoekig uiteinde dat wordt gebruikt om drankblikjes open te prikken en één gerond uiteinde waarmee flessen worden geopend. De term is Amerikaans slang en wordt ook gebruikt als synoniem voor zowel blikopeners als flesopeners.

Stilistische stroming die een documentaireachtige stijl hanteert. De naam betekent 'waarheidsgetrouwe cinema' en is afgeleid van de titel van een serie Sovjet-Russische nieuwsitems. Oorspronkelijk waren er geen sets, acteurs of scripts en in vele opzichten kan het worden gezien als een documentaristische manier van filmen. De Franse etnografische documentairemaker Jean Rouch paste deze formule zeer strikt toe, maar in de latere jaren 60 manipuleerden Rouch en zijn aanhangers de films wel door ze te monteren. De term cinéma vérité wordt gebruikt voor het beschrijven van zowel de stroming als de techniek waarbij wordt gestreefd naar een realistische weergave van de werkelijkheid door het gebruik van een draagbare camera, schokkerige bewegingen, flets licht en een onvolmaakte belichting. Deze technieken werden steeds meer overgenomen door filmmakers uit de Franse stroming Nouvelle Vague en door Amerikanen als John Cassavetes. Een van de belangrijkste werken uit de cinéma vérité is 'Le chagrin et la pitié' (1969) van Marcel Ophüls, een compromisloze visie op de bezetting van Frankrijk tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Familie van coniferen die circa 30 genera (waarvan 17 monotypisch) en 140 soorten omvat, met wereldwijde verspreiding. Het betreft eenhuizige, semi-tweehuizige of soms tweehuizige bomen en heesters met een hoogte van 1-116 m. De schors van volwassen bomen is meestal oranjebruin tot roodbruin, met een vezelige structuur, die vaak afbladdert in verticale stroken. Bij sommige soorten is de schors evenwel glad, geschubd en met vierkante barsten.

Brieven die zijn bedoeld om te worden verzonden, ofwel aan een groot aantal mensen ofwel aan een speciale groep.

Met de vorm of omtrek van een cirkel, een vlakke figuur die is begrensd door één gebogen lijn welke zich overal even ver van het middelpunt bevindt.

Cilindervormige, meestal bronzen dozen, versierd met gravures, die door de Etrusken vanaf de vijfde eeuw voor Christus gebruikt werden om toiletartikelen en juwelen in te bewaren.

Verwijst naar Engels aardewerken vaatwerk met loodglazuur, met een rode romp en een bruinzwart glazuur, die vaak in de buurt van Cisterciënzer kloosters in Engeland zijn aangetroffen. Het merendeel van dit vaatwerk dateert uit het begin van de 16de eeuw. Hoewel de meeste exemplaren van vóór de ontbinding van de kloosters in 1540 dateren, bewijst een gedateerd exemplaar uit 1599 dat de productie ook daarna is voortgezet. De makers van cisterciënzer keramiek waren gespecialiseerd in bekers, maar men vervaardigde ook kannen, pelgrimsflessen, kandelaars, schotelwarmers, zoutvaten en kommen. Cisterciënzer aardewerk is meestal niet gedecoreerd, maar sommige exemplaren hebben opvallende horizontale ribben, of zijn versierd met witte engobe of rozetten of medaillons. Pottenbakkerijen waar dergelijk aardewerk werd vervaardigd, bevonden zich in Abergavenny (Monmouthshire), Tickford (Derbyshire) en Wrotham (Kent).

Een citer is een muziekinstrument dat circa 1850 vanuit Oostenrijk in Engeland en Amerika werd geïntroduceerd. Het heeft dertig tot veertig snaren die onder aan de ondiepe houten klankkast het instrument in gaan. Het instrument is voorzien van meestal vijf metalen melodiesnaren met fretten, die met mechanische schroeven te stemmen zijn, en soms wel dertig of meer snaren zonder fretten van darm of nylon, die worden gestemd met metalen polsschroeven. Het instrument wordt bespeeld door met de vingers en duim te tokkelen. In sommige varianten is een toets met fretten aangebracht op een hartvormige klankkast (strijkciter) of een vioolvormige klankkast (vioolciter), en wordt het instrument bespeeld met een strijkstok.

Hieronder zijn termen samengebracht voor chordofonen met een snarenhouder, doorgaans klankbodem, één of meer snaren en zonder hals. Hoewel de hele categorie soms wel met citers wordt aangeduid, wordt de term 'citers' alleen gebruikt voor bepaalde moderne, getokkelde chordofonen die in de Alpen zijn ontwikkeld.

Verwijst naar de Europese prehistorische spaantraditie, daterend uit de grote interglaciale periode van het Pleistoceen (1.600.000 tot 10.000 v. Chr.) en genoemd naar instrumenten die zijn aangetroffen bij Clacton-on-Sea in Essex (Engeland). De stijl kenmerkt zich door typische kern- en spaangereedschappen, in het bijzonder holle schrapers die mogelijk zijn gebruikt voor het gladmaken en vormen van houten speren. De gereedschappen zijn vergelijkbaar met die van de Soan-nijverheid in Pakistan en die welke zijn gevonden op diverse plaatsen in het oosten en zuiden van Afrika. De Clactoniëntraditie lijkt ook enigszins verband te houden met de Tayaciennijverheid uit Frankrijk en Israël.

Bolle, donker getinte glazen die als spiegels werden gebruikt om landschappen of onderdelen van landschappen verkleind, in gedempte kleuren of met samengevoegde details weer te geven, of om voorwerpen van hun omgeving af te zonderen, ze te vereenvoudigen en weer te geven in de vorm van licht en donker. Ze waren in de 17de en 18de eeuw populair onder kunstenaars, reizigers en hen die het landschap eenvoudigweg wel eens met een andere blik wilden zien. Ze werden ofwel in de hand gehouden, ofwel in grotere vorm bevestigd naast de vensters van koetsen. Ze zouden zijn gebruikt door de schilder Claude Lorrain, die vergelijkbare effecten weergaf in zijn landschappen, vandaar de naam.

Fotografisch procedé waarbij licht wordt gebruikt om een tekening op een glasplaat (of een ander doorschijnend oppervlak) af te drukken op fotogevoelig papier. Het resultaat bevat elementen uit zowel de boekdrukkunst als de fotografie. Met de term wordt vaak verwezen naar het procedé, het negatief en de resulterende afdruk. De techniek is in de jaren 30 van de 19de eeuw ontwikkeld.

Een christelijke kloosterorde die voortkwam uit de hervormingen binnen de benedictijnse orde in de 10de en 11de eeuw. De orde is vernoemd naar de stad Cluny in Bourgondië, de locatie van de beroemde abdij met dezelfde naam die in 910 werd gesticht door hertog Willem de Vrome van Aquitanië. De nieuwe orde herstelde de strenge naleving van de kloosterregel van de heilige Benedictus (Regula Benedicti), in een tijd dat kloosterorden over het algemeen minder strikt waren. De hervormingen van de cluniacenzer beweging werden overgenomen door andere kloosters en de opeenvolgende abten bouwden langzaam maar zeker in heel West-Europa aan een indrukwekkend netwerk van kloosters die de strikte cluniacenzer gewoonten volgden. De cluniacenzer orde werd niet feodaal geleid en was ook tegen feodale oorlogvoering. De orde hing de Treuga Dei en de Pax Dei aan, die respectievelijk geweld op bepaalde dagen of perioden en geweld tegen bepaalde personen verbood. Verder wordt de maatschappelijke integratie van monniken toegeschreven aan de cluniacenzer beweging. De belangrijkste cluniacenzer abten waren de heilige Odo van Cluny (879-942) en de heilige Hugo van Cluny (Hugues de Semur, 1049-1109). De heilige Odo verwierf voor alle cluniacenzer huizen (priorijen genaamd) immuniteit voor alle gezag behalve voor die van de paus, een centralisatie die voorheen ongekend was in benedictijnse orde. Onder de heilige Hugo bereikte het middeleeuwse kloosterwezen zijn hoogtepunt en stond Cluny bekend als het spirituele centrum van het westerse christendom. Met Hugo als abt werden er bijna 2000 nieuwe kloosters gesticht in Italië, Engeland en Spanje. In 1055 stichtte hij het eerste cluniacenzer nonnenklooster.

Familie van schildinsecten waarvan de vrouwelijke leden een plat, langwerpig ovaal lijf en een glad, soms met was bedekt omhulsel hebben. Sommige genera bezitten poten, andere niet, en de voelsprieten zijn soms verkort of ontbreken geheel. De mannetjes kunnen gevleugeld of ongevleugeld zijn.

Een rode, natuurlijke organische kleurstof die ook wordt gebruikt als substraatpigment, verkregen uit de lichamen van de vrouwelijke schildluis Dactylopius coccus Costa (voorheen de coccus Cacti). Het belangrijkste kleurcomponent is karmijn.

Reliëftechniek waarbij de ondergrond van het blok als achtergrond mag blijven fungeren en de figuren in het oppervlak worden uitgesneden, maar zich wel meer verheffen dan de achtergrond.

Europese luitachtige chordofonen die in de 17e eeuw zeer geliefd waren in Italië. Ze hebben een zeer lange, smalle hals die tot wel 24 beweegbare fretten kan hebben, een kleine peervormige klankkast en twee of drie snaren die met een plectrum werden bespeeld.

Een lange stok met een collectezakje aan het uiteinde ter inzameling van geld; de collectant kan hiermee alle kerkgangers bereiken. Het zakje is niet zelden voorzien van een geborduurde letter: een D voor diakonie, een K voor de kerk, verwijzend naar de begunstigden van de twee collectes. De oudere collectestokken hadden ook wel een bakje aan het uiteinde. Dit bakje heette in de volksmond ʺcentenbakʺ. Voor voorwerpen waarmee passief geld wordt ingezameld wordt het voorvoegsel offer- gebruikt, zoals bijvoorbeeld offervaas, offerkist etc.

Ramen voorzien van een afneembare of verwisselbare schermen en glasdelen waardoor ze zowel voor de zomer als voor de winter geschikt zijn.

Personen die commentaar leveren op onderwerpen welke de lezer interesseren, met het doel de publieke opinie te prikkelen of te vormen, meestal in overeenstemming met de gezichtspunten en beleidslijnen van de publicatie waarvoor ze werken.

Overheidsbeambten die de leiding hebben over een afdeling of bureau van de overheid. De term kan ook verwijzen naar overheidsvertegenwoordigers in een district, provincie of andere eenheid, die vaak zowel administratieve als juridische plichten en bevoegdheden hebben.

Register waarin werd aangetekend welke gelovige zijn biecht en jaarlijkse verplichte paascommunie had gedaan.

Historische term die wordt gebruikt om stoelzittingen te beschrijven die aan de voorkant rond zijn en die soms naar binnen buigende zijkanten hebben, en zo de omtrek van een hoefijzer vormen. Vooral populair in Amerika tussen 1730 en1760, hoewel ze in veel gebieden tot in de Federale periode voorkwamen.

Wetenschappers die onderzoek of werkzaamheden verrichten met betrekking tot de wetenschap die zich verdiept in de verschijnselen welke verband houden met computers, met inbegrip van de constructie, werking, programmering en toepassing ervan.